Monumentenzorg laat weinig heel van nieuwbouwplannen voor Tweede Kamercomplex Onzekerheid troef over wenselijkheid zoetwaterkanaal L Wethouder Nyqvist wil verhoogd fietspad op Lange Vijverberg Architect Hagoort 'de minst slechte' 'Eerst bestaande panden gebruiken' Raadsleden eensgezind tegen nieuwbouwplannen Leidse politie ging buiten haar boekje 'College liep niet vooruit op aanleg van de Dwarsweg' CDA-Kamerlid: 'Grote zeeschepen moeten geloodst NABEZORGING VAN DE KRANT DONDERDAG 5 JUNI 1980 REGIO DEN HAAG TROUW/KWARTET door Teun Lagag DEN HAAO -r De Rijksdienst voor de Monumentenzorg vindt het volstrekt verwerpelijk wanneer er een gat in de wand van het Binnenhof zou worden geslagen om ruimte te scheppen voor uitbreiding van het Tweede Kamercomplex. Twee van de drie architecten die zijn uitverkoren om nieuwbouwplannen voor het Kamergebouw te ontwerpen, zijn uitgegaan van sloop aan het Binnenhof. Op dit punt worden zij dan ook fel bekritiseerd door monumenten zorg. De meest vergaande aantasting van monumentale panden en behoudens- waardige stadsgezichten komt voor rekening van architect P. B. de Bruijn, ontwerper van de hoge poort- vormige kantoortoren en een door braak in de zuidelijke wand van het Binnenhof. Laat de Rijksdienst voor de Monumentenzorg nauwelijks een spaander heel van het plan-De Bruijn, milder is de kritiek op archi tectenbureau Groep 5. Het plan van Groep 5 kan door zijn vaagheid nog niet goed worden beoordeeld, zo kan worden gelezen uit het advies van de dienst maar het idee om bij de Hof poort panden aan het Binnenhof te slopen is verwerpelijk, omdat dat „een ernstige aantasting betekent van de historische bebouwing die het Binnenhof tot een oude enclave heeft gemaakt." Van een onzer verslaggevers DEN HAAO De Gemeenteraad van Den Haag staat eensgezind achter burgemeester en wethouders die me nen dat eerst geprobeerd moet worden de uitbreiding van de Tweede Kamer zoveel mogelijk achter de bestaande gevelwanden te realiseren. Het gemeentebestuur van Den Haag zal derhalve adviseren eer ste ruimte vrij te maken op het Binnenhof door rijksapparaten uit het complex te verplaatsen die niet direct met het Tweede Ka- mergebeuren te maken hebben. De eensgezindheid tussen de raadsfracties lijkt echter slechts te bestaan bij de gratie van het feit dat het gemeentebestuur (nog) geen keuze behoeft te maken uit de drie ingeleverde ontwerpen voor de uitbreiding. Waar het om de keuze gaat van een architect die wellicht uiteindelijk toch aan de slag moet met de uitbreiding van de Tweede kamer lopen de meningen flink uiteen. Niemand in de raad is overigens juichend over de drie ingediende ontwer pen. De raadscommissie voor ruimtelijke ordening en stadsont wikkeling wilde gisteren niets we ten van een voorstel van de PvdA'- er Ten Velden om architect Rem Koolhaas alsnog een kans te ge ven, naast de drie uitverkoren ar chitecten aan het werk te gaan. Dijkgraaf van Delfland in jaarverslag Van een onzer versalggevers DELFT De beslissing of er een zoetwaterkanaal tussen Waddinxveen en Voorburg moet komen, teneinde de verzil- ting en vervuiling van het grondwater enigszins in toom te houden, is weliswaar nog dit jaar te verwachten maar het is na 20 jaar soebatten nog volstrekt onduidelijk, of er een spade in de grond wordt gestoken, of niet. Dit zei de dijkgraaf van het Hoog heemraadschap Delfland, mr. A. P. van den Berge, gisteren tijdens de presentatie van het jaarverslag over 1979. Het verslagjaar was zeker wat dit onderwerp betreft weer enerve rend. Het hoogheemraadschap gaat er vanuit, en heeft dat ook aange toond, dat er een zoetwaterkanaal moet komen, omdat het gemaal bij