Groot feest met
heel veel theater
A15C1)K1(
THEATERUNIE B
WILLEM BREUKER
KOLLEKTIEF
Festival of Fools:
wervelend muziektheater in
BOVEN DRIJVEN
R0 THEATER/
ROTTERDAMS PHILHARMONISCH ORKES'
Every Good Boy Deserves Favour
een stuk voor akteurs en orkest
door Tom Stoppard en André Previn
regie: Franz Marijnen
muzikale leiding: David Zinman
Roelof van Driesten
QUAQUARAQUA
COMMONPLACE QUINTET
WOENSDAG 21 MEI 1980
TROUW/KWARTET P 16 RH? gj
door André Rutten
Twee dagen vóór het,
Holland Festival be
gint het Festival of
Fools (29 mei-15 juni),
voor de vijfde maal ge
organiseerd, maar gro
ter dan ooit te voren.
Ongeveer negentig
groepen uit 25 landen
doen er aan mee.
Het voornaamste dat ze ge
meen hebben is, dat ze zich
richten op andere mensen
dan die naar de bestaande
schouwburgen gaan. Maar
bij voorbeeld wel naar Shaf-
fy, Melkweg, Paradiso, To
neelschuur, Vondelpark, op
straten en pleinen.
Daar zijn de eerste Festivals
of Fools ook gehouden, met
iedere keer weer meer pu
bliek. Ieder jaar kwamen er
meer mensen naar toe. Die
ruimtes werden te klein.
Nu wordt er een enorm feest
terrein klaargemaakt op de
voormalige werf van de Am
sterdamse Droogdok Maat
schappij aan het IJ en aan de
Meeuwenlaan (52), waar in de
allemaal grote, en soms
enorm grote hallen (leeg, om
dat ze straks afgebroken
worden) podia worden opge
richt.
Daarop worden iedere dag
dat het feest duurt (behalve
op 2 juni), van twee uur
's middags tot twee urn
's nachts voorstellingen ge
geven. En ook nog op het
buitenterrein, al dan niet in
tenten En niet alleen toneel,
ook mime, dans, muziekthea
ter, popmuziek, jazz, film,
beeldende kunst, poëzie.
Op één dag telkens meer dan
een mens allemaal kan bijbe
nen. Er zijn wel dag-passe-
partouts te koop, die het mo
gelijk maken overal binnen
te lopen om even te proeven
en te blijven hangen bij wat
bevalt.
Hotelschip
Uiteraard zijn er ook cafés en
restaurants een heel goed,
schijnt het, op het hotelschip
in het eigen binnenhaventje
van de werf, waar ook een
variété-schip zal liggen.
Van de negentig groepen ko
men er zo'n dertig uit Neder
land. Sommige spelen er al
eerder geziene voorstellingen
Hauser Orkater bij voor
beeld geeft er de laatste
reeks van „Zie de mannen
vallen". Andere komen met
nieuwe produkties. Baal, tij
delijk ontheemd nadat het
Shaffy heeft verlaten, en
Frascati nog niet klaar is,
laat er zijn „George Sand"
zien, het Werktheater behal
ve zijn kinderstuk „Hoe over
leef ik de nacht" en zijn
avondstuk „Gewoon Weg"
een „extra"; The Dutchman"
van Leroi Jones, eigenlijk in
een metrostel spelend, maar
hier in een autobus vertoond.
Verder de Bamsisters, de
DOGtroep, de Amsterdamse
Vuilharmonie, Waste of
Time, Bart StuyfFlup en Ju-
bedrijf.
Vier Belgische lieden vormen de groep Radeis die tijdens het Festival of Fools hun programma „Radeis wegens ziekte
zullen brengen. De groep brengt een in beeld gebrachte strip als theatervorm.
Dan zijn er de groepen, die de
kern vormden van vorige fes
tivals: Janeo Edwards,
Footsbarn Theatre, The
People Show, Carlos Traffic,
Friends Roadshow en Big
Banned, Pigeon Drop, Sail
Joia, Bob Kerr's Whoopee
Band
Nieuwe groepen=
Voor dit festival zijn er ook,
in samenwerking met het In
ternationaal Theater Insti
tuut, nieuwe, althans voor
Nederland nieuwe groepen
opgespoord, in Hongarije,
Roemenië, Tsjechoslowa-
kije, Polen, Oost-Duitsland,
Cuba.
