'oestand Afghanistan leidelijk normaal' Cambodja neemt wraak op kampen Liberalen in Japan versterken positie Colombia: rijke hulpbehoevende Voedselvoorziening in Afrika 'zorgwekkend' oord-Zuid fjp op ige baan België gaat bezuinigen Grenspolitie van Israël schiet op demonstratie Meer dan duizend vluchtelingen gedood Grote overwinning bij verkiezingen Vijf Palestijnse studenten gewond nieuw aanklager dood in Italië Waldheim bezorgd over verhuizing van kabinet Begin iAG 24 JUNI 1980 BUtTENLAND TROUW/KWARTET ItOU/VENETIË (AP, AFP, Reuter) Terugtrekking van de Russische troepen uit jiistan is mogelijk doordat de toestand daar geleidelijk „normaal" begint te worden, [de gesloten deuren van het centrale comité van de Russische communistische partij ■esident Breznjew tot die uitspraak. LOMÉ (AFP, AP) De voedselsitua tie in Afrika is „zeer zorgwekkend". Met dat eufemisme opende de direc teur-generaal van de FAO, Edouard Saouma, gisteren een conferentie van de voedsel- en landbouworgani satie van de VN over de landbouw in Afrika. De conferentie wordt gehou den in Lomé, de hoofdstad van het Westafrikaanse land Togo. Volgens Saouma moeten de Afri kaanse landen juist aan de ontwik keling van de landbouw voorrang geven, in plaats van dat die het on dergeschoven kind is in de ontwik- kelingsplannen. Vaak is dat het zo zei de FAO-directeur, moet wor- geval. Het is onmogelijk, aldus Saouma, om bijvoorbeeld een industrie op poten te zetten zonder dat een land zich kan voeden. De trek naar de steden. den stopgezet en de Afrikaanse lan den moeten voedsel exporteurs wor den in plaats van voedselimporteurs zoals nu. Hij gaf niet aan hoe. De gemiddelde Afrikaan moet het nu doen met tien procent minder voed sel dan tien jaar geleden het geval was, zei Saouma. De voedselproduk- tie valt steeds verder terug, terwijl de bevolking groeit. In 1970 voerde Afrika vier miljoen ton voedsel in, in 1978 elf miljoen ton en als de trend doorzet zal dat in 1985 vijftien mil joen ton zijn. Saouma vroeg de Afrikaanse landen zijn voorstellen voor een grotere voedselreserve in de wereld te steu nen. Een dergelijke reserve kan al te grote prijsschommelingen voor voedsel voorkomen, en tevens wor den aangewend in noodsituaties. d de wereld Ingestuurd door iureau Tass. Het was voor [tdat op het hoogste niveau in jet-Unie duidelijk werd ge lat Russische manschappen sch materieel huiswaarts zul- Wopen weekeinde zei de Fran- Ment Giscard tijdens de wes- b in Venetië dat hem de terug- van Russische tropen was »eld. Een paar uur daarvoor I het persbureau Tass het be- [van de Russische aanwezig- hanistan. zei dat het besluit is geno- irerleg met de regering Kar- jhanistan. „Natuurlijk zul- I doorgaan Afghanistan te hel- het opbouwen van een nieuwe tapplj en het veilig stellen worvenheden van de april- jie," zo citeerde Tass de Russi- isSdent. [ntrale comité herhaalde dat ige terugtrekking alleen moge als een einde wordt gemaakt i „agressie" tegen Afghanistan, klaring voor het Russische op- in het buurland is altijd ge- dat het zich moest verdedigen de „bedreiging uit het zuiden". jew zei nu dat dat de omstan- den hebben „bewezen" dat het n van de troepen een „juiste ging" is geweest. jliet leven in Afghanistan zich aan normaliseert en grote contra-revolutionairen zijn hebben wij besloten enke len van ons beperkte contin- te trekken," aldus Brezn- zou gaan om 108 tanks, en tiend militairen. _antal Russische troepen in Af- tan wor t geschat op vijfen- dejj gduizend. Troepen en tanks ran® n al hebben opgebroken en be- jp® ti via de Salang pas ten noorden rdan HoL - 'egti ;t« [onzer verslaggevers De plannen voor een intie van arme en rijke lan- ontwikkelingssamenwer- lajnop de lange baan geschoven, ons is de tijd nog niet rijp." de Britse premier Thatcher. ird-Zuidtop was voorgsteld de commissie-Brandt, die zich ipen