'Puinhoop in Krasnapolsky'
941041
CNV.
In veel plaatsen panden gekraakt
23
Lof voor Juliana,
wensen voor Beatrix
Homofielen klagen
Youth for Christ aan
'Ongeregeldheden van
deze omvang stellen
ons voor grote problemen'
ym
Nog 3 dagen.
De Gaay Fortman sr.:
Aubade in Marken
Klachten van buitenlandse pers
tsffisasra'«r s
Krantecommentaren
KLM noemt Israël
niet in vluchtschema
Klacht van Partij
tegen Arnhemse
politierechter
Speculanten willen
niet getuigen
Voortbestaan
van Eurocontrol
gewaarborgd
25 april t/m 3 mei
AMSTERDAM (ANP) Volgens het CDA-Eerste-Kamerlid
mr. W. F. de Gaay Fortman wordt het langzamerhand duide
lijk dat er bij de ongeregeldheden in Amsterdam niet sprake ls
van spontane, maar van geleide acties. HIJ zei dat ln een radio
interview uit het paleis in Amsterdam, waar de nieuwe konin
gin de leden van de Staten-General ontving.
Hij had gedacht dat het tot wat „klei-
i-:'-
Wf,
?J .liiaiWffl
Ook aan Marken ging- de troonswisseling gisteren niet voorbij. Bij
het gemeentehuis werd een aubade gebracht.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Terwijl op tal van monitoren de Nieuwe Kerk te zien is waar op dat moment
schitterende muziek aanzwelt, zit een aantal Nederlandse journalisten om een radio, die het
laatste nieuws doorgeeft over de ongeregeldheden in Amsterdam. De meeste buitenlandse
journalisten ontgaat dit. Zij zitten met oortelefoons te luisteren naar het in hun taal vertaalde
verslag van de officiële gebeurtenissen.
Hotel Krasnapolsky op de Amster-
damse Dam is op de inhuldigings- en
koninginnedag herschapen in een
perscentrum voor de honderden bin
nen- en buitenlandse journalisten, fo
tografen, radio- en televisieverslagge-
ten voor de Dam. Maar als Je vandaag
iets te weten wil komen, weet de RVD
niets. De officiële speeches waren
niet op tijd of niet in voldoende talen.
Zo kim je toch niet werken?"
vers die naar de hoofdstad zijn Rarnnfrl
gekomen. oeruuiu
In de Wintertuin staan de monitoren
opgesteld en zitten voorlichters aan
een lange rij tafeltjes. Functionaris
sen van de rijksvoorlichtingsdienst
(RVD), de gemeente en de VW, Daar
naast is een perskamer ingericht
De heer Van den Berge, hoofd van de
persdienst van de RVD, geraad
pleegd bij voorbeeld over het feit dat
twee journalisten die zich buiten de
gereserveerde vakken waagden, door
de politie beroofd zijn van hun speci
ale perskaarten, is inderdaad niet erg
staan en enkele tientallen schrijfma
chines. Ondanks dat zit in de Winter
tuin de Amerikaanse journalist Pier
re Salinger, beroemd omdat hij ooit
adviseur was van president John F.
Kennedy, voor ieder zichtbaar te tik
ken op zijn eigen felgele kofferschrijf
machine. Zijn assistente houdt
nieuwsgierigen op een afstand.
Vele buitenlandse persvertegenwoor
diger klagen over de voorlichting van
de RVD. Geen klachten over de tech
nische faciliteiten er zijn telefoons,
telexen en schrijfmachines genoeg
maar over de voorlichting. „Het is
hier een puinhoop" verzucht een En
gels journalist. „De afgelopen dagen
al met het afhalen van de perskaar-
schermer van Journalisten die in
overtreding zijn, dat bepaalt de poli
tie," ls alles wat hij kwijt wil.
Klachten van journalisten zijn er ook
over het ontbreken van inlichtingen
over de rellen in Amsterdam. Neder
landse collega's worden aangeklampt
om het laatste nieuws te vernemen.
Vertalingen van de belangrijkste ge
beurtenissen worden gegeven maar
dat brengt niet een massale uittocht
van de buitenlandse persvertegen
woordigers teweeg. Een Japanse foto
graaf zegt: „Wij hebben ook relschop
pers, maar bij ons zijn ze beter geor
ganiseerd, de politie ook trouwens".
