én jaar gekozen Europarlement: oeizaam maar de moeite waard dioei maar lapan mag stemmen, 1de liberalen beslissen n P „WORD IK ÓÓK VERBANNEN?" GIR01918108 VS ontwerpen nieuw wapen tegen tanks HRDAG 21 JUNI 1980 BINNENLAND TROUW/KWARTET 25 llltBouke Beumer toen haperde e Een jaar geleden verruilde Bouke Beumer de Nederland se Tweede Kamer voor het Europese Parlement. In de campagne die aan de eerste Europese verkiezingen vooraf ging, was hij in Nederland lijsttrekker van de christende mocraten. Hierbij zijn indruk van één jaar gekozen parle ment. 'toen haperde een paar maanden geleden in de grote Ingszaal van het Europese Parlement ook nog de elektroni- stemmachine. Mijn Belgische collega Herman stond op ;ei dat dezelfde apparatuur in Brussel de helft goedkoper en feilloos functioneerde. Het viel samen met een sfeer onbehagen over het nog zo vaak moeizaam werkende uwe parlement, dat door de overgeërfde opzet denk eens de drie vergaderplaatsen extra handicaps heeft. De openingszitting van het Europese parlement in gekozen samen stelling op 17 juli 1979. eerste jaar van het rechtstreeks izen parlen ent kan je het best ren als het jaar van een actieve inverkenning en dat in verschil- opzichten. Wat is zijn invloed )pzichte van raad en commissie? rover kan/mag het zich uitspre- Welke zullen zijn interne ge- sregels zijn: reglement, stijl. an jenk dat naar buiten toe niet het st de lange, heftige en vaak ook rarde debatten over het regle- i! van orde voor de vergadering de te indrukken hebben bepaald. Zo itgebreid in de pers gekomen de 'n' ening van meer dan vijfduizend ndementen door een kleine radi- groepering. die daarmee meer iten voor de minderheidsgroepe- -en wilde afdwingen. Na eindeloos rieg binnen en buiten de plenaire gadering is tenslotte een compro- gevonden waarbij de zondvloed amendementen verdween en de hten van de minderheden beter rden geregeld. oru. stemverklaringen Moeten nu vóór of nó een eindstemming ld» afgelegd? Het bestaande ement was op dat punt niet vol- 1 eii duidelijk. In de verschillende ndcoWeken de praktijken uiteenlo- nd, lange discussies waren nodig i wflueen besluit kon worden ge- Ktet. Inmiddels is met het oog op njjf opvattingen, maar ook gezien ^Eödzaak het parlement langs dui- Bl vastgestelde lijnen tot beslis- ■Éten te laten komen, een nieuwe Ef van het reglement voorbereid, tover in juli zal worden besloten zal niet alleen het werk van het ment ten goede komen: zakelij- efficiënter. Het zal ook een orde- ir beeld opleveren. ir intussen zijn de eerste indruk- door deze periode van zoeken de beste werkwijze duidelijk ge- ipeld en meestal niet zo positief. Er is daarnaast ook zo iets als verga derstijl. Ik herinner me nog goed het moment waarop de socialisten een stemming over een door hen inge diend rapport dreigden te verliezen. Hun fractievoorzitter Glienne stond op en vroeg aan de parlementsvoor zitter of het vereiste quorum van de stemming er wel was. Toen dat zou worden nagegaan verlieten de socia listen de zaal om zeker te stellen dat het quorum er niet zou zijn. Iets dergelijks deden enkele weken later welgemoed ook de conservatie ven toen zij een hun niet welgevallige beslissing zagen aankomen. (Ook een heel enkele christendemocraat ging mee.) Uit protest tegen die handelwij ze verlieten de liberalen op hun beurt de zaal, waarbij ze de fungerend voor zitter van onze fractie. Wim Vergeer, dringend verzochten hun voorbeeld te volgen. Gelukkig liet die zich niet van de wijs brengen. We bleven zitten om over eenkomstig de bedoelingen van de mocratische besluitvorming tot af handeling van zaken te komen. Ik moet er overigens bij zeggen dat ook vrijwel alle Nederlandse socialisten en liberalen niet aan dat quorum wegloop-spelletje