Hebben de 'somberaars' gelijk?
rouw
POLITIEK
meer dan een lap varkensvlees
Commentaar
ïje Universiteit .(1)
5È
ije Universiteit (2)
sjuuuïït
ut^T!
iningen gekraakt in Zoetermeer
«I s
stuur 'n brief
toch straf
kleinste baby
Tevredenheid over
beleidsvoornemens
gebitsverzorging
ERDAG 31 MEI 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
men elders in deze krant kan
borrelt het aan de honderd-
Vrije Universiteit van ideeën
iet christelijk karakter van de
inog) beter uit de verf te laten
Mi hien betaamt het een
die nog geen halve eeuw oud
h niet in deze discussie te
;n. Maar voor het geval men
aan de VU toch serieus wil
willen we hier twee van de
Ine suggesties graag onder-
verscheidene kanten is bepleit,
jde Vrije Universiteit meer werk
frnaken van de bestudering van
geestelijke stromingen,
[bij valt met name te denken
feet jodendom, de niet-christe-
feligies, het humanisme en het
fisme.
:bben de indruk dat vooral de
jische faculteit al het nodige
heeft verzet om een ontmoe-
Imet andere religieuze stromin-
inhoud te geven. De weten-
ipelijke en ideologische con-
iatie tussen christendom en
iisme zou echter nog aanzien-
lan diepgang kunnen winnen,
r de Vrije Universiteit zich
speciaal ging toeleggen. De
iting van een interdisciplinair
lut voor de bestudering van
marxisme (de leninistische en
istische varianten daarin begre-
zou geen overbodige luxe zijn.
steeds groter deel van de we-
raakt in de ban van het marxis-
Ook in West-Europa zijn mar-
»che partijen actief, zoals de
ld
ig
Vrije Universiteit de afgelopen ja
ren aan den lijve heeft kunnen
ondervinden. Via de bevrijdings
theologie zijn marxisme en chris
tendom elkaar in landen van de
derde wereld een eindweegs gena
derd. In ons eigen land beijvert een
groep als de Christenen voor het
Socialisme zich voor een hernieuw
de kennismaking.
Wat men van dit alles ook denken
moge, het is zeker dat niet iedereen
even goed voorbereid is op de dis
cussie die alom wordt gevoerd. De
Vrije Universiteit heeft incidenteel
wel het een en ander gepresteerd
(de bijdragen van prof. dr J. Ver-
kuyl aan de discussie waren meer
dan incidenteel), maar van een ge
coördineerde aanpak vanuit ver
schillende vakwetenschappen was
tot nog toe geen sprake. Het vorig
jaar aan de VU gehouden congres
over de internationalisering van de
klassenstrijd was ook nog niet meer
dan een voorschot van beperkte
omvang.
Wij zouden het daarom toejuichen
als de VU zichzelf ter ere van haar
eerste eeuwfeest een instituut als
hier bedoeld cadeau deed. Als
men een mooie gelegenheid zoekt
om de oprichting van een dergelijk
instituut bekend te maken: is er
een betere dag dan 20 oktober
aanstaande, de dag waarop dr.
José Miguez Bonino, een van de
presidenten van de wereldraad van
kerken en een van de vooraan
staande bevrijdingstheologen uit
Latijns-Amerika, een eredoctoraat
krijgt aangeboden?
DEN HAAG De „somberaars" lijken altijd gelijk te hebben.
Zij zijn het, die de sombere toonzetting bepalen van achter
eenvolgende rijksbegrotingen en zij op hun beurt worden weer
achtervolgd door een legertje van zo mogelijk nog grotere
„somberaars": de talrijke critici van het financiële, sociaal-
economische beleid.
Zo er daarom ooit een les kan worden
getrokken uit de jaren zeventig, dan
is het wel deze, dat sombere lieden
elkaar bevestigen en schragen en dat
politici zich over het algemeen wel
twee keer bedenken om zich buiten
de perken van deze ijzeren ring te
begeven en wel op straffe van voor
lichtzinnig te worden versleten.
