kleine
krant
Belasting
op wapens
r'
-x-
l
X
■m
Extra-bezuiniging salaris
ambtenaren onaanvaardbaar
BUZDNDERE BRIUANTWEKEN Bü SIEBEL
Trouw de
L
Arsenicumvervuiling komt uit vroegere vuilnisbelt
■H
'We aten geen vette patat'
Schuilplaats
Cacao
'O
O
Federatie van christelijke organisaties militairen
AMSTELVEEN
Met HAVO en
ervaring zit u
goed bij het GAK.
Bij het GAK zit u goed
Onderzoek Apeldoorn bevestigt:
Tapijtfabriek dicht: vijftig man ontslag
nrtn
mikrografie
DINSDAG 20 MEI 1980
TROUW/KWARTET P 8 - RH !GJ*ÓA
20 MEI 1980
De kleine krant
Medewerkenden
Piet Hagen
Hanneke Wijgh
Johanneke Leestemaker
Nico Kussendrager
Pita Jansen
Bneven en reaches naar
Trouw, postbus 859
1000 AW Amsterdam
Kinderpostzegels
De kinderpostzegelactie
heeft dit Jaar nog meer op
gebracht dan vorig jaar:
bijna dertien miljoen gul
den. Dat geld is bestemd
voor kinderen met een han
dicap. Elk jaar kunnen er
een paar honderd projecten
van betaald worden.
Ijzig
De peking-eend kan goed
tegen kou. In China zijn
proeven gedaan, waarbij
verschillende dieren aan
zeer lager temperaturen
werden blootgesteld. Daar
bij bleek dat een ijsbeer
dood gaat bij tachtig gra
den onder nul. Slangen zou
den sterven bij negentig
graden vorst. Maar de
kroon spant de peking-
eend: die legt pas bij hon
derdtien graden onder nul
het loodje. Een grote pres
tatie als je weet dat de
meeste zoogdieren tempe
raturen onder de 45 graden
al niet meer verdragen.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG „Ik vind het heel goed dat de groep
van Brandt op een nieuwe manier heeft gepraat
over de arme landen." Dat zei Inge van Doom
zaterdag in Den Haag. Zij was een van de jongste
deelnemers aan een vergadering. Daar praten wel
3000 mensen met Willy Brandt de vroegre
bondskanselier van West-Duitsland en de andere
leden van zijn commissie voor ontwikkelingshulp.
Die leden komen uit alle landen: van Zweden tot
Tanzania, van Indonesië tot Nederland, van Co
lombia en tot Engeland. De commissie heeft voor
stellen gedaan voor de arme landen.
De armste landen in de we
reld moeten heel snel meer
ontwikkelingshulp krijgen,
vindt de commissie. Ook'
moet er wat worden gedaan
om die landen hun eigen
voedsel te laten verbouwen.
Ze moeten nu steeds meer
eten invoeren. Verder moeten
de olielanden en hun klanten
het eens worden over de prijs
van de olie. Die mag wel
duurder worden, maar er
moeten betere afspraken
over worden gemaakt. Dat
moet allemaal heel snel ge-
Willy Brandt
beuren zegt de commissie.
Op wat langere duur moet er
een wereldontwikkelings
fonds komen (een soort
„bank" voor de derde wereld)
en er moet belasting worden
geheven op de handel in
wapens.
Zo'n bank is hard nodig. Veel
van de armste ontwikkelings
landen hebben bijna geen
geld meer. Ze moeten net
als wij steeds meer betalen
voor hun olie en ook andere
dingen die ze moeten invoe
ren worden duurder. Zelf ver
dienen ze niet genoeg om dat
te betalen. Die landen moe
ten daarom duur geld lenen.
om voedsel en medicijnen,
maar ook om onderdelen
voor machines te kopen.
Ze hebben dan geen cent
meer voor „echte" ontwikke
ling. Bijvoorbeeld om zelf
voedsel te verbouwen, of een
fabriek van machines te ma
ken waar veel mensen werk
kunnen vinden. Of om water
putten te slaan op het platte
land en schooltjes te bouwen.