Leldschendam een te geringe capaci teit heeft om bij droogte verzilting tegen te gaan. Daarbij komt dat de weg die het water nu aflegt, door lozingen sterk vervuild is. provinciale Staten wilde een her nieuwd onderzoek. Het uitvoerende Instituut voor Cultuurwerk en Water- hulshouding kwam echter aanzetten Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Minister de Ruiter (justitie) vindt dat de gemeentepoli tie van Leiden buiten haar boekje is gegaan met het opvragen van foto's, die waren gemaakt bij een studenten demonstratie tegen minister Pais (on derwijs en wetenschappen). De Ruiter verenigt zich met de opvat ting van de hoofdofficier van Justitie in Den Haag, volgens wie het optre den van de Leidse politie de toets der kritiek niet kan doorstaan. Het gaat om de foto's, die een fotograaf in opdracht van het universiteitsblad Mars had gemaakt van de demon stratie tijdens de eerste bouwhande- ling. die Pais verrichtte voor het Wit te Singel/Doelencomplex van dr Rijk suniversiteit. De politie vroeg die fo to's later op. Minister de Ruiter zet in antwoord op schriftelijke vragen van PvdA-ka- merleden uiteen dat het achteraf op vragen van foto's slechts mag worden overwogen, als het foto-materiaal kan dienen ter evaluatie van ernstige verstoringen van de openbare orde. De Leidse demonstratie verliep erg rustig. In Leiden zijn inmiddels maatregelen getroffen om herhaling in de toe komst te voorkomen, zo blijkt verder uit het antwoord van de minister. met een becijfering die een kanaal niet noodzakelijk maakt. Afgespro ken werd dat er weer een onderzoek zou plaatsvinden, dat niet langer dan één jaar mocht duren. Het Waterloop kundig labaratorium uit Delft Heeft dit Inmiddels op tijd afgerond, maar de provincie heeft de beslissing 4 maanden uitgesteld. „Omdat deze ge tallen weer boven de onze zitten, naar verluidt", zo zei de dijkgraaf gister middag. Keizerstraat De zeewering aan de Keizerstraat in Schevenlngen werd dit jaar eens fiks onder de loep genomen. De voor de leek reeds te constateren te smalle kunstmatige dijk, werd ook door het Hoogheemraadschap opgemerkt. In het jaarverslag kondigt het Hoog heemraadschap een actief aankoop beleid te zullen gaan voeren met be trekking tot de huizen en bedrijven die achter de zeewering liggen. Hier mee is overigens al begonnen. De dijkgraag zei in zijn toelichting dat het nog wel enige jaren zal duren voor de panden verworven zijn en zijn af gebroken en te kunnen verhogen. „Het is natuurlijk een dure aangele genheid om deze relatief zwakke schakel, tot een niets aan het toeval overlatende zeewering te maken", al dus Van den Berge. Het is trouwens toch schipperen met de financiën bij het Hoogheemraad schap. Na het in snel tempo overne men van een kleine 400 waterschap pen is gebleken dat er nogal wat boezem- en polderkaden verbeterd moeten worden. Hetzelfde geldt voor de wegen, die nu ook bereden worden door recreanten. Een andere kostenpost, waarover wat betreft de dijkgraaf het laatste woord nog niet is gezegd, is het door particu lieren veranderen van weilanden in tuinbouwgronden. Met name het om vormen van weilanden in glastuin- bouwgronden vereist een rigoreuze verandering in de waterhuishouding. De dijkgraaf vindt dat daar de ge meenschap niet alleen voor op hoeft te draaien, maar dat de tuinders daar ook aan mee moeten betalen. Ook in 1979 kon er geen overeenstem ming worden bereikt over de over dracht van de rioolwaterzuiveringsin stallatie „Houtrust" van Den Haag. Deze slepende zaak is volgens Van den Berge nog niet geheel in een uitzichtloos stadium, hoewel hij in het jaarverslag wel de suggestie doet dat het misschien nodig is derden