t
Situatie Suriname
schokt De Koning
Hoogovens vermindert produktie
Uit
Kïesuwkado
X
Westen: Toezegging
Moskou bestuderen
Sterker soort traangas
jaagt krakers uit pand
Bedrijfsleven mag
prijzen verhogen
deze krant
Let Nieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Trouw
Bewolking
HET WEER
'Recht verspeeld
om te blijven'
Tour
Gevechten bij ontruiming Amsterdams grachtenpand
Laatste gesprek met Chin A Sen vruchteloos
Eenheid Afrika op
springen door zaak
Westelijke Sahara
GEVRAAGD:
222 BRIEVEN OVER
SAMENWONEN
Trouw
Veelzijdig
BezorgTrouw een nieuwe abonnee
Trouw
38STE JAARGANG NR 10982 - VRIJDAG 4 JULI 1980
Eersl zonnige perioden, later van het westen uit meer bewolking en mogelijk
regen Middagtemperatuur van zeventien graden aan zee tot 22 graden in
het oosten van het land. Tot matig toenemende zuidwestelijke wind
windkracht vier
Morgen en overmorgen: Wisselvallig en weinig verandering in temperatuur
Zon op: 05.23 Maan op: 01.27
Zon onder: 22.01 Maan onder: 14.03
WEST-DUITSLAND DM 2 00 - ITALIË LIRE 900 - LUXEMBURG Bfrs 14
FIRST IN SAFETY
GARAGE GRUNO B.V.
DEN HAAG
Stationsweg 31-35, tel. 070-890634
Op 500 meter afstand station Hollands Spoor
LOSSE NUMMERS 65 CENT
BRUSSEL. WASHINGTON
(Reuter. AP, ANP) - Het
Westen heeft gisteren voor
zichtig gereageerd op de Rus
sische bereidheid om te gaan
onderhandelen over de kern-
raketten voor de middellange
afstand.
•Volgens secretaris-generaal Luns van
de NAVO is het nu duidelijk dat de
'öowjet-Unie het onderhandellngs-
aanbod van de NAVO. dat gekoppeld
was aan het besluit tot moderniserng
van de kernwapens in Europa, zonder
Ivoorwaarden en zonder verder uitstel
heeft aanvaard. Hij meende dat de
pieuwe voorstellen aan een „zorgvul-
dig en constructief onderzoek" moe
ten worden onderworpen. Luns deed
zijn uitlatingen nadat de Westduitse
staatssecretaris van buitenlandse za
ken Van Well de westelijke bondge
noten tijdens een speciale zitting van
de NAVO-raad in Brussel van de re
sultaten van Schmidts reis op de
hoogte had gesteld.
Luns sloot met zijn woorden aan bij
eerdere uitlatingen van de Ameri
kaanse minister van buitenlandse za
ken Muskie, die na het bezoek van de
Westduitse minister Genscher ook
sprak over bestudering van de voor
stellen „in een constructieve geest".
Overigens bleef Washington gisteren
ook nog zeer koel over de wijziging in
de Russische opstelling. Een hoge
fnctionaris van het Amerikaanse mi
nisterie van buitenlandse zaken zei:
..Alleen het uitdrukken van de be
reidheid om te onderhandelen over
iets waarover iedereen het eens is dat
daarover onderhandeld moet worden,
is geen opzienbarende tegemoetko
ming". Hij zag in de herziening van de
Russische houding een beloning voor
het feit dat Schmidt Moskou wilde
bezoeken op een moment dat de VS
hun contacten met de Sowjet-Unle
beperken in verband met de situatie
in Afghanistan.
Meer nieuws en een beschouwing
over het bezoek van Schmidt aan
Moskou staan op pagina 7
PAGINA 2:
Alfrink tachtig,
het gulden midden
en de stellingname
PAGINA 3:
Weer genoeg
zuurstof
in de Rijn
PAGINA 5:
De politie en
de illegale
buitenlanders
PAGINA 7:
Jordaanse
premier overleden
PAGINA 9:
Werkgevers tegen
belastingplan
van Albeda.
