weekblad
EXTRA
einig bijval voor Wiegel als censor
JEROEN BROUWERS
32 pagina's overboeken
En verder
Getuigen-deskundigen mijden
proces van dienstweigeraars
De hoopvolle visie van de
nieuwe Vara-voorzitter
DE WEEKBLADEN
e.
ister ontkent
uptie met
rikkelingsgeld
Overal te koop: f3,-
BON
Valium ongeschikt
voor vrouwen die
in verwachting zijn
I
Geen medewerking om 'procesfout' te herstellen
Opnieuw kort
geding tegen
krakers
)ERDAG 17 APRIL 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
11
ADVERTENTIE
Rimmer Mulder
liet
een
we
we
!l over de tv-film „De
van een prinses" raakt
i isvrijheid en daar beho-
i urnalisten uitgesproken
igen over te hebben,
t .'eekbladen, met uitzon-
van Haagse Post. doen
zegje daarom over de
de meeste niet in lange
len of beschouwingen
in korte commentaren.
0 is weinig bijval te vin
oor de regering die pro-
e de uitzending te voor-
i. Voor de weekbladen
een uitgemaakte zaak:
it je door een ander land
aten voorschrijven wat
- it uitzenden.
wsnet
t afwijkend geluid komt van
v lofstede in Nieuwsnet. Niet
de houding van de regering wil
aten. Zo merkt hij over staats-
is Smit-Kroes op: „Zij had
in sluier voor haar gelaat kun-
ïgen met daaronder een prop
kwekkebekje." Nee, Hofstede
zich af of de film zelf nu wel
noeite waard is. „De film van
sensatie beluste Engelsman
y Thomas draagt alle kenmer-
1 een sappige, eigentijdse kas-
schrijft Hofstede en
i met de vraag of dit nu wel
't is waar de journalistie-
(hankelijkheid en de democra-
ijheid van meningsuiting
i en vallen." Nieuwsnet ei-
nentaar gaat over écht amu-
betaald voetbal, een „be-
'i die voor dertig miljoen gul-
het rood staat, zonder enig
op verbetering." Het blad
'n verhaal over de schermutse
len de overheid en de voet-
over subsidie en trekt in
nentaar de conclusie: „Als
lenschap bereid is geld uit te
or het voortbestaan van het
|t voetbal, is de controle op de
van het geld het minste
kan eisen. En ze kan zich
liet laten dwarsbomen door
tuurders, gewend aan absolu-
eid in wat zij als hun privé-
n zijn gaan beschouwen."
federland
Nederland een antwoord op de
aarom het WD'ers waren die,
dst probeerden „De dood van
ïses" van het scherm te hou-
liberalen staan sinds de in-
van de televisie in Nederland
>al voor de censuur. VN windt
r op over de opmerking dat
optreden wel gevaarlijk was
och binnen de perken van het
cht" bleef. „Door de knieën
or chantage met olie, censuur
ren, partij genoten-kamerle-
izetten tot muiterij, maar hoe-
het staatsrecht zit het goed",
ert VN.
voorpagina heeft VN een
sprek met de Argentijnse bal-
:tor Villaion die wordt voorge-
i de man die in het gijzelings-
bemiddelt tussen de Ameri
kaanse en de Iraanse regering. Vllla-
lon legt een verrassende getuigenis af
over de Amerikaanse president: „Ik
ben er van overtuigd dat de ploeg van
Carter een unieke plaats inneemt in
de geschiedenis van de Verenigde
Staten. Ik verwacht ook dat wanneer
Carter wordt herkozen zijn beleid in
zake de mensenrechten zal worden
doorgevoerd en er een eind zal komen
aan de dictaturen in Zuid-Amerika".
Over de andere partij in de VS zegt de
Argentijn: „We hebben enorm gele
den onder het beleid van Nixon, van
Kissinger, van Rockefeller, dezelfde
mensen die verantwoordelijk zijn
voor wat er nu in Iran gebeurt."
