Leger herstelt de rust in Kwangjoe Cbote terug in Oeganda Flink bedrag voor Cambodja Superhaviken domineren Israels onbuigzaam kabinet 3JJ Zeventien opstandelingen gedood VS willen weer naar V-raad met gijzelaars 'Westduitse gevangenen lijden onder isolement' Conferentie een 'succes' Klaus Croissant mag beroep niet meer uitoefenen Boeren breken Chinese muur af Amnesty Rus en Hongaar naar Saljoet 6 ^ensdag 28 mei 1980 BUITENLAND trouw/kwartet h s 7 r deb ibut heelt i moe, - ketl •aad )rdl» Span raadi filing el vai nanit ienet che er et oi >uitei Lchti| SEO„ (AP. Reuter. AFP) Het Zuidkoreaanse leger heeft met een troepenmacht van ongeer 18.000 man het centrum van de stad Kwangjoe schoongeveegd. Zeventien opstandi ge stlenten werden gedood en twee militairen kwamen om bij een vuurgevecht. Kwangi was doodstil gisteren na o de miliVe actie. Het merendeel van vekt de ongeer 800.000 inwoners bleef eruï 1 pan voor itruij ent' R.P in fa am* kral e be ods lbe, KAMP AA (Reuter, AFP, AP) Na negen jaar ballingschap ig is de vrigere president van Oeganda Milton Obote gisteren gj vormen die steun >gei in zijn l;d teruggekeerd. Obote, die werd verdreven door Idi geniet bij het volk". Reston bena- Amin in971, zal meedoen aan de verkiezingen in september drukte nogmaals dat iedere poging ivan dit ar die van buitenaf ondernomen zou worden, door Washinton gezien wordt als een uiterst ernstige zaak. angstig thuis. Op de plaats waar maandag nog 40.000 mensen protes teerden tegen de staat van beleg en de gevangenneming van oppositielei der Kim Dae-Jung stonden alleen nog maar legervoertuigen. Na tien dagen volksopstand die het regime in Seoel op zijn grondvesten hebben doen schudden, heeft het leger de touwtjes weer volledig in handen in Kwangjoe. Verzoening De Verenigde Staten hebben gisteren dringend gevraagd om „vereoening" tussen de regering in Seoel en de opstandelingen in Kwangjoe in zuid west Korea. De woordverder van het Witte Huis, Tom Reston, vroeg de militaire regering in Seoel om „pogin gen te ondernemen een bugerrege- itii vooi Obote kwagisteren aan in de zuide- in i lijke stad larara met een Tanzani- erie aans milita vliegtuig. Hij werd ver en j, welkomd dr de leiders van zijn poli- de tieke partiin Oeganda, de UPC »n (Volkscongi van Oeganda) en zeven i dte minister valeze partij uit de nieuwe regering. Ede weken geleden werd von president Baisa door militairen de i macht ontmen en sedertdien ma- proc ten vooral tote-gezinden de dienst rok] n't in Oegan. De regerende militai- de re commissi was overigens niet bij itve de ontvangsaanwezig. ïnk ig 2 In het sta ij Bushenyi sprak Obote r i| een menigevan honderdduizenden nee Oegandezeioe alsof hij nooit was uss weggeweesen nog steeds de presi- B0U dent zelve \s. Obote die tijdens zijn p <j regeringsp®de veel tegenstanders iaie had, pleitteisteren voor verzoening tvi spreek ie niet uit tegen een of de andere stai De wederopbouw gaat sbe boven alles zei Obote '■31 Hij zei nietan plan te zijn verdere nationalisafe door te voeren en moedigde btenlandse investeerders roeijaan om de erwaarloosde economie ;ger Van Oegam uit het slop te halen, von Milton Obo had in 1969 een natio- op nalisatieproamma opgesteld, waar- idsi in stond da60 procent van de be dt langrijkste mdernemingen onder ja itaatstoezic, zou komen, t m >en )bote had hke kritiek op de twee lidenten i Idi Amin, Luie en Bi- ;a, die vgens hem de kans had- ?rhlpen gemist q het land op te bouwen jes acht jaamassamoorden en zelfs elc erdeeldheidadden gebracht in Oe- kk [anda. Obotverweet de internatio- bij gemeenhap dat niets gedaan eijiwas om het nonster Amin" ten