Die belasting op wapens lijkt
heel raar. Het betekent dat
als er meer wapens worden
gekocht er ook meer geld.
komt voor ontwikkelings
hulp. „Ach," zegt 'Sonny'
Ramphal uit Guyana, die lid
was van de Commissie-
Brandt, „sigaretten zijn ook
slecht en daar moet ook be
lasting over worden betaald."
Nederland is het met de
meeste voorstellen van
Brandt wel eens. Ons land wil
in ieder geval proberen wat te
doen aan de geldproblemen
van de derde wereld. Ook
heeft het een plannetje om
het eens te worden met de
olielanden.
Minister De Koning van ont
wikkelingssamenwerking
vertelde dat zaterdag in Den
Haag.
„Mijn naam is Wllleke en ik
ben tien jaar. Mijn opa is ge
boren in de Schilderswijk in
Den Haag. Hij is altijd kleer
maker geweest Hij heet opa
Groenheyde."
Zo begint het interview van
Willeke Keus met haar opa.
Het is te lezen in een folder
van het Haags Gemeentemu
seum. Daar wordt een ten
toonstelling gehouden over
opa's tijd. „Toen ik jullie leef
tijd had heet de tentoon
stelling. Het gaat daarbij
vooral over kinderen om
streeks 1930.
Als je de tentoonstelling wilt
zien, moet je er met je ouders
of met je klas maar eens naar
toe. Om je een idee te geven
hier nog wat antwoorden van
Willekes opa:
„We waren thuis met z'n
negenen. Ik was een van de
jongsten. We woonden in de
Ostadewoningen. Die be--
staan nog. Dat was een hele
grote kamer en een keuken
en nog een achterkamer. Met
mijn broers sliepen we alle
maal op zolder, alleen het
meisje kreeg een eigen ka
mertje."
„Mijn moeder was een
groot deel van de dag bezig
om eten te bereiden. Voor elf
mensen moeten wel een paar
aardappelen geschild wor
den. Dat was vroeger het
hoofdvoedsel. Een stukje
vlees erbij als dat er was.
Eten was allemaal een kwes
tie van centen en dubbeltjes,
je had wel vijf pond speklap
pen voor een kwartje. Maar
het was toch duur, omdat de
Prijzen in 1930: een overhemd kostte ƒ2.45, een
witbrood 0,25, een pak koffie 0,25, een kilo
rundergehakt 0,80 en 1 kilo aardappelen 0,05.
lonen zo laag waren. Ik ging
ook wel eens zonder eten naar
bed. Toch geloof ik dat we
gezonder leefden dan jullie.
We aten geen vette patat en
we bewogen ontzettend veel."
„Op school was het erg
streng, je mocht niet dit en je
mocht niet dat, je mocht al
leen maar zoet in een bank
zitten. We zagen ook meer
tegen onze onderwijzers op
dan jullie. Dat waren autori
teiten met een zwart pak aan,
deftige mensen Jullie on
derwijzers zijn meer je vrien
den, bij ons waren het men
sen waar je bang voor was."
Het kan best gezellig zijn in
zo'n kerk waar buitenlandse
arbeiders zitten ondergedo
ken. Overal matrassen en
slaapzakken, je kunt thee
drinken, er staat een potje
eten op het vuur, iemand
maakt muziek, aan een tafel
tje zetten mensen hun hand
tekening onder een brief aan
de regering, er worden boek
jes en stickers verkocht, de
radio staat aan voor de
nieuwsberichten, kortom het
ziet er best leuk uit.
Maar zo leuk is het niet. Het
is al eens gebeurd dat een
club vechtersbazen een kerk
binnenkwam om die buiten
landers „die hier niks te ma
ken hebben" in elkaar te
slaan. Dat zal je gebeuren als
je al een paar Jaar w.c.'s hebt
schoon gemaakt en door je
baas ontslagen bent, toen de
wet verbood om stiekem bui
tenlanders in dienst te
hebben.
