Islamitische op verdeeld 'lan voor vrijlating ijzelaars in Iran' ifflami heeft genoeg van Castro's zendingen Zuid-Afrika sluit zwarte universiteit Autonomie-overleg gaat door, maar de vaart is eruit Belaunde wint in Peru verkiezingen 11 !*v 1 («r J""- - 1 Buthelezi prest scholieren ashington zegt van niets te weten CDU sluit rijen achter Strauss r .J ^ÓAG 20 MEI 1980 BUITENLAND TROUW/KWARTET LAMABAD (Reuter, AFP, AP) Op de bijeenkomst van de jiisters van buitenlandse zaken van islamitische landen is sieren grote verdeeldheid naar voren gekomen. de vergadering waar 39 landen en Palestijnse bevrijdingsorganisatie 0 vertegenwoordigd zijn. vlogen j, en Irak elkaar in de haren, was er ■£r geen overeenstemming over Af- anistan. waarvan de regering niet 5 uitgenodigd,, en waren er tevens schillen van mening over een isla- tisch standpunt ten opzichte van ypte en het vredesproces in het dden-Oosten. Iraanse minister van buitenlandse in, Sadegh Ghotbzadegh, trok fel leer tegen Irak en verweet de èring in Bagdad verantwoordelijk zijn voor een serie grensincidenten de Iraaks-Iraanse grens de af ge in weken. Volgens hem heeft Irak 00 Iranezen uitgewezen, mensen wie de families al generaties gele naar Irak waren getrokken. De akse delegatie onder leiding van ned Al wan maakte hiertegen be ar en zei dat Iran de Iraakse inwo- 5 in de olierijke Iraanse provincie ihestan onderdrukte en dat het rind in Teheran „een bedreiging is de veiligheid van het gehele ge- over het voorstel om Egypte te oordelen vanwege zijn vredesver- gmet Iraël was men het niet eens. kele Afrikaanse landen onder aan- van Senegal bleken niets rzë'n veroordeling te voelen De tieke commissie van de conferen- heeft de vergadering inmiddels (gesteld bij de Veiligheidsraad de Verenigde Naties aan te drin- op sancties tegen Israël wanneer regering-Begin haar plannen door- om Jeruzalem tot hoofdstad van te maken. Bovendien zouden tische landen de betrekkin- moeten verbreken met regerin- die Jeruzalem als hoofdstad van lël erkennen of er een ambassade igen. Waarnemers meenden gis- o dat deze voorstellen wel kans slagen hebben. het. gezien de omvang van het Af ghaanse verzet, belachelijk vol te houden dat de Russen in Afghanistan de steun hebben van de bevolking. Hij noemde het de plicht van alle moslems de Afghaanse partizanen te Eelpen en zei dat Iran desnoods de Afghaanse vrijheidstrijders zou be wapenen als de Russen zich niet uit het land zouden terugtrekken. Daar entegen vond de Palestijnse bevrij dingsorganisatie dat het bewind van Babrak Karmal moest worden uitge nodigd om zijn visie op de situatie te geven. Ghotbzadegh stelde de conferentie voor een gezamenlijke veroordeling uit te spreken over de Amerikaanse agressie in Iran en de Russische agressie in Afghanistan. Hij vond dat de Amerikaanse poging om de gijze laars te bevrijden „onderdeel uit maakte van een groter plan dat tot doel had onze nieuwe islamitische republiek te vernietigen." De minis ter hoopte dat de samenwerking tus sen de islamitische landen zal leiden tot de vorming van een islamitisch front van 800 miljoen zielen. In de Iraanse delegatie in Islamabad heb ben ook Afghaanse guerrilla-leiders zitting, hoewel dat door het secretari aat van de conferentie wordt ontkend. Vertrouwen lachelijk ir Afghanistan zei de Iraanse mi er van buitenlandse zaken dat het Klpunt van zijn regering niet was ijzigd. De Russische troepen sten het land verlaten, dan pas er gepraat worden over erken- gvan het bewind van Babrak Kar in Kaboel. Ghotbzadegh noemde Ook India werkt aan een oplossing van de crisis in Afghanistan. De Indi ase premier, Indira Gandhi zei in ei gen land vertrouwen te hebben in het jongste Indiase initiatief, dat