3
amer wil betere argumenten
jor hogere vervoersprijzen
Groeiend verzet onder gevangenen
Mini-hoorzitting
over scheepsbouw
Woningen leeg bij graven in gifwijk
Veilplicht voorkomt
verkoop 'zwarte vis'
litact multinationals en
imercommissie indirect
0 wil kantoor in Nederland
fbifèrzoeksprocedure omstreden
Tegen kabinetsbesluit geen gratie te verlenen
Maatregel van ministerie
niet vergeten;
bloemen sturen
JSa Zoeken naar metalen voorwerp
onder Lekkerkerks parkeerterrein
verongelukt
'Dringend
advies':
dagje weg
Omscholing
Rita
;DAG 23 APRIL 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
3
nze parlementsredacite
ar vervoer in oktober van dit jaar met zeven procent !PVS strippenkaart te voon-ien. „Dat
ri la^nt S'ijfn' gister Tuijnman van verkeer en pn AVt'aan" Ss de "mSTter.8'
taat, die de tariefsverhoging aan de Tweede Kamer had
orenjsteld, zal eerst met betere argumenten moeten komen Het idee werd gisteren in het debat
i toei i voorstel te onderbouwen.
Ier hi
m DEN HAAG Minister Tuijnman
V k JAAG Een meerderheid in de Tweede Kamer is nog van verkeer en waterstaat voelt er
^#ivertuigd van de noodzaak om de tarieven van het 111618 voor om heel Neerland van een
5eri; t dat de Tweede Kamer gis-
de hi x wijdde is met dat
b€W chorst. Vandaag zal verder
naai zaak worden gesproken, als
en beigr schril te lijk een overzicht
'an digven van alle uiteenlopende
acht ■hogingen, zoals door het
hoopnerlid Castricum gevraagd.
>n hit nerlid Cornelissen wil eerst
d omier de stijging van de energie
een de spoorwegen,
rnu 1
gebr j herhaalde gisteren in de
st he jn argumenten voor een ge-
oone verhoging van de tarieven
/oor ifcpenbaar vervoer met zeven
gelljkf„Niemand vindt het leuk,
ier te moet eenvoudig," aldus de
ens li
at nar
minister. Als de stijging van de kos
ten normaal zouden worden doorbe
rekend zouden de kaartjes per 1 okto
ber nog duurder worden. Alleen voor'
de extra kosten aan duurdere energie
zou zeven procent meer moeten wor
den gevraagd dan nu het geval is, zo
redeneert de minister. Om negatieve
effecten voor het openbaar vervoer te
voorkomen wilde het kabinet daar
niet toe overgaan.
Gemiddelde
De nu voorgestelde tariefsverhoging
is echter een gemiddelde, wat in
houdt dat er kaartsoorten zijn waar
voor een hoger percentage wordt op-
over de tariefsstijging van het open
baar vervoer geopperd door PvdA-
Kamerlid Castricum. Alle Nederlan
ders krijgen wél een folder in de bus
over de nieuwe kaartsoorten die bin
nenkort worden ingevoerd en de
daarmee samenhangende tarieven.
Zou het dan niet aardig zijn om ieder
een daarbij een gratis strippenkaart
te leveren, zodat men de trein, tram
of bus eens kan proberen, zo rede
neerde het PvdA-Kamerlid.
De strippenkaart geeft recht op zes of
vijftien ritten, afhankelijk van het
aantal strippen, dat vla een automaat
kan worden ontwaard. De PvdA dien
de een motie in om via een eventuele
Kamermeerderheid de minister als
nog zover te krijgen het openbaar
vervoer te bevorderen via een gratis
kaartje.
het autorijden zeker met 1,25% stij-
gem. Bovendien wordt met de verho
ging bereikt, dat de tarieven in het
kader van harmonisatie een jaar eer
der overal in Nederland op een gelijk
niveau koment dan voordien.
