'Puinhoop in Krasnapolsky' 941041 CNV. In veel plaatsen panden gekraakt 23 Lof voor Juliana, wensen voor Beatrix Homofielen klagen Youth for Christ aan 'Ongeregeldheden van deze omvang stellen ons voor grote problemen' ym Nog 3 dagen. De Gaay Fortman sr.: Aubade in Marken Klachten van buitenlandse pers tsffisasra'«r s Krantecommentaren KLM noemt Israël niet in vluchtschema Klacht van Partij tegen Arnhemse politierechter Speculanten willen niet getuigen Voortbestaan van Eurocontrol gewaarborgd 25 april t/m 3 mei AMSTERDAM (ANP) Volgens het CDA-Eerste-Kamerlid mr. W. F. de Gaay Fortman wordt het langzamerhand duide lijk dat er bij de ongeregeldheden in Amsterdam niet sprake ls van spontane, maar van geleide acties. HIJ zei dat ln een radio interview uit het paleis in Amsterdam, waar de nieuwe konin gin de leden van de Staten-General ontving. Hij had gedacht dat het tot wat „klei- i-:'- Wf, ?J .liiaiWffl Ook aan Marken ging- de troonswisseling gisteren niet voorbij. Bij het gemeentehuis werd een aubade gebracht. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Terwijl op tal van monitoren de Nieuwe Kerk te zien is waar op dat moment schitterende muziek aanzwelt, zit een aantal Nederlandse journalisten om een radio, die het laatste nieuws doorgeeft over de ongeregeldheden in Amsterdam. De meeste buitenlandse journalisten ontgaat dit. Zij zitten met oortelefoons te luisteren naar het in hun taal vertaalde verslag van de officiële gebeurtenissen. Hotel Krasnapolsky op de Amster- damse Dam is op de inhuldigings- en koninginnedag herschapen in een perscentrum voor de honderden bin nen- en buitenlandse journalisten, fo tografen, radio- en televisieverslagge- ten voor de Dam. Maar als Je vandaag iets te weten wil komen, weet de RVD niets. De officiële speeches waren niet op tijd of niet in voldoende talen. Zo kim je toch niet werken?" vers die naar de hoofdstad zijn Rarnnfrl gekomen. oeruuiu In de Wintertuin staan de monitoren opgesteld en zitten voorlichters aan een lange rij tafeltjes. Functionaris sen van de rijksvoorlichtingsdienst (RVD), de gemeente en de VW, Daar naast is een perskamer ingericht De heer Van den Berge, hoofd van de persdienst van de RVD, geraad pleegd bij voorbeeld over het feit dat twee journalisten die zich buiten de gereserveerde vakken waagden, door de politie beroofd zijn van hun speci ale perskaarten, is inderdaad niet erg staan en enkele tientallen schrijfma chines. Ondanks dat zit in de Winter tuin de Amerikaanse journalist Pier re Salinger, beroemd omdat hij ooit adviseur was van president John F. Kennedy, voor ieder zichtbaar te tik ken op zijn eigen felgele kofferschrijf machine. Zijn assistente houdt nieuwsgierigen op een afstand. Vele buitenlandse persvertegenwoor diger klagen over de voorlichting van de RVD. Geen klachten over de tech nische faciliteiten er zijn telefoons, telexen en schrijfmachines genoeg maar over de voorlichting. „Het is hier een puinhoop" verzucht een En gels journalist. „De afgelopen dagen al met het afhalen van de perskaar- schermer van Journalisten die in overtreding zijn, dat bepaalt de poli tie," ls alles wat hij kwijt wil. Klachten van journalisten zijn er ook over het ontbreken van inlichtingen over de rellen in Amsterdam. Neder landse collega's worden aangeklampt om het laatste nieuws te vernemen. Vertalingen van de belangrijkste ge beurtenissen worden gegeven maar dat brengt niet een massale uittocht van de buitenlandse persvertegen woordigers teweeg. Een Japanse foto graaf zegt: „Wij hebben ook relschop pers, maar bij ons zijn ze beter