Compromis over Britse
bijdrage op de tocht
Kiesttwkado
VVD-leden kraken rapport
van commissie-Geertsema
mctNieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Trouw
Droog
HET WEER
Westduitse minister maakt bezwaar
Gandhi boekt
winst in India
Vierduizend wijzigingsvoorstellen ingediend
Brand verwoest fabriekshal
Leeuw verwekt
tijgerbaby's
Jongen verongelukt
Ex-Unifiller
wellicht toch
bij Haddad
RENTETARIEVEN
SPAARDEPOSITO'S.
BON Hierbij geef ik op als nieuwe Trouw-abonnee:
I^Lees een krant met overtuiging :7At>{/W
Trouw
PRH 38STE JAARGANG NR 10954 - MAANDAG 2 JUNI 1980.
Droog weer met zonnige perioden vooral in de kustgebieden. Middagtempe-
ratuur van vijftien graden aan zee tot twintig graden in Oost-Brabant en
Limburg. Matige wind kracht drie tot vier uit noordwest tot west.
Morgen en overmorgen: Droog en vrij zonnig. Hogere temperaturen.
Morgen
Zon op: 05.21 onder: 21.52
Maan op: 00.47 onder: 09 54
Deze krant verhuist met u mee
als u op tijd een kaartje stuurt met j
de datum èn het nieuwe adres.
LOSSE NUMMERS 65 CENT
PAGINA 2:
Paus laat progres
sieven geen ruimte
PAGINA 3:
Max van den Berg:
liefst links kabinet
PAGINA 5:
Carter laakt Europe
se inmenging
PAGINA 4:
Bedroevende opening
PAGINA SERVICE:
PAGINA 7:
Het mooie van vlaggen
EO en VARA bijeen
PAGINA'S SPORT:
Nacompetitie:
alles gelijk
Olympia's Tour: Van
Meer wint en verliest
NEW DELHI (Reuter, AFP, AP) De
Indiase premier Indira Gandhi is op
weg naar een stevige overwinning bij
verkiezingen in negen deelstaten.
Gisteravond was haar Congres-I-par-
tij (de I van Indira) zeker van drie van
de negen staten en was de verwach
ting dat de partij ook in vijf andere
als winnaar uit de bus zou komen.
De deelstaten zijn vorige week
woensdag en zaterdag naar de stem
bus geweest, maar de definitieve uit
slagen worden niet eerder dan van
daag verwacht.
Alleen in de zuidelijke deelstaat Ta
mil Nadoe wist een alliantie van op
positiepartijen onder leiding van pre
mier Ramachandran, een overwin
ning van Ghandi's partij onver
wachts tegen te houden.
Binnen enkele uren na het begin van
de telling der stemmen bleek dat de
Congres-I-partij de absolute meerder
heid had behaald in de staten Goeja-
rat, Rajasthan en de Poendjaab. Te
vens werd duidelijk dat de partij gro
te winst boekte in de staten Mahara-
stra, Oettar Pradesj, Orissa, Madja
Pradesj en Bihar.
De campagnes en de verkiezingsda
gen werden gekenmerkt door grote
onrust en golven van geweld, waarbij
volgens het Indiase persbureau PTI
meer dan zestig mensen om het leven
kwamen. Ruim tweehonderd mensen
raakten gewond. De onlusten waren
het ergst in de altijd al roerige deel
staten Oettar Pradesj en Bihar. In
Bihar moest de politie het stemmen
op vijftig plaatsen uitstellen.
De uitslag van de verkiezingen is een
persoonlijke overwinning voor me
vrouw Gandhi, die ooit na een fikse
nederlaag bij algemene verkiezingen
aankondigde de politiek te zullen ver
laten. Maar na de algemene verkie
zingen van januari kwam zij weer aan
de macht met een tweederde meer
derheid in het Lagerhuis, nadat zij de
hopeloos verdeelde oppositie had ver
slagen.
Kort na haar ambtsaanvaar
ding als premier maakte zij bekend
dat er in negen deelstaten vervroegde
verkiezingen gehouden dienden te
worden, omdat de daar zittende rege
ringen en parlementen van de opposi
tie het volk niet meer voldoende ver
tegenwoordigden.
