Geluidshinder neemt
deze eeuw verder toe
Defensie zet plan
Lauwersmeer door
Economie valt mee
oPlo^Middel roos fiitg
de prediker en jan blaaser
Trouw commentaar
Suriname J
OESO-landen praten over auto-lawaai
veters weg
vooruitziend
WOENSDAG 7 MEI 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
Het is nog steeds onduidelijk v\ie (jat voortdurend kermt en kreunt
gen van de andere helft aan het
onderzoeken is, en dat in een land
en wat er achter de gebeurtenissen
van afgelopen vrijdag in Suriname
steekt. Zelfs de feitelijke toedracht
van het gebeuren is heel moeilijk
onder zijn gebrek aan kader voor
het gewone werk dat nu toch einde
lijk ook eens moeten worden aange-
te reconcstmeren.
Toch is er alle aanleiding voor een
paar kanttekeningen bij het gebeu
ren, al was het alleen maar omdat
juist nu duidelijker dan ooit naar
voren komt hoezeer bij voorbeeld
de vrije nieuwsgaring in Suriname
reeds gefnuikt is. Als er hier geen
duidelijk beeld bestaat van wat er
zich vrijdag aan de grens met Frans
Guyana en in de daaropvolgende
dagen in Paramaribo heeft afge
speeld. dan komt dat alleen maar
door het rookgordijn dat de autori
teiten in Paramaribo willens en
wetens leggen. Alleen het feit, dat
je bij het opschrijven van zo'n zin
over de autoriteiten je moet afvra
gen over wie je het nu feitelijk
hebt. over de regering of over de
militaire raad zonder het antwoord
te weten, is al een veeg teken.
Duidelijk is in elk geval, dat er in
Suirname een sfeer van intimidatie
en geweld is ontstaan; van achter
klap en roddel, waardoor in feite
iedereen op het ogenblik vogelvrij
is en ook maar het geringste ge
rucht in een stad die toch al
berucht is om zijn roddelcircuit
voldoende is voor een onderzoek.
In de praktijk blijkt dat dikwijls
synoniem te zijn met vrijheidsbe
roving.
Het moet op het ogenblik in Suri
name erg gemakkelijk zijn om
oude rekeningen met tegenstan
ders te vereffenen. Je schuift maar
iets in het roddelcircuit en je oude
tegenstander heeft het bar onge
makkelijk.
Alle oude legendes over corruptie
worden nu, suggereren de bewind
voerders. op hun waarheidsgehalte
beproefd, maar dat betekent in de
praktijk wel zo'n beetje dat de helft
van de Surinaamse bevolking de
morele standaard en de gedragin-
Het is duidelijk; er zal straks over
de huidige situatie in Suriname een
boek geschreven kunnen worden
dat een beetje lijkt op de geschiede
nis van de naoorlogse rechtspleging
in Nederland. Dat is een niet verhe
ven deel van de Nederlandse ge
schiedenis en het wordt hier alleen
maar aangehaald om de Surina-
mers voor te houden hoe ze van de
fouten van anderen kunnen leren en
voor de Nederlanders, omdat een
historisch voorbeeld ook voor hen
nooit weg is.
Een sfeer van intimidatie, roddel
en achterklap in Suriname. Maar
er is meer. Er zijn ook aanwijzin
gen dat er in heel wat gevallen
sprake is van een brute geweldui-
toefening, als gevolg waarvan bij
voorbeeld Frits Ormkerk, één van
de betrokken bij de gebeurtenissen
van afgelopen vrijdag, een verhoor
niet heeft overleefd.
Suriname is sinds de vijfentwintig
ste februari 1980 geen parlemen
taire democratie meer. Sinds enke
le weken is er ook reden de vraag
onder ogen te zien of het land nog
wel als een rechtsstaat kan worden
aangemerkt.
