Niet alle economische groei is aanvaardbaar
Belgisch bedrijf neemt
Christoffel Reizen over
1
Waterskiën n
gesprongen lipi
iet
pen?
STUUR ÉÉN
MAANDRANTSOEN
I
I
Premier Van Agt is niet
welkom in Suriname
Reformatorische maatschappijkritiek en de toekomst van de welvaartsstaat
ilieu-organisaties
tegen rondvluchten
van helikopters
Medisch Comité
stuurt 450 ton
rijst naar Cambodja
PPR werkt samen
met Westduitse
partij Grünen
'Zwemles' aan hondjes: boete
Dlistex 4
h I
Blistex helpt.
Tubetje Blistex, vergeet 't niet.
Hebt u nog een SLIJTERSCADEAUBON?
Messcherp
duel
m m e
\P;
P
■^TËRDAG 7 JUNI 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
or W. Albeda
Eior
er gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de VU hebben dr. D. Th
uiper en dr. H. E. S. Woldring een studie gemaakt over „Reformatori-
■he maatschappijkritiek". Trouw heeft de discussies, die naar aanlei-
iing van dit boek zijn verschenen, weergegeven maar het lijkt goed aan
Set boek wat meer aandacht te besteden. Het boek geeft echter zo'n
jreed overzicht van het denken van reformatorische schrijvers over de
maatschappij, dat een samenvatting ervan in een krantenartikel niet
[oveel zin heeft. Daarom wil ik dat op selectieve wijze doen.
jHet lijkt mij namelijk, dat wij ons aan het
begin van de jaren tachtig moeten realise-
ien, dat de door ons in de naoorlogse perio
de opgebouwde welvaartsstaat zich op dit
moment in een crisis bevindt. Het lijkt er
il eens op alsof dit alleen maar een finan-
lel-economische crisis is. De vraag is im-
>rs acuut of, bij een voorlopige lage of
vczige economische groei ons stelsel van
ociale zekerheid financierbaar zal blijven,
enzij de Nederlandse samenleving en dus
iet name ook de vakbeweging zoveel zelf
beheersing bij de inkomensvorming weet te
letrachten, dat de last van de koppelings-
nechanismen draagbaar blijft, zullen dras-
ische ingrepen daarin onvermijdelijk blij-
en te zijn. Uit de loonmaatregel 1980 kan
ilijken dat ik op dit punt mijn twijfels had.
loals ik al eerder stelde: een slecht begin
oor de jaren tachtig.
laar wie zou denken, dat met deze finan-
lële problematiek de crisis van de wel-
aartsstaat voldoende is omschreven, ver-
ist zich. Er is veel meer aan de hand. En
uist om dat vast te stellen en om wegen aan
te wijzen uit de bredere, immers culturele
trisis, is kennisneming van de studie van
kuiper en Woldring erg belangrijk. Ik ga
dan voorbij aan de op zichzelf interessante
vraag, of er eigenlijk wel zoiets is. als .refor
matorische maatschappijkritiek", gegeven
het feit dat de besproken denkers zo uiteen
lopen, dat er in vrijwel elke Nederlandse
partij wel één of meer te plaatsen zijn. Ik
geel toe. dat Juist die vraag ook belangrijk
was voor de auteurs en stel slechts vast dat
een „harde" redenering waaruit blijkt, dat
al de besproken schrijvers verwantschap
vertonen in hun reformatorisch denken,
ontbreekt.
Drie noemers
Wanneer ik tracht de kritiek te overzien,
dan blijkt, dat die onder een drietal noe
mers te brengen is. Ten eerste: het zoeken
naar een uitweg uit het benauwende dilem
ma van de individualistische, liberaal-kapi
talistische of de naar het totalitaire tende
rende maatschappij. Kuypers architectoni
sche kritiek poogde te komen tot een funda
mentele bestrijding van wa( hij als liberaal-
kapitalistische structuren aantrof, maar on
der vermijding van wat hij zag als een
totalitaire dreiging. Zó moet men zijn op
stelling zien: bewogen met het lot van de
onderdrukte massa, pleitend voor nieuwe
sociale structuren en tegelijkertijd voor de
souvereiniteit in eigen kring bouwen aan
remmen op staatsalmacht en centralisme.