val ;n. e brengen. l3' Conflict u Obote heeft ggen jaar in Tanzania I,—feewoond ens goed bevriend met er (resident Nyere. Vanuit Dar es Sa- SOjaam leidde h de oppositie tegen Idi ïmin. Hij wd in 1925 geboren en (ehoort tot i Lango-stam. In 1957 -^erd hij gekon als vertegenwoordi- er van de wgevende raad, die on dergeschikt vs aan de Britten. Bij de onafhankelijkheidsverklaring in oktober 1962 werd hij premier. Een conflict ontstond tussen hem en de koning van de Baganda-stam. Obote schafte de koninkrijken af en ver dreef de koning van Baganda, die tevens president van Oeganda was. De Baganda's hebben dit hem tot de dag van vandaag kwalijk genomen. Milton Obote Het leger heeft naar eigen zeggen gisteren 295 jongeren gearresteerd. De meesten van hen zullen na onder vraging worden vrijgelaten, zo werd verzekerd. Het officiële dodencijfer wordt door de opstandelingen overi gens niet serieus genomen. Volgens hen zijn de afgelopen week zeker 261 burgers gedood. Het leger had tot de krachtdadige inval besloten omdat de onderhande lingen met de burgers weinig vooruit gang zouden hebben gemaakt. De troepen handelden „om het leven van burgers van Kwangjoe dat door op standelingen werd bedreigd veilig te stellen". De burgers zelf waren het er overigens grotendeels over eens dat de gehele bevolking van Kwangjoe achter de opstand stond. De Chinese premier Hua Ouofeng, die op bezoek is bij zijn dimissionaire collega Ohira van Japan verklaarde gisteren dat Noord-Korea niet van plan is tussenbeide te komen in Zuid- Korea. Hua Guofeng die een vijf daags bezoek brengt aan Japan, heeft twee uur lang met Ohira gesproken over de situatie in Zuid-Korea. ADVERTENTIE Zoutarm en toch lekker vis eten Smelt A eetlepel boter of ongezouten margarine I en fruit hierin licht A gesneden ui en 1 theelepel 1 kerrie Voeg 150 g visfilet toe met 2 eetlepels water. 1 fijngesneden bolletje gember. A eetlepel gem- berstroop. mespunt tijm. stukje laurierblad, snuifje peper, eetlepel citroensap en stoof alles in ±15 min. gaar. Stoof de laatste 10 min. één in plakjes gesneden banaan mee (recept voor éen persoon). Doe meer met vls, omdat 't xo lekker is. Productschap voor Vis en Visproducten s-Gravenhaoe Ambasadeur niet ontslaen, maar 'eervo ontheven' AM8TERAM (ANP) De 8urlnaanu ambassadeur in NederlandW. van Eer, is niet ontslagen.naar eervol onthe ven uit zij functie. Dat heeft de zaakgestigde van Surina me in ons tnd, Lamuur, giste ren laten eten. Hij spreek hiermee berichten uit Surinaie tegen als zou Van Eer met injmg van 20 mei zijn ontslagen, ie heer Lamuur zei dat de oudunbassadeur spoe dig naar Pramaribo zal terug keren en aar werkzaam zal zijn op hetninisterie van alge mene en bitenlandse zaken. „Persbericten uit Suriname met betreking tot vermeende spannigner dienen kritisch te worden beshouwd en niet zon der meer aJ vaststaande feiten te worden paccepteerd". aldus de zaakgelstigde. GENEVÈ (AP, Reuter. AFP, ANP) De Cam bodjaanse vluchtelin gen kunnen rekenen op hulp ten bedrage van ongeveer 344 miljoen gulden. Dit is althans afgesproken door de 62 landen die deelnamen aan de tweedaagse con* ferentie in Genève over hulpverlening aan deze vluchtelingen. Volgens de ministers van de ASEAN-ianden, Maleisië, Singapore, Indonesië, Thailand en de Filippijnen, was de bijeenkomst een „suc ces" gezien het opge haalde bedrag. VN-se- cretaris-generaal Wald- heim had gepleit voor een bedrag van 362 mil joen gulden. De Australische minis ter van buitenlandse zaken Peacock bena drukte gisteren nog maals dat de aanvoer en de verdeling van de goederen de meeste problemen opleveren. De aanvoer zou