De Tijd
Aan de principiële opvattingen over
de persvrijheid danken we niet alleen
de uitzending van gisteravond, maar
ook een zeer ruim aanbod van porno
grafische bladen. De Tijd geeft een
analyse van deze bedrijfstak. Velen
willen aan het begrip „porno-baas"
nog wel eens het adjectief „gewetens
loos" koppelen maar dat is een mis
vatting. De in De Tijd ondervraagde
uitgever van seksbladen laat tenmin
ste trots weten: „ik ben erkend gewe-
tensbezwarende militaire dienst. Ik
heb twee jaar in het kamp Vledder
gezeten, voor vervangende dienst. Ik
kan een hoop hebben en over veel
dingen mijn schouders ophalen, maar
op een gegeven moment moet je toch
kunnen zeggen: hier is de grens, nou
doe ik niet meer mee." Jet Kunkeler
gaat in een volgend artikel in op de
protesten van radicale vrouwengroe
pen tegen porno. Daarin voert zij
deskundige (op het gebied van seksu
aliteit) Cees Straver ten tonele, die
met klem tegenspreekt dat er een
verband zou bestaan tussen porno en
verkrachting. Het leggen van dat ver
band is volgens Straver gebasseerd
op „de ouderwetse theorie dat men
sen slecht worden van het kijken
naar seksuitbeeldingen."
Hervormd Nederland
Albert van den Heuvel, de kakelverse
voorzitter van de VARA, krijgt in
Hervormd Nederland twee pagina's
om zijn opvattingen nog eens uit te
dragen. Hij maakt daarin opmerkin
gen die waarschijnlijk niet onweer
sproken zullen blijven. Deze over
christelijke scholen bijvoorbeeld.
„Dat is een milieuzaak. Het is goed
dat ouders in Nederland hun kinde
ren in hun eigen milieu onderwijs
kunnen laten geven. Ik ben er zelf
geen voorstander van, wel van het
bestaan van de mogelijkheid van
christelijk onderwijs. Ik zie liever
moediger ouders die hun kinderen
van begin af aan laten wennen aan
het omgaan met de rest van de Neder
landse bevolking." Hoofdredacteur
Bert van Duijn van HN heeft vorige
week de Spaanprijs in ontvangst mo
gen nemen en heeft bij die gelegen
heid behartigenswaardige dingen ge
zegd over de christelijke pers. Een
christelijke krant is volgens hem per
definitie een verzetskrant. Verder
vindt hij dat zo'n krant volstrekt on
afhankelijk moet zijn: „Een krant die
zich verre houdt van vereenzelviging
met welke kerk, welke storming of
welk partijsysteem ook. Onafhanke
lijk vooral van commerciële beïnvloe
ding, deze kanker in de perswereld
die verwoestend voortwoekert."
Mooie woorden, al moesten we bij
„welke stroming ook" wel even den
ken aan het IKV
Elsevier
Ze is prinses, komt ook uit een olie
rijk land en staat op de voorpagina
van Elseviers Magazine, maar met
onze nationale rel heeft ze niets uit
staande. Ze is de zustervan de ontsla
gen sjah en wat ze te vertellen had
heeft ze in een boek gezet, waaruit
EM nu vóórpubliceert.
Over de uiterst gecompliceerde na
sleep van het sjah-tijdperk schrijft
Van Rosmalen in EM een commen
taar. Hij hoopt dat West-Europa nu
eens iets zal doen voor de Amerika
nen. Van de opinie-weekbladen staat
Elseviers Weekblad het dichtst bij
het bedrijfsleven, dat zulke grote be
langen heeft in Saoedi-Arabië en
daarom is het aardig te lezen wat EW
nu wel vindt van de tv-film. Het blad
pakt stevig uit tegen de regering. „De
Arabische wereld heeft het westen in
een wurggreep." stelt het vast om
daarna te waarschuwen: „Het stof
dat ,De dood van een prinses' heeft
doen opwaaien is niets vergeleken bij
de veel hardere economische en poli
tieke pressie die ons nog staat te
wachten. Hopelijk is het gedrag van
de Nederlandse regering nu geen
maatstaf voor de houding dan."
