Willem Ruis en Pipo de clown op de voorplaat
De vurige
tongen van
Pinksteren
i
Trouw
GOED TE LEVEN
SIKKEL
EEN HALF-TIME PREDIKANT (v/m)
UIT DE KERKBLADEN
Bijbels geloof
en
werkelijkheid
ZATERDAG 24 MEI 1980
TROUW/KWARTET
door A. J. Klei
In de NCRV-gids van de afgelopen week lees ik, dat
op provinciale vergaderingen van deze omroep
kritiek is geleverd op de voorplaten van het
programmablad. Het waren in het bijzonder de
afbeeldingen van Willem Ruis (gids nr. 8) en van
Pipo en Mamaloe (gids nr. 9), die het misnoegen van
NCRV-leden hadden gewekt.
Hoewel de'kritiek slechts „enkele malen" klonk,
heeft dit de NCRV-topman M. Geerink Bakker er
niet van weerhouden, in gids nr. 20 een hele kolom
voor de behandeling van deze zaak leeg te ruimen.
En gelijk heeft hij, want wij denken zo gemakkelijk
dat problemen ver weg zijn, in Cambodja of zo,
maar ze liggen vaak onder handbereik en het is
goed dat er christenen bestaan, die op provinciale
vergaderingen ons daarop wijzen.
Ik probeer me altijd voor te stellen, hoe dat in z'n
werk gaat, ik bedoel, hoe iemand èrtoe komt op zo'n
vergadering zijn vinger op te steken en te beginnen
over foto's van Willem Ruis of Pipo de clown. Laten
we aannemen dat een der bezwaarden Fitter heet.
Hij is zonder twijfel confessioneel hervormd of
stevig gereformeerd, in elk geval iemand die de
lijnen scherp trekt.
Wanneer meneer Fitter uit kantoor thuiskomt, is
steeds zijn eerste vraag, of er nog post voor hem is.
Soms is zijn vrouw hem met haar antwoord al vóór
en ook ditmaal zegt ze, als hij de deur achter zich
dichtgetrokken heeft: „Er ligt post op je bureau."
Nadat hij zijn echtgenote een vluchtige kus op het
voorhoofd heeft gegeven (hij houdt niet van
vertoon in 't openbaar) gaat hij naar zijn kamer. Es
even kijkenHm,mm, niet veel bijzonders
vandaag, een reclamefolder, een rekening
Wacht, de nieuwe NCRV-gids! Gezelligdie zal
hij even doornemen voor het eten.
Voorzichtig haalt hij het blad uit de postwikkel en
legt het voor zich neer. Hij buigt zich wat voorover
om de voorplaat te bekijken en roept dan opeens
driftig: „Zijn ze nou belatafeld!"
Mevrouw komt verschrikt uit de keuken hollen.
„Roep je, man?"
„Nee," antwoordt hij, „maar moet je dit eens zien!"
Hij schuift naar de NCRV-gids nr. 8 toe. Nijdig tikt
hij met zijn wijsvinger op het gelaat van Willem
Ruis: „Zo'n lummel met z'n kraaltjesketting, bah!"
„*t Is best een aardige Jongen, de kinderen kijken
vaak naar hem," zegt mevrouw Fitter.
„Best een aardige jongen!", bouwt hij haar na, „wat
heb ik daar mee te maken. Ik wens geen roomse
lolbroek op de voorpagina van het blad van onze
eigen, christelijke omroepvereniging. Ze hoeven
niet te denken, dat de leden alles pikken!"
„Maar als je voor de KRO werkt, hoef je nog niet
rooms te zijn," werpt z'n vrouw voorzichtig tegen.
„Des te erger," meent de heer Fitter, „meestal zijn
die liedjeszangers niks en dat moet dan zo nodig op
ónze gids. 't Is een schandaal."
„Willem Ruis is geen liedjeszanger, pa," meldt zijn
dochter, die inmiddels is binnengekomen.
UPISTELYK TVDSCMPIPT VOOP PAUK
Voorpagina van de NCRV-gids uit dé goede, oude
tijd.
„Hou jij je brutale mond erbuiten!" barst meneer
Fitter los. „Ik zal
„Laten we eerst rustig eten," stelt mevrouw voor,
„en dan bedenk je vanavond op je gemak, hoe je 't
wilt aanpakken."
