Studenten moeten meer
hun studie betalen
voor
CPN duldt kritiek leden in onderwijs
Actie tegen afvoer
kernafval mislukt
Stakingen op honderd Amsterdamse scholen
NCOV uit kritiek op
verkiezingslijsten
Onderzoeksinstituut in rapport aan minister Pais:
Acties voor behoud van banen
Kunstgebitten
Databank voor
geneesmiddelen
bijna gereed
Voorzitter NCW wil
overleg werkgevers
met werknemers
'Voornemen Albeda
kost deel van
schoolverlaters baan'
Artikel bij herziening statuten geschrapt
Verkoop van;
huizen in
Ede vrijer
Auto tegen boom
Trouwen met
muziek in
Ridderkerk
Betere bescherming
tegen gevaarlijke
stoffen in de Negen
Rita
DINSDAG 10 JUNI 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTETH S 3-
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Een hogere eigen financiële bijdrage voor studenten is reëel en hoeft het
principe van gelijke kansen niet in de weg te staan. Om te voorkomen dat financiële drempels
toch een hinderpaal gaan vormen voor deelname aan het onderwijs, zou de eigen bijdrage na
afloop van de studie betaald kunnen worden. De hoogte ervan zou dan afhankelijk moeten
zijn van het inkomen dat de student gaat verdienen.
Dit concludeert het instituut voor
onderzoek van overheidsuitgaven In p:~Qrl Kiirlvo rran
het rapport „Een prijs voor onder- JLJlgtJ.il UlJUldgCll
wijs," dat gisteren is uitgebracht. Het ri i v*1
instituut heeft op verzoek van mi- aiiianKelll K VED
nister Pais onderzocht in hoeverre v
een eigen bijdrage voor onderwijs- inKOmeil na StUOie
deelnemers boven de leerplichtige
leeftijd mogelijk is. Pais hoopt hier- -
mee een beter zicht te krijgen op de gevolg van financiële drempels. Het
effecten van de invoering van het is meer de sociale selectie die ongelij-
profijtbeginsel in het (hoger) onder- ke kansen in de hand werkt en die al
wijs. Hij heeft daarbij echter als voor- in de vroegste fase van het onderwijs,
waarde gestéld dat aan het principe of zelfs nog daarvóór begint, aldus de
van gelijke deelnemingskansen niet onderzoekers,
getornd mag worden.
De schrijvers van het onderzoeksrap
port, drs. J. de Boer en ir. D. C. van
Ingen, concluderen dat het gelijke-
kansenprincipe niet hoeft te sneuve
len, mits er maar aan bepaalde voor
waarden wordt voldaan. Ongelijke
deelriemingskansen zijn volgens hen
namelijk niet in de eerste plaats het
Discriminatie
Het beleid zou er dus op gericht moe
ten zijn allerlei discriminerende fac
toren in de sociale achtergrond van
de onderwijsdeelnemers weg te ne
men. Bovendien zouden er extra (fi
nanciële) maatregelen moeten komen
voor bepaalde groepen van onder
wijsdeelnemers en hun ouders in de
laatste fase van het voortgezet en
middelbaar beroepsonderwijs. Er zijn
volgens de onderzoekers namelijk
aanwijzingen dat er in die fase wel
financiële drempels zijn, met name
voor de laagste inkomensgroepen.
Als het beleid die kant uit gaat, hoeft
een hogere eigen bijdrage het princi
pe van de gelijke kansen niet in de
weg te staan, menen de onderzoekers.
Zij constateren overigens dat de in
vloed van financiële drempels in het.
hoger ondèrwijs marginaal is.
De Boer en Van Ingen ontlenen hun
advies voor een hogere eigen bijdrage
aan het inkomen dat onderwijsdeel
nemers juist dank zij hun opleiding
later gaan verdienen. Afgemeten
aan dat inkomen vinden zij dat stu
denten best meer mogen gaan beta
len voor hun studie. Over de hoogte
van de eigen bijdrage laten zich zich
echter niet uit.
