Jubileumfestival biedt
maar één mooi liedje
Spectrum Jaarboek1980
Speet rum Jaarboek 1980
Speet rum Jaarboek 19l
Spectrum Jaarboekl 980
Orkesten in nieuwe seizoeri
verrassend geprogrammeeri
The Tapes, volwassen Nederlandse new wave
Barokniemendalletjes als meesterwerken gebracht
Alleen Ierse inzending heeft niveau
365 dagen wereldgeschiedenis. Nu bij de boekhandel.
Nu f 64,-. Ook spectaculair abonnementsvoordeel.
Nu f 10,- voordeel boekkado!
Het boek van een jaar. Nü prijsvoordeel.
ZATERDAG 19 APRft 1980
KUNST/RADIO/TELEVISIE
TROUW/KWARTET
door Willem Schrama
DEN HAAQ Het vijfen
twintigste Eurovisie Songfes
tival. dat vanavond door 29
landen rechtstreeks wordt
uitgezonden ten gerieve van
zo'n slordige 400 miljoen kij
kers. zal ook in dit jubileum-
Jaar inhoudelijk weer een grij
ze vertoning worden. Behou
dens enkele uitzonderen leve
ren de negentien deelnemen
de landen in hoofdzaak een
zouteloze lledjespuree die
weinig van doen heeft met de
opzet van dit tonnen verslin
dende evenement: het stimu
leren van oorspronkelijke
liedjes van hoge kwaliteit
De overwegend commerciële belan
gen. de wijze van kwalificeren en niet
te vergeten de angst van echt talent
om onderuit te gaan voor een Jury
zonder kennis van zaken het zijn
allemaal factoren dle'ër de oorzaak
van zijn dat het op zichzelf niet on
aardige idee van een internationale
liedjescompetitie keer op keer resul
teert In een matte vertoning
Zolang het een gegeven U dat van het
winnende liedje goed of niet goed
binnen enkele weken tijds een paar
honderd miljoen grammofoonplaat
jes worden verkocht, wordt een ont
wikkeling ln stand gehouden waarbij
vooral de platenmaatschappijen ge^
baat zijn Zij hebben Immers het
grootste belang bij een wijze van Ju
reren door een doorsnee-bevolkings
groep. omdat die veel meer dan een
vakbekwame Jury ln staat ls de afzet- HltCJGVOGHQ
markt te bepalen De Inzendingen Mg
üjn daar ln de loop der Jaren naar
podium gezelschap krijgt van een in
Lappenkostuum gestoken metgezel
Israël niet
Rest nog te vermelden dat Monaco en
Israël, dat financieel niet ln staat was
dit festival voor een tweede achter
eenvolgende maal te organiseren,
vanavond ontbreken. Monaco bij ge
brek aan een geschikte inzending en
Israël omdat het vandaag een officië
le rouwdag heeft. Evenals ln nog en
kele andere landen zal het program
ma daar op een later tijdstip worden
uitgezonden. Marokko doet dit jaar
voor het eerst mee
De organisatie van het festival kost
de N08 zo om en nabij de anderhalf
miljoen gulden. Daar staat een bij
drage van de European Broadcasting
Union (EBU) van ruim zeshonderd
duizend gulden tegenover. In totaal
zijn ongeveer dertien honderd men
sen nauw betrokken bij dit gebeuren.
De verschillende delegaties (arties
ten, managers, promotors e.d.) tellen
zo'n 850 man. bij de NOS zijn 150
technici ln actie en zo'n 300 Journalis
ten wonen het festival bij. En dan ls
nog niet gesproken over het leger van
politiemensen die het Haagse Con
gresgebouw dezer dagen hermetisch
hebben afgesloten. Om elk risico uit
te sluiten is zelfs de ondergrondse
parkeergarage afgesloten.
Het festival wordt gepresenteerd
door Marlous Fluitsma en van com
mentaar voorzien door Pim Jacobs.
Maggie MacNeal: niet kansloos met ..Amsterdam'*
hartelust op afgestemd: vooral niet te
ingewikkeld, want men kon er zich
wel eens ln verslikken.
En zo zal het rad van avontuur van
avond wel weer een winnaar aanwij
zen. al zou het Jammer zijn als die eer
niet te beurt zou vallen aan de Ierse
deelnemers aan dit festival, de 24-
Jarige Johnny Logan. Met het liedje
..What's another year" torent hij als
enige uit boven het legioen van
schnabbelaars dat het doorgaans
moet hebben van een onstuimige pre
sentatie „What's another year" ls een
doordacht gecomponeerde ballade,
doet een beetje aan David Qates den
ken en ls nog hitgevoelig ook.