De bewindsman kreeg gisteren alleen
steun van WD-woordvoerder De
Beer. De PvdA wil via een motie
bereiken dat het gelijktrekken van
tarieven geleidelijk verloopt, om te
grote prijsstijgingen te voorkomen.
wegin
Je „oi|
jsbeg
genl
verbt
ratioi.
zijn
?eno\
ort.H
unzare Parlemen^sre^actie
i meelAAG Nederlandse ondernemingen met vestigingen
canjei landen (multinationals) krijgen voorlopig niet recht-
faarw maken met onderzoekende Kamerleden. Er komt
czijnP bijzondere Kamercommissie voor multinationals,
slaat &aar de mening van een Kamermeerderheid (CDA,
>ns akfcoet die zich eerst wenden tot internationale organisa-
ilziin de Nederlandse regering. De initiatiefnemers van een
besteJntair onderzoek, Van der Hek (PvdA) en Jansen (PPR)
idere d een andere aanpak op het oog.
en ver
concerns al bij voorbaat „in de be
klaagdenbank" zou plaatsen. Zij er
kenden wel dat de inititatiefnemers
„die schijn wensen te vermijden'"
(Bolkestetn). Van Dijk zei. dat slechts
in het uiterste geval „eenzijdig natio
nale regelgeving" tot stand kan
komen.
gelegd. In een persbericht van de
gemeentelijke vervoersbedrijven
wordt gesproken van twintig procent
in enkele gevallen. De gemeenten
achtef dat onaanvaardbaar, evenals
PvdA en D'66. PvdA-woordvoerder
Castricum wilde daarom van de mi
nister een lijst met alle tariefsverho
gingen. voordat verder kon worden
gesproken.
PvdA en D'66 willen dat de tariefsver
hoging wordt beperkt tot die waar
mee de kosten voor levensonderhoud
stijgen. Volgens de laatste berichten
ligt het prijsniveau van maart 1980
5,8 procent hoger dan dat van maart
een jaar eerder. Om die reden zou
volstaan kunnen worden, zo meent de
oppositie, met een gemiddelde stij
ging voor het openbaar vervoer van
5,5 procent, evenals vorig jaar.
Ook het CDA acht de tariefsverho
ging van gemiddeld zeven procent te Van een onzer verslaggevers
fors, zo bleek uit de woorden van VTTTTPQPHF Tn Hp
Cornelissen. De christen-democraten EAUh, VUUKbblib in ae
willen, dat die verhoging met name gevangenissen en huizen van
voor de spoorwegen wordt beperkt bewaring groeit het verzet te-
tot vijl en een half procent. Voor gen het kabinetsbesluit geen
stads- en streekvervoer is zeven pro- t verlenen ter crelecren-
cent voor het CDA wél aanvaardbaar fra"e 16 ver'enen «r gelegen
Het argument van Cornelissen is. dat held van de troonswisseling
de NS minder te lijden hebben van op 30 april. Volgens een be-
hogere energiekosten dan de stads- stuurslid van de Belangen-
De moeder van een gedetineerde leest bij de zij-ingang van kasteel Drakensteyn de tekst van een voor
prinses Beatrix bestemde petitie voor
er gaat akkoord met de in-
van een bijzondere commis-
^t gedrag van multinationals
^loep moet nemen. Dit onder
in— naar de mening van Jan-
"*an der Hek moeten uit-
in nationale wetgeving.
t handeling van het initiatief-
uuzengtelden CDA en WD zich
Hjtaend op. Bolkestein (WD)
;m-Ni4 volstrekt met Jansen en
yw- Hek oneens, dat nationale
chotet aan interationale regels
■da te ^et gaan. „U draait de zaak
DaarlftnopingSpUnt moet zijn wat
kf^nationaal tot stand is ge-
reld (twierp de WD-er zijn linkse
rEN voor de voeten.
