Pog geen uitzicht op haven-CAO' apabweidsregiew Koninklijk huis Lutine blijft de gemoederen kwellen af A 10^5 Reorganisatie van vleesbedrijf' honderden arbeidsplaatsen weg r* w 0ÜSBO/KO' 5TDP ÖE TERfW Nu snel naar 'extra' Waddeneiland Borkum «SJV na eerste afspraken verbaasd over optimisme CNV en werkgevers orijbewijs t in 1983 leeman blij met werk, )mber over toekomst 2f fBüoycui ZUm-AFRlM Niemand stoort zich aan dit abortusontwerp bloemen sturen WEG IN EIGEN LAND zet minister derde op iidatenlijst Opnieuw poging om schatten van Brits fregat te bergen AOW echtpaar op 1.449,75 Van Aardenne moet exportprijs van aardgas verhogen Rita NSDAG 25 JUNI 1980 BINNENLAND TROUW/KWARTET HEM - 1 1 Biging vc De Coöperatieve voor Vee- en Af in Vleesverwerking Cove- aat de produktie van j (erwerking drastisch in- 7*55 pen en onderbrengen in Hierdoor zullen orte tijd tussen de vijf- lerd en de duizend ar- atsen worden opge- r Kftm o-directeur ir. P. Jenneskens ®Tdat er geen gedwongen ontsla- illen vallen. Hoewel er voor het van dit jaar enige honderden laatsen bij Coveco moeten vjpuwenen. denkt het bedrijf dit 'vangen door „een betrekkelijk personeelsverloop in de vleesin- e". Bij Coveco werken in totaal tnhet - imeet xtnfc drieduizend mensen in een vijftal ves tigingen: in Twello, Assen, Borkulo, Weert, Wierden en Alkmaar. De pro duktie van vleesconserven zal na de reorganisatie worden geconcentreerd in het moderne bedrijf in Wierden. De andere vestigingen houden zich dan nog slechts bezig met vers vlees. De Coveco-verenlging, waarbj twaalf duizend veehouders in ons land zijn aangesloten, heeft een jaaromzet die rond de een miljard ligt. Vorig jaar werd een verlies geleden van bijna drie miljoen gulden. Bestuurder van de Voedingsbond FNV A. Leissink toont zich verrast over de mededeling van de directie aangaande een verlies van vijfhon derd tot duizend arbeidsplaatsen. „Dat ls wel erg gortig," meent Leis sink. „Waarschijnlijk is het de bedoe ling dat de bonden er vla berichten in de dagbladen vast aan wennen." Bij Leissink komen de berichten over het grote aantal ontslagen als een don derslag bij heldere hemel, want het bedrijf zou eerst een intern onderzoek uitvoeren om erachter te komen waar precies de moeilijkheden zitten. Het onderzoek is in handen van de direc tie zelf en van het Adviesbureau Stra tegische Besluitvorming en is volgens de bonden nog niet afgerond. De voedingsbond betoont zich ook lichtelijk geïrriteerd over het feit dat een zo groot aantal ontslagen en een zo drastische reorganisatie worden opgehangen aan het verlies van afge lopen Jaar, omdat het bedrijf de laat ste paar jaren ook forse winsten heeft gemaakt. (1978: winst 8 miljoen gulden). Volgens de directie van Coveco was de fabricage van vleesprodukten nooit een erg florissante zaak. Vanaf het begin van de Jaren zestig zou deze divisie niet of nauwelijks aan de win sten van Coveco hebben bijgedragen. De directie ls van mening dat de concurrentiepositie van de vleesver werkende tak ernstig ls aangetast niet alleen in Europa, maar in de hele wereld. Hij wijt dit vooral aan hoge lonen en produktiekosten. Het slach ten en verwerken van vlees zou daar door zo duur zijn geworden, dat con curreren niet goed meer mogelijk was. Secretaris van het Coveco-be stuur de heer A. Poelman deelt desge vraagd mee, dat geen vestigingen ge sloten zullen worden. De reorganisa tie moet binnen twee tot drie jaar zijn afgerond, waarna het bedrijf de vers- vleesdlvlsie zoveel mogelijk zal trach ten uit te breiden. idina leenb irdoa *eni r igtd, c r.ofia TERDAM Er is volgens de Vervoersbonden FNV nog lang geen uitzicht op een nieuwe n-GAO. Werkgevers en werknemers In de Rotterdamse en Amsterdamse haven zijn lat? overeengekomen uit te gaan van een twee-jarige CAO waarin het voor de havens een ende systeem van prijscompensatie per 1 januari 1981 hersteld zal worden. Over andere Heth ngrijke eisen van de vakbeweging is echter geen overeenstemming bereikt. Het overleg VawIaaIi! 