Tientallen buitenlandse Journalis
ten geven er de voorkeur aan de ge-
Koningin Juliana heeft het goed gedaan, ook de republikei
nen menen dat, zo stelt Het Vrije Volk.
Koningin Beatrix bestijgt de troon
op een moment van grote problemen
en spanningen. Er is een troost: dat is
altijd al zo geweest. Problemen zijn er
om opgelost te worden, hoe irriterend
langzaam dat dikwijls ook gaat. Onze
wens is dat de nieuwe koningin het
symbool wil worden van de bereid
heid nieuwe problemen op te lossen
en de spanningen te verkleinen, aldus
het Vrije Volk.
Het Algemeen Dagblad zegt in zijn
commentaar er aan te hechten konin
gin Juliana dank te zeggen voor de
uitzonderlijke wijze waarop zij ons
land sinds 1948 heeft geregeerd. Ko
ningin Juliana is als mens en als
vorstin een sterk bindend element in
de Nederlandse samenleving ge
weest. Wij kunnen haar dochter Bea
trix slechts toewensen dat zij dezelf
de eigenschappen zal ontplooien, al
dus het Algemeen Dagblad.
Ook weemoed
Met grote dankbaarheid en ook met
weemoed neemt Nederland afscheid
van een heel bijzondere koningin, van
een heel bijzondere vrouw, zo schrijft
De Telegraaf. Dit blad zegt verder
dat Beatrix als koningin voor de taak
Staat met dezelfde eerbied als haar
moeder, voor de strikte regels van de
monarchie de lijn van
een modern koningschap door te
trekken.
NRC-Handelsblad stelt dat koningin
Beatrix verstandig en energiek is en
[dat het uitgesloten is dat zijzelf en
haar nieuwe hofhouding niet zullen
beseffen dat elke vorm van politise
ring van haar functie de zin van de
monarchie zou aanknagen. Gehoopt
moet worden dat zij net zo goed als
haar moeder in staat zal zijn zich tot
identificatiepunt voor het volk als
behoedzaam medespeler in het fijn
mazige netwerk van betrekkingen
met het kabinet te ontwikkelen, zo
zegt NRC-Handelsblad.
Vooral aardig
Een goed en vooral aardig staats
hoofd treedt af, aldus De Volkskrant.
Een nieuw staatshoofd van wie we
eigenlijk niet veel weten komt op. Er
is volgens de Volkskrant eerder re
den tot mededogen met de nieuwe
functionaris dan tot uitbundige feest
vreugde, omdat de slijtplekken in de
monarchie groter worden en doordat
er weinig op wijst dat komende kabi
netsformaties makkelijker worden.
In het geval van koningin Juliana zijn
het sprookje en het gewone in rede
lijk evenwicht met elkaar gebleven,
zo schrijft Het Parool. Volgens deze
krant is dat de oorzaak van het feit
dat het fundament van de monarchie
in haar regeerperiode eerder is ver
sterkt dan verzwakt. Beatrix begint
als nieuwe koningin op een sterk fun
dament dat door haar moeder is ge
legd. In het tv-interview waarin zij
zich vorige week als de komende ko
ningin voorstelde bleek volgens het
Parool dat er, op dit ogenblik althans,
een nog ondoordringbare glazen
wand ligt tussen haar en de buitenwe
reld.
Koningin Juliana heeft het tijdens
haar regeringsperiode niet gemakke
lijk gehad. Maar ze is duidelijk in
geslaagd met de vervulling van haar
koningschap in brede lagen onder
ons volk weerklank te vinden, zo
schrijft het Reformatorisch Dagblad.
Deze krant hoopt, dat de eed die de
nieuwe koningin Beatrix uitspreekt:
„Zo waarlijk helpe mij God almach
tig" weerklank zal vinden. Want een
biddend volk rond de troon ge
schaard is meer waard dan tien regi
menten, aldus het Reformatorisch
Dagblad.
beurtenissen op de televisie te blijven
volgen, ook als de vaderlandse pers
zenuwachtig in en uit holt om de
rellen op de voet te kunnen volgen.