Haagse Post
Het wachten op de dood van Tito
duurde Jos Schneider van Haagse
Post te lang en hij ging daarom zelf
naar Joegoslavië. Hij merkte dat
spreken over Tito's dood taboe is in
Belgrado. Het marktsocialisme van
Joegoslavië heeft het materialisme in
de mens overigens niet overwonnen:
„Het bezit van auto's, stereo-appara-
tuur en het maken van buitenlandse
reizen staat hoog op het verlanglijstje
van de Joegoslaven. Het bezoek aan
het voetbalstadion wordt hoger ge
waardeerd dan het bezoek aan de
ondernemingsraad waar het arbei
derszelfbestuur wordt beleden. Poli
tiek is geen populair onderwerp van
gesprek."
Iemand die ook heel veel weet van
buitenlandse toestanden is oud-mi
nister Van der Stoel en hij wordt in
HP ondervraagd over de internatio
nale crisis, dat wil zeggen de spannin
gen tussen de Verenigde Staten, de
Sowjet-Unie en Europa. Hij kan zich
de wrevel van de Amerikanen over de
Westeuropeanen wel voorstellen
maar voelt er aan de andere kant
weinig voor, zoals president Carter
wil, de Europese ambassades in Tehe
ran nu ook maar te sluiten. „Ik vind
juist wel dat die westelijke ambassa
des moeten open blijven. Een ambas
sade is een uitkijkpost, een mogelijk
heid tot contact."
De Groene
Voor de liefhebbers van die buiten
landse politiek biedt De Groene weer
heel wat huiswerk. Alan Wolfe legt uit
dat noch de Iraanse noch de Ameri
kaanse president werkelijke ruimte
heeft om te onderhandelen over de
gijzelaars. Beiden zijn ze overgele
verd aan de extremisten in hun land.
Voor een deel is dat Carters eigen
schuld meent Wolfe: „Carter besloot
inname
ADVERTENTIE
:e parlementsredactie
aag Volgens minister De
ontwikkelingssamen wer-
het ondenkbaar dat er met
ndse ontwikkelingsgelden in
ie corruptie is gepleegd. Hij
rde dat gisteren in de Tweede-
ommissie voor ontwikke-
nenwerking
iter reageerde hiermee op het
ide corruptieschandaal dat
in Suriname aan het licht is
door de arrestatie van twee
ise leden van de commissie
ingssamenwerking Neder-
iname, Essed en Karamat
ïationale Militaire Raad in
e verdenkt deze twee com-
van corruptie-activitei-
leeft in verband hiermee de
gedaan dat het wel eens
Du kunnen zijn ook naar de
idse leden van de commissie
irzoek in te stellen.
ng sprak gisteren echter uit-
ik zijn vertrouwen uit in zijn
ren die in de commissie zit-
ben. Ook zei hij dat de beste
de Nederlandse ontwikke-
flen tot nu toe vijfhonderd
gulden met zodanige pro
zijn omgeven, dat er geen
e mee kan worden gepleegd,
binnenkort aan de Tweede
duidelijk maken hoe deze -
eldspal" in elkaar zit.
«ercommissie vroeg de be
an stelling te nemen in deze
tidat de suggestie zou kunnen
gewekt dat ook Nederlandse
iren bij het vermeende cor-
iiandaal zijn betrokken. De
zei alleen kennis te hebben
n van berichten in de publici-
lia over de corruptie. Hij
tventuele verzoeken van de
mse regering om nadere in-
en af
tivoerder van het ministerie
vikkelingszaken ontkende
i dat de militaire raad van
t reeds een missie naar Ne-
heeft gestuurd om hier de
onderzoeken Surinaamse
maakten vorige week mei
een dergelijk onderzoek,
>r een speciaal team naar Den
'i zijn gereisd.