In een aantal deelstaten waren er al
zoveel ministers en parlementariërs
naar haar partij overgelopen dat deze
haar zonder meer in de schoot vielen.
Als de premier de acht deelstaten
achter zich krijgt, en alles lijkt daar
op, vergroot zij daarmee haar macht
in het Indiase Hogerhuis, dat door de
deelstaatparlementen gekozen
wordt. Met een meerderheid in het
Lagerhuis èn in het Hogerhuis kan zij
overgaan tot wijziging van de Indiase
grondwet en vele Indiase oppositie
leiders vrezen het ergste en denken
met angst en beven terug aan de
noodtoestand onder het bewind van
Indira Gandhi.
Van onze parlementsredactie
NIJMEGEN De algemene ledenvergadering van de WD heeft vrijdag en zaterdag in
Nijmegen vrijwel geen letter heel gelaten van het beginselprogramma dat de commissie-
Geertsema heeft samengesteld.
Eigenlijk zou de ledenvergadering zo
wel het beginselprogramma als het
liberaal manifest behandelen. Uitein
delijk kwam men slechts toe aan het
beginselprogram. Daarin is het libe
raal denken van de WD uitgekristal
liseerd in naar men hoopt tijdlo
ze gedachten. Het programma waar
mee de WD'ers het nu nog stellen
dateert van 1966. Daarin zitten te veel
tijdgebonden denkbeelden en daar
om heeft de partij de commissie
onder voorzitterschap van de com
missaris van de koningin in Gelder
land, Geertsema opdracht gegeven
een beginselprogramma op te stellen
en een liberaal manifest. Dat liberaal
manifest behelst denkbeelden, die
tijdgebondener zijn en de basis gaan
betekenen voor het verkiezingspro
gramma.
Op beide stukken zijn in totaal vier
duizend wijzigingsvoorstellen inge
diend, waarvan er vrijdag en zaterdag
zo'n 140 zijn behandeld.
Bij de „face-lift" van het beginselpro
gramma is het belangrijkst, dat men
de deur naar samenwerking met het
socialisme niet voorgoed heeft willen
dicht gooien. Verder heeft de WD
niet het monopolie van de enige libe
rale partij in Nederland voor zich
willen opeisen, heeft men christen
dom en humanisme op „veilige af-
Op het industrieterrein van Swifterbant (gemeente Dronten) is gisteravond een enorme hal, waarin
drie bedrijven waren gevestigd, totaal door brand verwoest. De schade wordt geraamd op bijna tien
miljoen gulden. Door nog onbekende oorzaak ontstond de brand in een confectie-ateiicr en sloeg over
naar een uienverwerkingsbedrijf en een plasticfabriek. Grote hoeveelheden plastic zorgden voor -en
rookkolom die tot op enkele tientallen kilometers in de omgeving te zien was. Enkele toeschouwers
moesten vanwege ademhalingsmoeilijkheden in een EHBO-post worden behandeld.
VEGHEL (ANP) Bij het cir
cus Renz in Veghel heeft een
tijgerin gistermorgen het leven
geschonken aan twee welpen,
die verwekt zijn door een
leeuw. Volgens een woordvoer
der van het circus is deze vari
ant uniek. Volgens zijn zeggen
hebben tot nu toe alleen krui
singen van leeuwinnen met tij
gers tot resultaten geleid. De
tijgerin bewaakt haar kroost zo
zorgvuldig dat gisteren alleen
nog maar kon worden vastge
steld dat één welpje gestreept
is en het andere effen.
Met uitgestrekte armen be
dankt prinses Juliana
iedereen die zaterdagmor
gen aanwezig was bij het
défilé op Soestdijk. Het de-
filé werd dit jaar een
maand later gehouden in
verband met de inhuldi
ging van koningin Beatrix.
Een verslag staat op pagi
na 3.
stand gehouden" en vooral „de vrij
heid om jezelf te zijn" in een strak
corset gegoten.