wensten mee te doen en bleven. Waarom zo uitvoerig hierover? Om dat hierdoor het beeld ontstaat van een onvoldoend functionerend parle ment dat het zichzelf aandoet. Inmid dels vindt er overleg plaats tussen de fractievoorzitters om dergelijke ver toningen te kappen. Nodig om dit parlement ook te laten lijken wat het is: een orgaan ter verbetering van democratische controle van de Euro pese organen. Ter verbetering van het algemeen vergaderingverloop zijn stukjes ter rein verkend en, na veel gedelibereer, ingekleurd. Conclusie: op het gebied van vergaderorde en stijl heeft het parlement vorderingen gemaakt. Dat resultaat verdient zeker zoveel aan dacht als het hortende verloop er naar toe. Invloed Heeft het parlement nu ook zijn in vloed vergroot ten opzichte van raad (van ministers) en commissie (dage lijks bestuur)? Ik geloof van wel. maar het kan voorlopig zijn. Om te beginnen heeft het de begroting voor 1980. die door de raad was voorge steld, verworpen. Waarom? Allereerst om te onderstrepen, dat er meer evenwicht in de begroting moet komen. Nu gaat rond twee-derde naar landbouw en zijn er slechts zeer be perkte bedragen beschikbaar voor de arme regio's en een gezamenlijk en gevarieerd ontwikkelings- en sociaal beleid (zoals begeleiding om indu striële herstructureringsprocessen als o.a. in de staalindustrie). Het huidige systeem waarbij boeren hun (vaak) beperkte inkomen moeten veilig stellen via onnodige produktie- verhoging. moet worden doorbroken. Dat signaal is door het parlement duidelijk gegeven. Het heeft zich daarbij ook nadrukkelijk als mede- begrotingsautoriteit (overeenkom stig het verdrag van Rome) opge steld. sone. het „weerhaantje" dat steeds met de wind van de publieke opinie meewaait. Ook Nakasone's naam werd genoemd in de Lockheed-affai re. maar tot dusver is niets tegen hem bewezen. Waarnemers achten zijn kans op het premierschap gering als openlijk blijkt dat Tanaka niet hem maar Komoto steunt. Miyazawa, 59 jaar. is een vertegen woordiger van de „jongere" garde binnen de LDP, die de partij wil zui veren van de slechte naam verkregen door de corruptieschandalen. Hij ont leent zijn macht vooral aan machtige industriëlen zoals de topman van Sony. De mogelijkheid bestaat dat Komoto en Miyazawa een verbond sluiten. Komoto zou dan de eerste twee jaar premier worden, waarna Miyazawa hem opvolgt tot aan de verkiezingen over drie jaar. De verkiezingscampagnes, waarop niemand zich goed heeft kunnen voorbereiden, waren voornamelijk gericht op het energieprobleem en de uitbreiding van het leger. Door het gebrek aan grondstoffen verkeert de Japanse economie in een kwetsbare positie. De afhankelijk heid van de steeds duurder wordende olie en de angst dat de oliekraan wordt dichtgedraaid, baren de zaken- Waar het nu om gaat is om met die signalen ook een concreter beleidsin- vulling te geven. Dat zal alleen luk ken als het nieuwe parlement zich heel wat meer zelfbeperking oplegt dan het nu doet. Eigenlijk gedraagt het zich nu meer als een soort wereld- platform dan als een parlement. We willen alles, wat waar dan ook ge beurt, tegelijk aansnijden (lokale bosbranden er. windhozen). Dat kost te veel tijd. diepgang en effectiviteit. In de relatie met vooral de raad geeft het dit orgaan zo de gelegenheid hoofdzaken (zoals energiebeleid, werkgelegenheid, industriële her structurering) te laten liggen of uit te stellen, met verwijzing naar alle an dere zaken die het parlement de raad heeft voorgelegd. Maar het parlement Krijgt een gele genheid tot toespitsing door bij het aantreden van de nieuwe commissie een hoofdlijnenprogramma te verlan gen. waarover het niet alleen kan spreken maar ook een vertrouwens- uitspraak (of het tegendeel) kan doen. Bij