8
I
POF OP DE PLAAT
Bob Marley terug op het goede pad
Weekendpuzzel
3
PM
r
n
9
9
9
I
9
I
9
9
9
I
9
9
I
I
i
I
I
I
53
I
IS
a?
A
B
as
ME 1*1
m
m
m±m
x a
m
CSJ
N
Pittige machten
en pronikken
T""
!r—
ra
O
CO
De Sargon
en
Max Pam
ft
ft
Latijns-
Amerika
TATEBDAG 5 JULI 1980
VARIA
TROUW/KWARTET
21
■n
door Willem-Jan Martin
Op het moment, dat dit verhaal
vorm krijgt, is het niet veel zomer.
Als dat zo doorgaat, wordt het
binnen blijven voorlopig: pinda's
pellen bij het straalkacheltje (blij,
dat we dat vorig jaar niet hebben
weggedaan, zeg) en hopen op bete
re tijden. Op de draaitafel bij
voorbeeld het zonnige geluid van
„Uprising" (Island 202462), de
jongste elpee van Bob Marley en
The Wallers.
Op dit ogenblik wordt „Uprising"
in Europa onder de aandacht ge
bracht door middel van een uitge
breide tournee van het gezel
schap. Daarbij werd ook Rotter
dam aangedaan, hetgeen niet al
leen in deze krant tot een opge
ruimde bespreking leidde. Na me
de door een te Kingston (Jamaica)
uitgevoerde aanslag op zijn leven
ook muzikaal geruime tijd uit het
lood te zijn getrokken (hetgeen
bijvoorbeeld leidde tot een twee
tal vrij plichtmatige werkstuk
ken). bleek Marley nu zijn zaakjes
weer uitstekend voor elkaar te
hebben en kon voor wat betreft
het Rotterdamse concert worden
gesproken van een met zeer veel
vakmanschap verzorgde en bij
tijd en wijle ook redelijk inspire
rende reggae-demonstratie.
Bob dus weer terug op het goede
pad en dat betekent een elpee
„Uprising", die zich zeer wel laat
verteren. Het gaat daarbij natuur
lijk om de inmiddels bekende ba
sisconstructie, waarbij de bezwe
rende Rasta-boodschappen (aan
het dagelijks leven in de Jamai-
caanse ghetto's, maar ook aan de
Bijbel ontleende geboden en ver
boden) muzikaal zeer luchtig zijn
getoonzet. Het extra van „Upri
sing" (en van Marley in het alge
meen) is het verantwoord gebruik
van ook niet-ethnische elementen.
Marley's strijdbaarheid en zijn po
sitie kiezen voor de armen komen
nog overtuigend over, zij het dan
ook dat bleek ook te Rotterdam
gaandeweg minder. Nog even,
en tenminste in deze contreien zal
men vaststellen, dat het zo wel
weer kan met al die boodschap
pen. Muzikaal echter, het moge
nogmaals gesteld, kan men op de
ze wijze weer een tijdje voort: Mar-
Bob Dylan
ley zelf, de deinende dames op de
achtergrond (de 1 Threes), de
doorzichtige en stuwende ritmiek
van de gebroeders Barrett, het zit
allemaal geheid in elkaar en
klinkt frisser dan het sinds lang
heeft gedaan.
Bob Dylan*
Anders is het gesteld met Marley's
(voor)naamgenoot Bob Dylan. We
weten het natuurlijk allemaal
nog: een Jaar geleden bleek Dylan
zich te hebben aangesloten bij een
Bob Marley
vrij onverdraagzame religieuze
sekte en werd via de elpee „Slow
Train Coming" de rest van de
mensheid opgeroepen om van
haar dwaalwegen terug te keren.
Zulks op straffe van hel en verdoe
menis, maar wel in een prachtige
muzikale omlijsting.