In wezen gaat dit zoeken naar een uitweg
uit de schijnbare logica van óf een liberaal
kapitalisme óf een vorm van socialisme nog
steeds door. Men vindt in de studie van
Kuiper en Woldring de weerslag hiervan bij
schrijvers uit de opeenvolgende generaties
protestanten. Van Riessen, maar ook men
sen als Dippel en Banning zijn hiermee
bezig, al kiezen zij vaak fundamenteel
anders.
Ten tweede: het zoeken naar een vertaling
van de ons uit het agrarisch verleden in het
leven van alle dag bekende individuele et
hiek in een sociale ethiek, een ethiek voor
het handelen van groepen en voor het bou
wen aan de structuren van de samenleving.
Men hoeft Dippels conclusie niet te delen,
om in de ban te komen van zijn profetische
uitspraken, wanneer hij vraagt om een sa
menleving met andere spelregels „waarbin
nen gemeenschap ontvangen kan worden,
waarbinnen naastenliefde zich kan verwe
zenlijken."
Hij wil het centraal stellen van geld en
individu vervangen door arbeid en gemeen
schap. Hij ziet met name ook dat het besef,
dat „grond, energie, grondstoffen, lucht,
water, ruimte, stilte en wetenschappelijke
kennis gemeenschappelijk eigendom zijn
van de mensheid beter ons geleend zijn
aan het wegsterven is."
Duidelijk voor de kritische herbezinning op
de economische groei in de jaren zestig en.
zeventig stelt hij daarmee de problematiek
van het wijs omgaan met het milieu aan de
orde, een problematiek, die met name door
Goudzwaard meer recentelijk op doordrin
gende wijze aan de orde is gesteld.
Arbeidsethos
Ten derde: Te weinig, vind ik, komt de
problematiek van de arbeid aan de orde in
deze studie. Dippel ziet het „arbeidsethos"
verschrompelen tot entreebiljet tot een con
sumptie en statusrang. De ethiek van de
arbeid, zegt hij. mag niet door de vrije
markt worden beheerst.
Goudzwaard wil in zijn strijd tegen het
geloof in de heilzaamheid van de materiële
vooruitgang prioriteit geven aan humanise
ring van de arbeid boven het vertalen van
meer efficiëncy in meer loon. In wezen zocht
hij naar een maatschappijvorm. waarin net VoOrWddrd&n
als bij Dippel arbeid en gemeenschap de
plaats gaan innemen van Individu en geld.
Het is zo gezien niet zo vreemd dat hij stelt,
dat zoals in het kapitalisme de Naamloze
Vennootschap de meest kenmerkende orga
nisatievorm is, dat in een meer ontsloten
gemeenschap de produktie-coöperatie zou
kunnen zijn. Nèt als Van Zuthem, zoekt hij
dus naar vormen van democratie in de
productie-organisatie, maar dan ingepast in
een breder maatschappelijk perspectief.
Ik had persoonlijk graag gewild, dat men
wat doorgezocht had naar het denken over
arbeid, als belangrijk zingevend gegeven
voor het leven. Hoe heeft de arbeid de
overgang van agrarische naar industriële
maatschappij overleefd? En hoe komt de
arbeid door de overgang naar de nieuwe na-
industriële maatschappij, die met zoveel
problemen op ons afkomt?
Wanneer wij vandaag een crisis doormaken
van ons maatschappelijk bestel, dan kun
nen zulke kritische gedachtelijnen ons zon
der enige twijfel helpen. Niemand mag den
ken. dat die crisis op te lossen is door het
verbeteren van het functioneren van de
verzorgingsmaatschappij. Met Bestek '81.
of het socialistisch alternatief ervan (dat
daar meer op lijkt dan Den Uyl doet verr
moeden) komen we er niet. Wat op de heil
ling moet is de basisveronderstelling, waar
van de verzorgingsmaatschappij uitgaat. Ik
denk dat veel van de door Kuiper en Wol
dring besproken auteurs het daar wel mee
eens zijn. Maar wat dan?