'en w voortgezet on fi auensfcus. VCTUeriQ de sombere perspectieven voor de stukgoedsector, de meest arbeidsin tensieve sector van de haven. Ver wacht wordt dat de komende Jaren duizenden ontslagen zullen vallen in het stukgoed. nSnJ dt voortgezet op 6 augustus. Zijn! 4 tussentijd zal een commissie kenm vertegenwoordigers van de vak- Ie d« en de werkgevers de her- wanlt irehng van de lonen bestude- Bet resultaat van deze studie il dit tB augustus aan de orde. Dan zal iten.1 f t] die 18 2 m-de PPraat moeten worden over de IURO (ANP) Met ingang ri 1983 wordt er een Euro- Ijs ingevoerd Dat is giste- de Europese ministers van in Luxemburg besloten. Het moet in alle lidstaten zijn I op 1 januari 1986, maar kan al meteen in 1983 met [te beginnen. ipese rijbewijs krijgt een roze en er komen vijf categorieën: motorfietsen, personenauto's, fewagens, personenvervoer en vrachtwagens. De EG-lidsta- V 0gen zelf uitmaken hoe lang het ucht njs geldig is. andere eisen van de bonden: twee procent initiële loonstijging, optrek king van de laagste lonen, werktijd verkorting en hogere toeslagen voor vuil en onaangenaam werk. Volgens woordvoerder Bert Duym van de vervoersbonden FNV is het gisteren duidelijk geworden dat deze eisen weliswaar bespreekbaar zijn, maar dat de vakbeweging op de grootste problemen moet rekenen als het gaat om inwilliging van die eisen. „Op grond daarvan concludeer ik dat we er nog lang niet zijn. Ik begrijp het enthousiasme van de werkgevers en de vervoersbond CNV dan ook niet helemaal", zegt Duym. Werkgeversonderhandelaar G. Zee- bregts merkte na afloop van de eerste onderhandelingsronde op dat het overleg in „zeer goede sfeer" was ver lopen. „We stellen prijs op een goede relatie met de vervoersbonden". Ook de zegsman van de vervoersbond van het CNV reageerde aanmerkelijk po sitiever dan de woordvoerder van de vervoersbonden FNV. Het CNV acht de kans op een akkoord tussen werk gevers en werknemers over een nieu we haven-CAO „aanzienlijk" geste gen na het overleg van gisteren. De heer Zeebregts heeft overigens enkele weken geleden al gezegd het eisenpakket van de vakbeweging niet of nauwelijks haalbaar te achten. Zeebregts wees toen onder meer op Niet alleen tussen werkgevers en vak beweging bestaat verschil van me ning. Ook onderling zijn de havenar beiders verdeeld. Een niet onbelan grijke groepering, die gesteund wordt door het actiecomité Rotterdamse haven (onder aanvoering van ex-sta- klngslelder Flip Schults), is van me ning dat er helemaal niet gepraat moet worden over een meerjarige CAO, die over de loonwet heenreikt. Deze groep havenarbeiders vindt dat de loonwet genegeerd moet worden en dat desnoods acties gevoerd moe ten worden om CAO-verbeteringen binnen te halen. De eisen van deze groepering gaan verder dan die van de vervoersbonden FNV. De haven-CAO geldt voor vijftiendui zend havenarbeiders, van wie twaalf duizend in de Rotterdamse en drie duizend in de Amsterdamse haven. ERDAM (ANP) De Nederlandse zeeman is tevre- bver zijn werk, maar heeft weinig vertrouwen in de tómst. Driekwart zou zijn zoon niet graag naar zee gaan en de helft van de zeevarenden kijkt uit naar Meen baan op de wal, ontevreden over beloning of promo- '"sen. 1 zijn enkele conclusies uit een ?k van het Nederlands litiem Instituut in