volgens hem kunnen worden verbeterd als provinci ale vliegvelden en doorgangen aan de grens met Thailand worden opengesteld. De verdeling kan betei als er meer personeel van de hulporganisa ties wordt toegelaten De VN gaan deze voor stellen bestuderen. Op de grote afwezigen van de conferentie, het be wind in Pnom Penh, Vietnam en de Oost bloklanden werd een beroep gedaan om mee te werken. De ASEAN-landen overwegen bij de Vere nigde Naties een ver zoek in te dienen om een vredesleger naar Cambodja te sturen. Dit leger zou er voor moeten zorgen dat de hulp inderdaad op de juiste plaats terecht komt. Op de jaarlijkse bijeenkomst van deze landen in Koela Loem- poer zullen de ASEAN- landen dit onderwerp bespreken. Opstandelingen in de Zuidkoreaanse stad Kwangjoe worden weggeleid door het leger voor ondervraging. STUTTGART (Reuter, AP, DPA) De Westduitse advocaat van de Rote Armee Fraktion (RAF) Klaus Crois sant mag niet meer zijn beroep uitoe fenen. Het hooggerechtshof in Karls ruhe heeft dit gisteren bepaald, nadat Croissant had gevraagd het besluit om zijn bevoegdheid af te nemen ongedaan te maken. Croissant zit op het ogenblik een gevangennisstraf van twee en een half jaar uit in Westr Duitsland. RAF-lid Knut Folkerts is gisteren voor een week de toegang tot de rechtzaal ontzegd, nadat hij in het proces tegen hem de rechter had uit gemaakt voor „fascistisch zwijn", Folkerts wordt beschuldigd van drie moorden, waarvan een op de West duitse aanklager Siegfried Buback. PEKING (UPI) Boeren heb ben ongeveer vijftig kilometer van de Chinese muur afgebroken om met de stenen hutten en var kenskotten te bouwen. Het Chi nese volksdagblad Beijing Ri- bao meldde dat de beroemde muur niet het enige monument is dat een deze vorm van vanda lisme blootstaat. De situatie is zo ernstig dat de Chinese regering de boeren een officiële waarschuwing heeft ge geven. Ondanks de waarschu wing gaat de afbraak nog steeds door. Volgens Beijing Ribao gaan de boeren hier en daar met tracto ren en bulldozers te werk en wordt ook het Badaling deel dat speciaal voor de toeristen is gerestaureerd, aangetast. De Chinese overheid is van plan ge stolen stenen terug te halen en straffen In te gaan stellen om verdere afbraak te voorkomen. WASHINGTON (Reuter, AP, AFP) De Amerikaanse onder minister van buitenlandse zaken Warren Christopher heeft verklaard de positie van de gijzelaars in Teheran „dramatisch gewijzigd" is nu de Russische en Poolse rechters in het Internationale gerechtshof met hun collega's het bewind in Iran hebben gelast de gijzelaars vrij te laten. Christopher wees er op dat dit moge lijk een wijziging betekent van het standpunt van de Sow jet-Unie. die afgelopen januari in de veiligheids raad van de Verenigde Naties meteen veto economische sancties tegen Iran blokkeerde. De Verenigde Staten overwegen nu de kwestie nogmaals in de veiligheidsraad te brengen. De verdreven sjah van Iran heeft in een vraaggesprek met het Ameri kaanse dagblad de Washington Post gezegd het te betreuren dat hij zich anderhalf jaar geleden heeft „overge geven" in plaats van met geweld op te treden tegen de islamitische militan ten. De sjah maakt volgens de Post Van onze buitenlandredactie AMSTERDAM Amnesty International heeft vandaag een documentatie gepubli ceerd, waaruit naar haar me ning blijkt dat in West-Duits- land mensen die vanwege po litiek gemotiveerde misdrij ven gevangen zitten, onder omstandigheden worden vastgehouden, die ernstige geestelijke en lichamelijke schade kunnen aanrichten. In een aantal gevallen zou dat reeds zijn gebeurd. Vorig jaar februari heeft Amnesty al een uitvoerig