De enige manier voor de Surinaam
se regering om deze indruk duide-
door HANS SCHMIT
LEIDSCHENDAM Geluidsoverlast is aan het eind van deze eeuw mogelijk het ernstigste
milieuprobleem in de westerse wereld. De vervuiling van water en lucht zal door de toepassing
van zuiveringstechnieken de komende jaren worden teruggedrongen, maar de geluidshinder
daarentegen zal voorlopig nog toenemen. Het geluid zal in de jaren tachtig niet alleen
doordringen tot gebieden die nu nog betrekkelijk stil zijn, maar ook zullen de dagelijkse
perioden van betrekkelijke rust (zoals de nacht) steeds korter worden.
In de 24 belangrijkste industrielan
den, verenigd in de Organisatie voor
economische samenwerking en ont
wikkeling (OESO) vormt de geluidso
verlast nu reeds een ernstig pro
bleem: vijftien procent van de bevol
king van deze landen, zo'n honderd
miljoen mensen, wordt dagelijks
blootgesteld aan een hoeveelheid la
waai die onaanvaardbaar wordt ge
acht voor de gezondheid en het wel
zijn (meer dan 65 decibel). Meer dan
de helft van de bevolking van die
landen ondergaat een geluidshinder
die uitgaat boven het niveau van
„comfortabel" (55 decibel). Ter verge
lijking: het geluidsniveau in een rus
tige woonkamer bedraagt veertig
decibel.
De toenemende geluidsoverlast zal
niet op korte termijn door maatrege
len aan banden zijn te leggen. Nieuwe
technieken ter beperking van
geluidsoverlast moeten worden ont
wikkeld, terwijl bij voorbeeld stillere
motoren in allerhande apparatuur
pas over een groot aantal jaren de nu
in gebruik zijnde luidruchtige appa
ratuur zullen hebben vervangen. Om
de gevreesde geluidshinder aan het
eind van deze eeuw te voorkomen.
lijk en voor de ogen van de hele moeten daarom nu reeds maatrege-
volkerengemeenschap weg te ne- w
men, lijkt ons het toelaten van een
internationale onderzoekscommis
sie hetzij van het internationale
Rode Kruis, hetzij van Amnesty
International.
Als er niets te verbergen is, hoeft
Suriname een dergelijk onderzoek
niet te vrezen; het argument dat de
Surinaamse autoriteiten trouwens
zelf ook gebruiken als er over de
thans lopende onderzoeken tegen
de burgers wordt geklaagd.
len worden voorbereid en moet wor
den aangegeven hoe de overlast stap
voor stap wordt teruggedrongen.
Conferentie
Om tot een meer gemeenschappelij
ke lijn te komen, organiseert de
OESO (op initiatief van de Neder
landse regering) een driedaagse con
ferentie over geluidshinder, die van
daag in Parijs begint. Aan de confe
rentie, die wordt voorgezeten door
het Tweede-Kamerlid mr. L. J. Brink
horst (D'66), nemen zowel ministers
Eén van de mogelijkheden om het toenemend verkeerslawaai
buitenshuis te houden, is het aanleggen van geluidsschermen. Op de
foto een tweeënhalve meter hoge schutting langs de Einsteinweg in
Amsterdam.
Tekeningen, bij voorkeur in liggend for
maat, sturen aan Trouw, jury politieke
prent, postbus 859, 1000 AW Amster
dam. Naam en adres aan de achterzijde
vermelden. Voor geplaatste prenten is er
een boekenbon
en ambtenaren als parlementariërs
uit de 24 OESO-landen deel.
De Nederlandse delegatie, waarin on
der meer Kamerleden van de grote
partijen, vertegenwoordigers van de
provincies en gemeenten en ambte
naren van milieuhygiëne, verkeer en
waterstaat en economische zaken zit
ting hebben, staat onder leiding van
minister Ginjaar (volksgezondheid
en milieuhygiëne). Het is de bedoe
ling dat de OESO-landen de komen
de drie dagen aanbevelingen ter be
perking van de geluidsoverlast
opstelt.
