evige strijd in Koerdistan
eheran trekt tegoeden
erug uit West-Europa
Israël is bezorgd over
wijziging houding Europa
t
IV
Besluit Anderson sneu voor de Democraten
H*aanse regering zet vliegtuigen in
ïatcher met
2htgenote van
ïn gijzelaar
China zoekt
toenadering
tot Jakarta
Ghotbzadeh dreigt
Veiligheidsraad
veroordeelt Israël
JDAG 25 APRIL 1980
BUrTENLANO
TROUW/KWARTET
uisa Kennedy, de vrouw van
van de gijzelaars in de Amert-
ambassade in Teheran,
acht gisteren een bezoek aan de
jttse premier Margaret That-
er om haar om steun te vragen
jhet streven naar vrijlating van
gijzelaars. De Britse premier
1 haar de verzekering dat haar
lering haar uiterste best doet.
het onderhoud verschenen
vrouw Thatcher en mevrouw
nedy even voor de deur van.
Downing Street.
ui sa Kennedy is getrouwd met
lorhead Kennedy, die als eco-
misch adviseur is verbonden
n de Amerikaanse ambassade
Teheran. Mevouw Kennedy be-
tot een groep van vier Ame-
nse vrouwen die momenteel
zoeken brengen aan diverse Eu-
j»ese hoofdsteden. Zij verdedig-
in een interview de beleidslijn
i president Carter tot dusver in
gijzelingszaak heeft gevolgd,
zei dat de critici van Carters
leid tot dusver niet met een
jiikbaar alternatief waren ge-
'StUlPen- Mevr°uw Kennedy, die
.--Jelopen woensdag door de
''oCr^nse president Gascard d'Es-
OVe(ng werd ontvangen, maakte
C daiteren ook haar opwachting bij
Za]aartsbisschop van Canterbury.
n d«
Teh<
IZort t
Mm. Laan:
TEHERAN, ISTANBOEL (Reuter, AFP) De strijd van
opstandige Koerden tegen de centrale regering in Teheran
neemt in hevigheid toe. Berichten spreken van zeker tachtig
doden en driehonderd gewonden bij gevechten in de steden
Sanandaj en Saqqez. De Iraanse autoriteiten zouden bij de
gevechten gebruik hebben gemaakt van bommenwerpers.
tseerL
seriei^
plaat
i van
de v^
ur vc
Jolgei
len.
metj
wetl»BURG, WASHINGTON (Reuter, AP, AFP) Iran trekt zijn fondsen uit West-Europa
nu er economische sancties dreigen. Dit heeft de gouverneur van de Iraanse Centrale
id.taujc Alireza Nobari bekend gemaakt. De gelden die nu nog bij Europese banken zijn
'a ™'P°neerd zullen naar andere landen worden overgeboekt, voor een deel naar Oost-Europa.
Haag-t^rugtrekken van iraanse tegoe-
uit West-Europa en Japan door
- Voq betekent overigens niet dat dit
nencQ aankoerst op een totale verbre-
arlem van de betrekkingen met deze
>rdwtfn. In een interview voor de
loemese radio verklaarde president
1. Cor Sadr dat zijn regering niet van
m de is de betrekkingen met West-
ra te verbreken. Over het dreige-
van de Negen om economische
ïtmaatregelen tegen Iran ln te
n zei de president: „Deze sanc-
suilen Iran niet zo hard raken
it ze meer politiek dan econo-
zljn." Volgens Bani Sadr be-
De Vereniging van Koerden in Tehe
ran deed gisteren een beroep op alle
internationale organisaties, in het
bijzonder het Rode Kruis en de Com
missie voor de Mensenrechten van de
Verenigde Naties, om de Koerden in
Iran te hulp te komen. De religieuze
leider van de soennitische Koerden,
sjeik Ezzedln Hosselnl, zei gisteroch
tend dat er zeker tachtig Koerden bij
gevechten met revolutionaire gardis
ten en het Iraanse leger zijn omgeko
men. Koerdische organisaties be
schuldigen leger en gardisten ervan
hun aanvallen te richten op de bur
gerbevolking in plaats van op de
Pesjmerga's, de Koerdische guerrilla
strijders.