ADVERTENTIE
De onderzoekers hebben zich ook het
hoofd gebroken over de vraag in hoe
verre de werkgevers profiteren van
het onderwijs, en of ze op grond daar
van ook een financiële bijdrage moe
ten leveren. Zij concluderen dat dit
niet redelijk lijkt
Minister Pais is er inmiddels mee
akkoord gegaan dat het instituut zijn
onderzoek voortzet. Er moet bij voor
beeld nog verder worden ondeizocht
in hoeverre de kosten en baten per
opleiding of studierichting verschil
len. Dat is ook van invloed op de
hoogte van de eigen bijdrage van de
student. Verder zou er volgens de
onderzoekers gekeken moeten wor
den naar de vorm waarin die eigen
bijdrage het best gegoten kan
worden.
Amsterdamse schoolkinderen laten als blijk van steun aan hun stakende leerkrachten ballonnen op.
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM Overal in het land zijn gisteren acties
begonnen voor het behoud van arbeidsplaatsen in het onder
wijs. De acties duren twee weken.
ca Dencm voor ae oezmers v<
Goed bericht voor de bezitters van °P T1Jn^8„b!zoS:tf m^®statie
van de Katholieke Onderwijs Vereni
ging zei bestuurder Frans van Moor-
sel, dat men niet langer door kan
gaan met roofbouw te plegen op de
Dentotjx - een aangenaam en hygiënisch onderwijsgevenden. De sociale pro-
?°*ede„r A™"" voor alle los- blemen van de maatschappij stellen
aitMsd^ ol losrakende kunslgebmen Een meuwe eUen aan de school waarvoor
sirooid. houdt Uw get.it de gehele d!£ extra mankracht nodig Is.
onder alle omstandigheden, vast en zeker
PETTEN/IJMUIDEN Actievoerders hebben gisteren ge- op zi'n P|aa,s Bij apotheken en drogiste- Van Mooreel, die tevens voorzitter is
tracht het vervoer van radioactief afval van het Energie "ien van de ""«koepciende federatie van
Centrum Nederland in Petten naar IJmuiden te verhinderen.
Het transport kon echter vrijwel ongehinderd worden uitge
voerd, terwijl ook de overslag op de Andrea Smits in de haven
van IJmuiden geen problemen ondervond. Het afval wordt in
de Atlantische Oceaan gestort.
Pan een onzer verslaggevers
ln de vroege ochtenduren blokkeer-
den ongeveer honderdtwintig leden
van de actiegroep „Breek Atoomke
ten Nederland" (BAN) de toegangs
poort van het Energie Centrum Ne
derland. Een peloton van de Mobiele
Eenheid verwijderde kort daarna een
jantal actievoerders die zich aan het
toegangshek hadden vastgeketend
f op „vrij vreedzame" wijze, waarna
het eerste transport naar IJmuiden
kon vertrekken.
InVelsen versperden ook enkele tien
tallen actievoerders de weg, maar de
Mobiele Eenheid maakte deze weer
vrij. Daarbij liep een actievoerster
ioofdletsel op. Ook in IJmuiden wa
re? actievoerders aanwezig, vooral le
den van Stroomgroepen en Onkruit.
Het havengebied waar de Andrea
Smits ligt, is afgesloten. In Petten is
in totaal achttienhonderd ton radio
actief afval bijeen gebracht, dat ook
vandaag nog moet worden inge
scheept.
val uit België en Zwitserland opha
len. De lozing vindt plaats op 750
kilometer ten zuidwesten van
Ierland.
Vier milieugroepen hebben minister
Ginjaar (volksgezondheid en milieu
hygiëne) gevraagd, de dumping op te
schorten tot de Raad van State het
beroep tegen de vergunning heeft be
handeld. Volgens minister Ginjaar
kan alleen de Raad van State dit. Dé
milieugroepen hebben daarom giste
ren de Raad van State verzocht, de
vergunning hangende het beroep öp
te schorten. Mogelijk zal de Raad van
State nog reageren vóór de dumping
over een dag of vijf begint.