twee jaar heeft gebogen ontwikkelingsvraagstukken en onlangs met aanbevelingen is ge en. Volgens Brandt en zijn com- is een nauwere samenwerking Noord en Zuid en vergroting se T^de ontwikkelingssteun van groot ■of Bg voor alle betrokken partijen. vankelijk was het plan een derge- topconf eren tie te houden in We- e maar de gebeurtenissen in Iran ni Ifghanistan gooiden roet in net 'iJfcL it ogenblik maakt de Mexicaan- "ient Portillo zich sterk om volgend jaar het gesprek in zijn plaats te laten vinden. Tijdens recente reis door West-Europa 1 hij hierop sterk aangedrongen, vooralsnog zonder succes. |i ontwerpslotverklaring voor de Idering van de zeven industrie- [tdJtn was nog sprake van een d^Zuidtop zij het in vage be togen maar in het uiteinde- lotcommuniqué al niet meer. |s besloten een totaaloverzicht te van de westerse ontwikke- [hulp, vóór de volgende westerse s volgend jaar in Ottawa wordt iden. Thatcher zei dat de steun £de derde wereld niet voldoende de duurdere olie te betalen. t slotverklaring wordt opgeroe- |_meer te doen aan de negatieve ~d van de olieprijzen op de derde 1. Dat geldt zowel voor de olie- pen als voor de industrielanden. ent Carter vestigde in Venetië -.dacht op de oproep in de slot- Bring de voedselsituatie in de ld te verbeteren, in de eerste s door de mogelijkheden voor de landen te vergroten voor hun voedselvoorziening. van de Afghaanse hoofdstad Kaboel terug te komen. Staking De uitspraak van Breznjew dat de toestand geleidelijk aan normaal wordt in Afghanistan werd gelogen strafte door de moord op zeven han delaren in Kaboel. Zij hadden gewei gerd hun winkeltje te sluiten vanwe ge de staking in Kaboel, en werden daarvoor door de ondergrondse ge straft. De regering heeft gedreigd ie dereen die aan de stakingsoproep ge volg geeft terecht te stellen. Militairen hebben handelaren ge dwongen weer aan het werk te gaan. Desondanks werd er de afgelopen da gen nauwelijks handel gedreven in Helikopters die boven de bazar cir kelden werden door kinderen met ste nen bekogeld. Verschillende opstandelingen in en buiten Afghanistan hebben de Russi sche berichten over terugtrekking als „leugens" bestempeld. Er is nog geen officiële reactie van het verzet tegen de marionettenregering in Kaboel. Voor het Russische persbureau Tass, dat het regeringsstandpunt weer geeft, is de eis van de westerse landen dat de Sowjet-Unie ól zijn troepen moet terugtrekken uit Afghanistan een poging de aandacht af te leiden van de eigen economische proble men. „Afghanistan" kwam uitgebreid aan de orde tijdens de topconferentie van zeven industrielanden die de af gelopen twee dagen in Venetië is ge houden. Verslaggevers van Tass in de Italiaanse stad meldden hun achter ban dat de topconferentie „een nood kreet" was vanwege de groeiende werkloosheid, de geldontwaarding en de economische teruggang in de wes terse wereld. Volgens Tass gaan de westerse lei ders met hun reactie voorbij aan „de bedreiging van Afghanistan van bui tenaf", zoals gezegd de rechtvaardi ging van Moskou voor het Russische optreden. De Franse president Giscard liet gis teren weten dat hij Breznjew tijdens hun ontmoeting in Warschau had ge vraagd een tijdschema op te stellen voor de terugtrekking uit Afghanis tan. Giscard noemde de Russische beslissing overigens een belangrijk gebaar en zei dat zijn gesprek met de Russische president in de Poolse hoofdstad de weg had geëffend voor de Russische beslissing. Dat onder houd alsmede het treffen tussen Breznjew en de Westduitse bonds kanselier Schmidt, later deze maand, werden door de Amerikaanse presi dent Carter „nuttig en onvermijde lijk" genoemd. We kunnen het niet voorkomen, zelfs al zouden we het willen, zo zei hij. Eerder deed Wash ington nogal gepikeerd over het ge sprek tussen Giscard en Breznjew. Volgens president Carter zijn er veel minder dan de