Korting op
imbtenaren
salarissen
gaat door
Dieren hebben
individuele voorkeuren
Verslaggever STAD
op matje geroepen
Juliana mag gratis op
Soestdijk blijven wonen
g
Kt jaar wel de volledige periodiek
e Koning wil
lever niet AR-
jst aanvoeren
Marechaussee
wil betere
uitrusting
Nieuwe kaas
verovert Nederland!
mindcr zout,
méér smaak!
Regering stelt Tweede Kamer voor:
Ontslag dreigt na schenden afspraak
Nieuwe Bosch
ruitewissers.
oorzitter EPV
Sver naar PvdA
Vooreen heldere
kijk op de weg!
BOSCH
CNV bepleit meer
woningen in de
premie-huur sector
Casino Zandvoort
'Psychiater': het welzijn van
varkens en kippen is te meten
Onderzoek
'normen'
belangrijk
Werkende jongeren
CNV tegen werk in
vierploegendienst
Gas mogelijk acht
cent duurder
Rita
IIJDAG 9 MEI 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
H S 3
INGE DUBBELE GRAANJENEVER
Relingen waardoor, zoals hij
i met het toch al schaafse talent een inaugurele rede over „ge-
Onverantwoorde wijze werd ge- en welzij*1- Hoe ieder
!t. Ds, Van der Sluijs ziet er niets
>m met een verdeelde club met
age kwaliteit door te gaan
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG Het ziet ernaar uit dat de bezuinigingen op de
salarissen van ambtenaren doorgaan zoals minister Wiegel
(binnenlandse zaken) het wenst. Daarbij zouden ambtenaren
dit jaar dan wel normale volledige periodieken krijgen. Het
overleg tussen Wiegel en de bonden van ambtenaren is
gisteren beëndigd zonder dat partijen dichter bij elkaar
kwamen.
ISUM (ANP) Minister De
van ontwikkelingssamenwer-
vlndt het niet verstandig wan-
r op de AR-kandidatenlijst voor
omende verkiezingen de door het
jbestuur als eerste geplaatste
^voorzitter Hans de Boer zou
Elen en hij zelf lijsttrekker zou
len. zoals een groot aantal ARP-
rerenigingen wil. De Koning zei
gisteravond voor de NOS-televi-
partij is natuurlijk vrij om dat te
als het onverhoopt zou gebeu-
.vind ik dat jammer en politiek
mjiverstoKiig In de lijst moet de
breedte van het CDA duidelijk tot
jitdnMinf! komen. Zo zou je het
Kjsico lopen dat twee ministers uit het
lattende kabinet de lijst aanvoeren.
W"'
ik geef verre de voorkeur aan een
pombinatie van bij voorbeeld Van
üAgteu De Boer." aldus De Koning.
e Koning vindt verder dat het kabi-
geen inzet van de verkiezingen
it'zijn. Het CDA moet volgens
i een verkiezingscampagne voe-
die niet slaat op een bepaalde
Blitie maar op een bepaalde in-
van het CDA in een nader te
men coalitie.
Koning is voorstander van een
itie met de PvdA. ..Zo'n coalitie
t het grote voordeel van een
ed draagvlak, als men bereid is
draagvlak ook te belasten met
oplossingen van de problemen.
an mij niet voorstellen dat de AR-
■erenigingen meer gehecht zijn
een samenwerking met de WD
een met de PvdA." aldus De
Afgesproken is dat de bonden nu
schriftelijk hun advies aan de minis
ter zullen uitbrengen over diens voor
stellen. Vervolgens ligt de beslissing
bij de minister. Alles wijst erop dat de
bonden negatief zullen adviseren
over de voorstellen voor 450 miljoen
gulden nadere bezuiniging op de sala-
rispost bij de overheid, en dat de
minister die voorstellen vervolgens
toch zal doorvoeren.
Te betreuren
De minister en de bonden hebben nu
drie keer vergaderd over deze zaak.