En 's avonds haalt mevrouw Fitter haar man over,
het erbij te laten. „Nou goed," geeft hij toe, „maar
ze moeten dit niet nóg eens lappen."
Het is precies een week later. Meneer Fitter zit weer
achter zijn bureau en neemt de verse NCRV-gids
opWel verdraaid!", klinkt het opeens luid in
het anders zo stille vertrek, en hij schreeuwt:
„Vrouw!"
Ijlings komt mevrouw Fitter aangesneld. Haar
man zwaait NCRV-gids nr. 9 opgewonden voor haar
heen en weer en kan van woede bijna niet uitzijn
woorden komen. „PipoMamaloe stoot hij
uit,.rooie VARA-luitjes op de voorplaat van onze
gidsje kunt dat ding nergens met fatsoen
neerleggen."
„Och, 't is een onschuldig programma," probeert
mevrouw haar man te kalmeren.
„Mooi onschuldig!", briest deze, ,,'n dekmantel voor
opruierige praat
„Kom man," zegt mevrouw, „hoe kun je dat nu al
weten, 't Is immers nog lang geen dertig april."
Maar meneer laat zich niet bepraten, de maat is vol
en reken maar dat hij er op de eerstvolgende
provinciale vergadering van de NCRV behoorlijk
werk van zal maken,
Uit wat de heer Geerink Bakkér in de NCRV-gids
nr. 20 schrijft, kan ik wel zo ongeveer afleiden wat
de heer Fitter op de vergadering te horen heeft
gekregen op zijn ernstige klacht. Dit:
Per jaar verschijnen 52 NCRV-gidsen. Vier maal
staat op de voorpagina een lid van het koninklijk
huis (Juliana, Bernhard, Beatrix, Claus) en vier keer
is de voorplaat gewijd aan een christelijke feestdag
(kerst, góede vrijdag, pasen, pinksteren). Blijft
over: 44 andere voorplaten. Meestal bestaan die uit
afbeeldingen van artiesten die in eigen
NCRV-programma's optreden of uit een opname uit
zo'n programma. Een enkel keertje pakken we
iemand, die iri een, ook door NCR Vers graag
bekeken programma van een andere omroep te zien
is. Bovendien mikken we in de losse verkoop van de
gids ook op een breder publiek dan de eigen
mensen..
Ik denk dat dit de reactie van mijn denkbeeldige
meneer Fitter is:
„Als ze nu ook hemelvaartsdag en de verjaardagen
van alle kinderen en aangetrouwde kinderen van
onze oude koningin plus die van de kleinkinderen
meetellen, komen we al een heel eind onder de 44.
En als er dan geen aardig-ogende artiest van een
eigen programma voorhanden is, waarom dan geen
mooi orgelfront genomen? Dat gebeurde vroeger
ook. En wanneer dat de buitenwacht niet aanstaat,
best. Het evangelie is tenslotte niet naar de mens."
Ik wou maar zeggen, dat de heer Geerink Bakker
niet moet menen dat hij er met die éne kolom in
NCRV-gids nr. 20 van af is. Wij doen veel langer met
zo'n mooie, gavë principiële kwestie.
ADVERTENTIES
Enkele reacties op
Dr. Heieen Dupuis
reflecties op de moraal
'Dankzij dit boek zag ik opeens
scherper welke macht mensen uit
leven door de moraal.
'Een knap geschreven en goed
leesbaar boek voor ieder die wor
stelt met de vraag, wat goed leven
id.'
'Het leent zich uitstekend voor on
derwijs en kringgesprekken.'
14.50 in de boekhandel
Uitgeverij Ten H<
Baarn
Unieke aanbieding! ISRAEL
voerde in februari ji. de
weer in (Genesis 23:16). Uit part.
bezit t.k. voor belegging of cad.
beperkt aantal compl. series
oude munten v d. Isr. Pond (7 st.
wv 3 reeds uit roulatie) nw
munten v.d. SIKKEL (4 st en 1
biljet). Stort 1,50 op girorek.