Het is tegen deze achtergrond een
verademing de Groningse hoogleraar
J. Pen in een Interessante bundel
opstellen over de sociaal-economi
sche ontwikkelingen in de Jaren ze
ventig1) de parabel van de nieuwe
Marx uit de doeken te zien doen. Deze
nieuwe leidsman richtte zich aan het
eind van de Jaren zestig tot het Ne
derlandse volk met de volgende
boodschap: er zou een crisis komen
Lc. de oliecrisis, maar als het volk
hem voldoende vertrouwen zou geven
zou hij hen wel door de moeilijkheden
heenloodsen.
De leidsman zou doorkneed in alle
knepen van de oude en nieuwe econo
mie „de welvaart verhogen, de sociale
voorzieningen uitbreiden, de werkge
legenheid garanderen. Ik zal veel wo
ningen bouwen, de uitvoer opstuwen,
het land overdekken met welzijns
werkers. De basis zal overal meerege-
ren. Ge krijgt allemaal een auto, de
laagste inkomens zullen sneller stij
gen dan de middelbare inkomens, en
de middelbare inkomens zullen snel
ler stijgen dan de hoge lnkomens(...),
en de onderwijsuitgaven, die zal ik
ook verdrievoudigen. Ik zal.Hier
werd de spreker onderbroken door
een scepticus, die hem tegenwierp:
„De man is een zwetser! Hij moet
eerst maar met nauwkeurige cijfers
komen en aantonen, dat zo'n pro
gramma gefinancierd kan worden."
Velletjes
we toch bezig zijn ons met
rmans zaken te bemoeien,
een tweede aanbeveling in
moeite door. Het betreft hier
suggestie van staatssecretaris
ong om een onderzoek in te
naar de oorzaken van de
ende onkerkelijkheid van de
In een voor het VU-congres
instaande woensdag geschre-
,00. bijdrage zegt De Jong: „Zon-
generaliseren kan men con-
m dat niet alleen veel jonge-
e kerk de rug toekeren, maar
dat bij hen sprake is van een
vrij massale geloofsafval."
Onderzoek betekent nooit de op
lossing van een probleem en zeker
niet in dit soort zaken. Maar toch
hopen wij dat de suggestie van de
staatssecretaris gehoor vindt bij de
VU. Zowel voor theologen als
voor pedagogen, sociologen en
psychologen moet het een uitda
ging zijn uit te zoeken hoe het
komt dat zoveel jongeren niet ont
vankelijk blijken voor de bood
schap die al tweeduizend jaar zo
veel mensen in zo sterke mate
heeft geïnspireerd.
En Pen vervolgt zijn parabel dan al
dus: „Daarop bracht de nieuwe leider
enkele velletjes papier te voorschijn
met als opschrift Bijlage Cl. Overige
kerngegevens (1975 100;, die door
enkele deskundige omstanders pros
pectief werden herkend als blz. 330-
333 van het Centraal Economisch
Plan 1979. De leidsman preciseerde
zijn eerdere beweringen als volgt:
„Het reële nationale inkomen gaat
omhoog met 30 procent, crisis of geen
crisis. De particuliere consumptie
met 40 procent, in volume uiteraard.
De Jaarlijkse woningbouw zal ik ver
hogen met 30 procent. De uitvoer
door Willem Breedveld
reëel met 75 procent. En al dit meer
dere zal worden voorgebracht zonder
extra arbeid. In feite zal ik de totale
werkgelegenheid, in weerwil van de
wereldrecessie, nauwkeurig op peil
houden. Er zal zich een groter aantal
vrouwen op de arbeidsmarkt aanmel
den, hetgeen past in de emancipatie
beweging, maar tegelijkertijd zullen
oudere werknemers die moe en ziek
zijn de gelegenheid krijgen vervroegd
met pensioen te gaan."
Pen rondt de parabel af met een
fraaie reactie op kritische vragen of
dit allemaal in een kapitalistische
wereld wel mogelijk is: „Ik zal alle
overtollige winsten bij de onderne
mingen wegnemen. Deze meerwaarde
wordt overgeheveld naar de werken
de massa's en naar de ontvangers van
de sociale uitkeringen, dus naar de
basis. Maar tevens zal ik ervoor zor
gen, dat de investeringen door deze
overheveling niet worden aangetast.
Kan het zijn," aldus ten slotte
Pen, „dat onze charismatische leider
enigszins leek op Biesheuvel, Den Uyl
en Van Agt?"