Een belangrijke plaats zal tijdens de
conferentie (de eerste op dit niveau)
worden ingeruimd voor de auto. Want
de auto is een van de voornaamste
bronnen van geluidsoverlast en ver
wacht wordt dat, wanneer geen maat
regelen worden genomen, het ver
keerslawaai aan het eind van deze
eeuw met twintig tot veertig procent
zal zijn toegenomen. Het verkeersla
waai kan op vele wijzen worden aan
gepakt, bijvoorbeeld door het plaat
sen van geluidswallen en geluids
schermen, door de isolatie van wonin
gen (in combinatie bijvoorbeeld met
warmteisolatie) of door planologische
maatregelen: in een gebied met een
bepaald geluidsoverlast mogen geen
woningen worden gebouwd. Maar
ook de bron van het lawaai kan wor
den bestreden: de auto's zouden met
stillere motoren moeten worden uit
gerust.
Bron
In 1978 onderschreef de OESO het
belang van de bestrijding aan de
bron: het lawaai moet worden terug
gedrongen door normen te stellen die
geleidelijk strenger worden. In het
geval van de auto is deze bronbestrij-
ding bijzonder doeltreffend, want al
bij een vermindering van het geluids
niveau met vijf tot tien decibel zal het
aantal mensen dat nu hinder onder
vindt met driekwart zijn terugge
bracht. Er blijken in West-Europa
echter zoveel tegenstrijdige belangen
in het spel te zijn, dat een stillere auto
nog verre toekomstmuziek lijkt. Dit
in tegenstelling tot de luchtvaart,
waar de zogenaamde derde generatie
vliegtuigen in ontwikkeling is. Deze
produceren zoveel minder lawaai, dat
wordt verwacht dat het vliegtuigla
waai aan het eind van deze eeuw zal
zijn gehalveerd. Overigens stond bij
de ontwikkeling van deze nieuwe
vliegtuigen de beperking van het
brandstofverbruik voorop. De ener
giebesparing bleek echter samen te
gaan met een aanzienlijke geluidsbe
perking.
Mr Brinkhorst hoopt dat de OESO-
landen in Parijs erin zullen slagen
twee afspraken te maken, namelijk
hoeveel stiller de automotoren moe-
ADVERTENTIE
Gepocheerde kabeljauw met rijstschotel.
«Pocheer 800 g kabeljauwmoten gaar in weinig waler
met wat zout. stukjes ui. laurierblaadje. stuk|e
foelie en paar peperkorrels Bak 1 fi|n gesneden
ui en voeg 15 g kerriepoeder en hall blikje
tomatenpuree toe Even meebakken Verdeel visvlees
m stukles en roer alles door 300 g droge, gare
rijst Garneren met schijfjes ei en gehakte peterselie
Doe meer met vis, omdat't zo lekker is.
Produktschap voor Vis en Visprodukten. 's-Gravenhage
Het einde van de examens
ben ik gisteren een flink
eind genaderd. We hadden
twee vakken op één dag:
economie I en Duits. Eco
nomie vond 's morgens
plaats en viel over het ge
heel wel mee. Het examen
bestond uit vier onder-
delen.
Het eerste ging over de betalings
balans en was behoorlijk pittig. Ik
heb natuurlijk wel wat opgeschre
ven, maar ik denk niet, dat ik veel
goed heb. Neem bijvoorbeeld de
vraag: Wat kan het verband zijn
tussen betalingsbalanstekorten
en neerwaartse wisselkoers-veran
deringen? Ik vind zoiets toch niet
eenvoudig. Het volgende onder
deel was echter wat gemakkelij
ker. Het ging over lineaire pro
grammering. Dit onderwerp be
hoorde dit jaar voor het eerst tot
de examenstof. Een vraag ging
over een ontwikkelingsland, dat
kapitaal- en concsumptiegoede-
ren produceerde. Het nieuwe is nu,
dat aan de produktiecapaciteit
een grens was gesteld.
Ik had eigenlijk niet verwacht, dat
zij meteen het eerste examen hier
over al zouden vragen. Gelukkig
hebben we het op school flink ge-
oefendr zodat het wel een beetje
bekend terrein is. We moesten bij
deze opgave een grafiek tekenen,
en dat gaf geen problemen.