volgens haar kon leiden tot de terugtrekking van de Russische troepen uit Afgha nistan. Dat initiatief slaat dan op de reis van de Indiase onderminister van buitenlandse zaken, Ram Satne, naar Kaboel, waar hij een onderhoud had met Babrak Karmal. Hij heeft ge praat over het nieuwste voorstel van Karmal, die rechtstreekse besprekin gen wil voeren met Iran en Pakistan. Beide landen hebben echter al laten weten daar voorlopig niets voor te voelen. Satne zei bij zijn terugkomst in New Delhi echter dat de Afghaanse crisis „dichter bij een oplossing" was gekomen. Meer argumenten dan „president Karmal is bereid het pro bleem zo spoedig mogelijk te rege len" had hij echter niet. Hij zou geen nieuwe Indiase voorstellen hebben gedaan. JOHANNESBURG (AFP, AP. Reuter) Op de belangrijkste zwarte universiteit van Zuid-Afrika, Fort Hare, is het onder wijs stopgezet wegens steun van de studenten aan de staken de scholieren. De Zuidafrikaanse thuislandleider Gatsha Bu thelezi prest de stakende studenten weer aan het werk te gaan. Zo niet dan zal hij zelf de zwarte scholen voorgoed sluiten. In de Kaapprovincie in het zuidwes ten, waar de protestbeweging begon, en in het gebied rondom Johannes burg keerden veel studenten gisteren IS WASHINGTON (Reuter, AFP, AP) Het nieuwe Iraanse parlement krijgt op 5 juni plan voorgeschoteld waarin de vrijlating van de Amerikaanse gijzelaars in drie fasen zal den geregeld. Dit heeft het Franse persbureau AFP bekend gemaakt. Vanuit Iran was er eravond geen reactie op het bericht, terwijl vanuit Washington gezegd werd dat men het taan van het plan niet kon bevestigen. n gens het plan zouden de drie ip gste Amerikaanse diplomaten die o i bevinden in het gebouw van het h isterie van buitenlandse zaken in het eerst worden vrijgelaten. 4 november als de gijzeling een oud is, zou men veertig gijzelaars vertrekken op voorwaarde dat Vcfrerenigde Staten met Iran bespre- laj gen zouden beginnen over de nse tegoeden ter waarde van 16 a ard gulden, die door president my Carter zijn bevroren. De laat- tien gijzelaars, die door de bezet studenten worden verdacht spionage, zouden aan de beurt als Iran en de Verenigde Staten idé verdrag van vrede en neutraliteit upen hebben gesloten de bronnen van AFP was het i uitgewerkt door Hilarion Capuc- ci. de Grieks-orthodoxe aartsbis schop die de lijken van de bij de mislukte bevrijdingspoging omgeko men mariniers aan het westen over droeg, de Franse advocaat Christian Bourguet en de Argentijnse zaken man Hector Villalon. Het plan zou besproken zijn met de Iraanse minis ter van buitenlandse zaken Sadegh Ghotbzadegh, toen die onlangs Frankrijk, Zwitserland en Italië bezocht. Iraanse functionarissen hebben nog niet gereageerd, wel werd er in Tehe ran gezegd dat de Syrische diplo maat. Adib Doudy, die door VN-se cretaris-generaal Kurt Waldheim naar Teheran Is gestuurd, niets met de gijzelingszaak te maken had. Iraanse woordvoerders zeiden dat de Syriër slechts naar Teheran was ge komen „om de misdaden van de sjah en de Verenigde Staten in Iran te onderzoeken". Woordvoerders van de Verenigde Naties hadden eerder ge zegd dat Doudy zich wel degelijk met de gijzelingszaak zou inlaten. In Islamabad zei de Iraanse minister van buitenlandse zaken Gotbzadegh niet meer over de Amerikaanse gijze laars dan dat het Iraanse parlement over hun lot zal beslissen. Strafmaat regelen van de Europese Gemeen schap zullen Iran niet van eenmaal genomen besluiten afhouden, aldus de minister, die overigens niet onder de indruk was van wat de negen in Napels hadden afgesproken. „Ook in Europa denken de ondernemingen sterker aan de eigen beurs dan aan beslissingen van regeringen", aldus Ghotbzadegh, die verder