door Tass genoemde tienduizend man troepen teruggeroe pen uit Afghanistan. Het zijn volgens Carter zelfs „minder dan tien pro cent", van de vijfentachtigduizend Russische manschappen in Afghanis tan. Bovendien zouden de militairen vlak over de grens tussen de Sowjet- Unie en Afghanistan hun kampen hebben opgeslagen, zodat zij ieder ogenblik weer in actie kunnen ko men. Carter waarschuwde nadrukke lijk voor Russische agressie. Hij maakte een vergelijking met Venetië, dat eertijds ten onder was gegaan omdat het de bedreiging van buitenaf te laat had onderkend. BANGKOK (AFP, AP, Reuter) Cambodjaanse en Vietna mese troepen hebben kampen van gevluchte Pol Pot-aanhan- gers in Thailand aangevallen. Meer dan duizend vluchtelingen zouden zijn omgekomen. De regering in Phnom Penh beschul digt Thailand ervan sabotage- en verzetsactiviteiten vanuit de kampen toe te laten. Het tellen van de stemmen voor het Japanse parlement, waarbij de Liberaal Democratische Partij tot ieders verrassing een grote overwinning behaalde. TOKIO (AFP, AP, Reuter) De Liberaal Democratische Partij (LDP) is als grote overwinnaar uit de verkiezingen voor het Lager huis in Japan gekomen. De partij bemachtigde 284 van de 511 zetels en daarmee de absolute meerderheid. De verkiezingen van afgelopen zon dag trokken een recordaantal van 75 procent van de kiesgerechtigden en de LDP boekte daardoor een winst van 36 zetels. De grootste oppositie partij, de socialistische partij, bleef op 107 zetels steken. De andere grote oppositiepartijen, de boedistische Koemeitopartij en de communisten verloren in totaal 29 zetels. Dat de LDP, die het land al 25 jaar regeert, zijn meerderheid zou behou den, stond voor de verkiezingen wel vast. Maar dat de winst zo groot zou zijn had vriend noch vijand verwacht. Waarschijnlijk heeft de dood van LD P-premier Masayoshi Ohira veel sympathiestemmen opgeleverd. Nieuwe premier Wie de nieuwe premier wordt is nog niet bekend. Door het overlijden van Ohira zit de partij zonder voorzitter, een functie die in Japan automatisch verbonden wordt met het premier- schap. De gekozen partijleden zullen nu onderling moeten uitmaken wie de partijvoorzitter wordt. Deze strijd gaat tussen de voormalige minister voor internationale handel en indus trie Toshio Komoto, de voormalige minister van buitenlandse zaken Kil* chi Miyazawa en Toshio Nakasone, een fervent tegenstander van de vori ge premier. De verdeeldheid binnen de partij zal naar verwacht bij de premierverkie zingen weer opbloeien. De verschil lende stromingen binnen de LDP zul len alles ondernemen om hun kandi daat naar voren te schuiven. Dat be tekent volgens waarnemers een poli tieke koehandel waarbij veel geld rolt en beloften worden gedaan voor inte ressante functies. Door de absolute meerderheid kan de LDP nu ongestoord de politieke lijn1 van Japan voor de jaren tachtig be palen. En dat betekent voor de twee de industriële macht van de wereld vooral de nadruk op een sterke eco nomie. i Daarbij kan de LDP rekenen op me dewerking van de zakenwereld. Woordvoerders van de Keidanren, een federatie van de belangrijkste zakenlieden noemden de verkiezings uitslag „fantastisch", en zien daarin een steun van het vrije ondernemers schap. De partij voerde de laatste jEiren on der leiding van Ohira een beleid ter activering van lichte en elektronische industrie in een poging het aantal energieverslindende industrieën te verminderen. Daarnaast begon de partij onder druk van de Verenigde Staten meer aandacht te besteden aan de vergroting van de defensieuit gaven. Japan beschikt sinds de twee de wereldoorlog alleen over een „ver- dedigingsleger" en besteedt jaarlijks slechts één procent van het bruto nationaal inkomen aan defensie. Steekpenningen Ook de ex-LDP-premier Kakoeei Ta- naka, die in 1976 moest aftreden toen bleek dat hij steekpenningen van