kleine krant Belasting op wapens r' -x- l X ■m Extra-bezuiniging salaris ambtenaren onaanvaardbaar BUZDNDERE BRIUANTWEKEN Bü SIEBEL Trouw de L Arsenicumvervuiling komt uit vroegere vuilnisbelt ■H 'We aten geen vette patat' Schuilplaats Cacao 'O O Federatie van christelijke organisaties militairen AMSTELVEEN Met HAVO en ervaring zit u goed bij het GAK. Bij het GAK zit u goed Onderzoek Apeldoorn bevestigt: Tapijtfabriek dicht: vijftig man ontslag nrtn mikrografie DINSDAG 20 MEI 1980 TROUW/KWARTET P 8 - RH !GJ*ÓA 20 MEI 1980 De kleine krant Medewerkenden Piet Hagen Hanneke Wijgh Johanneke Leestemaker Nico Kussendrager Pita Jansen Bneven en reaches naar Trouw, postbus 859 1000 AW Amsterdam Kinderpostzegels De kinderpostzegelactie heeft dit Jaar nog meer op gebracht dan vorig jaar: bijna dertien miljoen gul den. Dat geld is bestemd voor kinderen met een han dicap. Elk jaar kunnen er een paar honderd projecten van betaald worden. Ijzig De peking-eend kan goed tegen kou. In China zijn proeven gedaan, waarbij verschillende dieren aan zeer lager temperaturen werden blootgesteld. Daar bij bleek dat een ijsbeer dood gaat bij tachtig gra den onder nul. Slangen zou den sterven bij negentig graden vorst. Maar de kroon spant de peking- eend: die legt pas bij hon derdtien graden onder nul het loodje. Een grote pres tatie als je weet dat de meeste zoogdieren tempe raturen onder de 45 graden al niet meer verdragen. Van een onzer verslaggevers DEN HAAG „Ik vind het heel goed dat de groep van Brandt op een nieuwe manier heeft gepraat over de arme landen." Dat zei Inge van Doom zaterdag in Den Haag. Zij was een van de jongste deelnemers aan een vergadering. Daar praten wel 3000 mensen met Willy Brandt de vroegre bondskanselier van West-Duitsland en de andere leden van zijn commissie voor ontwikkelingshulp. Die leden komen uit alle landen: van Zweden tot Tanzania, van Indonesië tot Nederland, van Co lombia en tot Engeland. De commissie heeft voor stellen gedaan voor de arme landen. De armste landen in de we reld moeten heel snel meer ontwikkelingshulp krijgen, vindt de commissie. Ook' moet er wat worden gedaan om die landen hun eigen voedsel te laten verbouwen. Ze moeten nu steeds meer eten invoeren. Verder moeten de olielanden en hun klanten het eens worden over de prijs van de olie. Die mag wel duurder worden, maar er moeten betere afspraken over worden gemaakt. Dat moet allemaal heel snel ge- Willy Brandt beuren zegt de commissie. Op wat langere duur moet er een wereldontwikkelings fonds komen (een soort „bank" voor de derde wereld) en er moet belasting worden geheven op de handel in wapens. Zo'n bank is hard nodig. Veel van de armste ontwikkelings landen hebben bijna geen geld meer. Ze moeten net als wij steeds meer betalen voor hun olie en ook andere dingen die ze moeten invoe ren worden duurder. Zelf ver dienen ze niet genoeg om dat te betalen. Die landen moe ten daarom duur geld lenen. om voedsel en medicijnen, maar ook om onderdelen voor machines te kopen. Ze hebben dan geen cent meer voor „echte" ontwikke ling. Bijvoorbeeld om zelf voedsel te verbouwen, of een fabriek van machines te ma ken waar veel mensen werk kunnen vinden. Of om water putten te slaan op het platte land en schooltjes te bouwen. Die belasting op wapens lijkt heel raar. Het betekent dat als er meer wapens worden gekocht er ook meer geld. komt voor ontwikkelings hulp. „Ach," zegt 'Sonny' Ramphal uit Guyana, die lid was van de Commissie- Brandt, „sigaretten zijn ook slecht en daar moet ook be lasting over worden betaald." Nederland is het met de meeste voorstellen van Brandt wel eens. Ons land wil in ieder geval proberen wat te doen aan de geldproblemen van de derde wereld. Ook heeft het een plannetje om het eens te worden met de olielanden. Minister De Koning van ont wikkelingssamenwerking vertelde dat zaterdag in Den Haag. „Mijn naam is Wllleke en ik ben tien jaar. Mijn opa is ge boren in de Schilderswijk in Den Haag. Hij is altijd kleer maker geweest Hij heet opa Groenheyde." Zo begint het interview van Willeke Keus met haar opa. Het is te lezen in een folder van het Haags