jijna ieder gezin is
n fototoestel rijk
Beëindiging
11% pandbrieven
10%% pandbrieven
FGH hypotheekbank
Europese auto-industrie bereikt dieptepunt
Detailhandel ziet in
franchising kansen
Financiële hulp Enka-Emmen
0 Westland Utrecht Hypotheekbank
99%
Spaarpandbrief 1980/85
Pandbrief 1980 per1982/88
atste tien jaar steeds populairder
ter faillissement
«imperiaals
allemaal goed
Perco Driebergen ontslaat 22 man
'Vacatures niet
altijd melden'
0 Westland Utrecht Hypotheekbank
Herstel begint zich af te tekenen
Elektro-motor heeft toekomst
M3 24 JUNI 1980
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET
11
onze redactie economie
'ERDAM Het fototoestel is de laatste tien jaar in ons land opmerkelijk populair
irden. Waren er in 1970 per honderd gezinnen ongeveer tachtig fototoestellen, nu heeft
i elk gezin een fototoestel in huis. Per honderd gezinnen zijn er op dit moment namelijk 98
oestellen.
lijkt uit een marktonderzoek
potograïi
irdj; k
N
i IS
'eren in Nederland", op
van de Stichting Amateurfo-
door het Nipo gehouden. Vol-
dit onderzoek zijn er thans in
and in totaal 4,6 miljoen foto
ellen. tegen 2,9 miljoen in 1970.
oenemend aantal gezinnen be
ls gebleken, zelfs meer dan één
Dat waren er in 1978 name-
6 miljoen, tegen 2,3 miljoen in
l:
llend is de opkomst van de zoge-
kleinbeeldcamera. Dit type
«stel staat nu met 48 procent
eerste plaats. In deze groep
an met name de spiegelreflexca-
uitgerust met een verwissel-
izensysteem. snel terrein. Van
honderd fototoestellen, die het
open jaar werden gekocht, werd
ial gekozen voor dit cameratype.
3irilik
Duidelijk blijkt hieruit, dat fotografe
ren niet langer een mannenzaak is.
De 3,8 miljoen fotografen maakten de
laatste twaalf maanden met elkaar
ruim 385 miljoen foto's. Ten opzichte
van 1977 een vooruitgang van 23 pro
cent. Het meest gemaakt werden
kleurenfoto's te weten 220 miljoen of
57 procent van het totaal. Op de
tweede plaats kwamen dia's, name
lijk 109 miljoen, of 28 procent van het
totaal. De rest was verdeeld tussen
zwart-wit foto's (12 procent) en direct
klaar foto's (3 procent).
Meest populair
Wat wordt er gefotografeerd? Het on
derzoek toont aan dat de vakantie
het meest populaire onderwerp is,
want 73 procent van de mensen, die
fotograferen maakt in de vakantie-
tijd foto's. Kinderen vormen ook een
dankbaar onderwerp; ze worden door
51 procent van de camera bezitter ge
fotografeerd.
Alhoewel vakantie en reizen bij uit
stek fotomotieven zijn, wordt er al
lang niet meer uitsluitend bij mooi
weer gefotografeerd. Voor steeds
meer camerabezitters is fotografie
steeds minder aan de zomer gebon
den. Gebleken is, dat 37 procent van
alle camerabezitters het hele Jaar
door fotografeert.
Over het algemeen zijn de fotografen
tevreden over de kwaliteit van de 220
miljoen kleurenfoto's, die de laatste
twaalf maanden ter ontwikkeling
werden aangeboden. Het oordeel over
de kwaliteit van de ontvangen foto's
was namelijk 36 procent van de foto
grafen „erg tevreden" en bij 48 pro
cent „tevreden". „Erg ontevreden"
was slechts drie procent van de foto
grafen.
Van onze redactie economie
De Nederlandse detailhandel ziet in franchising een goede
mogelijkheid tot expansie. Dit is af te leiden uit een toene
mend aantal initiatieven tot franchising, aldus het Hoofdbe
drijfschap Detailhandel.
bezit en het gebruik van een
tl zijn overigens twee ver
sie zaken. Onderzoek hiernaar
aangetoond, dat het aantal be-
van een fototoestel dat dit
it ook werkelijk gebruikt in
,g met 1970 belangrijk is
tn. Terwijl in 1970 liefst
procent van alle camera's on-
in de kast bleef liggen, is dat
maar met achttien procent
miljoen actieve fototoestellen
moment worden gehanteerd
[ï,8 miljoen mannen, 1,5 miljoen
;n en 0,5 miljoen kinderen.