lelbur^ e,. Van Dijk verzette zich
1 at hij noemde, een „eng na-
pzet", te beginnen met hoor-
waarop Nederlandse mul-
Is worden uitgenodigd hun
is nafoor ons te openen." Van
n de i*5 reeds veel internationaal
w.jA verricht naar multinatio-
van ïkan door ons verzameld en
deel vworden- voordat we over-
van n SesPrekken en hoorzit-
Leidi
ot 19S. J i
de keigdenbank
tot i^gspartiJen waarschuwden,
oep rfirlementair onderzoek naar
daar wse multinationals deze
MMERMEER (ANP) Een
jen heeft gistermiddag op
J in Badhoevedorp een hoe-
k verloren. Een auto en
jder zijn daardoor geslipt,
ider overleed ter plaatse.
en streekvervoersbedrijven. Op dat
punt wil Cornelissen nadere informa
tie van de minister omdat gegevens
van de NS over duurdere energie niet
kloppen met gegevens die de minister
daarover heeft verschaft.
Tuijnman acht de stijging met zeven
procent gemiddeld geen gevaar voor
de aantrekkelijkheid van het open
baar vervoer, omdat de kosten van
groepering wetsovertreders
(BWO) is het op het ogenblik
„aan het rommelen" in de ver
schillende inrichtingen. „Het
staat als een paal boven water
dat er iets gaat gebeuren."
Deze waarschuwing viel gisteren te
beluisteren na afloop van een demon
stratie bij de hekken van kasteel Dra
kensteyn in Lage Vuursche. waar een
voor prinses Beatrix bestemde petitie
werd overhandigd aan een kapitein
udit
m de
is bei
ijer uil
i aan
>or
ben<
luto die de drek heeft ver-
irgereden. De bestuurder
ichijnlijk niets in de gaten
•daarTj118 de politie van Haarlem-
erscorflEte politie van Haarlem-
r van nog naar de chauffeur
ovincifchtwaSen met drek-
e biss^
Meijei
wee
get
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Over uiterlijk drie maanden zal een definitief
eind komen aan de .zwarte vis" in Nederland. Zwarte vis,
wordt niet via de veiling aan de man gebracht, maar komt in
de handel buiten elke registratie om. Op het ministerie van naar» zijn „gerechtvaardigde ver
landbouw en visserij legt de juridische afdeling de laatste jvachtrngen gewekt die «rvolgau
bruusk zijn genegeerd Het kabi-
hand aan een beschikking die vissers gaat verplichten hun
vangst via de veiling op de markt te brengen.
van de marechaussee. In het verzoek
schrift wordt de prinses gevraagd „te
bevorderen dat alsnog collectieve
gratie zal worden gegeven".
De zonder Incidenten verlopen de
monstratie was georganiseerd door
het comité „Beatrix, laat ons niet
zitten", dat bestaat uit gedetineerden
en hun familieleden. Het wordt on
dersteund door onder andere de Vere
niging van reclasseringsinstellingen,
de Coomhert-liga. de BWO en de
PSP. Volgens het comité gaat het
niet aan ..alle franje om oranje te
handhaven", maar wel van collectie
ve gratiëring af te zien.
In een optocht naar de zlj-lngang van
het kasteel werd onder meer geroe
pen: „Als gratie verouderd is. is ko
ningschap zeker modern". „Geen gra
tie. geen koningin" en „Beatrix, zon
der gratie is er niks". Op een van de
spandoeken die bij het hek werden
ontrold, viel te lezen. „Nieuwe konin
gin, wij zijn met u oh zo blij. Laat dan
a.u.b. onze mannen en kinderen vrij.
Geef ons gratie. Daar .hebben wij zo
op gehoopt".
In de petitie wordt gesproken over
een „laatste mogelijkheid" om gratie
te kjrijgen. Volgens de onderteke-
netsbesluit. zo wordt gesteld, „heeft
in veel gezinnen groot verdriet ver
oorzaakt".
Nieuwe acties
Op een bijeenkomst na afloop van de
demonstratie zei BWO-bestuurslid
Roelf Havinga dat de reactie op de
vorige week gehouden staking van
gedetineerden de onrust in de strafin
richtingen heeft versterkt. In Breda
zouden maatregelen worden geno
men tegen 42 stakers, hoewel eerder
was gezegd dat zou worden volstaan
met de inhouding van loon.