Het Iraanse leger én de gardisten zijn
volgens ooggetuigen geheel omsin
geld door Koerdische opstandelingen
ln de steden Saqqez en Sanandaj. De
militairen verweren zich door met
zwaar militair materieel te schieten,
wat alle hele wijken van deze steden
heeft verwoest. De Iraanse regering
laat er geen misverstand over be
staan dat ze van plan is de voorstan
ders van een „Koerdische afschei
ding" geheel uit te roeien. President
Abolhassan Bani Sadr dreigde „zes
endertig miljoen Iraniërs naar Koer
distan te zullen sturen." De Iraanse
media zijn nogal terughoudend in
hun berichtgeving over de strijd in
Koerdistan. Zij spreken van enkele
tientallen slachtoffers bij pogingen
om de orde in de streek te hand
haven.
Volgens een Turkse krant heeft de
Iraanse luchtmacht een Koerdisch
dorp vlak bij de Turkse grens gebom
bardeerd. Daarbij zouden tweehon
derd vrouwen en kinderen om het
leven zijn gekomen. Het bombarde
ment zou uitgevoerd zijn door acht
Iraanse jagers, nadat de mannen ln
het dorp Razi zich hadden aangeslo
ten bij de Koerdische opstandelin
gen. De Koerden zouden ln de aan
Turkije grenzende streek van plan
zijn op korte termijn aanvallen te
doen op de legermacht van de centra
le regering. Volgens de Turkse krant
zouden bij de gevechten van de afge
lopen dagen in totaal zeker duizend
Koerden om het leven zijn gekomen.
De Iraanse president Bani tsaar neen
opnieuw een oproep gedaan voor rust
aan de Iraanse universiteiten. Hij zei
dat de politieke vrijheden gegaran
deerd zullen worden. De oproep van
de president, die komt na een week
van ernstige politieke onrust aan de
verscheidene universiteiten ln het
officiële persbureau Pars en bevatte
een oproep de Islamitische discipline
en orde te bewaren en af te zien van
aanvallen op centra van partijen en
groeperingen.
Bani Sadr vindt verder dat Islamiti
sche studenten de hoop van het land
zijn, maar dat zij de beslissing moe
ten respecteren van de revolutionaire
raad, dat de universiteiten open moe
ten zijn en dat de colleges normaal
moeten doorgaan. Bani Sadr doelt
daarmee kennelijk op de situatie in
Isfahan, waar studenten de universi
teit bezet houden en pas willen toe
staan dat de colleges hervat worden
als er bepaalde islamitische hervor
mingen zijn doorgevoerd.
PEKING (AFP, AP)
China heeft gisteren
een beroep op Indone
sië gedaan om de be
trekkingen tnssen de
twee landen te norma
liseren. De oproep
werd gepubliceerd
door het Chinese pers
bureau Nieuw China
op het moment dat
voor de eerste maal se
dert 196? een Chinese
delegatie zich in Indo
nesië bevindt. In '67
werden de diplomatie
ke betrekkingen tussen
China en Indonesië
verbroken, na de mis
lukte communistische
staatsgreep in 1965 en
de vlucht van vele Chi
nezen uit Indonesië
daarna.
Nieuw China noemde
gisteren de Indonesi
sche politiek „positief,
onafhankelijk en ge
richt tegen het hegemo-
nisme" (de Chinese
term voor de Sowjet-
politiek red.) Nieuw
China onderstreepte
dat Jakarta zich open
lijk tegen de Vietname-
se interventie in Cam
bodja en de Sow jet-in
val in Afghanistan had
opgesteld.
De laatste tijd heeft
China al meer gesugge
reerd dat de betrekkin
gen met Indonesië her
steld moeten worden,
maar Peking stuitte op
weerstand van het be
wind in Jakarta. De
Chinese delegatie is op
het ogenblik aanwezig
op de 25ste Afro-Aziati
sche conferentie in
Bandoeng die gisteren
werd geopend door de
Indonesische president
Soeharto.