Maar volgens de bonden is er geen
echt reëel en open overleg geweest.
De uitslag stond bij voorbaat vrijwel
vast. temeer daar de minister voor
zijn voorstellen op voorhand het
groene licht had gekregen van de
Tweede Kamer. „Een te betreuren
situatie", aldus bestuurder Post van
de CNV-bond van ambtenaren over
het ontbreken van echt overleg. ..Om
de echt wezenlijke zaken wordt met
een boog heen gelopen." Het enig
gunstige van de discussie van giste
ren vond hij dat is afgesproken sa
men te gaan praten over de wijze
waarop het overleg tussen minister
en bonden de laatste paar jaar is
gevoerd.
De vermoedelijke beslissing die Wie
gel nu snel zal nemen, houdt voor de
ambtenaren in:
Volledige periodieken.
Lagere werkgeverspremie pensi
oenen.
Afzien van 0,45 procent salarisver
betering uit hoofde van de koppeling
van overheidssalarissen aan de CAO-
lonen van vorig jaar.
Aanscherping van de Bestek-kor
tingen zodanig dat de hoogste kor
ting van 0.7 perocent per half jaar
ingaat bij iets lagere salarissen dan
tot nu toe.
VALKENBURG (ANP) - De konink
lijke marechaussee moet. na de rellen
in Amsterdam, ook worden voorzien
van beter materieel, betere bewape
ning en betere uitrusting. Ook de
opleiding en de vorming zullen in het
licht van het Amsterdamse geweld
opnieuw moeten worden bezien
Dat heeft voorzitter Ros van de mare
chaussee-vereniging gisteren gezegd
op het jaarlijkse congres van zijn
organisatie in Valkenburg. De wen
sen van de marechaussee zijn later in
een telegram aan het kabinet meege
deeld.
In verband met deze zaak wil de
marechaussee-vereniging overleg be
ginnen met politie-organisaties om
de politietaak door te spreken.
vuistje!
advertentie
'n Bovenste beste
natuurkaas uit het land
van Maas en Waal.
Volgens de bes |te ambach-
telijke tradities jvan verse
dagmelk bereid en 25% minder
zout dan gebruikelijk.
Een traktatie voor de liefhebbers,
zowel op^^deboterham als uit het
De Maaslandcr;
(In de winkels waar het goed kaas kopen is, komt u m vast wel tegen.)
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Prinses Juliana en prins Bemhard mogen
gratis op paleis Soestdijk blijven wonen. De regering stelt dit
voor in een wetsontwerp dat gisteren bij de Tweede Kamer is
ingediend. Hierin wordt ook voorgesteld de inkomens van het
vroegere koninklijk paar met dertig procent te verminderen
tot een half miljoen gulden voor prinses Juliana en 240.000
gulden voor prins Bemhard
Minister Wiegel (vooraan) met de vertegenwoordigers van de ambtenarenbonden.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De hoofdredacteur van STAD/Radio Am
sterdam, Leo Jacobs, zal vandaag verslaggever Stan van
Houcke om opheldering vragen over de gang van zaken bij
een forumdiscussie die woensdagavond is uitgezonden.
aovefltentie
otere partij beter'
1 w
ten ónzer verslaggevers
•ENDRECHT Ds. K. van der
S. hervormd predikant te Papen-
it. heeft het voorzitterschap van
Ivangelische Progressieve Volks-
"HJ neergelegd Hij meent dat de
niet levensvatbaar is gebleken
vindt hét onverantwoord ermee
te gaan De afgetreden voorzit-
lid geworden van de PvdA.
in open brief, waarin hij zijn
t openbaar maakt, zegt ds. Van
luijs dat het tot zijn spijt niet
elijk is geweest de EPV als pro-
sieve tegenhanger van het CDA
tep functioneren. De groei van de
»j is ver beneden de verwachtin-
gebleven. Bovendien waren er
Van Houcke heeft zich volgens Ja
cobs niet gehouden aan de afspraak
bij die discussie de rellen op 30 april
in de hoofdstad niet ter sprake te
brengen. Jacobs zei geen antwoord te
kunnen geven op de vraag of het
gesprek met Van Houcke diens ont
slag inluidt.