PAGINA SPORT:
Jan Raas sprint
weer naar zege
PAGINA SERVICE:
Rubriek toerisme, strips,
feuilleton, puzzel,
wseroverzicht, radio- en
tv-programma's
teul
I wse
l J*"P
i
De Boer over kabinet:
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG „Het kabinet had het
recht op blijven verspeeld, omdat het
de hoogheid van het ambt niet had
weten te bewaren." Dit schrijft ARP-
voorzitter Hans de Boer in zijn partij
blad in een terugblik op het Kamer-
'ebat over de olieboycot tegen Zuid-
De Boer behoorde tot de zes CDA-
Kamerleden die de motie van afkeu
ring vanoppositieleider Den Uyl
lateunden. Zijn stemgedrag verkla
rend zegt hij, dat een van zijn overwe
gingen was de wijze waarop het kabi
net bij voortduring het parlement be
handelt
Hij wijst er op. dat het kabinet steeds
moties van de Kamer naast zich neer
legt. „Die houding kan een kabinet
zich in een parlementaire democratie
|niet ongestraft veroorloven. Anti-re
volutionairen kijken doorgaans tegen
de regering op. De dienaren van de
Ikroon. Gezagsdragers."
jVolgens De Boer verplicht die hoog
heid van het ambt ook het kabinet
pnder meer tot grote zorgvuldigheid
jegens de gekozen volksvertegen
woordiging. „Die zorgvuldigheid is
horige week meer dan met voeten
getreden," aldus de ARP-voorzitter.
-
o K'
Politiemannen en sympathisanten van de krakers gooiden om het hardst met stenen. Vele
ruiten sneuvelden in de omgeving van het kraakpand.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De ontruiming van een kapitaal, gekraakt pand in de Amsterdamse
grachtengordel is gistermiddag gepaard gegaan met gevechten tussen tweehonderd
man van de Mobiele Eenheid en enkele honderden sympathisanten van de krakers. Bij
beide partijen vielen licht gewonden.
Voor het eerst sinds 30 april ge
bruikte de Amsterdamse politie
traangas,'deze keer van een ster
ker soort (ortho-chloorbenzyleen-
malonnotril), dat onder meer mis
selijkheid en duizeligheid kan ver
oorzaken. Het gekraakte pand
werd ook met dit middel bestookt,
zodat de krakers werden uitge
rookt.
Het pand, dat tussen het Singel en
de Herengracht ligt ter hoogte van
het Spui, werd op 31 mei gekraakt.
De eigenaar, de heer Böschen,
wist de officier van justitie ervan
te overtuigen dat hij het pand in
gebruik had en dat de krakers dus
onrechtmatig in het pand zaten.
De politie greep gistermorgen in.
Agenten zonder speciale uitrus
ting ontruimden het pand zonder
dat het tot ongeregeldheden
kwam. Meteen na deze ontruiming
werd het pand weer gekraakt en
de kraakgruepen gaven „groot
alarm" bij hun sympathisanten
om het pand te verdedigen Pas
toen werd de Mobiele Eenheid in
gezet.
Harde klappen
Terwijl de ME de toegestroomde
stenengooiers met charges en
traangas op een afstand hield,
drongen politiemannen het pand
binnen aan de Herengracht-zijde.
Krakers verdedigden het pand
door onder andere dozen met puin
naar beneden te gooien. Enkele
krakers hadden de traangaswol
ken die in het gebouw hingen
reeds ontvlucht. Ongeveer tien
krakers drongen via het dak een
belendende woning binnen, ter
wijl de bewoner buiten naar de
gevechten stond te kijken. Deze
krakers liepen zeer harde klappen
op toen zij door de politie naar
buiten werden gehaald. Ze werden
gearresteerd wegens huisvrede
breuk.