geor ganiseerd, de politie ook trouwens". Tientallen buitenlandse Journalis ten geven er de voorkeur aan de ge- Koningin Juliana heeft het goed gedaan, ook de republikei nen menen dat, zo stelt Het Vrije Volk. Koningin Beatrix bestijgt de troon op een moment van grote problemen en spanningen. Er is een troost: dat is altijd al zo geweest. Problemen zijn er om opgelost te worden, hoe irriterend langzaam dat dikwijls ook gaat. Onze wens is dat de nieuwe koningin het symbool wil worden van de bereid heid nieuwe problemen op te lossen en de spanningen te verkleinen, aldus het Vrije Volk. Het Algemeen Dagblad zegt in zijn commentaar er aan te hechten konin gin Juliana dank te zeggen voor de uitzonderlijke wijze waarop zij ons land sinds 1948 heeft geregeerd. Ko ningin Juliana is als mens en als vorstin een sterk bindend element in de Nederlandse samenleving ge weest. Wij kunnen haar dochter Bea trix slechts toewensen dat zij dezelf de eigenschappen zal ontplooien, al dus het Algemeen Dagblad. Ook weemoed Met grote dankbaarheid en ook met weemoed neemt Nederland afscheid van een heel bijzondere koningin, van een heel bijzondere vrouw, zo schrijft De Telegraaf. Dit blad zegt verder dat Beatrix als koningin voor de taak Staat met dezelfde eerbied als haar moeder, voor de strikte regels van de monarchie de lijn van een modern koningschap door te trekken. NRC-Handelsblad stelt dat koningin Beatrix verstandig en energiek is en [dat het uitgesloten is dat zijzelf en haar nieuwe hofhouding niet zullen beseffen dat elke vorm van politise ring van haar functie de zin van de monarchie zou aanknagen. Gehoopt moet worden dat zij net zo goed als haar moeder in staat zal zijn zich tot identificatiepunt voor het volk als behoedzaam medespeler in het fijn mazige netwerk van betrekkingen met het kabinet te ontwikkelen, zo zegt NRC-Handelsblad. Vooral aardig Een goed en vooral aardig staats hoofd treedt af, aldus De Volkskrant. Een nieuw staatshoofd van wie we eigenlijk niet veel weten komt op. Er is volgens de Volkskrant eerder re den tot mededogen met de nieuwe functionaris dan tot uitbundige feest vreugde, omdat de slijtplekken in de monarchie groter worden en doordat er weinig op wijst dat komende kabi netsformaties makkelijker worden. In het geval van koningin Juliana zijn het sprookje en het gewone in rede lijk evenwicht met elkaar gebleven, zo schrijft Het Parool. Volgens deze krant is dat de oorzaak van het feit dat het fundament van de monarchie in haar regeerperiode eerder is ver sterkt dan verzwakt. Beatrix begint als nieuwe koningin op een sterk fun dament dat door haar moeder is ge legd. In het tv-interview waarin zij zich vorige week als de komende ko ningin voorstelde bleek volgens het Parool dat er, op dit ogenblik althans, een nog ondoordringbare glazen wand ligt tussen haar en de buitenwe reld. Koningin Juliana heeft het tijdens haar regeringsperiode niet gemakke lijk gehad. Maar ze is duidelijk in geslaagd met de vervulling van haar koningschap in brede lagen onder ons volk weerklank te vinden, zo schrijft het Reformatorisch Dagblad. Deze krant hoopt, dat de eed die de nieuwe koningin Beatrix uitspreekt: „Zo waarlijk helpe mij God almach tig" weerklank zal vinden. Want een biddend volk rond de troon ge schaard is meer waard dan tien regi menten, aldus het Reformatorisch Dagblad. beurtenissen op de televisie te blijven volgen, ook als de vaderlandse pers zenuwachtig in en uit holt om de rellen op de voet te kunnen volgen. De meeste klachten gelden trouwens de prijzen van eten en drinken. Eén gulden vijftig voor een kopje koffie, 3,50 voor een broodje en een gulden meer voor een glas wijn. De oranjebit ter is wel gratis, voor de voorlichters. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Buiten Nederland houdt de KLM er twee timetables op na. In een ervan zijn de vluchten die de nationale luchtvaartmaatschappij op verschillende landen uitvoert pre cies vermeld, in de andere zit een witte vlek waar de vluchten naar en van Israël behoren te staan. De vluch ten 525 tot en met 532 zijn weggela ten. De timetable vertoont een witte vlek. Ook op de kaart met landen waarop wordt gevlogen staat in de ene kaart Tel Aviv genoemd en ln de andere is die plaatsnaam niet opge nomen. Ondanks de debatten die door het parlement over de Arabische boycot ln Nederland zijn gevoerd en de toe zeggingen van de regering om op tal van punten besprekingen aan de boy cot in de weg te zullen leggen, heeft de KLM in haar gedrukte per 6 april 1980 van kracht geworden dienstrege ling de boycotbepalingen gehand haafd. In een deel van de timetables blijkt Israël niet te bestaan. De KLM-voorlichter is van mening, „dat Israël er geen problemen mee heeft. Daar weten ze het al lang." De KLM heeft twee dienstregelingen, omdat zoals de KLM-woordvoerder zegt „de Arabische landen de naam Israël niet wensen té zien in het druk werk van een bedrijf dat zaken doet met de Arabische landen." ARNHEM (ANP) De socialistische partij SP en haar advocatencollectief in Arnhem zullen bij justitie een klacht indienen tegen de Arnhemse politierechter H. Bouma. Deze zou vorige week de advocaat van een vrouwelijk lid van de SP tijdens een rechtszitting geen toestemming heb ben gegeven diens betoog af te ma ken. Het SP-lid kreeg ook niet haar recht op het laatste woord. Ze stond terecht wegens het onbe voegd colporteren in de binnenstad van Arnhem met het SP-partijblad „De Tribune". De colportage zou in strijd zijn met de plaatselijke politie verordening. De advocaat, mr. P. de Vries, vroeg om vrijspraak. Mr. Bou ma veroordeelde het SP-lid tot een boete van 55 gulden. De SP zal tegen dit vonnis hoger beroep aantekenen. WASHINGTON (Reuter) De olie miljonairs Nelson Bunker Hunt en W. Herbert Hunt hebben geweigerd in te gaan op een dagvaarding van het Amerikaanse Congres, dat hen aan de tand wil voelen over hun specula tie op de zilvertermijnmarkt die on langs tot paniek op de effectenbeur zen leidde. ADVERTENTIE BEL DE BOND WAAR JE STEM WORDT GEHOORD. WORD LID, 030 SAMEN OP DE GOEDE WEG Christelijk Nationaal Vakverbond AMSTERDAM Het voortbestaan van het internationale luchtverkeers- leldingscentrum Eurocontrol ln het Limburgse Beek is gewaarborgd. Ne derland, België, Luxemburg en West- Duitsland hebben overeenstemming bereikt over een nieuwe opzet. Daarin is nadrukkelijk ook de opera tionele taak van het centrum opgeno men: het leiden van het verkeer in de hogere luchtlagen. Dat betekent, dat ook Schiphol dit deel van zijn taak zal overdragen aan Beek. Tot nu toe heeft Nederland steeds geweigerd bevoegdheden aan Euro control over te dragen. De Rijks luchtvaartdienst zag voor het cen trum meer een taak in de administra tieve sector. Door die houding dreig de het centrum geheel ontmanteld te worden, wat op felle acties van de 350 werknemers leidde. Het nieuwe plan zal op 8 juli worden voorgelegd aan de drie andere lidsta ten Engeland, Ierland en Frankrijk, die wel deel uitmaken van de perma nente commissie, maar niet daadwer kelijk aan het centrum deelnemen. ne pesterijen" beperkt zou blijven, „maar deze acties zijn veel ernstiger. Ongeregeldheden van deze