700900 voor nadere inf. of meteen
77 per compl. dubb. serie m.
beschr., incl. porti. (Indien uitverk.,
geld voll. terug).
waarin opgenomen: De Rotter
dammer, met Dordts Dagblad,
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tamminga
Directeur ing. O Postma
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
Wibautstraat 131 Amsterdam
tel 020-913456
telex 13006
Postgiro 66 00 00
Bank Ned Credietbank
Rekeningnr 23 00 12 574
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
lel. 010-115588 (abonnementen
en bezorging)
tel. 010-115588 (redactie)
tel. 115700 (uitsluitend voor
advertenties)
Westblaak 4
Rotterdam
REGIO DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
tel 070-469445
(abonnementen en bezorging)
tel 070-469445 (redactie)
tel 070-468864 (uitsluitend voor
advertenties)
Parkstraat 22 Den Haag
REGIO NOORD/OOST-NEDERLAND
(abonnementen en bezorging
Postbus 3
8000 AA Zwolle
tel 05200-17030
Melkmarkt 56 Zwolle
Abonnementsprijzen
Per maand 16,98
Per kwartaal 50,95
Per half jaar f 101,90
Per jaar 201.60
Advertentietarieven op
aanvraag
Telefonische abonnementenop-
drachten (zie adressen boven)
Opgave familiebenchten 9-19 30
van maandag t/m vrijdag Op
zondag van 18-20 uur lelef 020-
913456
Opgave mini-advertenties lel
020-936868 ol schnflelijk aan
Mim-Adv atdeling. postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adreswijzingen uitsluitend schrif
telijk aan onze Amsterdamse
adressen
Pinksteren is het feest van de
„inspiratie", van het inblazen,
van de wind en het vuur, van
de tongen boven de hoofden,
van de duif die aan het oor
komt fluisteren, die de hand
aan het schrijven zet, die de
bijbelboeken maakte. Ér is
veel misverstand over deze
oude woorden en beelden van
religieuze mensen. In onder
staande bijdrage wordt ge
probeerd enig inzicht te vin
den aangaande „inspiratie."
Taal is een van de mooiste stukjes
antiek die je cadeau krijgt. Elk woord
heeft een geschiedenis. De meeste
woorden in elke taal zijn eeuwen oud.
Ze zijn bijgeschaafd en opgepoetst, in
moderne spelling gezet, maar hun
oorsprong ligt verborgen in waar
in? Ik wilde schrijven: in niemands
land.
Maar voor taal bestaatgeen nie
mandsland. Taal wordt altijd gelijk
geboren met mensen. Hoe maken
mensen een woord, een zin, een
spreuk? Maken ze die zelf? Hoe ge
lukkiger en geslaagder ze zich daarin
voelen, hoe zekerder ze zullen zeggen:
het was een inval, een vondst.
Tot zover is alles heel aanvaardbaar.
Maar nu komt de religieuze mens
aanzetten met een vlam boven het
hoofd en een duif aan het oor. En
theologen schreven daarover dikke
boeken. Er kwamen leerstellingen
waaraan gelovigen zich hadden te
houden.
Er werd op het geschenk van de taal
een hele bovenwereld gebouwd, een
hemelpaleis, een luchtkasteel. En
door de hand van die men op de troon
achtte, werd een witte duif uitge
zonden.
Die bovenwereld werd almaar groter
en zwaarder. In de kerkgeschiedenis
ging ze steeds logger drukken op
mensen. Er werd vergeten dat dege
nen die ook spraken van duif en vlam,
nooit spraken over paleizen en forten'
daarboven. Laat staan dat alles wat
boekennieuws
ADVERTENTIES
door Herman Verbeek
Leze tekening van Otto Dicke staat op het omslag van „tongen als van
vuur", een door Hans Bouma samengestelde en door Kok te Kampen
uitgegeven bundel verhalen, gedichten en overwegingen voor hemelvaart
en pinksteren.
FIGUREN urr HET REVEIL
408. Nz.. geb., prijs tot 1-9-'80 t 79.-. Daarna
89.-
Opslellen, uitgegeven door de Stichting het
'Révell-Archiel ter gelegenheid van haar vijf
tigjarig bestaan.
Voor alle geïnteresseerden van cultuur en
kerk een bron van onschatbare waarde.
Dr. J. van «tan Berg, Dr. P. L. Schram. Dr. S. L.
Varhaua (redactie)
ASPECTEN VAN HET REVEIL
276 blz.. geb. met illustraties, prijs tot 1-9- 80
45,-. Daarna 55,-
Qpstotlen t.g.v. het vijftigjarig bestaan van de
Stichting het Réveil-Archief. Deze jubileum
bundel bevat een aantal korte studies van: dr
C Bezemer. dr. W. J. C. Buitendijk, dr. L. H
Enklaar, dr A. J Rasker e.a.