De verslaggever, die eerder in op
spraak raakte door zijn reportage
voor STAD over de rellen in de Am
sterdamse Vondelstraat, zal zich van
daag laten vergezellen van de alge
meen secretaris van de Nederlandse
vereniging van journalisten, mr. G. A.
I. Schuyt. Gisteren was Van Houcke
de toegang tot de studio ontzegd
Hoewel Jacobs gisteren zei dat er
geen sprake is van een „rel bij
STAD", is het niet uitgesloten dat de
redactie in staking gaat. als Van
Houcke wordt ontslagen.
Bij een discussie over het onderwerp
.Anarchisme in de jaren tachtig" liet
Van Houcke een actievoerder een
open brief aan de burgemeester van
Amsterdam voorlezen. Daarin en
naar aanleiding daarvan werd toch
over de gebeurtenissen op 30 april
gepraat. Volgens Jacobs verlangt hij
daarover „enige uitleg".
Afkerig
Twee medewerkers aan het wekelijk
se forum, de docent strafrecht Jac
van der Meulen en de musicus Hans
Dulfer. mochten woensdag niet aan
het woord komen. In het verleden
hebben zij zich niet afkerig getoond
van ongeregeldheden bij de inhuldi
ging. Jacobs ontkende dat hij nu al
besloten heeft ook in de toekomst
van hun diensten geen gebruik meer
te zullen maken.
De forumdiscussies zullen niet meer
in hotel Schiller aan het Rembrandt-
plein worden gehouden, maar in het
café De Smoeshaan aan de Leidseka-
de De eigenaar van Schiller heeft het
contract met STAD opgezegd. Vol
gens Jacobs was hij toch al op zoek
naar een andere locatie, omdat hij
het Rembrandtplein minder geschikt
achtte.
Jaarlijks legt elke ruitewisscr meer
dan 100 km af. Op den duur gaat de
ruitewisser strepen achterlaten en
verminden het zicht langzaam
maat zeker. Zo wordt een rit in de
regen in werkelijkheid een
levensgevaarlijk avontuur Kies
daarom minstens eenmaal per jaar
voor nieuwe Bosch ruitewissers
Deze hebben een dubbelzijdig
micro-profiel voor een dubbele
werking, alsmede een bijzonder
slijtvast wismbber.
Voor auto's met een steile
achterzijde of combi 's is er een
Bosch achterruit wisser.
Vraaj; dc brochure Aulopraklijk
mei pruklisehe tipscn mlomulie aan hu
WILLEM VAN RIJN B.V. aid. Reclaim
PoMhus SOOS. 1005 AA Amsterdam
Zeker is zeker
UTRECHT Het Christelijk Natio
naal Vakverbond wil uitbreiding van
de woningbouw in de premie-huur
sector om te voorkomen, dat de werk
gelegenheid in de bouwnijverheid, bij
voorbeeld door instorting in de koop
woningensector. nog verder zal terug
lopen.
Door het bouwprogramma in
de premie-huursector op te voeren
wordt deze ontwikkeling volgens het
CNV zoveel mogelijk bestreden, ter
wijl de financiële lasten niet helemaal
voor rekening van het rijk komen.
Het CNV schrijft dit in een brief aan
de ministers van volkshuisvesting en
ruimtelijke ordening en sociale za
ken.
Met het voorstel tot gratis bewoning
van het paleis wijkt de regering af
van de overeenkomst waarbij het
Rijk „Soestdijk" destijds van de ko
ningin heeft gekocht. Hierin was de
bepaling opgenomen, dat het paar er
na de troonsafstand zou kunnen blij
ven wonen tegen betaling van een
huurvergoeding.