De vergadering besprak het beginsel
programma diepgaand. Met als akeli
ge conclusie, dat men er nog lang niet
is. De afgevaardigden willen immers
aan het acht artikelen tellende pro
gramma er nog drie toegevoegd zien;
over de vrije ondernemingsgewijze
produktie en de vrije marktecono
mie. de taak van de overheid en de rol
van het koninklijk huis in een parle
mentaire democratie.
En dat waren uitgerekend de punten
waar de vergadering ruim de tijd voor
nam, zonder tot vastomlijnde ideeën
te komen.
Achterban
Eén van de voornaamste conclusies is
dat de achterban van de WD zich
toch nog aardig wat behoudender
heeft getoond, dan de commissie-
Geertsema. Dat bleek onder meer uit
een wijzigingsvoorstel die het econo
misch leven niet „wil zien verstarren
in het keurslijf van socialistische dog
matiek, die uiteindelijk in staatsab-
solutisme zal eindigen". Geertsema
wierp tegen, dat men zich in een
beginselprogramma niet bepaald
moet profileren in wat men niet wil.
Vervolg op pagina 6.
Looptijd Viste Rente
jaarI
5 jaar10'/,%
4 jaar9
3 j.tirH'/.'V.
2 jaarH'/.'Xi
1 jaarT/,%
Nadere informatie:
020-59121 37
\\Jy postgiro en
Vrv rijkspostspaarbank
BRUSSEL, BONN (AFP. ANP. AP) Het compromisvoorstel
dat een einde moest maken aan de crisis binnen de Europese
Gemeenschap over de Britse bijdrage staat weer op de tocht.
De Westduitse minister van financiën Hans Matthöfer heeft
zich tegen het plan uitgesproken.
Volgens hem komt het compromis
voor WestrDuitsland veel te duur uit.
De Britse bijdrage aan de EG is door
de ministers van buitenlandse zaken
van de negen vorige week in Brussel
met 7,1 miljard gulden terugge
bracht. De overige landen moeten het
gat nu dichten. Nederland betaalt
daarvan bijna een half miljard en
West-Duitsland ongeveer 2,6 miljard.
Matthöfer vindt dat te veel. Het
standpunt van de minister van finan
ciën werd bekend gemaakt door Her-
bert Wehner, de fractieleider van de
sociaal-democraten (SPD) in de West
duitse bondsdag.
Melkkoe
„Wij zijn geen melkkoe", aldus Whe-
ner. Minister van buitenlandse zaken
Hans-Dietrich Genscher zei later dat
afwijzing door West-Duitsland van
het plan de Britse bijdrage te vermin
deren een „ernstige tegenslag" voor
Europa zou zijn. Genschers reputatie
staat op het spel. Het compromis in
Brussel kwam deels door zijn toedoen
tot stand.
Ook minister van economische zaken
Otto Lambsdorff. die net als Ge
nscher tot de liberale FPD behoort,
leverde felle kritiek op de houding
van Matthöfer. ,,Als de sociaal-demo
craten echter hun eigen kanselier in
verlegenheid willen brengen is dat
hun zaak", Matthöfer kan formeel
een opschortend veto uitspreken over
het in Brussel bereikte compromis,
maar dit kan door de meerderheid
van het kabinet ongedaan worden
gemaakt. Dat zou, aldus waarnemers
in Brussel en Bonn, leiden tot het
aftreden van Matthöfer. Met verkie
zingen eind dit jaar in het vooruit
zicht is dat onwaarschijnlijk. De
Westduitse regering praat woensdag
over de meningsverschillen. De uit
eindelijke goedkeuring over het com
promis dat In Brussel werd bereikt
zullen de staats- en regeringsleiders
van de negen moeten geven. Dezen
zien elkaar op 12 en 13 juni in Venetië.
De Britse premier Margaret Thatcher
heeft zich nog niet duidelijk uitgela
ten over het nieuwe begrotingsplan.
Algemeen wordt echter verwacht dat
zij met het laatste compromis ak
koord zal gaan. De Britse regering
vergadert vandaag.
Dan zal ook worden gepraat over de
verhoging van de landbouwprijzen in
de Europese Gemeenschap met 5 pro
cent. Groot-Brittannië hikt daar nog
steeds tegen aan. De hogere land
bouwprijzen zouden de Britse consu
ment meer dan een miljard gulden
kosten.