Formeel gezien is de
Chinese delegatie niet
door Indonesië uitge
nodigd, maar door de
raadgevende Afro-Azi-
atische commissie. In
diplomatieke kringen
in Indonesië sluit men
niet uit dat er informe
le gesprekken zullen
zijn tussen de Indonesi
sche en Chinese delega
tie. President Soeharto
verklaarde |>ij de ope
ning van de conferentie
dat de economische
problemen in de we
reld alleen opgelost
kunnen worden als ge
ïndustrialiseerde lan
den ingaan op de vraag
van ontwikkelingslan
den. Op de conferentie
zijn vertegenwoordi
gers van 23 Aziatische
landen en zes Afrikaan
se landen aanwezig.
Opvallend was dat er
foto's met de beeltenis
van de vroegere presi
dent Soekarno tijdens
de conferentie in 1955
werden uitgedeeld.
Ook een verslag van
zijn toespraak dcstijda
werd verspreid onder
de delegatieleden. Tot
nu toe was het de ge
woonte in Indonesië
om zo veel mogelijk te
zwijgen over Soekarno.
Van onze correspondent
JERUZALEM Israël heeft gisteren zijn „ernstige bezorgdheid" uitgesproken over de oproep
van de Raad van Europa om resolutie 242 van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties ten
gunste van de Palestijnen te wijzigen. Het Israëlische ministerie van buitenlandse zaken
beschuldigde de Raad van Europa ervan het Egyptisch-Israëlische vredesproces in gevaar te
willen brengen in plaats van te bevorderen.
De Al
ïdse I
•en di
met
ii uju. uigciio ooiu uaui wr
'K- to I Europa een fout door de Vere-
i Staten te volgen in hun maatre-
Het Amerikaanse beleid is er
ron 8 op gericht de gijzelaars te ge-
a*Vn ten voor hun politieke doeleln-
■5>n dat het iets van doen heeft
'aar "pet streven om die gijzelaars vrij
ni980^Jgen' 20 meende de Iraanse Pre*
ot 18 f
'erenigde Staten maken zich in-
ie Weileis wel zorgen over de interna-
orgale gevolgen van de gijzeling. Een
iw van Amerikaanse regerlngswoord-
ontmder verklaarde dat een mogelijke
tn hoistorting van Iran en een poging
Se Sowjet-Unie om in dat geval
■■■noordelijk deel van dat land on-
iontrole te krijgen, zal kunnen
D tot een Amerikaanse militaire
om de olievelden aan de Perzi-
Golf voor het Westen veilig te
li. De Amerikaanse regering
echter hopen dat de redelijke
iten in Teheran toch weer de
d zullen krijgen. Overigens
de raadgevers van de Ameri-
presldent het er nog niet over
:ijn of ze nu werkelijk plannen
n gaan maken voor een militai-
erventie. Velen vinden dat de
;ke risico's van 'een dergelijk
jen veel te hoog zijn.
ns is het nogrnaar de vraag of
•nadering die Iran momenteel
tot Oost-Europa wel zo soepel
•lopen als men zich op dit mo-
voorstelt. De schatting is dat
n van het Oostblok gewoon over
doende internationale valuta
pkken om de Iraanse olie volle-
t aanl kunnen afnemen ln geval van
conmische boycot van zowel de
Ie Staten als West-Europa en
larop volgende uitvoerstop van
laar deze landen door Iran. Ame-
nse functionarissen tilden dan
M Het zwaar aan een totale stopzet-
fan de levering van olie aan het
f m. De Iraanse oileproduktle is
II gelopen maanden al zover afge-
11 Ti, dat een olieboycot van de
van Teheran in het Westen nau-
b meer gemerkt zou worden. De
hting is dat het Internationaal
ie Agentschap in Parijs er ge-
ïlijk in zal slagen een zodanige
deling van de energievoorzie-
Itot stand te brengen dat nie-
door de stopzetting van de olie-
n F rt door Iran pijn lijdt.