Het derde onderdeel was ook een
voudig. Het ging over de inko
mensverdeling. We moesten een
Lorentzcurve tekenen, een grafiek
die de inkomensverhoudingen
weergeeft. Ook deze grafiek was
niet moeilijk, je hoefde nauwelijks
te rekenen.
Het laatste onderdeel was weer
iets lastiger. Het ging over een
Keynesiaans model en het zag er
op het eerste gezicht nogal inge
wikkeld uit. Zo werd er onder
scheid gemaakt tussen conjunctu
rele en structurele werkloosheid.
Iets dat ik nog nooit had meege
maakt in een model. Als je het
echter beter bekeek, viel het wel
mee. Het maken van een econo
misch mocfel behoort tot de vaste
prik op een examen, dus we had
den liet wel verwacht. We hadden
ook iets verwacht van het produ
centengedrag met het uitrekenen
van maximale winst of iets derge
lijks, maar dat werd niet ge
vraagd.
Dagboek van een
examenkandidaat
door André Berends
Twee uur na economie hadden we
Duits. Die tijd hebben we opge
vuld met het bespreken van va
kantieplannen. want we gaan za
terdag aanstaande naar Texel.
Een leuke onderbreking, maar
daarna moesten we er weer hard
togen aan. Duits vond ik wel moei
lijker dan economie, maar het was
niet buitensporig lastig. Ook hier
waren er weer vier onderdelen.
Vier teksten dus. De eersts ging
over kunst. Hm - hm, ik had al
hoop dat we deze examenperiode
gespaard zouden blijven voor al
die teksten over kunst en litera
tuur, maar hier was er dan weer
één. Het tweede onderdeel ging
over de problemen waar grote ste
den mee te kampen hebben. De
tekst was wel moeilijk. Het ging
wel. ja over literatuur. De laat
ste tekst ging over magie als mo
deverschijnsel. Ik vind het altijd
jammer, als er een woord of begrip
wordt verklaard, dat ik al ken.
Vandaag ook. Er was een passage
over studenten in 1968. Onder aan
de tekst stond met een voetnoot
de mededeling: „In 1968 had er in
Parijs een opstand onder arbei
ders en studenten plaats." Mag je
niet verondersteld worden, zoiets
te weten? Geef liever een begrip
dat ik nog niet ken! Trouwens, bij
Engels vond de examencommissie
het nodig te vertellen wie Hum
phrey Bogart was, maar dat weten
de meesten toch wel, dunkt me.
Voor mij zit het er nu bijna op.
Vandaag moet ik eens flink aard
rijkskunde gaan leren, want dat is
het laatste examen voor mij. Dat
vindt morgen plaats. Voor mensen
met Wiskunde I (dat vandaag
wordt gegeven) en H en met Eco
nomie n worden het nog even har
de dagen. Tot vrijdag!
ten worden en op welke termijn dat
moet zijn gerealiseerd. In de Europe
se gemeenschap (EG) zijn afgelopen
maand nieuwe normen van kracht
geworden tonder meer maximaal
tachtig decibel voor een personenwa
gen). maar in de praktijk ligt die
grens reeds lager. Minister Ginjaar
zou de EG-norm graag scherper stel
len, maar de au to-industrie is niet
bijster willig, evenals auto-produce
rende landen als Italië en Frankrijk.
De auto wordt duurder, zeggen de
fabrikanten, maar die kostenstijging
is afhankelijk van het type auto. ter
wijl de geluidsoverlast grote maat
schappelijke kosten met zich mee
brengt.
Duurder
Volgens minister Ginjaar is een stille
re auto alleen duurder wanneer wordt
uitgegaan van bestaande ontwerpen.
Het is echter ook mogelijk uit te gaan
van nieuwe ontwerpen, van nieuwe
motoren en, zoals in de vliegtuigin
dustrie gebeurt, de relatie te leggen
met een lager brandstofverbruik. In
de Westduitse automobielindustrie
zijn reeds geavanceerde technieken
ontwikkeld die het mogelijk maken
stillere auto's te produceren.
