Met doven waakvlam ben je er niet Commentaar wie wint de tour? Windmolens bij energie-voorlichtingscentrum in 'De Hoek' It koninklijk huis (1) koninklijk huis (2) u ïoodyear staakt 'Te weinig gedaan aan onderzoek energiebronnen' vonnis moet af blij met dode gans nooit meer duim omhoog BINNENLAND TROUW/KWARTET nacht itarist toets ^eede Kamer heeft gistermid- iet een kleine meerderheid (70 B68) besloten dat de kring van jen van het koninklijk huis moet worden getrokken |e regering aan de Kamer had feesteld. jven een korte toelichting om ring te voorkomen. Het be- [oninklijk huis" hoort thuis staatsrecht. Het gaat daarbij leden van de koninklijke voor wier doen en laten de :rs verantwoordelijk kunnen ;n gesteld en die zich dus ook voren steeds dienen te verge- of de betrokken minister is verantwoordelijkheid te irden voor hun woorden en begrip ..koninklijke familie" is lijder Prinses Irene en prinses una bij voorbeeld horen tot minklijke familie, maar omdat idertijd getrouwd zijn zonder de grondwet voorgeschreven emming van het parlement len zij en hun kinderen het op de troon verloren en beho- daardoor niet meer tot het nklijk huis. I laatste schrijven we overigens i hen Pmakke,|jk °P en de stelling is met allerlei goede argumenten trdedigen (premier Marijnen zei ut ji 1965. onmiddelijk na de huwe- ^vestiging van prinses Irene, of If Tweede Kamer dat de minis teriële verantwoordelijkheid voort aan niet meer zou gelden voor haar woorden of daden), maar er is wel een probleem. ..wie is nu precies lid van het koninklijk huis0" Sedert 1972 staat er in de Grondwet een zinsnede: „De wet regelt wie lid is van het koninklijk huis", een aanwijzing dat er iets te regelen viel wat niet meer helemaal voor zich zelf sprak Noch het kabinet Bies heuvel. noch het kabinet Den Uyl heeft kans gezien zo n in de Grond wet voorgeschreven wet tot stand te brengen, naar verluidt omdat de toenmalige koningin Juliana er prijs op stelde dat alle kinderen uit het huwelijk van haar dochters Be atrix en Margriet dezelfde rechten zouden krijgen en behouden. Het kabinet-Van Agt heeft tenslotte in deze geest een wetsontwerp inge diend. maar gistermiddag bleek dat de meerderheid van de Tweede Ka mer niet veel voelt voor zo'n wijde en veel personen omvattende rege ling. Het is waarschijnlijk, dat als het hier niet om een politiek zo delicate aangelegenheid ging (deli caat. omdat op de achtergrond de opvattingen van de leden van het koninklijk huis zelf meespelen en die persoonlijke opvattingen na tuurlijk nooit tot onderwerp van discussie mogen worden gemaakt) de meerderheid veel groter zou zijn geweest. :ijds twee aantekeningen bij intwikkeling. Ruim een jaar in (op 24 maart 1979) is in ;olom al eens gepleit voor een kring van leden van het ko- ijk huis Dat was niet omdat inderscheid willen maken tus- de leden van de koninklijke lie. waren twee argumenten. Ten die is de koninklijke familie op ogenblik zeer groot en moeten iet feit onder ogen zien dat we een jaar of tien kennis zullen n met zeven opgroeiende vol- omdken prinsen. Het zou daarom een minister praktisch gezien ns ondoenlijk kunnen worden jte reilen en zeilen van al die in het oog te houden Er 'el een sterke wissel getrok- zijn bereidheid en mogelijk- daarvoor achteraf verant- ling af te leggen. I tweede argument ging van de *ingskinderen zelf uit. Wij moe hun straks bij het opgroeien tl mogelijk de gelegenheid ge in vrijheid hun eigen persoon- eid te ontwikkelen, om datgene astdjdoen wat zij met hun eigen antwoordelijkheid en geweten in ..