A (Reuter) Cuba heeft ver
lat de Cubanen die tijdens het
kelnde asiel hebben gezocht
Peruaanse ambassade ln Hava-
dle landen mogen vertrek-
ar ze zich zullen vestigen,
iet naar andere landen. Deze
g van het Cubaanse minis te-
buitenlandse zaken houdt ln
dat een verzoek van Costa
alle ongeveer 10.000 vluchte-
nmaar Costa Rica te laten
j is afgewezen.
De Iraanse minister van buitenland
se zaken Ghotbzadeh heeft gedreigd
alle havens langs de Perzische Golf
af te zullen sluiten als de Verenigde
Staten zouden besluiten tot een blok
kade van de Iraanse havens. Hoe
Ghotbzadeh de havens van Saoedi-
Arabië, Irak, Qatar, de Verenigde
Arabische Emiraten. Koeweit en
Bahrein denkt af te sluiten, zei hij er
niet bij, maar hij zou een afsluiting
met mijnen overwegen. Op die ma
nier zou er in het geheel geen olie
meer uit de Perzische Golf naar
West-Europa, de Verenigde Staten
en Japan vervoerd kannen worden.
fen;
bt
klc
Radio Moskou bevestigde gisteren de
afspraak dat Iran in geval van nood
de import van dat land via Russische
grondgebied zal kunnen laten lopen.
De Iraniërs denken de Russische om
weg nodig te zullen hebben als de
Amerikaanse regering zou besluiten
de Perzische Golf voor Invoer van
Iran af te sluiten. Er zouden al voor
bereidingen worden getroffen voor de
inrichting van een overslagplaats bij
Astara een stad aan de Kaspische
Zee. Moskou kondigde verder hervat
ting van de onderhandelingen aan
over de levering van Iraans aardgas.
Nobari wees erop aai ae maatregelen
die de landen van de Europese Ge
meenschap in het vooruitzicht heb
ben gesteld als de gijzelaars in de
Amerikaanse ambassade in Teheran
niet voor 17 mei zijn vrijgelaten. Iran
in de armen van de Sowjet-Unie en
haar Oosteuro pese bondgenoten
drijlt Nobari zei dat Iran de algelo- """L «""1 bekendgemaakt door het
pen tijd zijn deposito's in,verschelde-
ne Westeuropese landen al vermin
derd had, maar hij noemde geen pre
cieze cijfers. Nobari betreurde het ad
vies van de Westduitse regering aan
het bedrijfsleven van dat land om
geen nieuwe financiële of handelsove
reenkomsten met Iran te sluiten. Hij
wees er daarbij op dat West-Duits-
land tot dusver de tweede handels
partner van Iran is geweest. Overi
gens zei Nobari niet voor de gevolgen
van de economische sancties te vre
zen: Je kunt alles krijgen wat je wilt
hebben als je bereid bent tien tot
vijftien procent meer te betalen dan
de marktprijs."
Japan
Een Japanse krant maakte gisteren
melding van het terugtrekken van
Iraanse tegoeden van Japanse ban
ken. De gelden die in Japan waren
belegd gaan vooral naar neutrale lan
den als Oostenrijk, Zwitserland etc.
Japan besloot gisteren zijn diploma
tieke staf in Teheran in te krimpen en
adviseerde het zakenleven een eind te
maken aan de transacties met Iran in
navolging van de beslissing van de
landen van de Europese Gemeen
schap Alle Iraniërs die Japan willen
bezoeken, zullen in het vervolg weer
visa nodig hebben. Japan heeft overi
gens een uitzondering gemaakt voor
het uiterst omvangrijke petrochemi
sche project bij Bandar Khomeini in
het zuiden van Iran. waarmee een
bedrag van 3,2 miljard dollar is ge
moeid. Het afgelopen jaar exporteer
de Japan voor een bedrag van 925
miljoen dollar naar Iran, terwijl dat
een Jaar daarvoor nog 2.7 miljard
dollar was.
