Eensgezind en met geven
en nemen problemen te lijf
Ei
Veel debiteuren willen
best sneller betalen. Als u ze
de kans maar geeft.
Rabobank S
Bonden tegen sluiten
van Stork-Velsen
Audet is
tevreden
Dr Zijlstra: Instrumenten tot herstel zijn er,
'er
Ook dit jaar verlies voor VMF-concern
Produktie-appar
Philips versnippei
Bevordering van
aandelenbezit
Renteprofijt
Geld en goede raad.
WOENSDAG 30 APRIL 1980
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET
Van onze redactie economie
AMSTERDAM Er zijn pro
blemen te over. Maar waarom
zou thans datgene wat na de
oorlog door eensgezindheid in
hoofdzaken en voor het overi
ge door bereidheid tot geven
en nemen wèl is gelukt, onmo
gelijk zijn. Moge 1980 voor het
beleid in Nederland geen ver
loren jaar worden. Met deze
woorden besluit dr. J. Zijlstra,
president van De Nederland-
sche bank, zijn algemeen
overzicht in het jaarverslag
over 1979.
Hij stelt daarin vast, dat voor de
binnenlandse problemen in het afge
lopen Jaar geen werkelijke oplossin
gen werden gevonden. De wezenlijke
onevenwichtigheden zijn gebleven.
De concurrentieposiUe van het be
drijfsleven herstelde zich onvoldoen
de. De produktlecapacitelt brokkelde
opnieuw af. Uitbreidingsinvesterin
gen. die werkgelegenheid zouden
moeten scheppen, bleven vrijwel uit
De zeer onbevredigend functioneren
de arbeidsmarkt wordt een van de
ernstigste problemen, aldus dr. Zijl
stra. die verder opmerkt dat de van
Jaar tot Jaar toenemende inflatoire
financiering van de schatkist bewijst,
dat Nederland zich ook hier op de
verkeerde weg bevindt.
De opgaven voor de komende tijd
zijn volgens hem niet gering. Zij wor
den echter nog verzwaard door de
Internationfile economische toe
stand. Zowel de verhogingen vin olie
prijzen als de toenemende politieke
spanningen zetten een domper op de
vooruitzichten ten aanzien van een
hervatting van de economische groei,
die, zo zegt de bankpresldent. nog
steeds onontbeerlijk is voor werk en
welvaart zowel in de ontwikkelde in
dustriële wereld als in de ontwikke
lingslanden.
Dr. Zijlstra constateert met een ver
wijzing naar zijn verslag over 1978,
dat zich voor wat betreft de binnen
landse situatie vorig Jaar wel nieuwe,
externe schokken hebben voorge
daan. Hij noemt de toen geultte ver
onderstelling van een goed overleg
tussen alle partijen met betrekking
tot het naUonale kostenpeil nu stout
moedig en zegt. dat de toestand van
de overheidsfinanciën zó weinig
rooskleurig is. dat het politieke leven
daardoor op meer dan normale wijze
is beroerd.
Politieke bereidheid
Desondanks hoeft, volgens hem. aan
de mogelijkheden tot economisch en
financieel herstel (nog) niet te worden
getwijfeld. Maar de tijd gaat wel drin
gen. Onze tekortkomingen ten aan
zien van het tijdig nemen van de
Juiste maatregelen schuilen niet in
gebrekkin inzicht, of in de afwezig
heid van voldoende beleidsinstru
menten. De politieke bereidheid of de
politieke mogelijkheden, dan wel bel
de. UJken te ontbreken. Op onze gene
ratie. aldus dr Zijlstra, zal daarom
zwaardere kritiek moeten worden ge
oefend dan de traditionele en veelal
Juiste verwijten, die wij aan het adres
van de verantwoordelijkheden in
vroegere Jaren plegen te richten.
De slag om de naUonale middelen
dreigt in het lopende Jaar. zo meent
de president van de Nedcrlandsche
Bank. vrijwel niet zullen toenemen.
Hoe kan en moet bij deze pas op de
plaats tussen de drie sectoren par
ticuliere sector (bedrijven), collectie
ve sector en de werknemers de verde
ling geschieden? Dit wordt de klem
mende vraag.