in te schakelen. De monumentale panden en be schermde stadsgezichten blijken het best behouden te blijven in het ontr werp van architect A. Hagoort. Hij ontwierp een gebouwencomplex pal naast het Binnenhof, tastte deze- oude ringbebouwing in het geheel niet aan. Het meest opvallende aan het ont- werp-Hagoort ls de overbouwing van de Hofweg, de verkeersader die voor het Binnenhofcomplex langs loopt. Het plan heeft een erg compact ka rakter, maar volgens de ambtelijke dienst heeft de architect het zwaarte punt van de bebouwing juist op een plek gelegd (de Hofweg en Hofsingel, T.L.) waar nauwelijks of niet sprake is van een belangrijke historische structuur. Hoewel monumentenzorg duidelijk het meest positief is over het plan- Hagoort wordt er in het rapport over de uitbreidingsplannen geen voor keur voor één van de drie plannen bekend gemaakt. Aantasting Naast de uitspraak dat het onaan vaardbaar is om de gesloten wand van het Binnenhof open te breken, krijgt De Bruijn het verwijt van de dienst te horen dat hij het monumen tale gebouw van Justitie aan de Lan ge Poten en het Plein wil slopen. Daarnaast vormt de hoogte van zijn gebouw „een ontoelaatbare aantas ting van het silhouet van het be schermd stadsgezicht". De Bruijn heeft de thans beschermde aanwezi ge historische kwaliteiten in dit stadsdeel niet naar waarde geschat, zo wordt vastgesteld. Zijn idee om bij de Hofweg en Hofsingel een pleinvor- mige ruimte te maken, stuit boven dien op onbegrip bij de dienst. De bebouwing op deze plek heeft geen historische waarde, de parallel die de architect trekt met andere typisch Haagse pleinen is niet terecht. Monumentenzorg heeft er geen be zwaar tegen wanneer, om ruimte te winnen, het gebouw van de Hoge Raad gesloopt zou worden. Dat ligt aan het Plein, iets naar achteren ge schoven naast het ministerie van Jus titie. Het is echter wel aan te bevelen om bij nieuwbouw op de plaats van de Hoge Raad het open voorpleintje te behouden, zodat de zijgevels van het m Inisterie van Justitie en het voormalige ministerie van Koloniën zichtbaar blijven. Het gebouw van Justitie noemt de dienst „zowel uit wendig als inwendig van grote bete kenis voor de Nederlandse architec- tuur-geschiedenis."Over de bebou wing aan de Lange Poten, tussen het Plein en de Hofweg, schrijft monu mentenzorg dat met name Hotel Cen traal, hoewel niet voorkomend op de monumentenlijst, zeker als behou- denswaardig bechouwd kan worden. Het rapport van de rijksdienst voor de monumentenzorg is toegezonden aan de beoordelingscommissie, die minister Beelaerts van Blokland moet adviseren over de keuze voor één van de drie architecten. Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Wethouds Hardon (ruimtelijke ordenin en stadsvernieuwing) hee gisteren van zijn raadscoir missie het verwijt gekrege vooruit gelopen te zijn op c komende discussie over d aanleg van de Dwarsweg, on dat hij bij onderhandelinge over een bouwplan de Torei straat alvast wat verbree zou hebben. Hardon ontkende stellig dat er ti dens de onderhandelingen met d projectontwikkelaar die op plaat van de voormalige Blindenbliothee wil bouwen alvast een verkapte verbreding voor de Dwarsweg is ij bracht. De Torenstraat wordt volgen, de plannen weliswaar breder bij he kruispunt met de Noordwal, maa ook zonder aanleg van de Dwarswei zou dat, volgens Hardon, noodzake lijk zijn omdat ter plekke vrije bane aangelegd moeten worden voor open baar vervoer en fietsers. Een pla waaruit blijkt dat de verbreding voo dit doel nodig is, kan het colleg echter niet overleggen. Het wegprofiel van de Torenstraat op de tekeningen breder geworder omdat de stoep is weggewerkt in ee