kleine
krantir
Sanjay
bleef de zoon
van de moeder
89 amro bank
amsterdam sail'80
Trouw de
7
VM
f
w
►«is
Goede titelrol in Molières 'Scapi
Stuttgarter Ballett neemt revancl
Goed j eugd j ournaal
voor alle leeftijden
Gedicht
Brugklas
DINSDAG 24 JUNI 1980
TROUW/KWARTET
?4 .IIINI 1Qftn
Portret van een huisdier
24 JUNI 1980
Mede werkenden
Piet Hagen
Hanneke Wijgh
Johanneke Leestemaker
Gilles Stoop
Brieven en reacties naar
Trouw, postbus 85S
1000 AW Amsterdam.
Het eerste Jeugdjournaal van de NOS wordt 5
januari 1981 uitgezonden. Dat duurt dus nog een
hele tijd. Eerst zou het jeugdjournaal op 1 oktober
dit jaar van start gaan maar door de honderden
mensen die bij het jeugdjournaal willen werken is
de zaak vertraagd. Er worden vijf mensen uitgeko
zen. Eén van hen is de eindredacteur, Arno Wam-
steeker. Arno werkt nu nog als eindredacteur van
het KRO-programma HUTSGEKLUTSTE en de
schoolradio.
Kleine Krant: Wat moet je
doen als eindredacteur?
Arno Wamsteeker: Als eind
redacteur van het Jeugdjour
naal moet ik meedenken over
de onderwerpen die we gaan
uitzenden. Ik zal de andere
redacteuren aanmoedigen
belangrijke of leuke informa
tie te verzamelen. Ik zal goed
in de gaten houden dat het
jeugdjournaal begrijpelijk is
voor kinderen van 10 tot 12
jaar, niet te moeilijk maar
ook niet te kinderachtig. En
op het laatste moment voor
de uitzending moet ik er voor
zorgen dat we de tijd van het
jeugdjournaal precies volma
ken. Elke schooldag zenden
we zes minuten jeugdjour
naal uit, niet langer en ook
niet korter. Ik heb me boven
dien voorgenomen om alle
brieven die kinderen aan het
jeugdjournaal sturen zelf te
beantwoorden. Dat wordt een
hele klus maar ik vind heel
belangrijk wat kinderen van
het jeugdjournaal denken.
Kleine Krant: Weet je nu al
wat kinderen belangrijk
vinden?
Arno: Ik heb zelf twee doch
ters van 12 en 13 jaar. Vroeger
was ik onderwijzer op een
school in Leidschendam. Het
was een school in een nieuwe
wijk, dus in het begin hadden
we maar 24 leerlingen en twee
onderwijzers. Op school
werkten we met schooltelevi
sie en radio en we maakten
ook weieens zelf program
ma's. De laatste jaren heb ik
bij de KRO aan programma's
voor kinderen gewerkt.
W 'J ji
Ik weet ook wel iets van kin
derboeken. Ik lees er onge
veer zevenhonderd per jaar.
Ik vind ze heel leuk, sommige
zijn zo goed dat ze literatuur
zouden worden genoemd, als
het grote mensenboeken wa
ren. Boeken van Guus Kuijer
of Ann Rutgers van der Loeff
zijn eigenlijk voor alle leeftij
den. Een kind van zes. zeven
kan je het voorlezen, oudere
kinderen kunnen er zelf van
smullen en volwassenen ont
dekken erdoor hoe kinderen
tegen de wereld en de grote
mensen aan kijken. Een goed
kinderboek is voor alle leeftij
den. Ik denk dat een goed
jeugdjournaal ook voor alle
leeftijden is.
Kleine Krant: De televisie
gaat snel, zo zie je mensen
aan de andere kant van de
wereld in hongersnood, zo zit
je midden in de STER-recla-
me. Je hebt haast geen tijd
om er over te denken. 13 dat
niet lastig voor een jeugd
journaal?
Arno: Het is wel iastig maar
we gaan het jeugdjournaal
niet net zo maken als het
NOS-journaal. We willen pro
beren de filmbeelden wat lan
ger op het televisiescherm te
laten zien. Deze beelden pro
beren we goed te laten passen
bij het verhaal van de nieuws
lezer. Kinderen die kijken,
moeten de gelegenheid krij
gen zich eventjes in te leven
in b.v. problemen van kinde
ren in Zuid-Afrika.