Somberheid
En Inderdaad, we hebben het goed
gehad in de Jaren zeventig in weerwil
van de somberaars. Hebben de pessi
misten ons dan maar wat op de mouw
gespeld en zal het met alle voorspelde
somberheid in de Jaren tachtig ook
wel weer meevallen? Zijn de eerste
berichten over ombuigingen in de
orde van grootte van zes miljard gul
den voor de begroting van 1981, zoals
premier Van Agt dezer dagen liet
doorschemeren, inderdaad maar
scherts? Zo eenvoudig ligt het niet,
zoals trouwens Pen zelf in de bundel
ook al uit de doeken doet. De werke
lijkheid is veeleer, dat al die sombe
raars op een bepaalde manier niet
helemaal ongelijk hebben.
Het aardigste demonstreert de Til-
burgse hoogleraar Th. A. Stevers dit
in zijn onlangs verschenen bundel
beschouwingen, die gedurende de ja
ren zeventig in de Volkskrant werden
gepubliceerd.') Stevers is een sombe
raar van de zwartgalligs te soort. In
zelf willen. De hoogleraar is daarom
voor herinvoering van de geleide
loonpolitiek en het zwaartepunt voor
het democratisch gehalte van de te
nemen maatregelen legt hij bij het
parlement Minister Albeda heeft te
gen deze oplossing eens aangevoerd,
dat deze voor socialisten alleen maar
aanvaardbaar zal zijn, zolang zij in de.
regering zitten en zelfs dan waagde
hij te betwijfelen of de vakbeweging f
zich op deze manier buiten spel zou
willen laten zetten.
Overtuiging
Prof. dr. J. Pen
een uitvoerige inleiding van het boek
je doet hij pijnlijk nauwkeurig uit de
doeken wat ons zo al in de komende
jaren te wachten staat. Hij gebruikt
daarvoor het beeld van de automobi
list die bij het geringste mankement
aan zijn motor besluit voortaan maar
met paard en wagen op stap te gaan.
Zo zal ook de overheid als gevolg van
een verkeerde analyse almaar de ver
keerde beslissingen gaan nemen: de
nationale financiële instellingen zul
len worden genationaliseerd om de
kapltaalvlucht naar het buitenland
de pas af te snijden, de lonen zullen
aan banden worden gelegd, de
schaarser wordende goederen zullen
gaandeweg onder een distributiestel
sel aan de man worden gebracht, de
arbeidsmarkt komt onder controle
van de overheid, en investeringsbes
lissingen worden door ambtenaren
genomen. De uitkomst van dit alles,
zo voorspelt Stevers, is een aanzien
lijk lagere welvaart, geringe economi
sche activiteiten en een alles verstik
kende bureaucratie.
Hoop
Maar Stevers onthult ook tegen alle
verwachting in te blijven hopen. Met
spoor van kommer en kwel dat hij in
zijn beschouwingen gedurende de Ja
ren zeventig heeft getrokken, deed hij
altijd in de hoop dat er bijgestuurd
zou worden. Een hoop, hoezeer inmid
dels ook verflauwd, die hij ook nu nog
blijkt te koesteren. „Ware dat niet zo,
dat had ik dit boekje met zijn reeds te
lang geworden inleiding, niet gepubli
ceerd," aldus Stevers.
Dat is het dus: de somberaars hopen
Tekeningen, bij voorkeur in liggend for
maat, sturen aan Trouw, jury politieke
prent, postbus 859, 1000 AW Amster
dam. Naam en adres aan de achterzijde
vermelden. Voor geplaatste prenten is er
een boekenbon.
HAA RS
RMEER (ANP) Ongeveer
g Jongelui hebben in de nacht
donderdag op vrijdag in Zoeter-
vier koopwoningen gekraakt.
1 bijna een jaar op een eigenaar
iten. De plaatselijke politie heeft
ingegrepen. De krakers hebben
"1J< riet laten weten hoe lang ze in de
1 ngen willen blijven zitten.
ngeren verschaften zich toegang
woningen aan de Oaardedreef
•het forceren van de voordeur,
akers kregen voor dit feit een
.««-verbaal van de politie wegens
au|ellng. De actie werd onderno-
door het Komité jongeren huis
ing in Zoetermeer in samenwer-
met de landelijke organisatie
ïgengroepen huisvesting. Vol
de politie was de actie zorgvul-
Ut
oorbereid.