Op „Saved" (CBS 86113), de opvol
ger van „Slow Train Coming" gaat
dit alles gewoon verder, maar is
het verschil wel dat de wederom
door het duo Jerry Wexler en Bar
ry Beckett geproduceerde muziek
behoorlijk aan kracht heeft inge
boet. Dylan beweegt zich vooral in
een „gospel"achtig idioom, maar
doet dit zo weinig inventief dat
„Saved" op een enkele uitzonde
ring na een aaneenschakeling van
cllché's kan worden genoemd. Ze
ker, Dylan heeft wel vaker de
plank muzikaal misgeslagen (men
denke bijvoorbeeld aan wanpro-
d uk ten als „Selfportralt" en in
mindere mate „New Morning"),
echter met name ook door de com
binatie met genoemd fanatisme
lijkt nu het moment aangebroken
om Dylan met zachte, doch vast
beraden hand van het muzlekto-
neel te verwijderen.
Te netjes
Verder. Peter C. Johnson met een
tweede langspeler, die evenals zijn
eerste eenvoudig „Peter C. John
son" is getiteld. Wel vond een ver
andering van werkgever plaats en
werd A ii M Records ingeruild
voor de gigant CBS (plaatnum
mer: 84337). Misschien ligt het
daaraan en werd bijvoorbeeld per
contract de aanmaak van een
meer commercieel repertoire be
dongen, in elk geval is duidelijk
dat Johnsons eerste een stuk meer
avontuur bevatte dan hetgeen
hier wordt geproduceerd. Het is
allemaal al weer te moolerig, te
netjes ingepakt om nog al te zeer
te kunnen verrassen. Uitzonde
ring: Johnsons versie van Velvet
Undergrounds indrukwekkende
„Pale Blue Eyes" (te vinden op
hun derde elpee „Velvet Under
ground") waarbij in het begelei
dend koortje ook de soepele voca-,
len van Andy Pratt te horen zijn.
Vogelvlucht
Ten slotte in vogelvlucht de rest
van het aanbod van deze week.
Dat betreft na een enthousiast de
buut een niet zeer overtuigende
tweede schijf „No Fright" van de
Engelse groep Live Wire (een der
de elpee zal hier uitsluitsel moeten
geven); een „soundtrack" van de
film The Blues Brothers; Neder
lands werk verzameld onder de
titel „Fresh Mean And Healthy";
Jimmy Ruffin en Gloria Gaynor
met respectievelijk de elpees
„Sunrise" en „Stories"; de zoveel
ste Blondle-lmltatle door The
Photo's en een eerste gelijknamig
werkstuk; gitaarprins Jeff Beck
en „There And Beck" (men lette
op de uitermate leuk gevonden
woorspeling), en ten slotte een
met veel „hype" gelanceerd mlnl-
elpeetje uit de koker van KI ark
Kent. Acht nummers geperst in
groen vinyl. Wat men al niet ver
zint om zijn rotzooi aan de man/
vrouw te brengen.
Horizontaal. 1. vogelbek. 5 zalf spaan.
10. kever, 12. gebergte op Kreta, 13.
plaats in Duitsland, 15. Jongensnaam.
17. vogel. 18. water in Limburg. 20.
akelig, 22. landbouwwerktuig, 23. mu
zieknoot, 25. Eerwaarde Heer (afk.
lat.), 26. lidwoord, 27. vrucht, 31. rond
hout, 32. rund, 34. bouwstof, 41. water
in N.Br. 42. muzieknoot, 43. Chinese
lengtemaat, 44. Japans spel, 45. deel
van het oog, 47. toespraak. 49. spleet,
51. kledingstuk, 53. bijbels figuur, 55.
een zekere, 58. roem, 59. vrucht, 60.
hondenverblijf.
Verticaal. 1. tas, 2. opperste rand van
een dak. 3. palmboom, 4. boom, 6.
familielid, 7. welige was, 8. plaats in
Gelderland, 9. gelogen kwaad, 11. af
nemend getij, 14. Romeins keizer, 15.
voertuig. 16. voegwoord, 17. kaas
worm, 19. water in Utrecht, 21. be
hoeftig, 24. muzieknoot. 27. toiletarti
kel, 28. rund. 29. deel van het Jaar, 30.
cyllndervormig voorwerp, 33. plaats
in de schouwburg, 35. bloedhuis, 36.
houten vat. 37. radio omroep (afk.),
38. Engels bier, 39 opera van Verdl,
40. waardeloos goed, 45. grondsoort,
46 senior (afk.), 47. rode kruis (afk.),
48 lusthof, 50. Myth, figuur. 52. rivier
in Rusland, 54. vlaktemaat, 56. bevel,
57. water in Friesland.