Want er is geprobeerd dit
Festival of Fools zo interna
tionaal mogelijk te maken,
omdat het tegelijkertijd ook
het zesde, door Nederland ge
plande, seizoen is van het
Théótre des Nations, dat on
der de hoede staat van het
Internationaal Theater Insti
tuut, gelieerd aan de Unesco.
Dat ThéStre des Nations is in
de jaren vijftig uit een Parijs
initiatief ontstaat. De opzet
was in het toeristenseizoen,
als de Parijse theaters op va
kantie waren, in de Franse
hoofdstad toch een theate
raanbod te presenteren, met
een keuze uit het theateraan
bod van verschillende
landen.
Le Théatre du Monde heette
het aanvankelijk. Daar was
het eerste Europese optreden
van de Opera van Peking, de
eerste voorstelling buiten
Duitsland van Brechts Kau-
kasische Krijtkring, Neder-,
land liet er Heijermans „Uit
komst" zien, maar ook Euri
pides' „Oidipoes". En zelfs
een Anouilh. Dat heeft jaren
redelijk gebloeid, totdat,
door toename van de inter
nationale contacten het hele
jaar door de belangstelling
taande en Parijs niet langer
de benodigde financiën be
schikbaar stelde
Het leek tamelijk geluidloos
te verdwijnen, tot het Inter
nationaal Theater Instituut
het nieuw leven in blies, niet
door zelf de financiering er-,
van op zich te nemen, maar
door elk jaar een ander land
uit te nodigen zo'n Théètre
des Nations te organiseren
en te financieren, als een
soort staalkaart van het we
reldtheater
V erschui vingen
Aanvankelijk bleef het een
staalkaart van wat grote ge
zelschappen aan knappe
voorstellingen maakten,
maar gaandeweg begon er
ook iets te verschuiven. Wat
kleine groepjes buiten de
schouwburgen deden lang
het theater in de marge ge
noemd kreeg er ook een
plaats in.
Het vorige seizoen, in Ham
burg, trad de Royal Shakes
peare Company er in op (met
Shakespeares „Coriolanus),
maar ook het Werktheater
(met „Als de dood"), ook Pip
Simmons (Woyzeck en We),
het Squat Theatre (Pig,
Child, Fire en Andy Warhol's
Last Love), maar ook het
Württembergische Staats
theater (Ella, vorig seizoen
ook in het Holland Festival).
Een soortgelijke verschui
ving als in het toneelaanbod
van het Holland Festival te
zien is geweest.
Het Festival of Fools, dat nu
voor Nederland het zesde sei
zoen van dat ThéAtre des Na
tions programmeert. Het is
zes jaar geleden begonnen
als een theaterfeest, dat zich
tegelijk met het Holland Fes
tival voltrok, zonder dat in
de wielen te willen rijden,
kiezend voor een soort thea
ter dat meer een ongedwon
gen volksfeest voor zoveel
mogelijk soorten publiek wil
de zijn.
Een festijn van narren. Hoe
rijk en gevarieerd het aan
bod van dat soort theater
was werd iedere volgende af
levering duidelijker, en ook,
dat het ieder jaar meer pu
bliek trok ook.
Daarom maakt het Festival
of Fools van dit zesde seizoen
van het Théëtre des Nations
een grote geestelijke waaier
van alles bij elkaar enkele
honderden voorstellingen.
Kinderen
's Middags zal het er ook
voor kinderen gezellig zijn,
op het feestterrein buiten,
veelal ook binnen. Er zijn
speciale kaartjes voor te krij
gen. (Voor drie gulden). De
organisatoren zijn er op uit
van het enorme complex een
groot, gezellig feestdorp te
maken, daar tussen IJ en
Meeuwenlaan.
Zakelijke informatie: Voor
verkoop, reserveringen en
overzichtelijke program
ma's bij alle VVV-kantoren
in Nederland, bij Cisca
(Stadsschouwburg), Neder
lands Theater Centrum
(Stadhouderskade 92) en
Shaffy (Keizersgracht 324)
Amsterdam. Een dagkaartje
kost 15. (kortingen voor
DJP, 65+ enz.), een middag-
kaart (voor ouders en kinde
ren) 3, een Festivalpas
150 (alleen bij Shaffy).
Voor sommige voorstellin
gen moeten (in verband met
de plaatsruimte) nog gratis
kaartjes gehaald worden. De
kassa op het feestterrein zelf
is van 27 mei af open.
Vervolg van vorige pagina
wordt de geestelijk misma-
kende werking van de media
genadeloos getekend in het
verhaal van Lotte. Zij is een
vrouw van dertig, en door
haar man verlaten.