een vertrouwensvotum kan de commissie aldus gesteund door het parlement weer iets van haar ini tiërende rol terugwinnen. Van doorslaggevende betekenis in de relatie parlement-commissie-raad acht ik echter een brede parlementai re activiteit die erop gericht is een wereld grote zorgen. Daar draagt ook de afhankelijkheid van de industrie van de buitenlandse afzetmarkten toe bij. Toen de Verenigde Staten Japan vroegen mee te doen aan de boycot van Iran. moest Japan kiezen tussen de olie uit Iran (tien procent van Japans olie-import) en de afzet markt in de Verenigde Staten. Japan koos met pijn voor het laatste. Japan ging naarstig op zoek naar andere leveranciers. Ohira was in mei op bezoek in Mexico, waar de ene oliebron na de andere wordt gevon den. In Australië gingen de Japan ners op zoek naar kolen- en uranium- voorraden. De energievoorziening door kerncentrales, die vorig jaar al ruim dertien procent van de behoefte dekte, zal de komende jaren bedui dend stijgen. Leger In de verkiezingscampagnes kwam ook herhaaldelijk de uitbreiding van het leger ter sprake. Dit is vooral een stokpaardje van premierkandidaat Nakasone. Sinds de oorlog mag Ja pan alleen over een „verdedigingsle- ger" beschikken. Bij calamiteiten kan dat leger rekenen op de steun van in Japan gelegerde Amerikaanse eenheden. De regering trekt jaarlijks maar één procent van het bruto na tionaal inkomen uit voor defensie. Nakasone. gesteund door belangrijke zakenlieden, wil dit bedrag drastisch verhogen. De voorzitter van de Fede ratie van Economische Organisaties in de regio van Osaka heeft in het openbaar gepleit voor herinvoering van de dienstplicht. En de voorzitter van de machtige werkgeversorgani satie Nippon Steel, de voormalige voorzitter van de Federatie van Ma nagers en een directeur van Mitsubi shi hebben gevraagd om meer geld voor defensie vrij te maken. Eén en ander heeft te maken met het verlangen van Washington langzaam aan de Amerikaanse troepen terug te trekken uit Oost-Azië. Daarbij ko men de anti-communistische gevoe lens, die in bijna alle partijen heersen. Die gevoelens werden nog versterkt toen de Sowjet-Unie vorig jaar op vier eilandjes voor de Japanse kust mili taire bases inrichtten. Deze eilandjes worden sinds het eind van de oorlog door de Russen bezet gehouden en al jaren onderhandelt Japan met Mos kou over teruggave. De Russen lijken echter niet geneigd de eilandjes die omringd worden door rijke visgron den, terug te geven; zeker niet na de recente toenadering van Japan tot China. Want de anti-communistische gevoe lens in Japan richten zich alleen te gen de Sowjet-Unie. De Japanse za kenwereld past er wel voor op dat deze gevoelens zich ook richten tegen China, een prachtige afzetmarkt. Bouke Beumer, hier nog lid van de Tweede Kamer voor de ARP. eind te maken aan het nu bestaande instituut dat besluiten slechts una niem genomen kunnen worden. Het feit. dat deze wijze van besluitvor ming strijdig is met het verdrag geeft het parlement ook juridisch nog een stevig been om op te staan. De unani- miteitsblokkade is het voortdurend vallende zwaard van Damocles als het gaat om een gezamenlijk voortva rend beleid. Als die regel niet wordt doorbroken, zal de ontwikkeling van de gemeenschap achter blijven bij de meest miniscule verwachtingen. Het moet mogelijk zijn het vetorecht en dus de noodzaak van unanimiteit zó te omschrijven dat het werkelijk door een doorslaggevend vitaal be lang van een land wordt gerechtvaar digd. Wat ik als absurd heb ervaren, is dat de raad van ministers als het ging om zaken als de noodzaak van energie besparing of steun voor de armste regio's, de opvattingen van het parle ment zei te onderschrijven, maar te gelijkertijd de aangegeven middelen om