De ME bezette het pand om een
derde kraak te beletten. In overleg
met de eigenaar wordt bezien hoe
het pand de komende tijd zal wor
den bewaakt.
Misleiding
Volgens de krakers heeft de eige
naar de justitie misleid met zijn
bewering dat hij het pand in ge
bruik heeft. De dikke lagen stof
die zij binnen aantroffen en het
ontbreken van elektriciteit, zijn
voor de krakers voldoende bewijs
dat het pand reeds lang, onge
bruikt leeg staat.
Met houten platen en vlonders beschermden politiemannen zich tegen het puin dat krakers naar
beneden gooiden.
Van onze correspondent
PARAMARIBO Mi
nister Jan de Koning is
bij zijn bezoek aan Suri
name geschrokken van
de onderdrukking in het
land. „De repressie iS'
veel erger dan in Neder
land bekend is. Ik ben
geschrokken van de om
vang van de aantasting
van de mensenrechten,"
aldus de Nederlandse
minister van ontwikke-
lingssamenwering.
De Koning die in tegenstelling tot
eerdere berichten gisteravond niet
belet werd naar Nederland terug te
reizen, vindt de overdracht van de
gevangenen in Suriname aan de poli
tie een zekere waarborg dat geen li
chamelijk geweld tegen hen wordt
gebruikt.
Een bedenkelijke zaak, acht de be
windsman het vastlopen van de on
derhandelingen tussen hem en de re
gering van premier Chin A Sen, te
meer omdat de Nederlandse regering
er daardoor niet in is geslaagd de
positie van het kabinet Chin A Sen
ten opzichte van de Nationale Militai
re Raad te verstevigen. En dat was
een van de hoofddoeleinden van het
bezoek van De Koning aan Suriname.
Terwijl zo'n tienduiend mensen op
het Onafhankelijkheidsplein in Para
maribo een grootscheepse demon
stratie hielden tegen afbreken van de
onderhandelingen tussen Nederland
en Suriname voerde de minister een
laatste gesprek met de Surinaamse
premier. Er werd op het departement
van algemene en buitenlandse zaken
nog naar openingen gezocht maar de
verschillen bleken onoverbrugbaar.
Afgesproken is dat op 14 september
in de vergadering van de CONS, de
Commissie Ontwikkelingssamenwer
king Nederland-Suriname, verder
overleg wordt gevoerd op ambtelijk
niveau.
De Koning stelt dat deze vergadering
goed zal moeten worden voorbereid
want „mijn politieke analyse is dat
we ons geen meningsverschillen meer
kunnen veroorloven." Volgens de mi
nister had de Surinaamse regering
een spectaculaire resultaat willen be
reiken. een resultaat dat er echter
van het begin af aan niet heeft ingeze
ten. „Ik heb Chin A Sen zaterdag al
gezegd dat als hij daar aan vast zou
houden we donderdag met bebloede
koppen op de persconferentie zouden
zitten", aldus De Koning
Tijdens het laatste overleg tussen
beide bewindslieden werden de de
monstranten op het Onafhankelijk
heidsplein toegesproken door leden
van de NMR en de vakbondsleiders.
De betogen kwamen op hetzelfde
neer: Nederland moet nu maar eens
FREETOWN (Reuter, AFP) Acht
Afrikaanse staten hebben gedreigd
hun lidmaatschap van de Organisatie
van Afrikaanse Eenheid op te zeggen
als het Frente-Polisario ais volwaar
dig lid van deze organisatie wordt
toegelaten. Een meerderheid van de
staten heeft zich inmiddels voor dat
lidmaatschap uitgesproken. Volgens
de secretaris-generaal van de organi
satie. Edem Kodjo steunen nu zesen
twintig van de vijftig landen de aan-
vraag.
ADVERTENTIE
Binnenkort verschijnt Opinieboek Ne 1
waarin misschien ook hm brief
Zie advertentie op pag,
P18 RHS 20
ophouden zich op neokoloniale wijze
te bemoeien met de ontwikkeling in
Suriname. Voor de minister het de
partement verliet, werden de beto
gers toegesproken door de ondermi
nister van het leger en politie Neede.