Greenpeace
Ook vorig jaar deden zich rondom het
transport en de overslag van het afval
problemen voor. De internationale
milieugroepering „Greenpeace"
trachtte toen het uitvaren van het
schip te voorkomen. Enkele leden
van de groep wilden zich aan de
schroef van het schip vastketenen,
maar het schip kon toch vertrekken.
Het afval, dat voornamelijk laag- tot
midden-radio-actief is. is afkomstig
uit ziekenhuizen, laboratoria en kern
centrales. Het bestaat ondermeer uit
besmette werkkleding en instrumen
ten. Volgens de actiegroepen zit er bij
het afval ook hoog-radio-actief „afge
koeld" materiaal. Wanneer het Ne
derlandse afval is geladen, zal het
schip in Zeebrugge nog 3.900 ton af-
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Alle in Nederland ge
vestigde apothekers kunnen waar
schijnlijk binnen afzienbare tijd be
schikken over een databank voor ge
neesmiddelen. Hierin ligt uitvoerige
informatie opgelsagen over onder
iheer samenstelling, werking en bij
werkingen, toepassing, dosering, toe
dieningsvormen en voor de apothe
ker vastgestelde verrekenprijzen van
allé geneesmiddelen die in ons land
regelmatig worden gebruikt.
In samenwerking met een adviesbu
reau en het cumputer-centrum Ne
derland is de koninklijke Nederland
se maatschappij ter bevordering der
pharmacie (KNMP) al bijna twee jaar
met de voorbereidingen van deze da
tabank bezig. Verwacht wordt dat het
project in de tweede helft van dit jaar
géreed is voor gebruik.
Volgens de KNMP betekent de data
bank voor geneesmiddelen een grote
vooruitgang vergeleken bij de huidi
ge sitatie. De belangrijkste gegevens
zijn weliswaar te vinden in boeken en
klappers, die de maatschappij regel
matig uitgeeft, maar straks is er voor
de gebruikers een veel uitgebreider
systeem beschikbaar, dat per dag
wordt bijgewerkt en dat, aldus de
KNMP, uniek is in Europa.
Sommige apothekers hebben voor dit
doel al een computer in huis, maar
behalve voor apothekers is de data
bank ook toegankelijk voor andere
werkers in de gezondheidszorg. Daar-
v°or is dan wel de tussenkomst nodig
van het bureau van de KNMP in Den
Haag
EINDHOVEN (ANP) Het is nodig
dat er op korte termijn op centraal
niveau overleg plaatsvindt tussen
werkgevers en werknemers In dit
overleg zou er naar gestreefd moeten
worden overeenstemming te krijgen
over de verhouding tussen de particu
liere inkomens en de collectieve sec
tor. Dit zei voorzitter Van Eijkelen:
burg van het Nederlands Christelijk
Werkgeversverboknd gisteravond op
eén CDA-vergadering in Eindhoven.
Wil het tripartite overleg (overheid,
werkgevers en werknemers), waartoe
minsiter Albeda van sociale zaken
heeft opgeroepen, slagen, dan is het
noodzakelijk dat de sociale partners
„eerst de klokken gelijk zetten", al
dus de NCW-voorzitter. Het is volgens
hem duidelijk dat bij het afsluiten
van CAO's die op koopkrachthand-
having zijn gebaseerd, de collectieve
sector zonder beleidsaanpassingen
onfinancierbaar wordt.
Het gesprek tussen werkgevers en
werknemers moet volgens Van Eij ke
lenburg op korte termijn plaatsvin
den, omdat het tripartite gesprek met
het kabinet gehouden zal worden
vóór het kabinet het overleg over de
begroting voor volgend jaar heeft af
gerond. Voor het welslagen van het
overleg tussen werkgevers en werkne
mers is het nodig dat de vakbeweging
een duidelijke keuze doet, aldus de
NCW-voorzitter.