Lockheed had aangenomen, is weer verkozen. Om zijn partij niet in dis- crediet te brengen had hij zich als onafhankelijke kandidaat gesteld. Toch zal hij bij de premierverkiezin gen een grote rol spelen, waarbij hij de kandidatuur van Nakasone zal steunen. Gisterochtend vielen volgens een Thaise legerwoordvoerder ongeveer tweeduizend Cambodjanen en Viet- namezen. gesteund door artillerie en tanks bij Noon Mark Moon, 225 kilo meter ten oosten van Bangkok. Thai land binnen. De legerwoordvoerder zei dat ongeveer dertig Thaise solda ten sneuvelden en dat er meer dan honderd gewond raakten. Van de on geveer 200.000 Cambodjaanse vluch telingen. die zich in het grensgebied ophielden, zouden zo'n 150.000 verder Thailand ingevlucht zijn. Er werd zwaar gevochten bij verza melplaatsen van Cambodjaanse vluchtelingen die weer naar hun land terug willen De regeringen in Phnom Penh en Hanoi hebben zich steeds gekeerd tegen deze repatriëring, die zij zien als een manier voor aanhan gers van het Pol-Pot-regime om Cam bodja binnen te komen. De aanval concentreerde zich op drie vluchtelingenkampen. Een kamp bij het grensdorpje Noon Mark Moon werd aangevallen, terwijl de Thaise dorpsbewoners met rust werden gelaten. De invasietroepen waren zo'n twee kilometer Thailand binnengedron gen. Zij maakten geen aanstalten zich terug te trekken. Het lijkt erop dat de troepen een eind willen maken aan een soort niemandsland in het grensgebeid dat tot voor de inval gecontroleerd werd door Thaise troe pen, Pol Pot-aanhangers en een V.N.- delegatie. die de opvang van Cam bodjaanse vluchtelingen regelde. De inval in Thailand komt enkele dagen nadat de Vietnamese minister van buitenlandse zaken Nguyen Co Thach in Djakarta had gezegd dat Vietnam Thailand niet zou aanvallen. In de hoofdstad van Maleisië. Koeala Loempoer, is bekend gemaakt dat van de 106 boten met Vietnamese vluchtelingen die tussen I april en 20 juni in Maleisië en Zuid-Thailand zijn aangekomen, 68 door piraten waren aangevallen. Vijftien procent van die boten, die in totaal meer dan 10 000 vluchtelingen meevoerden, werd min stens vijf keer aangevallen, één boot zelfs 21 keer. De Thaise en Maleisi sche regeringen werden opgeroepen strenger tegen de piraten op te treden. BRUSSEL (AFP) De Belgische be zuinigingsmaatregelen zullen vooral de autobezitters en de liefhebbers van luxe-produkten treffen. De nieu we regering-Martens, die bestaat uit christendemocraten, liberalen en so cialisten, heeft besloten een bezuini gingsoperatie van zes miljard gulden in te voeren. Alle ministeries moesten 2,2 procent inleveren. De Belgen krijgen een nieuwe vorm van belasting die een compensatie moet vormen voor de zogeheten „fis cale cadeaux" en voor de verlichting van BTW op investeringen van onder nemingen. De maatregelen zijn door de sociale partners aanvaard en zul len de komende dagen in het parle ment worden behandeld. JERUZALEM (Reuter, AP, DPA, AFP) De Israëlische grenspolitie heeft gisteren het vuur geopend op een demon stratie van Palestijnse studenten in Ramallah op de westelij ke Jordaanoever. Vijf demonstranten raakten volgens de politie gewond. De demonstrerende studenten waren in woede ontstoken nadat ze hadden gehoord dat een mede-studente aan haar verwondingen was bezweken. De 22-jarige Taghrid Batmeh werd door Wim Jansen Of het langdurig effect zal hebben is natuurlijk moeilijk te voorspellen. Maar sinds de Colombiaanse guerrillabeweging twee maanden geleden bijkans het gehele corps diplomatique in Bogota na acht weken gijzeling weer vrijliet, is de sfeer in het Zuidamerikaanse land een stuk verbeterd. In processen tegen opgepakte guerrillastrijders tonen de rechters zich weer genegen naar de advocaten van de verdachten te luisteren, en velzetsbewegingen zijn zelfs bereid met de regering te onderhandelen. ME (Reuter, AFP, AP) Op- is een