(U reenstemming achten, zonder "uchtheid over de noodzaak van ministeriële rugdekking, die ge- «g ne stervelingen ook niet kennen. mogelijk dat betekent in geval: zoveel mogelijk personen. voor de eerstgeroepenen tot roon kunnen wij natuurlijk bin- onze grondwettelijke orde zo'n n D k( veel pleidooi voor grote vrijheid niet houden. Het is te betreuren, dat het kabi net-Van Agt deze keuze met ge maakt heeft, maar zoveel mensen heeft willen insluiten in „de gou den kooi" (om het sarcastische karakteristiek van wijlen koningin Wilhelmina te gebruiken). Dat is om deze menselijke redenen te betreuren. Maar het is ook on gelukkig. dat het kabinet kennelijk niet de politieke bui heeft zien hangen (of niet wil zien). Een zaak als deze vraagt om de breedst mo gelijke politieke basis om op te rusten en verdraagt zich gezien het delicate karakter van de positie van het koninklijk huis in ons staatsbestel slecht met een dis cussie. waarin eigenlijk niemand om dezelfde redenen het achterste van zijn tong kan of wil laten zien. Het zou bovendien erg ongelukkig geweest zijn als het kabinet genoe gen had genomen met een meer derheid van slechts enkele stem men vóór de regeringsvoorstellen. Minister Wiegel heeft gisterenmid dag om schorsing van de beraads lagingen gevraagd. Dat zal wel betekenen, dat het wetsontwerp wordt ingetrokken. Dat is op zich zelf geen ramp, als daarmee de weg wordt vrijgemaakt om bij de vorming van een nieuw kabinet afspraken te maken over een zo groot mogelijke consensus in het parlement over de invulling van deze in 1972 door de grondwet gegeven opdracht. RECHT (ANP) - Het laatste ge- lek tussen de Industriebond FNV de directie van Goodyear in Til- lunftg heeft geen enkel resultaat opge- (31 frd Volgens bestuurder A. Ver- seldonk betekent dit dat de veer man produktiepersoneel vanmor in staking gaat. De staking zal drie dagen duren. Ver- dijsseldonk: „Maandag beginnen ze weer. Het opstarten zal dan anderhal ve tot twee dagen duren. Er kan dan een dag worden geproduceerd en daarna moeten de werknemers weer gaan afbouwen, want de maandag daarop begint de vakantie." De commissaris van de Koningin in Zuid-Holland, mr. M. Vrolijk, opent vandaag het voorlichtingscentrum van de Stichting Energie Anders in Hoek van Holland. In het centrum, uniek voor ons land, wordt informatie gegeven over alle aspecten van het energievraagstuk. De Stichting heeft ruim een jaar met een varend voorlichtingscentrum gedraaid. Gezien het succes er werden 35.000 bezoekers genoteerd werd besloten uit te kijken naar een permanent informatiecentrum. Het energievoorlichtingscentrum ligt op een steenworp afstand van het Hoekse strand, dat jaarlijks zo'n drie miljoen dagjesmensen trekt. De Stichting verwacht dat heel wat mensen hun bezoek aan het strand zullen combineren met een kijkje in haar voorlichtingscentrum. Ook is gekozen voor een plek dichtbij de kust om volop te kunnen profiteren van de wind. De elektriciteit voor het centrum wordt namelijk opgewekt met een grote windmolen. door Henny de Lange HOEK VAN HOLLAND Buiten staan windmolens van allerlei afmetingen. Ook is er een huisje in aanbouw dat straks via zonne-collectoren van verwarming en warm wa ter zal worden voorzien. Bin nen wordt nog hard gewerkt om bezoekers die met in gang van morgen welkom zijn een goed beeld te kunnen geven van alle mogelijkheden en problemen op het gebied van de energievoorziening. Voor coördinator Jip Lenstra van de Stichting Energie Anders staat vast dat veel mensen straks binnen zullen stappen met het idee een stelletje goedwillende amateurs aan te treffen die zweren bij wind-, zonne- en getij de-energie en voor wie de woorden kernenergie, kolenvergassing of kweekreactor taboe zijn. Uit de expositie is overigens inder daad op te maken dat Energie Anders weinig voelt voor kernenergie of steenkolenvergassing, al wordt dit niet uitdrukkelijk uitgesproken „Maar", zo ligt Jip Lenstra toe. „het feit dat we een flinke subsidie krijgen van elektriciteitsbedrijven bewijst natuurlijk wel dat we serieus geno men worden." Serieus Dat de Stichting wel degelijk serieus wordt genomen is volgens Lenstra vooral te danken aan het feit dat Energie Anders niet zozeer een cam pagne voert tegen zaken als kern energie of kolenvergassing. maar in de