dat te realiseren afwees. Wat de regeringen en regeringsleiders mo menteel overwegend doen, is man ager zijn met betrekking tot hun bin nenlandse problemen. Maar leiding geven aan het creëren van instrumen ten die antwoord moeten geven op de problemen van morgen is nauwelijks zichtbaar. Meer crisisbeheersing dan toekomstoriëntatie. Weerstand Natuurlijk, Europa heeft de wind niet mee. De Europese gedachte onder vindt ook de weerstand van een ten dens tot onderstreping van de waarde van meer autonomie voor kleinere geografische eenheden, kleinschalig heid en overzichtelijkheid. Ik geloof dat het een tragisch misverstand is te menen dat een nauwere Europese sa menwerking dus minder nodig zou zijn. Ik kan kortheidshalve verwijzen naar het toenemend aantal multinationale ondernemingen waarvoor de Europe se Gemeenschap de binnenmarkt is. en die bij gebrek aan een grotere bestuurlijke samenhang daarvan meer dan beoogd profiteren. Ik denk ook aan de gebleken beperkte macht van de twee supermachten (er ont staan meer machtscentra) waarbij aan de Europese Gemeenschappen een grotere politieke rol kan toeval len, waarvoor zowel in de derde we reldlanden. maar bij voorbeeld ook in Japan (dat zich aansloot bij het EG- standpunt ten aanzien van Iran) dui delijk belangstelling bestaat. Het houdt hen zo immers verre van de ene of de andere invloedssfeer. Een Euro pa dat vanuit die positie zich vooral op de noord-zuid-problematiek als een van de hoofdthema's is het hon- gerprobleem aanvaard zou richten en voorts op opheffing van raciale en sociale verschillen, kan nuttig werk doen. Het zal dan wel de commissie en vooral de raad op hoofdlijnen moe ten (blijven) volgen, zodat het al of niet maken van vooruitgang kan wor den gesignaleerd. Die continue con trolestructuur op hoofdpunten ont breekt nu nog. maar dient te worden opgezét. Een parlement dat zelf sys tematisch het beleid van de andere instellingen volgt, wordt zelf ook na volgbaar. Daarmee is de democratie gediend. Fracties Een laatste opmerking over de frac ties. Voor wat betreft de christende mocraten kan worden gesteld dat zij compromissen veelal intern bereiken, zodat er een redelijke homogeniteit naar buiten komt. Dat is ook onver mijdelijk. omdat zonder een mini mum aan concensus het Europese Parlement machteloos is. Niettemin is binnen de christen-de mocratische fractie nog wel degelijk van verschillende politieke benade' ringen sprake. De eigen binnenlandse politieke benaderingen sprake. De ei gen binnenlandse politieke situatie (In Duitsland staan zij tegenover de socialisten, in Italië regeren zij met socialisten) is daarbij duidelijk merk baar. Dat staat een zakelijke benade ring nogal eens in de weg. Binnen de fractie is er evenwel sprake van een toenemende gedachtenwisse- ling, waarbij overigens de verwonde ring (en soms irritatie) over het stand punt van de ander nogal eens groter is dan het zich daarin kunnen inle ven. Waar Duitsers en Italianen bin nen onze fractie nogal eens sterk van uit eigen binnenlandse verhoudingen opereren, liggen grotere beïnvloe dingskansen voor de kleinere delega ties als Nederlanders en Belgen. Een meer op de structuurverandering ge richte benadering ten opzichte van bijvoorbeeld Zuid-Amerika is daar van een vrucht. Het is noodzakelijk dat vooral de socialisten, als grootste fractie, tot grotere interne homogeniteit komen. De nogal sterk uiteenlopende gelui den uit het socialistische kamp zijn voor partijpolitieke buitenstaanders wel boeiend, maar ze belemmeren een eendrachtiger optreden van het par lement, hetgeen in deze fase van op bouw vooral tegenover de raad nodig is. Het belemmert ook de po gingen van hen die menen dat voor een democratisch en sociaal opere rend Europa