Een en ander wordt daarbij nog ge
compliceerd door de koppelingsme-
chanis tussen de in het bedrijfsleven
verdiende lonen en de ten laste van
de collectieve sector komende sala
rissen en sociale uitkeringen, waarbij
een eventueel nodige druks tij ging
van beslas tingen en sociale premies
weer kan terugslaan op de rendemen
ten van de ondernemingen. Wanneer
dan ook nog wordt bedacht, aldus dr
Zijlstra. dat door de prljsindexering
van de lonen pogingen van de onder
nemingen om door prijsverhoging de
rendementen te verbeteren tenslotte
niet kunnen slagen, dan is het inge
wikkelde patroon van de verdeling en
herverdeling binnen de particuliere
sector en tussen deze en de collectie
ve sector In hoofdlijnen gegeven.
Volgens hem hoeft het nauwelijks
betoog, dat deze toch al hachelijke
verdelingsvraagstukken in een perio
de van zwakke of afwezige economi
sche groei niet oplosbaar zijn zonder
stabilisatie van het beslag van de
collectieve sector op het naUonale
inkomen. Onder de moeilijke om
standigheden van vandaag zou het
behoren vast te staan, dat zonder
stabilisering van het procentuele be
slag van de collectieve sector op de
naUonale middelen de Nederlandse
economische en financiële problemen
niet op bevredigende wijze kunnen
worden opgelost.
Dr. J. Zijlstra: „Onevenwichtigheden gebleven'
De uiterst moeilijke beslissingen ten
aanzien van het aanvaardbare stij
gingstempo van de collectieve uitga
ven. respectievelijk van de lonen zul
len. aldus dr. Zijlstra. bepalend zijn
voor de richting, die met betrekking
tot de nationale economie zal worden
ingeslagen. Ten kwade dan wel (toch
nog) ten goede.
HIJ verheelt overigens niet, dat er
over 1979 stellig ook enige lichtpun
ten zijn aan te wijzen. De inflatie
bleef beperkt tot 4,2 procent. De con
currentiepositie verbeterde licht. De
export ongerekend energie nam
naar volume met negen procent toe
en enig herstel van de werkgelegen
heid In de sector van de bedrijven
lijkt waarneembaar. De vooruitzich
ten voor een bestendiging van de
gunstige cijfers voor Inflatie en uit
voer kunnen echter niet bemoedi
gend worden genoemd, voegt hij
eraan toe.
Aan de andere kant wijst hij op het
feit, dat het tekort op de lopende
rekening van de betalingsbalans vo
rig Jaar verdubbelde tot ruim 4
miljard, het tekort van de overheid
leidde tot een toeneming van de infla
toire financiering tot 4miljard gul
den en de bedrijfsinvesteringen droe
gen nauwelijks bij tot het scheppen
van extra werkgelegenheid. Het afin-
tal vacatures is tegenover de bestaan
de werkloosheid van zodanige groot
te. dat er sprake is van een zeer
gebrekkig functionerende arbeids
markt. Al met al een verre van op
wekkend beeld.
Uitvoerig gaat dr Zijlstra in zijn ver
slag in op de financiële en monetaire
ontwikkelingen in 1979. Hij wijst
erop, dat de verantwoordelijkheid
van de Nederlandsche Bank vóór al
les haar aangrijpingspunt vindt bij
het binnen de perken houden van de
geldhoeveelheld als onontbeerlijk in
strument voor het reguleren en het
daarbij zoveel mogelijk stabiliseren
van de waarde van het geld. De bank
volgt daarbij een gematigd moneta-
ristische koers. Monetaristisch, om
dat zij uitgaat van de betekenis van
de totale geldhoeveelheld als beleids
instrument.
Monetaire financiering
Volgens dr Zijlstra was destijds in
1977 het uitgangspunt dat de geld
hoeveelheld ln verhouding tot net na
tionale in verhouding tot het naUona
le inkomen (de liquldlteltsquote). op
middellange termijn met rond vier
procent zou moeten dalen. Tot dus
verre is dat echter maar in totaal ëén
procent geweest. De toenemende mo
netaire financiering door de overheid
(met behulp van geldschepping) in de
Jaren 1977, 1978 en 1979 was de ver
storende factor.
Was het monetaire beleid, gericht op
het binnen verantwoorde grenzen
houden van de geldhoeveelheld, zoals
hier en daar wel wordt gezegd, te
krap? Dr Zijlstra meent, dat het eer
der ruim dan krap is geweest. Mede
daardoor raakte de betalingsbalans
uit haar evenwicht, zodat middelen
naar het buitenland wegvloeiden. Zo
ontstond achteraf tóch een relatief
krappe Uqulditeitssituatle, aldus de
president van De Nederlandsche
Bank.