De staking werd gehouden uit protest
tegen de beslissing geen gratie te
verlenen. Volgens Havinga zijn er
nieuwe acties te verwachten, waarbij
het wel eens „niet zo zachtzinnig" zou
kunnen toegaan.
De Rotterdamse advocaat Oertird de
Jonge zei dat de demonstratie was
bedoeld om „door de afwijzende hou
ding van de regering en de meerder
heid van het parlement" heen te bre
ken. Hij verklaarde optimistisch te
zijn over de kans dat toch gratie
wordt verleend, omdat daartoe ln
1948, 1955 en 1965 ook is besloten. Hij
vond dat het ministerie van justitie,
door nu anders te beslissen, zich heeft
schuldig gemaakt aan willekeur:
„Men doet maar wat op het minis
terie".
PvdA-fractievoorzitter Den Uyl trad gisteren voor het eerst op als
voorzitter van de Tweede Kamer bij de besprekingen tot wijziging
van het Reglement van Orde
onl t
n
jci^cht
iss^*
Die veilplicht is een gevolg van de
laatste besprekingen van Europese
ministers in Brussel, begin dit jaar.
Daarbij werd overeengekomen dat
elk land op eigen initiatief een veil
plicht mag instellen. Wat andere lan
den nu gaan doen is nog niet bekend.
Minister Van der Stee, in die tijd nog
van landbouw en visserij, heeft zich
er altijd over beklaagd niet over het
instrument van de veilplicht te be
schikken. Om die reden kon hij ook
niets doen tegen het zogenoemde
„zwarte viscircuit". Het is namelijk
een publiek geheim dat de meeste
Nederlandse vissers veel meer van
een bepaald soort vis vangen, dan
volgens Brusselse afspraken is toege
staan. De overheid kan daar echter
geen vinger achter krijgen, zolang
vissers hun vangst direct aan de kade
in een vrachtauto laden. Vooral in
Urk en Den Helder wordt al jaren de
hand gelicht met de quoteringen. Nu
de algemene inspectiedienst naar
verwachting vanaf 1 augustus kan
ingrijpen bij deze praktijken, kan alle
vis worden geregistreerd.
rie niet dat de Nederlandse vissers
naar het buitenland zullen uitwijken
om hun waar aan de man te brengen.
Minister Van der Stee heeft in zijn
pleidooi voor het communnautalre
instellen van de veilplicht altijd bot
gevangen bij zijn toenmalige Engelse
collega Silkin. Nu die verdwenen Is
hebben de onderhandelingen ln Brus
sel in dit opzicht weinig problemen
opgeleverd.
ADVERTENTIE
Bedrog
frarlementsred ac tie
:RTEN1D De Palestijnse bevrij-
lisatie PLO wil een kan-
Ierland openen. Palestijnse
■■^riërs van het Palestine
buncil hebben dat gisteren
OFN verklaard aan «het einde
eedaags bezoek aan Neder-
inodiging van CDA-Kamer-
I MÉholten en PvdA-Kamerlid
„Zoiets is dan ook een kwestie van
wijs beleid, dat niet geforceerd zal
moeten geschieden," aldus Scholten
Het CDA-Kamerlid achtte het be
langrijk. dat de delegatie van Pales-
tijnen. die Nederland bezocht niet
uitgaat van de vernietiging van de
staat Israël, zoals in de vroegere ver
klaringen van de PLO wél het geval
was. Khaled el Hassan zei maandag
op een door de Arabische ambassa
deurs aangeboden receptie in Den
Haag dat „de PLO niemand in zee wil
drijven". Gisteren pleitte hij op een
persconferentie voor het stichten van
een tweede staat Palestina, op de nu
door Israël bezette gebieden. Hij
hoopte dat de twee Palestina's later
via een democratisch proces samen
gevoegd kunnen worden tot één
staat.