memorandum over deze omstandigheden overhandigd aan de Westduitse autoriteiten. Het bevatte ook aanbevelingen, maar die zijn stuk voor stuk door de desbetreffen de instanties van de hand gewezen. Een van de aanbevelingen behelsde de instelling van een onafhankelijke medische commissie, die adviezen zou moeten geven over de behande ling van politiek-gemotiveerde ge vangenen. Het zich over enkele jaren uitstrek kende onderaoek heeft voornamelijk betrekking op leden van de zoge noemde „Rote Armee Fraktion", (ook wel Baader-Meinhof-groep genoemd, de „Beweging van de 2e juni" (die vooral in West-Berlijn actief was) en de „Revolutionaire cellen." In de af gelopen jaren zouden meer dan hon derd gevangenen aan min of meer strenge isolatie zijn onderworpen. Het voorarrest van mensen die van politiek-gemotiveerde misdrijven worden verdacht, duurt lang (van twee tot vijf jaar). Een gedeelte (tot drie jaar toe) zou in vrijwel alle geval len in eenzame opsluiting worden doorgebracht In de documentatie wordt een rap port aangehaald van de Europese commissie voor de rechten van de mens, de Raad van Europa, en medi- sche rapporten waarin gesteld wordt COnCIUSie dat eenzame opsluiting in het alge meen de gezondheid ernstig in gevaar kan brengen. Symptomen zijn: lage bloeddruk, maag- en darmstoornis sen de depressies, die in extreme ge vallen tot zelfmoord kunnen leiden. jaar of langer geïsoleerd gevangen onder omstandigheden die varieer den van totale isolatie ook van licht en geluid uit de buitenwereld eenzame opsluiting of isolatie in klei ne groepjes. Eind 1977 begon Amnesty aan een onderzoek, waarvan het resultaat in de vorm van een memorandum werd overhandigd aan de Westduitse mi nister van justitie, de sociaal-demo craat dr Hans-Jochen Vogel. Hierin werden de bevindingen van Amnesty tijdens bezoeken aan gevangenissen uiteengezet. Er werden ernstige vor men van isolatie aangegroffen. Talrij ke gevangenen vertoonden duidelijk de al genoemde symptomen. Nieuwe normen Amnesty zegt begrip te hebben voor de veiligheidsproblemen in de gevan genissen, maar is ook van mening dat veiligheidsmaatregelen een mens waardige behandeling van gevange nen niet behoeven uit te sluiten. Aan gezien aanbevelingen met betrekking tot deze behandeling totdusver niet tot resultaat hebben geleid, hoopt Amnesty International met publika- tie van de documentatie te bereiken dat internationale organisaties, zoals de Verenigde Naties die in augustus- september een congres organiseert in Caracas (Venezuela), opnieuw nor men zal vaststellen. De arrestaties van prominente leden van de al genoemde organisaties wer den in het begin van de jaren zeventig verricht. In 1974 werden steeds meer klachten gehoord over „mishande ling door eenzame opsluiting." Enke le jaren later zaten arrestanten al vier Amnesty concludeerde in haar me morandum dat in individuele geval len voortdurende eenzame opsluiting en sociale isolatie de gezondheid van de gevangenen hadden aangetast en dat de omstandigheden waaronder mensen die verdacht worden van of veroordeeld zijn wegens politiek-ge motiveerde misdaden in West-Duifc- land, aanleiding tot bezorgdheid ge ven. Na teleurstellende besprekingen op het ministerie van justitie in Bonn zond Amnesty het memorandum ook aan de ministers van justitie van de deelstaten. Het antwoord dat Amnesty in januar van dit jaar kreeg niet in op de in houd van het memorandum. Vol staan werd met de mededeling dat er geen behoefte bestaat aan een onaf hankelijke internationale commissie, zelfs als die alleen maar een advise rende taak zou hebben. Ook medisch toezicht door een internationaal