Oplossingen per briefkaart t/m wo.
a.s. zenden aan: Trouw/Kwartet,
Postbus 859, A'dam. Linksboven ver
melden: Weekendpuzzel.
Oplossing vorige puzzel:
Hor. 1. gotiek, 5. parket. 10. rel, 12.
ldo, 13. eren, 15. olm, 17. keel, 18. nors.
20. aval, 22. ik. 23. do. 25. es, 26. re. 27.
gesternte, 31. go, 32. eb, 34. misnoe
gen. 41. af. 42. er, 43. al. 44. da. 45.
emir, 47. olie, 49. kode, 51. alm, 53.
mens. 55. ere. 58. lee, 59. ransel, 60.
raster.
Vert. 1. gretig, 2. oer, 3. tien. 4. es. 6.
a.k.. 7. kiel. 8. Ede. 9. tolker. 11. el, 14.
node, 15. os, 16. ma, 17 kast. 19. ros.
21. ven, 24. te, 27. gom, 28 ton. 29. roe,
30. een. 33. tanker. 35. ieme, 36.8rl, 37.
Ob. 38. gal, 39. ellm. 40. passer. 45.
eden, 46. ra. 47. om. 48. eelt, 50. ora, 52.
la, 54. nee, 56. de, 57. ga.
Prijswinnaars vorige puzzel
De boekenbonnen gaan naar H.
Moorlag, Nic. Beetsstraat 43 Win
schoten, P. van Hekken, van Heuts-
laan 11 Ede (Gld.) en M. Melder,
Croeselaan 208 Utrecht.
■oj
Kruis(ge)talpuzzels verheu
gen zich in een grote belang
stelling. Niet alleen van de
puzzelaars, maar ook van de
ontwerpers. Ik heb er nog al
wat liggen, maar er is veel
„kaf" bij.
Een pittige is die van de
heer R. J. Beukema uit Am
stelveen, die alleen met
machten en pronikgetallen
werkt. De langste getallen
tellen acht cijfers en dat is
nog al wat. Wie niet over
kwadratenta bellen van
acht cijfers beschikt, maar
wel van zes cijfers, komt er
met behulp van een reken
machientje wel uit. Het is
mij zo ook gelukt!
Alle in te vullen getallen
zijn machten of pronlkge-
tallen, behalve 66 verticaal.
Geen enkel getal begint met
een 0. Een pronikgetal ont
staat als men twee opeen
volgende getallen met el
kaar vermenigvuldigt, bijv.
56 7 X 8) Of 6006 77 X
78). Deze twee opeenvolgen
de getallen noemen wij de
factoren van het pronik
getal.
HORIZONTAAL 1. vijfde
Niet piekeren maar puzzelen
(Opgave 643 voor de ladderwedstrijd)
macht; 19. zevende macht;
40. vierde macht; 21-24-31.
derde macht 20-22-26-34-36-
37-56-57-65-67-70-73. pronik
getal; alle overige: kwadra
ten. Nadere gegevens: 20.
grootste factor is een pro
nikgetal; 22. een der facto
ren is een pronikgetal; 26.
een der factoren is een pro
nikgetal; 54. zo groot moge
lijk kwadraat; 57. de klein
ste factor is de wortel uit 13
Vert.
VERTICAAL 1. vijfde
macht; 32. negende macht;
40. vierde macht; 63. achtste
macht; 11-30-43. derde
macht; 2-9-12-23-44-47-54-62.
pronikgetal; 66. som van
twee pronlkgetallen; alle
overige: kwadraten.