Tegen het „grijze circuit" is nog niets
te beginnen. Onder die term verstaat
men het verschijnsel van vissers die
op een kist bij voorbeeld schol zetten,
terwijl er tong in zit. Volgens een
woordvoerder van het ministerie is er
tegen dat bedrog alleen iets te doen
door steekproeven van de inspectie
dienst.
Hoewel dus nog niet bekend is of ook
het buitenland een veilplicht in zal
stellen, verwacht men op het minis te-
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG/ROTTERDAM Aan de vooravond van een
nieuw Kamerdebat over de scheepsbouw houdt de Kamer
commissie voor economische zaken vandaag nog een mini-
hoorzitting. Nu de regering hardnekkig weigert de Rotterdam
se scheepsbouw en off-shore combinatie (ROS) op te richten,
zoeken de betrokkenen naar andere mogelijkheden om zoveel
arbeidsplaatsen te redden.
In een alterrntief van de vakbonden commissie voor economische zaken.
wordt de VDSM-werf
op' Rozenburg gezien als bouwplaats-
bij-uitstek voor off-shore (materiaal
voor olie- en gaswinning op zeei In
deze opzet zou ook de reparatie-afde
ling van VDSM een rol kunnen spe
len. Ideeën van de commissarissen-in
spe van de ROS gaan ook in die
richting. Het alternatief zou goedko
per moeten uitpakken dan honderd
miljoen, het door de regering steevast
geweigerde extra bedrag voor de op-
richüng van de ROS
PNV-bestuurder
Berkhout: „Door de opstelling van de
regering zijn we terug in de situatie
van begin vorig Jaar Net als toen is
nu de vraag aan de orde hoe behou
den we de werkgelegenheid van de
mensen op Rozenburg?"
Bonden en commissarissen worden
vandaag gehoord door de Kamer-
.WJS
Wettelijk bestaan daar-
lemmeringen. Waar het
ter om gaat is, zo ver-
gatievoorzitter Khaled el
teren, datzo'n kantoor ook
rijgt van de Nederlandse
lat de Palestijnen dus ook
diplomatieke status krij-
wijzigingen in het be-
Nederlandse regering ten
i de PLO, is het nog niet
Van een onzer verslaggevers
LEKKERKERK/ROTTERDAM De bewoners van de dertig woningen die
binnen een straal van vijftig meter van het parkeerterrein aan de Molenwerf
de PLO-erkennirig kan - jn Lekkerkerk-west staan, hebben van het gemeentebestuur het „dringende
advies" gekregen morgen niet thuis te blijven. Morgenochtend om half negen
wordt een begin gemaakt met de afgraving van een deel van het parkeerter
rein.
ITO, diftonden
Icc. Aiuj
V ESOeii
nlandspecialist J. N.
t het een goede zaak als
kantoor krijgt ln Neder-
,t er echter vanuit dat de
arvan in Nederland nogal
op zal .roepen.
«In Mi»
jcetakk
(ANP) In Maas-
stermiddag de 67-jarige
engel bij een verkeerson-'
t leven gekomen. Volgens
ktepolitie van Maastricht
uw bij het plotseling over-
r een personenauto aange-
aar niet meer kon ontwij-
:htoffer overleed korte
Metingen hebben uitgewezen
dat onder dit terrein een groot
metalen voorwerp ligt. Aange
nomen wordt dat dit één van
de metalen vaten is met giftig
afval, die in het begin van de
jaren zeventig zijn gestort bij
het bouwrijp maken van de
nieuwbouwwijk Lekkerkerk-
west.
Hoewel er volgens gemeente
secretaris D. van de Dool geen
sprake is van „acuut gevaar",
is de bewoners van de vier
huizenblokken naast het par
keerterrein toch aangeraden
de donderdag elders door te
brengen. Van een evacuatie
kan volgens Van de Dool niet
worden gesproken, al zal het
merendeel van de bewoners
gehoor geven aan het advies
van het gemeentebestuur.