In de EG is naast Nederland daarom
ook West-Duitsland voorstander van
strengere geluidsnormen. Minister
Ginjaar hoopt dan ook dat op de
OESO-conferentie in Parijs een
strengere norm dan die van de EG
wordt aanbevolen. Met die aanbeve
ling in de hand kunnen West-Duits
land en Nederland dan in de EG druk
uitoefenen de EG-norm te ver
scherpen.
Van een onzer verslaggevers
GRONINGEN De voortvarendheid
waarmee het ministerie van defensie
het Lauwersmeer wil inrichten tot
militair oefenterrein is de provincie
Groningen in het verkeerde keelgat
geschoten. In een brief aan staatsse
cretaris Van Eekelen wordt geprotes-
Bij het schrijven van „Een muis
in zee" en „Prediker Salomo" zijn
drie mannen betrokken: Jan
Blaaser, de Prediker en J. Kouse
maker. De eerste een Amster
dammer. de tweede een Oud-Tes-
tamentische Israëliet en de derde
een Zeeuw. Eigenlijk zelfs vier,
want prof. dr G. Th. Rothuizen
schreef een voorwoord bij de Pre
diker.
Met dit boekje Prediker is iets
bijzonders aan de hand: Kouse
maker vertaalde het in het Zuid-
Bevelands. Zo wordt het op de
titelpagina aangekondigd:
,k.in het Zuud-Bevelands over
gezet en mie den 'and geschreve
deur J. Kousemaker". Het boekje
lijkt gecalligrafeerd, maar de
schrijver wenst geen aanspraak
op zo'n prestatie te maken: „De
tekst is vlotweg in Florentijns
handschrift geschreven", maar
het lijkt toch wel erg op calligra-
fie. Dat handschrift maakt dat
het met nog grotere aandacht
gelezen dient te worden dan je
toch al moet als je het dialect
niet machtig bent. Een uitsteken
de manier om de Prediker nu
eens echt goed in je op te nemen.
De streektaal, eenvoudig en
recht voor z'n raap, staat boven
dien dichter bij de lezer dan de
plechtige bijbelse taal.
Hoe klinkt Salomo's wijsheid nu
in het Zuid-Bevelands (wat vol
gens ons trouwens als één woord,
Zuidbevelands dus, geschreven
moet worden, maar misschien is
dat in het Zeeuws anders)? Een
voorbeeld: „Ik zei bie mijn eigen
,Kwa, ik storte mijn eigen in de
plezieren en ik zé t'r is flienk van
neme!' Mae dat was ok leegte.
Van 't lachen zei ik: ,'t Is gekkig
heid!' En van 't plezier: .Wat ei-je
d'r an?' Zodoende prebeerden ik
m'n eigen flienk op te monteren
mie wien, en ik 'oopten dat ik uut
zou vinde wat dat 'r goed is om te
doën voe de meinsen onder den
'emel, twint dat ze mae zö'n kort
stuitje leve. Mae mien verstand
wier geleid deur de wies'eid en
nie verduusterd deur dwaes'eid".
„Of de vertaler altijd even pre
cies geweest is, weet ik niet",
aldus prof. Rothuizen in zijn
voorwoord. „Het zal wel niet en
waarom zou hij ook?" Een taal,
vindt hij, krijgt vroeg of laat iets
over zich van kunststof, maar het
dialect behoudt het sappige en
de kracht van het zelf gestookte.
„De Prediker verveelt niet in het
Hebreeuws. Hij verveelt ook niet
in het Zeeuws, zeker niet in dit
Zeeuws."
En wat heeft Blaasers in het Ne
derlands en soms in het Am
sterdams geschreven „Een
muis in zee" hiermee te maken?