Gemeentemu seum. Daar wordt een ten toonstelling gehouden over opa's tijd. „Toen ik jullie leef tijd had heet de tentoon stelling. Het gaat daarbij vooral over kinderen om streeks 1930. Als je de tentoonstelling wilt zien, moet je er met je ouders of met je klas maar eens naar toe. Om je een idee te geven hier nog wat antwoorden van Willekes opa: „We waren thuis met z'n negenen. Ik was een van de jongsten. We woonden in de Ostadewoningen. Die be-- staan nog. Dat was een hele grote kamer en een keuken en nog een achterkamer. Met mijn broers sliepen we alle maal op zolder, alleen het meisje kreeg een eigen ka mertje." „Mijn moeder was een groot deel van de dag bezig om eten te bereiden. Voor elf mensen moeten wel een paar aardappelen geschild wor den. Dat was vroeger het hoofdvoedsel. Een stukje vlees erbij als dat er was. Eten was allemaal een kwes tie van centen en dubbeltjes, je had wel vijf pond speklap pen voor een kwartje. Maar het was toch duur, omdat de Prijzen in 1930: een overhemd kostte ƒ2.45, een witbrood 0,25, een pak koffie 0,25, een kilo rundergehakt 0,80 en 1 kilo aardappelen 0,05. lonen zo laag waren. Ik ging ook wel eens zonder eten naar bed. Toch geloof ik dat we gezonder leefden dan jullie. We aten geen vette patat en we bewogen ontzettend veel." „Op school was het erg streng, je mocht niet dit en je mocht niet dat, je mocht al leen maar zoet in een bank zitten. We zagen ook meer tegen onze onderwijzers op dan jullie. Dat waren autori teiten met een zwart pak aan, deftige mensen Jullie on derwijzers zijn meer je vrien den, bij ons waren het men sen waar je bang voor was." Het kan best gezellig zijn in zo'n kerk waar buitenlandse arbeiders zitten ondergedo ken. Overal matrassen en slaapzakken, je kunt thee drinken, er staat een potje eten op het vuur, iemand maakt muziek, aan een tafel tje zetten mensen hun hand tekening onder een brief aan de regering, er worden boek jes en stickers verkocht, de radio staat aan voor de nieuwsberichten, kortom het ziet er best leuk uit. Maar zo leuk is het niet. Het is al eens gebeurd dat een club vechtersbazen een kerk binnenkwam om die buiten landers „die hier niks te ma ken hebben" in elkaar te slaan. Dat zal je gebeuren als je al een paar Jaar w.c.'s hebt schoon gemaakt en door je baas ontslagen bent, toen de wet verbood om stiekem bui tenlanders in dienst te hebben. Het is de laatste dagen nog angstiger geworden omdat de regering de politie de kerken wil in sturen om de buitenlan ders te arresteren. Want, zegt de regering als er een wet is die buitenlanders verbiedt zonder verblijfsvergunning in Nederland te wonen, moet die wet worden uitgevoerd. Zelfs als mensen zich in kerken schuil houden. De helpers van de buiten landse arbeiders zijn het daar niet mee eens. De politie hoort niet in de kerk, zeggen ze. Vroeger kon je in tempels en kerken asyl krijgen, dat betekent dat je achtervolgers je met rust moesten laten, zelfs al had je iets verkeerds gedaan. Dat asyl van vroeger bestaat niet meer. Een kerkgebouw is niet een heilige plaats waar de regels van een land niet meer geldig zijn. Maar mag een kerk toch geen schuil plaats zijn voor mensen die zich bedreigd voelen? Ghana is een land in Afrika. Het is zes zeven keer zo groot als Nederland en er wonen negen miljoen mensen. Ghana is een van de grootste cacaoproducenten van de wereld en daarom is het belangrijk voor ons. Wij hebben namelijk cacao no dig om chocolade te maken. De Engelsen, die Ghana vroeger als kolo nie hadden, hebben de verbouw van cacao bevorderd. Zij importeerden het produkt in Engeland waar zij er onder andere chocolade van maakten. Daarna ver- kochtten ze het weer. Zij verdienden veel aan Ghana, maar gaven het land zelf weinig ervoor terug. 