Het is de laatste dagen nog
angstiger geworden omdat de
regering de politie de kerken
wil in sturen om de buitenlan
ders te arresteren. Want, zegt
de regering als er een wet is
die buitenlanders verbiedt
zonder verblijfsvergunning in
Nederland te wonen, moet die
wet worden uitgevoerd. Zelfs
als mensen zich in kerken
schuil houden.
De helpers van de buiten
landse arbeiders zijn het daar
niet mee eens. De politie
hoort niet in de kerk, zeggen
ze. Vroeger kon je in tempels
en kerken asyl krijgen, dat
betekent dat je achtervolgers
je met rust moesten laten,
zelfs al had je iets verkeerds
gedaan.
Dat asyl van vroeger bestaat
niet meer. Een kerkgebouw is
niet een heilige plaats waar
de regels van een land niet
meer geldig zijn. Maar mag
een kerk toch geen schuil
plaats zijn voor mensen die
zich bedreigd voelen?
Ghana is een land in Afrika. Het is zes
zeven keer zo groot als Nederland en er
wonen negen miljoen mensen. Ghana is
een van de grootste cacaoproducenten
van de wereld en daarom is het belangrijk
voor ons. Wij hebben namelijk cacao no
dig om chocolade te maken.
De Engelsen, die Ghana vroeger als kolo
nie hadden, hebben de verbouw van cacao
bevorderd. Zij importeerden het produkt
in Engeland waar zij er onder andere
chocolade van maakten. Daarna ver-
kochtten ze het weer. Zij verdienden veel
aan Ghana, maar gaven het land zelf
weinig ervoor terug.
20 mei 1980
boeren in Ghana laten deze bomen niet zo
hoog worden omdat ze anders de vrucht
niet goed kunnen plukken. De boeren
oogsten twee keer per jaar. Iedere boom
geeft zo'n 25 vruchten per keer en iedere
vrucht bevat ongeveer veertig bonen. Een
vrachtwagen of een trein vervoert de bo
nen naar de haven, daar gaan ze in een
schip naar Europa.
In 1970 verdiende Ghana 750 miljoen gul
den aan de cacao. Dat lijkt veel geld, maar
dat is het eigenlijk helemaal niet. Want als
wij in de winkel een stuk chocolade kopen
voor één gulden, dan verdient de boer in
Ghana er maar twintig cent aan.
to
UUI
Toen het land in 1957 zelfstandig werd,
was het heel arm. Om geld te krijgen bleef
het de cacao verkopen aan landen in Eu
ropa. Maar de Europese landen geven niet
veel voor hun grondstoffen. De mensen uit
Ghana kunnen niet eens de chocolade
kopen die van hun eigen cacao gemaakt
wordt. Zelf kunnen ze het niet maken,
omdat ze geen geld hebben en niet weten
hoe ze het moeten maken.
De cacaovrucht hangt aan bomen, die wel
vijftien meter hoog kunnen worden. De
Van onze sociaal-economische redactie
VELDHOVEN De extra bezuinigingen in het kader van Bestek '81 op de ambtenarensalaris
sen zijn voor de federatie van Algemeen Christelijke Organisaties van Militairen (FACOM)
volstrekt onaanvaardbaar. Dat zei FACOM-voorzitter J. Quartel gisteren tijdens een congres
van zijn bond in Veldhoven. Over de bezuinigingen zei de voorzitter dat er niet meer gesproken
wordt over minder meer maar over meer minder.
ADVERTENTIE
Siebel legt nu het accent op hangertjes met één briljant,
de zgn. solitair. Maar Siebel heeft meer. Let u maar eens op de speciale
etalages. Daarin vindt u 6 weken lang extra laag geprijsde aanbiedingen.
Zo maakt u het geven van een sieraad tot een feest
Voor het eerst sinds de crisis van de paalde groepen ambtenaren er nomi-
jaren dertig dreigt nu de situatie te naai op achteruitgaan." aldus de FA-
ontstaan dat de inkomens van be- COM-voorzitter. De motieven die de
ADVERTENTIE
Prof. E.M. Meijerslaan 10
1183 AV Amstelveen
GAK
Het GAK
verzorgt
uitkeringen
bij ziekte,
arbeids
ongeschiktheid
en werk
loosheid.