Oelet op het niveau van de hoofd
moot Is Maggie MacNeal als verte
genwoordigster van ons land met het
liedje .Amsterdam" bepaald niet
eens kansloos en hetzelfde geldt ei
genlijk voor Engeland. West-Dults-
land en Zwitserland De Engelse
groep Prima Donna houdt met „Love
enough for two" hardnekkig de suc
cesformule van diens voorganger
Brotherhood of Men" vast; de Duitse
Katja Ebstein ziet kans om met be
hulp van een mlmegroepje een mager
liedje „Theater" toch nog aardig te
verpakken, en de Zwitserse Paola
heeft niet alleen een aardig chanson
(„Cinéma") maar ook nog haar oog
verblindende schoonheid ln huis.
Alle overige inzendingen verdienen
de kwalificatie ondermaats. Een ver
haal apart is nog het liedje „Samlid
Aednan", waarmee de Noor Sverre
KJelsberg vanavond Internationaal
aandacht zal vragen voor de cultuur
problemen van de Lappen in het
noordelijk deel van zijn land Een
excentriek» heerschap, deze KJels
berg, die halverwege zijn liedje op het
De Ier Johnny Logan: de enige
met een rijp lied.
ADVERTENTIE
Marlous Fluitsma sal het festi
val presenteren.
80 II 097IC INTRES intern reclamebureau spectrum
door STAN RUVEN
AMSTERDAM Het concert
presenteerde maakte duidelijk
bezit.
In het nog immer groeiende Neder
landsc groepenbestand dat zich sinds
"77 na de punkbeweging manifesteer
de ls deze hoofdstedelijke formatie
tamelijk onopgemerkt gebleven
Deels ligt dat besloten In de structuur
van hun muziek die wegens zijn
waarmee The Tapes donderdagavond hun nieuwe LP ..Party"
dat Nederland in deze band een volwassen new wave-formatie
strakke en emotieloze aanpak niet
direct zal aanslaan. Daarmee bevin
den ze zich ln het kamp van groepen
als The Gang of Four en XTC waarin
ook de „nieuwe zakelijkheid" door
klinkt
Een vergelijking met Talking Heads
wordt door The Tapes zelf van de
hand gewezen hoewel de stem en
zangtechniek van zanger gitarist Rolf
Hermsen daar dikwijls aan doet den
ken. In Paradlso bleek hij voldoende
persoonlijkheid te bezitten om zijn
gelijk te bewijzen. Met bassist Igor
ADVERTENTIE
80 097/c INTRfS miern recl*m«bw't*u spectrum
Speciaal vandaag
Speciaal morgen
Roovers en gitarist Michlel Brandes
wist hij de constrasterende ritmepa
tronen helder en strak te houden,
terwijl Peter Meurls met gericht slag
werk daar goed op ln speelde.
Zowel het materiaal van „Party" als
dat van hun eerste plaat „You just
can't sleep" kwam aan bod. Het eer
ste gedeelte van het concert werd
gekenmerkt door een matte sfeer, die
pas bij „Head first" teniet werd ge
daan en ln de toegift „Voices of time"
geheel was verdwenen. Taferelen
zoals die zich bij The Police voorde
den. ln hun Jaap Edenconcert hoeft
men bij The Tapes niet te verwach
te n.
Daarvoor zijn hun manier van
optreden (nauwelijks erilg contact
met publiek) en hun manier van spe
len (zonder emoties en spontaniteit)
ongeschikt. Zodoende zijn het vooral
de inventiviteit en de ideeënwereld
die in tekst en muziek besloten lig
gen. waarmee deze band bijzonder
genoemd mag worden.
Hendrik Andriessen
seizoensopener
Krystof Penderecki
componist van het jaar
Aandacht voor Nederlandse composities povertjes
door Franz Straatman
van I
llendi
hart
ihouc
Ju oo
vrs
ht
AMSTERDAM Zou er iets bijzonders te vieren zijn rond de persoon van H^cn
Andriessen? Die vraag dringt zich meteen op bij het overzien van de programma's vo<
volgende muziekseizoen bij de grote Nederlandse orkesten. Het Concertgebouworkest i
op 1 oktober dat seizoen met diens vierde symfonie, een groots opgezet, fel en enf" 11
werkstuk uit 1954. Het Rotterdams Philharmonisch Orkest speelt op 25 septembi ma6
Symphonische etude (1952) van de nestor der Nederlandse componisten
Weliswaar ls de componist op 17 sep
tember jarig, maar zijn geboortejaar
1892 geeft aan dat hij 89 wordt; nor
maal worden (Nederlandse) compo
nisten in het zonnetje gezet als ge
boorte- of sterfjaar ln tientallen
wordt uitgedrukt. De gelijktijdige
programmering berust op toeval.