De eigenaar van de koopwoningen,
de bouwonderneming Bontenbal uit
Zoetermeer, heeft nog geen actie on
dernomen, de krakers hebben inmid
dels een communiqué uitgegeven,
waarin zij een alternatief plan voor de
betrokken koopwoningen (vraagprijs
drie ton per woning) uiteen hebben
gezet.
Rectificatie
In het foto-onderschrift in de krant
van gisteren over de overhandiging
van bloemstukken voor de politie in
Amsterdam, staat vermeld dat er ook
een cheque van 70.000 gulden werd
overhandigd. Dit is niet Juist, het
bedrag geeft de waarde van de bloem
stukken aan.
Een varken is zo stom nog niet.
En vies is het van nature even
min. Als iemand er een beetje z'n
best voor zou doen, zou hij aan
een varken een trouw, zindelijk
en speels huidier kunnen hebben.
Prof. dr. Eugen Seiferle, hoogle
raar in de diergeneeskunde aan
de universiteit van Zürich, houdt
er weliswaar zelf geen huiszwijn
tje op na, maar is er rotsvast van
overtuigd dat een varken in huis
echt zo gek nog niet is. „Een
varken is veel meer dan een brok
varkensvlees", zegt hij in het
Zwitserse weekblad Brückenbau-
er. Dat blad bereikt 800.000 Zwit
serse gezinnen dus, ruw geschat,
een dikke drie miljoen vleeseters.
Varkens-vleeseters. Want Zwit
sers houden van varkens. Om te
eten dus. Van al het vlees dat ze
consumeren, is de helft van het
varken afkomstig. Anders ge
zegd: gemiddeld verorbert iedere
Zwitser, zuigelingen meegere
kend, in z'n eentje wei een half
varken per Jaar, zegt Brtlcken-
bauer. Als vaders en moeders die
het blad lezen, onder de indruk
komen van het aardige karakter
van het dier en de varkensonte-
rende omstandigheden waaron
der het vaak gefokt wordt, zullen
ze misschien wel besluiten min
der varkensvlees op tafel te zet
ten. En daar draait het betoog
van prof. Seigerle in feite om.
Want ook in Zwitserland moeten
veel varkens in het donker en in
veel te krappe hokjes zien groot
en vlezig te worden tot ze rijp zijn
voor het abattoir. En ook in dat
land protesteert de dierenbe
scherming daartegen. Want de
Zwitserse regEring mag dat met
de nieuwe wet op de dierenbe
scherming in de hand de biovar-
kenshouderijen willen verbieden,
alle belangengroepen moeten
aan hun trekken komen en dat
wil maar niet lukken. Vandaar de
protestacties.
Van een varken, zegt de hoogle
raar, zijn we altijd gewend ge
weest dat het in de stinkende
modder rondwroet. Gezien zijn
aard kan het daar nooit gelukkig
geweest zijn. Maar in de hygiëni
sche, kolossale fokbedrijven
moet het zo'n onatuurlijk leven
leiden, dat het vaak meer onder
die omstandigheden lijdt dan in
z'n vroegere drabbige omgeving.
Van nature, zegt de prof, is een
varken een verstandelijk behoor
lijk ontwikkeld dier met een uit
gesproken aanleg om te leren en
te combineren. Het is een dier dat
zich zeer wel bewust is van pretti
ge of onprettige toestanden. In
het wild zijn varkens echte gezel-
ligheidsdieren; de mannetjes zijn
weliswaar het grootste deel van
het jaar alleen op pad, maar de
vrouwtjes houden zich met hun
Jongen in groepjes op. Overdag
zijn ze erg actief en op de vlucht
kunnen ze heel wat sneller uit de
voeten dan Je van een varken zou
verwachten. Het tamme varken
mag dan uiterlijk nogal veran
derd zijn, zijn instict en driften
zijn volgens prof. Reiferle in aan
leg nog steeds aanwezig. Een ex
periment met tamme varkens die
op een eiland in de Donau een
poosje aan zichzelf overgelaten
werden, wees uit dat de dieren
zich al gauw weer net zo gaan
gedragen als wilde zwijnen. En
ook in ruime stallen, waar ruimte
is om flink te lopen, zul je een
varken meestal niet zien liggen,
maar zal het op zijn manier altijd
druk bezig zijn. De prof typeert
het varken als „een opgewekt,
levendig dier, en zeker niet een
stompzinnige vreetautomaat".