„D'r is niks nieuws onder de zun-
ne", zegt de Prediker in het Zuid-
Bevelands, en dat is precies wat
Jan Blaasers boekje brengt: niks
nieuws. Soms is het even amu
sant of interessant, zoals „Die
Pferde", een gesprek met een
trainer van circuspaarden, dat in
het Duits begint, maar onder de
pils steeds vaker doorspekt
wordt met Nederlandse woorden,
tot de man helemaal Nederlands
spreekt, want hij is een Amster
dammer. Aardig zijn ook Blaa
sers belevenissen bij filmopna
men (Keetje Tippel), bij de start
van het Amsterdamse Saint Ger
main des Prés van Tom Manders.
bij een t.v.-opname, en in Ierland
met het Nederlands elftal. Maar
dat zijn met elkaar maar een
paar van de 95 bladzijden; de rest
hoeft voor ons niet. Of zoals de
Zuid-Bevelandse Prediker zegt:
'Oe meer woorden d'r vuul ge-
maekt worre, 'oe grooter de leeg
te van dat aolles is.
Jan Blaasers „muis" is uitgege
ven bij Loeb van der Velden in
Amsterdam en kost 16,50. „Pre
diker Salomo" (Fanoy Boeken,
Middelburg) is in twee uitvoerin
gen te koop: als paperback
12,90) en als bibliofiele genum
merde uitgave 22,90). Van de
laatste bestaan maar zestig (ge
signeerde) exemplaren, van de
paperback zijn duizend stuks
gedrukt
In de Engelse badplaats Brigh
ton is het maandag ook daar
een nationale vrije dag, al heeft
die niets met de bevrijding te
maken tamelijk rustig geble
ven. De politie had bij voorbaat
jongelui van wie ze vermoedde
dat ze gekomen waren om rellen
te schoppen, „ontwapend". Het
ging om tientallen „skinheads"
(kaalkoppen), jongens die hun
hoofden kaalscheren en laarzen
dragen om „vijandelijke" jeugd
bendes te kunnen trappen. Die
skinheads waren althans vol
gens de politie ook verant
woordelijk voor rellen en vernie
lingen met de paasdagen. Om te
voorkomen dat zich hetzelfde
verschijnsel op deze vrije maan
dag zou voordoen, hebben poli
tiemannen alle treinen, auto's,
bussen, motoren en scoorters op
gevangen waar de kale jongeren
mee naar Brighton kwamen.
Voordat ze de stad in mochten
werden ze eerst van hun veters
ontdaan, want „ze kunnen nu
eenmaal niet wegrennen en
schoppen met laarzen waar geen
veters in zitten". De jongelui
mochten hun veters pas terugha
len bij het verlaten van de stad.
Toch moesten er noet zestig van
hen wegens wangedrag opgepakt
worden; die hadden waarschijn
lijk een touwtje gevonden om
hun laarzen mee vast te maken.
Wie een bezoek brengt aan de
Universal Studios in Hollywood
hoeft niet te denken dat hij voor
het lapje gehouden wordt als
deze dieren hem als echte film
sterren gepresenteerd worden.
Ze zijn echt en ook t.v.-kijkende
Nederlanders moeten ze herken
nen. De vogel is de kaketoe Fred
die in elke aflevering van „Ba-
retta" optrad, de hond is de col
lie Bandit uit „Het kleine huis
op de prairie".
De heer John A. Vis te Brakel
(adres: Flegelstraat 11) heeft een
vooruitziende blik. Reeds in 1972
bedacht hij: a. dat er eens in ons
land een troonswisseling zou
plaats vinden, en b. dat er dan
ongetwijfeld vraag zou zijn naar
stichtelijke, van Oranje- en va
derlandsliefde getuigende gram
mofoonplaten. Waar zouden der
gelijke klanken beter opgenomen
kunnen worden dan in de meest
bekende Koninginnekerk. name
lijk die te Rotterdam? Deze Ko
ninginnekerk stond echter op af
breken. maar vóórdat de sloop
hamers hun werk deden haalde
de heer Vis Koos Bons, Sander
van Marion, Dirk Jansz. Zwart.