Nadere gegevens: 5. kwa
draat van een pronikgetal;
30. derde macht van een
pronikgetal; 33. deelbaar
door de negendemach-
tswortel van 32 Vert.; 39.
bestaat uit dezelfde cijfers
als 50 Hor.; 43. derde macht
van een vierde macht, die
vermenigvuldigd is met de
derdemachtswortel uit 24
Hor.; 44. hetzelfde pronikge
tal als 22 Hor.; 47. deelbaar
door de wortel uit 52 Hor.;
50. deelbaar door 59 Hor.;
55. deelbaar door 23 Hor.;
60. deelbaar door 17 Hor.
Geen der in te vullen getal
len is gelijk, tenzij uitdruk
kelijk is aangegeven (22
Hor. en 44 Vert).
Voor goede oplossingen
worden 12 punten toege
kend, voor gedeeltelijke op
lossingen minder. Deze pun
ten zijn bestemd voor de
doorlopende ladderwed
strijd, waaraan u op elk mo
ment kunt gaan deelnemen.
1
2
3
s
TT-"
TT"
13
14
TT"
16
17
16
75"
20
TT"
22
23
24
25
26"
27"
28
27"
37"
31
32
33
34~
33"
36
37-
W
39
40
41
42
43
44
4T"
46
TT~
TS
49
50
51
52
53
5T~
S3-
56
57"
58
"5ïï~
61
"57"
63
TT"
65
66
67
"57"
69
70~
71
72
73""
U moogt het ook wel wat rustiger doen.-
De punten worden op uw
persoonlijke kaart geno
teerd en na iedere inzending
wordt het totaal op uw
kaart hoger, totdat geen der
inzenders een hoger totaal
heeft dan u, ln welk geval u
de ladderprljs wint en weer
opnieuw kimt beginnen. In
zendingen uiterlijk op 2 au
gustus 1980 bij de heer H.
den Boer, Eikenlaan 112,
2691 EG 's Gravenzande.
Op de briefkaart of envelop
pe: NIET PIEKEREN
MAAR PUZZELEN en in
uw schrijven graag uw vol
ledige naam en adres ln blo-
kletters.
Wilt u bij de oplossing ook
een waarderingscijfer voor
deze puzzel vermelden (10
als hoogste, 1 als laagste
waardering).
Uw reacties, commentaar,
kritiek, lof en wat niet al,
zijn welkom! Wanneer u
antwoord wilt hebben (bijv.
op de vraag hoe hoog u op
de ladder bent gekomen),
wilt u dan een postzegel van
0,60 Insluiten?
U weet het: Niet piekeren...
Mocht lk u vorige week al verha
len van mijn eerste avonturen in
Cyberland, het smakelijkste heb
lk natuurlijk voor het laatste be
waard. In de reeks van micro
schaakcomputers die Tim Krabbé
heeft onderzocht, ontbrak er één:
De Chafitz Sargon 2.5. Deze micro
is in Nederland niet in de handel
verkrijgbaar, maar als u 997 Zwit
serse franken overmaakt bij Pool-
Tec AG, Alte Landstrasse 121;
8707 Uetikon am See (Zwitser
land), krijgt u hem na een maand
rechtstreeks uit Amerika toege
stuurd.
De Sargon is werkelijk een wonder
van techniek! Hij is een klasse
beter dan de rest van de micro's,
hij lost problemen verbluffend
snel op en is uitgevoerd in een
aantrekkelijk ontwerp. De afgelo
pen weken heb ik hem van Krabbé
geleend en ik moet zeggen dat hij
al mijn tijd heeft opgeslokt. Mijn
vrouw was blij toen die lieve Sar
gon de deur uit was. Ik zal niet
Ingaan op de testjes en de proble
men die ik hem allemaal voor heb
gelegd, ik zal mij beperken tot
twee partijen die ik op zijn hoog
ste niveau tegen hem gespeeld
heb. Het ene duel duurde in totaal
47 uur, het andere 38 uur. Soms
nam Sargon rustig vijf of zes uur
voor een zet. Je kon hem dan zien
denken, want hij heeft een ven
stertje waarop zijn gedachten
zichtbaar worden. Op een lager
niveau speelt hij trouwens veel
vlugger, zij het natuurlijk wat
zwakker. In Duitsland zijn de
schaakcomputers een rage gewor
den. Vorig jaar waren er al 30.000
van verkocht en dat aantal zal dit
Jaar gemakkelijk worden over
schreden. Mocht u ook een micro
willen aanschaffen, probeer dan
deze Sargon té pakken te krijgen.