ADVERTENTIES
Vakantie en kinderen
het zijn de meest gefoto
grafeerde onderwerpen
van de Nederlandse bezit
ters van een fototoestel.
Franchising in de detailhandel is een
vorm van samenwerking tussen ener
zijds producenten, grossiers of meest
al grote detailhandelsondernemingen
en anderzijds individuele detaillisten-
De franchisegever heeft daarbij op
het commerciële beleid van aangeslo
ten detaillisten een zodanige invloed,
dat daardoor een keten van winkels
ontstaat met een voor de consument
doorgaans herkenbare, uniforme win
kelformule.
De detailhandel in Nederland telde in
1979 131 franchisegevers, goed voor
157 winkelketens, met in totaal 8500
aangesloten detaillisten. Van die 131
franchisegevers waren er 55 detail
handelsondernemingen. Sinds fran
chising in Nederland werd geïntrodu
ceerd rond de eeuwwisseling door
Verkade zijn er ruim 30 formules
verdwenen. Van 28 is de structuur in
de loop der jaren aangepast. Bij deze
aangepaste en verdwenen formules
waren ruim 1100 winkels aangeslo
ten; enkele honderden ervan zijn ge
sloten.
Opvallend is dat van de verdwenen
franchlseketens in Nederland er
slechts zes waren opgericht door de
tailhandelsondernemingen. Het is
eveneens opmerkelijk, dat de laatste
tijd veel franchisegevers de voorkeur
geven aan een samenwerking met
aankomende ondernemers. Voor de
franchisegever biedt dit onder meer
de mogelijkheid een zaak te vestigen
op een plaats waar naar zijn mening
voldoende afzetmogelijkheden zijn.
De aankomende ondernemer krijgt
door deze samenwerking vaak de
kans een zaak van de grond te krijgen
op een wijze waartoe hij individueel
niet in staat zou zijn.
Doe-het-zelf
Franchising in de Nederlandse detail
handel komt vooral voor in de doe-
het-zelf-branche, bij kledingzaken,
winkels voor kaas en nevenassorti
menten, handwerkartikelen en in de
stoffen- en schoenenbranche. Een
paar voorbeelden, ook van een aantal
andere branches zijn: Hema (Konink
lijke Bijenkorf Beheer). Frank en Je-
an/Menuet/Hunkemöller (V en D>,
Prénatal/Prétien (Hobo Faam). Hubo
(William Pont), Décorette (Sikkens/
Akzo), Jamin, Bruna, Driessen (Vilen-
zo), Kaashal, Massamarkt (Schuite-
ma). Alberto (Albert Heijn).
Recente gegevens wijzen erop, dat er
nu ook franchlseketens in opkomst
zijn voor de verkoop van sanitair,
tuinartikelen, huishoudingen, mee-
neemmeubelen, snelrestaurants, al
ternatieve voeding, kruiden en cos
metica en sportartikelen, zo blijkt uit
het onderzoek naar de omvang en
ontwikkelingen van het franchisesys-
teem in de Nederlandse detailhandel.
HAAG (ANP) In het eerste
taal van dit Jaar zijn 1.109 faillis-
nten uitgesproken tegen 825 in
eerste kwartaal 1979, aldus het
honderdduizend inwoners be-
het aantal faillissementen over
lerste kwartaal 7,9 tegen 5,9 in
eerste kwartaal van het vorig
aantal besloten vennootschap-
iat failliet werd verklaard be-
398 tegen 278 in het eerste
taal 1979, een toename met 43
nt
t dpHAAG (ANP) De ANWB heeft
(«imperiaals (ook wel „allesdra-
genoemd) tijdelijk uit de han-
itia^genomen. Bij de laatste zending.