Dat het nieuwe seizoen zo opvallen^
met Nederlandse composities wordt
geopend, (het Kamerorkest brengt
een symfonie van Christian Graaf, de
kapelmeester van stadhouder Willem
V). betekent overigens niet dat hier
sprake is van een vurige liefdesver
klaring die het hele seizoen door
gloeit
Het Concertgebouworkest heeft ln
zijn grote series alleen plaats voor de
pas overleden Rudolf Escher (alweer
diens veel gespeelde Musique pour
l'Esprit en deuil), terwijl het Rotter
dams Orkest in de series die veel
publiek trekken slechts een symfonie
van Jean Gabriel Meder opvoert, een
Amsterdams componist ook uit de
tijd van Willem V. plus een orkestbe
werking van planostukken van De
bussy door Rudolf Escher (Six epi-
graphes antiques).
Bij het terugkijken op het geheel zijn
de Rotterdamse programmeurs ook
tot de ontdekking gekomen dat zulks
aan de magere kant ls; er schijnt nog
ruimte te zijn voor wijzigingen. In de
moderne Z-serie bestaat het Neder
landse aandeel uit twee stukken, Pij
pers Tweede Symfonie en een nieuwe
werk van Klaas de Vries.
Nederlands in Polen
De kampioen van de Nederlandse
muziekcultuur, het Residentie Or
kest, laat het welbeschouwd ook af
weten ln de series thuis; ln september
gaan de Hagenaars naar Warschau
met een dik pak Nederlandse noten
onder de arm om de Polen te laten
horen wat We zoal mans zijn. Na het
uitbrengen van de buitengewoon in
teressante platendoos met 400 Jaar
Nederlandse symfonische muziek (er
komt ln 1982 een vervolg op), had
men mogen verwachten dat die ge
zonde mentaliteit ook ln de concert
zaal zou doorklinken.
In de grote series zit alleen Johannes
Verhulst met een symfonie, (nieuw
voor het orkest) terwijl de succesvolle
kamermuziekserie in Diligentia
(wordt komend seizoen verdubbeld)
een sextet van Jan Brandts Buys
brengt; een stuk om verwachtingsvol
naar uit te kijken nu we ook zijn
Indrukwekkend kwartet kennen van
de plaat Het eerste Keuze-concert is
gelukkig geheel Nederlands van snit
met composities van Ketting, Laman
en Vermeulen (4e symfonie). En de
laatste K eindigt met Rudolf Escherl
de bijna onvermijdelijke Musique
pour l'esprit en deuil.
Het Nederlands Kamerorkest heeft
de Nederlanders harmonisch inge
past ln de serie van dertien concerten
die het ln Amsterdam. Den Haag en
Rotterdam uitbrengt. Ton de Leeuw.
Willem Frederik Bon, Robert Heppe-
ner en Lex van Delden vormen hier
het gezicht van het eigentijdse vader
land.
Bartok en Bach
Verrassend wordt het komende sei
zoen zeker. Rotterdam grijpt de hon
derdste geboortedag (dus toch op
25 maart 1981 van Bela Bartok aan
om deze moderne klassieker van vele
kanten te belichten met zes werken.
Verder durft het R. Ph. O. het aan om
stukken van J. 8. Bach op het pro
gramma te zetten (Eerste suite, Der
de Brandenburgs en Cantate nr 214).
Zonder puristische neigingen te ver
tonen, wil het orkest onder leiding
van David Zinmann Bach stijlvol
aanpakken. waardoor repertoire
waar een taboe op scheen te rusten
weer onder het publiek komt. Een
zeer gezonde houding.
Als componist van het Jaar heeft het
R. Ph. O. de beroemde Pool Krystof
Penderecki uitgenodigd. Een heel
concert (op 24 oktober) wordt aan zijn
werk gewijd, met de componist als
dirigent
Hoe beroerd de samenwerking op ar
tistiek terrein tussen de grote orkes
ten wel loopt, blijkt uit het feit dat
men in Rotterdam niet op de hoogte
was dat het Concertgebouworkest
Penderecki óók m het volle licht
plaatst. Op 7 december komen koor
en Philharmonisch Orkest van Kra-
kau als gastensemble naar Amster
dam om Penderecki's Lukas Passie
uit te voeren. Normaal wisselen R
Ph. O.. Residentie Orkest en Concert
gebouworkest een modern program
ma uit. maar Rotterdam brengt uit
gerekend zijn Penderecki niet in Am-
der
sterdam uit, maar een andez,
eeuws menu.
