Kerkje Windesheim krijgt museum UIT DE VENDOMUS-KOLLEKTIE VROOMS DREESMANN Wie nog vitrine-kastwensen heeft kan nu kiezenuit kwaliteit op hoog niveau. 1495.- 3900.- 2495.- 1795.- DONDERDAG 8 MEI 1980 TROUW/KWARTET door Jac. Lelsz ZWOLLE Wat is Windes heim tegenwoordig? Een vriendelijk maar onopvallend dorpje op enkele kilometers van Zwolle, richting Wijhe. Een handvol huizen, een en kele boerderij, een paar win kels, een weide met grazende schapen, een pastorie met in de muur de tekst uit psalm 113: „Wie is als de Here Onze God?" en dan natuurlijk vlak langs de weg het kerkie dat alles te maken heeft met Geert Grote, de grondlegger van de Moderne Devotie. Ei genlijk is het Windesheim van 1980 niet eens zo heel veel meer dan de plek van zo'n kleine zeshonderd jaar gele den, van waar af deze bewe ging zich over West-Europa voortplantte. Een rietland schap nabij de IJssel met een duin dat nooit door de rivier werd overstroomd. Op die heuvel, veilig voor het water, werd eind 14e eeuw het klooster ge bouwd, dat voor de vebreiding van de gedachten van de Moderne Devotie van grote betekenis is geworden. Naar verluidt, zou de stichting ervan een wens zijn geweest van Geert Gro Het hervormde kerkje van Windesheim bij Zwolle. Vóór de Refor matie was het de brouwerij van het klooster te Windesheim. te op diens sterfbed, en die moest in de omgeving van Zwolle komen.' Eerst is nog uitgekeken naar Hattem, maar hoe ging dat in die tijd? De hertog van Gelre wilde best meewer ken, want die plaats lag op zijn ge bied. Bezwaren had echter de bis schop van Utrecht, die over die streek niets had te vertellen. Zodoende werd het Windesheim in Overijssel, dat wel onder zijn supervisie stond. In Windesheim staan, naar het zich laat aanzien, belangrijke dingen te gebeuren. Er vindt, naar gehoopt wordt, over enige tijd archeologisch onderzoek in de bodem plaats, het. restant van het kloostercomplex, de voormalige brouwerij, die sinds 1632 als hervormde kerk dienst doet, zal gerestaureerd worden, en wat mis schien nog wel het belangrijkste is de verdieping boven het godshuis zal zo mogelijk worden ingericht als per manente expositieruimte met betrek king tot de Moderne Devotie. In verband met deze ontwikkelingen heeft de heer J. G. J. van Booma te Gouda, thans wetenschappelijk me dewerker van het Centraal Bureau voor Genealogie, maar voorheen schoolhoofd in de buurt van Windes heim, een bijzonder aardig boekje over Windesheim geschreven. De heer Van Booma is niet alleen secretaris van de cbmmissie voor kerkrestauratie maar ook van de his torische werkgroep, die inzake de plannen met Windesheim is gevormd, een gezelschap waartoe tal van ge leerden behoren, die in dit verband een zinnige inbreng kunnen leveren. Het boekje „Windesheim", 35 pagi na's, mooi geïllustreerd en helder ge schreven, verscheen als nummer één in een zogeheten Geert Grote-reeks. Dankzij financiële steun van de ge meente Zwolle kan het voor slechts 3,90 verkocht worden, waarbij even tueel 1,30 aan postzegels komt. Het is onder meer verkrijgbaar bij een aantal boekwinkels in het oosten des lands. De winst komt in het kerkres tauratiefonds van de Hervormde Ge meente te Windesheim terecht. Het postrekeningnummer daarvan is 3827800. Men moet de godsdienstige opwek king, die in de 14de eeuw ontstond en die bekendheid kreeg onder de naam Moderne Devotie, zien als reactie op de formalistische vroomheid van de geestelijkheid Zij was onder meer gericht op praktische levenswijsheid, persoonlijke heiliging, eenvoud en as cese. Hoewel Geert Grote alles met Windesheim te maken heeft, omdat deze omgeving naderhand doortrok ken is van zijn gedachten, namelijk toen zijn volgelingen er een klooster hadden gesticht, is er geen relatie in die zin bijvoorbeeld dat hij er ge woond had. Hij werd geboren in De venter, studeerde in Aken, Keulen en Parijs theologie, leidde niet alleen een nogal werelds leven maar beoe fende ook de magische kunst. Toen hij daarvan bekeerd werd, verbrand de hij in het openbaar op de Brink in zijn geboortestad Deventer, de tover boeken. Deze verandering had hij te danken asm zijn Parijse biechtvader Henricus Eger. Ze spraken veel samen. Daarbij ging het over de zin van het leven en over de eeuwige dingen. Drie Jaar lang las Geert Grote daarna de Heili ge Schrift intensief in een klooster. Vervolgens werd hij prediker, boete prediker. Thomas van Kempen ver geleek hem later met Johannes de Doper. Hij preekte