zei al van 1200 Amerikaanse ondernemingen de verzekering te hebben gekregen dat deze zich niet aan de Amerikaanse boycot tegen Iran zullen houden terug naar de klas. In Johannesburg dreigden zij echter onmiddellijk pen en potlood er weer bij neer te gooien, als aan hun eisen niet binnen drie weken wordt tegemoet gekomen. El ders duurt de boycot voort. Studenten willen gelijkberechtiging van blank en nietrblank in het onder wijs, of op zijn minst dat daarmee een begin wordt gemaakt. Buthelezi zei dat hij geen lege scho len wil. „Ik maak geen grapjes als ik zeg dat we zullen sluiten als de boy cot aanhoudt." De sluiting van de Fort Hare-univer- siteit, op ongeveer 100 kilometer van Oost-Londen is de eerste harde reac tie van de onderwijsautoriteiten op de scholierenstaking. Speciale bus sen werden ingezet om de studenten weg te halen van de campus van de universiteit, waar onder meer de ge vangen zwarte nationalist Nelson Mandela en de premier van Zimbab we Robert Mugabe hebben gestu deerd. De studenten kregen zes uur om het terrein te verlaten. Pers De Zuidafrikaanse regering heeft be sloten het meest omstreden deel van de nieuwe perswetgeving te laten val len. Dit hield in dat bepaalde artike len over acties van de politie voor publikatie aan de autoriteiten moes ten worden voorgelegd. Voor het noe men van namen van personen die wegens „terroristische activiteiten" worden gearresteerd zou eerst toe stemming moeten worden gevraagd. Drie Zuidafrikanen, twee blanken en een kleurling hebben in Johannes burg een hotel bezet gehouden. Vol gens de politie waren er geen politie ke motieven in het spel en waren de bezetters onder invloed van verdo vende middeele Na zeven uur onder handelen gaven zij zich over. door James Dorsey CAIRO De autonomie-onderhandelingen tussen Egypte en Israël zullen zeker worden hervat. Maar het blijft de vraag of het kernprobleem van een vredesregeling de positie van de Palestijnen kan worden geregeld. Misschien was het de zon mis schien was het grapje of moge lijk vertelde de Westduitse pre sident Cartsens zijn Mexicaanse ambtgenoot Lopez Portillo iets verrassends. Hoe dan ook, de laatste knipperde even met de ogen. Lopez Portillo is op rond reis door West-Europa, waarbij met name over energie zal wor den gepraat. In Mexico zijn grote olievoorraden ontdekt. In Parijs heeft Lopez Portillo gepraat met president Giscard over Mexi caanse olie in ruil voor Franse steun bij het opbouwen van de Mexicaanse industrie. BONN (AFP DPA, Reuter) De Westduitse CDU heeft de rijen geslo ten achter lijstrekker Franz Josef Strauss. Dit ondanks de verpletteren de nederlaag die de christen-demo craten vorige week leden bij deel staatverkiezingen in Noordrijn-West- falen. Ook bij andere deelstaatsver kiezingen kreeg de CDU klop sinds de benoeming van de havik Strauss. Partijvoorzitter Helmut Kohl maakte gisteren tijdens een programmaver gadering in West-Berlijn duidelijk dat de CDU niet terug zal komen op Strauss' lijsttrekkerschap. „Met ons gezamenlijk programma, met Strauss en met de beste ploeg kun nen we de verkiezingen voor de bondsdag (de Westduitse tweede ka mer; red.) winnen", aldus Kohl. Buiten de vergaderzaal was een grote politiemacht op de been wegens een betoging van linkse groepen tegen Strauss. Zaterdag kwam het in West- Berlijn tot felle straatgevechten toen betogers een Amerikaanse vlag ver branden op het dak van het cultureel centrum Strauss was zelf niet aanwezig bij de CDU-vergadering. Eerder had zijn ei gen CSU, die met de CDU één lijst vormt, zich achter Strauss en het gezamenlijk verkiezingsprogramma geschaard. Nadruk wordt daarin gelegd op het beëindigen van de ontsparmingspoli- tlek, van de huidige