De belangrijkste reden voor de rege
ring om hiervan af te zien is de zeer
lange staat van dienst van het voor
malige koninklijk paar. Bovendien
wordt erop gewezen, dat Juliana en
Bemhard een functie in het openbare
leven blijven vervullen.
Volgens de regering zou wel een huur
vergoeding kunnen worden gevraagd,
«jiaar dat zou neerkomen op vestzak
broekzak. omdat in dat geval de uit
keringen aan het paar zouden moeten
worden verhoogd.
De inkomens van prinses en prins
zijn onderdeel van de uitkeringen aan
het paar, die respectievelijk 1,3 mil
joen gulden en 780.000 gulden bedra
gen. Het merendeel hiervan is be
stemd voor kosten van personeel, on
derhoud van het paleis en represen
tatie.
De regering verwacht dat het perso
neel van paleis Soestdijk. dat nu 114
koppen telt. tot de helft kan worden
teruggebracht. Het gaat om perso
neel ten behoeve van paleis en tuin,
huishoudelijke dienst, secretariaten
en garage. De regering kondigt aan
dat de personeelsbezetting van de
hofhouding nader onder de loep zal
Volgens de vakcentrale kunnen
woningbouwcorporaties een belang- CfhoiMt PrOliniPr
bijdrage leveren aan uitbreiding ö*'11*'!»!. l'IvUfJICI
rijke bijdrage leveren aan uitbreiding
van bouw in de premie-huursector.
Financiële medewerking zou volgens
het CNV gevraagd kunnen worden
van de pensioenfondsen, die een deel
van hun vermogen tegen normale
marktvoorwaarden ter beschikking
zouden moeten stellen
Omdat volgens het CNV desondanks
gevreesd moet worden dat de werkge
legenheid in de bouwnijverheid terug
zal lopen, pleit de vakcentrale in de
brief aan de ministers ook voor het
opnieuw opzetten van speciaal op het
behoud van werkgelegenheid gerich
te bouwprogramma's.
ZANDVOORT (ANP) Een croupier
in het casino van Zandvoort is ge
schorst omdat hij busreizen organi
seerde vanuit Nederland naar het ca
sino in het Belgische Middelkerke
Dit heeft een woordvoerder van de
Nationale Stichting Casino Spelen
gisteren bekendgemaakt.
Volgens de woordvoerder is het voor
het personeel van de stichting verbo
den er nevenactiviteiten op na te hou
den. „Nu wij deze man betrapt heb
ben. is het logisch dat hij geschorst is
Er is een ontslagprocedure ingezet bij
het gewestelijk arbeidsbureau." al
dus de woordvoerder.
Van een onzer verslaggevers
WAGENINGEN Door het massaal houden van dieren heeft de gedachte
postgevat dat ze stuk voor stuk verwisselbaar zijn. Alle varkens, kippen of
welke andere dieren ook zijn echter niet gelijk. De opvatting, dat de dieren
van hetzelfde soort allemaal identieke eisen stellen, leidt tot anti-welzijn. Uit
onderzoek is gebleken dat de dieren wel degelijk hun individuele voorkeuren
hebben.
Dat zei professor dr P. R.
Wiepkema. hoogleraar in de
ethologie aan de Landbouw
Hogeschool te Wageningen. in
ngens betekent zijn vertrek niet
de EPV op slag verdwijnt.„Er
1 iets bestaan dat zich EPV
rot met een wat geringer aantal
n (en het was al niet groot) en een
lÊjgd bestuur dat toch nog ver-
*'il gaan. Ik heb er echter ernstige
iels over wat daar de zin nog van
zijn".
