UKUNT ZE NU KOPEN Ongewone vorm van beeldend theater STAATSLOTEN? Blues voorbeeldig toegelicht op manifestatie in Utrecht Spring, een feestelijke kindermusical uit Gent een heel lob Speel mee in de Staatsloterij. Elke maand 30 miljoen aan prijzen. Prijswinnares vioolconcours Oude school- en studieboeken zijn geld waard; nieuwe hoeven niet duur te zijn. Dialog Curious George van Wilson en Knowles Wim Schippers dwaalt door zijn eigen clichés En dan nog Nieuwe boeken DINSDAG 3 JUNI 1980 KUNST/RADIO/TELEVISIE TROUW/KWARTET neóarjRadSB staags!oterü rn„, „.j, Verkoopadressen in de Gouden Gids. Per giro spelen kan ook. Bel voor informatie: 070-46 9647. door André Rutten DEN HAAG Een feestelijke, speelse kindermusical uit Gent, „Spring", was zondagmiddag in de Koninklijke Schouwburg de verrassende opening van zowel het Haags Kindertheater Festival als van het Holland Festival in Den Haag. Het leeuweaandeel erin hebben 23 kinderen, die samen met drie acteurs, onder de spelleiding van Eva Bal en André Vermaerke, het hele spel ver zonnen hebben en improviserend, de bedenksels al spelend kritisch bekij kend tot een boelende voorstelling gemaakt. De Gentse theatermakers hadden er een opdracht voor van het Vlaamse ministerie van Nederlandse Cultuur. Het vorig Jaar al, voor het Jaar van het Kind. en voor het hondervijf tig ja rig bestaan van de staat Belgiè. Het Speciaal vandaag Brandpunt brengt een re portage over de nieuwe moei lijkheden in de textielindus trie en geeft enkele achter gronden over het bezoek van de paus aan Frankrijk. N'ed 2 21.30 uur Leven op Aarde. Dertiende lige BBC-serie over de ontwik keling van het leven op aarde. Vanavond deel 1: Onbegrens de verscheidenheid. Samen stelling en presentatie David Attenborough. Ned 2 22.05 uur Holland Festival 1980: Pilo bolus Dance Theatre. Reporta ge vanuit de Haagse Konink lijke Schouwburg van een op treden van de acrobatische dansgroep Pilobolus Ned 1 22.10 uur In het programma Ratel praten radio- en tv-recensen- ten van diverse dagbladen over de functie van de tv-kri- tiek in de krant. Hilversum 2 11.30 uur Olympia's Ronde van Ne derland. Wielrennen. Verslag van de achtste en laatste etap pe Schijndel-Amsterdam Hilversum 1 18.55 uur lag dus voor de hand, de kinderen er zo'n groot aandeel in te geven, en ook, dat er iets van die honderd vijftig jaar geschiedenis in voor moest komen. Ze zijn begonnen met eerst de kinde ren bij eikaar te halen en met hem samen te bedenken, hoe zij het zou den gaan doen. Het is dit geworden. Een groepje kinderen van nu, komt onder aanvoering van een antieke pop door een jongetje uit het mu seum meegenomen in een oud Gents huls. In een grote kist vinden zij vier kinderen van vroeger, die zij met z'n allen naar huls gaan brengen naar de tijd waarin zij thuis horen. Je ziet de kinderen van nu telkens naar dat vroeger terugspringen. Toen kinderen in Aalst In de spinnerijen moesten werken, in Charleroi in de steenkolenmijnen, dochtertjes van rijke fabrikanten in Antwerpen ge drild werden in „maintlen", volwas sen maniertjes, kinderbendes in Gent streken uithaalden, ook stiekem naar de opera gingen en op de daar gehoor de melodietjes eigen teksten zongen. Het wemelt dan ook van melodietjes, door een professioneel trio gemaakt en gespeeld met teksten van kinde ren zelf. uitgewerkt tot een ritmisch verrassend bewegingsspel. Met uit schieters uiteraard. Het gezamenlijke museumbezoek in het begin, bij voor beeld. het drillen van de Antwerpse meisjes, het werken van kinderen in de mijnen en in de spinnerijen, het naspelen van operawijsjes telkens scènes van verschillende toonaard, uitstekend in groepsbewegingen uit gewerkt. Er zit ook een zekere span ning in, doordat de suppoost van het museum en een sluwe verzamelaar samen een moei clownsduo op de gestolen pop en op de vier kinderen uit de kist jagen Er heerste een heel geanimeerde stemming in de Koninklijke Schouw burg, die zich ook van minister Gar deniers had meester gemaakt en haar deed verklaren, dat lastige mensen veranderingen tot stand brengen De voorstelling 8 juni in Utrecht. 