De Klokkenberg in
dreigt te verdwijnen
Burgemeester afhankelijk van
'chef
DE
BOEKEN
VAN
Unifilsoldaat mogelijk
overgelopen naar Haddad
Noodwet
rintig christelijke pedagogische opleidingen blijven over
M
Ook academie in
Doetinchem komt
niet in plan voor
Bedrijfsleven
vrij op 5
^plukkers herdenken 30 jaar RMS
mei
sta een
ogenblik stil
TWINTIG GULDEN VOORDEEL
DIJ OMGAANDE DESTELLING
55,-
Als een mus in
een gouden kooi
En wat gebeurt er
dan met mij?
Leegstandwet
Geen leugens
over Auschwitz
God vóór zijn
Kinderen ja of
nee?
Helden op
sokkels
Het vegetarisch
alternatief
Het plezier van
de tuinier
Een nieuwe kijk
op liefde
bij iedere oprechte boekverkoper
Wiegel aanvaardt
lijsttrekkerschap
Rita
Uitblinken niet nodig om snel carrière te maken
Indruk van
commissaris
beslissend
IRDAG 26 APRIL 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
3
m:
EN
onze onderwijsredactie
EGEN De oudste christelijke pedagogische academie
ins land, „De Klokkenberg" te Nijmegen, dreigt te verdwij-
teiij* °ok cie christelijke pedagogische academie „Groen van
!egd.V^rer Doetinchem komt niet meer voor in het sprei-
iu is «plan dat een landelijke adviescommissie voor het chris-
3®nafk onderwijs heeft aangekondigd.
ch
Pais heeft aangekondigd dat
ineOjj-peks 1983 een ingrijpende her-
en v(1ing van de opleidingsscholen zal
zoongn doorgevoerd. De negentig pe
en vagjSChe academies en vijftig op-
En jgsscholen voor kleuterleidsters
.h dan moeten opgaan in onge-
nieuwe instituten, die leraren
hemden voor ^e nieuwe basis-
JtbreCn.
dtmeje 55 nieuwe opleidingen zullen
j.schitintig van protestants-christelij-
.Ignatuur zijn. Een landelijke
totfussie van het protestants-chris-
onderwijs heeft begin maart
totjerste voorstel gedaan om het
li instituten terug te brengen
Zo|3 tot 20. In dat plan werden de
n;Zeljmies in Nijmegen en Doetin-
In het gisteren verschenen definitieve
advies hebben de academies in deze
plaatsen echter het veld moeten rui-
men voor nieuwe vestigingen in Eind
hoven en Arnhem. In Eindhoven be
staat wel al een protestantse oplei
dingsschool voor kleuterleidsters, in
Arnhem is nog geen protestants-
christelijke instelling aanwezig.
Vooral bij „De Klokkenberg" is deze
beslissing hard aangekomen. De Nij
meegse academie werd in 1846 ge
sticht door mr. J.J.L. van der Brugg-
hen (die later twee jaar ministerpresi
dent was). Vanouds heeft deze acade
mie ook open gestaan voor anders
denkenden en vooral de laatste tijd
streeft „De Klokkenberg" naar een
open onderwijsvorm, waarin de con-
frontatie van verschillende levensbe
schouwingen een belangrijke rol
speelt. Meer dan de helft van de stu
denten is niet van protestants-chris
telijke huize Ook op het terrein van
de onderwijsvernieuwing heeft „De
Klokkenberg" een zekere vermaard
heid.
Directeur C. den Duik vreest dat bij
de uiteindelijke vaststelling van het
advies toch de traditionele indeling
in zuilen de doorslag heeft gegeven.
Men wil nu zowel in Arnhem als in
Eindhoven drie opleidingen naast el
kaar zetten: een protestantse, een
katholieke en een openbare. Dat een
pluriforme instelling als „De Klok
kenberg" het loodje moest leggen,
vindt hij uiterst bedenkelijk.
„De Klokkenberg" is een van de wei
nige opleidingen dia nauwelijks iets
te lijden heeft gehad van de terug
loop van het aantal studenten, zegt
Den Duik. Het is een bloeiende aca
demie die nauwe relaties heeft met de
universiteit en scholen in de omge
ving. Van een nieuwe vestiging in het
rooms-katholieke zuiden moet nog
maar worden afgewacht of deze le
vensvatbaar is.
Ook in Doetinchem heeft het advies
van de landelijke commissie grote
onrust veroorzaakt. Directeur P. An-
dela wijst erop dat „De Groene",
zoals zijn academie wordt genoemd,
sinds 1878 een begrip is in heel Oost-
Gelderland.