samenwerking tussen socialisten en christen-democraten sterk mee-bepalend is. Samenhang We hebben de laatste maanden veel crisisverschijnselen in de EG meege maakt en ternauwernood overleefd. Maar een Europese Gemeenschap die vandaag sterft, zou morgen door een andere moeten worden vervangen. De vastgelegde samenhang in Euro pa is nog beperkt, maar te groot om nog gemist te kunnen worden. Waar het nu om gaat is het bestaande verder uit te bouwen tot wat meer is dan een vrijhandelszone. Dat is de diepste grond van spanning tussen parlement en raad. Die spanning is meer aan de oppervlakte gekomen, dat maakt het eerste jaar van het Europese Parlement per saldo zeker de moeite waard. Meer dan de wapen feiten telt het op gang gebrachte proces. onze buitenlandredactie irgen hebben eenentachtig miljoen Japanners de mogelijkheid om 511 nieuwe leden voor I Lagerhuis en 62 nieuwe vertegenwoordigers in het Hogerhuis te kiezen. Het staat vast dat conservatieve Liberaal Democratische Partij ILDP), die het land al vijfentwintig jaar [eert, weer als grootste partij te voorschijn zal komen. De vraag is echter wie de plotseling (rieden partijvoorzitter en premier Masayoshi Ohira na de verkiezingen mag opvolgen. In door intriges en persoonlijke vetes verdeelde LDP is hierover al geruime tijd een achtsstrijd aan de gang. eerderheid die verdeeldheid binnen de LDP iet ook te wijten dat er morgen kiezingen gehouden worden. Tot ers verrassing kon vorige maand door de Japanse Socialistische tij (JSP) ingediende motie van (trouwen tegen premier Ohira den aangenomen, doordat onge- zeventig LDP-leden zich van ning onthielden. Ohira had toen teuze tussen aftreden of het uit- rijven van vervroegde verkiezin- Ohiro besloot tot het laatste. ft r z' rpimi keu; LDP heeft lange tijd een zeer ale meerderheid gehad in de Diet. Japanse parlement. Daarin is de gekomen sinds 1976. toen LDP- lier Kakoeei Tanaka ervan werd huldigd steekpenningen van (heed te hebben aangenomen, aka moest zich terugtrekken (wat her overigens niet van weerhoudt belangrijke rol binnen de partij te en spelen) en zit tot op de dag ^vandaag nog in processen ver- LDP bleef toen toch veruit de •otste partij, maar verloor haar ab- ute meerderheid in de Kamercom- fcies De neergaande lijn zette zich or tot de verkiezingen in oktober ;g jaar. De LDP behield een krap- roeerderheid van drie zetels in het erhuis en van twee zetels in het "der belangrijke Hogerhuis. tanks de verdeeldheid binnen de p is het onwaarschijnlijk dat de 'ositie daarvan profiteert door via 1 coalitie aan de macht te komen, nt zelfs als de liberalen tegen de wachtingen in geen meerderheid fen, dan nog hebben de oppositie- bjen vrijwel zeker niet genoeg ze- aangezien de communistische •ji angstvallig buiten een coalitie gehouden. ichtstrijd is daarom veel interessanter de n^tr^d binnen de LPD te volgen. Ohira is overleden, is het belang- rri» 6 de nieuwe partijvoorzitter at; de partijvoorzitter wordt na- "Jk ook premier. 'de verkiezingen is het partijvoor- crschap waargenomen door par- fcretaris Masayoshi Ito. Voor de nuieve opvolging van Ohira zijn °ne serieuze kandidaten. Zij wor- Wsteund door verschillende stro mingen binnen de partij, die op hun beurt nauw verbonden zijn met het zakenleven. De premier-kandidaten zijn de voor malige minister voor internationale handel en industrie Toshio Komoto. Yasoehiro Nakasone. een politieke opportunist, en de voormalige minis ter van buitenlandse zaken Kiichi Miyazawa. Komoto wordt gesteund door de voormalige premier Takeo Miki. die de reputatie heeft een „schone" poli ticus te zijn. hetgeen belangrijk is voor een partij waarvan leden de laat ste jaren herhaaldelijk beschuldigd zijn van corruptie- en omkoopschan