Vooral wanneer u al enige administratie
ve ervaring heeft opgedaan.
Werken bij het GAK is veelzijdiger dan u
denkt en echt niet kort samen te vatten in
deze advertentie.
Wij willen u graag meer vertellen over het
GAK en de functiegerichte opleidingen.
Dat kan op ons kantoor op
20 mei tussen 09.00 uur en 21.00 uur.
Bent u deze dag verhinderd. Bel dan voor
een vrijblijvende afspraak of sollicitatie
gesprek met Thecla Wolfs, tel. 020-
542 21 76 of met Dick Visser, tel. 020-
542 33 22.
overheid voor deze extra matiging
aanvoert zijn volgens Quartel onei
genlijk en onjuist. Het doorkruist
overlegsituaties en gedane afspraken
en toezeggingen van minister Wiegel
zijn niet meer dan „kreten, camoufla
ge van genomen besluiten; want het
is overleg waarvan de uitkomsten
reeds bij voorbaat vaststaan," zo stel
de de FACOM-voorzitter.
'Op eigen vingers'
Bestuurder L. H. Post van de Christe
lijke Federatie van Overheidsperso
neel (CFO) liet zich in soortgelijke
bewoordingen uit. Volgens de CFO-
bestuurder heeft CDA-fractieleider
Lubbers met zijn uitspraak dat amb
tenaren, net als werknemers in het
bedrijfsleven, niet een hele maar een
halve periodiek loonsverhoging ho
ren te krijgen, niet „alleen de spijker
op de kop geslagen, maar de hamer
ook keihard op zijn eigen vingers
laten komen." Lubbers heeft ver
klaard, zei bestuurder Post, dat er bij
een onvermijdelijke inkomensbe-
heersing veel aan gelegen is. de stel
ling gelijke monniken, gelijke kappen
strak aan te houden. „Dat houdt dan
wel in, dat er geen sprake kan zijn
van extra matiging en van het door
voeren van bestek-kortingen, laat
staan in een aangescherpte vorm,"
aldus Post. Hij zei minister Wiegel er
tijdens het ambtenarenoverleg op te
hebben gewezen dat de rechtsgrond
daarvoor ontbreekt en de bewinds
man in strijd handelt met de afgekon
digde bevriezing van bestaande lonen
en arbeidsvoorwaarden.
„Als Lubbers dat ook bedoelt, komt
de hamer keihard op zijn eigen vin
gers terecht." aldus Post Het CDA
wenste immers een beleid van onge
lijke behandeling; de bestekkortin
gen. het elimineren van de effecten
van de bouw- en uitzend-CAO en de
extra matiging van 300 miljoen gul
den. zo meende de CFO-bestuurder
Het CDA
Post zei verder benieuwd te zijn. hoe
wel het kabinet de knoop heeft door
gehakt, hoe het CDA en de hele Twee
de Kamer gaan reageren. Hij vroeg
zich af of de politieke partijen dan
eindelijk tot het inzicht komen dat ze
in hun bezuinigingswoede op het
overheidspersoneel te ver gaan. „Wij
willen vanwege het aan de weg tim
meren door politici niet nog meer
blauwe plekken oplopen." aldus Post.
Prijzen van deze hangers zijn exclusief colliers.
Colliers in elke lengte. Vanaf 67,-
JUWELIERS
Amsterdam, Kalverstraat 121-123 - Rotterdam, Stadhuisplein 24-28 - Den Haag, Lange Poten 9-11 - Utrecht. Bakkerstraat 27-29 - Haarlem. Grote Houtstraat 63
Van een onzer verslaggevers
APELDOORN De uitslag van onlangs genomen grondwa-
termonsters in Apeldoorn heeft het vermoeden bevestigd dat
de arsenicumvervuiling in het zuidwesten van deze gemeente,
waar ook het nieuwe Lukas-ziekenhuis werd gebouwd, moet
worden gezocht bij enige voormalige vuilstortplaatsen bij het
dorp Ugchelen. Om nog wat beter inzicht te krijgen in de
vervuiling, zullen in de omgeving van de vroegere vuilnisbel
ten enige monsterpijpen in de grond worden gedreven.