Dr. H. E. S. Wotdrtng en Dr. D. Th. Kuiper
REFORMATORISCHE MAATSCHAPPIJKRI
TIEK
468 blz geb. f 55.-
Ontwikkelingen op hel gebied van sociale
filosofie en sociologie in de kring van het
Nederlandse protestantisme van de 19e
eeuw tot heden
Dr. L. da Blola an Prof. Dr. A. H. Bredere
(redactie)
KERK A VREDE
In oudheid en middeleeuwen
202 blz.. 27.50
Studies door historici van de Vrije Universiteit
te Amsterdam bijeengebracht ter gelegenheid
van het eerste eeuwfeest (1880-1980)
Aan deze bundel werkten mee: Dr J. Oavid-
se. drs. G. H. Kramer, dr C. a van Leeuwen,
drs. N. Lettinck en drs J. J. ven Mooten-
broek.
Verkrijgbaar in de boekhandel
liïraïïi KOK KAMPEN
op aarde is, gewoon dichtjij tussen
ons, profaan werd verklaard, tweede
rangs, laag bij de gronds, onbruik
baar voor religieuze hoogten.
Er is nu een hervorming, een herzie
ning over de wereld gaande, de chris
tenen beginnen althans in groten ge
tale op hun religieuze wereldvreemd
heid terug te komen. De geesten kie
ren zich naar de materie, naar de
moedergrond.
Ook het woord „inspiratie' komt zo
weer dichter bij huis. Het wil aller
eerst zeggen dat elk spreken een ge
schenk is, kostbaar en belangrijk om
te zeggen en naar te luisteren. En dat
geschenk komt niet uit de hemel val
len en niet uit het niets.
Als iemand iets opschrijft, jets op
merkt, iets uitschreeuwt, iets fluis
tert, komt dat uit zijn ervaring, zijn
geschiedenis, zijn milieu. Dat alles
speelt elk ogenblik mee. Nooit zal het
doenlijk zijn al die invloeden, in hun
onderling verband en verstrengeling,
te ontrafelen. Maar alle verleden en
heel de omgeving hebben invloed.
'„Invloed" is een prachtig woord: een
vloed die bij je naar binnen vloeit. In
die zin wordt ieder die spreekt of
schrijft beïnvloed. De spreker wordt
gesproken. De schrijver wordt ge
schreven. Het is je eigen woordkeus,
onderwerp, stijl, schrijftrant, en tege
lijk zijn het helemaal de omstandig
heden waardoor je ze uit. Het vergt
heer je inzet en is tegelijk volkomen
gratis.
Is daarmee alles gezegd?
De in april in Parijs gestorven filosoof
Roland Barthes heeft over het om
gaan met taal veel oorspronkelijks
opgemerkt. Hij had het graag over de
erotische verhouding van de schrijver
tot de taal. Er is een sensueel contact,
de zintuigen Zijn uiterst hevig en te
der actief. De inblazing, de ingeving
is een vorm van gemeenschap en be
vruchting. Aantrekken en afstoten,
vechten en verzoenen, droogte en
vloeiing, het is allemaal herkenbaar
in spreken en schrijven.
Van groot belang is het het ontstaan
van de bijbel zo ook te leren zien als
eéh eeuwen durende ontwikkeling
tussen mensen. In de ongeveer twin-
tjg eeuwen van Abraham tot Jezus is
in het volk van Israël een taal-ge-
schiedenis meegegroeid, die een
schat ging bevatten, fiij andere vol
ken gebeurde dat weer anders, voor
hen even belangrijk en oorspronke
lijk. Wat de bijbel betreft, elk boek
ervan is ontstaan in een eigen milieu.
En in elk boek werd ieder deel weer
voortgebracht door bepaalde gebeur
tenissen en belevenissen. De bijbelle
zer moet daarnaar zoeken. Hij mag
het materiaal niet klakkeloos voor
zich neerleggen en zeggen: de Geest
heeft het geïnspireerd en daarmee
uit.
