an Aardenne zwicht niet
or druk uit Tweede Kamer
'Gratieverzoeken in de
knel door massale acties'
Spannend cadeau
in de Boekenweek.
SQJÜÜ
Berkenwoude spoort stortplaatsen op
Arabische bezwaren enigszins gerechtvaardigd
v
ü^rtchirurg Marceletti
weer aan het werk'
debat over steun voor Rotterdamse scheepsbouw
ddelaars geven advies:
gn
i
(V;
Haars in kamerdebat over gratie bij troonswisseling
I3CIBKISNWI5IÏK
Na milieuschandaal in Lekkerkerk
U laat de
postcode
toch ook op
uw nieuwe
visitekaartjes
drukken?
Gebruik m goed.
pttpost
Rita
RDAG 17 APRIL 1980
TROUW/KWARTET
3
Wessels
|en dat de film „De
an een Arabische prin-
'n stof in Engeland en
Nederland heeft doen
en. hangt samen met
dat het hier gaat om
ld minder dan één van
m van het regerende
huis van Saoedi-Ara-
je familie is toch al erg
k ni| gedurende de laatste
A(<
r%V
enlijk
viel koning Feisal. de
Jke vorst in de Arabische en
zonde he wereld- die tijdens de
jke re aire islamitische topconfe-
je Lahore in 1974 voorging in
aan t agdienst als gebedsleider
jen m door moordenaarshand
zijnei van ziin eiSen familieleden,
e naa< te Jaar tot een
noeiii aire bezetting van de grote
veei n Mekka. Daarbij ging het,
eggen wel komen vast te staan,
'eel st
lat all
ns hee
in na
n. Na
mede om een poging om het bewind
van de koningsfamilie omver te
werpen.
Rechtse moslems
Het Saoedi-regime ondervindt scher
pe kritiek van de zijde van „rechtse
moslems" (moslem-broeders in Egyp
te). Er waren Egyptenaren betrokken
bij de bezettingsactie van de grote
moskee en sommigen van hen zijn
ook in januari 1980 in Saoedi-Arabië
terechtgesteld. Deze Egyptische fun
damentalistische moslems beschuldi
gen het regime van een luxe levensge
drag, dat strijdig is met de Islam.
Tenslotte is de revolutie in Iran.
waarbij een zo machtig gewapend
vorst als de sjah, trouw bondgenoot
van de Verenigde Staten van Noord-
Amerika ten val werd gebracht, een
reden tot grote nervositeit van het
Saoedi-bewind. dat ook zozeer met de
Verenigde Staten verbonden is.
In de film „De dood van een Arabi
sche prinses" gaat het in feite om het
probleem van de eer van deze familie,
die is aangetast doordat één lid ervan
zich schuldig heeft gemaakt aan
overspel. Vanuit de woestijnsituatie
en al vóór de islam bestaat er een
sterk bewustzijn, dat ook na de
komst van de islam in verscheidene
Arabische landen is blijven bestaan,
dat de reputatie van de man afhanke
lijk is van de eer van de vrouw en van
de vrouwelijke leden van de familie.
Familie-boycot
Wordt die eer aangetast, doordat een
meisje overspel pleegt of van over
spel verdacht wordt, of al is de sug
gestie daarvan maar gewekt, dan
wordt de familie-positie in gevaar ge
bracht. Het betekent niet alleen een
schande, maar in de klassieke woes
tijnsituatie betekende dit ook. dat
het tot een familie-boycot kon leiden,
als de overspelige niet wordt gestraft.
Want geen „fatsoenlijke" partij zou
meer te vinden zijn, om met één van
de leden van de familie te trouwen.
Ook economisch zou de overleving
van de stam in gevaar gebracht kun
nen worden. Deze gewoonte is vóór-
islamitisch. maar is toch in verschei
dene Arabische landen blijven voort
bestaan. Eén van de sprekers in deze
film zegt dan ook niet ten onrechte,
dat het niet gaat om de wet van de
islam, maar om de wet van de stam.