De meeste klachten gelden trouwens
de prijzen van eten en drinken. Eén
gulden vijftig voor een kopje koffie,
3,50 voor een broodje en een gulden
meer voor een glas wijn. De oranjebit
ter is wel gratis, voor de voorlichters.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Buiten Nederland
houdt de KLM er twee timetables op
na. In een ervan zijn de vluchten die
de nationale luchtvaartmaatschappij
op verschillende landen uitvoert pre
cies vermeld, in de andere zit een
witte vlek waar de vluchten naar en
van Israël behoren te staan. De vluch
ten 525 tot en met 532 zijn weggela
ten. De timetable vertoont een witte
vlek. Ook op de kaart met landen
waarop wordt gevlogen staat in de
ene kaart Tel Aviv genoemd en ln de
andere is die plaatsnaam niet opge
nomen.
Ondanks de debatten die door het
parlement over de Arabische boycot
ln Nederland zijn gevoerd en de toe
zeggingen van de regering om op tal
van punten besprekingen aan de boy
cot in de weg te zullen leggen, heeft
de KLM in haar gedrukte per 6 april
1980 van kracht geworden dienstrege
ling de boycotbepalingen gehand
haafd. In een deel van de timetables
blijkt Israël niet te bestaan.
De KLM-voorlichter is van mening,
„dat Israël er geen problemen mee
heeft. Daar weten ze het al lang."
De KLM heeft twee dienstregelingen,
omdat zoals de KLM-woordvoerder
zegt „de Arabische landen de naam
Israël niet wensen té zien in het druk
werk van een bedrijf dat zaken doet
met de Arabische landen."
ARNHEM (ANP) De socialistische
partij SP en haar advocatencollectief
in Arnhem zullen bij justitie een
klacht indienen tegen de Arnhemse
politierechter H. Bouma. Deze zou
vorige week de advocaat van een
vrouwelijk lid van de SP tijdens een
rechtszitting geen toestemming heb
ben gegeven diens betoog af te ma
ken. Het SP-lid kreeg ook niet haar
recht op het laatste woord.
Ze stond terecht wegens het onbe
voegd colporteren in de binnenstad
van Arnhem met het SP-partijblad
„De Tribune". De colportage zou in
strijd zijn met de plaatselijke politie
verordening. De advocaat, mr. P. de
Vries, vroeg om vrijspraak. Mr. Bou
ma veroordeelde het SP-lid tot een
boete van 55 gulden. De SP zal tegen
dit vonnis hoger beroep aantekenen.
WASHINGTON (Reuter) De olie
miljonairs Nelson Bunker Hunt en W.
Herbert Hunt hebben geweigerd in te
gaan op een dagvaarding van het
Amerikaanse Congres, dat hen aan
de tand wil voelen over hun specula
tie op de zilvertermijnmarkt die on
langs tot paniek op de effectenbeur
zen leidde.
ADVERTENTIE
BEL DE BOND
WAAR JE STEM
WORDT GEHOORD.
WORD LID, 030
SAMEN OP DE GOEDE WEG
Christelijk Nationaal Vakverbond
AMSTERDAM Het voortbestaan
van het internationale luchtverkeers-
leldingscentrum Eurocontrol ln het
Limburgse Beek is gewaarborgd. Ne
derland, België, Luxemburg en West-
Duitsland hebben overeenstemming
bereikt over een nieuwe opzet.
Daarin is nadrukkelijk ook de opera
tionele taak van het centrum opgeno
men: het leiden van het verkeer in de
hogere luchtlagen. Dat betekent, dat
ook Schiphol dit deel van zijn taak
zal overdragen aan Beek.
Tot nu toe heeft Nederland steeds
geweigerd bevoegdheden aan Euro
control over te dragen. De Rijks
luchtvaartdienst zag voor het cen
trum meer een taak in de administra
tieve sector. Door die houding dreig
de het centrum geheel ontmanteld te
worden, wat op felle acties van de 350
werknemers leidde.
Het nieuwe plan zal op 8 juli worden
voorgelegd aan de drie andere lidsta
ten Engeland, Ierland en Frankrijk,
die wel deel uitmaken van de perma
nente commissie, maar niet daadwer
kelijk aan het centrum deelnemen.
ne pesterijen" beperkt zou blijven,
„maar deze acties zijn veel ernstiger.