bondskanselier Helmut Schmidt en zijn voorganger Willy Brandt. Kohl sprakt tijdens het CDU-congres in West-Berlijn over een „Moskou-gezinde" vleugel bin nen Schmidts sociaal-democratische SPD. Hij verweet de SPD verder een verwaarlozing van het bondgenoot schap met Washington en „anti-Ame rikanisme". De bekvechtende onderhandelaars lijken de streefdatum voor een volle dig akkoord over autonomie voor de Palestijnen In de door Israël bezette gebieden van 26 mei te hebben ver schoven naar een nieuwe, nog onoffi ciële datum: de Amerikaanse presi dentsverkiezingen van november. De Egyptenaren en de Amerikanen to nen zich verbitterd en teleurgesteld door dit uitstel de Israëliërs zijn wei nig geschokt. Het probleem is. zegt de Israëlische ambassadeur in Cairo Elijahoe Ben Elissar, dat we in feite niet over een overgangsregeling in Judea, Samaria en Gaza onderhande len. maar over de uiteindelijke status van deze gebieden. President Sadat van Egypte zou zijn Amerikaanse collega tot ingrijpen kunnen dwingen door in deze tijd van strijd om het Witte Huis Carters per soonlijke succes de akkoorden van Camp David ter discussie te stel len. Leden van de Egyptische delega tie verwachten echter niet dat hun president zich tegen de Amerikaanse leider zal keren, die het immers in grote lijnen met hem eens is. Maar Sadat is er niet de man naar om beleidswijzigingen van tevoren aan te kondigen. Niet eeuwig Het Egyptisch-Israëlisch-Amerikaan- se overleg wordt waarschijnlijk her vat tussen 26 mei en 3 juni, de dag waarop de laatste acht Amerikaanse voorverkiezingen worden gehouden. Cairo rekent er op dat er voorlopig niets wordt opgelost, maar wil Israël wel duidelijk maken dat de onder handelingen niet eeuwig kunnen du ren. „Wij willen de vaart erin houden en streven naar wezenlijk resultaten tegen het eind van het jaar," zegt een Egyptische onderhandelaar. De Amerikanen mikken erop binnen niet al te lange tijd een deelakkoord te bereiken om in ieder geval enige vooruitgang te boeken. Een lid van de Amerikaanse delegatie meent dat bij voorbeeld een akkoord betreffende de zeggenschap over de waterbron nen in de bezette gebieden binnen handbereik is. „WIJ zijn hiermee verleden maand tijdens de laatste ronde van de onder handelingen begonnen," zegt een an dere Amerikaan wat somber, „maar wij bereikten vrijwel niets. Elke keer als wij denken de kernproblemen te kunnen aanpakken, maakt de ene of de andere partij bezwaar op een ge heel ander niveau. Het valt niet mee. Beide partijen zeggen dan de onder handelingen zonder voorwaarden vooraf te willen hervatten, om vervol gens een lijst voorwaarden op tafel te leggen." Jeruzalem Het jongste struikelblok is een wets-- ontwerp in de Knesset, het Israëli sche parlement, waarbij Jeruzalem als geheel tot de eeuwige en ondeel bare hoofdstad van de joodse staat wordt uitgeroepen. Dit is een recht streekse afwijzing van Sadats eis dat de honderdduizend Palestijnen in het vroeger Arabische deel van de stad mogen deelnemen aan de verkiezin gen voor de Palestijnse raad van zelf bestuur, en dat Oost-Jeruzalem weer onder Arabische souvereiniteit dient te komen. Cairo gebruikt dit wetsontwerp als aanleiding om voorlopig de autono mie-onderhandelingen op te schor ten. al geven Egyptische functiona rissen onder vier ogen toe dat het voorstel in de praktijk niets veran dert aan de bestaande toestand. Der tien jaar geleden al riep Israël Jeruza lem uit tot eeuwige hoofdstad, zij het niet bij wet. „Dit was gewoon een voorwendsel en misschien niet het beste," geeft een Egyptenaar toe. En hij wijst er dan op dat juist op dit punt er een grote mate van eenstemmigheid bestaat in Israëlische concessies aangaande Je ruzalem in ruil voor