eerste plaats aandacht wil vragen voor alternatieve energiebronnen. Het voorlichtingscentrum van de Stichting Energie Anders, compleet met windmolen voor het opwekken van eigen energie. Lenstra is ervan overtuigd dat in de nabije toekomst acht tot tien procent van alle energie die in ons land nodig is, uit alternatieve bronnen verkregen kan worden op een economisch ver antwoorde manier. In officiële cijfers wordt een percentage genoemd van vier. maar Lenstra vreest dat zelfs dat niet wordt gehaald „als het ministerie van Economische Zaken, zich niet wat actiever opstelt". (Dit ministerie is belast met het energievraagstuk. - red.). Volgens Lenstra wordt er veel te wei nig geld en energie gestoken in het onderzoek en de ontwikkeling van alternatieve energiebronnen. „Met al leen de waakvlam uit te draaien en de gordijnen dicht te doen, zoals het ministerie steeds roept, ben je er na tuurlijk niet", meent Jip Lenstra Niet goedkoop Overigens heeft de Stichting er wel begrip voor dat de overheidsinstan- r Ufa a rj... ties huiverig staan tegenover experi menten met bij voorbeeld windmo lens, die toch bepaald niet goedkoop zijn. Een gemiddeld exemplaar kost al gauw veertigduizend gulden. „Je steekt ergens geld in en je moet na tuurlijk maar afwachten wat het uit eindelijk oplevert." zegt Lenstra. Hét uitgangspunt voor de Stichting Energie Anders is echter, vertelt Len stra. dat het alleen zin heeft een alter natieve energiebron te ontwikkelen als de noodzakelijke investeringen uiteindelijk terugverdiend worden. „Zonne-energie wordt door ons bij voorbeeld veel lager aangeslagen dan windenergie Een kleine zonne boiler kost al zesen dertighonderd gulden. Voor iemand die daar belangstelling voor heeft, is dat natuurlijk best aardig, maar voor de gemiddelde man is dat gewoon niet haalbaar. Ik wil hiermee maar zeggen dat onze Stichting wel dege lijk kijkt naar de economische haal baarheid. Alternatieve energiebron nen en energiebesparende maatrege len zijn voor Energie Anders alleen aanvaardbaar als ze economisch haalbaar zijn." Voorbeeld Technisch adviseur van de Stichting Jaap 't Hooft vindt dat de regering een voorbeeld kan nemen aan het bedrijfsleven als het gaat om energie besparing en de ontwikkeling van al ternatieve energiebronnen „Het be drijfsleven is er uiteraard op uit de winsten te vergroten en het heeft ontdekt dat dat heel goed kan door bij voorbeeld de gebouwen goed te isoleren en de stookkosten te vermin deren. Zoiets werkt enorm door, maar dan moet je natuurlijk wel eerst fors investeren." licht hij toe Dat een oliemaatschappij als Esso miljarden steekt in de bouw van een proeffabriek voor kolenvergassing. spreekt eveneens boekdelen, meent Jaap 't Hooft „Esso wil zijn positie op de wereldmarkt handhaven en het liefst verbeteren, maar dan moet er wel een aantal jaren vooruit gekeken worden. De regering zou wat dit be treft wat minder kortzichtig moeten zijn en meer oog moeten hebben voor alternatieven." meent hij. Tekenend voor deze situatie is, ver telt hij, dat het ministerie van econo mische zaken het voorlichtingscen trum van Energie Anders niet subsi dieert „De elektriciteitsbedrijven, de gemeente Rotterdam en de provincie Zuid-Holland zijn onze belangrijkste subsidiegevers, terwijl we bovendien alle medewerking krijgen van het be drijfsleven. dat allerlei materiaal gra tis beschikbaar stelt, zonder zich te bemoeien met de inhoud van ons werk De bezoekers van het voorlichtings centrum van Energie Anders kunnen zich niet alleen uitgebreid laten voor lichten over de verschillende energie bronnen er staat onder meer een demonstratiemodel van een ultra centrifuge maar ook kunnen ze er terecht met vragen als: hoe isoleer ik mijn huis. „Voorlopig gaan we ervan uit dat de gemiddelde bezoeker hier niet komt met de bedoeling een wind molen aan te schaffen," zegt Jaap t Hooft „We zijn allang blij dat de mensen eindelijk eens