Rotterdam. instituut is sinds 1976 bezig rt sociaal-technisch onderzoek de koopvaardij en heeft giste- l de resultaten gepubliceerd j^inhet onderdeel „wonen, werken leven aan boord". eel zeevarenden zijn best tevre- met het leven aan boord. Ze ZHlpden het werk zelfstandig en ze rangen. „De promotiekansen zijn op het moment geblokkeerd." ud-d Grijze bult bben ruimte voor eigen initia len. Dat veel zeelieden het toch et meer zien zitten op zee komt Ij de lagere rangen door onvrede meo 'er de gages. Bij de officieren de promotiekansen te klein, ggen drs. D. P. J. Binkhorst en D. J. Adriaanse van het insti- ut. Zij hebben het onderzoek Binkhorst is maar dertig *nt van de zeelieden tevreden i de gage. Bij de officieren !lt ook nog een rol, aldus Adri- dat er heel wat wachtenden ie, Aan op de weg naar de hogere Het obstakel is volgens Binkhorst „een grijze bult" van oudere offi cieren. Hij verwacht, dat de pro motie-blokkade snel tot het verle den zal behoren, omdat veel offi cieren van de oudere garde in de komende jaren de pensioenge rechtigde leeftijd bereikt. Adriaanse en Binkhorst geloven, dat hun onderzoeksresultaten over de hele linie wat somber zijn uitgevallen. Als de studie nu zou worden verricht, was het beeld gunstiger geweest, geloven ze. Een groot deel van het onderzoek is gebaseerd op een enquête op 66 vrachtschepen in 1978. Dat was een jaar met vrij veel ontslagen en inkrimpingen. Dit heeft de uitslag negatief beïnvloed, zeggen de on derzoekers, al vinden ze wel dat er aan de hand van de resultaten geëxperimenteerd moet worden met verbeteringen. In Amsterdam werd gisteravond gedemonstreerd tegen het apartheidsbewind in Zuid-Afrika. In de optocht die naar de Dam voerde, werden spandoeken met de oproep tot een olieboycot meegedragen. Lamberts (PvdA): Van onze parlementsredactie DEN HAAG „Als deze wet er komt, trekt niemand zich er wat van aan en gaat men toch op de oude voet door." Dit zei gisteren het Eerste Kamerlid dr Lamberts (PvdA) over het abortus wetsontwerp van de ministers Gin jaar en De Ruiter. Hij zei liever te zien dat er geen wet komt dan deze wet. „Elke wettelijke regeling die de be staande abortuspraktijk beperkt, is voor mij onaanvaardbaar", aldus dr. Lamberts, die precies tien jaar gele den als Tweede Kamerlid samen met zijn fractiegenoot dr Roethof een eer ste poging deed via een initiatief wetsvoorstel de abortus wettelijk te regelen. De Roole Vrouwen in de PvdA her dachten deze gebeurtenis gisteren in Den Haag. Zij gaven Lamberts en Roethof hun eerste ontwerp in goud op snee. „Lamberts/Roethof is de merknaam geworden voor de politie ke strijd van vrouwen," zei voorzitter Pijkei Schröder van de Rooie Vrouwen. ADVERTENTIE Dezer dagen ls weer een begin ge maakt met de dagelijkse veerdien sten tussen de Eemshaven en het Westduitse Waddeneiland Borkum. Al zo'n vijf Jaar onderhoudt een rederij uit het Duitse Emden deze veerdienst van half juni tot half augustus, die tot doel heeft ook Nederlanders gelegenheid te bieden om dit „vergeten" Waddeneiland te bezichtigen Borkum beschikt over de voor het Waddengebied gebrui kelijke overnachtingsmogelijkhe den, inclusief enkele grote cam pings. De tocht van de Eemshaven naar het eiland duurt ongeveer een uur, en dat is aanmerkelijk korter dan de gebruikelijke veerdienst vanuit Emden. Ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van de VW in Hengelo (O.) vinden er vanaf morgen tot en met zondag a.s. allerlei festiviteiten plaats. Onder het motto „Lekker weg ln Hengelo" is er o.a. een brade rie ln de binnenstad met optreden de artiesten en een antiekmarkt. In het Rijksmuseum van Geologie en Mineralogie te Lelden (Hoog landse Kerkgracht 17) wordt mor genmiddag de tentoonstelling „Vuursteen" geopend. Bij deze gele genheid wordt ook de zaal „Syste matische Mineralogie en Petrolo- gie" geopend. „Voor de vorm een pudding, voor de pudding een vorm." Zo heet de ten toonstelling van recepten, pudding vormen en andere met pudding ver wante artikelen die tot en met 24 augustus te bezichtigen is in mu seum „Swaensteijn" ln Voorburg bij Den Haag. Openingstijden: dins dag, donderdag en zondag van 14.00 tot 17.00 uur en zaterdag van 12.00 tot 16.00 uur. Onder de titel „De ordentlijcke tuijn" is in kasteel „Rosendael" In Rozendaal (bij Arnhem) tot en met 14 september een tentoonstelling over historische tuinen te bezichti gen. Openingsuren: dinsdag tot en met zaterdag van 10.00 tot 17 00 uur en zondag van 13.00 tot 17.00 uur. Vanavond in Zandvoort: ponyraces op het strand bij Boulevard Bar- naart (noord), aanvang 19.00 uur. Wie liever zelf de benen strekt kan meedoen aan een strandloop vanaf Bouwes Palace, aanvang 19.30 uur „Hoe moeder opschepte" heet een tentoonstelling over de ontwikke ling van het zilveren bestek sinds de middeleeuwen. Tot en met 15 au gustus te zien in het Nederlands Goud-, Zilver- en Klokkenmuseum in Schoonhoven (Z-H). Openingstij den: dinsdag tot en met zaterdag van 10.00 tot 17 00 uur en zondag van 13.00 tot 17.00 uur. Vervolg van pagina 1 De Kamervoorzitter deed zijn voor stel, omdat hij begrip had voor het argument van de afwezigen dat hij de gebruikelijke stemmingsbel niet in het gebouw had laten rinkelen. An derzijds vermeldde de agenda heel duidelijk, dat direct na de middag pauze zou worden gestemd. Nochtans betuigde Dolman zijn spijt, hoewel hem naar hij zei formeel niets viel te verwijten. De stemmen van de afwezigen (drie CDA'ers en een PvdA'er) hadden ver moedelijk geleld tot het staken der stemmen. In dat geval zou vandaag opnieuw zijn gestemd met een grote kans dat het voorstel-Brinkhorst dan was verworpen. Dit gegeven kan de regering mogelijk doen besluiten een nieuw, zij het gewijzigd, wetsvoorstel in te dienen. Tenzij de regering alsnog zou beslui ten zich bij de beslissing van de Ka mer neer te leggen, is het nu voorlig gende wetsontwerp van de baan. An ders dan bij een motie, kan de rege ring een voorstel tot wetswijziging (amendement) niet naast zich neer leggen. Halszaak In oppositiekringen toonde men zich /ia afloop van het debat verbaasd over het feit dat de regering van deze kwestie zo'n halszaak maakt. Men redeneert hier, dat de kinderen van prinses Margriet mettertijd toch het lidmaatschap zullen verliezen. Dat gebeurt wanneer de prins van Oranje,. Willem Alexander, zijn moeder opvolgt. Zijn vier neefjes zijn aan hem ver want ln de derde lijn, en komen dien tengevolge dan niet meer ln aanmer king voor troonopvolging. Aanvanke lijk stelde de regering zich op het standpunt, dat een eenmaal toege kend lidmaatschap niet meer kon worden verloren (tenzij een Oranje een huwelijk zou sluiten zonder toe stemming van regering en parle ment). CDA en WD wierpen echter op, dat zulks in strijd ls met het criterium van de regering om alleen de troongerechtlgden tot het konink lijk huls te rekenen. Premier Van Agt zwichtte voor dit argument. onze parlementsredactie K HAAG - De KVP heeft minis- Braks van landbouw derde op de iidatenlijst voor de komende ver- ?en geplaatst. De bewindsman .