Israël wijst erop dat de uit november
1967 daterende resolutie 242 het
Egyptisch-IsraëUsche vredesverdrag
mogelijk heeft gemaakt en dat Israël
het vredesproces zal blijven bevorde
ren. De Raad van Europa ls het eerste
officiële Europese lichaam dat zich
deze week heeft uitgesproken voor
een wijziging van resolutie 242. De
afgelopen maanden hebben Europese
woordvoerders echter laten doorsche
meren een dergelijke wijziging te zul
len nastreven, wanneer Egypte en Is-
'raël eind volgende maand niet „vol
doende vooruitgang" hebben ge
boekt ln hun onderhandelingen over
de Palestijnse autonomie.
Niet bindend
Hoewel Israëlische functionarissen
de resolutie van de Raad van Europa
zeer zwaar opnemen, pogen zij tevens
het belang ervan te verkleinen. In een
vraaggesprek met de Israëlische ra
dio merkte de minister van buiten
landse zaken, Jitzhak SJamir op, dat
de Raad „geen macht" heeft en dat
besluiten daarom „vooral van verkla
rende aard" waren.
Niettemin toont men zich ln Jeruza
lem uiterst teleurgesteld over het feit
dat de pro-Israëlische leden van de
Raad van Europa niet ln staat waren
de resolutie tegen te houden of af te
zwakken. Verder verbaast men zich
in Israël over het feit dat de resolutie
geen melding maakt van de Pales
tijnse aanslag eerder deze maand op
de klbboetz Mizgav Am of de Pales
tijnse poging een toestel van de Israë
lische luchtbaartmaatschappij El Al
op weg van ZQrich naar Tel Avlv op te
blazen. Soortgelijke kritiek heeft Is
raël op de Tunesische ontwerpresolu
tie in de Veiligheidsraad, waarin Is
raël veroordeeld wordt wegens het
binnendringen van Zuid-Llbanon na
de aanval op Mizgav Am.
De resolutie van de Raad van Europa
De moeder van de Amerikaanse president Lillian Carter, overhandigt gisteren namens haar toon aan president
Sadat een schilderij van de Amerikaanse kunstenaar Leroy Neiman van de ondertekening van het vredesakkoord
tussen de presidenten Carter, Sadat en premier Begin. De Egyptische president (rechts) bevestigde nog eens tegen
moeder Carter (tweede van rechts) dat zonder het geduld en het uithoudingsvermogen van haar zoon er nooit een
vredesverdrag zou zijn gekomen. Eerder overhandigde Lillian Carter eenzelfde schilderij aan premier Begin.
vormt een duidelijke stap in de ver
slechtering van de betrekking tussen
West-Europa en Israël. Deze zijn de
afgelopen maanden gespannen van
wege de Europese toenadering tot de
Palestijnse bevrijdingsbeweging
(PLO), de kritiek op het Israëlische
nederzettingenbeleld in de bezette
gebieden en Israëls weinig flexibele
houding in de autonomie-onderhan-
deüngen.
Unifil
Ook de situatie in Zuid-Llbanon,
waar Europese soldaten, waaronder
Nederlanders, in het kader van de
VN-vredesmacht gestationeerd zijn,
leidt tot spanning met Israël. Unifil
'beschuldigt Israël ervan de werk
zaamheden van Unifil te bemoeilij
ken omdat de door Israël gesteunde
militie van majoor Safid Haddad de
VN-soldaten voortdurend in scher-
rautselingen betrekt en omdat hij
weigert constructief met hen samen
te werken.
Israël wijt de toenemende Europese
kritiek aan het toegeven van Europa
aan de oliedruk van de Arabieren.
Regeringsfunctionarissen in Jeruza
lem hebben het gevoel dat hun weinig
anders overblijft dan de storm over
zich heen te laten gaan en te wachten
op betere tijden. ZIJ geloven dat de
tijd waarin het westen het belang van
Israël als een voorpost van de vrije
wereld ln het Midden-Oosten zal zien.
terug zal keren. De sleutel ligt vol
gens sommige functionarissen mis
schien in Iran, waar de situatie zoals
die nu is, niet eeuwig kan voortduren.
„Misschien dat de Europeanen en de
Amerikanen dan zullen beseffen hoe
hard zij ons eigenlijk nodig hebben",
verzucht een Israëlische diplomaat.