Prins Willem-Alexander,
de oudste zoon van prinses
Beatrix en prins Claus,
viert morgen zijn dertien
de verjaardag.
ADVERTENTIE
DEN HAAG (ANP) De marechaus
see, gaat na, waarom een 23-jarige
korporaal, die tot vorige maand deel
uitmaakte van het Nederlandse Uni-
fildetachement in Libanon, zich be
gin deze week niet heeft gemeld bij
zijn onderdeel in Garderen, maar zon
der toestemming van de legerleiding
naar Tel Aviv is afgereisd.
Of er een samenhang bestaat tussen
het vertrek van de korporaal en een
bericht voor de KRO-radio gister
morgen, dat een Nederlandse, even
eens 23-jarige ex-Unlfil-milltair zich
als vrijwilliger heeft aangemeld bij de
christelijke militie van majoor Had
dad, kon bevestigd noch ontkend
worden door de Legervoorlichtings-
dienst in Den Haag.
In het programma was een van de
Israëlische radio overgenomen frag
ment te horen, waarin een Nederland
se jongeman vertelde zich voor een a
twee jaar bij de militie van Haddad te
willen aansluiten, omdat hij diens
strijd tegen de Palestijnen steunt.
Z<
legerp
erk
te Ci
HAAG Naar schatting 1200
toolukkers hebben gistermor-
'aa Den Haag een demonstratieve
door de binnenstad gehouden
1 meirband met het feit dal het dertig
was dat de Vrije Repu-
der Zuid-Molukken (RMS)
uitgeroepen. Het was voor het
G. Kfcinds vijf jaar dat een dergelij-
;oging weer was toegestaan na-
C»t in 1974 bij het Vredespaleis
gjum.|geregeldheden was gekomen.
Biels
De tocht, die van het Malieveld naar
de Houtrusthallen voerde, verliep
zonder incidenten. Tijdens een her
denkingsbijeenkomst verwierp ir. J.
A. Manusama, president In ballings
chap van de RMS, recente uitlatin
gen van premier Van Agt in Indone
sië als zou het RMS-ideaal bij de
Molukse jeugd in Nederland niet
meer zo sterk leven. Op het ministe
rie van algemene zaken bood een
delegatie een petitie aan waarin de
Nederlandse regering wordt ge
vraagd elke vorm van hulpverlening
aan Indonesië stop te zetten, die bij
draagt aan de onderdrukking van de
volken van Atjeh, Papoea, Oost-Ti-
mor en de Zuid-Molukken. Verder
wordt het verzoek herhaald de pro
blematiek van de Molukkers onder
de aandacht te brengen van daartoe
geschikte internationale forums.
DEN HAAG (ANP) De Ne
derlandse bedrijven moeten
hun werknemers op maandag 5
mei van dit jaar vrij geven met
behoud van loon. Dat zegt de
Stichting van de Arbeid naar
aanleiding van reacties uit het
bedrijfsleven, waaruit blijkt
dat er nog onduidelijkheid
blijkt te bestaan over de vraag
of 5 mei voor het bedrijfsleven
nu wel of geen vrije dag is De
Stichting wijst erop dat het Ne
derlandse bedrijfsleven sinds
1955 in lustrumjaren steeds
medewerking heeft verleend
aan de viering van de nationale
bevrijdingsdag.
Nljhi
er Ap-
ADVERTENTIE
5: J.M
Foto's: BEN VAN BOHEMEN
Tekst: WIM RAMAKER
Veertig jaar na het uitbreken van de Tweede
Wereldoorlog verschijnt dit Monumentenboek,
dat een overzicht biedt van vrijwel alle ver-
zets- oorlogs- en bevrijdingsmonumenten
in Nederland.
En elk monument heeft zijn eigen verhaal
Het verhaal van „mensen met namen en
mensen die naamloos zijn zoekgeraakt in die
verschrikkelijke jaren", aldus Wim Ramaker.