Waar geschreven wordt over vrijheid,
moet worden nagegaan uit welke on
vrijheid. Waar sprake is van toe
komst, moet worden gezien uit welk
verleden. Waar het gaat om genezing,
moet worden ontdekt uit welke ver
lamming. Ook bijbelboeken kunnen,
als alle geschrift, niet zonder de inspi
ratie van de lezer. Ook die brengt zijn
geschiedenis met zich, zijn bedoelin
gen, positie, denkgewoonten, opvat
tingen. Als hij werkloze is, zal hij heel
anders lezen dan wanneer hij paus is;
een vrouw leest anders dan een man;
in El Salvador wordt nu anders gele
zen dan in Nederland.
Er is nog een andere conclusie.
Schrijven heeft te maken met schep
ping en geboorte. Dat. gaat niet zon
der pijn, breuk, scheiding, conflict.
Uit onrecht komt zomaar geen recht.
Uit wat dodelijk vastgelopen is, zo
maar geen uitzicht. Elk mens, elke
generatie, elk volk heeft dat weer te
volbrengen. Wat geconcludeerd kan
worden, is dit: ook bijbel sluit je nooit
af. Je kunt de geschiedenis van het
oude Israël en van Jezus in bepaalde
boeken bundelen. Maar de mensen
moeten verder. Ook openbaring
houdt niet op. Jezus heeft de monden
niet dichtgeslagen. Hij wilde juist dat
je zelf zou spreken, schrijven, denken,
doen. Daari/it ontstaan ook vandaag
heilige teksten, op onverwachte plek
ken. De kerkse mens heeft daar dik
wijls niet als eerste oog voor. Hij zal
moeten beseffen dat je „inspiratie"
en „openbaring" nooit kunt monopo
liseren, opsluiten en bezitten.
Schrijven èn lezen hebben aldus in-
derdaad alles met beïnvloeding, met
inspiratie te maken. De duif is in alle
materie die uiteindelijk in een of an
dere vorm aan het oor strijkt. Het
wordt je gegeven in de slaap en aan
de slaap. De waakzaamheid en de
inzet die daaruit opstaan, brengen
iets onthullends voort.
Als Pinksteren daarmee te maken
heeft, dan gebeurt het meestal niet
op Pinksteren zelf. Het vindt plaats
als de tijd rijp is, als het moet. Maar-
dan is het ook vaak zeer hevig, stui
tend, aanstoot gevend en omver sto
tend. Pinksteren is revolutionair, ve
len willen dat liever niet wetén. De
eerste gemeenten, destijds, braken
radicaal uit de Joodse en Romeinse
afhankelijkheid. Hun vrijheidsliefde
was hun taalwonder.
Er zijn in dit vroege voorjaar in Euro
pa meer schrijvers gestorven die met
de gave der talen woekerden. Ik
noemde al Roland Barthes. Ook
Erich Fromm en Jean-Paul Sartre
stierven. Hun taal blijft groeien, gaat
misschien alleen maar heviger gloei
en nu hun pen is neergelegd. Al deze
drie schrijvers werden „atheïsten" ge
noemd. Men doet iemand vaak als
atheïstisch af, als de doorbraak die
hij teweeg brengt, onwelkom en las
tig is; als die doorbraak tegen jou is
en vóór anderen.
Sartre volstond er niet rhee, als Marx,
de mens te zien louter als een produkt
van maatschappelijke krachten. Hij
zei ook niet dat het allemaal van
boven komt. Hij vocht ervoor dat
recht en vrijheid van onderen kwa
men, van het gekoloniseerde volk in
Algerije, van de gebombardeerden in
Vietnam, van arbeiders en studenten
in het Parijs van de Gaulle. Nog vlak
voor zijn dood zei hij dat van de mens
een warm punt moet uitgaan dat zich
over het hele oppervlak van de sa
menleving zal verspreiden. Dat was
de revolutionaire broederschap waar
op Sartre steeds sterker ging hopen,
hoe zeer de wereldsituatie hem ook
deed spreken over „de wanhoop van
een oude man."
Erich Fromm schreef: „Ik geloof dat
het herkennen van de waarheid niet
in de eerste plaats een kwestie van
intelligentie is, maar van karakter.
Het belangrijkste element is de moed
om nee te durven zeggen, om onge
hoorzaam te zijn aan de bevelen van
de macht en de openbare mening, om
op te houden met slapen en ménselijk
te Worden, Om te ontwaken en dit
gevoel van huipeloosneid en nietig
heid af te werpen."