HIJ merkt op. dat het niet het door de
bank gevoerde monetaire beleid is
dat de rente in Nederland opdrijft.
Het beleid doet niet anders dan aan
tonen hoe het financieel en econo
misch met Nederland is gesteld. Het
wil de werkelijkheid blootleggen en
het mag deze niet versluieren.
Met betrekking tot de overheidsfi
nanciën onderstreept dr Zijlstra nog
eens dat de verontrustende opwaart
se tendens van het monetair gefinan
cierde gedeelte van het financierings
tekort van de overheid de graadmeter
is van de onmacht om op het terrein
van de publieke finaclën orde op za
ken te stellen. Er is op dit moment,
aldus de president van de Nederland
sche Bank, in wezen geen enkele
deugdelijke reden voor een enigszins
belangrijke inflatoire overheidsfinan
ciering. Te meer niet omdat door de
aardgasbaten aanzienlijke, niet ln de
meerjaren ramingen opgenomen,
meevallers konden worden geboekt
Krachteloos recept
Volgens hem is onder de huidige om
standigheden van een (Keynesiaan
se) stimuleringspolitlek niets te ver
wachten. Knelpunten ten aanzien
van produktlecapacitelt, gebrek aan
voldoende arbeidskracht, tekort
schietend concurrentievermogen ten
opzichte van buitenlandse leveran
ciers op de binnenlandse markt ma
ken het recept, dat het in de Jaren
dertig goed zou hebben gedaan, nu
geheel krachteloos.
De bank blijft dan ook met klem
aandringen op een vermindering van
het financieringstekort, zodat dit te
kort zijn dekking weer zal kunnen
vinden ln binnenlandse besparingen.
Dat is zonder monetaire financiering,
zonder overspanning van de kapitaal
markt en derhalve zonder rente-op-
drljving.
Het zou een grote bijdrage tot herstel
van het financiële en economische
evenwicht zijn, meent dr Zijlstra. die
hieraan nog toevoegt dat financiering
van het overheidstekort door plaat
sing van leningen in het buitenland
niet de Juiste weg is. Het probleem
van de sanering van de publieke fi
nanciën moet namelijk worden opge
lost en niet weggeschoven.
Hij noemt dat in de huidige economi
sche situatie een waardeverminde
ring van de valuta een averechts mid
del voor de oplossing van onze pro
blemen. Op het gebied van het mone
taire beleid, gericht op de beheersing
van de totale geldhoeveelheld, en het
geldmarkt- en valuta beleid instru
menten ten behoeve van een even
wichtig financieel beleid is er, al
dus dr Zij lstra de voortdurende ver
leiding de teugels te vieren om daar
mede tijdelijk uit de moeilijkheden te
zijn. De Nederlandsche Bank zal ech
ter ook in de toekomst deze verlei
ding vastbesloten weerstaan.
De langste pomp ooit geleverd door Stork Pompen Nederland, een
van de bedrijven van het Vmf-Stork concern.
Van onze redactie economie
UTRECHT/AMSTERDAM De vakbonden gaan niet ak
koord met de plannen van Vmf-Stork om de apparatenfabriek
Stork-Velsen te sluiten. Velsen (190 werknemers) is een van de
verliesgevende concernonderdelen die het bestuur wil sluiten
of afstoten. De vakbonden vinden de argumenten van het
bestuur niet overtuigend.
Vmf zal alle argumenten nog eens
op een rijtje zetten en dan eind mei
nog eens verder met de bonden over
Velsen praten. Personeelsdirecteur
Meesters wil niet garanderen dat
geen gedwongen ontslagen vallen.
Stork-Velsen was met International
Handling in Amsterdam (60 mensen),
Conrad Stork in Haarlem en Stork
Hensen in Rotterdam betrokken in
een sanering van het nog immer ver
lieslijdende Vmf-Storkconcern. Con
rad Stork ls met 270 van de 390 werk
nemers Inmiddels verkocht aan
Grootint en bij Stork Hensen behoef
den geen van de 120 personeelsleden
af te vloeien bij de overgang naar
Grootint
Wanneer Vmf uit de verliezen komt,
wil het bestuur niet zeggen, wel zal
men ook ln 1980 nog niet uit de rode
cijfers komen. De orderpositie is op
het ogenblik beter dan een jaar gele
den om deze tijd maar de resultaten
op deze orders vertonen geen belang
rijke afwijking met die op de produk-
ten die nu worden afgeleverd. Dit
bleek uit een toelichting op het jaar
verslag.