Van onze redactie economie
EDE Het Nederlands Christelijke Ondernemersverbond (NCOV) is weinig
ingenomen met de kandidaatstelling in grote partijen voor de komende
Kamerverkiezingen. „Deze partijen bestaan het om met een lijst naar de
kiezers te gaan waarop geen enkele middenstandsdeskundige voorkomt op
een verkiesbare plaats", zei plaatsvervangend voorzitter C. van den Engel op
een bijeenkomst van de bond in Ede.
Volgens Van den Engel groeit er bij de ondernemers in het midden- en
kleinbedrijf de laatste maanden een verontrustende aversie tegen de politiek.
Hij zei weinig vertrouwen te hebben in wat de verkiezingsprogramma's over
het midden- en kleinbedrijf te bieden zullen hebben.
Op de voorlopige CHU-lijst voor de komende Kamerverkiezingen is dit
weekeinde het Kamerlid (en oud-secretaris van de bond) mr. G. van Muiden
op een voorlopig onverkiesbare twaalfde plaats gezet.
Meer nieuws op de pagina economie
onderwijs vakorganisatie somde alle
eisen nog eens op die in het arbeids
plaatsenplan van de bonden zijn ge
steld: kleinere klassen in kleuter-, la
ger- en voortgezet onderwijs, kleinere
groepen in het buitengewoon onder
wijs, meer nascholing, een betere be
geleiding en meer faciliteiten voor de
schoolleiding.
S. van Wegberg, voorzitter van de
vakorganisatie ontrolde een vele me
ters lange rol papier, waarop de na
men stonden van honderddrieëntach
tig leerkrachten, die alleen al bij het
rooms-katholieke onderwijs in de re
gio Amsterdam ontslagen zullen wor
den. „Duizenden kinderen, ouders en
collega's willen niets liever dan dat zij
aan het werk kunnen blijven", zei
Van Wegberg.
Demonstratie
Aan de stakingsoproep van de Am
sterdamse afdeling van de Algemene
Bond van Onderwijzend Personeel
werd gevolg gegeven op ongeveer
honderd van de tweehonderdveertig
heeft opgeroepen tot een landelijke
staking op 19 juni.
Onno Bosma. voorzitter van de Am
sterdamse afdeling, eiste, dat minis
ter Pais (onderwijs) een eind zou ma
ken aan de „Colijn-politiek" van de
regering. Hij zei, dat de schade van
twee dagen schoolstaking niet op
woog tegen de schade die Pais aan
bracht door in twee jaar tijd vijfdui
zend leerkrachten op straat te zetten.
RIJSWIJK (ANP) Een groot deel
van de ongeveer een kwart miljoen
jongens en meisjes die binnenkort
van school komen, zal volgens het
Koninklijk Nederlands Onderne
mersverbond niet aan de slag komen.
Volgens de ondernemers is dat te
wijten aan het voornemen van minis
ter Albeda (sociale zaken) om de rege
ling stimulering vakopleiding school
verlaters voor het komende school
jaar niet te verlengen.
Het verbond schrijft dit in een brief
aan Albeda. De regeling moet onder
nemers stimuleren om schoolverla-
openbare scholen in Amsterdam. Op ters in dienst te nemen om een oplei-
deze scholen deed overigens niet al
tijd het hele team aan de staking
mee. Gistermiddag trokken ongeveer
duizend Amsterdamse leden van de
bond in een demonstratieve optocht
van het Oosterpark naar het Vondel
park, waar een slot-bijeenkomst werd
gehouden.
De animo voor de actie van het open
baar onderwijs in Amsterdam heeft
waarschijnlijk wel te lijden gehad
van het feit, dat de bond zijn leden
In de Amsterdamse Coenhaven zijn drie reusachtige keien aangekomen. De keien zijn een
geschenk van Noorwegen aan Nederland en zullen als onderdeel van een natuurmonument een
plaatsje krijgen in Emmeloord.