In haar zoektocht naar liefde
en warmte stuit ze telkens
weer op mensen die het te
druk hebben met zichzelf en
nog slechts kunnen leven en
communiceren via «ie media.
Tijdens de bezoeken die ze
brengt aan vrienden en fami
lie doorbreekt ze voortdu
rend de code met haar onbe
vangenheid.
Haar humane optreden
wordt niet op prijs gesteld.
De media dienen de mens en
daar komt geen persoonlijk
initiatief of emotionele reac
tie meer aan te pas.
In zijn extreemste vorm
komt dit tot uiting in de sce
ne in de hal van een flatge
bouw waar Lotte gedwongen
wordt een dialoog met haar
vriendin aan te gaan vla de
huistelefoon. Maar ook bij
het oudgeworden echtpaar
dat nog slechts via een diase
rie de alledaagse handelin
gen kan beleven, of Lotte's
kantoorvriend die zijn hart
slechts kan luchten via de
dictafoon, misschien aan zijn
secretaresse.
Met Edith Clever als Lotte
heeft Stein een imponerende
voorstelling gemaakt van
een stuk dat genadeloos pijn
lijk laat zien hoe het gemak
der media het leven op een
onontkoombare manier ont
menselijkt.
Het tegendeel van Gross und
Klein is „Aus der Fremde".
Het is het eerste avondvul
lende stuk van de Oostenrij
ker Ernst Jandl en ook de
eerste regie van Ellen Ham
mer. Een samenwerking die
tot een opmerkelijke voor
stelling heeft geleid.
Aus der Fremde toont 28 uur
uit het leven van een dichter
die voortdurend gestoord
wordt in zijn werk maar die
storingen zelf oproept om het
werken verantwoord voor
zich uit te kunnen schuiven.
Totdat hij er niet meer om
heen kan en het begin
schrijft van zijn eerste
avondvullende toneelstuk.
Het is het stuk waar de toe
schouwer op dat moment
naar kijkt.
Aus der Fremde is autobio
grafisch getint en geschreven
in de aanvoegende wijs en de
derde persoon. Het is opge
bouwd uit drieregelige stro
fen, die de acteur Peter Fitz
van een ritme voorziet dat
perfect correspondeert met
de innerlijke roerselen van
de dichter.
De derde voorstelling die de
Schaubühne in Nederland
laat zien is „Die ganz begreif-
lichte Angst vor Schlagen"
een collectief project waarin
zes hoogtepunten uit het
werk van de Franse blijspel
dichter en satiricus Courteli-
ne uit het begin van deze
eeuw worden uitgevoerd.
Drie waardevolle voorstellin
gen, die ondanks het wegblij
ven van de Oresteia, enigs
zins een idee geven over het
werk van de Schaubühne.
Een gezelschap dat de per
soonlijke preoccupaties van
zijn medewerkers steeds
weer probeert te vervlechten
in de stukken die uit alle
tijden stammen. Geen poli
tiek of esthetisch manifest
vooraf, maar motivatie, inzet
en het aanwenden van intel
ligentie om een zo groot mo
gelijk artistiek resultaat te
bereiken.
Er is meer toneel in het Hol
land Festival dan de reeks
voorstellingen van gezel
schappen uit Berlijn.
Het Rotterdams Philharmo-
nische Orkest (dirigent Da
vid Zinman) en het Ro-thea-
ter (regisseur Franz Marij-
nen) spelen „ABCDEFG" in
het Engels (Every good boy
deserves favour), naar een
idee van de Franse compo
nist André Previn geschre
ven door de Engelse schrij
ver Tom Stoppard. Het is
een toneelstuk waarin een
volledig orkest een rol
speelt. Een Russische dissi
dent, opgesloten in een „hos-
pitaal"-cel, samen met een
krankzinnige, die denkt dat
hij een groot symfonieorkest
dirigeert.
Rotterdam 5, 6, Amsterdam
7, 8, Den Haag 11, geschrapt,
Utrecht 12, Groningen 14,
Eindhoven 16 juni.
Een spel van Wim T. Schip
pers en Gied Jaspers, „Elly,
of het beroemde stuk" is een
VPRO-televisieproduktie,
die op 1 juni bij de opening
van het festival in het Am
sterdamse Carré gespeeld
wordt. Behalve acteurs en
actrices nemen er ook musi
ci, amateurkoren, cabare
tiers, een balletdanseres,
vier heldentenoren, drie to
neelmeesters en een piano
stemmer aan deel. Amster
dam 1 juni.