14 juni in Rotterdam door Frits Lagerwerff UTRECHT Nu de Jazzfestivalrage definitief op gang gekomen is, en in vele zichzelf respecterende provincieplaatsen aan bejaarde nep-Jazz gedaan wordt, staat in Utrecht een manifestatie op stapel waarmee een oude stijl van de jazz voorbeeldig wordt toegelicht. Blues uit San Francisco zal in Muziekcentrum Vredenburg vijf dagen lang worden gepresenteerd, in de vorm van lezingen, concerten en workshops. Vandaag opent een promotor van de West Coast Blues, Tom Mazzo- linl. met een rijk geïllustreerde lezing over de blueshistorte. De komende vier dagen vindt, steeds om vijf uur 's middags, een work shop plaats die wordt geleld door de musici die 's avonds optreden Voor de vaste begeleiding Is het Ron Thompson trio aanwezig Deze workshops zijn een unieke uitnodiging aan beginnende luis tervrienden en al of niet gevorder de amateurmuzikanten uit Utrecht sorry Joetrecht en omstreken. ZIJ kunnen niet alleen de grondbeginselen van de blues, waar rock en Jazz uit voortgeko men zijn, onder de knie krijgen maar ook direct na de les de pro fessionals aan het werk zien. Ook de keuze van San Francisco als bluesstad, na Chicago, Mem phis en Mississippi is terecht Na dat Los Angeles In de jaren vijftig als bluescentrum ln betekenis af nam werd San Francisco namelijk het hart van de bluesscene aan de Westkust. De nu in zwang zijnde West Coast Blues heeft vaste vormen aange nomen sinds verpauperde muzi kanten uit het diepe, landelijke zuiden en de grote steden van het noorden elkaar hier ontmoetten, op zoek naar werk ln de fabrieken en op zoek naar schnabbels in de clubs. Californië was zeer ln trek; tijdens de grote economische de pressie en de tweede wereldoorlog gingen immers ontelbare orkesten elders op de fles Synthese De migratie vanuit het zuiden en het noorden heeft zoals zo vaak in de muziekgeschiedenis een inte ressante synthese opgeleverd. Uit de combinatie van de langzaam voortslepende bekentenislyriek uit het zuiden en de agressieve blues uit het urbane noorden ont stond een verfijnde, tamelijk ele gante bluessoort. In San Francis co verzamelde Mazzollni behalve de „grote namen" in de clubs een aantal talentvolle muzikanten die voornamelijk op straat speelden, armoedzaaiers wier leven in blues bezongen wordt. Schilderachtig De muzikanten die in Vredenburg optreden en workshops lelden zijn stuk voor stuk belangrijke expo nenten van de West Coast Blues. Gitarist Luther Tucker, die vla Memphis en Chicago in Californië kwam en bij Junior Wells, Little Walter, Sonny Boy Williamson. Muddy Waters, Otis Rush en John Lee Hooker speelde is nog altijd een veelgevraagd sesslonmuzl- kant. Hetzelfde geldt voor de gita risten Sonny Rhodes en Mississip pi Johnny Waters. Robert Lowery is een straatmuzikant die door Lightnln'. Hopkins en Lil' Son Jackson beïnvloed Is. Naast hem is J. C. Burrls buitengewoon schil derachtig, als één van de weinige country bluesmuzikanten met een authentieke stijl op de mondhar monica en allerlei percussie-in strumenten. Little Willie Llttlefield Is een hoofdstuk apart. Deze pianist is nog altijd werkzaam als handels reiziger In boogie-woogies en dat is ln feite nogal droefgeestig. Wil lie schreef namelijk eens, in 1952, een lied, K. C. Loving. waarvan hij de rechten vpor 25 dollar aan de platenjongens Jerry Lieber en Mike Stoller verkwanselde. Die maakten er. als Kansas City, de grootste hit aller tijden van, nog groter dan Spanish Harlem dat vooral door Aretha Franklin een miljoenennummer werd. Llttlefield maakt als musicus deel uit van de historische lijn die eens bij boogle-styllsten als Meade Lux Lewis, Albert Ammons en Pete Johnson begon. Hij werd geboren In Houston, had in '49 commerci eel succes met de plaat It's Mid night, en verhuisde „dus" naar Los