Italiaanse aanklager het itoffer van een aanslag. Twee op een motor schoten de 42- Mario Amato dood toen hij in* ne op een bus stond te wachten. hield zich de laatste tijd voor lig met een onderzoek naar ex- [ri-rechtse groeperingen. Twee ePen hebben gisteren de verant- ■"toelijkheid voor de aanslag op genomen. Een Romeins dagblad gebeld door de extreem rechtse de neo-facistische gewapende "utionaire kern. Een krant in Ge- weeg echter iemand aan de tele- die vertelde dat de Rode Briga- Mario Amato hadden gedood. De «e zoekt in de richting van de n«e groeperingen. Colombia is duidelijk geschrokken van het slechte beeld dat de wereld van het land kreeg, toen de toegestroomde pers tijdens de gijze lingszaak zich in het voorbijgaan ook nog verdiepte in de sociale achtergronden. Het land, dat er prat op gaat te midden van de dictaturen in de buurlanden het democrati sche hoofd boven water te houden, viel defin- tief door de mand. Een tijdens de gijzeling verschenen rapport van de internationale organisatie voor de poli tieke gevangenen, Amnesty International, toonde aan dat Colombia wat betreft martelin gen en politieke vervolgingen te vergelijken is met dictaturen als Argentinië en Chili. Binnen de democratie blijkt het door president Julio Turbay Ayala afgekondigde veiligheidstatuut het leger vrijwel onbeperkte bevoegdheden te geven, waarvan de militairen bij hun jacht op alles wat links is gretig gebruik maakten. Sinds twee maanden is dat veranderd. Bij de onderhandelingen tussen M-19 en de regering in Bogota over de vrijlating van de gijzelaars is bedongen dat internationale waarnemers in het vervolg aanwezig mogen zijn bij de vele processen tegen politieke tegenstanders van het huidige bewind. De grote klopjacht op „subversieven", die iedereen na afloop van de gijzeling verwachtte, bleef uit. Politici en niet eens alleen die van de oppositiepartijen 'haastten zich begrip te tonen voor de strijd van de sociaal zwakkeren. President Turbay overweegt zelfs een algeme ne amnesty voor de duizenden guerrillastrij ders die nog wegens lidmaatschap van een verboden organisatie worden gezocht. De le den van M-19, die na een vrije aftocht naar Cuba verklaarden met de wapens in de hand te zullen terugkeren, hebben zich bereid ver klaard te onderhandelen over amnestie, ge volgd door een wapenstilstand. De beweging stelt echter als voorwaarde dat het veiligheids statuut verdwijnt en dat er garanties komen voor een echte democratie. Bovenlaag De democratie van Colombia is die van een vrij brede -- rijke bovenlaag. Politieke vervol ging en onderdrukking van de armste streken hebben er voor gezorgd dat de minder bedeel den in de politiek nauwelijks aan bod kwamen. Minister De Koning (ontwikkelingssamenwer king) krijgt tijdens zijn huidige bezoek aan dit land een ideale kans om te ontdekken dat een vrij hoog gemiddeld inkomen nog lang geen garantie is voor een goede ontwikkeling van een land. In 1978 besloot de minister Colombia, Paru, Jamaica, Cuba en Tunesië af te voeren van de lijst met zogeheten concentratielanden. Omdat het gemiddelde jaarinkomen van deze landen boven de grens van elfhonderd gulden lag, was de minister van mening dat ze niet langer meer in aanmerking konden komen voor bijzondere Nederlandse ontwikkelings hulp. Dat Colombia deze hulp nu toch nog geniet is te danken aan een motie van het CDA-Kamer- lid Braks, die met grote meerderheid werd aangenomen. Een van de belangrijkste bezwa ren tegen de norm van de minister was dat je Minister De Koning van ontwikkelingssa menwerking brengt deze week een werkbe zoek aan Colombia. Het Zuidamerikaanse land staat tegen de zin van de minister op de lijst van landen die in aanmerking komen voor extra Nederlandse hulp. De minister bezoekt een aantal projecten, die de ontwik keling van het platteland moeten bevorderen. Hij zal