1 Januari dit jaar is afgeleverd,
exemplaren die aan de zijkan
van de dakgootsteunen scheurt-
ter hoogte van de zwarte knop
onen. Die scheurtjes kunnen tot
ibreuk leiden. ANWB-leden, die na
3e*|nuari zo'n fietsimperiaal hebben
cht, kunnen hem bij een bijkan
van deze organisatie omruilen
een goed exemplaar. Overigens
van ongelukken met fietsimperi-
tot nu toe geen sprake.
lasa
■ngi
dat
Dom
lach
De Friesch-Groningsche Hypotheekbank N V. te Amsterdam
deelt mee dat m i v. 23 iuni 1980 voorbeurs de uitgifte van de
11% pandbrieven 1980 per 1982/1988 is beëindigd
De 10%% pandbrieven 1980 per 1983/1987 blijven tot nadere aankondiging
verkrijgbaar tegen een koers van
Effectief rendement 10,79%. Jaarcoupon per 1 februari.
Prospectus van uitgifte op aanvraag verkrijgbaar bij onze
kantoren, de banken en de commissionairs in effecten
Amsterdam Herengracht 4331020-221272) Arnhem Zijpendaalseweg 59 (085-42 7348)
Eindhoven. Ten Hagestraat 11 (040-44 68 55) Enschede M H Tromplaan 12(053-3124 45)
Oen Haag Lange Vijverberg 9 (070-60 5900) Groningen Ubbo Emmiussingei 75(050-183183)
- Rotterdam. Westblaak 67 (010-1155 50) Ulrecht. Gildenkwarlter 43 (030-310344)
Van onze redactie economie
ARNHEM/DEN HAAG Het Akzo-concern heeft met de overheid in principe een akkoord
bereikt over de financiering van de modernisering en herstructurering van Enka in Emmen.
Dit blijkt uit zowel een verklaring van het ministerie van Economische Zaken als van Akzo
Nederland.
Minister Van Aardenne (Economi
sche Zaken) zal een staatsgarantie
verlenen voor een achtergestelde le
ning op normale rentecondities van
75 miljoen. Daarnaast wordt 15
miljoen subsidie gegeven uit de
„werkgelegenheidspot". Voorts zul
len de gebruikelijke WIR-premies op
de investeringen worden verstrekt.
De resterende gelden die met de in
vestering (van in totaal 150 miljoen)
zijn gemoeid, worden door Akzo inge
bracht.
Volgens Akzo Nederland zal de her
structurering tot resultaat hebben,
dat minstens driekwart van het pro-
duktlepakket van Enka-Emmen goe
de overlevingskansen zal hebben, te
gen nu slechts een kwart. Voorts
wordt bereikt, dat een aanzienlijke
vezelproduktie voor Nederland be
houden blijft en Enka-Emmen als
hoofdvestiging blijft bestaan.
Het herstructureringsplan dat met
name tot doel heeft ongeveer 2.870
arbeidsplaatsen overeind te houden
zal eind 1983 worden afgerond.
Werving
Hierbij wordt door Akzo-Nederland
aangetekend, dat het aantal arbeids
plaatsen na de herstructurering met
ongeveer 500 zal zijn verminderd.
Maar aangezien deze personeelsver
mindering zich zeer geleidelijk zal
voltrekken, zullen de normale wer
vingsactiviteiten worden voortgezet.
HEERENVEEN ANP) - Bij Perco in
Driebergen, die deel uitmaakt van
Smilde Holding in Heerenveen, ma
ken de situatie op de vleesmarkt en
de slechte resultaten van het bedrijf
in het afgelopen jaar een reorganisa
tie noodzakelijk. Als gevolg van deze
reorganisatie zuilen 22 personen moe
ten afvloeien.
Voor hen is volgens de directie inmid
dels bij het Gewestelijk Arbeidsbu
reau een ontslagvergunning aange
vraagd. Met de bonden is overeen
stemming bereikt over een afvloei
ingsregeling.
Perco is een voortzetting van het
vroegere Gevato. Het bedrijf maakt
sinds 1978 deel uit van Smilde Hol
ding. Hoewel het voortbestaan van
Perco niet op het spel staat, is de
reorganisatie nodig om een rendabele
bedrijfsvoering mogelijk te maken.
Het is de bedoeling om Perco voort te
zetten met de resterende 107 perso
neelsleden.