We kunnen in zes minuten
per dag natuurlijk niet alles
uitleggen wat er in de wereld
gebeurt. Daarom hoop ik dat
de NOT (Nederlandse Onder
wijs Televisie) één keer in de
week een programma gaat
maken over de achtergron
den van het nieuws wat het
jeugdjournaal uitzendt. Een
soort actualiteitenprogram
ma dus, net zo als die voor
grote mensen bestaan. Dat
programma zal onder school
tijd uitgezonden worden. Je
kan er met de hele klas naar
kijken en er later nog eens
over praten.
Kleine Krant: Wanneer komt
dat actualiteitenpro
gramma?
Arno: Ik hoop dat het tegelij
kertijd met het jeugdjour
naal begint. Maar de NOT
heeft misschien te weinig
geld om het programma te
maken. Deze zomer zendt
IKON trouwens zo'n soort
programma uit: Paard van
Troje op woensdagavond.
Kleine Krant: Hoe kunnen
kinderen zelf meewerken aan
het jeugdjournaal?
Arno: We hebben het plan
groepjes kinderen uit het hele
land te vragen het jeugdjour
naal goed te bekijken als het
wordt uitgezonden en ons te
vertellen wat we fout of goed
hebben gedaan. Het kunnen
steeds verschillende kinderen
zijn. Misschien kunnen kin
deren ook weieens meebeslis
sen of we iets moeten uitzen
den of niet. Ik geloof dat het
niet verstandig is om kinde
ren te vragen of ze ook voor
televisie mee willen werken,
ais presentator of zo. Dat is
heel hard werken en op den
duur is het echt niet leuk om
altijd herkend te worden.
Maar ik hoop wel dat er veel
kinderen zullen bellen of
schrijven als ze iets over het
jeugdjournaal willen zeggen.
Kleine Krant: Hoe weet je
dan waar je de brief naar toe
moet sturen?
Arno: Als je op de envelop
zet: NOS-Jeugdjournaal, Hil
versum, komt het vast wel
aan!
Waivisdag
Op 19 juli houdt
Greenpeace een bij
eenkomst in het Am
sterdamse Vondel
park. Deze bijeen
komst heet „Walvis
dag, dag walvis". In
het Vondelpark zal
het gaan over de com
missie die in de week
van 21 juli moet be
slissen over het aan
tal walvissen dat ge
vangen mag worden.
De mensen van deze
commissie komen uit
drieëntwintig landen
en heten samen „De
Internationale Wal
visvaartcommissie".
Greenpeace wil dat
er voorlopig hele
maal geen walvissen
meer gevangen wor
den. Je kunt meedoen
aan een fietstocht
vanuit heel Neder
land naar het Von
delpark. Voor meer
informatie over deze
Walvistocht: Green
peace, Aalberse-
straat 23. 3317 RH
Dordrecht.
Wie, oh wie interviewt zijn goudvis? Wie
beschrijft het karakter van zijn hamster
of de nukken en de schattige trekjes van
de huispapegaai? De Kleine Krant opent
deze zomer een rubriek over huisdieren.
We vragen jullie, de baasjes van de die
ren, een beschrijving op te sturen van
hun karakters. Een portrettekening met
zwarte inkt of viltstift maakt het geheel
compleet. We hopen niet alleen honde-q
poezekarakters binnen te krijgen
ook die van kippen, geiten en wie
een hagedis.
De inzendingen, tekst met tekening, dit
we in de Kleine Krant plaatsen, wordeaj
beloond met een dierenboekje. Het adresll
is Kleine Krant, POSTBUS 859. 1000 AW?"