omvang stellen ons voor de naaste toekomst voor grote problemen", aldus De Gaay Fortman. De Gaay Fortman zei onder de in druk te zijn van de toespraak van de nieuwe koningin, „niet in de laatste plaats wat betreft de woorden die zij tot haar moeder sprak". Hij vond het een heel goede gedachte van konin gin Beatrix de Kamerleden ln het paleis uit te nodigen voor een onge dwongen gesprek. De Utrechtse burgemeester Vonhoff zei de ongeregeldheden ln Amster dam „te verafschuwen". „Het ls bui tengewoon kwalijk dat de sociale om standigheden van sommigen zo wor den aangegrepen". „Ongeweten en ongewild hanteren ze methoden van straatbenden zoals die opereerden in het Duitse rijk ln de jaren dertig", aldus Vonhoff. Dubbele bodem De verhalen dat de troonswisseling te veel geld zou kosten, kloppen volgens de president Zijlstra van de Neder landse Bank niet. Dat zijn verhalen met een dubbele bodem, zei hij voor de radio. Volgens de commissaris der koningin in Zeeland, Boertien, heeft koningin Beatrix in haar rede de ba sis gelegd voor wat ze ln de toekomst wil doen. Hij was het met zijn Lim burgse collega Kremers eens dat de toespraak bijna leek op een persoon lijke geloofsbelijdenis. Volgens het WD-Tweede-Kamerlid mevrouw E. Verkerk-Terpstra zijn de ongeregeld heden in Amsterdam wel degelijk tot de aanwezigen op de receptie ln het paleis op de Dam doorgedrongen. Voor de radio zei mevrouw Terpstra zich „rot te ergeren" asm de „zeer kleine minderheid" die probeert mis bruik te maken van deze kronings dag". De rede van de koningin vond mevrouw Terpstra erg inspirerend en weloverwogen. Vlek De Haagse burgemeester Schols, die ook de plechtigheden in Amsterdam heeft bijgewoond, vond de ongere geldheden in de hoofdstad „een node loze vlek op een dag van grote symbo lische betekenis". De Rotterdamse burgemeester Van der Louw zei gistermiddag in een radio-uitzending vanuit het Concert gebouw ln Amsterdam dat Je de in huldigingstoespraak van koningin Mr. W. F. De Gaay Fortman Beatrix wat afstandelijk moet beklj ken. De woorden klonken positief maar je moet afwachten wat het gaal voorstellen, aldus Vsm der Louw. Tandalisme' Oud-minlster-presldent Den Uyl hac zich zo goed en zo kwaad mogelijk op de hoogte laten houden van de ge beurtenissen bulten de kerk. De rel len in de omgeving vsm de Kinker straat kon hij nog wel plaatsen, zei hl: voor de radio. „De krakers hadder aangekondigd dat ze zouden gaan kraken," aldus Den Uyl. De andere acties noemde hij puur vandalisme „Het ls afschuwelijk, afgrijselijk, on gelooflijk jammer dat zich dat mani festeert. Het leidt geen twijfel dat ei een nogal forse poging ls ondernomen om de zaak in de war te sturen. Af schuwelijk, want daaruit wordt al leen maar slechts geboren," aldus Den Uyl. Den Uyl zei dat hij twee dingen ln de Nieuwe Kerk heel opmerkelijk had gevonden. Dat waren de toespraak van de nieuwe koningin en het spon tane applaus dat opklonk toen prin ses Juliana de kerk verliet. PvdA Appingedam tekent telegram van trouw niet Van één onzer verslaggevers APPINGEDAM/GRONINGEN De gemeenteraadsfractie van de PvdA in Appingedam heeft geweigerd een te legram te ondertekenen waarin trouw wordt betuigd aan koningin Beatrix. Het telegram ls wel verzonden, omdat de andere raadsleden ervóór waren. Volgens PvdA-fractleleider J. Draijer gaat het te ver om al trouw te betui gen aan een koningin, nog voordat Je weet hoe ze zich zal opstellen. Boven dien vond de PvdA-fractie dat er nog een andere democratische staatsvor men mogelijk zijn dan de monarchie. De PvdA-fractie bestaat uit zes