Er zijn monsters genomen bij enige achter de identiteit van de vervui-
particulieren, die zelf nog hun water lerts) te komen is de gemeente een
oppompen. Het onderzoek daarvan mmmmmm
was niet verontrustend. Een en ander
gebeurde in opdracht van het Zuive
ringschap Veluwe. Ook het TNO-in-
stituut heeft op zijn terrein aan de
Arnhemseweg monsters genomen die
eveneens een gunstige uitslag ople
verden.
reeks gesprekken begonnen met be
drijven en instellingen, die daar des
tijds hebben gestort. Wethouder P. de
Vries van onder meer milieuzaken
heeft erop gewezen het verkeerd te
vinden bij voorbaat al in termen van
schuld te spreken. Bovendien: als er
gif is gedeponeerd, dan gebeurde dat
in een tijd toen men daar in het
algemeen nog geen punt van maakte.
Het belangrijkste vindt de heer De
Vries dat hij een soort inventarisatie
krijgt van wat er in het verleden in de
bodem werd gestopt.
Na de laatste ontwikkelingen!
arsenicumaffaire is afgraving vi
vuilstortplaatsen, een ingreep
veel geld zou kosten, nog niet i
orde. Op grond van de laatste d
zoekresultaten ziet de gemeente
aanleiding tot het nemen van bi
dere maatregelen met betrekki
een uitbreidingsplan (woning
in het dorp Ugchelen. Bevestigd
nogmaals dat het drinkwater in
doorn volkomen veilig is.
Intussen is men in Apeldoorn wel
overgegaan tot het hermetisch af
grendelen van een tweede overstort-
vijver bij de bedreigde plaats. Zoals
gemeld, werden hier in incidentele
gevallen arsenicumconcentraties
aangetroffen, die 250 maal zo groot
waren als wat als normaal kan wor
den beschouwd.
De gemeente beschikt over archieffo
to's, die laten zien dat destijds op de
betreffende vuilnisbelten vaten zijn
gestort. Omtrent de eventuele inhoud
zegt dat nog niets. In een poging
Van een onzer verslaggevers
APELDOORN In Apeldoorn ko
men eind deze maand een kleine vijf
tig mensen op straat te staan doordat
de Tapijtfabriek Nedcos failliet is
verklaard. Pogingen om het bedrijf,
dat kort voor de eerste wereldoorlog
werd opgericht, te redden, hebben
geen succes gehad. De. directie ver
moedt dat ook de surse ance van be
taling een nadelige invloed heeft ge
had op het plan, dat beoogde het
bedrijf uit het slop te halen. Het red-'
dingsplan voorzag in de omschake
ling op de produktie van kamerbreed
kokos- en sisaltapijt.
Bij Nedcos werken nogal wat oudere
mensen met vijfentwintig en meer
dienstjaren. Het zal voor hen niet
eenvoudig zijn weer aan de slag te
komen. Een aantal jongeren heeft
inmiddels een andere baan gevonden
Enkele medewerkers zullen de reste
rende weken de nog lopende orders
afwerken. De schuldeisers van het
bedrijf zijn voornamelijk leveranciers
(de belastingen enzovoorts zouden
geen vorderingen hebben)
Enige tijd geleden waren er geruch
ten over grondverkoop door Nedcos.
reden voor de gemeente met spoed
een zogenaamd voorbereidingsbe
sluit te nemen, wat er op neer komt
dat de omgeving van het fabriekster
rein in Apeldoorn-zuid voorlopig
wordt „bevroren" wat betreft de
bouw-mogeli j kheden
ADVERTENTIE
kompleet mtkrofilm-
programma
brengt rust èn dynamiek
in uw organisatie
02510-2564^
(f^INO