Van der Sluijs voegt hier aan toe
ae mislukking met de EPV hem
geleerd dat men toch beter zijn
in een grotere partij kan leve-
Jijuens het op 26 april gehouden
Bra is het min of meer tot een
gekomen De voorzitter wilde
Partijprogramma omgewerkt
I> »v»n v'sie werd echter verwor-
versterkte hem in zijn me-
klne i. in feite geen be-
pisrecht had
dier een eigen „persoonlijk
heid" ontwikkelt, is volgens
hem een belangrijk onder
werp voor de etholoog, van
wie wordt verwacht dat hij
optreedt als psycholoog of
psychiater van het dier.
Het is door intensieve studie
van het gedrag van het land
bouwhuisdier mogelijk om tot
objectieve maatstaven te ko
men waaraan de aantasting
van het welzijn van de dieren
afgemeten kan worden. Sa
men met gezondheidsaspec
ten moeten de uitkomsten
van deze „welzijnsmeting"
worden geplaatst tegenover»
de economische kanten varr
het houden van dieren
Volgens Wiepkema is het mo
gelijk gewaarwordingen als
onbehagen en angst in de ver-
klaringen van het diergedrag
te betrekken; hij vindt dit
zelfs nodig. „Als we aannemen
dat dieren een besef hebben
van hun omgeving en dat ze
gevoelens kunnen ondergaan,
dan geven we daarmee een
nauwkeuriger uitleg van het
begrip ..welzijn", want we
moeten er dan immers mee
rekenen dat dieren ook kun
nen lijden."
Omdat de kennis van het
huisdier sterk is toegenomen,
werd het mogelijk grote aan
tallen dieren per bedrijf te
houden. In de intensieve vee
houderij (bio-industriei kan
het dier zijn soorteigen gedrag
met meer ontplooien en is te
gelijk de band tussen hoeder
en huisdier verloren gegaan.
Eigen normen
Wiepkema wees erop dat die
ren niet alleen over zintuigen
beschikken, waarmee ze de
uitwendige wereld registre
ren, maar ook over inwendige
„receptoren", die hun infor
meren over bijvoorbeeld de
hartslagfrequentie of de wer
king van de nieren. Zo zijn er
receptoren in de hersenen die
het dier op de hoogte stellen
van zijn lichaamstempera
tuur. Is deze lager dan de
norm, dan gaat het dier een
gedrag vertonen, waarbij
warmte wordt geproduceerd
rillen of gewoon een behaag
lijker plek opzoeken. Soortge
lijke regelsystemen treden op
bij gedragingen, zoals eten.
drinken of slapen Dieren zijn
geen onbeschreven bladen,
want ze bezitten normen, wen
sen en koesteren verwachtin
gen ten aanzien van hun om
geving.
Volgens Wiepkema is er spra
ke van welzijn, als het dier de
mogelijkheid heeft de facto-
.een ernstige aanslag op het kalver-welzijn.
ren. die zijn in- en uitwendig
milieu uitmaken, in overeen
stemming te brengen met de
normen, die het heeft Hoe ko-
■men deze normen tot stand0
Een eerste groep is erfelijk
bepaald een tweede groep is
het gevolg van een leerproces
en een derde groep ontstaat
door een gebeurtenis in de
jeugd van het dier Zo moeten
mannetjes van de Noordame-
ri kaan se witbrouwgors in de
tweede of derde maand van
hun leven de volwassen zang
horen om dit liedje een jaar
later zelf ten gehore te kunnen
brengen Bij landbouwhuis
dieren zijn dit soort normen
nog nauwelijks onderzocht
„Voor onze sectie ethologie re
den om hier veel tijd aan te
besteden. Het lijkt niet uitge
sloten dat we langs deze weg
beter inzicht kunnen krijgen
in onder meer de oorzaken
van abnormaal gedrag bij vol
wassen varkens en kippen Zo
zou ik me kunnen voorstellen
dat er normen zijn voor de
hoeveelheid speelgedrag die
een opgroeiend dier moet heb
ben vertoond, om zich later
normaal volwassen te kunnen
gedragen." aldus professor
Wiepkema
Ernstige aanslag
Afwijkingen van de erfelijk
vastgelegde normen worden
door hem als zeer nadelig voor
het dierlijk welzijn be
schouwd. In tegenstelling tot
de twee andere categorieën
liggen deze normen immers zo
goed als onwrikbaar vast. Bij
deze normen kan ook gedacht
worden aan ontwikkelings
programma's, bij voorbeeld
een programma dat voor
schrijft hoeveel tijd per dag
een pasgebcren kalf moet be
steden aan zuigen, lopen en
spelen. „Wordt zo'n program
ma onmogelijk gemaakt,
zoals bij kistkalveren het ge
val is. dan is er sprake van een
ernstige aanslag op het kal
ver-welzijn. De dieren gaan
dan over tot het steeds her
haald uitvoeren van ogen
schijnlijk zinloze bewegin
gen.' Dergelijke dingen ziet
men ook bij jonge chimpan
sees. die zeer vroeg van hun
moeder gescheiden zijn en
daarna kunstmatig worden
opgevoed.