Aan de speelsheid van biggen is
dat misschien nog het beste te
zien.
Vier jaar geleden zijn er intelli-
gentieproeven met twaalf var
kens gehouden. De dieren moes
ten onderscheid zien te maken
tussen verschillende figuurtjes of
tekens, waarbij achter het ene
goede deurtje een lekker hapje te
halen viel. De varkens wisten
toen feilloos het enig Juiste teken
uit dertien stuks te kiezen.
En of een varken smerig is? Dat
is weer zo'n vooroordeel waarmee
prof. Seiferle wil afrekenen. Als Je
het dier maar een geschikt, ruim
verblijf geeft, houdt het gegaran
deerd zijn slaapplaats brand
schoon, zegt hij. Een varken is
uitgesproken schoon van aard en
zal altijd mits het daar dus de
gelegenheid voor heeft zijn
vuil en urine buiten zijn slaap
plaats deponeren.
Ex-luitenant Mykola Slobodyan
(43) bevindt zich in zorgwekken
de toestand in een „verbeterings-
werkkolonie" in de Sowjet-Unie.
De heer Slobodyan die nu vijf
Jaar gevangen gehouden wordt,
zit een straf van elf Jaar uit we
gens lidmaatschap van de Oe
kraïense „Homin", een groepe
ring die onafhankelijkheid van
de Oekraïne nastreefde. Bekend
is dat de heer Slobodyan ettelijke
Jaren heeft geleden aan een zweer
aan de twaalfvingerige darm.
Hoewel hij diverse bloedingen
zou hebben gehad, kreeg hij geen
goede medische behandeling.
Medegevangenen in de werkkolo-
nie in Perm zijn een paar maal in
hongerstaking gegaan om een be
handeling voor hem te krijgen.
Ondanks zijn steeds verslechte
rende gezondheid wordt hij nu
nog gedwongen arbeid te verrich
ten; ook zou hij veelvuldig ge-
straft zijn omdat hij niet vol
doende werk afleverde. Op 1 sep
tember 1978 zou een KGB-offi-
cier hebben gezegd: „Als u mee
werkt zullen wij u medische be
handeling geven." De gevangen
zetting van Slobodyan past in de
pogingen van de Sowjet-polltle
om diverse niet-gewelddadige na
tionalistische groeperingen op te
rollen, die in de zestiger en zeven
tiger jaren in de West-Oekraïne
zijn opgelicht. Bij ontdekking
kregen de leden van zo'n groep
zware straffen opgelegd. Doordat
precieze informatie over de doel
stellingen van de groep Homin
ontbreekt, heeft Amnesty Inter
national de zaak van de heer Slo
bodyan nog in onderzoek.
Wie voor hem wil schrijven (in
Duits of Engels) kan beleefd ver
zoeken de heer Slobodyan alle
nodige medische behandelingen
te geven en op zijn vrijlating op
humanitaire gronden aandrin
gen. Het adres is: The Director.
Perm Regional Administration
of Internal Affairs - SSSE,
RSDSR, g. Perm Ispolkom
Oblastnogo Soveta - Upravleni-
ye, Vknutrennikh Del - Nachal-
niku.
Als Dexter Cate binnen drie Jaar
nog één keer zijn vingers uit
steekt naar de netten van de vis
sers van het Japanse eiland Ikl
gaat hij een half jaar de gevange
nis in. Deze voorwaardelijke straf
kreeg de 36-jarige leraar en na
tuurbeschermer van Hawaii, om
dat hij eind februari op Ud be
trapt was terwijl hij de netten
van de vissers kapot sneed. Er
zaten achthonderd gevangen dol
fijnen in, waarvan Cater er in
middels driehonderd bevrijd had.