Voorts wordt nog medegedeeld, dat
Akzo Nederland de komende jaren
geen problemen verwacht voor de
produktiebedrijven in Steenbergen,
Ede en Kleefse Waard. In principe is
besloten op het Enka-terrein in Bre
da. de uitbreiding van Sikkens verf te
vestigen.
HULST De verplichte vacature
melding moet voorzien zijn van enke
le uitzonderingen. Dit zei drs. L. B E
Vonk, econoom van het Koninklijk
Nederlands Ondernemersverbond
(KNOV) gisteravond op een vergade
ring in Hulst
De woordvoerder van de onderne
mers reageerde hiermee op plannen
van minister Albeda (sociale zaken),
om alle ondernemers te verplichten
hun vacatures te melden bij de ge
westelijke arbeidsbureaus.
„Het melden van de vacatures moet
een eenvoudige administratieve han
deling zijn. Anders is het voor de
kleinere ondernemers niet uitvoer
baar", zo zei Vonk.
Uft t Pandbrief, looptijd maximaal 8 jaar. Huidig
rentepercentage 11%; huidige afgiftepnjs f 1.010,-
ƒ11 opgelopen rente vanaf 15 maart 1980 (effectief ren-
W dement 10,69%). Jaarlijkse rente-uitkering f 110,-.
Aan toonder. Tussentijds verhandelbaar op de effektenbeurs.
Verkrijgbaar bij de kantoren van Westland/Utrecht Hypotheekbank,
of bij uw bank of commissionair in effekten.
Hoofdkantoor: Amsterdam, Sarphatistraat 1,020-26 31 31
AMSTERDAM De West-Europese automobielindustrie lijkt af te stevenen op een absoluut
dieptepunt, als gevolg van stijgende energieprijzen, buitenlandse concurrentie, hoge belastin
gen en economische onzekerheid. Autoproducenten in West-Duitsland, Zweden en Engeland
worden het hardst getroffen. Frankrijk en Italië weten de verkopen tot nog toe op peil te
houden, maar vrezen dat dit niet tot het eind van dit jaar stand kan houden. Ontslagen in de
Europese auto-industrie lopen nu al in de tienduizenden.
I Dgere afgifteprijzen van spaarbrieven
onze redactie economie
rfl STERDAM In verband met de
v! lens tot rentedaling heeft een
m tal banken de afgifteprijzen van
irbrieven verhoogd. Zo heeft de
5p erlandse Middenstandsbank de
V (tekoers van haar 10,5 procent
>6 irbrieven 1980 per 1987 gesteld op
a 0. waarmee het effectieve rende-
ri it volgens de bank thans uitkomt
0.67 procent. In de koers is begre-
de sinds 30 mei opgelopen rente
ƒ6,59 per 1000 nominaal.
Algemene Bank Nederland heeft
afglfteprijs van haar spaarbiljet-
e 1980 per 1985 gesteld op 100 pro
cent (rendement 10,61 procent). De
opgelopen rente bedraagt 5 per
1000 nominaal.
Bank Mees en Hope heeft de afgifte-
koers van haar 9,25 procent spaar
brieven 1979 per 1985, waarin begre
pen de rente sinds 15 augustus 1979
van 78,63 per 1000 nominaal, ge
bracht op 101 procent. Het effectieve
rendement is nu 10,75 procent.
De Friésch-Groningsche Hypotheek
bank heeft de afgifte van haar 11
procent pandbrieven 1980 per 1982-
1988 gestaakt. De bank blijft 10,5
procents pandbrieven 1980 per 1983-
1987 afgeven tegen 99 procent.
ADVERTENTIE
jÊ JCk 10/ Spaarpandbrief, groeit in 5 jaar naar f 1.650,-
n 1 Huidig rentepercentage 10/%; huidige afgifteprijs
Uil Jff f990,- opgelopen rente vanaf 28 januari 1980
mm (effectief rendement 10.71%). Aan toonder.
Tussentijds verhandelbaar op de effektenbeurs. Verkrijgbaar bij de kan
toren van Westland/Utrecht Hypotheekbank, of bij uw bank ofconv
missionair in effekten.
Hoofdkantoor: Amsterdam, Sarphatistraat 1020-26 31 3!
Europese grote en middelgrote auto's
hebben het het zwaarst te verduren.