Er zijn weinig statistieken bekend
hoe vaak iets dergelijks nu nog voor
komt. Over Libanon, weliswaar geen
typisch Arabisch land zag ik eens een
statistiek over een periode van tien
jaar van zo'n twaalf gevallen van
moord vanwege eer. De wet in Liba
non laat zelfs verzachtende omstan
digheden gelden als een familielid,
want die is het vaak die de daad van
het doden van de betrokkene moet
voltrekken, om die reden zijn zuster
of een ander vrouwelijk familielid
heeft vermoord.
Kritiek
Het is begrijpelijk dat deze film voor
al bij het regime van Saoedi-Arabië
veel kritiek heeft opgeroepen, omdat
het impliciet een beschuldiging in
houdt van de politieke omstandighe
den in dit land. Maar aangezien deze
film genoemd wordt „De dood van
een Arabische prinses" wordt daar
mee gesuggereerd dat het toch om
een veel algemenere problematiek
gaat.
Van deze film zelf kan misschien ge
zegd worden dat het verantwoord
journalistiek verslag geeft van het
feit dat authentiek plaats gevonden
heeft waarbij diverse uitleggingen
worden opengelaten en dat er daar
om geen reden was bezwaar te maken
tegen uitzending daarvan. Toch heeft
de uitzending waarschijnlijk on
danks oorspronkelijke opzet en be
doeling mede door de hevige reacties
vantevoren een bijwerking die wel
negatief te noemen is.
De film „De dood van een Arabische
prines". Vor Nederlanders zijn alle
Arabieren moslems. Dus lijkt hier
mee de suggestie gewekt te worden
dat wat hier gezegd wodt, geldt voor
de gehele Arabische wereld Er leven
in Europa en ook in Nederland duide
lijk vooroordelen tegen de Arabische
wereld en de Arabieren. De suggestie
wordt veelal in spotprenten gewekt
dat zo ongeveer alle Arabieren olie
sjeiks zijn en op kamelen rondrijden
en alle moslems met meerdere vrou
wen getrouwd zijn of geacht worden
dat te zijn. Dit laatste is niet in over
eenstemming met de feiten. Al wordt
er vaak zo tegen Arableenaangeke-
ken en zal een dergelijke filmv de
doorsnee Nederlander in een derge
lijk vooroordeel bevestigen. Het kan
jarenlang voorkomen dat er geen en
kelartikel over Nederland in het Ame
rikaanse weekblad Time voorkomt
totdat er een artikel verschijnt als
„De Zondaar van Elburg" (the Sinner
of Elburg) Evenals daarmee kan met
deze film een effect bereikt worden
waarbij eenbepaald incident hoe ge
trouw en nar waarheid ook verslagen,
de uitwerking kan hebben alsof het
typisch en kenmerkend is voor alle
Arabieren. Daarom is bezwaar van
Arabische zijde tegen de uitzending
begrijpelijk en ook wel enigszin ge
rechtvaardigd
Prof. dr.A. Wessels is hoogleraar in
de zendingswetenschap aan de Vrije
Universiteit te Amsterdam.
Wai
Iadd<
ij mei
kwel,
sged(
het
ver veBe parlementsredactie
ties te aag De regering laat zich er niet toe overhalen, de Rotterdamse scheepsbouw- en
Toudtcomhinatie (ROS) alsnog op te richten. Minister Van Aardenne (economische zaken)
e gisteravond niet voor de sterke druk vanuit de Kamer om de ROS een kans te geven,
ontfei treed fel de CDA-gedachte dat het bedrijf met enkele tientallen miljoenen guldens
poten gezet kan worden. Er zou tenminste honderd miljoen nodig zijn om de ROS een
rand?"5 te geven
ls we
helpt
iben g
dat
delijk
kunt
?doen
God, h
een.