ook een gesprek hebben met president Julio Turbay Ayala over het effect van de Nederlandse steun, die dit jaar veertien mil joen gulden bedraagt. Eind deze week reist de minister door naar Suriname. uit de hoogte van het gemiddelde inkomen niet kunt aflezen hoe arm de armen en hoe rijk de rijken zijn. Cocaïne Colombia is zo'n land waar het gemiddeld inkomen relatief vrij hoog ligt, maar de sociale ellende nauwelijks te overzien is. Een van de belangrijkste oorzaken daarvan is de floreren de handel in verdovende middelen. Hiermee zijn miljarden gemoeid, die ten goede komen aan een kleine groep leiders in de onderwereld. Hoe groot de omvang van deze handel is blijkt uit het ook door de regering erkende gegevens dat de verkoop van hasjies en coca ïne meer oplevert dan die van de koffie, offici eel het belangrijkste exportprodukt. De naar schatting zestieir miljard gulden die de drughandel jaarlijks opbrengt wordt in Co lombia gemakkelijk via de papieren verkoop van niet bestaande goederen gelegaliseerd, waardoor het gemiddelde inkomen pijlsnel de lucht in schiet. Terwijl het meeste geld het land weer even snel verlaat voor investeringen in de Verenigde Staten, en er voor de bevolking nauwelijks meer overschiet dan een paar extra arbeidsplaatsen in de huishouding van de bon zen in de onderwereld. Het ligt voor de hand dat de Colombiaanse regering er weinig voor voelt deze belangrijk ste bron van inkomsten aan te pakken, ook al vallen er dagelijks doden in de gevechten tus- Kinderarbeid is voor veel Colombiaanse gezinnen de enige mogelijkheid om in leven te blijven. sen de verschillende cocalne-béndes. Dus zal Colombia nog wel een tijdje doorgaan voor een „naar Latijns-Amerikaanse begrippen rijk land" Ondanks de honderdduizenden Colom- biaantjes van zes jaar er. ouder, die zware kinderarbeid moeten verrichten omdat de in komens van hun ouders te laag zijn om in leven te blijven. donderdag getroffen door Israëlische politiekogels toen zij op weg was naar de universiteit van Bethlehem. De Israëlische autoriteiten verklaarde naderhand dat de schoten per onge luk waren afgevuurd. De studenten geloven in opzet. Studenten van de universiteit bij Ramallah blokkeer den gisteren de weg die naar een nabijgelegen Joodse nederzetting leidt. De bewoners van de nederzet ting werd de toegang geweigerd. Een patrouille van de Israëlische grenspo litie gaf opdracht om de blokkade op te heffen. Volgens een Israëlische woordvoerder werd eerst in de lucht gevuurd en vervolgens, toen de stu denten weigerden heen te gaan ge richt. Vijf studenten raakten gewond. Volgens een studentenwoordvoerder door de kogels. De politie verklaarde dat de studen ten van te voren met brandbommen en stenen hadden gegooid naar de patrouille. De burgemeester van Ra mallah die evenals een andere burge meester de afgelopen maand het slachtoffer van een bomaanslag werd, heeft een uitnodiging gehad om in de Verenigde Staten verpleegd te worden. Khalaf verloor zijn linker voet en heeft ernstige verwondingen aan zijn rechterbeen. Burgemeester Khalaf heeft de uitnodiging overi gens geweigerd omdat de VS Israël steunen. NEW YORK (DPA) De secretaris generaal van de Verenigde Naties Kurt Waldheim heeft „met grote be zorgdheid" gereageerd op berichten uit Israël dat het bureau van premier Begin en de vergaderzaal van het Israëlische kabinet naar het oostelij ke Arabische deel van Jeruzalem wor den verplaatst Een dergelijke stap tast volgens Waldheim onvermijdelijk de status van Jeruzalem aan en is in tegen spraak met de besluiten van de Alge mene Vergadering van de VN. De verhuizing zal de bestaande spannin gen verhogen en het zoeken naar een alomvattende. rechtvaardige en duurzame oplossing van het conflict in het Midden-Oosten aanzienlijk be moeilijken, aldus Waldheim.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 7