NEW YORK (Reuter. AFP) De
Veiligheidsraad van de Verenigde Na
ties heeft Israël veroordeeld wegens
de recente tijdelijke bezetting van
een deel van het zuiden van Libanon
Ook veroordeelde de Veiligheidsraad
de vijandige houding die Israël aan
neemt tegen de Unifil, de troepen van
de VN ln dat gebied. De Verenigde
Staten onthielden zich van stem
ming, aangezien ze de resolutie met
evenwichtig genoeg vonden. Ook de
8owJet-Unie en Oost-Duits land ont
hielden zich. China stemde voor het
eerst voor een resolutie die Israël zo
uitdrukkelijk veroordeelde
door Bert van Panhuis
extra:1
enden
nte,
ken.
Of de "71.000 contribuanten' waar
mee hij zo graag schermt de door
slag hebben gegeven staat niet vast
maar John Anderson, het 58-jarige
Congreslid voor Rockford. Illinois
heeft uiteindelijk besloten als be
langrijkste onafhankelijke kandi
daat mee te doen aan de Ameri
kaanse presidentsverkiezingen van
november.
Vorige week werd al duidelijk dat Anderson
zijn besluit ieder moment kon gaan nemen.
Hij deed niet mee aan de voorverkiezings
strijd in de staat Pennsylvania meer, om
dat hij al maanden geleden niet genoeg aan
hang had voor de inschrijftermijn sloot, dan
dat hij zich kansloos achtte en zegde
verkiezingsreizen naar Tennessee, Indiana,
Michigan en Ohio andere plaatsen waar
binnenkort primaries worden gehouden af.
Formeel heette het dat Anderson hard aan
vakantie toe was, net als rond de Pasen. „Ik
heb er een stokje voor gestoken. Ze rennen
rond alsof ze achter de Man van zes miljoen
aanzitten. John heeft sinds 1 januari geen
vrije dag meer gehad," verklaarde echtgeno
te Keke. Maar „de alternatieve kandidaat"
zoals de vooruitstrevende Republikein zich
graag laat noemen gebruikte die vrije tijd om
zijn besluit af te wegen. Moest hij doorgaan
met het bestrijden van Ronald Reagan, de
Californische oud-gouverneur die niet meer ls
te stuiten en in juli de Republikeinse kandi
daat voor het Witte Huis zal worden of begin
nen aan zijn campagne als onafhankelijke.
Hij had ai duidelijk gemaakt dat hij zeker
niet van plan was een nieuwe partij te
stichten.
Tegen het doorgaan als Republikein pleitte
dat Anderson nog geen voorverkiezing heeft
gewonnen. Die in Massachusetts werd op het
nippertje een trofee voor George Bush en bij
die in Illinois en Wisconsin staten die hij
volgens kenners moest kunnen winnen
legde hij het overtuigend af tegen Reagan. In
Wisconsin kreeg hij zelfs niet meer onafhan
kelij ken en Democraten dan iedere andere
Republikein. Daar in die eigenzinnige staat,
enkele tientallen kilometers ten noorden van
Andersons woonplaats Rockford. was het
Reagan die appelleerde aan de „overstekers
Na Wisconsin moest Anderson serieus onder
zoeken of hij zo doof moest gaan. Sommige
van zijn adviseurs waren van mening dat hij
nog steeds een kans maakte tegen de andere
Republikeinen, anderen onder wie zijn vrouw
kozen voor de onafhankelijkheid
Geld
Maar ook die keus heeft nadelen. In de eerste
en zeker niet onbelangrijkste plaats ls daar
het aspect van de campagnefinanciering. Tot
enkele Jaren terug kende het geld spenderen
geen grenzen. Wie uit eigen zak kon spekken
of beschikte over geldschieters kon het heel
lang volhouden, wie minder gelukkig was lag
er snel uit. Vanaf de vorige verkiezingscam
pagne is het bijdragen beperkt tot tweedui
zend gulden per donateur Gevestigde partij
John Anderson
en komen echter ook in aanmerking voor
federale fondsen. Het gaat daarbij om enkele
tientallen miljoenen guldens, afhankelijk
van het percentage kiezers tijdens de algeme
ne presidentsverkiezingen. Republikeinen en
Democraten kunnen bij wijze van spreken
een potje hebben gehouden van wat ze na
1976 „declareerden" maar een nieuwe partij
begint van voren af aan Een derde kandidaat
moet ook een parUJorganlsatie vormen
compleet met conventie, delegaties en derge
lijke om onder de regeling te vallen die aan
hangers toestaat tot een bedrag van tien
miljoen in totaal aan „de partij" te doneren
Met wat Anderson voor ogen staat géén
nieuwe partij zal hij ln een geld verslinden
de slotcampagne afhankelijk zijn van dui
zend dollar donaties.