Ik schat zijn speelkracht zo rond
de 1800 Elo-punten.
Wit: Sargon 2.5
Zwart: Pam
P
1. d2-d4, Pg8-f6, 2. c2-c4, g7-g6, 3.
Pbl-c3, d7-d5, 4. c4xd5, Pf6xd5, 5.
Pgl-f3, Lf8-g7, 6. e2-e4, Pd5xc3, 7.
b2xc3, 0-0, 8. Lcl-f4 (Vreemd na
tuurlijk, maar hij heeft maar drie
zetten theorie.) 8.c7-c5, 9. Ddl-
d2, Dd8-a5,10. Lfl«<4? (Nodig was:
10. Tdl) (10.Pb8-c6, 11. Lc4-d5,
c5xd4, 12. Ld5xc6, d4xc3, 13. Dd2-
d5! (Had ik eerlijk gezegd niet
gezien, achteraf terecht niet.)
13.Da5-b4, 14. Dd5-b5, Db4-b2,
15. Tal-bl, b7xc6, 16. Tblxb2,
c3xb2?! (Na 16.b5x, 17. Tb5x
had ik, ondanks het goede verde-
dlglngsspel van Sargon gewonnen
gestaan, maar lk besloot hem niet
langzaam te laten verliezen.) 17.
Db5-b3! (Hij verwierp 17. Db4,
Lc3t en 17. Dd3, La6) 17.Lc8-a6,
18. Pf3-d2, Tf8-d8, 19. Db3-c2
(Sterker was 19. f3) 19.La6-d3
(7) (Het veld had beter voor de
toren beschikbaar kunnen blijven,
zoals later blijkt.) 20. Dc2-b3, h7-
h6 (Om 21.e5, 22.Tab8 te
kunnen spelen, zonder door 21.
Lg5 te worden gestoord.) 21. Lf4-
c7!, Td8-d7, 22. Db3-b7, Ta8-d8, 23.
Db7xc6, Ld3xe4! (Mijn redding)
24. Dc6xe4, Td7xc7, 25. Kel-e2!
Tc7-cl, 26. g2-g3! (Wie durft te
zeggen dat computers het niet
kunnen. Op het voor de hand lig
gende 26. Tel volgt 26.Lc3)
26.Td8-d6, 27. De4-a8t, Kg8-h7,
28. f2-f4? (Verliest helaas onmid
dellijk, maar wit heeft het zeer
moeilijk. Op 28. Pbl volgt zeer
venijnig 28.Tdcö. Overigens
greep ook Jan Timman toen ik
hem deze stelling liet zien onmid
dellijk naar de tekstzet.) 28...
Td6xd2t, 29. Ke2xd2, Lg7-c3t en
lk liet hem met het oog op de
komende promotie opgeven. Later
heb ik nog het eindspel gespeeld,
dat na 29.blD, 30. Tclx, Da2x
op het bord komt, maar dat won lk
zeer gemakkelijk, omdat hij niets
A
A
a
A
1
AO
es at a
m g
H ft 1 i
A
1 HA
g
13
I 11A H
■a en fis
f
Diagram I na 16 c3xb2?/-
tegen het oprukken van de a-plon
deed.
Vervolgens heb lk nog een voor-
glftpartlj tegen zijn hoogste ni
veau gespeeld.
Wit: Sargon 2.5
Zwart: Pam (zonder Pb8)
1. PgI-O, d7-d5, 2. Pbl-eS (In voor-
giftpartljen kent hij geen theorie.)
2.d5-d4, 3. Pc3-b5, c7-c5, 4. e2-
e3, *7-*6. 5. Pb5-m3, b7-b5, 6. Lfl-
e2, Lc8-b7, 7. 0-0, Pf8-f6, 8. d2-d3,
r7-g6, 9. Lcl-d2, Lf8-g7, 10. e3xd4,
c5xd4, 1L Tfl-el, 0-0, 12. Le2-fl,
TfS-eS, 13. Ddl-e2. Ta8-c8,14. Tal-
cl. Pf6-d5, 15. De2-e4?! Dd8-d7?