dalen. Miki is erg bevriend met de voorzitter van een groep rechtse za kenlieden, Ryoichi Sassakawa, die er in 1972 minstens vier miljoen gulden voor over had om Miki tot premier te laten kiezen. Sassakawa heeft open lijk gezegd dat hij de campagne van een kandidaat die hem bevalt altijd financieel wil steunen. Komoto heeft ook de steun van „Lockheed-pre- mier" Tanaka. Het Tanaka-kamp stortte dertien miljoen gulden in de verkiezingskas van Komoto. Officieel steunt Tanaka echter Naka- Een van de drie hoofdrolspelers in de machtstrijd binnen de Liberaal Democratische Partij, Yasoehiro Nakasone, op pad om stemmen te winnen. ADVERTENTIE 1 mei 1980 Ouebrada de Herrera Cachagua Chmcolco CabJdo Putserdo Catemu La ügua Peforca Piaciiia Rmconada de Silva Santiago Cuncumén de Puangue Allo Jahuel Hulquén Ma-ia Pinto Quinta de Tilcoco Maipo Mallarauco Alhuê Juan Carlos Sepulveda Leonardo Saiazar César Sriva Feii* Estay Juan CorvaWn Juan Lazo Jorge Bzavo German Bauerle Ja me Gonzalez Luis Roldan Pedro Cuevas José Miguel Barnos Hecfor Astudillo Luis Omar Luis Campos Manuel Aguilera Mano Ojeda Luis Arnagada Pedro Carreno Christian Gaiaz Luis Fernandez Ruben Yaiiaz Patncio Oseades Di ego Concha Alvaro Riio Alejandro Fiores Gnberto Sriva Ivan Madrid Eugemo Madrid Daniel Castro EsteDan Monsalves Chnstian Duoré Hector Irarrazaval Jose Eso-noza Mar o Jesus Bugueno Jose Bastias M-chaet Reyes Carlos Frez vraagt onze èn uw hulp. De Chileense regering heeft de FUT, dat is de vakcentrale waarvan hij voorzitter is. voor een rechtbank gesleept om ze staatsgevaarlijkte laten verklaren. Als dat lukt lopen Carlos Frez en zijn vrienden de kans op 5 tot 25 jaar gevangenisstraf. Deze week bezocht hij Nederland en maakte ons duidelijk dat alleen buitenlandse druk op de Chileense regering hem en zijn vrienden kan redden. In mei werden na een gewelddadig optreden van de politie tegen een 1 -mei manifestatie van de FUT 37 personen verbannen. Op de afdeling ziet u de namen van de bannelingen en de plaatsen in Chili waar ze worden vastgehouden. Hun gezinnen zitten nu zonder inkomsten. Meer informatie: CLAT-Nederland, Nieuwe Gracht 47, 3512 LE Utrecht. Tel. 030-319675 Als u óns helpt, kunnen wij de FUT helpen. CLAT-Nederland, Utrecht WASHINGTON (Reuter) Het Amerikaanse leger heeft een nieuw, door een computer gestuurd, anti tankwapen ontwikkeld. Het hoopt zo een tegen wicht te bieden aan de overmacht aan tanks van het Warschaupact (dat er drie maal zo veel heeft als de landen van de NAVO), waarvan een deel ook kwa litatief nog beter Is dan de modernste Amerikaanse en Westduitse tanks. Het nieuwe anti-tankwapen wordt door infra-roodapparatuur of een radarsysteem dat niet groter is dan een sigarettenpakje en een mini-computer van hetzelfde for maat naar de vijandelijke tanks geleid. Daarvoor worden zij eerst door een granaat, die minstens veertig exemplaren van het nieu we anti-tankwapen bevat, tot bo ven een colonne tanks afgescho ten. waarna de projectielen ieder afzonderlijk op hun doel afgaan. Volgens de Amerikaanse ondermi nister van defensie William Perry is het nieuwe wapen een „revolu tionaire ontwikkeling in de tacti sche oorlogsvoeringHet wapen is al uitgebreid getest en de Ame rikanen willen het de komende vijf Jaar invoeren in het defensie systeem van de NAVO. Perry vindt het belangrijk dat dit gebeurt. Volgens hem hebben de Verenigde Staten op dit terrein een technische voorsprong van minstens vijf jaar op de Sowjet- Unie en kan het nog langer duren voordat het Warschaupact een doeltreffend middel hiertegen kan ontwikkelen. Daar komt bij dat Russische strategen de tank als een van de belangrijkste wapens van het Warschaupact be schouwen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 25