man, wethouder P. Tuinier meegerekend. Deze laatste is het niet met de weige ring eens en hij is de enige socialist die wél achter het telegram staat. „Net als in 1948, toen koningin Julia na werd ingehuldigd, hadden we als B. en W. de raad bij elkaar geroepen om trouw te betuigen aan koningin Beatrix. Het is triest dat de gehele raad zich hier deze keer niet achter' heeft kunnen stellen." Ook in de stad Groningen was er actie. Behalve het kraken van pan den hebben onbekenden alle sloten op de deuren van de Martinitoren dichtgesmeerd met lijm. De bedoe ling was om het feestelijke klokgeluid onmogelijk te maken. Eén van de deuren kon echter tijdig worden opengebroken. ADVERTENTIE Deze week in Hervormd Nederland: Verder: Vijfendertig jaar vrij: Han Wieiek: De taal in dienst van het Derde Rijk Interview met Kees Brusse over zijn film 'De verjaring' Fascisme in eigen samenleving: We moeten onze pretenties opgeven Het andere Duitsland: De Aktion Sühnezeichen En: Gesprek met dr. K.Oppenheimer: De enkeling en de geschiedenis De kernwapens tussen '62 en '80: Aan de feiten valt geen hoop meer te ontlenen F. Boerwinkel: Ontmoeting met Frits Kuiper Mient-Jan Faber: De gereformeerden en het IKV Het grootste kraakpand van Nederland staat in Groningen De tirannie van het talent: Middenschool geen wondermiddel De illegalen Kerk en koningin Guido Gezelle. Commentaar: Carter speelt met vuur Van Agt als lijsttrekker. O Ik neem een proefabonnement van twee maanden voor 6,- O lk weet al voldoende van HN. Ik abonneer me 36,50 per half jaar Naam Adres Code/plaats Bon sturen naar Antwoordnr 1776, 2500 XJ Den Haag (in open envelop, geen postzegel). Of bel: 070-512111. Overal in de losse verkoop 1,85 i Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Aan de oproep van het landelijk Overleg Kraakgroepen (LOK) om van 30 april een grote kraak-dag te maken als protest tegen de woningnood, is in veel Nederlandse plaatsen gehoor gegeven. Het LOK heeft gisteravond verklaard „tevreden" te zijn over het aantal deelnemers aan de acties (volgens de politiekorpsen waren het er enkele honderden, volgens de krakers zelf enkele duizenden). Tegen zes uur gisteravond waren er in ongeveer 25 steden kraakacties of an dere acties tegen de woningnood geweest. Het LOK verklaarde gisteravond ver rast te zijn door de felle tegenstand van de politie in sommige steden. Vooral waar veel krakers aan een actie deelnamen, is volgens het LOK ongewoon hard door Mobiele Een heid opgetreden. Dat was, volgens hen, met name het geval in Amster dam, Den Haag, Leiden en Leeuwar den. Volgens het LOK was het opval lend dat er zoveel knokploegen op de been waren, die probeerden de kraak acties tegen te houden. Van de gisteren gekraakte panden is een deel ontruimd, andere zijn nog steeds bezet. Rond de Utrechtse Voorstraat kwam het 's middags tot vechtpartijen tus sen buurtbewoners en sympathisan ten van krakers die het voormalige hotel Patria hadden bezet. Nadat een knokploeg op het toneel was versche nen, verlieten zij het pand. Elders in de stad werden veertien woningen gekraakt, in elke wijk één. In Leeuwarden werden aan de De Ruyterweg drie woningen gekraakt, die al een Jaar leeg stonden. Later in de middag zijn de krakers er door de politie uitgehaald. stond toen de krakers een tv-camera van de politie, die op het gebouw was gericht, met een zak wilden be dekken. In Rotterdam, waar het overigens vrij- rustig bleef werd een aantal apparte menten ln Rotterdam-zuid gekraakt, maar 's avonds weer verlaten. Later werd ook een pand aan de Exercitie straat