Reger en Messiae l|cnoo
Het Residentie Orkest geeft
tasie en creativiteit ruim ba
de ijzeren series waar Beel
Brahms sterk het gezicht bei
verrassingen schuilen in tw»
ten, het ene rond de figuur
Reger (in oktober en novel
concerten) en het andere ron<
Messiaen, ook vijf concerten ij
ari. Het laatste Messiaen-coni.
vat de muzikaal verstrekken v* b
rangalila-symfonle die ook w<rlin
gebracht in de moderne seP
Rotterdam en Amsterdam. E
ze-serie is wat minder lang (#lJe
certen) dit JaaT met onder soc
Penderecki uit Rotterdam en|Kost<
berg in samenwerking met
nlnklijk Conservatorium. a Vt
Ens pi
Het Concertgebouworkest m als
deze Haagse en Rotterdamse lve C1
grond bedaagd van programL
wat betreft keuze van dirigefe K0
solisten verliest Amsterdam o
exclusiviteit Aller ogen en o»
len in het nieuwe seizoen gerir $p(
op het eigen koor, door Arth
ham dan een half jaar lang I
reld op Strawinsky's Psalmefn le
nle en Beethovens Negendeublik
waar een vuurdoop. Overige» bek
Rotterdam ook de Negendr
eens met een geassocieerd k
melijk Toonkunst. Rotterdi
eveneens ontevreden over
prestaties in het verleden,
de Toonkunst juist aan tot
ren. De vruchten schijnen ni
worden.
'oor
Ie gi
jt reel
ree
mo
Ashkenazy dirigeerfP'"
Het Concertgebouworkest
ceert de pianist Vladimir As
ook als dirigent (5 en 6 noverr
Beethoven, Mozart pianocon!
Rachmaninof derde symfonii
nard Haitink doet onder andel
Iers Das klagende Lied (dat oo
plaat gaat. nu er een goed kol
handen is). In samenwerking flione
Nederlandse Opera Stichting'
Peter Schats Houdini terug,
dirigeerd door Hans Vonk. L
noemde gaat het komend seljj
als chef-dirigent in Den Haa|
hij het merkwaardige tab-
breekt dat Nederlandse
die elders een vaste post t
het Co geweerd worden. Koi
seizoen vol verrassingen.
ADVERTENTIE
80 11 097/© INTRES intern reclamebureau spectrum
Je suis né i Venise. Film
van Maurice Béjart waarin
twee verhalen met elkaar ver
weven tijn: de eerste passen
van een Jongen in de balletwe
reld en de overgang van Jon
gen tot man. In de hoofdrollen:
George Donn. Barbara. Philip
pe Liton en Shonark Mirk.
Ned. 1/21-55 uur.
Achter hef Nieuws Is geheel
gewijd aan Portugal. Een film
ploeg van de VARA heeft een
reportage gemaakt over de si
tuatie in dit Land, waar men
ses Jaar na de revolutie dreigt
terug te glijden naar de oude
politieke situatie.
Ned. 2/23.0* uur.
Voetbal "80 geeft hoogte
punten van de vandaag ge
speelde voetbalwedstrijden in
binnen- en buitenland.
Ned 213.30 uur.
In de Rooie Haan laat onder
meer minister Van Aardenne
van economische saken aan
het woord over de prijsverho
gingen en het conflict over de
Rotterdamse Offshore
Rcheeps bouwcombinatie
(ROS). Verder wordt er aan
dacht besteed aan het aan
staande congres van D'M.
Hilversum 1/13.02 uur.
Clnevisle besteedt aan
dacht aan speelfilms die zo
juist in de Nederlandse biosco
pen in première zijn gegaan en
aan de belangrijkste films die
het publiek binnenkort kan
verwachten.
Ned 2 18.55 uur
De laatste Pase.
van drie programma's waarin
men ingaat op de laatste fase
van de Tweede Wereldoorlog
nu 35 Jaar geleden. Vanavond
een portret van verzetsstrijd
ster Hannie Schaft.