Amsterdam.
vocn jc untspanningji - -
fietsen ze\ de YTZZf riuisartb 5v
-v^dokter ^lprenaen
WM,
-«
Gisterenmiddag heeft prin
ses Margriet vijfentwintig
prijzen uitgedeeld aan de
winnaars van de gedichten
wedstrijd „Kinderen helpen
kinderen". Vijf van deze ge
dichten worden in het Engels
en Frans vertaald en doen
mee aan de internationale ge
dichtenwedstrijd. De wed
strijd werd georganiseerd
door Unesco in samenwer
king met de NCRV. Eén van
de winnende gedichten, die
aan de internationale wed
strijd mee gaan doen, is
„Klein-Zielig".
Klein-Zielig
Als je klein bent,
begrijp je niet
waarom die oorlog
is, en dat verdriet.
Ik vind het heel zielig
als kinderen huilen
Ik zou niet graag
met zo'n kind willen ruilen.
Want ik krijg alles,
Ik krijg zelfs een zoen.
Hun tranen helpen drogen
dat wil ik wel doen.
Een zakdoek voor hen
is de spaarpot van mij.
Zal je dan niet meer huilen
met mijn geld erbij?
En heb ik straks nog wat,
ik stuur het met plezier.
Jij bent toch mijn vriendje?
Jij leeft ook hier.
Rogier van Dijek (9)
Waddinxveen
„Ik had het me heel anders voorgesteld,"
zegt Edwin.„Ik had me voorgesteld, dat ik
in een klas zou komen en dat ik de kinde
ren helemaal niet ken en dat het wel een
paar maanden duurt voordat ik die kinde
ren ken. Maar het duurde maar twee, drie
weekjes en toen had ik volledig contact
met de hele klas. Dat viel erg mee. De
meesten gingen Id ploegjes zitten samen.
Ik ging ook bij zo'n groepje zitten, bij een
jongen. Nou die werd m'n beste vriend uit
de klas, en die jongen kende ik eerst niet."
Edwin heeft nu de brugklas achter de rug
en hij gaat naar de tweede. Maar tiendui
zenden andere kinderen staan er nog voor.
Net de afscheidsavond op de lagere school
achter de rug, nu lekker vakantie vieren
en dan is het zover: naar de brugklas.
Een nieuwe school is tegelijk spannend en
eng. Spannend omdat je aan veel nieuwe
dingen begint, eng omdat je maar moet
afwachten met wie je in de klas komt, wat
voor leraren en leraressen je krijgt, of je
het allemaal kunt snappen, enzovoorts.
Hans Heyster is hoofd geweest van een
lagere school en is nu leraar aan de oplei
ding voor onderwijzers. Hij heeft gepro
beerd de overgang van de lagere school
naar het voortgezet onderwijs te verge
makkelijken. Voor jullie heeft hij een
klein boekje geschreven: „Tips voor leer
lingen", en voor je ouders maakte hij „En
nu de brugklas". Bij elkaar kosten die
boekjes vijftien gulden.
In het boekje voor ouders staan allemaal
„wijze" adviezen. Over hoe ze jou moetei
opvangen (ze begrijpen het toch niet), ir
kunnen helpen (eerst je huiswerk, dan tv[ h
en dat soort dingen. Het boekje met tipt
voor leerlingen gaat vooral over hoe j»
kimt leren zelfstandig te werken. Hoe
je een hoofdstuk geschiedenis leren, als dt
leraar het van tevoren niet allemaal pi*
cies uitlegt? Hoe stamp je een blad:
Engelse woordjes erin? Hoe pak je het a
als je voor vier vakken huiswerk krijg
Meneer Heyster weet het allemaal ha:
fijn uit te leggen. Soms wel iets te fijn.
hij bij voorbeeld zegt, dat je je agem
netjes moet houden, denk je nou j
laat maar.
9
Van onze buitenlandredactie
AMSTERDAM Op de wat autoritaire toon die moeders
kunnen hebben als ze over hun kinderen praten, zei Indira
Gandhi een paar weken geleden dat haar zoon „eerst maar
eens moest werken" in het parlement in New Dehli voor hij
een bestuursfunctie zou krijgen. En op de vraag of ze hem bij
een wijziging van haar regering binnenkort toch niet in haar
ploeg zcu halen, of dat ze hem een belangrijker functie in de
partij zou geven, antwoordde ze beslist: „In de regering niet.