(.permeerderheid, inclusief de
regeringspartij, het CDA.
teravond scherp tegenover
er. „We moeten geen ver
spelen. Ik wil de werkne
mers niet blij maken met een dode komt een ander bedrijf in ons land,
mus," zei Van Aardenne, „met min- met meer toekomstkans, in de kou te
der dan honderd miljoen is er geen staan. Ik ben er niet voor om dat geld
levenskrachtige ROS mogelijk. Maar
als ik dat bedi-ag op tafel zou leggen.
Sj
werl
lel
W. K
i.d. IJ.
te onttrekken aan andere werf-
bedrijfstakken. De Kamer zou zelf
maar moeten aangeven, waar dat
geld vandaan kan komen," aldus de
minister.
Op de valreep van het vinnige debat
diende CDA-woordvoerder Van Hou-
welingen gisteravond een motie in.
waarin hij de regering vroeg, toch nog
eens na denken over de oprichting
van de ROS. De regering zou nog
eens met alle betrokkenen om de
tafel moeten gaanzitten.
onzer verslaggevers
RDAM Drastische
isatie van de afdeling
urgie van het Amster-
Wilhelmina Gasthuis
ige oplossing voor het
aanden slepende con-
die afdeling en niet
ilag van de Italiaanse
artchirurg dr. C. Mar-
'ers
de-da
tot 2'
Icongr
ruin;
uit
len d
igrijki
jeven
len
kerk
r janlE
oment ,jjj.
i pres (l
son wA
ior eeifi,
en ket'
lan e
rden
'P
las di
ingei
at
ende
Sffl
vert
f: K.
Ie adv
s voor
en de
len en
n.
we conflicten aanleiding behoeft te Bef|<ld66ld
geven".
Het bestuur van het Academisch Zie
kenhuis heeft nog niet officieel op het
advies van Stuyt en de Brauw gerea
geerd. Volgens een woordvoerder had
het advies namelijk nog zoveel vra
gen opgeroepen dat het bestuur zich
„eerst nog nader wil oriënteren.
Volgens Van Houwelingen heeft de
minister de ROS in oprichting
benadeeld.De ROS heeft recht op
„het volle pond" van de tweehon-
derdvijftigmiljoen gulden die de rege
ring medio vorig jaar had toegezegd.
De minister mag daaróm geen verlie
zen aan de ROS toerekenen, die in de
eerst helft van dat jaar gemaakt zijn
in de grote scheepsbouw en offshore
in het Waterweg-gebied, aldus Van
Houwelingen. Bovendien, zo betoog
de het CD A-Kamerlid, is het toege
zegde bedrag snel geslonken, doordat
de ROS net van de grond kwam. De
Verolme-werf op Rozenburg, VMIJ
VMIJ en RDM, die samen de ROS
zouden vormen bleven daardoor ver
stoken van een goede management.
Ook verbetering van de arbeidspro-
duktiviteit bleef daarom uit.
Minister Albeda (sociale zaken) ver
wachtte, dat er niet of nauwelijks
gedwongen ontslagen behoeven te
vallen, als de ROS er niet komt. In
het Waterweg-gebied bestaat een
aanzienlijke vraag naar arbeids
krachten in de metaalindustrie, zei de
bewindsman.
Minister Van Aardenne had bere
kend, dat bij een nieuwe financiële
injectie de steun aan de scheepsbouw
zou oplopen tot meer dan twee ton
per arbeidsplaats.»
Bij steunverlening aan noodlijdende
bedrijven wordt doorgaans niet meer
dan enkele tienduizenden guldens
per arbeidsplaats uitgetrokken.