deTijd
Ik wil niet hebben bestaan zonder dat er later nog iets
van mij is terug te vinden. Dat is mijn zin van het leven: al
voortgaande laat ik sporen achter op mijn weg. Daarom
schrijf ik. Voor de eeuwigheid'. Een onzekere schrijver
aan de vooravond van zijn veertigste verjaardag in een
uitvoerig interview van Corine Spoor:
in de Boekenweek-bijlage van de Tijd. In die ruim 40 pagina's Boeken-Extra
ook: de jeugd van H. H. ter Balkt, Thomas Manns zelfportret in
'Buddenbrooks', een geïrriteerde A. L. Boom over Herzberg, de weinig
fatsoenlijke oer-padvinder Baden Powell, Cornelis Verhoeven over verveling,
Willem Brakmans lezersdagboek, hoop en wanhoop in de Westindische
literatuur en nog veel ander boekennieuws.
Verder:
'Niet meer praten over Van
Gelder': verbittering in
Wormer Antiracist terug
naar Zimbabwe: gesprek
met bisschop Donal Lamont
'Gewoon een creatief vak'
inventarisatie van de
Nederlandse pornohandel -
en van de protesten
'Anonieme Families": ouders
van drugverslaafden helpen
elkaar Van Aardenne als
onrechtvaardige
rentmeester: de kerncentrale
van Dodewaard en het
milieu
proefabonnement
6 «w«k*n d* Tijd voor 7% guidon
Naam
Adres
Plaats
Tel
Zonder postzegel zenden aan de T«jd
Antwoordnummer 6.
1000 PA Amsterdam
Betaling na ontvangst acceptgiro ei
zijn herverkiezingscampagne te base
ren op het programma van zijn poli
tieke tegenstanders, de rechtse Repu
blikeinen." Johan Galtung schrijft
over de godsdienst in de wereldpoli
tiek. Hij signaleert angst en onzeker
heid aan de kant van het westen. Aan
ijver en deskundigheid ontbreekt het
niet, maar: er is één ding dat
ontbreekt: geloof. Als men vandaag
aan de vele bezige deskundigen die
de nationale en internationale
machts- en geldpyramides bevolken,
niet alleen zou vragen wat ze doen.
maar ook of ze geloven in wat ze
doen, dan is het antwoord een gege
neerde glimlach, een licht blozen, een
mompeling „laten we hopen dat
De Nieuwe Linie
Gerard van den Boomen waarschuwt
in DNL tegen de dreigende uitholling
van het departement van Cultuur,
recreatie en maatschappelijk werk.
„Het departement van CRM staat op
de tocht. Bij reeds lang bestaande
departementen liggen de verplichtin
gen, de uitgaven voor het grootste
deel wettelijk vast. Die zijn hard. Bij
een jong, zacht, vlottend departe
ment als CRM waar veel op subsidies
is gebaseerd, is dat niet het geval.
Geen wonder dat in een tijd van
bezuinigingen zo'n departement
structureel niet sterk staat." Van den
Boomen schrijft ook over de tv-rel en
is natuurlijk tegen censuur en chan
tage. Langs geheel andere wijze komt
een andere rubriekschrijver in DNL.
Marianne van Ophuijsen op ongeveer
hetzelfde thema terecht. Zij verde
digt de houding van de organisatrices
van een vrouwentribunaal die alleen
bepaalde journalisten uitnodigen en
die ook vroegen vantevoren even te
mogen lezen wat ze schreven. Van
Ophuijsen vindt dat zoiets niet met
censuur mag worden verward en
voert als verdediging aan dat de uit
nodiging voor de opening van de Sta-
ten-Generaal ook niet naar de sport
redactie, maar naar de parlementsre
dactie wordt gestuurd. Jawel me
vrouw, maar dat is niet de casus. De
kwestie is dat het de krant volstrekt
vrij moet staan om toch de sportre
dactie te sturen en dat lag bij dat
vrouwentribunaal even anders.
NIJMEGEN (ANP) Zwangere en
barende vrouwen kunnen beter geen
valium of andere kalmeringsmidde
len gebruiken, vanwege de nadelige
werking op het nog ongeboren kind.