Angeles Daar vloeiden hem behalve K. C. Loving nog andere hits uit de pen, zoals het rhythm- 'n-bluesnummer Ruby, Ruby. Ja renlang was het daarna stil rond deze grijze eminentie. Toen de blues en de Jazz aan het begin van de Jaren zeventig aanzienlijk aan populariteit wonnen maakte hij zijn rentree, ter gelegenheid van het San Francisco bluesfestival van 1973. Llttlefield trad vorig jaar reeds met veel succes in Vre denburg op Blazers Nu de rest nog één kwestie: vooral na het beluisteren van bluessaxo fonisten als Eddie Shaw en Eddie „Cleanhead" Vinson is het opval lend dat op bluesfestijnen als dit de geblazen blues ontbreekt. De blues wordt voornamelijk vertolkt door vocalisten en bespelers van de harmonica, de piano, gitaren en drums. En dit terwijl het tot in de Jaren vijftig ln Californië wemelde van de saxofonisten die de rauwe blues wel degelijk konden spelen. De redenen van hun „verdwij ning" zijn typerend voor de wijze waarop jazz- en bluesmusici de cennia lang door de muziekindus trie gemanipuleerd zijn. Blazers vonden emplooi ln orkesten van uiteenlopende grootte, die vrolij ke swing- en Jumpmuziek moesten spelen, wilden ze tenminste wor den geëngageerd. Blues in mineur, met commentaar op maatschap pelijke en amoureuze misstanden, was geen feestmuziek. Dus veel minder gevraagd. Wanneer er te genwoordig blues geblazen wordt, klinkt deze vaak te waterig, senti menteel, eigenlijk ook te jazzy. Een andere oorzaak van het inper ken van het bluesinstrumentari um is de folkmuslc geweest, die in Californië na 1960 enorm opleefde en gepousseerd werd. Promotors met een goede neus voor het grote geld bepaalden dat blues ook folk- music was. en daarin was voor extatische saxofonisten geen plaats meer. Odetta en Pete See- ger konden hun gang gaan terwijl talloze bluesbands, met toeters, als sneeuw voor de zon ver dwenen. De 22-jarige Japanse Joezoeko Horigono uit Tokio is winnares geworden van het Koningin Elisabeht- concours in Brussel waaraan dit jaar jonge violisten konden deelnemen. Op de fot staat ze met de winnaar van de tweede prijs, de Amerikaan Peter Zozossky. Bij de Slegte verkoop je de studieboeken die je niet meer nodig hebt (indien niet ouder dan zo'n 2 jaar)en koop je wat je't volgend studiejaar hebben moet (voorzover voorradig). Afrekenen gaat kontant en wat je koopt neem je meteen mee. Dóén, nog voor je met vakantie gaat. Öat bespaart je tijd én geld. De Slegte is een goeie voor studieboeken. Boekhandel J. de Slegte B. V.. Kalverstraat 48-52, Amsterdam, tel.020-225933.Ook in Rotterdam, Den Haag.Utrecht. Arnhem. Eindhoven. Enschede. Groningen. Leiden. Haarlem. Antwerpen en Gent Programma's voor dinsdag 3 juni AMSTERDAM. Stadsschouw burg (20.15 uur): De toekomst. Universiteitstheater (20.30 uur): De ontdekking. De Bajes (20.30 uur): Und die Liebe etc. Mickery (20.30 uur): Hum boldt's Current. DEN HAAG. Houtrusthallen (20.15): Residentie-orkest. HOT (19 uur): Circus Emma. Koninklijke Schouwburg (20.15 uur): Pilobolus Dance Theatre (tv-opname). ROTTERDAM. Doelen (Grote hal. 20.15 uur): Bhutan. 'Elly of het beroemde stuk' door Dirkje Houtman AMSTERDAM In „Elly of het beroemde stuk", de ope ningsmanifestatie van het Holland Festival, zondagavond in het Amsterdamse theater Carré zijn diverse vormen van kunst zoals opera, cabaret, toneel, popmuziek en beeldende kunst verweven tot een prentenboek ontsproten aan de brei nen van Gied Jaspars en Wim T. Schippers. Je zou kunnen spreken vin een „ge- samtkunstwerk" waarin Schippers alle activiteiten die hij tot nu toe heeft ontplooid, verzamelde met zich zelf als bindmiddel en spil. Van de tot kunst verheven werklijkheid in zijn fluxusperiode het lozen van een flesje limonade ln zee als kunstdaad vla de platte kuntwerkelijkheid in zijn televisieshows Fred Haché, Ba rend Servet, Van Oekel en Waldolala tot zijn meest recente Engelstalige tv-drama „Ramp Ahead" waarin het voor de hoofdpersoon een kunst is om aan