hervatting van de besprekingen niet erg waarschijnlijk zijn. Ondanks alle kritiek van de buiten wereld op de Israëlische houding wacht de regering-Begin rustig af tot de standpunten in Amerika en elders zijn veranderd. „Uiteindelijk", zegt een regeringswoordvoerder in Jeruza lem, „hebben wij alle troefkaarten. Wij controleren immers de westelijke Jordaanoever en de Gazastrook." LIMA (AFP, DPA) De Peruanen hebben de 67-Jarige architect Fernando Belaunde Terry gekozen tot president. Op 3 oktober 1968 was hij bij een militaire staatsgreep zonder bloedvergieten afgezet en naar Argentinië gedeporteerd. Belaundes overwinning werd zeker toen hij bij het tellen van de stemmen de grens van 36 procent overschreed die nodig is om rechtstreeks te wor den gekozen. Als bij deze eerste de mocratische verkiezingen sinds 17 jaar geen der kandidaten de 36 pro cent zou hebben gehaald, had het eveneens zondag gekozen parlement moeten kiezen uit de best geplaatste twee kandidaten. Terry versloeg ge makkelijk de 64-Jarige Armando Vil- lanueva del Cam po, de enige andere kandidaat die een mogelijke winnaar was. Belaunde Terry die de leider is van de gematigde partij voor volksactie (AP), zegde toe dat hij de persvrijheid volledig zal herstellen. Op 28 juli zal hij worden geïnstalleerd. Het militai re bewind onder leiding van generaal Francisco Morales Bermudez had op de verkiezingsdag bekendgemaakt dat het de keuze van de kiezers zou eerbiedigen. Morales was in 1968 mi nister van financiën onder Belaunde Terry. Villanueva die de kandidaat was van een centrum-linkse groepering, de Amerikaanse revolutionaire volksal liantie (APRA), heeft volgens de onof ficiële uitslagen 27 pet. van de stem men gekregen en de voormalige bur gemeester van Lima Luis Bedoya Reyes 11 pet. De uiterst linkse en rechtse partijen leden een vernieti gende nederlaag. Wat de verkiezing van de 60 leden van de Senaat en de 180 leden van het Huis van Afgevaardigden betreft, staat ook de AP van Belaunde Terry er het beste voor. Als zij ook in het parlement een meerderheid krijgt, zou dat een dubbele overwinning voor het gewezen staatshoofd zijn. Wim Jansen ®ieuw trokken groepen zwarte jongeren in de nacht van zondag op Jlandag plunderend en brandstichtend door de straten van de Ameri- J! inse stad Miami. Het dodental is inmiddels gestegen tot achttien, het pr ntol gewonden ligt boven de 220. De zwarte bevolking had een directe üeiding, maar ook onder andere bevolkingsgroepen zijn dergelijke barstingen goed mogelijk. De enorme golf Cubaanse vluchtelingen op dit moment opnieuw Miami overstroomt heeft daar direct e te maken de States praten we Engels," stond er '?e week te lezen op een spandoek in de 'ten van Miami. Het was één van de vele opmerkingen die een groep blanke ai "onstranten meevoerden. De leus liet er °ig twijfel over bestaan waartegen de °Sing was gericht: tegen de komst van tienduizenden Cubanen, die in de afgelo- idrie weken hun land zijn ontvlucht of toudigweg door hun regering op de boot richting Miami. -Manke Amerikanen staken niet onder r. «en of banken dat ze vrezen over een j. "ie niet eens meer in hun eigen taal een ik °®d bij de bakker te kunnen bestellen. de helft van de bevolking van de r 'oenenstad heeft het Spaans als moeder- n ^en velen kunnen zich in het Engels niet tolpen. Miami heeft zijn eigen Spaansta- «anten, radio- en televisiestations en Jw brede tropische boulevards zijn de ^gborden en andere reclameteksten in het Engels uitgevoerd. Zelfs bur gemeester Ferre is afkomstig uit het Spaan stalige Puerto Rico. Banen „Redt onze banen", stond er op een ander spandoek dat de blanke demonstranten meevoerden Zij vrezen dat door de nieuwe stroom vluchtelingen