in stituut werd van de hand gewezen, aldus Amnesty. Ondanks het feit, dat getracht wordt, de gevangenen in een ..normaal regime" onder te brengen worden nog velen van hen in kleine groepjes geïsoleerd, aldus Amnesty. de indruk van een „wraakzuchtige, boze, nostalgische en eenzame man." Een Iraans transportvliegtuig is gis teren tot driemaal toe op een afstand van enkele honderden meters om het Amerikaanse marineschip de La Sal ie gevlogen, aldus heeft een woord voerder van het Pentagon, het Ameri kaanse ministerie van defensie ver klaard. Het was voor het eerst dat een Iraans vliegtuig zich zo dicht bij een Amerikaans militair vaartuig waag de. Het Pentagon zegt geen idee te hebben van de bedoelingen van de Iraniërs. Nieuwe sancties tegen Iran zullen de vrijlating van de gijzelaars in de Amerikaanse ambassade vertragen. Dit heeft de Oostenrijkse bondskan selier Kreisky gezegd na zijn terug keer uit Iran. waar hij zich namens de socialistische internationale samen met de Zweedse oud-premier Palme en de Spaanse oppositieleiders Gon zalez op de hoogte had gesteld van de toestand. De drie socialisten waren gisteren spraakzamer dan maandag avond aan het slot van hun bezoek. Als er nieuwe drukmiddelen komen kan dit ook nieuwe problemen geven, aldus Kreisky in Athene tegen een Oostenrijkse radioverslaggever. Hij had de indruk gekregen dat ook Iran van de gijzelingszaak af wil maar alleen in een kalme atmosfeer kan de oplossing worden gevonden. Palme zei in Stockholm dat de gijzelings zaak kan worden opgelost als de Amerikanen afzien van nieuwe mili taire acties. Hij wees er nog eens nadrukkelijk op dat de drie socialis ten in Teheran geen bemiddelingspo ging hadden gedaan. Gonzalez maande in Madrid de Vere nigde Staten tot een meer behoed zaam beleid jegens Iran, zowel in het aigemeen als ten aanzien van de gij zelingszaak Uit de beschikbare gege vens leidt hij af dat de gijzelaars het goed maken. Gonzalez acht het be langrijk dat niemands gevoeligheden worden gekwetst omdat dit tot ver traging in de vrijlating zal leiden. MOSKOU (AP) Een bezoekende bemanning voor het Russische ruim telaboratorium Saljoet 6 vertrok maandagavond van de lanceerbasis Baikonoer in Centraal-Azië. Volgens verwachting zouden de Russische commandant Walery Koebasow en de Hongaarse kapitein-vlieger Berta- lan Farkas gisteravond laat hun cap sule. de Sojoez 36. aan de Saljoet vastmaken. Daarin zijn hun collega's Popow en Rjoemin. beiden uit de Sowjet-Unie, al weer anderhalve maand aan het werk. door James Dorsey JERUZALEM Een politieke „ja-knikker" en een wapenbroeder van >remier Meiachem Begin gaan twee van de sleutelposten in het Israëli- che kabine bezetten. De leider van de liberale partij Jitzhak Modai *|aat van hé ministerie van energie naar dat van buitenlandse zaken a raar hij de jlaats inneemt van Jitzhak Sjamir, die minister van defensie fordt. 5e portefeuillwisselingen in de nasleep [an het aftreda van minister van defensie •zer Weizman ijken niet alleen bedoeld te lijn om de coaltiepartners in toom te hou- 'en. Binnen he kabinet van haviken ver- terken zij de psitie van degenen die niet ens meer bered zijn tot tactische conces- jj fes in de ondehandelingen over de Pales- 't tjnse autonome. Ket de nieuwe benoemingen lijkt premier Jegin een eind' te hebben gemaakt aan de tolitieke machsstrijd van de afgelopen da- Sen. Begins Cteroetpartij gaf hem de vrije hand door te verklaren dat de premier het recht had te benoemen wie hij wilde. De wens van de Cheroet om het ministerie van defensie binnen de partij te houden is ech ter met de verhuizing van Sjamir gehono reerd. Harde