zijn werkelijkheid te ontkomen, heeft Schippers zich steeds ver nieuwd. Het muziektheaterstuk „Elly of het beroemde stuk" voegde daar echter weinig aan toe waarmee Schippers het verwachtingspatroon van zijn publiek opnieuw op de proef stelde. Geen onverwachte gebeurte nissen waarop zijn fans hadden ge hoopt, en in de Carré-zaal ook geen intense verveling waar zijn tegen standers steeds mee schermen, maar een middelmatige zoektocht die al leen Schippers aanging, hiertoe fi nancieel ln staat gesteld door het Holland Festival. Schippers is de vleesgeworden idee achter Elly. Zij is op zoek naar de zin van het leven en lijkt in haar onwe zenlijk maagdelijk witte jurk ook de abstractie van de zoekende kunste naar, wiens verlangen ze verwoordt met een gezonde dosis ingehouden pathetiek. Zoektocht naar de zin van het be staan loopt hier parallel met het eeu wige verlangen van de kunstenaar de chaos waarin hij leeft vorm te geven. Hij kan de werkelijkheid reduceren tot kegels, bollen en cylinders, de vormen waar EUy naar op zoek is en die het openingsdecor tot een driedi mensionaal kubistisch schilderij ma ken. Maar niet alleen in de beeldende kunst, ook in cabaret, opera, ballet en toneel wordt die werkelijkheid gevan gen. Het zijn afgeronde genres met strenge regels waaraan de desbetref fende kunstenaar zich moet houden. De vormen veranderen niet, ze herha len zich en zijn direct herkenbaar. En de stelling dat vorm en inhoud een zijn leidt ertoe dat alles wat vertoond wordt herhalingen zijn van wat we ooit gezien hebben. Dat laat Schip pers in Elly of het beroemde stuk zien aart de hand van zijn eigen ontwor pen tot cliché verworden genre waar in hij enigszins wezensvreemd rond loopt. Gevangene van zijn eigen schep-plng is het de verbeelding van zijn eigen zoektocht aan de hand van Elly. ZIJ bestaat aanvankelijk niet, wordt door het leven gelokt en knapt hier. terug in het spruitjesburgerlijk milieu van haar ouders zo op af, dat ze maar weer besluit niet meer te bestaan. Dit slot zou een aanwijzing zijn voor Rectificatie In de recensie over Circus Emma van de kindertheatergroep Wiedus is gisteren een hinderlijke fout geslo pen. De schrijver van het stuk beet niet Cor Lemaire, zoals werd ver meld, maar Louis Lemaire. Onze ex cuses hiervoor, red. Trouw. de richting waarin Schippers zich gaat ontwikkelen. Begonnen als beel dend kunstenaar heeft hij zich ont wikkeld tot maker van realistisch tv- drama, waar de scene over Ely's thuiskomst een ware afspiegeling van is. Mogelijk is haar vlucht in een kunstmatige werkelijkheid waarmee ze ophoudt te bestaan, een aanwij zing dat Schippers zich weer terug trekt op de beeldende kunst. „Elly of het beroemde stuk" is dus geen avond vol pretentieus amusement, maar de privé-zoektocht van een kun stenaar wie het een zorg zal zijn of hij bejubeld of verguisd wordt. De tentoonstelling van kerami sche objecten van de Amerikaanse westkust-kunstenaar Scott Cham- berlin in het Dordrechtse Museum, die oorspronkelijk dit weekeinde zou zijn afgelopen, is verlengd tot en met zondag 15 juni. Het museum is op maandag tot en met zaterdag van 10- 17 uur geopend, op zon- en feestdagen van 13-17 uur. Count Basle, de bekende jazzmusi cus en leider van orkesten ,is met vermoeidheidsverschijnselen ln een ziekenhuis in Chicago opgenomen, waar hij op de afdeling intensive care moet verblijven. Het is de tweede keer sinds enkele weken dat Basie. die 75 jaar oud is. in een ziekenhuis moet worden opgenomen. Eerder raakte hij op de Bahama's ook al oververmoeid. Van uitgeverij Omniboek/Voorhoe- ve in Den Haag zijn: Geslagen men sen (de zorg voor oorlogsgetroffenen) door A. v.d. Houten (29 blz. 11.90); Zevenklappers en lampions, Chinese kinderrijmen. In het Nederlands be werkt door T. de Vries (24 blz. - 14.50); Een koning, fotografische herdruk van de eerste uitgave van dit boek van A. Prins is van een nawoord voorzien door H. G. M. Prick en uit gegeven door J. Nijsen, Amsterdam. 