«ais regionaal kandidaat opge ef'1 d, na premier Van Agt (nummer fractieleider Lubbers (nummer ind o® jster Gardeniers. die derde stond nationale kandidatenlijst van KVP, is na het invoeren van regio- kandidaten op de vijfde plaats ■yhtgekomen op de vastgestelde leve lijst. De Limburgse land- "skundige drs. P. R. H. M. van len is, ook weer als regionale laat, op de vierde plaats te- ikomen. op de lijst is nu Kamerlid P. A. iMvRnieiissen Zevende de KVP- Ul' atter Van Zeil. De s taatssec re ta- itt Sen Hermes, Brokx en Van i. PJPQrt komen respectievelijk op p dertiende. zeventiende en negen- H «plaat De Kamerleden Lansink i *an Rooijen staan vooralsnog op Wet verkiesbare plaatsen vijfent- «8 en zesentwintig Als het CDA it Kamerverkiezingen weer 49 baalt, zal de KVP er daar 24 ,1 '-bezetten tfl 'Kamerlid Dijkman, ten tijde van «rwapendebat de enige dissi- l Hi!? kring, is op de kandida- °P de tiende Plaats terecht door Willem Schrama TERSCHELLING Na een vergeefse poging in 1978 zijn gistermorgen opnieuw vier Nieuwzeelandse duikers een speurtocht begonnen naar de schatten van de Lutine, een Brits oorlogsfregat van Franse makelij dat in 1799 op een zandbank ten noorden van Vlieland vastliep en verging. Het schip was destijds op weg van Yarmouth naar Ham burg. Naar verluidt voerde het zo'n 140.000 pond Sterling aan geld, goud en zilver met zich mee, afkomstig van de Bank van Engeland en bestemd voor kooplieden die in Ham burg gebukt gingen onder een snel toenemende geldcrisis. Frankrijk en Engeland waren immers in oorlog, en door toe doen van de Franse revolutie was Hamburg plotsklaps een belangrijke handelsstad ge worden. Ook zou er nog soldij voor Britse troepen aan boord zijn, die in het geniep op Texel en in Noord-Holland opereerden. Maar hoe dan ook, op één op varende na volgens oogge tuigen krankzinnig geworden verging het schip met man en muis en sindsien heeft het zijn naam (Lutine staat voor kwelgeest) aangedaan. overvloedig eer Weinig kans Sinds die rampzalige nacht ln oktober 1799 is menige avon turier, goudzoeker of idealist in de ban geraakt van de Lutl- ne-schatten, die in de loop der tijden slechts mondjesmaat naar de oppervlakte zijn gehe sen. Anno 1980 lijkt de moge lijkheid om nog iets kostbaars te bergen nog maar zeer ge ring, omdat van het scheeps wrak zo goed als niets meer over is en de schatten zo goed als zeker zijn verzwolgen door de zich alsmaar verplaatsende zand- en modderplaten in het Waddengebied. De beste kansen waren er nog voor de Terschellinger strand vonder Francois Robbé, die onmiddellijk na de zware win terstormen van het Jaar 1800 met een grootscheepse ber gingsactie begon. Onder zijn leiding haalden duikers in twee Jaar tijd voor om en na bij de 300.000 gulden aan geld, staven goud en zilver naar boven. In 1821 werd, mede door de latere Terschellinger burge meester Pierre Eschauzier, de „Onderneming tot de vissche- rij op The Lutine" opgericht en dat leidde ruim vijfentwin tig Jaar later tot een nieuwe vondst, die nu ongeveer 500.000 guden opbracht Met behulp van duikerklok ken werden toen onder meer 46 goud- en 64 zllverstaven naar de oppervlakte gebracht, alsmede de scheepsbel van de Lutine, die sindsdien een plaats heeft gekregen in het gebouw van Lloyd's in Lon- De „Lutine" vaart alt voor haar laatste reis (schilderij van Frank G. Mason). den, bij welke maatschappij het schip destijds verzekerd was. Bij Lloyd's is welhaast sprake van een Lutine-cultus, want ook van het eikehouten roer dat in die jaren naar bo ven kwam, heeft men een oog verblindend gebeeldhouwde stoel en tafel laten maken. 