Ongeregeldheden van deze omvang
stellen ons voor de naaste toekomst
voor grote problemen", aldus De
Gaay Fortman.
De Gaay Fortman zei onder de in
druk te zijn van de toespraak van de
nieuwe koningin, „niet in de laatste
plaats wat betreft de woorden die zij
tot haar moeder sprak". Hij vond het
een heel goede gedachte van konin
gin Beatrix de Kamerleden ln het
paleis uit te nodigen voor een onge
dwongen gesprek.
De Utrechtse burgemeester Vonhoff
zei de ongeregeldheden ln Amster
dam „te verafschuwen". „Het ls bui
tengewoon kwalijk dat de sociale om
standigheden van sommigen zo wor
den aangegrepen".
„Ongeweten en ongewild hanteren ze
methoden van straatbenden zoals die
opereerden in het Duitse rijk ln de
jaren dertig", aldus Vonhoff.
Dubbele bodem
De verhalen dat de troonswisseling te
veel geld zou kosten, kloppen volgens
de president Zijlstra van de Neder
landse Bank niet. Dat zijn verhalen
met een dubbele bodem, zei hij voor
de radio. Volgens de commissaris der
koningin in Zeeland, Boertien, heeft
koningin Beatrix in haar rede de ba
sis gelegd voor wat ze ln de toekomst
wil doen. Hij was het met zijn Lim
burgse collega Kremers eens dat de
toespraak bijna leek op een persoon
lijke geloofsbelijdenis. Volgens het
WD-Tweede-Kamerlid mevrouw E.
Verkerk-Terpstra zijn de ongeregeld
heden in Amsterdam wel degelijk tot
de aanwezigen op de receptie ln het
paleis op de Dam doorgedrongen.
Voor de radio zei mevrouw Terpstra
zich „rot te ergeren" asm de „zeer
kleine minderheid" die probeert mis
bruik te maken van deze kronings
dag". De rede van de koningin vond
mevrouw Terpstra erg inspirerend en
weloverwogen.
Vlek
De Haagse burgemeester Schols, die
ook de plechtigheden in Amsterdam
heeft bijgewoond, vond de ongere
geldheden in de hoofdstad „een node
loze vlek op een dag van grote symbo
lische betekenis".
De Rotterdamse burgemeester Van
der Louw zei gistermiddag in een
radio-uitzending vanuit het Concert
gebouw ln Amsterdam dat Je de in
huldigingstoespraak van koningin
Mr. W. F. De Gaay Fortman
Beatrix wat afstandelijk moet beklj
ken. De woorden klonken positief
maar je moet afwachten wat het gaal
voorstellen, aldus Vsm der Louw.
Tandalisme'
Oud-minlster-presldent Den Uyl hac
zich zo goed en zo kwaad mogelijk op
de hoogte laten houden van de ge
beurtenissen bulten de kerk. De rel
len in de omgeving vsm de Kinker
straat kon hij nog wel plaatsen, zei hl:
voor de radio. „De krakers hadder
aangekondigd dat ze zouden gaan
kraken," aldus Den Uyl. De andere
acties noemde hij puur vandalisme
„Het ls afschuwelijk, afgrijselijk, on
gelooflijk jammer dat zich dat mani
festeert. Het leidt geen twijfel dat ei
een nogal forse poging ls ondernomen
om de zaak in de war te sturen. Af
schuwelijk, want daaruit wordt al
leen maar slechts geboren," aldus
Den Uyl.
Den Uyl zei dat hij twee dingen ln de
Nieuwe Kerk heel opmerkelijk had
gevonden. Dat waren de toespraak
van de nieuwe koningin en het spon
tane applaus dat opklonk toen prin
ses Juliana de kerk verliet.
PvdA Appingedam
tekent telegram
van trouw niet
Van één onzer verslaggevers
APPINGEDAM/GRONINGEN De
gemeenteraadsfractie van de PvdA in
Appingedam heeft geweigerd een te
legram te ondertekenen waarin trouw
wordt betuigd aan koningin Beatrix.
Het telegram ls wel verzonden, omdat
de andere raadsleden ervóór waren.
Volgens PvdA-fractleleider J. Draijer
gaat het te ver om al trouw te betui
gen aan een koningin, nog voordat Je
weet hoe ze zich zal opstellen. Boven
dien vond de PvdA-fractie dat er nog
een andere democratische staatsvor
men mogelijk zijn dan de monarchie.