Het Onafhankelijk Toneel
speelt, op een eigen manier,
Maxim Gorki's „Zomergas
ten", het publiek in een villa
in Den Haag of Rotterdam,
de spelers buiten. Den Haag
10 t.m. 21 juni (niet op 15 en
16) Roterdam 24-28 juni.
Robert Wilson speelt samen
een derde programma met
de gehoorgestoorde Chris
topher Knowles, „Dialog
Curious George". Rotter
dam 1, 2, 3, 4 juni.
In Mickery komen Ping
Chong en Teh Fiji Company
uit New York terug (afgelo
pen september speelden zij
er „Lazarus") met „Hum
boldt's Current", aangeduid
als De ontdekking van de
wereld en haar gevolgen.
Mickery Amsterdam 3 t.m.
21 juni (niet op zo. en ma.).
Poppenspel voor volwasse
nen biedt Jozef van den Berg
in „De Marskramer". Am
sterdam 4, 5, Groningen 11,
Utrecht 12,13,14, Rotterdam
15,17, Den Haag 18,19, Haar
lem 20 juni.
In het Universiteitstheater
in Amsterdam laten de Ri
ante Producties een voor
stelling zien, die „,De Ont
dekking" heet De fictie is:
een noodlijdende filmstudio
Iaat publiek toe bij de opna
men van een B-film. Amster
dam 2 tm. 22 juni (niet op 9
en 16).
Kindertheater
Naast de Duitse van het
Gripstheater zijn er ook Ne
derlandse kindervoorstel
lingen: Een Holland Festi-
val-produktie is „Vertrouw
nooit een trol", een opera
voor kinderen. Amsterdam
1, 2, Den Haag 4, Eindhoven
5, Rotterdam 8 juni
Het kindermusical-ensem
ble uit Gent speelt „Spring".
Den Haag 1, Amsterdam 7,
Utrecht 8, Rotterdam 14
juni.
Wiedus uit Rotterdam speelt
„Circus Emma". Utrecht 1,
Den Haag 2, 3, Rotterdam 4,
Almelo 8, Amsterdam 11
juni.
Stadsschb. Amsterdam - 11, 13, 14, 16, 17 juni
de Lantaren-Rotterdam - 12 juni
de Oosterpoort-Groningen - 15 juni (matinée),
de Klinker-Winschoten - 20 juni
Schouwburg Middelburg - 21 juni
Muziekcentrum Utrecht - 22 juni
Rotterdam (de Doelen): 5,6 juni - Amsterdam (Concertgebouw):
7,8 juni (matinee) - Utrecht (Muziekcentrum Vredenburg):
12 juni - Groningen (de Oosterpoort): 14 juni -
Eindhoven (Stadsschouwburg): 16 juni a.s.
chor. Hans Tuerlings
muziek Henk Alkema
kostuums Jacq. Mayen
chor. Ton Simons
muziek Michel Waisvisz
kostuums Andrew Lord
6 en 7 juni Rotterdam, 8 juni Amsterdam,
10 juni Utrecht, 12 juni Den Haag.
Galerie de Sluis
26/4-20/6
Hugo Demarco
Ebrahlm Ehrari
schilderijen en etsen
Prent v.d. maand mei Dina Bos v.d. Molen ets, opl. 30 125.
Prent v.d. maand juni Erwin Fasel ets f 135, opl. 25.
Grafiek en keramiek v. vele kunstenaars in stock
Open woe. t/m vrij. 12-18 u., do. 19-21 u.. za. 11-17 u. Zon 13-17 u. en volg afspr
Sluiskant 24 2265 AB Leidschendam 070-200156.
5/5 - 7/6'80
Michael Garady
„Disasters of war"
olieverven op papier
Holley Chlrot
international art gallet) j
Nieuwe Spiegelstraat 57."'1
1017 DD Amsterdam
„Un chant dans le désert"
mm, en ii,no, iQes Jongkind
„Nieuwe kijk op
traditionele techniek"
batiks
iui uu «rrv
KWnsthandel
Roelant
open di t/m za 11.00-17 00
zo 14 00-17 00 uur
telefoon: 020-236642
Kunstuitleen - kunstuitleen
Kunstuitleen -
Amstel 34 tel. 239215
Amsterdam
Stedelijk Museum, Rozengracht 3, Zutphen
24 mei - 15 juni Ballet: kostuums, ontwerpen, decors, affiches
Museum Henriette Polak, Zaadmarkt 88, Zutphen
17 mei - 8 juni José Capricorne, schilderijen en tekeningen.