Ten tweede is het voor een onafhankelijke
kandidaat verre van gemakkelijk een plaats
te veroveren op de stembiljetten in de ver
scheidene Amerikaanse staten. In de staat
Californië moet hij een lijst met de handteke
ningen van 100.000 ondersteuners indienen,
in New York 20.000 waarvan in leder geval
telkens honderd uit twintig congresdistricten
en de staat Washington eist dat er een con
ventie is gehouden. En zo zijn er nog een paar
handen vol diverse soms bizarre voorwaar
den in andere staten In vijf staten, waaron-
1er Ohio is de aanmeldingstermijn al geslo
ten dus daar kan Anderson niet meer mee
doen. Zou hij overigens tot half juli hebben
gewacht met zijn kandidatuur dan had hij
ten derde van de staten met ln totaal 174 van
de 538 kiesmannen gemist.
Historie
Anderson moet echter ook rekening houden
met wat de geschiedenis leert over onafhan
kelijke of derde kandidaten. Er zijn in het
verleden een aantal prominente derden ge
weest. De succesrijkste van hen was oud
president Theodore Roosevelt, die zich in
1912 niet wilde neerleggen bij de herverkie
zing van zijn opvolger en kandidaat namens
de Republikeinen Taft en daarom als Pro
gressive meedeed. HIJ haalde 27 procent van
de stemmen, tegen Taft 23. maar de verkie
zingen van dat jaar werden moeiteloos ge
wonnen door Wood row Wilson, de Demo
craat. Na de Tweede Wereldoorlog waren er
ln 1948 zelfs twee derde partijen Zowel aan
de linker- als aan de rechterzijde van de
Democraten waren er tegenstanders van de
herverkiezing van F. D RoosevelLs opvolger
Harry Truman. Strom Thurmond de uiterst
conservatieve vertegenwoordiger van de zui
delijke Democraten, de Dlxiecrats, wist op
het onderwerp .xasaenschelding de overwin
ning te halen in Alabama. Louisiana. Missis
sippi en 8outh Carolina De vooruitstrevende
oud-vice-president Henry Wallace scoorde
echter geen enkele kiesman, terwijl hij net als
8trom Thurmond 2.5 procent van de stem
men kreeg. Uit het recente verleden is er de
derde kandidatuur van Oeorge Wallace, de
reactionaire oud-gouverneur van Alabama,
die In 1968 13,5 procent van de stemmen
verwierf en daarmee senator Hubert Hum
phrey voor de Democraten deed verliezen
van de Republikeinse kandidaat Richard
Nixon.
De kansen op succes voor een derde kandi
daat zijn dus uiterst gering. Anderson kan
met zijn optreden zelfs een door hem niet
gewild effect verkrijgen, namelijk dat Rea
gan nog meer kansen krijgt om president
Jtmmy Carter te verslaan Zijn kiezers zullen
net als die van andere onafhankelijken als
Ellen McCormack van de antl-abortusgroe-
pering en enkele „socialisten" en consumen
tenpartijtjes eerder van Carter dan van Rea
gan worden afgesnoept De Republikeinen
zullen daarom Anderson bij zijn campagne
geen strobreed ln de weg leggen, maar voor
Democraten moet het vandaag een ongeluk
kige dag zijn.