Ter Schegget wil en daar gaat het ook mijns
inziens om, dat de ethiek haar relevantie
niet alleen op het nieveau van de structuren
moet bewijzen. Hij pleit voor een „perma
nente revolutie". Hij wil het moderne revo
lutiebegrip. zoals dat met name'in de La
tijns-Amerikaanse radicale kringen naar
voren komt, een inhoud geven die nauw
aansluit bij de oude profeten, ma&r gaat
daarbij verder dan de meesten van ons lief
is in de richting van de nieuwe profeet
Marx.
vallen, wanneer de vakverenigingen en de
Opec wat inbinden, vergist zich. Er is veel
meer aan de hand En dan kom ik weer bij
Goudzwaard, wanneer hij de vier voorwaar
den vermeldt, die hij ziet voor ontsluiting
(wellicht mag ik. vertalen volwassen wor
den?) van de samenleving.
1Hij vraagt om een ander manier om met
de techniek om te gaan. Technische verbe- LdDWCfk
tering mag niet alleen maar gezien worden
als mogelijkheid meer geld te besteden. Het
is ook een mogelijkheid je meer vrijheid te
verschaffen. Op humanere wijze, korter,
plezieriger te werken. Werkelijke techni
sche vooruitgang bevrijdt.
inkomensbeleid van de verschillende socia
le groepen. Het spreekt vanzelf, dat zo'n
beleid in de eerste plaats de aangrijpings
punten voor afgunst, te weten ongerecht
vaardigde inkomensverschillen, weg moet
nemen. Maar daarnaast ware een zekere
propaganda voor een „economie van het
genoeg" aan te bevelen.
Maar wie denkt, dat we er met een koopje af
zullen komen, en dat alles wel mee zal
2. Technische vooruitgang moet ten dien
ste gesteld worden van de werkelijke priori
teiten. Voorop behoren te staan vragen naar
zin en verantwoordelijkheid inzake arbeid,
waardigheid, natuur, schepping en de verre
naaste. Groei moet genormeerde groei zijn.
3. Herstel van de mogelijkheid, dat mensen
eigen verantwoordelijkheid beleven in de
produktiesector.
4. Een andere visie op menselijk geluk, met
als consequentie een andere visie op arbeid
en menselijke verantwoordelijkheid.
Het is duidelijk, dat dit een gedachtengaing
is, die ver verwijderd is van begrippen als
„koopkrachthandhaving" en herstel van de
economische groei en wellicht nog ver van
de realiseerbare praktijk. Hij geeft een
koers aan die nog niet in een program te
vangen is. Toch denk ik, dat velen met mij
eens zullen zijn, dat hier een richting wordt
aangegeven, waarin gekoerst moet worden.
Ik zou daaruit de conclusie trekken, dat
niet gestreefd moet worden naar herstel van
de zeer sterke groei van de jaren vijftig en
zestig. Een genormeerde groei, die rekening
houdt met de gevolgen ervan voor het
milieu en met de sociale kosten, die ermee
gepaard gaan, lijkt nog wel aanvaardbaar.
En voorts een beleid gericht op het uitban
nen van de afgunst als motivatie voor het
Wanneer zulke overwegingen niet meespe
len in een heroriëntering van de samenle
ving (andere doelstellingen) en de daardoor
bepaalde herstructurering (andere organi
satie) dan blijft het lapwerk en dan kan
Dippel nog wel eens gelijk krijgen, wanneer
hij van sociale maatregelen vreest, dat zij
een vernietigende werking hebben op de
sociale samenhang. Men schept dan. zegt
hij. drie groepen ontevredenen: „De machti
gen. die geplukt worden zonder er iets voor
terug te krijgende onderliggenden
dieworden beschermd, maar die dank
zij het behoud van de spelregels nimmer
verzadigd zijn en hoe langer hoe meer eet
lust krijgen; en tenslotte zij die in het
.grensgebied' wonen, die noch machtig zijn.
noch beschermd en alleen maar geplukt
worden". Volgens Dippel breken de sociale
maatregelen zo „de laatste resten van
saamhorigheid".