20 mei 1980 boeren in Ghana laten deze bomen niet zo hoog worden omdat ze anders de vrucht niet goed kunnen plukken. De boeren oogsten twee keer per jaar. Iedere boom geeft zo'n 25 vruchten per keer en iedere vrucht bevat ongeveer veertig bonen. Een vrachtwagen of een trein vervoert de bo nen naar de haven, daar gaan ze in een schip naar Europa. In 1970 verdiende Ghana 750 miljoen gul den aan de cacao. Dat lijkt veel geld, maar dat is het eigenlijk helemaal niet. Want als wij in de winkel een stuk chocolade kopen voor één gulden, dan verdient de boer in Ghana er maar twintig cent aan. to UUI Toen het land in 1957 zelfstandig werd, was het heel arm. Om geld te krijgen bleef het de cacao verkopen aan landen in Eu ropa. Maar de Europese landen geven niet veel voor hun grondstoffen. De mensen uit Ghana kunnen niet eens de chocolade kopen die van hun eigen cacao gemaakt wordt. Zelf kunnen ze het niet maken, omdat ze geen geld hebben en niet weten hoe ze het moeten maken. De cacaovrucht hangt aan bomen, die wel vijftien meter hoog kunnen worden. De Van onze sociaal-economische redactie VELDHOVEN De extra bezuinigingen in het kader van Bestek '81 op de ambtenarensalaris sen zijn voor de federatie van Algemeen Christelijke Organisaties van Militairen (FACOM) volstrekt onaanvaardbaar. Dat zei FACOM-voorzitter J. Quartel gisteren tijdens een congres van zijn bond in Veldhoven. Over de bezuinigingen zei de voorzitter dat er niet meer gesproken wordt over minder meer maar over meer minder. ADVERTENTIE Siebel legt nu het accent op hangertjes met één briljant, de zgn. solitair. Maar Siebel heeft meer. Let u maar eens op de speciale etalages. Daarin vindt u 6 weken lang extra laag geprijsde aanbiedingen. Zo maakt u het geven van een sieraad tot een feest Voor het eerst sinds de crisis van de paalde groepen ambtenaren er nomi- jaren dertig dreigt nu de situatie te naai op achteruitgaan." aldus de FA- ontstaan dat de inkomens van be- COM-voorzitter. De motieven die de ADVERTENTIE Prof. E.M. Meijerslaan 10 1183 AV Amstelveen GAK Het GAK verzorgt uitkeringen bij ziekte, arbeids ongeschiktheid en werk loosheid. Vooral wanneer u al enige administratie ve ervaring heeft opgedaan. Werken bij het GAK is veelzijdiger dan u denkt en echt niet kort samen te vatten in deze advertentie. Wij willen u graag meer vertellen over het GAK en de functiegerichte opleidingen. Dat kan op ons kantoor op 20 mei tussen 09.00 uur en 21.00 uur. Bent u deze dag verhinderd. Bel dan voor een vrijblijvende afspraak of sollicitatie gesprek met Thecla Wolfs, tel. 020- 542 21 76 of met Dick Visser, tel. 020- 542 33 22. overheid voor deze extra matiging aanvoert zijn volgens Quartel onei genlijk en onjuist. Het doorkruist overlegsituaties en gedane afspraken en toezeggingen van minister Wiegel zijn niet meer dan „kreten, camoufla ge van genomen besluiten; want het is overleg waarvan de uitkomsten reeds bij voorbaat vaststaan," zo stel de de FACOM-voorzitter. 'Op eigen vingers' Bestuurder L. H. Post van de Christe lijke Federatie van Overheidsperso neel (CFO) liet zich in soortgelijke bewoordingen uit. Volgens de CFO- bestuurder heeft CDA-fractieleider Lubbers met zijn uitspraak dat amb tenaren, net als werknemers in het bedrijfsleven, niet een hele maar een halve periodiek loonsverhoging ho ren te krijgen, niet „alleen de spijker op de kop geslagen, maar de hamer ook keihard op zijn eigen vingers laten komen." Lubbers heeft ver klaard, zei bestuurder Post, dat er bij een onvermijdelijke inkomensbe- heersing veel aan gelegen is. de stel ling gelijke monniken, gelijke kappen strak aan te houden. „Dat houdt dan wel in, dat er geen sprake kan zijn van extra matiging en van het door voeren van bestek-kortingen, laat staan in een aangescherpte vorm," aldus Post. Hij zei minister Wiegel er tijdens het ambtenarenoverleg op te hebben gewezen dat de rechtsgrond daarvoor ontbreekt en de bewinds man in strijd handelt met de afgekon digde bevriezing van bestaande lonen en arbeidsvoorwaarden. „Als Lubbers dat ook bedoelt, komt de hamer keihard op zijn eigen vin gers terecht." aldus Post Het CDA wenste immers een beleid van onge lijke behandeling; de bestekkortin gen. het elimineren van de effecten van de bouw- en uitzend-CAO en de extra matiging van 300 miljoen gul den. zo meende de CFO-bestuurder Het CDA Post zei verder benieuwd te zijn. hoe wel het kabinet de knoop heeft door gehakt, hoe het CDA en de hele Twee de Kamer gaan reageren. Hij vroeg zich af of de politieke