De PvdA-fractie bestaat uit zes man,
wethouder P. Tuinier meegerekend.
Deze laatste is het niet met de weige
ring eens en hij is de enige socialist
die wél achter het telegram staat.
„Net als in 1948, toen koningin Julia
na werd ingehuldigd, hadden we als
B. en W. de raad bij elkaar geroepen
om trouw te betuigen aan koningin
Beatrix. Het is triest dat de gehele
raad zich hier deze keer niet achter'
heeft kunnen stellen."
Ook in de stad Groningen was er
actie. Behalve het kraken van pan
den hebben onbekenden alle sloten
op de deuren van de Martinitoren
dichtgesmeerd met lijm. De bedoe
ling was om het feestelijke klokgeluid
onmogelijk te maken. Eén van de
deuren kon echter tijdig worden
opengebroken.
ADVERTENTIE
Deze week in Hervormd Nederland:
Verder:
Vijfendertig jaar vrij: Han Wieiek: De taal in dienst van het Derde
Rijk Interview met Kees Brusse over zijn film 'De verjaring'
Fascisme in eigen samenleving: We moeten onze pretenties
opgeven Het andere Duitsland: De Aktion Sühnezeichen
En: Gesprek met dr. K.Oppenheimer: De enkeling en de
geschiedenis De kernwapens tussen '62 en '80: Aan de feiten
valt geen hoop meer te ontlenen F. Boerwinkel: Ontmoeting
met Frits Kuiper Mient-Jan Faber: De gereformeerden en het
IKV Het grootste kraakpand van Nederland staat in Groningen
De tirannie van het talent: Middenschool geen wondermiddel
De illegalen Kerk en koningin Guido Gezelle.
Commentaar: Carter speelt met vuur Van Agt als lijsttrekker.
O Ik neem een proefabonnement van twee maanden voor 6,-
O lk weet al voldoende van HN. Ik abonneer me 36,50 per half jaar
Naam
Adres
Code/plaats
Bon sturen naar Antwoordnr 1776, 2500 XJ Den Haag
(in open envelop, geen postzegel). Of bel: 070-512111.
Overal in de losse verkoop 1,85 i
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Aan de oproep van het landelijk Overleg Kraakgroepen (LOK) om van 30
april een grote kraak-dag te maken als protest tegen de woningnood, is in veel Nederlandse
plaatsen gehoor gegeven. Het LOK heeft gisteravond verklaard „tevreden" te zijn over het
aantal deelnemers aan de acties (volgens de politiekorpsen waren het er enkele honderden,
volgens de krakers zelf enkele duizenden).
Tegen zes uur gisteravond waren er in
ongeveer 25 steden kraakacties of an
dere acties tegen de woningnood
geweest.
Het LOK verklaarde gisteravond ver
rast te zijn door de felle tegenstand
van de politie in sommige steden.
Vooral waar veel krakers aan een
actie deelnamen, is volgens het LOK
ongewoon hard door Mobiele Een
heid opgetreden. Dat was, volgens
hen, met name het geval in Amster
dam, Den Haag, Leiden en Leeuwar
den. Volgens het LOK was het opval
lend dat er zoveel knokploegen op de
been waren, die probeerden de kraak
acties tegen te houden.
Van de gisteren gekraakte panden is
een deel ontruimd, andere zijn nog
steeds bezet.
Rond de Utrechtse Voorstraat kwam
het 's middags tot vechtpartijen tus
sen buurtbewoners en sympathisan
ten van krakers die het voormalige
hotel Patria hadden bezet. Nadat een
knokploeg op het toneel was versche
nen, verlieten zij het pand. Elders in
de stad werden veertien woningen
gekraakt, in elke wijk één.
In Leeuwarden werden aan de De
Ruyterweg drie woningen gekraakt,
die al een Jaar leeg stonden. Later in
de middag zijn de krakers er door de
politie uitgehaald.
stond toen de krakers een tv-camera
van de politie, die op het gebouw was
gericht, met een zak wilden be
dekken.