wandelgalerij in het complex (wonin gen en kantoren). Het bouwplaj blijkt overigens na zes keer getoets te zijn in de welstandcommissie, daa nog steeds niet te zijn goedgekeurc Het nieuwbouwplan dat moet verri; zen als de Blindenbliotheek aan di Torenstraat is gesloopt. De Toren straat is breder gemaakt door in he complex een arcade voor voetganger te maken. CI1 Een blik, vanuit ongeveer dezelfde hoek, op de bestaande bebouwing. Bezwaren van stadsontwikkeling en monumentenzorg Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Ondanks bezwaren van de kant van de dienst voor de stadsontwikkeling en van monumentenzorg heeft de Haagse wethouder Nyqvist van verkeer en vervoer een plan gepresenteerd om een verhoogd, vrij fietspad aan te leggen op de Lange Vijverberg, in de richting van het Toernooiveld. DEN HAAG (ANP) Het CDA-' de-Kamerlid Couprie wil, dat mini ter Tuijnman van verkeer en wate staat maatregelen neemt om te voo komen, dat grote zeeschepen b .slecht weer zonder loods de havei mond bij IJmuiden binnenlopen. Uit een publikatie van de verenigin „De Nederlandse loods" heeft Cov prie begrepen, dat zich in de IJmom gevaarlijke situaties voordoen me zeeschepen, die op eigen kracht bir nenlopen, als de loodsdienst wegen slecht weer is gestaakt. Couprie wil weten, of Tuijnma streeft naar volledige verkeersleidin vanaf de wal in dit soort gevallen. Volgens de gemeentelijke stedebouw- kundlge ir. Imkamp schaadt een ver hoogde ligging van het fietspad het aanzien van de weg. Het Gemeente lijk Bureau Monumentenzorg deelt zijn mening. Een dergelijke voorzie ning zal het historische karakter ter Minimaal plaatse aantasten, omdat naast de reeds bestaande, gedeeltelijk vrije trambaan nog een hoogte-verschil ge maakt zal worden. Een en ander zou de verbrokkeling van de ruimte ver sterken. Met Imkamp geeft het Bu reau Monumentenzorg de voorkeur aan een fietsstrook of een in klinkers uitgevoerd fietspad dat op gelijke hoogte met de rijweg ligt. Maar Nyqvist vindt dat een fiets strook een te minimale oplossing is voor een veilige afwikkeling van het fietsverkeer. Wat betreft een klinker pad op gelijke hoogte vreest hij dat fietsers dan toch wellicht op de as- falt-rijweg gaan rijden, omdat dat lekkerder fietst. Dat het hoogteverschil als storende factor wordt aangemerkt, maakt op de wethouder weinig indruk. Er be staat nu ook een verschil in hoogte, n.L tussen de rijweg en het voetgan gersgedeelte langs de Hofvijver. Door de aanleg van een verhoogd fietspad op gelijk niveau met dit voetpad wordt geen nieuwe verhoging ge maakt, doch wordt de bestaande ver hoging verlegd, aldus de theorie van Nyqvist. Uw krant onverhoopt niet ontvangen? Als u voor 12 uur belt wordt de krant zo vlug mogelijk, maar in ieder geval dezelfde dag nog. bij uw nabezorgd. in DEN HAAO, VOORBURG en RIJSWIJK, kunl u bellen nummer 070-469445. in DELFT nummer 015-132519, b.g.g. 070- 469445. Voor LEIOEN nummer 070-469445. Vrouw In de bouw Op korte termijn tullen vrouwen nog niet in de bouw kunnen worden ingezet, anders dan als kantine houdster e.d. Tot deze rolbevestigende, doch alleszins nuchtere conclusie komt het CDA-vrouwenberaad Den Haag, dat naar een Ideetje van het raadslid mevrouw Otter de Kolsté, met een werkgroep heeft onderzocht of er op de steigers in Den Haag en omstreken ook plaats is voor de vrouw. Daartoe zijn de dames te rade gegaan bij o.a. arbeidsbureau, kamer van koophandel en enkele technische scholen. Wat opvalt in het resumé van hun conclusies is dat noch van de zijde der ondervraagde specialisten, noch van werkgeverskant enig enthousiasme voor metselende, stenen sjouwende of plafondpleisterende vrouwen wordt