partijen dan eindelijk tot het inzicht komen dat ze in hun bezuinigingswoede op het overheidspersoneel te ver gaan. „Wij willen vanwege het aan de weg tim meren door politici niet nog meer blauwe plekken oplopen." aldus Post. Prijzen van deze hangers zijn exclusief colliers. Colliers in elke lengte. Vanaf 67,- JUWELIERS Amsterdam, Kalverstraat 121-123 - Rotterdam, Stadhuisplein 24-28 - Den Haag, Lange Poten 9-11 - Utrecht. Bakkerstraat 27-29 - Haarlem. Grote Houtstraat 63 Van een onzer verslaggevers APELDOORN De uitslag van onlangs genomen grondwa- termonsters in Apeldoorn heeft het vermoeden bevestigd dat de arsenicumvervuiling in het zuidwesten van deze gemeente, waar ook het nieuwe Lukas-ziekenhuis werd gebouwd, moet worden gezocht bij enige voormalige vuilstortplaatsen bij het dorp Ugchelen. Om nog wat beter inzicht te krijgen in de vervuiling, zullen in de omgeving van de vroegere vuilnisbel ten enige monsterpijpen in de grond worden gedreven. Er zijn monsters genomen bij enige achter de identiteit van de vervui- particulieren, die zelf nog hun water lerts) te komen is de gemeente een oppompen. Het onderzoek daarvan mmmmmm was niet verontrustend. Een en ander gebeurde in opdracht van het Zuive ringschap Veluwe. Ook het TNO-in- stituut heeft op zijn terrein aan de Arnhemseweg monsters genomen die eveneens een gunstige uitslag ople verden. reeks gesprekken begonnen met be drijven en instellingen, die daar des tijds hebben gestort. Wethouder P. de Vries van onder meer milieuzaken heeft erop gewezen het verkeerd te vinden bij voorbaat al in termen van schuld te spreken. Bovendien: als er gif is gedeponeerd, dan gebeurde dat in een tijd toen men daar in het algemeen nog geen punt van maakte. Het belangrijkste vindt de heer De Vries dat hij een soort inventarisatie krijgt van wat er in het verleden in de bodem werd gestopt. Na de laatste ontwikkelingen! arsenicumaffaire is afgraving vi vuilstortplaatsen, een ingreep veel geld zou kosten, nog niet i orde. Op grond van de laatste d zoekresultaten ziet de gemeente aanleiding tot het nemen van bi dere maatregelen met betrekki een uitbreidingsplan (woning in het dorp Ugchelen. Bevestigd nogmaals dat het drinkwater in doorn volkomen veilig is. Intussen is men in Apeldoorn wel overgegaan tot het hermetisch af grendelen van een tweede overstort- vijver bij de bedreigde plaats. Zoals gemeld, werden hier in incidentele gevallen arsenicumconcentraties aangetroffen, die 250 maal zo groot waren als wat als normaal kan wor den beschouwd. De gemeente beschikt over archieffo to's, die laten zien dat destijds op de betreffende vuilnisbelten vaten zijn gestort. Omtrent de eventuele inhoud zegt dat nog niets. In een poging Van een onzer verslaggevers APELDOORN In Apeldoorn ko men eind deze maand een kleine vijf tig mensen op straat te staan doordat de Tapijtfabriek Nedcos failliet is verklaard. Pogingen om het bedrijf, dat kort voor de eerste wereldoorlog werd opgericht, te redden, hebben geen succes gehad. De. directie ver moedt dat ook de surse ance van be taling een nadelige invloed heeft ge had op het plan, dat beoogde het bedrijf uit het slop te halen. Het red-' dingsplan voorzag in de omschake ling op de produktie van kamerbreed kokos- en sisaltapijt. Bij Nedcos werken nogal wat oudere mensen met vijfentwintig en meer dienstjaren. Het zal voor hen niet eenvoudig zijn weer aan de slag te komen. Een aantal jongeren heeft inmiddels een andere baan gevonden Enkele medewerkers zullen de reste rende weken de nog lopende orders afwerken. De schuldeisers van het bedrijf zijn voornamelijk leveranciers (de belastingen enzovoorts zouden geen vorderingen hebben) Enige tijd geleden waren er geruch ten over grondverkoop door Nedcos. reden voor de gemeente met spoed een zogenaamd voorbereidingsbe sluit te nemen, wat er op neer komt dat de omgeving van het fabriekster rein in Apeldoorn-zuid voorlopig wordt „bevroren" wat betreft de bouw-mogeli j kheden ADVERTENTIE kompleet mtkrofilm- programma brengt rust èn dynamiek in uw organisatie 02510-2564^ (f^INO

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 10