244 blz. 27.50. Klein gedenkboek van liefde en haat, foto's van E. Posthuma de Boer rond 30 april 1980 met een inleiding van J. Blokker. Uitg. Kosmos, Amsterdam, circa 100 blz. - 17.50. Een stap verder, J. Eareckson vertelt aan S. Estes over haar leven als inva lide. Uitg. Novapres, Laren. 187 blz. - 18.90. De profundis. gedichten van H. J. Teutscher, geschreven ln de gevan genissen van Sibolga en Pematang Siantar en in de kampen Soengai Sengkol en Rantau Prapat tussen 1942 en 1945. Uitg. Voorhoeve, Den Haag. 46 blz. - 8.90. door Anderé Rutten ROTTERDAM .^Dialog Curious George" tweegesprek nieuwsgierige Joris is nog maar net begonnen oi je denkt al: wat zit het weer uitstekend. Maar waarom is het zo uitstekend? Seizoenopruiming bij scholengroep Centrum Van onze kunstredactie AMSTERDAM De scholengroep van de toneelgroep Centrum houdt vrijdag 6 juni in theater Centrum Bellevue in Amsterdam seizoenoprui ming. De drie voorstellingen die de groep het afgelopen seizoen op het repertoire had worden op één avond gespeeld. ADVERTENTIE ADVERTENTIE Robert Wilson en Christopher Know les, die samen de voorstelling ge maakt hebben en spplen, zitten te genover elkaar achter een groot raam. Dat grote raam zit ln een losse decorwand naast een egaal witte deur. Het decorstuk staat voor een groot wit achterdoek. Aan weerskan ten van het toneel zitten, ieder op een stoel achter een tafeltje, twee poppen met grote zwarte hoeden, de onder kant van het gezicht met een doek bedekt. Rob Wilson pakt een witte: kubus met een rood kruis er op. een toneelknecht zet een eendere kubus op het tafeltje links voor de pop. Wilson heeft de hoorn van een tele foon in de hand. Boven het tafeltje links komt van boven af een telefoon toestel zonder hoorn naar beneden. Rob wilson en Christopher Knowles zeggen, tamelijk monotoon, zinnen Curious George goes to the hospital bij voorbeeld en dezelfde zinnen komen met verschillend vervormde stemmen ook vla de geluidsinstal latie. De twee achter het raam bewegen ook. Wat vertraagd, wat gestyleerd. Wilson krijgt van Knowles een gele hoed in dezelfde vorm als de zwarte van de poppen De vriend met de gele hoed. Knowles zelf zet een gewone beige deukhoed op Waarom fasci neert zoiets? De bewegingen, die Je de twee man nen de een lang en sma 1. de ander klein en tenger ziet maken, eerst achter dat raam. later ook in de ruimte er voor, soms in combinatie met. soms ook zonder de beweegloze poppen, stellen nooit iets direct herkenbaars voor. Het zijn beeldende elementen ln een visueel ruimtelijk spel. Beeldende kunst, ln feite, in samenspel met het voort gaande spel van elkaar begeleidende, elkaar ook verdringende, botsende stemmen. Vier delen, drie ervan ook ln vieren, het derde ln twee onderde len verdeeld. Zowel wat de beeldende als wat de vocale elementen betreft bedacht door Christopher Knowles. Bij een vroeger gezamenlijk optreden van deze twee is al verteld, dat Chris topher Knowles met een hersenbe schadiging ls geboren, die hem aan vankelijk moeilijkheden met spreken en lezen bezorgden. Bij het overwin nen van die moeilijkheden hebben bandrecorders een belangrijke rol ge-» speeld. Zij zijn, ln combinatie met zijn drang tot tekenen en schrijven, een nieuw communicatiemiddel ge- weorden, ln samenwerking met Ro bert Wilson ontwikkeld tot een onge wone, fascinerende vorm van beel dend theater De Rotterdamse voorstellingen tot en met 4 juni zijn opgedragen aan drs. Willy Hofman, die, eerst als direc teur van de Rotterdamse Kunststich ting, daama als hoofd van de Ge meentelijke Dienst Kunstgebouwen, en bovendien als impressario. een zeer activerende rol ln het Rotter damse theaterleven heeft gespeeld, met ruime buitenlandse contacten. En die nu met pensioen gaat, maar Robert Wilson (links) en Christopher Knowles in Dialog Curious George, als privé-persoon wel actief blijft.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 4