In de partij zullen we nog wel zien."
door Pieter Terpstra
Het laatste Is er nog net van geko
men. Twee weken geleden werd hij
benoemd tot éecretaris-generaal van
de Congres (I) partij. Het vliegtuigon
geluk van gisteren maakte echter een
voortijdig einde aan zijn verdere poli
tieke aspiraties. Dat hij die had be
twijfelde niemand; velqn zagen aan
komen dat hij in de voetsporen van
.zijn grootvader Nehru en zijn moeder
Indira zou treden en over enkele ja
ren de derde loot in de „dynastie"
Nehru-Gandhi zou worden.
„Die aufgehende Sonne" noemde de
Neue Zürcher Zeitung hem al in
maart 1976. Maar vorige week was de
..zoon nog niet opgegaan" en kon de
Guardian het woordgrapje herhalen:
„the rising son." Zou het hem ooit
zijn gelukt dat imago van veelbelo
vende zoon in te ruilen voor dat van
een bekwaam, oj^ eigen kracht drij
vend staatsman?
opleiding, stuurden zijn ouders hem
in 1960 hij was toen veertien
naar Londen voor een Opleiding tot
automonteur. Bij Rolls Royce, dat
wel. Drie jaar later keerde hij terug en
begon met drie vrienden een garage
Toen in 1970 de regering-Gandhi be
sloot de produktie van een eigen
soort volkswagen, de Maruti, ter
hand te nemen, kwam het goed uit
dat Sanjay wat van auto's wist pn de
zoon van de premier was: hij Icreeg de
leiding van het gehele project. Het
bezorgde hem een goede baan en het
begin van achterdocht bij de politici
buiten de familie-Gandhi
vDeze achterdocht wist hij enkele Ja-
Sanjay en Indira Gandhi
ren later flink aan te wakkeren toen
hij, een half jaar na de afkondiging
van de noodtoestand, de leiding van
de jeugdbeweging van de destijds
nog onverdeelde Congrespartij op
zich nam Hij ontpopte zich eerst als;
trouw aanhanger van de lijn van zijn
moeder en ging allengs die lijn zelf
bepalen. Vooral met zijn programmer
voor geboortebeperking maakte hij
naam: zijrr politieke tegenstanders
beschuldigden hem ervan dat hij ver
antwoordelijk was voor de gedwon
gen sterilisatie van -duizenden
Indiërs.
Moeder en zoon deelden echter eer-
iijk in voor- en tegenspoed en bij de
verkiezingen van maart 1977 werden
ze dan ook beiden verpletterend ver
slagen, vooral vanwege het misbruik
dat ze gemaakt zouden hebben van
de noodtoestand. Beide belandden ze
in de gevangenis Indira een week,
Sanjay een maand en samen be
gonnen ze aan hun terugkeer in de
politiek.
Van alle processen die tegen Sanjay
zijn aangespannen, is er slechts één
in een veroordeling geëindigd. In fe
bruari vorig jaar veroordeelde een
rechtbank in New Delhi hem tot twee
jaar omdat hij in 1976 een film had
vernietigd die weinig vleiend was
voor zijn moeder. Na een maand was
hij al weer op vrije voeten nadat hij
hoger beroep had aangetekend.
De smadelijke tijd van onderzoeken
en oppositie duurde niet lang voor de
Gandhi's. De coalitie die in 1976 de
macht overnam was zó afgebrokkeld,
dat ze voor januari van dit jaar ver
vroegde verkiezingen moest uitschrij
ven. De inmiddels tot Congres (I) par
tij omgedoopte Gandhi-vleugel van
de oorspronkelijke Congrespartij
haalde daarbij voldoende stemmen
om zonder kuns^repen als een nood
toestand volledig haar wil aan het
land te kunnen opleggen
BERGUM In een periode van 20
jaar is er in het openluchttheater van
de Friese gemeente Bergum een bon
te mengeling van toneel gebracht die
varieert van Shakespeare, Molière en
Goldoni tot modern en improvise
rend toneel. Ter gelegenheid van het
vierde iustrum is nu een stuk uit de
lade gehaald dat 13 jaar geleden met
groot succes werd gespeeld. Het stuk.