worden genomen, nadat koningin Be
atrix zich in Den Haag heeft geves
tigd.
Van onze soc.-econ. redactie
UTRECHT Ook Werkende Jeugd
CNV heeft protest aangetekend tegen
het voornemen van minister Albeda
van sociale zaken om werklozen te
verplichten werk te aanvaarden in
volcontinu-dienst. De jongeren wij
zen ook woon-werkverkeer dat langer
dan twee uur per dag duurt af.
In een gisteren uitgegeven verklaring
zeggen de Werkende Jongeren het
onjuist te vinden dat de minister
heeft besloten tot een verruiming van
het begrip passende arbeid zonder
daarbij eerst de mening te vragen van
werknemers en werkgevers Vooral
het feit dat werklozen, die in dag
dienst hebben gewerkt, straks ook
werk in vier-ploegendiensten moeten
accepteren, ontmoet verzet bij de
CNV-jongeren. Zij wijzen erop dat
vooral jongeren de dupe kunnen wor
den van deze maatregel. „De nadelen
van de vier-ploegendienst voor de be
trokken werknemers zijn bekend."
schrijft Werkende Jeugd.
„Naast de ongunstigs invloed op de
gezondheid leiden ploegendiensten
tot een geringe betrokkenheid van
deze werknemers bij het algemene
bedrijfsgebeuren. terwijl ook de mo
gelijkheden om aan het maatschap
pelijk leven deel te nemen afnemen."
De plannen van Albeda zullen vol
gens Werkende Jeugd leiden tot een
toenemend verzet van jongeren tegen
de slechte arbeidsomstanigheden en
de lage kwaliteit van het werk in de
onderneming.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Als de stijging van de
olieprijzen zich nog voortzet, lijkt het
niet onwaarschijnlijk dat de prijs van
het gas in januari 1981 ongeveer acht
cent zal stijgen. Dat meent de Konin
klijke Vereniging van gasdistributie
bedrijven in Nederland (Vegin). Het
klein verbruikerstarief zou dan onge
veer 47 cent inclusief BTW worden.
De Vegin baseert deze veronderstel
ling op het met de Gasunie gesloten
contract. De vereniging verzet zich
tegen suggesties dat de prijsstijging
begin volgend jaar zeventien cent zal
zijn.
De suggestie van de prijsstijging van
zeventien cent werd tijdens een voor
dracht in Rotterdam gedaan door het
CDA Tweede-Kamerlid drs M. van
Rooijen, oud-staatssecretaris van Fi
nanciën. Hij is daarbij kennelijk uit
gegaan van een koppeling van de
gasprijs met huisbrandolie, maar dat
is volgens de Vegin niet juist. Ook de
minister van Economische Zaken is
tijdens het Kamerdebat van 5 maart
uitgegaan van een koppeling van de
aardgasprijs met huisbrandolie
„l* kunt beter ook wat pijnstiller
voor pap kopen