In dit boek passeren we 763 monumenten in
vierkleurenafbeeldingen een stille rond
gang
Zonder zich tot heldenverering te laten verlei
den schreef Wim Ramaker (bij elk monument
een sobere en ingehouden tekst. Soms
vertelt hij een naam. soms wordt een verhaal
verteld. Maar altijd en op iedere monumenten
plaats gaat het om een moment van stilte
Een volledig register van alle monumenten in
Nederland completeert het boek
Groot formaat (22x30 cm) 260 blz. prachtig
uitgevoerd met 240 blz. in vierkleuren en
gebonden met vierkleuren omslag
1
E PRIJS BEDRAAGT NU NOG
rip
)rdt over enkele weken verhoogd tot 75,-)
istel nu dit indrukwekkende en unieke Monumentenboek
tijdgenoot en nageslacht.
|d vandaag nog uw bestelling op onderstaande bon {in open envelop, zonder
9 (tzegel) aan
Sop-. DEKHANDEL T. WEVER B.V.
rWOORDNUMMER 5 8800 VB FRANEKER {lel OS170/3147
BESTELBON
VerzoeVe te zenden
ïrgen. ex §ta een 0genbi,k sl,i
Jaam
Straat
'ostcode en plaats
Siro- of bankrekening
gebonden 55. -
gdwet£,
■T
I
I
I
I
I
I
Vervolg van pagina 1
Vanmiddag krijgen de bewoners van
Lekkerkerk-west drinkwater in fles
sen, zodat ze niet meer met jerrycans
hoeven te sjouwen naar de tappunten
die her en der in de wijk zijn ge
plaatst. Bij elke woning in de wijk zal
gemeentewerken twee kratten met
elk twaalf flessen drinkwater neerzet
ten. Zodra een krat leeg is kunnen de
bewoners dat buiten zetten. Dage
lijks zullen de lege kratten worden
omgeruild voor volle. De tappunten
blijven overigens wel gehandhaafd,
zodat de bevolking ook daar terecht
kan voor drinkwater.
Ook dit weekeinde zal in Lekkerkerk
gepraat worden over het evacuatie
plan. Met de uitvoering daarvan moet
in de loop van volgende week een
begin worden gemaakt. Hoeveel be
woners geëvacueerd zullen moeten
worden is nog niet bekend. Burge
meester Ouwerkerk kon gisteravond
nog niet zeggen waar de bewoners
tijdelijk ondergebracht zullen wor
den. Eerder is geopperd hiervoor sta
caravans te gebruiken. Een aantal
bewoners is zelf al met een oplossiing
gekomen door tijdelijk in te trekken
bij familieleden of kennissen. Andere
bewoners zijn druk doende vervan
gende woonruimte te zoeken.
De bewonersvereniging Schiedam-
Zuid, die al vijf jaar actie voert om
het tankerschoonmaakbedrijf Tan
ker Cleaning verplaatst te krijgen,
heeft van minister Ginjaar de toezeg
ging gekregen hiervoor op zijn steun
te kunnen rekenen. Het bedrijf ligt op
een afstand van tweehonderd meter
van een woonwijk. Er worden voorna
melijk chemicaliëntankers waar
onder ook benzeentankers schoon
gemaakt.
De 23-jarige M. K. uit Den Haag, naar
wie de marechaussee nu op zoek is.
keerde 19 maart terug, waar hij als
technisch specialist acht en een halve
maand bij de verzorgingscompagnie
in Haris had gediend. Na zijn terug
keer kreeg hij de voor Libanongan-
gers gebruikelijke maand verlof,
waarna hij zich afgelopen maandag
had moeten melden in Garderen. Vol
gens de Legervoorlichtingdienst
meldde hij zich echter ziek en kreeg
hij dinsdag bezoek van een legerarts
die hem aanzegde naar zijn onderdeel
te gaan. Daags daarna is de man per
KLM-vliegtuig naar Tel Aviv vertrok
ken, aldus de legervoorlichtingdienst.
Hi 1de Bruch
Een internationaal erkend des
kundige op het gebied van ano
rexia nervosa belicht de achter
gronden van deze 'vermagerings
ziekte' die voornamelijk voor
komt bij meisjes in de puberteit.
(Anthos, 21,50)
Elisabeth Lockhorn
Kinderen vertel
len hoe het is als
ouders gaan
scheiden.
(Anthos, 16,50)
Vervolg van pagina 1
Als aange
toond kan worden dat een pand begin
dit Jaar, toen deze wet werd inge
diend, al was gekraakt en sindsdien
onafgebroken is bewoond, zullen de
strafbepalingen tegen de krakers niet
gelden.
Het naamloos dagvaarden is inge
voerd omdat nu krakers niet kunnen
worden aangepakt. Het is ondoenlijk
aan de namen van betrokkenen te
komen, zoals ls voorgeschreven.