De Europese Commissie (het „dage
lijks bestuur") moet zolang er geen
nieuwe afspraken zijn over de land
bouw, „de klok stilzetten".
Dat betekent dat de bestaande bepa
lingen voor de Europese landbouw
tijdelijk gehandhaafd blijven. Tege
lijkertijd echter wordt de mogelijk
heid geschapen de Europese boeren
met terugwerkende kracht tot 1 juni.
verhoogde prijzen voor hun produk-
ten te geven zodra de nieuwe regelin
gen in werking zijn getreden.
De Europese Commissie is strikt ge
nomen niet bevoegd om op eigen ge
zag de maatregelen van het „klok
stilzetten" te treffen. Daarvoor is een
besluit van de Europese ministerraad
nodig. De commissie kon echter, al
dus een woordvoerder, haar verant
woordelijkheid niet uit de weg gaan
Nieuwe Europese landbouwprijzen
en alle daarmee samenhangende
maatregelen liggen gereed, want de
landbouwministers van de negen
hebben alle laatste problemen in de
afgelopen week uit de weg geruimd.
Maar het daadwerkelijk van kracht
doen worden van de nieuwe prijzen
en bepalingen in de landbouw hangt
af van het goedkeuren door de Euro
pese regeringen van het compromis
dat door de ministers van buitenland
se zaken werd bereikt.
OUDE TONGE (ANP) - In Oude
Tonge is zaterdag de 17-jarige brohv
fietser Arie van Zielst tegen een stil
staande, onverlichte oplegger gere
den en overleden. Het zicht werd door
regen bemoeilijkt. Zijn passagier liep
een hersenschudding op.
De vijftienjarige Erik van Os uit Mep-
pel kwam zaterdag op de weg van
Ursingen naar Meppel in Ruinerwold
om het leven. Hij reed mee achterop
een bromfiets die bij het oversteken
van de weg werd aangereden door een
auto.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Het heeft er alle schijn
van dat een 23-jarige landmachtkor
poraal en voormalig Unifil-soldaat uit
Den Haag zich samen met een ex-
dienstplichtige stadgenoot bij de
christelijke militie van majoor Had
dad in Zuid-Libanon heeft aangeslo
ten, zo heeft een woordvoerder van
het ministerie van defensie zaterdag
meegedeeld.
Eind april werd de korporaal door de
marechaussee op Schiphol gearres
teerd, nadat hij wegens een bezoek
aan het leger van Haddad niet op zijn
legeronderdeel was verschenen. Hij
zei zich toen bedacht te hebben en
meldde zich bij de Nederlandse am
bassade in Israël. In afwachting van
een verhoor voor de krijgsraad we
gens dit ongeoorloofde bezoek, heeft
de korporaal zich naar nu is geble
ken afgelopen dinsdag opnieuw
niet bij zijn onderdeel in Garderen
gemeld. De ministeries van defensie
en buitenlandse zaken hebben de
zaak in onderzoek.
ADVERTENTIE
Schroevedraaiersel (A)
Grote, kleine en kruiskopschmeve-
draaier in één. Handgreepje met
omslagmechaniek, voor extra gemak.
Authentiek Slavisch kleedje (C)
met fraai diermotief.
Als onderlègger of voor de sier.
Boetseerset (B>
Boetseerklei met verfin 3 kleuren en
penseeltje. Wordt zonder
oven ovenhard.
4 Houten (D)
eierdopjes
op sierlijk
blank houten
hangplankje
plus een
zandlopertje
als garantie
voor zacht
gekookte
eieren.
Bovendien ontvangt de nieuwe abonnee Trouw
de eerste twee weken gratis.
1
Naam:
Adres:Postcode:
Plaats:Giro:
Mijn naam is:
Adres:
Plaats:
Postcode:.
.Tel.:
Ik kies voor kado DA DB OC (DD (aankruisen s.v.p.)
Bon in open envelop zonder postzegel zenden aan:
Trouw, Antwoordnummer 2792.1000 PA Amsterdam.