Hij riep de verzamelde demonstran
ten op zich rustig te gedragen en het
Surinaamse volkslied aan te heffen
zodra De Koning naar buiten zou
komen. Tijdens de grote demonstra
tie lag het openbaar leven in Parama
ribo vrijwel stil en de meeste winkels
hadden uit voorzorgsmaatregel hun
deuren gesloten gehouden. Scholen.
kantoren en bedrijven waren vanaf
negen uur 's ochtends gesloten.
Na zijn gesprek met Chin A Sen ver
liet minister De Koning onder escorte
het ministerie. Overal langs de route
naar het hotel waar de minister ver
bleef stonden militairen en politie.
Het vertrek van de minister en zijn
delegatie vanaf de luchthaven Zande
rij voor de thuisvlucht met het
KLM-toestel is waarschijnlijk zon
der problemen verlopen.
Ons commentaar staat op pagina 5
mag ik uw signatuurke
zulle?
Van een onzer verslaggevers
IJMUIDEN Estel-Hoogo-
vens b.v. zal de produktie van
ruw staal in de tweede helft
van dit jaar moeten vermin
deren. De voorgenomen jaar-
produktie van 5,8 miljoen ton
(5,4 miljoen ton in 1979) zal
zeker niet worden gehaald.
Dit is het gevolg van de verminderde
produktie in de automobielindustrie
en teruggang op verschillende andere
markten waar het IJmuidense staal
bedrijf opereert.
Verwacht wordt dat ook andere West-
europese landen hun staalproduktie
in de rest van dit jaar zullen zien
teruglopen.
De directie van Estel-Hoogovens
durft zich nog niet uit te spreken over
maatregelen die mogelijk nodig zijn
om de gevolgen van de terugslag op
te vangen. Zeker is het in ieder geval
dat de installaties met een lagere
bezetting zullen draaien, terwijl enke
le onderdelen van het bedrijf stil ko-
menen te liggen. Op het ogenblik is
nog niets te zeggen over de noodzaak
van werktijdverkorting.
Ondanks deze ontwikkeling bestaat
er op het ogenblik bij het staalbedrijf
nog steeds een behoefte aan produk
tie- en onderhoudspersoneel. Tot op
het regeringsniveau heeft het bedrijf
gepoogd toestemming te krijgen voor
de werving van 500 Joegoslaven. Zon
der deze buitenlandse wenckrachten,
die voor de tijd van twee jaar zouden
worden gecontracteerd, zegt de direc
tie een negatief effect van honderd
miljoen op het bedrijfsresultaat te
verwachten.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Handel en industrie mogen hun prijzen in de
tweede helft van dit jaar met respectievelijk twee en 1,6
procent verhogen. Dienstverlenende bedrijven mog geen ho
gere prijzen in rekening brengen. Met het oog op het vaststel
len van gemeentelijke begrotingen is reeds nu bepaald dat
plaatselijke overheden inwoners volgend jaar hoogstens vijf
procent meer voor geleverde diensten mogen vragen.
Minister Van Aardenne (economische
zaken) heeft dit gisteren bekend ge
maakt in een brief aan de Tweede
Kamer. Het CNV heeft gisteren in een
eerste reactie laten weten het onjuist
te vinden dat wel de prijzen extra
omhoog gaan. terwijl de lonen ais
gevolg van de loonmaatregel zijn be
vroren en de koopkracht daardoor
toch al onder druk staat. Onderne
mers in het midden- en kleinbedrijf,
verzameld in het KNOV, menen dat
de margeverruiming die Van Aarden
ne nu heeft aangegeven, veel te klein
is en dat daardoor de rendementen
van veel bedrijven in gevaar zullen
komen. „Veel ondernemers zullen
zich niet aan de prijsbeschikking
kunnen houden omdat de mate waar
in zij hun kosten mogen doorbereke
nen veel te klein is," aldus het ver
bond.