Definitief
De indieners van het regeringsvoor
stel ter bestrijding van de leegstand
verwachten dat het overleg met de
PvdA over het ineenschuiven van de
twee wetsontwerpen niet definitief ls
mislukt. Men rekent erop dat onder
meer bij de behandeling in de Tweede
Kamer mogelijkheden zullen ont
staan voor nieuw overleg. Minister De
Ruiter liet gisteren weten dat er be
halve inhoudelijke, ook andere be
zwaren kleven aan samenwerking
met de PvdA. De Ruiter: „Er zit ook
nog een praktisch element in. De re
gering heeft een eigen voorstel en dan
is het onaantrekkelijk, om het onder
werp over te laten aan twee parle
mentsleden. De PvdA voelde er an
derzijds ook niet veel voor de zaak
aan ons over te laten."
Het grote verschil in beide wetsont
werpen werd gisteren door Brokx
„nogal academisch" genoemd. De
PvdA acht bestrijding van de leeg
stand niet goed mogelijk, als niet alle
woningen aan een woonvergunning
worden gebonden. Duurdere wonin
gen vallen nu in de vrije vestiging,
wat vordering volgens de PvdA be
moeilijkt.
Distributie
Brokx daarover: „De distributie van
de woningvoorraad heeft er wel mee
te maken, maar het is een geheel
andere zaak. Daarvoor is wijziging
van de woonruimte nodig en wij zijn
in overleg met de Vereniging van Ne
derlandse Gemeenten om daar wat
aan te doen. Het CDA heeft gisteren
al laten weten de aanpak van de
PvdA „nogal prematuur" te vinden.
Ebbo Demant
De werkelijkheid van Auschwitz
uit de mond van drie voormalige
S.S.-bewakers. (Anthos, 16,50)
Hanna Krall
Indringend gesprek met hartchi
rurg Marek Edelman, in 1943 lid
van het comma,ndo van de op
stand in het getto van Warschau.
'Ook toen haalde
ik enkelingen uit
de rijen van ter
dood veroordeel
den.' (Anthos,
18,50)
Ingrid Kluvers/Ruut Veenhoven
Vrouwen en mannen vertellen
waarom ze wel of niet kinderen
(willen) hebben. (Anthos,
22,50)
Drs. C. J. Kuik
Unieke inventari
satie van stand
beelden van
schrijvers en ro
manfiguren in
Nederland. Be
schrijvingen en
afbeeldingen van
200 standbeelden.
(Bosch Keu-
ning, 19,50)
Een gids naar een gezond en hu
maan dieet. (Bosch Keuning,
32,50)
John Seymour
Bevattend de beschrijving,
plaats, tijd, namen, aard. ge
schiedenis en deugden van aller
hande vruchten der aarde, om ze
te kweken en te eten. (Bosch
Keuning, 15,-)
Elaine Walster/G. William
Walster
Verslag van een fascinerend on
derzoek naar het verschijnsel
liefde. (Bosch Keuning,
27,50)
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Vice-premier Wiegel
heeft gisteren laten weten dat hij het
lijsttrekkerschap voor zijn partij, de
WD. zal aanvaarden nu WD-fractie-
leider Rietkerk zich heeft terugge
trokken
Trouw-Reis
Het vliegtuig van Martin-Air
uit Genua met passagiers
van de speciale Trouw-Reis
komt door een technische
storing iets later op Schiphol
aan. Het wordt nu vanavond,
26 april omstreeks 17.45 uur
in plaats van 15 uur.
„Ga eens even in de kelder kijken,
wat Rita uitvoert
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De burgemeester die snel carrière wil maken hoeft geen
uitblinker te zijn. Het belangrijkste is dat hij in een goed blaadje komt bij zijn
„chef", dat is de commissaris van de koningin in de provincie van zijn
gemeente.
De centrale rol van de com
missarissen bij burgemees
tersbenoemingen is éên van
de interessantste conclusies
uit het proefschrift waarop W.
Derksen volgende week tot
doctor in de sociale weten
schappen aan de Rijksuniver
siteit in Groningen zal promo
veren. Het onderwerp van het
proefschrift is „de burgemees
ters en hun carrières".
Drs. Derksen heeft daarvoor
gegevens over alle burgemees
tersbenoemingen in Neder
land tussen 1948 en 1978 gea
nalyseerd en gesprekken ge
voerd met 64 burgemeesters,
alle huidige commissarissen
der koninging. de huidige mi
nister van binnenlandse za
ken en enkele van diens voor
gangers. plus nog wat Kamer
leden Een hoop werk dus.
waar per saldo toch niet veel
verrassends is uitgekomen.