hand Sjamir en Begin zijn al oude bondgenoten sinds de tijd van de extreem-nationalisti sche Irgoenbeweging die streefde naar een Joodse staat aan beide zijden van de rivier de Jordaan. Begin weet dat Sjamir zijn autoriteit niet zal proberen te ondermijnen. Dat heeft hij de afgelopen tijd Weizman wel verweten. Tijdens de stemming verleden jaar in de Knesseth. het Israëlische parle ment, over het Israëiisch-Egyptische vre desverdrag onthield Sjamir zich van stem ming. Als minister van defensie zal hij zeker het „beleid van de harde hand" in de bezet te gebieden voortzetten. De nieuwe minister van buitenlandse zaken Modai stemde verleden jaar in met het vredesverdrag, maar niet zonder bedenkin gen. Als minister van energie was hij tegen teruggave aan Egypte van de olievelden in de Sinal-woestijn zonder keiharde afspra ken over preferentiële Egyptische olieleve ranties aan Israël Enkele weken geleden kwam Modai als de grote overwinnaar uit de machtsstrijd bin nen zijn eigen partij. In tegenstelling tot Modai steunden zijn partijgenoten, vice- premier Simcha Ehrlich en Arie Dulzin. de voorzitter van de joodse agentschappen, de „lijn-Weizman". Ook zij vonden dat de sfeer waarin de onderhandelingen met Egypte gevoerd worden belangrijk is. En daarom waren zij tot tactische concessies bereid. In tegenstelling tot Modai meenden Ehrlich en Dulzin dat Israël de Verenigde Staten niet al te zeer van zich diende te vervreemden. In een vraaggesprek verleden jaar verklaar de Modai: „Wanneer ik aan de formulering van het (vredes)verdrag had meegewerkt een verzameling woorden zonder betekenis dan was ik zeer sceptisch geweest en had ik vraagtekens gezet achter vele alinea's (in het document)." Westerse diplomaten om schrijven Modai als een „dogmatische poli ticus die voortdurend ultimatums stelt". Onlangs zei de minister voorstander te zijn van een annexatie van de westelijke Jor- daanoever in stukjes. Hij stelde voor de joodse nederzettingen stuk voor stuk te legaliseren om zo de onteigening van Pales tijns land over een langere periode te spreiden. Geen akkoord Met de benoeming van Modai en Sjamir op sleutelfuncties binnen het kabinet lijkt nu definitief elke hoop op een akkoord voor Palestijnse autonomie vóór de Amerikaan se presidentsverkiezingen van de baan te zijn. Verder is Sjamir niet de man om ver trouwen bij de Palestijnen in de bezette gebieden te kweken. Het dogmatisme van Mosje Arens. de huidi ge voorzitter van de parlementscommissie voor buitenlandse zaken en defensie, die hoogstwaarschijnlijk tot minister van ener gie benoemd zal worden is een verdere versterking van de haviken waaruit het kabinet toch al louter bestaat. Ook Arens was uiterst kritisch over het vredesverdrag met Egypte en is tegen welke verdere Israë lische concessies dan ook. Nauwe medewer kers van Begin stellen dat de premier na het vertrek van Weizman en de jongste ver schuivingen voortaan met een eensgezinde regeringsploeg zal kunnen werken. De Jerusalem Post stelde gisteren in een hoofdartikel, nog voor de bekendmaking van de verschuivingen binnen het kabinet: „Weizman was. ondanks zijn irriterende kronkelingen, binnen het kabinet een bron van liberale inspiratie en een motor van vooruitgang in de richting van vrede. On danks zijn fouten zal hij erg gemist worden. Misschien zullen oud-collega's in dit kabi net hem ook missen, maar ook weer niet zo zeer dat zij zijn voorbeeld zullen volgen. In plaats daarvan zullen zij zich bezig houden met wat minister van religieuze zaken, Aha ron Aboehatseira „oefeningen in zelf moord" noemt."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 7