In Duitsland lijden General Motors
en Ford de grootste verliezen. Ford
moest de hardste klap incasseren met
een terugslag in de binnenlandse ver
koop van bijna veertig procent. Om
dat Ford echter 60 procent van haar
produktie uitvoert naar het buiten
land, bleef de schade nog beperkt. De
grootste vestiging van Opel (GM) in
Rüsselsheim heeft aangekondigd
vierduizend medewerkers te moeten
ontslaan; Opeis verkoop liep terug
met 20 procent.
Japan wist in dezelfde periode haar
export naar West-Duitsland te ver
groten met 71 procent, en heeft nu
bijna een kwart van de Duitse bin
nenlandse markt in handen. Andere
belangrijke importeurs in de Bonds
republiek moesten hiervoor het gelag
betalen: de verkopen van Renault
liepen terug met 10 procent, die van
Fiat met 27 procent en Talbot met 32
procent. Alleen Citroen wist de daling
beperkt te houden tot één procent. In
totaal daalde de West-Duitse auto
verkoop in maart met 21,7 procent
ten opzichte van vorig Jaar maart.
De problemen bij de Duitse Ford, zijn
intussen overgewaaid naar de Engel
se vestigingen, waar 3000 medewer
kers op de nominatie staan ontslagen
te worden, en waar voor nog eens 5000
medewerkers arbeidstijdverkorting
zal worden aangevraagd. De verkoop
van auto's daalde in Engeland met
30,8 procent in april, vergeleken met
de cijfers van vorig Jaar. Ondanks een
vage afspraak met Japan over ex
portbeperking konden de Japanners
toch de verkoop in Engeland met een
dikke 13 procent verhogen.
In Zweden werden in mei dit Jaar
9.500 nieuwe auto's verkocht, tegen
22.700 in mei vorig jaar. De Zweden
houden het er echter op, dat de om
vangrijke stakingen van begin dit Rpi*nrH
Jaar hieraan schuldig zijn. swcvvi u
eenkomst heeft getekend met Alfa
Romeo, zal dat naar de Italianen vre
zen spoedig verleden tijd worden.
Nederland
In Nederland blijft de produktie be
perkt tot Volvo-Car. Hiervan werden
er in het eerste kwartaal dit jaar ruim
22 duizend verkocht. De totale ver
koop vorig Jaar lag op ruim 90 dui
zend auto's. De totale export van
Nederlandse auto's naar het buiten
land is de eerste drie maanden van
dit Jaar met 17.346 ruim tweeduizend
lager uitgekomen dan vorig jaar. Ook
de import liep de eerste maanden
terug en wel met 8000. Van de totale
hoeveelheid die ervan werd verkocht
(120.000) kwamen er 25.000 uit Japan.
De Japanse produktie van personen
auto's steeg met 7.8 procent tot een
totaal van 580.000, tussen mei 1979 en
mei 1980.
De Franse produktie hield tot nog toe
gelijke tred met die in 1979, maar de
Fransen vrezen dat zij dit te danken
hebben aan inflatie-bewuste kopers,
die vooruitlopen op prijsstijgingen in
de loop van dit Jaar. Italiaanse fabri
kanten wisten weliswaar een stijging
van de verkoop te bewerkstelligen,
maar die was toch onvoldoende om
de ruim 60.000 auto's, die als „onver
koopbaar" te boek staan, kwijt te
raken. De Italiaanse Fiat begint hem
nu voor het eerst te knijpen voor
Japanse massa-importen. Tot nog toe
wist Italié de import van Japanse
auto's tot een minimum van 2000 per
jaar beperkt te houden. Maar nu Ja
pan (Nisson) een samenwerkingsover-
In Amerika doen zich globaal dezelf
de problemen voor, maar in ernstiger
mate. Een lichtpunt is er echter wel
voor de Amerikaanse fabrikanten:
Amerikaanse politici, die tot nog toe
niet koud of warm werden van drie
honderdduizend ontslagen in de au
to-industrie, beginnen zich in het ka
der van de naderende verkiezingen
voor het probleem te interesseren.
Een aantal politici oefent nu drukt
uit op de regering om voor elkaar te
krijgen, dat importen van Japanse
auto's worden beperkt, om de Ameri
kaanse auto-industrie de gelegenheid
te bieden zich te herstellen.