Er bestaat in Nederland een
behoorlijke belangstelling
voor het ambt van burge
meester Het aantal sollicitan
ten loopt bij een gemiddelde
gemeente al gauw in de tien
tallen en benoemingen en wat
daaraan vooraf gaat aan ge
ruchten vormen nieuws. Veel
al zit er tussen die sollicitan
ten een aantal burgemeesters
dat promotie wil maken. Een
overstap naar een grotere ge-'
meente is niet voor allen weg
gelegd alleen al doordat het
aantal gemeenten ln de hoge
re klassen beperkter ls dan
het aantal kleinere. Drs. Derk
sen ontdekte dan ook dat er
verscheidene burgemeesters
zijn die zich wat meer hadden
voorgesteld van hun eigen
carrière en ontevreden zijn
met de plaats die ze hebben
bereikt
Voor de hand ligt te veronder
stellen dat van die beperkte
promotiemogelijkheden die er
zijn de beste burgemeesters
het meest zullen profiteren.
Maar hoe en door wie wordt
bepaald wat een goeie is? Drs
Derksen meent dat van een
systematische beoordeling
van de burgemeesters nauwe
lijks sprake is. Doorslagge
vend is de indruk die de man
(of vrouw) maakt op zijn
(haar) commissaris van de ko
ningin. Solliciteert hij (of zij)
binnen de eigen provincie dan
zal die commissaris immers
de voordracht aan de minister
doen en de statistiek toont
aan dat ln de meeste gevallen
(zeventig a tachtig procent»
die voordracht wordt gevolgd
Betreft hei een sollicitatie
bulten de eigen provincie dan
zal de eigen commissaris toch
altijd door zijn collega om in
lichtingen worden benaderd
zodat ook dan zijn oordeel
zeer belangrijk is Om er bij de
hoogste provinciale bestuur
der redelijk op te staan hoeft
een burgemeester niet zo vre
selijk veel te presteren.
Eigenlijk hoeft hij rr alleen
maar voor te zorgen dat er
niet echte negatieve punten
zijn aan te wijzen, concludeert
Derksen voorzichtig. Verder
komt het er op aan goede con
tacten te hebben met de com
missaris, collega's en Kamer
leden. Die contacten spelen
bij benoemingen waarschijn
lijk een belangrijker rol dan
de vraag hoe de betreffende
man het nu echt doet in zijn
huidige gemeente
Indirect draagt Derksen hier
materiaal aan voor de vraag
wie er in Nederland nu echt de
dienst uitmaken Het lijkt er
op dat de positie van de bur
gemeester wordt overschat.
De grote belangstelllnv voor
dit ambt is heel goed te begrij
pen. Als voorzitter van de ge
meenteraad èn het college
van B. en W.. als de functiona
ris die op allerlei niveaus de
gemeente vertegenwoordigt
en als de man die bovendien
bij tal van gelegenheden fblj
het uitreiken van lintjes bij
voorbeeld) zijn waardigheid
publiekelijk kan demonstre
ren. lijkt hij inderdaad een
centrale, machtige figuur.
Daar staat tegenover dat die
macht behoorlijk is ingebed
Op gemeentelijk niveau zijn
ze aan de controle van de raad
(formeel het hoogste orgaan
van de gemeente) onderwor
pen. Verder moeten ze opere
ren onder het voortdurende
toezicht van het provinciaal
bestuur, dat bij voorbeeld alle
geldzaken moet goedkeuren.
Van Derksen weten we nu dat
de burgemeester voor zijn per
soonlijke loopbaan direct af
hankelijk is van de commissa
ris. wat ook al een beperking
van de eigen macht ls Dwars
daardoor heen loopt de factor
van de openbaarheid Elke
burgemeester moet er toch re
kening mee houden dat hij
regelmatig in de pers staat en
dat negatieve publiciteit lang
doorwerkt Op deze punten is
een burgemeester duidelijk
minder goed al dan de men
sen die ln het bedrijfsleven
aan de touwtjes trekken. Een
directeur van een (middelgro
te onderneming bij voorbeeld
kan zijn macht praktisch in
anonimiteit uitoefenen Bin
nen het bedrijf heeft hij te
maken met een onderne
mingsraad die zeer beperkte
bevoegdheden heeft. En te
genover zijn toezichthouders,
de raad van commissarissen,
is hij veel minder afhankelijk
dan de burgemeester tegen
over de provincie. Of zo'n di
recteur nu meer of minder
macht heeft dan bijvoorbeeld
de burgemeester van de ge
meente van zo'n tienduizend
inwoners is een vraag waar
aan ook maar eens een proef
schrift moet worden gewijd
Dat za! waarschijnlijk wat
moeilijker zijn op te zetten
dan een onderzoek naar de
promotiekansen van burge
meesters, maar het gaat wel
over. maatschappelijk gezien.
wezenlijker problemen