Kennisneming van de studie van Kuiper en
Woldring geeft zodoende stof tot nadenken
over onze actuele problemen op een wat
meer fundamentele wijze, dan mogelijk is in
de dagelijkse gang van zaken in de politiek.
Naar mijn gevoel een onmisbare zaak, hoe
groot de verleiding ook is, zich te beperken
tot het „puinruimen" en opruimen van ob
stakels voor herstel. Juist nu er weer ge
werkt wordt aan nieuwe politieke program
ma's moet er meer gebeuren.
Minister Albeda van sociale zaken
besprak het boek „Reformatori
sche maatschappijkritiek", een uit
gave van J. H. Kok in Kampen, 468
blz., gebonden 55,-.
fan een onzer verslaggevers
- ROTTERDAM Een van Nederlands grootste reisorganisaties, Christoffel Reizen, is
lergenomen door de op een na grootste Belgische touroperator Sun International. De
;anisatie wordt ondergebracht in de nieuwe besloten vennootschap, waarin Sun Internatio-
voor 85 procent deelneemt en Christoffel-directeur André Verlinden voor 15 procent.
ADVERTENTIE
btterdam Airlines, de tot nu toe nog
gieren luchtvaartmaatschappij
Christoffel. is buiten het samen
werkingsverband gehouden.
DEN HAAG (ANP) De Stichting
Natuur en Milieu en de Vereniging
contact milieubescherming Noord-
Holland hebben staatssecretaris
Smit-Kroes van verkeer en water
staat gevraagd de vergunning van
jKLM Helikopters BV voor het hou-
|den van toeristische rondvluchten zo
loedig mogelijk in te trekkèn. De
ilieu-organisaties menen dat de
luchten ontoelaatbare overlast ver
baken in natuur- en recreatiege-
eden.
KLM Helikopters vliegt al jaren op
werkdagen materiaal en personeel
in en naar booreilanden op de
oordzee. De helikopters worden ook
ebruikt voor het loodsen van zee
diepen. Sinds begin mei maakt de
tiderneming 's middags en tijdens
et weekeinde met succes toeristi
sche rondvluchten van Schiphol af.
De rondvluchten worden gemaakt op
grond van een algemene beschikking
van het ministerie uit 1968. Omdat de
vergunning destijds werd verleend
an KLM Noordzee Helikopters NV
etwijfelen de milieu-organisaties de
fechtsgeldigheid van de nu uitgevoer-
vluchten. Deze worden zoals ge-
Beid uitgevoerd door de KLM Heli
kopters BV. De naamsverandering
rond al geruime tijd geleden plaats.
Verlinden zegt tot deze stap te zijn De nieuwe besloten vennootschap
gekomen door de dit jaar sterk Inge- gaat werken met een aandelenkapi-
zakte markt van het vliegtoerisme
door de al jaren durende geruchten-
vorming rond de financiële situatie
van zijn organisatie. Dat hij moeilijk
heden is geraakt ontkent hij overi
gens. „maar kwaadsprekerij gaat je
op den duur psychisch wel nekken".
taal van drie en een half miljoen
gulden.