ADVERTENTIE
Het Kamerdebat over de scheepsbouw werd op de publieke tribune gevolgd door de heer Nagtegaal
(rechts), voorzitter van de raad van commissarissen van de Rotterdamse Off-shore en Scheepsbouw-
combinatie (ROS) en de heer Scheffer, lid van deze raad.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Een massale actie van gevangenen óm op grond van de troonswisseling
individuele gratie te vragen zal ten koste gaan van de echte gratieverzoeken. Deze waarschu
wing uitte staatssecretaris Haars van justitie gisteren in de Tweede Kamer, waar de beslissing
van de regering om op 30 april geen collectieve gratie te verlenen ruime instemming kreeg
Alleen PSP, CPN en PPR pleitten voor het terugdraaien van dit besluit.
mening van de twee bemid-
i deze zaak, oud-minister
!e Haagse advocaat jhr. mr.
in de vorm van een advies
:stuur van het Academisch
s van de Universiteit van
m. Onder die reorganisatie
Mie bemiddelaars onder meer
L ivr.iidige hoofd van de afdeling
m ^gie, prof. dr. N. G. Meijne,
s aan een andere medicus
n afstaan.
g jaar kwam het conflict
)f. Meijne en dr. Marceletti
uitbarsting, toen beslist
len over een eventuele vas-
ing in het Wilhelmina
'.onderdeel van het Acade-
tenhuis) van dr. Marceletti.
ne adviseerde het bestuur
geen vaste aanstelling te
lat naar zijn zeggen „deze
team paste". Het bestuur
beducht voor de continu-
werkzaamheden van de
'ooral ook omdat de kinder
van het W.Q. hadden ver
ft meer met de afdeling
feie te willen samenwerken,
rceletti zou vertrekken.
er niet meer uitkwam
jhr. mr. de Brauw en de
t om te bemiddelen. De
ars schrijven ook in hun
er volgens hen „geen ge
lenen zijn om dr. Marceletti
aanstelling te onthouden"
I voor om de afdeling hart-
Jiit te breiden en,- onder an-
hg, te splitsen in één afde-
jf volwassenen-chirurgie en
Kinder-chirurgie.
e leeftl
Thoutj
ma,
?r sedrf
hij se#uari van dit Jaar ziJn het
rp. DerHocg £een hartoperaties
e vanpnderen uitgevoerd, aange-
endeeè dr Marceletti specialist is
(led. Volgens een voorlichter
f -G. heeft Marceletti sinds
wetenschappelijk werk en
In de Boekenweek heeft uw boekhandel
een gratis Boekenweekgeschenk voor u.
En dat is dit jaar .De verdachte Verheugt"
van Janwillem van de Wetering.
Een boek vol avontuur en Amsterdamse
humor met het politieduo Grijpstra en de
Gier. De verdwenen dame, het vermoorde
hondje, de heimelijke liefde van een bar
meisje: schakels die leiden tot een onver
wacht einde.
Als u bij de erkende boekhandel voor
ten minste 17,50 aan boeken koopt krijgt u
.De verdachte Verheugt" cadeau.
(Echter zolang de voorraad strekt)
Een massale indiening van gratiever
zoeken is te verwachten, nu in de
Nederlandse gevangenissen en hui
zen van bewaring op grote schaal
model-gratieformulieren zijn ver
spreid. Dit is gebeurd op initiatief
van het maandblad „Kri" van de ver
eniging van reclasseringsinstellingen.
De staatssecretaris meent, dat met
deze actie „een heel gevaarlijke ont
wikkeling" in gang wordt gezet. Ook
CDA en PvdA vinden, dat deze actie
niet in het belang van de gevangenen
Deze aanbieding geldt alleen tijdens de actie-
periode van 17 t/m 30 april.
Mevrouw Haars zei, dat individuele
gratieverzoeken die zijn gebaseerd op
de troonswisseling-in de prullenbak
zullen verdwijnen. „Ik kan niemand
verbieden een gratieverzoek in te die
nen, maar wanneer dit op grote
schaal zal gebeuren, heeft dat een
ontwrichtende werking op het ambte
lijk apparaat. De behandeling van de
echte gratieverzoeken komt dan in de
knoei. Dat betekent dus dat de goei-
en onder de kwaaien moeten lijden",
aldus de bewindsvrouw.