Ook de Amerikaanse fabrikanten
klagen steen en been over de Japanse
export, die in de eerste vier maanden
van dit jaar voor wat Amerika betreft
werd uitgebreid tot recordniveau van
35 procent. Japan heeft daarmee 25
procent van de Amerikaanse markt
in handen Ruim driehonderdduizend
Amerikaanse ex-werknemers van de
auto-industrie zitten inmiddels thuis
dit verschijnsel met lede ogen aan te
zien. Vorige week sloegen de Japan
ners nog met succes een aanval af
van de Amerikaanse regering, die nu
nog goedschiks Japan heeft trachten
te bewegen zijn florerende export
naar de Verenigde Staten te beper
ken. 82.000 auto's verscheepte Japan
in de eerste vier maanden van dit Jaar
naar Amerika
Chrysler, welk concern tot vorige
week op het randje van een faillisse-
NEW YORK (Reuter) Een Amerikaans bedrijf heeft een elektromotor
voor auto's ontwikkeld die een belangrijke verbetering belooft van de
economische en praktische vooruitzichten voor de toepassing van elektri
sche tractie in het wegverkeer. Volgens Gulf and Western Industrie is de
„super-accu-motor" in staat een auto meer dan 320 kilometer te laten rijden
met een snelheid van negentig kilometer per uur voordat de accu's moeten
worden opgeladen. Dat zou tweemaal de afstand zijn die de nu in gebruik
zijnde elektrische auto's op een lading kunnen afleggen.
De fabriek verwacht dat er omstreeks 2000 in de Verenigde Staten meer dan
6,5 miljoen voertuigen met een elektromotor zullen rijden. Dat zou een
brandstofbesparing van 225 miljoen vaten per jaar op kunnen leveren.
De nieuwe motor gaat ongeveer drieduizend dollar (zo'n zesduizend gulden)
per stuk kosten. Doordat de exploitatiekosten van een elektrische auto laag
liggen zullen ze toch met conventionele auto's kunnen concurren, aldus Gulf
and Western. Een van de problemen die nog moeten worden opgelost is dat
het zes uur duurt, om uitgeputte accu's op te laden.
ment balanceerde, voordat zekerheid
bestond over een staatsgarantie van
500 miljoen dollar, moet de hardste
klappen incasseren: de verkoop van
Chrysler daalde tussen dit jaar en
vorig jaar mei met 57 procent; die van
Ford met 50.8 procent en General
Motors wist zich met een daling van
37,2 procent nog het best te hand
haven.
Herstel
Langzaam maar zeker beginnen er
toch ontwikkelingen op gang te ko
men, die wijzen in de richting van een
herstel, zowel in Europa als in Ameri
ka. In Europa kwam in april een
monster-samenwerkingsverband tot
stand tussen Renault, Peugeot-Ci-
troën, British Leyland, Volkswagen
en Volvo. Deze concerns gaan een
aantal activiteiten die anders door
alle zes afzonderlijk worden ont
plooid, bundelen: inkoop, research en
fabricage van onderdelen, wat een
enorme kostenbesparing tot gevolg
heeft.
Los van een mogelijke importbeper
king van Japanse auto's, heeft Ameri
ka zo haar eigen plannen om de reces
sie te doorbreken. In het najaar zui
len de grootste concerns series nieu
we auto's lanceren, die tegemoet ko
men aan de wens van de Amerikaan
se autorijder wat betreft zuinigheid
en formaat
Binnen twee jaar, zo verwachten zo
wel Amerikaanse als Europese auto
makers, is deze sector weer gezond.
Als Amerika en Europa dan niet in de
concurrentieslag met Japan kunnen
gaan waar het om de prijs gaat, dan
moet een produkt van hogere techno
logische waarde worden afgeleverd,
zo vinden de fabrikanten.
Op dit punt heeft Europa een stevige
voorsprong op Amerika. Vast staat
echter, dat Europa er hard aan zal
moeten trekken om die voorsprong te
behouden, want als naast Japan, ook
Amerika zich op dezelfde markt voor
kleinere en zuiniger auto's gaat stor
ten. zal de concurrentie eerder ver
scherpen, dan verminderen.