Vrouwen van de actiegroep
„Blijf van mijn lijf" hebben gis
teren in Nijmegen hun tenten
opgeslagen voor het gemeente-
De nieuwe onderneming mikt op een huis en het herhuisvestingsbu-
gezamenlijke oinzet van 420 miljoen reau.
gulden per jaar (waarvan 100 miljoen Op deze manier willen zij
op naam van Christoffel) en 450.000 protesteren tegen de lange
passagiers. wachttijden voor onafhankelij-
Het is de bedoeling dat Christoffel als J.e. W?°nruiintf Daardoor zijn
een geheel Nederlandse onderneming aij gedwongen lang in opvangte-
met een eigen programma naar bui- huizen te verblijven,
ten zal treden. In de aard van de
reizen zal, volgens Verlinden, geen
enkele verandering komen. De werk
gelegenheid van oe 130 werknemers
zal niet in gevaar komen.
Sun International, die in feite moe
dermaatschappij wordt, heeft al eer
der geprobeerd de Nederlandse
markt binnen te dringen met de
dochter Sun Air. Deze moest echter
een paar jaar geleden haar activitei
ten stoppen.
Belangrijkste aandeelhouders van
Sun International zijn de Oranje Nas-
sau-groep (van de kolen) en de Belgi
sche financieringsmaatschappijen
Solfian en Assubel. De maatschappij
heeft vertakkingen in Frankrijk en
Luxemburg. De belangrijkste finan
cier van de voormalige Christoffelrei-
zen was Slavenburg's bank.
André Verlinden blijft de leiding hou
den van het bedrijf. „Voor de klant
verandert er in feite niets," aldus Ver
linden, „ook het Sunclub-programma
wordt gewoon voortgezet". (Sunclub
werd in 1973 overgenomen van Sport-
huis Centrum red.)
Het Medisch Comité Nederland-
Vietnam heeft, via het Britse
Oxfam voor 300.000 gulden
rijst gekocht, die naar Cambodja
verscheept ^ordt.
Dit betekent 450 ton rijst.
Volgens de internationale
hulporganisaties zal dit jaar
ieker 250.000 ton voedsel naar
Cambodja gestuurd moeten
worden. Dit moet vóór eind
mei - voor het regenseizoen
begint - omdat daarna vervoer
landinwaarts extra moeilijk
wordt.
Sir Robert Jackson, coördinator
van het VN-hulpprogramma,
zegt dat de komende drie
maanden alleen al 200 miljoen
gulden nodig is."
U kunt daaraan bijdragen.
U kunt Cambodja helpen: to
Eén kilo rijst kost zegge en schrijven^
66 cent inclusief verscheping. to
Eén maandrantsoen voor één Q
persoon, 16 kg, betekent f. 10,56
Stuur dat maandrantsoen,
stort f.10,65 op post (;tdq1090400
MCNV. Amsterdam. Vlll^wiu:'u^uu
Alle inlichtingen
Medisch Comité
Nederland-Vietnam,
Postbus 5701,
1007 AS Amsterdam
Nationale militaire raad:
Van onze correspondent
PARAMARIBO Het bericht dat premier Van Agt over
weegt naar Suriname te komen om een eind te maken aan de
vertroebeling van de verhouding tussen Nederland en Surina
me is niet goed gevallen bij de Nationale Militaire raad.
Voorzitter Sital zei gistermiddag op een persconferentie dat
„Van Agt zijn tijd beter kan besteden om de vertroebelingen
in zijn eigen kabinet op te lossen".
Raadslid Mijnals voegde daaraan toe
dat dit weer een voorbeeld was van
betutteling door Nederland. Ook
werd er door Mijnals en Sital kritiek
uitgeoefend op de Nederlandse pers.
„De Nederlandse pers loopt voorop in
het verspreiden van wilde geruch
ten", aldus Sital.
Mijnals begreep niet dat Nederland
enerzijds wil dat de Surinamers in
Nederland naar Suriname terugkeren
en anderzijds deze terugkeer tegen
werkt door in de pers negatieve be
richten te lanceren over de huidige
ontwikkelingen in Suriname Op een
vraag naar de rol van de Nationale
Militaire Raad in de toekomst, werd
door Mijnals gereageerd met de op
merking dat deze voorlopig niet van
plan is naar de kazerne terug te ke
ren. In een later stadium zal het Suri
naamse volk zich moeten uitspreken
over de rol van de militairen in de
samenleving.