Eerder dit Jaar hadden de vissers
al ongeveer tweeduizend van
deze dieren gedood, omdat ze vol
gens hen alle vis opeten waarvan
de eilandbewoners moeten leven;
op Iki maken ze mest voor de
landbouwgronden van de gedode
dolfijnen. Een rechter in de Ja
panse provincie Nagasaki vond
dat de vissers het recht hebben
de dieren te doden, omdat dolfij
nen volgens hem schadelijk voor
de visstand zijn, en hoewel hij
ook de beweegredenen van de
Amerikaan wel begreep gaf hij
hem toch een voorwaardelijke
straf.
Russell Williams is al een half
Jaar oud, en nu pas mag de bui
tenwereld weten dat hij in no
vember vorig Jaar in Long Beach
(Callfornië) geboren is. De dok
ters hebben dat geheim gehou
den omdat de baby zo klein was
bij zijn veertien weken te vroe
ge geboorte dat zijn overle
vingskansen miniem geacht wer
den. Russell woog in november
maar 460 gram, maar heeft nu, na
een half Jaar, het gewicht van een
normale boreling bereikt: ruim
zeven pond. De artsen verwach
ten dat deze tot nog toe kleinst
geboren baby zich normaal zal
ontwikkelen.
Miljoenenzaak De New-
york.se, uit Marokko afkomstige
kunstenaar Achmed Yacoubi eist
van Margaret Trudeau de
voormalige echtgenote van de
Canadese premier een miljoen
dollar schadevergoeding. Marga
ret heeft hem in haar pas ver
schenen boek .Beyond reason")
beschreven als een drughande
laar en handelaar in jonge meis
jes uit Europa. Hoewel hij in het
boek alleen met de voornaam
wordt aangeduid, zegt hij er veel
schade van te ondervinden, en
eist hij eenzelfde bedrag van
Margarets uitgever.
Prof. dr. Th. A. Stevers
met al hun somberheid de kar weer in
het rechte spoor te krijgen. Maar
daarmee zijn het tevens mensen die
een weinig hoge pet op hebben van
ons burgers, vanwege zoals Stevers
het zo mooi omschrijft onze kleine
horizon. Wij zouden niet in staat zijn
de grote verbanden te zien en bijge
volg al gauw zijn geneigd om te den
ken, dat iemand anders het wel voor
ons opknapt Maar Stevers' somber
heid gaat nog verder: hij gelooft ook
niet dat de overheid in staat is vol
doende tegenspel te bieden.
In wat hij noemt een politicologisch
model schetst hij het beeld van een
bevolking die wordt ogezweept door
gepassioneerde minderheden, waar
tegen politici uit angst voor stem
menverlies, stuk voor stuk het loodje
moeten leggen. Met als resultaat een
voortdurende stijging van de over
heidsuitgaven, die op haar beurt uit
eindelijk een klimaat zal scheppen
van een alles verstikkende bureau
cratie.
En helemaal ongelijk heeft 8tevers
natuurlijk niet. Want zo langzamer
hand moge dan meer dan in de
Jaren zeventig de gedachte veld
hebben gewonnen dat de bomen niet
tot in de hemel reiken. Ja. enquêtes
bevestigen zelfs dat een meerderheid
van de bevolking bereid is offers te
brengen. Maar om een of andere duis
tere reden komt het er nooit van, en
zijn er zelfs loonmaatregelen noodza
kelijk om ons op dat spoor te zetten.
Meester
De Amsterdamse hoogleraar J. van
den Doel is de ongekroonde meester
van dit thema. In zijn visie is het heel
normaal, dat mensen gezamenlijk
wel iets willen (bijvoorbeeld goed on
derwijs e.d.), maar dat zij Individueel
niks terecht brengen van het realise
ren van deze wensen. Zij passen, on
dermeer omdat ze denken dat hun
buurman, die het bovendien nog be
ter kan betalen, waarschijnlijk wel
niet mee zal doen. Een goed voor
beeld om Van den Doels opvattingen
te illustreren vormt de geschiedenis
van onze dijken. Toen iedere boei
afzonderlijk voor zijn eigen stukje
dijk moest zorgen kwam er weinig
van terecht, ofschoon iedereen goede
dijken op hoge prijs stelde. Er was
dwang nodig om tot het gewenste
resultaat te komen.