CDA. PvdA. WD, D'66 en SGP vin
den. dat de regering terecht heeft
besloten van collectieve gratie af te
zien. Zij zijn het ermee eens, dat zo'n
maatregel willekeurig werkt en niet
past in het systeem van individuele
straftoemeting. Bovendien acht men
de maatregel uit de tijd. „Wij wensen
geen gunsten meer van vorsten", al
dus D'66-afgevaardigde mevr. Wessel.
Verwachtingen
PSP. CPN en PPR hielden een plei
dooi voor algemene gratiëring. Zij
wezen erop, dat onder de gevangenen
verwachtingen zijn gewekt Mevr
Haars bestreed dit. erop wijzend dat
het kabinet zijn besluit nam een week
nadat de koningin haar troonsaf
stand had aangekondigd.
De PSP'er Van der Spek. die om het
debat had gevraagd, stelde daar te
genover. dat het van behoorlijk be
stuur had getuigd als de regering al
ver voor de aankondiging van konin
gin Juliana had bekendgemaakt dat
van gratie geen sprake zou Zijn. Hij
diende een voorstel In om het besluit
terug te draaien, maar dat is kans
loos.
Het PvdA-Kamerlid Kosto toonde
zich verbaasd over het feit, dat de
republikeinse PSP probeert het ko
ningschap „een achterhaalde in
houd" te geven door voor gratie te
pleiten. Van der Spek reageerde hier
op met de opmerking, dat gratie „een
van de weinige leqke dingen van het
koningschap is."
Sterk keerden de kleine linkse frac
ties zich tegen het argument van de
regering, dat gratie de terugkeer van
gevangenen in de maatschappij zou
bemoeilijken. Volgens hen is in dit
opzicht het gevangenissysteem zelf
de grote boosdoener. Wolff (CPN) „In
de gevangenissen komen nog steeds
mensonterende toestanden voor
Gratie zou daarvoor een kleine com
pensatie zijn."
Staatssecretaris Haars zei ervoor te
zorgen, dat de gevangenen op 30 april
de inhuldigingsplechtigheden via de
televisie kunnen volgen. Ze drukte
zich hierbij nogal opmerkelijk uit
„Ik streef ernaar, dat men op 30 april
kan kijken hoe de situatie zich in
Amsterdam ontwikkelt."
ADVERTENTIE
schappelijk werk
hout.
n het
ant erf
cialegedaan. De specialisti-
frhart-operaties werden in
richt.
beide bemiddelaars zal dit
„wiens kwaliteiten hoog
chreven", de gelegen-
krijgen om zich waar te
n mogelijkheid die volgens
it „zonder dat dit tot nieu-
door Henny de Lange
BERKENWOUDE Op het gemeentehuis van Berkenwoude wordt hard
gewerkt om alle gegevens op tafel te krijgen die duidelijk maken op welke
plaatsen in deze gemeente in het begin van de jaren zeventig afval is gestort.
„Alle stortplaatsen zullen onderzocht worden vertelt gemeentesecretaris P
Keyzer. „Niet alleen de plaatsen waar de Rotterdamse firma Wijnstekers
afval heeft gedumpt, maar ook die waar andere vuilvervoerbedrijven hebben
gestort."
ADVERTENTIE
De firma Wijnstekers wordt
ervan verdacht vaten met
chemisch afval (benzeen, to
lueen en xyleen) te hebben
gestort op een terrein waar
later de nieuwbouwwijk Lek-
kerkerk-west is gebouwd. Ook
in Stolwijk heeft Wijnstekers
naar alle waarschijnlijkheid
giftig afval gestort op een ter
rein waar later woningen wer
den gebouwd. ,,Eep geluk bij
een ongeluk" noëmt de ge
meentesecretaris Van Berken
woude hét dat Wijnstekers
voorzover nu bekend is—
nooit, afval heeft gestort in
wóónivijken van deze gemeen
te. Het plan om Wijnstekers in
te schakelen bij het bouwrijp
maken van toekomstige
woongebieden, is namelijk
van-meet-af-aan fel (en met
succes) bestreden door de
fractie van de Vrije Kiesvere
niging in de gemeenteraad
van Berkenwoude. „Achteraf
kunnen we daar alleen maar
blij om zijn", zegt Keyzer.