(Sterker was: 15.Db6) 16. Ld2-j
Diagram II
a5 (Had nu met 16. Pe5! zeer sterk
spel kunnen krijgen.) 16.e7-e5!
17. De4-h4, f7-f5, 18. h2-h3, h7-h6,
19. Dh4-g3, Pd5-f4, 20. La5-b4 (Be
ter was 20. Ld2) 20.Dd7-d5, 21.
b2-b3, g6-g5, 22. Lfl-e2, e5-e4! 23.
d3xe4, f5xe4, 24. Pf3-d2, Lg7-e5,
25. Dg3-g4, Tc8-c7, (Dreigt 26.
Lc8 met damewinst.) 26. Le2-fl,
Le5-g7, 27. Dg4-g3, e4-e3, 28. f2xe3,
d4xe3, 29. Pd2-f3, e3-e2, 30. Kgl-
h2! (Helaas kent de Sargon niet de
minorpromoties, anders had hij
wel rekening gehouden met 30.
flPt. Dit manco bracht de volgen
de afwikkeling op het bord.) 30.
e2xflD, 31. Telxe8t, Kg8-f7, 32.
Tclxfl, Kf7xe8, 32. Tfl-elt, (De
materiële voorsprong is geredu
ceerd tot een pion. Wit staat dus
nog steeds beter.) 32. Ke8-f7,
33. c2-c4, Dd5-d3, 34. Tel-e3! (Hij
combineert!: 34.De3x, 35.
Pg5xt), 34... Dd3-f5, 35. c4xb5,
a6xb5, 36. Lb4-d6, Tc7-d7, 37. Pf3-
e5+, Lg7xe5, 38. Te3xe5?, (Na 38.
Le5x was de strijd nog volkomen
open geweest.) 38... Df5-f6! 39.
Pa3xb5
zie diagram II
Om het eerlijk toe te geven: eerst
speelde ik hier achteloos 39.
Td6, waarna ik zoals Sargon na
een kwartier deed met 40. Tf5ü
had kunnen opgeven, omdat 40.
Td2, 41. Tf6xt,Kf6x faalt op 42.
Dc3t. Ik deed echter gauw mijn
zet terug en koos voor: 39.
Lb7xg2, 40. Te5-c5, Df6-b2!, 41.
Ld6-e5 (Wat anders?) 41... Db2-
bl, 42. Dg3-e3, Dbl-hlt, 43. Kh2-
g3, Dhlxh3t, 44. Kg3-f2, Td7-d2t!
45. De3xd2, Dh3-f3t 46. Kf2-gl,
Df3-flt, 47. Khl-h2, Dfl-hlt,48.
Kh2-g3 en lk voltooide mijn vier
kantje met 48... Dhl-h4 mat,
waarna Sargon zei: „Congratula
tions". Een imposante verliezer..
De damrubriek staat
vandaag op pagina 23
ADVERTENTIE
JAARGANG tl, ltf.3
IN DIT NUMMER:
«en gesprek met de Breztkeanse bis
schop Fregoeo.
gesprek met Rsynoi GonzAJez. Cu
baanse revolutionair van het oerste
uur. die 17 jaar gevangen zat.
Grootscheepse legerskbe tegen boe
ren in Paraguay.
100.000 vrouwen In Bogott. werken
's nachts.
De onafhankelijke vakbond in hot hui
dige Nicaragua.
Aktiviteiten van Fokker in laüjns-
Amerika
U ontvangt dit nummer door atort/ng van
4.90 op giro 19.10.106. Ln.v. CLAT-
Nederland te Utrecht o.v.v. „LA.-nr.3".
Een jaarabonnement (6 nrt.) op „Laüjna-
Amenka" kost 25.-
Ik wil ten abonnement:
Straat:
Bon verzenden aan: CLAT-Nedertand
Antwoordnummer 136, 3500 ZA te
Utrecht