duidelijk op een rijtje krijgen wat er allemaal aan mogelijkheden en problemen be staan op het gebied van de energie voorziening." Dwarsvleugels Een deel van het complex is verhuurd aan de Technische Hogeschool in Delft. Onderzoekers van de TH gaan bekijken hoe windenergiesystemen verbeterd kunnen worden. De TH denkt de energie-opbrengst van windmolens aanzienlijk te kunnen vergroten door middel van kleine dwarsvleugels op de wiektippen Als dit inderdaad lukt in de praktijk in een laboratorium was dat inmiddels het geval kan gesproken worden van een doorbraak in de windenergie- technologie, meent de Stichting. De voorlichting in het centrum wordt verzorgd door vijf mensen die dit werk doen in het kader van de ver vangende dienstplicht Het centrum is elke dag behalve maandag open van 10 tot 17 uur. Het complex ligt naast het NS-station Hoek van Holland-Strand. We dachten dat Dries van Agt gek was van wielrennen. Hij steekt er tenminste nogal wat van zijn kostbare tijd in. Maar burgemeester B. Straatsma van het Noordbrabantse Berghem is helemé&l maf van het hardfiet- sen. Zo erg zelfs dat hij een van zijn ambtenaren heeft opgedra gen een toto voor de komende Tour de France op te zetten niet alleen voor ambtenaren op het gemeentehuis, maar voor alle inwoners van Berghem. Iedereen uit het 5200 zielen tellende dorp mag meedoen aan deze Tour-to to. Voor deelname moet 25 gulden neergeteld worden Elke morgen dienen de goklustigen tussen ne gen en elf uur aan de ambtenaar op de afdeling bevolking. Jos Pe ters. telefonisch op te geven wie die dag de etappe zal gaan win nen. Voordat de karavaan ver trekt. moeten de deelnemers bo vendien de Tourwinnaar voor spellen. Zijn er meerdere goede voorspellingen per dag, dan zal er onder het toeziend oog van de politie geloot worden. Burgemeester Straatsma meent dat zijn gemeente niet in strijd met de wet op de kansspelen han delt: „De toto is niet opgezet als kansspel, maar als aardigheid. Bovendien mag men voor 25 gul den dne weken lang meedoen". aldus de burgemeester. Volgens hem is het toto-werk voor ambte naar Peters een beloning voor het vele overwerk van de afgelopen tijd. Peters zelf lacht daar om: „Er zit niet zoveel werk in. De meeste tijd zat in de voorberei ding: dat heb ik in de avonduren gedaan." Dus dat was het over werk. Er zijn nog maar weinig aanmel dingen voor de Tour-toto, die niet opgezet is om geld voor een goed doel bijeen te brengen. „Nee, daar heb ik de burgemeester niet over gehoord", zegt Peters. „Het gaat gewoon om het plezier. Onze burgemeester is erg „in" voor sport. Vorige week is hij nog met het college van B en W naar de voetbalwedstrijd Nederland- Tsjechoslowakije geweest Als de burgemeester niets te doen heeft, zou hij zo'n toto dan niet zelf kunnen bijhouden? Anders dan vroeger, toen ze het vak maar zo'n beetje in de prak tijk onder de knie moesten zien te krijgen, worden rechters en officieren van justitie tegenwoor dig terdege op hun taak voorbe reid Als rechterlijke ambtenaren in opleiding (raio's) worden de toekomstige magistraten allerlei vaardigheden bijgebracht. Maar „Puinhoop" vermeldt het ANP, dat deze plaat (Den Helder, juni 1980) van fotograaf Hans Steinmeier (what's in a name?) de wereld inzond. fundamentele vragen die betrek king hebben op het waarom van de rechtspleging, komen daarbij niet of nauwelijks aan de orde. Op een vorig jaar gehouden con gres van de raio's legde de Am sterdamse hoogleraar Alfred Heijder de vinger op die zwakke plek Napratend over dat con gres. in een interview met Trema, tijdschrijft voor de rechterlijke macht, zegt de rector van de Raio-opleiding, mevrouw mr C J G H van Lom-van Marle. dat zulke vragen ook tijdens de oplei ding aan de orde zouden moeten komen. Mevrouw Van Lom, vroe ger rechter in en vice-president van de Amsterdamse rechtbank „Binnen de rechterlijke macht wordt heel weinig gedacht en ge sproken over het waarom