„Als het volk zegt dat wij terug moe
ten naar de kazerne, dan gaan we",
aldus Mijnals. Wanneer de Surinaam
se bevolking geraadpleegd zal wor
den, kon de raad niet meedelen. In de
regeringsverklaring wordt 1982 ge
noemd als jaar van de verkiezingen.
ENSCHEDE (ANP) De PPR en de
Westduitse milieupartij Grünen wil
len in het Duits-Nederlandse grensge
bied tot een nauwe samenwerking
komen. Beide partijen zijn van plan
samen een fractie te vormen in de
raad van de Euregio. het samenwer
kingsverband tussen Twente en het
hieraan grenzende deel van Duits
land. Deze samenwerking zou er toe
kunnen leiden dat de PPR en de
Grünen een lijst vormen bij de Euro
pese verkiezingen in 1984.
De twee partijen voelen zich nauw
aan elkaar verwant, vooral waar het
gaat om de bescherming van het mi
lieu. Dit wordt met name in het grens
gebied ernstig bedreigd, zo stellen zij
bezorgd vast. Ze doelen in het bijzon
der op de concentratie van nucleaire
installaties. Vooral de Westduitsers
maken zich, naar hun mening, daar
schuldig aan. Als er geen actie tegen
wordt ondernomen dan vrezen de
PPR en de Grünen tussen Emden en
Kalkar een keten met kerncentrales,
een fabriek voor uraniumverrijking
en opslagruimte voor radioactieve
brandstofelementen
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
GRONINGEN (ANP) De
Groningse politierechter heeft
gisteren een inwoner van Gro
ningen conform de eis veroor
deeld tot tweehonderd gulden
boete wegens dierenmishande
ling.
De veroordeelde zette vorig
jaar juni twee hondjes in het
water van een fontein in de
Groningse Herestraat. Steeds
als de zes weken oude diertjes
op de kant trachtten te krabbe
len, schopte hij ze terug in het
water. De man verklaarde dat
hij de hondjes zwemles had wil
len geven.
Die is nog slechts geldig tot 1 juli 1980.
Maar ook na die datum blijft een goede fles leuk om te geven
en fijn om te krijgen.
De slijter-wijnhandelaar, uw drankenspecialist.
S
Vorige week heeft u in deze kolom
al kunnen genieten van wat Van
der Wal en Mitsjanski ons in Be-
dum in de tweede ronde hebben
voorgeschoteld, maar wat de he
ren in de derde ronde lieten zien
was technisch gezien ook van een
uitstekend gehalte. Het enige, dat
aan deze bewering in geringe mate
afbreuk kan doen, is de uiteinde
lijke fout van de Nederlander.
Maar daar was weer zoveel aan
vooraf gegaan, dat men het hem
beslist niet kwalijk kan nemen.
Aangezien zowel Van der Wal als
zijn tegenstander compromissen
uit de weg wilde gaan, was het te
verwachten, dat de duels op het
scherp van de snede zouden wor
den uitgevochten. Onderstaande
partij is daarvan een duidelijk
bewijs.
Wit: Van der Wal
Zwart: Mitsjanski
1. 35—30 2025 2. 40—35 15-20 3.
45—40 20—24 4. 50—45. Dit wordt
tegenwoordig meer gespeeld. Tot
voor kort werd de voorkeur gege
ven aan direct 33—29x29, maar
vooral Harm Wiersma heeft in een
paar partijen laten zien. dat zwart
het witte openingsspel uitstekend
kan bestrijden.
4. „...1015 5. 33—29 24x33 6.