Vmf kon het verlies vorig Jaar halve
ren van 76 tot ƒ37 miljoen, maar
vergelijkt men de uitkomst op de
lopende werkzaamheden (het „opera
tioneel resultaat"), dan verminderde
het verlies van 34 tot 19 miljoen.
Het verschil zit voor een groot deel in
herstructureringskosten die in 1979
29 miljoen vergden en vorig jaar 3
miljoen. Belangrijk was verder dat
ten laste van de winst voorzieningen
voor politieke risico's moesten wor
den genomen. In 1978 was dat 13
miljoen, ln 1979 15 miljoen waar
voor vorig jaEir het afschrijven van de
activiteiten in Iran verantwoordelijk
was.
Die politieke risico's zijn de reden,
dat Vmf op het ogenblik zeer terug
houdend is met het verwerven van
orders ir. het Midden-Oosten. Opval
lend is in dit verband de verschuiving
van het opdrachtpakket. Nederland
en de overige geïndustrialiseerde lan
den zorgen in 1978 voor 66 procent
van de orders, in 1979 voor 78 procent.
De ontwikkelingslanden, het Midden-
Oosten en de socialistische landen, in
1978 nog goed voor 34 procent, zakten
naar 22 procent van de opdrachten.
Zware apparaten
Vmf en Stork hebben nog steeds
plannen hun belangen in de zware
apparatenbouw te bundelen „Maar
de beslissing kun je niet altijd af
dwingen," aldus topman jhr. mr.
F.O.J. Sickinghe. Belangrijk is dat er
overheidshulp komt. Sickinghe ver
telde dat de energiecrisis van 1973
pas zeer laat heeft doorgewerkt in de
ketelbouw voor elektrische centrales,
een groot onderdeel van de zware
apparatenbouw. „Het dieptepunt lag
in 1978, dit jaar maken we winst maar
daarna komt er weer een inzinking
van enkele jaren." Vmf weet zeker
dat het slechts een inzinking ls in
verband met het investeringspro
gramma van de lagere overheid voor
elektriciteitscentrales.
De meeste divisies van Vmf-Stork
draaien met winst. Het aantal werk
nemers zakte vorig jaar van 16.088 tot
15.694.
AMSTERDAM (ANP)
Audet, uitgever van dai
den en tijdschriften in Ni
gen, is tevreden over de
taten in de eerste maai
van het nieuwe boekjaar,
ln oi
Het advertentievolume bij de bLfST'
vertoonde enige stijging, en de i_
taten bij AUDET waren vorig'" f
beter dan gemiddeld in deze becpu^a
tak. De omzet steeg met 11,2 pr*ng."
tot 245 miljoen gulden. Het advqn de
tievolume steeg met 3.3 procenl5Pn
de betaalde oplage van de dagblr
bij de huis-aan-huis-bladen stoei
volume met gemiddeld 4,3 prol
De oplage van de dagbladen I
met 3.5 en die van de huis-aan-^
bladen met 3,1 procent. Bij
worden onder andere uitgegeve
dagbladen De Stem, De Geldef
der. De Limburger en het Dai
van Noord-Limburg.
Hoewel het concern niet ontevi
is over de tot nog toe behaalde i|
taten over 1980, wordt de rest vai
jaar met aanzienlijk minder ver{
wen tegemoet gezien. Aan dit j
misme ligt de Invoering van vie*
en de mogelijkheid tot ontvangs^
buitenlandse televisie-stations 1
eerste plaats ten grondslag, oa
door deze ontwikkelingen het al?
tentie-volume van de kranten i£l.„„
vaar wordt gebracht ^net
In de tweede plaats moet oofr,^
welvaartsbeperking in de loopl
het Jaar nog gaan doorwerken in
consumptieve bestedingen. An;/"
spreekt desondanks het vertroir
uit, dat de resultaten over 1980|
belangrijk zullen afwijken van dóttl6
komsten in 1979. De netto-wist 4
afgelopen Jaar met 17,7 procenl
13,9 miljoen gulden.
'Meer concentratie no
Itreki
:ks
jwen:
h ont\
I deze
«kt zi
AMSTERDAM 8 Juist ln een situatie,
waarin zich bij de bedrijfscliënten
van de banken ln de afgelopen jaren
een aanzienlijk verslechtering van de
vermogensverhoudingen heeft voor
gedaan en de emissleacUvlteit in het
algemeen sterk ls teruggelopen, wor
den de banken in versterkte mate aan
risico's blootgesteld en ls een daarop
aansluitend emissiebeleid gewenst.