Zijn zulke vurige tongen wel welkom
bij die er warmpjes bij zitten?
Herman Verbeek is priester te Gro
ningen.
Meer kerknieuws
op pagina 11
CREDO
Maandblad voor Evangelie
en Cultuur
uitgave van de Stichting Confessioneel Gere
formeerd Beraad.
In het Mei-nummer schrijft dr. B. van Oeveren de introductie,
ds. M. P. van Dijk de „Kroniek", terwijf in de jeugdrubriek ds. J.
G. Meynen en Wim Scheltens aan het woord zijn.
Vanwege de grote aktualiieit heeft dit nummer als hoofdthema:
de homofilie.
Dr. J. Vlaardingerbroek: „Oude Testament en homofilie".
Drs. J. Bortda: „Het probleem van de homofilie en het
Nieuwe Testament".
Drs. D. Kok: „Pastorale begeleiding van homofiele gemeen
teleden".
Stuur onderstaande bon in een gefrankeerde envelop naar:
Dhr. H. J. A. G. Noordman, Kaap de Goede Hoop 27, 9642 AP
VEENDAM.
Ondergetekende verzoekt:
O toezending los mei-nummer a 3,50.
O abonnement CREDO 25,- per jaar.
O Scholieren/studentenabonnement a 19.- per jaar.
Naam:
Postcode: i„,v........:
Adres:
Plaats:
OEKUMENISCHE REISSTICHTINS „THflCIR"
De belevenis van Israël mag u niet missen!
Wij brengen u optimaal verzorgde rondreizen
(o.a. 4-sterrenhótels-hédèrlarids sprekende gidsen etc
waarin alle aspecten van „het land" aan de orde komen
Verder unieke rondreizen in
Egypte (met en zonder Nijlcruise) Turkije - Griekenland/Rome
Alle reizen het gehele jaar door
Vraag geheel vrijblijvend onze brochure.
Thaclr, Europafaan 14, 3844 AV Harderwijk. Tel.: 03410-21989.
(U mag ons ook 's, avonds en op zaterdag bellen. Wij zijn maar klein,
daarom moeten we beter ,ops best doen1).
STUDENTENPASTORAAT ENSCHEDE
Pastoraat aan de Technische Hogeschool Twente hogeschool voor
technische en maatschappijwetenschappen waarin Protestanten en
Rooms Katholieken volledig saihènwèrken.
De „Stichting Oecumenisch Campuspastoraat", namens 5 protestantse kerken verant
woordelijk voor het protestantse deel in het studentenpastoraat, zoekt in verband met het
vertrek van de huidige half-time Hervormde predikant
Binnen het kader van het Werk van een studentenpastor waaronder het eenmaal per 3
weken voorgaan in de zondagsdienst Wordt aktieve belanstelling verwacht voor een
kritisch-theologische' benadering van vragen met betrekking tot wetenschap, techniek en
samenleving..
Hiervoor wordt iemand gezocht die
bij voorkeur Ned. Hervormd is
van harte wil samenwerken in oecumenisch verband
een leeftijd heeft tot ongeveer 40 jaar, zulks in verband met de leeftijd van de
gereformeerde en katholieke kollega.
Een sekreiaresse maakt deel uit van het team
Degene die belangstelling heeft voor deze funktie, ook indien ftij/?ij niet geheel aan het
bovenstaande beantwoordt, wordt uitgenodigd te reflekteren
Nadere inlichtingen en eventueel een informatiepakket zijn te verkrijgen bij de volgende
leden van de benoemingscommissie: mevr C.A. van Schelven-van Nierop telefoon 074-
91 47 96 Dr E D. J. de Jongh, Kerkedennen 63, 7621 EB Borne, telefoon 074-66 42 14
Schriftelijke sollicitaties worden ingewacht bij laatstgenoemde voor 20 juni a s.
In verband met de vakanties zullen eventuele gesprekken met de rellektanten t
augustus worden gevoerd
Prof. dr. J. A. Oosterbaan in het Alge
meen Doopsgezind Weekblad ter ge
legenheid van het 450-jarig bestaan
van de doopsgezinde beweging in Ne
derland:
Wat dat dan wel is, dat „doopsgezind
eigene", dat is steeds weer een vraag.