overal in Neder land. Leken èn geestelijken riep hij op zich van hun dwalingen te beke ren. Hij hield soms preken van drie uren. In 1378 ontmoette Geert Grote in Brussel de mysticus Johannes Ruusbroec. Hij werd er geboeid door het gemeenschappelijk leven van de broeders. Terug in Deventer stelde hij.zijn huis open.voor vrome vrou wen, die zich bezighielden met het afschrijven van de bijbel en van de werken der kerkvaders. HIJ vond alle medewerking van zijn leerling Flo- rens Radewijns, die in zijn vicarie- huis een groep vrome mannen verza melde. Zo was de basis gelegd voor de Broederschap des Gemenen Levens. Na zijn dood in 1384 hij stierf aan de pest kwam de Congregatie van Windesheim tot stand. Een vereni ging van kloosters. Het Kapittel van Windeshelm groeide uit tot bijna honderd kloosters. Vierhonderd jaar geleden brak in Overijssel de Refor matie door. Een zegenrijke ontwikke ling op godsdienstig gebied, maar het betekende tevens wel het einde van een aantal goede dingen, ook het be staan van het moederklooster te Win deshelm. Bijna alle gebouwen werden afgebroken, slechts een paar bleven overeind. Ze dienden voorlopig als veestalling. Gelukkig maar, zo wer den ze gered. Eén daarvan, de brou werij, werd in 1632 ingericht voor de protestantse eredienst. Die kerk, nog een der weinige zicht bare herinneringen aan een eertijds •uryfe'6 *0 -avr,Q 'ö'e'a'fi' V- - Jf- 1. «M u Zo zag het kerkje te Windesheim er in 1730 uit. in heel West-Europa vermaard kloos ter, is dringend aan restauratie toe. Inmiddels is de zaak bij CRM aange kaart. Gehoopt wordt op een spoedi ge gunstige beslissing, zodat de eer ste fase kan beginnen. Architect is Lr P. B. Offringa te Groningen. Een essentiële vraag Is naar welke tijd men bij de restauratie moet te ruggaan. Welhaast zeker is dat een lelijk aanbouwsel moet verdwijnen, dat de Romaanse rondboogvensters moeten worden heropend en dat de te •zware toren uit 1905 door een lichtere moet worden vervangen. Hoewel de huidige toren een lichte indruk maakt, is hij toch nog te zwaar voor het gebouw. Daardoor ontstaat over druk. En dat heeft geleid tot scheuren en andere mankementen. Boven de kerkzaal bevindt zich een prachtige, gave ruimte. Die zal wor den Ingericht als permanente exposi tiegelegenheid en helemaal worden gewijd aan de Moderne Devotie. Voor de ideeën van de Moderne E het in wat andere vorm, lijd nieuwe kansen te liggen. De bi stelling voor de Moderne L neemt op 't moment weer toe,«i gewezen wordt op de nieuwe le stijl. Wellicht kan Winder een rol gaan spelen in oecui opzicht, waarbij een exclui kend protestant mogelijk ever wenkbrauwen zal fronsen alaJ genwoordige paus van Rorae.| over de grens, bij Nordhorn, bi de Duitsers iets van die klooster Frenswegen, dat eenaoj de Windesheimer Cong hoorde. In 1808 werd het opt Inmiddels heeft het weer een-fti gekregen. Thans dient het alij. niings- en ontmoetingscentr een zestal confessies bij bet» In de lijn van oude tradities i nieuwe Initiatieven ontw" het werk blijft men zich op het| ken van de Moderne Devotie ri Vitrinekasten brengen een apart stuk sfeer in het interieur en tonen uw zilver-, porselein- en andere privékollekties op hun mooist De vitrinekasten uit de Vendomus-kollektie behoren bij de top op dit gebied Want zij zijn gemaakt met het meester-meubelvakmanschap dat tegenwoordig steeds zeldzamer wordt Voeg daaraan toe de fijne stilering en de hoogwaardige materialen, en u weet één dmg zeker u kiest uit kwaliteit op hoog niveau. De Vendomus-meubelkollektie is uitsluitend verkrijgbaar bij: de Vroom Dreesmann vestigingen Eindhoven, Nijmegen, Utrecht, Den Haag-Centrum, Rijswijk-ln de Bogaard. Luxe kast In wit laqué-uitvoenng en modeme, strakke vormgeving die er schitterend uitspringt. Breedte 103 cm Inbouwverlichting 105.- Blank eiken kast Zonder aanbouw Met open aanbouw links 103 cm breed 2295.- en rechts, glasdeuren en Extra inbouw royale laden verlichting 105.- Breedte 213 cm Klassieke kast in taxus-hout Schitterende kast m grote stijl uitgevoerd met exclusief taxus-hout. Breedte 90 cm In mahoniehout 2195.- Mahoniehouten kast Prachtig gestyleerd, met lange glasdeuren en een fraai jebogen kap. ireedte 103 cm Inbouwverlichting 199.- Grenen kast met antiek finish Van zwaar massief grenen, uitgevoerd in een romantische sfeer. Aan de onderzijde 2 deuren. Breedte 95 cm Den Haag Centrum - Rijswijk W C. In de Boogaard I

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 20