opgebracht. Daarentegen werd wel door alle betrokkenen onderkend dat vrouwen, indien tot technische beroepen aangetrokken, deze zeerwel kunnen vervullen. Zo kon de vrouw als meubelmaker, keukeninstallateur, timmerman, scheepsbetimmeraar, loodgieter, schilder en behanger volgens deskundigen wel gepikt worden. Een kleine stap naar de bouw, zou Je zeggen, maar nee. De weerstand van de bouwers wordt gedragen door traditionele argumenten als: te zwaar werk, vrouwen kunnen geen ploegendienst draaien, het gebrek aan passende sanitaire voorzieningen en de voorziene moeilijk te handhaven discipline. Men vreest dus dat het op de bouwwerken uit de hand gaat lopen, mede door het „courante taalgebruik" der bouwvakkers. Vrouw in de bouw (2) Staan de dames nu echter zelf te trappelen om de hand aan de betonmortelmolen te slaan? Ook op deze vraag, wellicht toch essentieel voor het onderzoek, moet het CDA-clubje helaas een ontkennend antwoord geven. Voor omscholing tot bouwvakker bestaat onder de Haagse vrouwen weinig aantoonbare Interesse, omdat er „maatschappelijke weerstand" bestaat en er geen plaatsingskansen zouden zijn. Dit laatste dan weer als gevolg van de aversie van de werkgevers. De cirkel is rond. Kan daarmee het onderzoek dan tot nutteloze vrijetijdsbesteding worden bestempeld? Nee hoor, vindt het CDA-vrouwenberaad, want, luidt de laatste conclusie: „De werkgroep is van mening dat het verrichte onderzoek en de daarbij gelegde contacten een steentje hebben 'bijgedragen tot het bewustwordingsproces dat er een mentaliteitsverandering t.a.v. vrouwen als werknemers in de bouwnijverheid dient plaats te hebben." C.B. Horeca Zo ongeveer als de gesprekken op een gemiddeld theekransje verlopen werd er in de gemeenteraad van Leiden zeven jaar lang onder het bewind van burgemeester A. J. Vis gediscussieerd over een nieuwe horecaverordening. Veel praten en niets zeggen, was het motto van de discussie, waarin het vooral ging over het al dan niet verruimen van de cafésluitingstijden. Koppigheid was de bestuurlijke tactiek van Vis, daar kwam zijn verhaal in zijn afscheidsinterview op neer. Met opzet traineerde hij de besluitvorming over de nieuwe horecaverordening. Alle moties „van treurnis" ten spijt, was hij bereid dit tot in de eeuwigheid vol te houden tot er een raadsmeerderheid voor zijn standpunt was te vinden (geen verruiming van de sluitingstijden). Vis was koud weg uit Leiden en achter zijn bureau op het ministerie van binnenlandse zaken gekropen, of de gemeenteraad hakte de knoop in de horecadiscussie door. Het is echter de vraag of Leiden nou zo gelukkig met deze voortvarendheid kan zijn; „chaos" is nog een mooi woord voor de recente besluitvorming. De CDA/WD/D'66-uitspraak „er moeten vijf nachtcafés komen" blijkt steeds meer fopperij. Daar getuigt de recente drooglegging van Onder redactie van Chris Bruijnius. Met bijdragen van: Marcel ten Hooven. Lelden op zaterdagavond twee weken geleden van. Aan de nachtcafés worden zulke hoge eisen ten aanzien van geluidsdichtheid en locatie gesteld, dat alleen de exploitant van een tot bar verbouwde betonnen bunker een redelijke kans van slagen heeft wanneer hij 's nachts de bierpomp open wil houden. Het is niet voor niets dat raadsleden in de wandelgangen al zeggen dat „Vis zijn koppigheid misschien inderdaad wel de Juiste tactiek was; om erger te voorkomen". Horeca 2 Betonnen bunkers ontbreken in het stadsbeeld van Leiden. Dat weet ook het brein achter de motie, waarin om de nachtcafés wordt gevraagd, het CDA-raadslid Joop Walenkamp. Wekenlang heeft hij geweigerd te zeggen waar in de stad volgens hem een café aan de gestelde eisen kon voldoen. „Raadsleden, die