De christelijke werkgevers (NCW)
vinden dat Van Aardenne „bij voort
during te optimistische ramingen
handhaaft voor de stijging van de
arbeidsproduktiviteit." Dat leidt er
toe dat de werkgevers er weer bij
inschieten, aldus de christelijke
werkgevers.
Het verbond van Nederlandse onder
nemers (VNO) voorziet dat de win
sten van het bedrijfsleven verder on
der druk komen te staan door het
prijsbeleid van de minister.
In zijn brief aan de Tweede Kamer
gaat Van Aardenne in op het prijsbe
leid dat voor de tweede helft van dit
jaar moet worden gevoerd In januari
was al een prijsbeschikking voor de
eerste helft van het jaar afgekondigd.
Tegenstrijdig
Bij de bepaling van het prijsbeleid
had de minister twee tegenstrijdige
belangen tegen eikaar moeten afwe
gen. De prijzen dienen beperkt te
worden om de inflatie niet al te fors te
laten oplopen, anderzijds mogen de
rendementen van bedrijven niet in
gevaar komen. Uitgegaan is van een
inflatiepercentage dat schommelt
tussen zes en zeseneenhalf procent
Voor de rekening van de loonkosten
stijging is uitgegaan van 6,25 procent
(Centraal Planbureau) bij een pro-
duktiestijging van drie procent.
De 1,6 procent die de industrie op de
prijzen mag leggen wordt voor 0,3
procent bepaald door hogere externe
kosten, als stijgende rentekosten. De
rest van de prijsstijging is voor de
compensatie van de loonkosten.
Bent u al in Togo geweest? Nee? Prima, daar gaat het
juist om. Bijna niemand is nog in Togo geweest, en
daarom is dat land tot nader order een prima vakantie
bestemming. Toerisme. Een heel apart onderwerp. Heb
ben we een aparte rubriek voor, ook.
Boetseerset (A)
Boetseerklei mei vertin 3 kleuren en
penseeltje Wordt zonder oven
ovenhard
Schroevedraaierset (B)
Grote, kleine en kruiskopschroeve-
draaier in één. Handgreepje met
omslagmechaniek, voor extra gemak.
Authentiek Slavisch
kleedje (C)
met fraai diermoliel. Als onder
legger of voor de sier.
4 Houten eierdopjes (D)
op sierlijk blankhouten hang-
plankje plus een zandlopertje als
garantie voor zacht gekookte eieren
Maak iemand abonnee op Trouw, het ochtendblad met een over
tuiging. Uit erkentelijkheid ontvangt u een van deze kadoos naar
keuze.
Naam nieuwe abonnee:
Adres nieuwe abonnee:
Postcode en plaats.
Uw naam:
Uw adres
-Giro:
Overigens kan dat nogal meevallen,
want inmiddels zijn er meer Neder
landers bij Hoogovens in dienst geko
men dan er vertrokken zijn. Ook het
beschikbaar komen van produktie-
functies voor vrouwen heeft verlich
ting gebracht. Verder heeft de wer
ving in Engeland gunstiger resulta
ten opgeleverd dan de directie had
verwacht
Dit jaar komen er honderd
Engelsen in dienst. De bedrijfsleiding
verklaart dat zij er de voorkeur aan
geeft Nederlanders in dienst te
nemen.
Postcode en plaats:
Tel.:
Voor het kwartaalabonnement geldt voor de eerste betaalperiode
een welkomstkorting van 7.50
Kado naar keuze QA. DB DD (aankruisen a.u.b
Bon in een open envelop zonder postzegel zenden aan Trouw
Antwoordnummer 2792.1000 PA Amsterdam
()l bel 020-659388 (uitsluitend voor opgaven!.
Voor bezorginlbrmatie 020-91.3456.
Lees een krant met overtuiging.- TrOUW