Ik meen dat het daarbij niet in de
eerste plaats gaat om doopsgezinde
„kenmerken en eigenaardigheden",
zoals de gelovigendoop, het open
avondmaal, het niet-zweren van een
eed, de weerloosheid en de scheiding
van kerk en staat. Dat zijn allemaal
secundaire gevolgen. Het zijn alle
maal secundaire gevolgen. Het gaat
zelfs niet om een bepaalde formule
ring van centrale crhistelijke leer
stukken, zoals de typische mennoni-
tische christologie van de zestiende
eeuw, of de verhouding van Oude en
Nieuwe Testament, óf die van Geest
en Woord. Ik geloof, dat het meest
eigen-lijke is, dat wij samen onbe
schermd en vrij durven staan in de
spanningsvolle ruimte tussen het
Woord Gods dat uit de Bijbel tot ons
komt en de natuurlijke en historische
werkelijkheid waarin wij leren ver
staan wat het gebod van Christus nü
van ons vraagt. Samen staan wij on
der het oordeel, samen leven wij van
de genade. Het was het geweldige van
het eerste begin van de doperse bewe
ging, dat zij de moed opbracht om te
breken met alle historische, theologi
sche, kerkelijke en politieke mach
ten, die deze open ruimte Wilden vul
len en beheersen, en dat al zoveel
eeuwen hadden gedaan, dat het vrije
Woord haast geen kans meer kreeg
om gehoord te worden., Ook Luther
en Calvijn hielden nog aan de oude
formuleringen van de grote concilies
vast en omheinden huh eigen geloof
met nieuwe sterke confessies. De do
pers trachtten de Bijbel weer vrij en
„origineel" te lezen en voelden daar
door de spanning tussen het bijbels
geloof en het leven van de wereldse
werkelijkheid zo sterk, dat de ge
dachte van de „afzondering" van de
gemeente wel een noodzakelijke con
sequentie was.
Eenzijdigheden
Die spanning tussen geloof en werke
lijkheid kan tot twee tegengestelde
eenzijdigheden leiden, die prof. Oos
terbaan allebei ook nu in de broeder
schap aantreft:
Mensen denken soms in hun bran
dende geloofsijver, dat zij zelf als
gelovige en als gemeente of Broeder
schap geroepen zijn om door daad en
actie en als het moet door politiek of
ander geweld de wereld te veranderen
en het Koninkrijk naderbij te bren
gen. Dat is de „munsterse" dwaling,
die trouwens tegenwoordig niet al
leen bij de dopers wordt aangetrof
fen. De tweede dwaling is daaraan
tegengesteld; zij gaat er van uit dat
ieder ingrijpen in de wereldse werke
lijkheid verkeerd is en dat men deze
dus ijskoud aan haar eigen historisch
verloop moet overlaten en „Gods wa
ter over Gods akker" moet laten lo
pen. Dit is de liberalistische dwaling,
die het geloof alleen als een religieu
ze, innerlijke en subjectieve zaak op
vat. Het individualisme, dat de bui
tenlandse dopers altijd zo opvalt in
de Nederlandse Broederschap hoort
het meest bij deze houding. De ware
doopsgezinde houding tracht zich bo
ven deze eenzijdigheden te verheffen
in. het geloof dat de gemeente geroe
pen is om door het profetische Woord
te vermanen, het komende Konink
rijk te verkondigen en in de navol
ging van Christus' tekenen van de
belofte geven. -Niet meer, maar ook
niet minder is onze roeping.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Barendrecht (buitenge
wijkgem.): I. Kok te Zoetermeer;
Leiden: J. A. B. Jongeneel, voorhe
zèndingspred. te Indonesië, wonen
te Oegstgeest; te Hillegersberg:
Duisterhof te Yerseke.
Bedankt voor Middelburg: P. Vroe
indeweij te Workum; voor Vroom
hoop: S. J. Seinen te Ferwerd; v<X
De Lier: W. A. Vlasblom te De Bilt
GEREF. KERKEN (VRUG.)
Beroepen te Zeist: D. Los te Kaa
stad (Z.A.); te Leek-Roden: H. D
Herksen te Heemse.
NED. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Langerak: J. Bounta
Loosdrecht.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Apeldoorn: A. Mof'
kerken te Nieuw-Beijerland.