Dit neemt niet weg dat Wijn
stekers toch op grote schaal
afval heeft kunnen storten in
de gemeente Berkenwoude,
zij het buiten de bebouwde
kom. Tal van sloten zijn in het
begin van de jaren zeventig
gedempt met bouw- en sloop
afval en huisvuil. „Veel boe
ren wilden in die tijd hun be
drijf uitbreiden of hun lande
rijen beter bereikbaar maken
Daarvoor moesten heel wat
sloten worden gedempt. Wijn
stekers heeft daar heel handi
ge van geprofiteerd", vertelt
de gemeentesecretaris
Ontheffing
„De boeren vroegen daarvoor
ontheffing aan bij de provin
cie. die in die periode heel wat
gemakkelijker was met het af
geven van ontheffingen of de
verordening bescherming
landschap en bodem, dan de
laatste jaren het geval is. Mi
lieuzaken speelden in die tijd
ook nog niet zo erg", licht
Keyzer toe.
Volgens Keyzer is de provin
cie ook omdat de gemeente
besturen vaak nauwelijks
weerstand boden misschien
in die periode ook wel te ge
makkelijk geweest met het
verlenen van ontheffingen.
„Je moet niet vergeten dat de
toekomst van heel wat boe
renbedrijven op het spel
stond. De belangen van de
boeren hebben toen duidelijk
de doorslag gegeven naar
mijn mening."
Volgens een woordvoerder
van de provincie werden toen
wel degelijk voorwaarden ver
bonden aan de ontheffing,
maar de controle op de nale
ving daarvan zal misschien
niet altijd afdoende zijn ge
weest. Volgens deze zegsman
worden de laatste jaren nau
welijks nog ontheffingen ver
leend voor het dempen van
sloten in de Krimpenerwaard.
„We zijn daar heel zuinig mee
en als het al gebeurt, zijn er
hele strenge voorschriften."
Op het gemeentehuis van Ber
kenwoude wordt nu aan de
hand van de in de loop der
jaren door de provincie ver
leende ontheffingen nagegaan
welke sloten gedempt zijn
met afval. „Al die stortplaat
sen zullen onderzocht wor
den". zegt de heer Keyzer
Waarschuwing
Overigens heeft de geograaf
A. Donker één van de initia
tiefnemers van de werkgroep
Schone Krimpenerwaard
ook in die tijd al gewaar
schuwd Voor het ongebreideld
dempen van sloten in de
Krimpenerwaard Volgens
Donker waren de meeste slo
ten weliswaar niet meer voor
de afwatering van belang,
rflaar wel voor de waterhuis
houding van het land Donker
voorspelde toen dat de bodem
zou inklinken door het ont
trekken van het water. De
werkgroep Schone Krimpe
nerwaard heeft in die periode
ook verklaard er wel degelijk
begrip voor te hebben dat de
boeren hun land beter bereik
baar wilden maken. Maar vol
gens de werkgroep mocht dit
er niet toe lelden dat de Krim
penerwaard één grote vuil
stortplaats zou worden
Eén van de felste tegenstan
ders van de werkgroep was in
die jaren wethouder A. J Roo-
ken van Bergambacht, De
„commissie-Rooken" had
zelfs een concreet vuilstort-
plan gemaakt ten gerieve van
de boeren in de Krimpener
waard die hun sloten gedempt
wilden zien.
Eén van de uit
spraken van Rooken in die
tijd was: ,.De Krimpener
waard kan het afval nog wel
dertig jaar kwijt in sloten en
putten rond Berkenwoude
„Pap, will u echt meedoen? Kom dan
«'ven onze keeper vervangen".