gekraakt. Krakers in Den Haag leidden gistermorgen met een rumoerige bijeenkomst voor het paleis Noordeinde de aandacht van de politie af van een inbraakpo ging in de Ridderzaal. Toen de groep van ongeveer honderd man omstreeks elf uur van het paleis naar de Ridderzaal rende, bleken de actievoerders die bij de Ridderzaal belast waren met het openbreken van de zware toegangs deur bun werk echter niet geklaard te hebben. De deur gaf niet snel genoeg mee, het groepje dat met een breekijzer op de stoep van de Ridderzaal stond In Dordrecht werd een kantoorpand was bovendien opgemerkt door omstanders die op bet Binnenhof een manifestatie voor amateurgezelschappen bijwoonden. Het Haarlems bureau huisvesting werd door actievoerders dichtgeplakt en -getimmerd. Een pand aan de Gro te Markt werd gekraakt. Het plan van de krakers en hun aanhangers was de Ridderzaal voor korte tijd te bezetten om daar een alternatieve troonrede voor te lezen waarin een regeringsbeleid werd uitgestippeld met veel aandacht voor de woningnood. Ambtswoning Door snel ingrijpen van de politie kon in het Gelderse De Steeg worden voorkomen dat de ambtswoning van de commissaris van de Koningin mr. Geertsema, het kasteel Middachten, werd bezet. In Nijmegen was er een demonstra tieve actie bij het nieuwe hotel, an nex luxe appartementencomplex aan het Trajanusplein. In Lelden werd een gekraakt pand aan de Oude Singel door de politie ontruimd. In Maastricht, Roermond en Geleen hielden krakers meer sym bolische acties. In Apeldoorn werd in het park bij paleis Het Loo gedemonstreerd tegen de restauratie en verbouwing. In Eindhoven werd de voormalige verpleegstersflat boven een garage aan de Westdijk gekraakt door onge veer honderd leden van de Eindho- vense kraakbond. De flat stond vol gens de krakers al meer dan een Jaar leeg. In Hilversum werden 18 woningen tegenover het politiebureau bezet, maar deze konden enkele uren later door de politie worden ontruimd. In Groningen hebben een kleine 200 betogers na een demonstratieve op tocht zes panden in de binnenstad gekraakt. Beschilderen De politie in Breda heeft zeven perso nen aangehouden tijdens het beschil deren door krakers van tien panden. Een van de panden werd gekraakt De Arnhemse politie heeft zeven kra kers opgepakt na een vechtpartij voor het voormalige hotel Bosch aan de Apeldoornsestraat. In dit gekraak te hotel had het landelijk overleg kraakgroepen een centrum ingericht, waaruit de acties elders ln het land werden gevolgd. De vechtpartij ont- gekraakt dat ruim anderhalf jaar leeg stond. De politie liet de ruim dertig krakers ongemoeid. De mobiele eenheid van de Haagse politie voerde een charge uit bij het, gekraakte pand van de Nederlandse blindenbibliotheek toen betogers een barricade opwierpen. Verder werden panden in Enschede bezet. Hakenkruis Op de muren van het stadhuis in Doetinchem werden met spuitbussen leuzen aangebracht, ondermeer „Keln Haus, kein Claus" met daar achter een hakenkruis. Een Jongen en een meisje zijn aangehouden. Voor de ingang van het Bussumse gemeentehuis werden gistermorgen twee nep-bommen aangetroffen. Het waren zes met draden verbonden bierflessen, die slechts aarde bleken te bevatten. In Venray hebben 35 krakers een leegstaand schoolgebouw bezet. In Geleen werd het leegstaande hotel Richc gekraakt, en ln Wageningen werd een kantoorgebouw met twintig kamers bezet (en later ontruimd). openingstijden dagelijks van 09.30 -17.30 uur zondag 27 april en Koninginnedag 30 april gesloten. ADVERTENTIE DONDERDAG

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 11