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM De Communistische Parij Nederland heeft bij herziening
van de statuten een van de artikelen geschrapt, die in het verleden hebben Ontslagen
geleid tot ontslagen in het christelijk onderwijs. Het gaat om artikel 4b.
waarin het partijleden verboden werd propaganda te maken die gericht was
tegen de ideologische grondslag van de CPN.
richt, zoals ook het geval was
in de PvdA.
Voluit luidde de tekst van ar
tikel 4b: „Godsdienstige over
tuiging of lidmaatschap van
een kerk zijn geen beletsel
voor het lidmaatschap van de
partij. De partij staat de leden
echter niet toe propaganda,
welke tegen haar ideologische
grondslagen is gericht, te
maken."
Op het dit weekeinde in Am
sterdam gehouden partijcon
gres heeft de CPN het artikel
geschrapt, omdat het te veel
misverstand wekte en ge
bruikt werd tegen dé CPN.
Frans van Liempt, lid van het
partijbestuur, zegt dat het ar
tikel ln 1954 in de statuten Is
gekomen om duidelijk te ma
ken dat christenen welkom
waren in de CPN. Inmiddels
zijn er zo veel Christelijke le
den, dat het overbodig is te
zeggen dat de CPN toeganke
lijk is voor kerkmensen.
Het tweede deel van het arti
kel heeft volgens Van Liempt
nooit de bedoeling gehad
christenen op het punt van de
godsdienstige overtuiging de
mond te snoeren. Men wilde
slechts voorkomen dat er le
vensbeschouwelijke werkge
meenschappen werden op ge-
De destijds in Katwijk ontsla
gen leraar Jan Dirk Pronk
heeft op het congres gezegd,
dat het socialisme naar Ne
derlandse snit een eigen ge
aardheid heeft dank zij de
hier bestaande levensbe
schouwelijke verscheiden
heid. Volgens hem vereist dat
een nieuwe opstelling van de
partij in kwesties die een le
vensbeschouwelijke kant
hebben.
Van een veranderde mentali
teit op dit punt was tijdens
het congres soms al iets te
merken. Partijbestuurder Van
Liempt zegt daarover: „In het
recente verleden hebben
CPN-leden soms nauw samen
gewerkt met kerkelijke groe
peringen. Dat is bij voorbeeld
gebleken bij de acties tegen
de modernisering van de kern
wapens. voor het behoud van
werkgelegenheid in oost Gro
ningen en voor de rechten van
buitenlandse arbeiders. Dat is
duidelijk een nieuw patroon."
Struikelblok
Wat de consequenties van het
schrappen van artikel 4b zijn,
is nog moeilijk te voorspellen.
Weliswaar heeft dit artikel in
het verleden een rol gespeeld
in ontslagkwesties in het bij
zonder onderwijs, maar het
was lang niet het enige strui
kelblok. Ook de partijdiscipli
ne (geformuleerd in de artike
len 8 en 14) en de leninistisch-
marxistische grondslagen
dienden als argument van om
aan te tonen dat het lidmaat
schap van de CPN onverenig
baar is met de doelstelling
van het christelijk onderwijs.
Drs. T. M. Gilhuis, voorzitter
van de unie „School en Evan
gelie", vindt het nog te vroeg
om commentaar te geven.
Maar hij meent wel, dat de
nieuwe stap van de CPN zorg
vuldig bestudeerd moet
worden.
EDE De gemeente Ede heeft beslo
ten om de voorwaarden die tot nu toe
golden bij de verkoop van een parti-
i tiid
geheel op te heffen. Dit gebeurt in
culiere wonng. voor onbepaalde t
ding in het kader van een erkend
leerlingstelsel te gaan volgen. De on
dernemers krijgen hiervoor een finan
ciële tegemoetkoming van het rijk.
Om budgettaire redenen wil Albeda
volgens de ondernemers aan deze re
geling een einde maken. De bereid
heid van ondernemers om leerlingen
in dienst te nemen zal daardoor al
leen maar afnemen, zo vindt het
verbond.