de werkloosheid zal toenemen en dat zij daar als eersten het slachtoffer van zullen worden. Die vrees is voor een deel terecht gebleken, want ook in het verleden toonden Cubaanse vluchtelin gen zich bereid beneden het minimumloon te werken al lang blij met de materiële verbetering ten opzichte van het sobere leven op Cuba. Aan de andere kant danken juist veel blan ken hun baan aan de Cubaanse onderne mingslust. Toen Fidel Castro in 1959 de door de Verenigde Staten gesteunde macht hebbers van het eiland verdreef, waren het in eerste instantie de advocaten, ingenieurs ■- - "TG- met enorme hotels De tientallen Latijnsa- merikaanse vliegtuigen die dagelijks op Mi ami-Airport landen, voeren het leeuwedeel van de hotelgasten aan. In veel Zuidameri- kaanse landen hoor je pas echt bij de betere kringen als je kunt zeggen dat je regelmatig in de Verenigde Staten komt. En de Vere nigde Staten is dan Miami, omdat ze daar met hun eigen taal uit de voeten kunnen. Genoeg Miami Beach: groot gemaakt door Cubanen. en grote industriëlen die de wijk naar Mia mi namen. Later in de jaren zestig volgden de ondernemende middenstanders, die met het geld van de eersten een bloeiende indus trie opbouwden. Daarbij richtten de Cubaanse vluchtelin gen zich vooral op de toeristenindustrie vanuit Zuid-Amerika. En met succes. Mia mi-Beach, een enkele kilometers lang ei land vlak voor de kust. staat afgeladen vol Deze bekendheid van Miami onder de „lati nos", zoals de Spaanstaligen in de Verenig de Staten heten, heeft als neveneffect dat uit allerlei Zuidamerikaanse landen ook de vluchtelingen voor een permanent verblijf toestromen, in een breed scala van afgezet te dictatoren tot voormalige politieke ge vangenen. Vooral deze laatste stroom baart de Engels sprekende bevolking zorgen. Ze beseffen dat ze een deel van hun welvaart te danken hebben aan de eerste stromen Cubaanse vluchtelingen, die naast de toeristenindus trie ook nog een belangrijk deel van het bankwezen in Miami bezitten. De blanke bevolking van Miami, die voor een groot deel bestaat uit rijke Amerikanen die hun oude dag onder de tropische zon willen doormaken, hebben het politiek gezien al tijd vrij goed kunnen vinden met de zeer rechtse Cubanen. Maar nu in tijden van economische teruggang vinden ze dat er genoeg Cubanen zijn opgenomen. De be richten over de vele criminelen die Castro nu naar Florida zou sturen, hebben de prij zen van de duurste huizen al doen dalen. Ook het aantal boekingen van Amerikaan se toeristen loopt terug. Slachtoffer De zwarte bevolking, die slechts gedeelte lijk Engels spreekt, is het grootste slachtof fer van deze ontwikkeling. De Cubanen hebben de rol van grootste minderheid overgenomen, waardoor de zwarten nu meer dan ooit onderaan de maatschappelij ke ladder bungelen in Miami. Bovendien is door de komst van al die Cubanen het bestaande tekort aan goedkope woningen nog sterk vergroot, waardoor de huurprij zen stijgen. De dood van de zwarte verzekeringsdeskun- dige Arthur McDuffie en vooral de vrij spraak van vier verdachte agenten waren slechts de vonk in het kruitvat. Al sinds de eerste vluchtelingen uit Cuba met veel ver toon als politiek vluchteling werden bin nengehaald, klonken er protesten op uit de zwarte bevolking. Want de hoofdzakelijk zwarte vluchtelingen uit Haïti worden niet toegelaten, omdat de autoriteiten me nen dat ze niet op de vlucht zijn voor de dictatuur op Haïti maar voor de armoede. En „economische vluchtelingen" willen de Verenigde 8taten niet opnemen. Alsof je al die Cubanen die door Castro tegen eigen wil het land worden uitgezet, politieke vluchte lingen kunt noemen, moppert men in Miami.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 7