Les Fourberies de Scapin van Moliè
re, is destijds onder de titel De scelm-
stikken fan Scapin door Geart Jonk
man in het Fries vertaald.
Het komt me voor dat de kwaliteit
van de vorige opvoering, die onder
regie van Piron zo'n prachtig kijkspel
opleverde, ditmaal niet geheel wordt
bereikt. Dat wil allerminst zeggen dat
de prestaties onder de maat blijven,
maar het succes is wel voornamelijk
te danken aan de prachtige wijze
waarop de titelrol wordt gespeeld.
Sjoukje de Vries, de vertolkster van
deze rol, geeft de schelm Scapin,
wiens goede en kwade intriges de hele
geschiedenis van eerst verboden en
later van harte toegestane liefdes be
heersen, een tot in de kleinste onder
delen verzorgde uitbeelding.
Regisseur Peter Brandsma heeft daar
ongetwijfeld het zijne aan toe bijge
dragen, maar hij heeft het overige
spelersmateriaal niet op die hoogte
kunnen brengen. Dat kan hem gezien
de kwaliteit van de spelers moeilijk
worden verweten, maar hij had hen
minstens kunnen leren zich enigszins
redelijk op het toneel te bewegen en
de naam van Scapin goed uit te
spreken.
Massa-scènes
Niemand weet natuurlijk het fijne
van de 17e eeuwse Franse sfeer, maar
het lijkt me sterk dat dit
Bergum kan worden gppra
Gelukkig zijn er ook positie*
teiten te noemen. In het
van der Meer ontworpen
den enkele levendige maai
geplaatst en de kostumering*
lach bevordert het feit datl
bliek wordt geboeid. Verras»
is ook de vertaling die Ge*
man van het stuk maakte,
het Frans van Molière over?
in een kostelijk Fries idioom
zichzelf soms al op de laci
werkt.
Als het spelersmateriaal
weer op het niveau van
jaren geleden wordt gebrad
nen we hopen dat deze
spel-traditie, die wel eens
zijden draad heeft gehangen
voortgezet. Op 27 en 28 jun
Scapin nogmaals zijn sche
ken uit in het Bergumse th
door Eefje van Schalk
AMSTERDAM - Met hun laatste
twee Holland Festival-voorstellingen
in een stampvolle Amsterdamse
schouwburg hebben de dansers van
het Stuttgarter Ballett op formidabe
le wijze revanche genomen op hun
teleurstellende balletavonden in Rot
terdam. In vele opzichten zijn de Rot
terdamse en Amsterdamse uitvoerin
gen, ondanks het feit dat eenzelfde
choreografie (Opus I) van John Cran-
ADVERTENTIE
Twijfel
Sanjay had er zelf zijn twijfels over.
toonde die althans in een interview
met het blad Surva van zijn echtge
note: „Heel wat zonen van politici
hebben geprobeerd het te maken-
Kijk naar de reactie die ze hebben
gekregen." En in diezelfde geest van
gezonde twijfel aan zichzelf liet hij
zich ontvallen: „Ik ben niet de poli-
tiek ingegaan om b, b of c te bereiken.
Ik ben gewoon gaan doen wat ik
nodig vond."
Als dit al waar was. dan nog was zijn
„doen wat nodig is" meer dan vol
doende om talloze Indiase politici
wat nerveus te makeri. Veel naaste
medewerkers van premier Indira
Gandhi hebben haar de laatste jaren
de rug toegekeerd alleen en uitslui
tend omdat zij de invloed van Sanjay
onrustbarend groot vonden worden.
En inderdaad was hij er in geslaagd
zijn machtsbasis in het gehele land
stevig te verankeren.
Het zag er aanvankelijk geenszins
naar uit dat hij de politiek zou in
gaan. Omdat hij geen enkele ambitie
loonde voor'een wetenschappelijke
6-12 augustus
Een grootscheeps nautisch evene
ment. Een imposant festijn van trotse 1
vier- en driemasters.Van barken en «g
fraaie jachten. Met spiegelgevecht, Jg
wedstrijden, exposities en vermaak.
't Programmaboekje Sail '80 is nu te koop a
voor f 5,- bij alle Amro banken.