In Rotterdam, waar het overigens vrij-
rustig bleef werd een aantal apparte
menten ln Rotterdam-zuid gekraakt,
maar 's avonds weer verlaten. Later
werd ook een pand aan de Exercitie
straat gekraakt.
Krakers in Den Haag leidden gistermorgen met een rumoerige bijeenkomst
voor het paleis Noordeinde de aandacht van de politie af van een inbraakpo
ging in de Ridderzaal. Toen de groep van ongeveer honderd man omstreeks
elf uur van het paleis naar de Ridderzaal rende, bleken de actievoerders die
bij de Ridderzaal belast waren met het openbreken van de zware toegangs
deur bun werk echter niet geklaard te hebben. De deur gaf niet snel genoeg
mee, het groepje dat met een breekijzer op de stoep van de Ridderzaal stond In Dordrecht werd een kantoorpand
was bovendien opgemerkt door omstanders die op bet Binnenhof een
manifestatie voor amateurgezelschappen bijwoonden.
Het Haarlems bureau huisvesting
werd door actievoerders dichtgeplakt
en -getimmerd. Een pand aan de Gro
te Markt werd gekraakt.
Het plan van de krakers en hun aanhangers was de Ridderzaal voor korte
tijd te bezetten om daar een alternatieve troonrede voor te lezen waarin een
regeringsbeleid werd uitgestippeld met veel aandacht voor de woningnood.
Ambtswoning
Door snel ingrijpen van de politie kon
in het Gelderse De Steeg worden
voorkomen dat de ambtswoning van
de commissaris van de Koningin mr.
Geertsema, het kasteel Middachten,
werd bezet.
In Nijmegen was er een demonstra
tieve actie bij het nieuwe hotel, an
nex luxe appartementencomplex aan
het Trajanusplein.
In Lelden werd een gekraakt pand
aan de Oude Singel door de politie
ontruimd. In Maastricht, Roermond
en Geleen hielden krakers meer sym
bolische acties.
In Apeldoorn werd in het park bij
paleis Het Loo gedemonstreerd tegen
de restauratie en verbouwing.
In Eindhoven werd de voormalige
verpleegstersflat boven een garage
aan de Westdijk gekraakt door onge
veer honderd leden van de Eindho-
vense kraakbond. De flat stond vol
gens de krakers al meer dan een Jaar
leeg.
In Hilversum werden 18 woningen
tegenover het politiebureau bezet,
maar deze konden enkele uren later
door de politie worden ontruimd.
In Groningen hebben een kleine 200
betogers na een demonstratieve op
tocht zes panden in de binnenstad
gekraakt.
Beschilderen
De politie in Breda heeft zeven perso
nen aangehouden tijdens het beschil
deren door krakers van tien panden.
Een van de panden werd gekraakt
De Arnhemse politie heeft zeven kra
kers opgepakt na een vechtpartij
voor het voormalige hotel Bosch aan
de Apeldoornsestraat. In dit gekraak
te hotel had het landelijk overleg
kraakgroepen een centrum ingericht,
waaruit de acties elders ln het land
werden gevolgd. De vechtpartij ont-
gekraakt dat ruim anderhalf jaar leeg
stond. De politie liet de ruim dertig
krakers ongemoeid.
De mobiele eenheid van de Haagse
politie voerde een charge uit bij het,
gekraakte pand van de Nederlandse
blindenbibliotheek toen betogers een
barricade opwierpen.
Verder werden panden in Enschede
bezet.
Hakenkruis
Op de muren van het stadhuis in
Doetinchem werden met spuitbussen
leuzen aangebracht, ondermeer
„Keln Haus, kein Claus" met daar
achter een hakenkruis. Een Jongen en
een meisje zijn aangehouden.
Voor de ingang van het Bussumse
gemeentehuis werden gistermorgen
twee nep-bommen aangetroffen. Het
waren zes met draden verbonden
bierflessen, die slechts aarde bleken
te bevatten.
In Venray hebben 35 krakers een
leegstaand schoolgebouw bezet. In
Geleen werd het leegstaande hotel
Richc gekraakt, en ln Wageningen
werd een kantoorgebouw met twintig
kamers bezet (en later ontruimd).
openingstijden
dagelijks van 09.30 -17.30 uur
zondag 27 april en
Koninginnedag 30 april gesloten.
ADVERTENTIE
DONDERDAG