Het is de bedoeling de graaf
werkzaamheden ln één dag af
te ronden. Lukt dat niet dan
zal morgennacht worden
doorgewerkt Er zal een gat
van tien bij vijf meter worden
gegraven. De aarde en het
grondwater zullen met contai
ners worden afgevoerd voor
nader onderzoek. Het par
keerterrein zal hermetisch
worden afgesloten. Alleen
werknemers van een in ver
werking van giftig afval ge
specialiseerd bedrijf, ambte
naren van de arbeidsinspectie
en de brandweer zullen toe
gang hebben op vertoon van
een pasje. Er zal een geluidwa
gen gereed worden gehouden
voor het geval er tijdens het
graven iets mis gaat en de nog
in hun huizen achtergebleven
bewoners moeten worden ge
waarschuwd of geëvacueerd.
Dagelijks worden er in Lek
kerkerk-west vierentwintig
bewoners medisch onder
zocht De eerste resultaten
van dit geneeskundig onder
zoek worden vrijdag bekend,
maar de conclusies die daar
aan kunnen worden verbon
den, worden op z'n vroegst
begin volgende week gepre
senteerd. Dit betekent dat de
Aalscholverschool. die
middenin de „gifwijk" staat.
waarschijnlijk nog een week
gesloten blijft. De ouders van
de leerlingen van deze school
staan er namelijk op dat eerst
de resultaten van het medisch
onderzoek bekend moeten
zijn. alvorens ze hun kinderen'
weer naar deze school sturen.
Metingen die tot nu toe in en
rond de Aalscholverschool
zijn uitgevoerd, hebben niets
verontrustends opgeleverd.
Behalve ln de Krimpener-
waard wordt ook in het Rijn
mondgebied een onderzoek
ingesteld naar de aanwezig
heid van illegale vuilstort
plaatsen Ook worden legale
stortplaatsen gecontroleerd
om eventueel aanwezige ge
vaarlijke stoffen te kunnen
opsporen Op verzoek van een
bedrijf dat bezig is met de
bouw van een handelscen
trum ln Rotterdam-oost. on
derzoekt TNO grondmonsters
die zijn genomen op het bouw
terrein. Onlangs werd een
kraanmachinist van het
bouwbedrijf onwel bij graaf
werkzaamheden Bekend is
dat ln 1973 op dit terTein ille
gaal afval, waaronder afge
werkte olie, is gestort Met be
hulp van Justitie zijn de bak
ken met afval toen wegge
haald om verbrand te worden
bij de Afvalverwerking Rijn
mond
Niet uitgesloten is echter, zegt
een woordvoerder van de ge
meente Rotterdam, dat toen
toch een hoeveelheid van deze
clandestien gestorte afval in
de grond terecht is gekomen.
Besloten is daarom TNO in te
schakelen. Een eerder bodem
en wateronderzoek door TNO
op dit terrein heeft overigens
niets verontrustends opgele
verd.
De Kamer besloot gisteren, op initia
tief van de socialist Van der Hek. het
geplande debat morgen te houden
Het Rijn Schelde Verolme-concem
heeft sinds het debat van vorige week
niets vernomen van regeringszijde
over de „afbouw" van de grote
scheepsbouw en off-shore in het Wa-'
terweggebied. De regering wil de af
wikkeling van de ROS in handen
leggen van het concern, dat wel mo
gelijkheden ziet om tweederde deel
van de betrokken werknemers aan
een andere baan te helpen Daarbij
rekent men wel op de bereidheid tot
om- en bijscholing van het personeel
Het oorspronkelijke ROS-idee werd
gisteren door de RSV-top bij de pre
sentatie van de JaarsciJfers over vorig
jaar, als een onhaalbare kaart be
stempeld. Volgens RSV heeft de rege
ring voldoende financiële armslag in
petto van de „afwikkeling Onver
hoopt financiële tegenvallers mogen
ln geen geval ten laste komen van het
concern, de overheid zou dan op
nieuw moeten bijspringen.
Meer nieuws over de RSV op pagi
na economie.
„Waarom niet? Die andere dames
hebben toch ook een hoed op