Een zowel handzame als leerzame wegwijzer Met
achtergrondinformatie en reisverslagen Met alle gegevens 5S
over dit geweldige 7-daagse gebeuren En met
een interessant praktisch voordeel Want in dit boekje 0>
is ook de NS-reductiebon opgenomen
50% korting op 'n enkele reis 40% korting op 'n retour
jrii.-
ko op het programma stond, niet met
elkaar te vergelijken, zo zéér verschil
den zij van presentatie, rolbezetting
en produktietechnische uitvoering.
Zo lauwtjes de Rotterdammers na
afloop van Poème de l'Extase hun
handen op elkaar kregen, zo enthou
siast barstte het Amsterdamse pu
bliek na en zelfs tijdens Voluntaries
(Tetley/Poulenc), Opus I (CrankoAVe-
bern) en Initialen RBME (Cranko/
Brahms) in bravo-geroep en daverend
applaus los Terecht, want het Stutt-
garter Ballett en vooral de solisten
maakten op schitterende manier hun
internationale faam ten volle waar.
In het eerste ballet. Voluntaries op
het concert voor orgel, strijkers en
pauken van Poulenc, hebben choreo
graaf Glen Tetley en decorontwerper
Rouben Ter-Arutunian zich naar alle
waarschijnlijkheid laten inspireren
door Merce Cunninghams compositie
Summerspace. Tegen een zacht oran
je oplichtende bol met een gespik
keld kaleidoscopisch effect vloeien
zeventien dansers als witte zwevende
onaardse wezens in een organisch ge
heel rond. (geleidelijk maken zich een
tweetal (Richard Cragun Marcia
Haydée) en een drietal (Melinda Wit-
ham, Vladimir Klos, Reid Anderson)
los, om in dit soepel voortbewegende
totaal enkele intense momenten van
tederheid, onmacht en eenzaamheid
uit te drukken. De manier waarop
deze solisten dansen is zo beheerst in
techniek, coördinatie en tempowisse
lingen, dat je enkei ademloos kunt
zitten toekijken, naar dit abstracte
kijkspel van moderne dans op basis
van klassieke techniek.
Dat het Stuttgarter Ballett het voor
een groot dee! van zijn solisten moet
hebben en een zwakker corps de bal
let bezit, blijkt ook het laatste ballet
Initialen RBME, dat John Cranko in
1972 voor zijn vrienden Richard Cra
gun, Birgit Keil. Marcia Haydée en
Egon Madsen op het tweede
concert van Brahms maakte
eerder geprezen decor- en ko
ontwerper Jürgen Rose liet
keer door het papier van boe
inspireren. Een mooie vond
de vier wisselende achterwaï
de vier bewuste solisten (Bil
moest wegens een knieblessi
den vervangen door Melinda)
fungeren als een Rohrsach-
veel associaties roepen zij op
Hoewel ik er niet zeker van W
Cranko zich in dit ballet voorn
vrienden, tevens topsolisten va
groep, niet alleen door de mua
hun specifieke danstechnisch*
teiten en karakters laten insp
maar ook door de vier jaargetij
beginnen met de zomer. Zo isC
een fel oranje opvlammende dij
en temperamentvolle springer a
linda Witham een pastel getint*
der van zichzelf overtuigde dani
Marcia Haydée is een koudgrijsj
der van lyriek in een koud tint«
uitstraling, die je letterlijk de:
gen bezorgt, en Egon Madsen efl
tele, sympathieke spring in het
De vier solisten worden hier
dan in de andere balletten
steund door een gelijk dansend
de ballet, met uitschieters alsj
topher Boatwnght. Vladimir K"
Sara Abendroth.
Hoe teleurstellend en
overige Cranko-balletten. waa
het Opus I op Weberns Pas
dat in Amsterdam werd i
ook mogen zijn. met zijn 1
RBME heeft Cranko stellig z
manschap bewezen. Dit lange®
dat nu goed begeleid werd dod
Residentie Orkest en solist
Keiler, verveelt geen ogenblik»
zo barstensvol met grandio»
menten en bewegingsideeën, dal
delijk wordt hoe Cranko zijn)
aspirant-choreografen en
kon inspireren.