Archiefonderzoek
in Rusland vertraagt
proces Menten
DEN HAAG (ANP) De Nijmeegse
slavist prof. dr. W. R. Veder, die in
verband met het proces Menten ar
chiefonderzoek in Rusland gaat
doen. kan pas op 20 juni naar de
Sowjet-Unie vertrekken. Aanvanke
lijk was het de bedoeling dat hij op
deze datum voor de bijzondere straf
kamer van de Rotterdamse recht
bank verslag zou uitbrengen van zijn
bevindingen in Rusland. Prof. Veder
bevestigde gisteren dat het visum dat
de Russische ambassade hem heeft
verstrekt, pas op 20 juni ingaat.
Op de vraag hoe het komt dat het
visum pas zo laat ingaat, wilde prof.
Veder niet ingaan. Via de gangbare
diplomatieke kanalen is het volgens
hem niet ongebruikelijk dat het twee
weken duurt, voordat een visum
wordt toegekend.
LICHTENVOORDE (ANP) Twee
meisjes zijn gisterochtend in Lichten
voorde om het leven gekomen toen
hun auto door onbekende oorzaak
tegen een boom reed. De slachtoffers
zijn de twintigjarige J. ter Hart en H.
J. te Hofstee (25), beiden uit Winters
wijk. Een negentienjarige jongen uit
dezelfde plaats zat ook in de auto en
werd zwaar gewond.
verband met de slechte situatie op de
woningmarkt en de dreigende stag
natie in de bouw van woningwetwo
ningen.
De maatregel betekent onder andere
dat iedereNederlander nu een woning
in Ede kan kopen. Tot nog toe moes
ten aspirantkopers al in Ede of omge
ving wonen, dan wel economisch ge
bonden zin. Een soortgelijke regeling
geldt ook in veel andere Nederlandse
gemeenten
De particuliere verkopen van een
huis moeten de gemeente wel toe
stemming vragen hun bezit aan niet-
Edenaren te mogen overdragen. Ze
moeten dan onder meer kunnen aan
tonen dat adverteren in Ede en omge
ving niet heeft geholpen. Ook moeten
de woningen al langer dan drie maan
den te koop hebben gestaan.
RIDDERKERK Trouwlustig
gen in Ridderkerk kunnen bin
nenkort behalve elkaar ook
kiezen uit een lijst met muziek
stukken. Het gekozen nummer
zal in de trouwzaal in het nieu- -
we gemeentehuis op de achter
grond ten gehore worden ge
bracht. Het college van b. en w.
van Ridderkerk heeft er blij
kens het raadsvoorstel 1500
gulden voor over om bruidspa
ren muzikaal in de echt te ver
binden. Wie uiteindelijk de
muzieklijst zal samenstellen is
niet bekend. Wel staat vest dat
Wagner's ..Brautlied aus Lo
hengrin" in elk geval op de
lijst komt.
LUXEMBURG (ANP) Europese
werknemers moeten in de nabije toe
komst veel beter worden beschermd
tegen schadelijke stoffen. Dit hebben
de ministers van sociale zaken van dé
Europese Gemeenschap in Luxem
burg besloten.
De ministers zijn akkoord gegaan
met een zogeheten „richtlijn" die be
paalt dat binnen drie jaar strenge
voorschriften moeten gelden voor het
omgaan met gevaarlijke stoffen zoals
lood en asbest. Binnen vier jaar moe
ten er in de EG-landen regelementen
zijn die bepalen dat arbeiders die met
gevaarlijke stoffen omgaan goed met
de gevaren bekend zijn. Die werkne
mers moeten bovendien zo min moge
lijk aan deze stoffen worden blootge
steld.
ZWOLLE (ANP) In de nieuwbouw'
van de IJsselcentrale in Zwolle is F
Kompagne uit Hardenberg van 35;
meter hoogte gevallen en overleden.
Hij was met een collega bezig met het
ophangen van een ketelwand.
„Kijken mag, voorsefgen is
boden