Jan Bonefaas en nog zes andere
organisten naar deze kerk en liet
hun stuk voor stuk op een vader
lands lied los. Dit leverde de nu
uitgebrachte orgelplaat „Voor de
koningin" op met. uiteraard, tien
maal een vaderlands lied. Op de
voorkant van de oranje hoes
staat een grote foto van de ganse
koninklijke familie, terwijl ach
terop staat wie wie is. Vis-records
heeft nóg een plaat in oranje hoes
op de markt gegooid. Die heet
„Leve de koningin" en daarop
zingt de (EO-)alt Renate Heems
kerk. begeleid door organist
Klaas J. Mulder, dertien vader
landse liederen. De voorkant van
de hoes biedt de foto's van de
gegane en de gekomen koningin.
Prijs per stuk: op vijf cent na
twintig gulden.
Wereldrecord Ondanks het
feit dat hij nét tegen de lamp is
gelopen, is de 57-jarige Span
jaard Jose P. toch trots op zijn
wereldrecord: toen hij in Zara-
gossa gegrepen werd. had hij net
de driehonderdste auto gestolen.
Braaf Een 18-jarige Australiër
had ook auto's gestolen en werd
daarvoor in Sydney tot een aan
tal weekeinden in de gevangenis
veroordeeld. Hij meldde zich
braaf op de afgesproken tijd aan
de gevangenispoort, in een gesto
len auto. Hij kreeg er onmiddel
lijk twaalf maanden straf bij.
Ratten In Doha, in het olie
staatje Qatar, hebben ratten een
lam aangevallen en doodgebeten,
dat daar in een huis vastgebon
den stond. Volgens Qatars natio
nale persbureau is kort geleden
in die buurt precies hetzelfde ge
beurd. Vooral oude mensen en
kinderen zouden nu nergens
meer alleen durven blijven uit
angst net als de lammeren het
slachtoffer van hongerige ratten
te worden.
teerd tegen het voornemen om hier al
op 22 mei mee te beginnen.
Er lopen nog een aantal procedures
bij de Raad van State tegen de mili
taire plannen. Zonder deze af te
wachten heeft de staatssecretaris nu
bij de gemeente Ulrum een aanleg-
vergunning aangevraagd. De ge
meente staat zwak. omdat er voor dit
gebied nog geen bestemmingsplan is
vastgelegd. Het ministerie maakt nu
gebruik van de wettelijke mogelijk
heden voor gebieden waar alleen nog
maar een voorbereidingsbesluit van
kracht is.
Ook de gemeenteraad van Ulrum is in
het geweer gekomen tegen de plan
nen. Burgemeester mr. C. van Vliet
zal aan Kamervoorzitter Dolman vra
gen de kwestie op de agenda te plaat-
sen. De Kamer dient dan ook enkele
eerder uitgestelde moties alsnog te
behandelen. In Groningen meent
men dat het ministerie de Kamer nu
wil pressen een definitief standpunt
te bepalen
Ulrum heeft in het verleden steeds
geweigerd een bestemmingsplan te
maken zolang er geen duidelijkheid
was over de toekomst van het Lau
wersmeer. Het Rijk eiste namelijk
een bestemmingsplan waar een mili
tair terrein ingetekend was, terwijl de
provincie Groningen een plan zonder
militaire bestemming wenste. Ulrum
was bang voor de kosten op te draai
en en deed daarom maar helemaal
niets.
Dat wreekt zich nu. want op 22 mei
loopt het huidige voorbereidingsbe
sluit af en zo lang de aanvraag voor
de aanlegvergunning loopt mag er
geen nieuw voorbereidingsbesluii ge
nomen worden. Het ministerie kan
dan per 22 mei zijn gang gaan. tenzij
de Kamer er een stokje voor steekt
APELDOORN (ANP) De 21-jarige
W. J. Gutteling uit Loenen (gem.
Apeldoorn) om het leven gekomen
toen hij op de Arnhemseweg in npel-
doorn de macht over het stuur van
zijn auto verloor. Hij botste op de
linkerweghelft tegen een aldaar ge^
parkeerde auto en liep zodanige ver,
wondingen op dat hij ter plaatse
overleed.