'Karimata' Maar nadien leverden de vele berginsgpogingen nauwelijks resultaat op, al blijft het de vraag zoals op Terschelling hardnekkige geruchten de ronde doen wat klandestie- ne goudzoekers in de loop der jaren hebben buitgemaakt. De meest ambitieuze poging om de Lutine-schatten nu maar voor eens en voor altijd boven water te krijgen dateert uit 1938, toen de 75 meter lan ge „Karimata" (een tinbag- germolen van de Billiton- maatschappij) wat Je noemt „grootscheeps" de zaken be gon aan te pakken. Het 4200 ton metende schip begon met 160 emmers van elk 400 liter de zeebodem om te spitten. Voorpaginanieuws in die da gen, want er kwam van alles naar boven: koper, ijzer, scheepshuid, munten, ka nonskogels maar slechts één goudstaaf waarvan boze stemmen nog altijd beweren dat deze tevoren in zee was gegooid om het gezicht van de expeditie te redden. Maar die kon ln elk geval als mislukt worden beschouwd. Het meeste van wat naar bo ven werd gehaald had slechts historische waarde en de be wuste goudstaaf bracht maar 7000 gulden op. Kosten van de expeditie: een kwart miljoen. Over de schatten van de Luti ne zijn interessante dingen te vertellen, getuige het boek „Goud in de golven" van de Friese Journalist en historicus 8ytse Jan van der Molen, die daarin de hele geschiedenis nog eens op een rijtje heeft gezet. Maar of de schatten ooit nog boven water komen wordt eik jaar weer twijfel achtiger. De minister-president voerde zijn be zwaren tegen de beperkende opposi- tievoorstellen zelf ook terug op het criterium van troonopvolging. Voor wat het voorstel van de PvdA betrof om de kring tot zes, het dichtst bij de troon staande Oranjes te beperken, met succes. Dit werd met ruime meer derheid verworpen. Dat Van Agt en Wiegel deze zaak zo opspelen vindt mogelijk een verkla ring in het feit, dat ex-koningin Julia na zich altijd krachtig heeft verzet tegen beperking van het koninklijk huis. Zij wenste geen scheidslijn in de Oranje-familie. In politieke kring werd gisteren ge zegd, dat koningin Beatrix hieraan minder zwaar tilt. Een bevestiging van deze veronderstelling wordt ge vonden in het feit, dat de D'66'er Brinkhorst het amendement om Mar- griets kinderen bulten te sluiten in diende. Brinkhorst behoort tot de vertrouwelingen van koningin Bea trix en prins Claus. De Tweede Kamer aanvaardde una niem het voorstel om prinses Juliana en prins Bernhard op paleis Soestdijk te laten wonen. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Gehuwde bejaar den zullen met ingang van 1 juli per maand bruto 1.499,75 AOW krijgen, ongehuwden 1.009,65. Tot nog toe waren deze bedragen ƒ1.414,23 en 983,82. De bruto vakantieuitkerin gen per maand bedragen respectieve lijk 103,74 en 72,62 Een overzicht van de sociale uitkerin gen per 1 juli staat op pagina 9. Van onze parlementsredactie DEN HAAG Minister Van Aarden ne van economische zaken ziet zich gedwongen eenzijdig tot verhoging van de exportprijzen voor het Neder landse aardgas over te gaan. Het overleg met de landen waar wij aard gas aan leveren, heeft niet geleid tot overeenstemming over een aan het huidige marktpeil aangepaste prijs voor het aardgas, zo heeft de minister ln een vertrouwelijk overleg aan de Tweede Kamer bekendgemaakt. Hoge exportprijzen voor het aardgas moeten de staat omstreeks één mil jard gulden meer op gaan brengen dan tot nu toe. Zoals bekend dringt de Kamer er al langer op aan, dat de prijzen die wij het buitenland bereke nen, worden verhoogd. Minister Van Aardenne heeft de Kamer steeds voorgehouden, dat hij dat eerst wenst te proberen via de weg van gezamen lijk overleg. Op die wijze zouden ook veel juridische voetangels van eenzij dige prijsverhoging kunnen worden omzeild. Minister Van Ardenne is nu van die opstelling afgeweken en ziet zich gedwongen eenzijdig tot prijs verhoging over te gaan. „Ik laat Tommy's broertje even tien, wat hij hier in huis allemaal niet mac doen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 3