38x29 1420. Ik heb ergens de
tekstzet als slap beoordeeld ge
zien, maar daar ben ik het beslist
niet mee eens. Als wit namelijk tot
7. 29—24 zou besluiten, zou hij na
20x29 8. 34x14 9x20 het best de
opsluiting maar kunnen accepte
ren met 9. 40—34, aangezien hij na
b.v. 9 42—38 25x34 10. 40x29 zwart
een dankbaar aanknopingspunt
zou geven, terwijl wits positie na
10. 39x30 5-rl0 ook duidelijk min
der plezierig is. Een belangrijk ge
volg van de tekst is wel, dat Je met
43—38 moet ontwikkelen.
7. 43—38 20—24 8. 29x20 15x24 9.
4943 5—10 10. 38—33 10—14 11.
4238 1621 Mitsjanski verklaart
zijn tegenstander de oorlog. Dat
Van der Wal de uitdaging accep
teert, spreekt voor zich. aangezien
de schijf op 21 beslist niet naar 26
mag.
12. 31—26 11—16 13. 37—31 7—11
14. 31—27 1—7 15. 47—42. Dit spel
genre met een wederzijdse korte
vleugelopsluiting is bijzonder
moeilijk. Ze komt erg weinig voor,
odat op eigen kracht gespeeld
moet worden. Dat gaat dan vaak
tert koste van de denktijd, die je
later zo hard nodig hebt.
15. ..„.1822 16. 27x18 12x23 17.
4137 8-12 18. 36-31 2—8 19. 46-
41 12—18 20. 31—27. In eerste in
stantie ziet 207—12 er erg goed
uit voor zwart. Inderdaad is dan
4136 verhinderd door 24—29 en
2328; op 37—31 volgt natuurlijk
23—29 enz.; op 33—29x29 volgt
dan 23—23. 21x32 en 17—21; op
33—29x28 volgt 23—29. 34x23
25x34. 40x29 17—22 met altijd
schijfwinst of dam op 46.; en ten
slotte volgt op 33—28 altijd 17—22
met dam hoe wit ook slaat. Toch
beschikt wit na 207—12 over
een uitstekend plan en wel in 21.
3429, gevolgd door terugwinnen
van de schijf met 4439. waarna
het zwart is die met een nadelige
korte-vleugelopsluiting te kam
pen heeft.
Toch vindt Mitsjanski een erg
m. «f U.
\m 9
0 9
0
m
<S> 0
<it 0
0
9 0 0
fa o
0 D 0
O
O O O
3 B. O O
ft m m
kansrijk plan. Hij vervolgt met
het schitterende gambiet 20.
24—29! 21. 33x24 7—12! Weer
zijn praktisch alle zetten van wit
door kleine combinaties verhin
derd, maar nu verandert ook het
karakter van deze partij.
22. 24—20 23—28! 23. 32x23 19x28
(werkelijk subliem, wat de Rus
hier laat zien). 24. 38—32 13—19 25.
32x23 19x28 26. 20—15 21x32. Na
deze actie heeft wit verschillende
zwaktes in zijn positie die moeilijk
opgelost kunnen worden.
27. 30-24 8—13 28. 34—30 25x34
29. 40x29 18—22 30. 35—30 22—27
31. 30—25 14—20! (blijft de greep
op dit bordgedeelte houden). 32.
25x14 9x20 33. 42—38 12—18 34.
48—42 2025 35. 39—34 16—21!
Mitsjanski blijft alert reageren.
Na b.v. 3517—21 36. 26x17
11x22 37. 4540! was de niet meer
te pareren actie met 24—20 en 29—
23 erg vervelend geweest.
36. 44—39 11—16 Natuurlijk staat
zwart hier een stuk beter, maar je
moet altijd blijven oppassen voor
verrassingen. Overigens geldt dat
hier zeker ook voor wit. Van der
Wal vervolgde in de tweede dia
0 9.
m
0
D
9 O
9
O 0 0 D
- B
O 1
ODD U
gramstand met 37. 3833 en daar
na volgde het weliswaar ongebrui
kelijke maar niet erg moeilijke
27—31 38. 33x11 16x7 39. 37x28
31—36 40. 26x17 36x49 41. 28—23
18-22 42. 17x28 49—16 en zwart
won verdiend.