Ned L20.20 uur
Mens voor de lens. Portret
van de etser'graficus Anton
Heijboer cn zijn vrouwen Ma
ria, Lottl, Marike en Joke. Een
film van Anton C. Feldkamp.
geproduceerd door Bob
Rooyens.
Ned. 1/21.30 uur.
Groeten uit Rotterdam.
Laatste deel van een culturele
\verkenning in de grootste ha
venstad ter wereld. Deel 3:
Huize Schoonderloo. Het Jonge
kunstenaarscollectief K. K.
Dubio strijdt tegen oude vor
men van kunst en het esta
blishment en heeft een grote
aanhang onder Jongeren in
Rotterdam.
Ned 222.30 uur.
Vocale topprestaties bij II Complesso Barocco
door louwgens Langevoort
AMSTERDAM De barokrage heelt al menig Interessant werk uit een grijs verleden doen
herleven. Monteverdi en Cavalli zijn operacomponisten geworden, die niet alleen in de
encyclopedie voorkomen, maar van wie ook werkelijk in het theater iets te zien is. Betrekke
lijk weinig aandacht kreeg het Intermezzo, het komische tussenspel in een tragedie. Het
ensemble „n Complesso Barocco" reconstrueerde zaterdag twee kluchten in de Kleine Zaal
van het Concertgebouw.
Intermezzo ontwikkelden zich uit de
opera se na naar een eigen genre Was
in de eerste instantie de burleske
inhoud nog enigszins verweven met
het hoofdwerk, later kwam dit zo los
te staan, dat het komische gedeelte
een eigen leven ging lelden. Als korte
tussenspelen in twee of drie bedrijven
werden ze opgevoerd tussen de aktes
van de opera serta. De intermezzi
werden steeds langer, geliefder en
vervingen uiteindelijk de hele trage
die: de opera buffa was geboren. Al
leen Pergolesi's „Serva Padrona" be
hoort tot die klasse die de tand des
tijds heeft doorstaan. Voor de don
derdag uitgevoerde werkjes van Do-
menlco Sarri en Oluseppe Maria Or-
landlni waren musicologen nodig
voor de wedergeboorte Belde stuk
ken waren sinds de achttiende eeuw
niet meer van de bibiiotheekplanken
gehaald en zodoende betrof deze ken
nismaking nog een soort première
„L'Impressario dell'Isole Canarie"
mag dan een tekst hebben van dich
ADVERTENTIE
ter Metastasio. het heeft voor de be
kendheid niet mogen baten. 8arri
schreef er ln 1724 muziek bij, die niet
uitblinkt door originaliteit en volko
men voorspelbaar ls. „Serpilia en Ba
rocco" uit 1719 van Orlandini ls muzi
kaal dan vee) boelender, maar ver
liest zich bij tijd en wijle ln ellenlange
recitatieven. De huwelijksmoeilijkhe
den van een levenslustig paar prikke
len de muzikale fantasie blijkbaar
meer. want hier was het genieten ge
blazen van enkele meeslepende aria's
en duetten.
Om twee tussenspelen als avondvul
lend programma te brengen, me to Jet
behoorlijk stevig ln Je schoenen
staan. Zeker als je niet beschikt over
het visuele aspect en Je Je toeschou
wer uitsluitend met de muziek moet
boeien, n Complesso Barocco zag af
van een volledige enscenering wegens
tijdgebrek, maar liet de zangers vrij
om vanachter de lessenaar de hande
ling naar eigen believen te illustreren
Respect
80 11 097/0 INTRES intern reclamebureau spectrum
Lucia Meeuwsen en UI rik Cold kwe
ten zich voortreffelijk van deze taak.
Met de partituur in de hand
ln wat „authentieke" kostuu
kunst en vliegwerk en een
flair bewogen ze zich over 1
en brachten deze niemandall^
waren het meesterwerken va
verdi. Alle respect voor hu
topprestaties, hun grote
baarheid en hun fenomen
het mocht me echter niet
belang van de ondernerr
tuigen.
Alan Curtis en Wouter Mölle|
den een perfecte continuo-orr
Voor de overige drie strtjkei
deze komische noot weinig e
halen. Bovendien speelde C
tussenspel tussen de bedrijvi
nog enkele sonaten van
muzikaal al even weinig vei
als de twee opera's.
Het enige wat bij deze reconj
nog ontbrak was de warme r
Tijdens de Intermezzi werd in
tijden behoorlijk spaghel
schranst. De liefhebbers kunl
misschien vanavond in Qri
zelf meenemen.
i
°-
E