locaties willen weten, lezen maar over m'n schouder mee. Ik heb een lijstje met geschikte plaatsen klaarliggen," hield hij vol Algemeen werd verwacht dat Walenkamp op de laatste vergadering van de raadscommissie voor algemene en bestuurlijke aangelegenheden zijn lijstje openbaar zou maken. Maar nee hoor, dat was te veel gevraagd. Er moest een werkgroepje met vertegenwoordigers van gemeentepolitie en horeca-ondernemers komen, die in samenspraak met loco-burgemeester Waal locaties kon uitzoeken. „Het circus is dan compleet," smaalde Jit Peters (PvdA). Inmiddels heeft Walenkamp zijn lijstje in de publiciteit gebracht: Groenoordhallenterrein, Holiday Inn, het voormalige restaurant De Grote Vink, de barak achter de studentenflat aan de Klikspaanweg en café Cronesteyn bij het Lammenschansplein. Prima locaties: Inderdaad zijn daar geen bunkers nodig, want waar geen mensen wonen kan ook geen overlast bestaan. Loco-burgemeester Waal heeft ook een lijstje in zijn zak. Zolang er nog niet gebouwd wordt, vindt de loco-burgemeester, zijn Roomburg, de Stevenhof jespolder, Leeuwenhoek en Schuttersveld ook wel geschikt. Zo is er nog wel één te verzinnen: het talud van rijksweg A4. M.T.H. Burgemeester Alsof de ambtsketen reeds op zijn schouders rustte, zo reageerde de Haagse PvdA-wethouder van onderwijs, kunst en personeelszaken A.A.J.M. (Fred) van Lier op het bericht, dat hij was doorgedrongen tot de laatste twee in de race om het burgemeesterschap van Leiden. Op de dag dat het nieuws bekend werd, was Van Lier juist aanwezig bij de officieuze ingebruikneming van het nieuwe Haagse hoofdbureau van politie. Daar stond hij graag de pers te woord, als altijd het gezicht in tweeën gespleten door een smakelijke glimlach. Na nog even ontkend te hebben dat hij reeds gekozen was („Dat zegt u"), filosofeerde Van Lier gretig over de door hem geambieërde post. Waarom denkt u eigenlijk dat u geschikt bent? „Ik heb de pretentie een sterk bestuurder te zijn." U kent de situatie in Leiden, daar hebben ze helemaal geen sterk bestuurder nodig, alleen een goeie voorzitter. „Ik vind dat het dagelijks bestuur, dus ook de burgemeester een duidelijke visie moet uitdragen. O, begrijp me goed, men hoeft in Leiden niet bang te zijn, dat ik op de stoel van de wethouder ga zitten. De wethouders en de gemeenteraad maken het uit." Van Lier, die beaamde dat hem gevraagd is kandidaat te zijn (naar verluid door partijgenoot commissaris van de koningin Maarten Vrolijk), zei er nooit een geheim van gemaakt te hebben dat dit zijn tweede en laatste termijn als wethouder is. „Sommigen zeggen me, dat moet je niet aankondigen joh, veel te gevaarlijk. Maar ik ben niet bang mijn schepen achter me te verbranden." Nee, want u wordt toch burgemeester van Leiden. „Dat zegt U// (glunderende lach). „Kijk ik ben daarbij in de vijftig. Ik wil niet opbranden als een Sinnige, die zoals u weet kortgeleden opgestapt is als wethouder in Amsterdam." Uit trouw aan zijn partij neemt hij graag het burgemeesterschap van Leiden op zich, voegde Van Lier er nog aan toe, gemakshalve zijn overgebleven concurrent, het Amsterdamse WD-raadslid Cees Goedkoop, in de coulissen schuivend. Leidse raadsleden uit alle grote partijen hebben inmiddels verontwaardigd gereageerd op het feit dat Van Lier ook in volgende interviews al inhoud heeft gegeven aan zijn burgemeestersfunctie. „Als hij zo begint, hoeft hij niet eens meer te komen," sprak een raadslid. „Hij verpest zo z'n eigen kandidatuur, op het ministerie houden ze niet van kandidaat-burgemeesters, die de publiciteit zoeken," voorspelde een ander. C.B

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 6