In dit verband zouden maatregelen,
gericht op bevordering van het aan
delenbezit van groot belang kunnen
zijn, zo merkt dr. Zijlstra op.
Hij constateert dat het aantal open
bare emissies van bankaandelen in
1979 tot éën beperkt bleef. Een ont
wikkeling die. zijns Inziens, tegen de
achtergrond van de sterke expansie
van het risicodragende bedrijf van de
banken bepaald teleurstellend moet
worden genoemd.
AMSTERDAM Ook de Nederlandsche Bank heeft verleden Jaar geprofi
teerd van de stijging van de rente De rente-opbrengst van voorschotten in
rekening-courant was namelijk bijna 100 miljoen gulden méér dan over 1978
Het jaargemiddelde van de voorschotten was echter ook belangrijk hoger dan
in 1978, te weten 2214.9 miljoen gulden tegen 1498,6 miljoen gulden De rente
opbrengst over de gemiddelde voorschotten bedroeg 8.3 procent, vergeleken
met 5.8 procent in 1978
Van het uiteindelijke bedrijfsresultaat van de bank ad 906 (1978 792) miljoen
gulden werd 75 8 f73.4» miljoen gulden toegevoegd aan een bijzondere reserve
De daarna resterende winst van 830.2 (718,8) miljoen gulden gaat naar de
8Uat
ADVERTENTIE
:kook
jctie c
10de
EINDHOVEN (ANP) De raa<ïen vï
bestuur van Philips gaat een sta
commissie instellen die de struif
van de Nederlandse Philipsorg
tie moet onderzoeken. Dit blijkj
„In Overleg", een uitgave
centraal intern overleg bij Ph
Mr F. Otten van de raad van bes»
zei in een bijeenkomst van de ceï P]*
le ondernemingsraad, het produ^
apparaat te versnipperd te
Otten: „Er is sprake van te geiP
schaalgrootte. In landen met eenf
hoogd kostenniveau zullen we c
andere door verhoogde concent!
moeten komen tot kostprijsverlj
gen." Volgens Otten zal die coi
tratie en rationalisatie
gaan van een vermindering val
aantal arbeidsplaatsen. Otten c
niet dat het nog mogelijk zou zijPt. hy
op te vangen in het verloop vanf K®03
soneel. »t en I
Tegelijkertijd denkt Philips enL^l?.
de activiteiten in de Verenigde P
ten uit te breiden. Otten: „Wij dei
daarbij vooral aan „het kantoorL1
de toekomst," de video-cassettenf -
der de video-langspeelplaat enï™
compact-disc.
f5) pi
Veel van uw debiteuren willen u best sneller
betalen. Als u ze dat maar gemakkelijk maakt.
Door ze bijvoorbeeld direkt bij levering een mach
tiging tot automatische incasso te laten tekenen.
Dat scheelt iedereen rompslomp.
En u hebt sneller uw geld.
De Rabobank kan u over
dergelijke incassosystemen veel
vertellen. En ook over de manier
waarop dat geld dan op uw rekening
wordt bijgeschreven. Vlug, en met een
rekeningafschrift waar uw boekhouding
wat aan heeft. Omdat het zo kan worden
opgesteld, dat het aansluit op uw eigen
administratie. Een rekening bij de Rabobank
heeft nog meer voordelen. Een brochure
hierover is bij alle 3100 vestigingen van de
Rabobank gratis verkrijgbaar. U hoeft er dus niet
ver voor uit de buurt. Ook dat is
;en voordeel van de Rabobank.
1 U kunt de brochure "Hoe u via de Rabobank
meer kunt doen met ten rekening-courant
ook toegestuurd krijgen. Als u deze bon even
I invult en opstuurt naar de Centrale Rabobank.
Antwoordnummer 700. 5600 VB Eindhoven.
FIRMA. 1
1
TA V. DHR/MEVR
FUNKT1E
ADRES
POSTCODE:
PLAATS:
BI i<«l
khe
and
ort
tteel'
denk
tn vj
(Ierse
een
vert
blijk
uit
naai
chtei
als
lkop
ui
tn w
Ing
kei
Prcx
t, zi
lerla
70 a
eer.
I ver
frul
t af
ire
pro
nga;
hun
toe
*500