van de rechtspleging. Zelf heb ik me meermalen afgevraagd wat ben ik aan het doen en wie geeft mij het recht te doen wat ik doe Maar je hebt geen tijd daarover te lezen, je erin te verdiepen, want dan krijg je het vonnis niet klaar" De gemeenteraad van Eijsden, onder welke gemeente ook het Limburgse dorp Oost-Maarland ressorteert, zal zich maandag het hoofd breken over de vraag of de traditie om jaarlijks (op „Bronk- dinsdag een dode gans met een sabel te lijf te gaan, in ere moet worden gehouden. Tegen dat tra ditionele „gansslaan" (in het plaatselijke dialect: „gaflshou- we") in Oost-Maarland zijn vorig jaar nogal wat protesten gerezen. Het gemeentebestuur van Eijs den kreeg van de Nederlandse vereniging tot bescherming van vogels het verzoek het volksver maak (vroeger uitsluitend voor behouden aan jonge ongetrouw de mannen) te verbieden. Op initiatief van de burgemees ter van Eijsden, H.J.G. Wijnands. werd een enquête gehouden on der de inwoners van het kerk dorp Een ruime meerderheid van de ondervraagden bleek de be zwaren van de vogelbeschermers niet te delen. Slechts zestien in woners spraken zich uit voor het gebruik van een alternatieve gans van kunststof. De uitslag van de enquête vormt de inzet van de raadsdiscussie. Vorig jaar al zei de plaatselijke pastoor niets van de protesten van dierenbeschermingsorgani saties te begrijpen. „Het betreft hier toch slechts een dood dier", liet hij het ANP verbijsterd we ten. In Trouw van 7 juli 1979 sprak het hoofd van de algemene inspectiedienst van de Dierenbe scherming van „een kwestie van smaak Het hoofd, toen: „Als je dat soort evenementen bezoekt, blijkt telkens dat een deel van het publiek toch liever een leven de gans aan het touw had zien hangen. De mensen schudden ook aan de palen, zodat de gans nog lijkt te leven." Het aantrekkelijke van een fiets is niet alleen dat hij zuinig rijdt (één op nul), maar ook dat je moet trappen om vooruit te ko men. Er zijn zelfs lieden die van dat 'trappen' een broodwinning maken, zo leuk vinden ze het. Maar al vanaf het moment dat de fiets een gangbaar vervoermiddel werd. zijn er aanslagen op het principe van het 'trapvoertuig' gepleegd De 'fiets met hulpmo tor' herinnert ons daar zeer luid ruchtig aan In de jaren dertig verscheen zelfs een door Philips ontwikkelde elektrische fiets in ons land, maar erg geslaagd was dit experiment niet. In Amerika wint de elektrische fiets inmid dels wel terrein. Met behulp van wat hulpstukken zoals batterijen kan een fiets tot elektrische fiets omgebouwd worden. Vólgens handelaars is er al sprake van astronomische verkopen Vol gens ons is er geen sprake meer van fietsen. Tussen de Gelderse dorpen Val burg en Eist is geen openbaar vervoer. Uit een enquête in Val burg is een paar jaar geleden weliswaar gebleken dat er grote behoefte bestaat aan een busver binding met Eist en vooral de oudere dorpbewoners zouden er erg mee geholpen kunnen wor den. De busmaatschappij Zuid ooster zag er echter geen 'brood' in en voor een expenment met een buurtbus komt Valburg hiet in aanmerking. De Dorpskrant Valburg heeft nu het initiatief genomen met het plaatsen van een bord in beide plaatsen met het opschrift 'liftstop Valburg- Eist'. De Dorpskrant begreep ook wel dat niet iedereen zo gemakkelijk de duim omhoog durft te steken, ook al zijn er vaste liftplaatsen. Daarom zijn er stickers gedrukt, die autobezitters uit Valburg op hun voorruit kunnen plakken. Valburgers met een beetje lift- schroom zien zo al op een afstand of er een dorpsgenoot aan komt Een groot aantal Valburgers rijdt al met zo'n sticker op de voorruit. Bij het ministerie van verkeer en waterstaat had men nog nooit eerder van experiment als in Val burg gehoord. Voor de Valbur gers is dat des te meer een aanlei ding om hun openbare liftverbin- ding met Eist op 3 juli een beetje feestelijk in te wijden

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 5