Zo bezien zijn de problemen waar
voor we in de komende jaren staan in
belangrijke mate een organisatiepro
bleem. Wie heft de paradox op. of
anders gezegd wie doet wat we met
zijn allen eigenlijk willen en waarvoor
we best offers willen brengen, name
lijk handhaving van de werkgelegen
heid, het op peil houden van de socia
le voorzieningen, onderwijs, goed
openbaar vervoer en noem maar op.
De oplossing Van den Doel is die van
dijkenbouwend Nederland: de over
heid zal moeten afdwingen wat we
En inderdaad, men kan Albeda onge
lijk geven, maar daarmee is het pro
bleem nog allerminst opgelost. Hij
zelf meent tot hetzelfde resultaat te
kunnen komen langs de weg van
overtuiging en overleg, op grond
waarvan mensen op basis van vrijwil
ligheid bereid zijn mee te doen. Want,
zo is de overtuiging van Albeda, een
overheidsbeslissing die niet gedragen
wordt door een zeker communis opl-
nia houdt niet lang stand.
Het is zeker een weg, maar erg veel
succes heeft Albeda daarmee de afge
lopen jaren niet gehad. Het kabinet
heeft zijn kracht de afgelopen jaren
vooral gezocht in het onderstrepen
van de somberheid. Er is waarschijn
lijk geen kabinet geweest, dat zozeer
werd gedomineerd door budgettaire
problemen. En op zichzelf was daar
ook alle aanleiding toe. De financiële
problemen zijn nog nooit zo groot
geweest. Er was dus echt wel reden
om de somberheid flink aan te zetten.
Ontbroken
Maar er heeft aan het beleid ook
voortdurend iets ontbroken, iets wat
premier Van Agt recent omschreef als
de Pinkstergeest. Tegenover al die
somberheid stond weinig perspectief.
In calvinistische kringen zou men
zeggen, dat het kabinet te zeer in het
stuk van de ellende is blijven steken.
Erg overtuigend is zo'n beleid niet en
daarmee is ook de weg van Albeda op
zijn minst twijfelachtig. Met behoeft
daarom nauwelijks verbazing, dat er
nu reeds driftig wordt gespeculeerd
over een tweede looningreep.
Maar wie weet breekt de ware Pink
stergeest nog eens door, waarnaar de
premier zo vurig uitziet
1) De Geronnen Maatschappij,
redactie L. van der Geest,
Boom Meppel, prijs 19,50
2) Th. A. Stevers, Na Prinsjes
dag In de Volkskrant, Stenfort
Kroese, Leiden. Prijs 24,50
UTRECHT (ANP) - De beleidsvoor
nemens van staatssecretaris Veder-
Smit (volksgezondheid) voor de toe
komstige tandheelkundige zorg en de
vrijwel unanieme instemming daar
mee van de vaste Kamercommissie
voor volksgezondheid kunnen „een
nieuw tijdperk voor de tandheelkun
de in Nederland inluiden".
De voorzitter van de Nederlandse
maatschappij tot bevordering der
tandheelkunde, A. J. C. 8choemaker,
zei dit gisteren in Utrecht op de alge
mene vergadering van de maat
schappij.
Als belangrijkste punten noemde hij
onder meer de betere voorlichting
aan alle aanstaande en Jonge ouders
en hun kinderen, de volledige gratis
verzorging van alle nul- tot achttien-
Jarigen, de mogelijkheid om ook het
verschil tussen volwassen zieken
fondspatiënten en particuliere verze
kerden op te heffen en de mogelijk
heid tot kwaliteitsbewaking.
door Fctzc Pijlman
Bails
Als 's morgens vroeg voor het ontbijt
mijn zoontje zijn dag is begonnen,
ligt over het vloerkleed uitgespreid
een spoorwegnet door hem verzonnen.
En 's middags wordt met veel beleid
voor een havencomplex de zandbak ontgonnen.
Een dag duurt voor hem een eeuwigheid,
waarin steden vergaan en worden herwonnen.
Maar 's avonds als ik hem toe moet dekken,
dan komen onze werelden samen,
dan voelt hij met zijn vingertjes aan me;
twee voorhoofdrimpels, twee diepe trekken,
en laat hij mij wel vreselijk lijden,
als daar opnieuw een trein door moet rijden.