Dat concludeert de nijmeegse vrou
wenarts drs H. van Geijn in een proef
schrift over de moderne methode (het
meten van het hartritme-patroon),
waarmee de toestand van het onge
boren kind kan worden nagegaan.
Van Geijn promoveert morgen op
deze studie aan de katholieke univer
siteit in Nijmegen.
Valium wordt momenteel nog regel
matig voorgeschreven aan zwangere
vrouwen. Van Geijn ontdekte dat na
toedienen van dit middel het hartrit
me van het kind in de baarmoeder
binnen enkele minuten afnam. De
invloed van valium kan zelfs nog
meerdere dagen na de bevalling bij
de baby merkbaar zijn. Een betrouw
bare meting van de conditie van het
kind na de geboorte wordt daardoor
bemoeilijkt. Valium blijkt zich ook
op te hopen in het lichaamsvet van de
pasgeborene. Omdat de uitschei
dingsmechanismen bij een baby nog
onvoldoende ontwikkeld zijn, heeft
een pasgeborene grote problemen om
valium en zijn afbraakprodukten
kwijt te raken, aldus drs Van Geijn.
NEUWSNET
met de nieuwste,
niet eerder gepubliceerde novelle
van W.F. Hermans: 'HOEST'
lan Wolkers:
"Alles wat ik heb geschreven,
heb ik voor mezelf
geschreven"
Hugo Claus:
"Schrijven is stoeien,
knutselen,
in de zandbak spelen'
Graham Greene:'Leg een potlood naast je bed'
Barbara Tuchman: "Lezen is even elementair als voedsel of liefde"
De bal is ziek..De bedrijfstak betaald voetbal doorgelicht.
Energie: Niet besparen, maar investeren.
Interview Manual Azcarate, chef-ideologie Spaanse communisten:
'Eurocommunisme belangrijker dan ooit'
3
-w
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Drie getuigen-deskundigen, die van het Hoog militair gerechtshof de
gelegenheid hadden gekregen een verklaring af te leggen in de zaak tegen drie dienstweige-
raars, zijn gisteren niet komen opdagen. Tijdens de op 12 maart gehouden zitting vond het hof
het niet nodig hen te horen, maar twee weken later kwam het op die beslissing terug.
Abonnementen (dag en nacht,
ook in het weekend):
020-462062
MAASTRICHT (ANP) Via een kort
geding, dat gisteren diende bij de
rechtbank in Maastricht, wil Brouwer
beheer Geleen twee panden aan de
Hondsstraat in Maastricht snel laten
ontruimen. De panden, die op de mo
numentenlijst staan, werden in de
loop van 1977 gekraakt. Bij een eer
der kort geding in dezelfde affaire,
enige weken geleden, werd Brouwer
beheer niet ontvankelijk verklaard.
Volgens de Maastrichtse rechtbank
president mr. P. Paulussen bestond
de gedaagde (de groep krakers) niet
als rechtspersoon. De raadsman van
Brouwer beheer, mr. J. Schattenberg,
verdedigde nu het spoedeisende ka
rakter van de zaak, door de rechter
voor te houden, dat de bewoners on
herstelbare schade aan het monu
mentale deel van het pand toebren
gen. Ook wordt volgens hem de conti
nuïteit van het bouwbedrijf in gevaar
gebracht, omdat men niet met de
werkzaamheden kan beginnen.
Mr. Taru-Spronken, de advocate van
de krakers, voerde aan, dat met de
bouw nog niet kan worden begonnen,
omdat de gemeente nog steeds geen
bouwvergunning heeft afgegeven.
Volgens de door haar geciteerde mo
numentenwet kan de eigenaar van de
panden in dit geval niet voor de ont
stane schade aansprakelijk worden
gesteld. Omdat de bouwplannen van
Brouwer al dateren van 1977, en de
krakers nooit officieel zijn gesom
meerd het pand te verlaten, stelde
mr. Spronken dat het voeren van een
kort geding niet noodzakelijk is Vol
gens haar had Brouwer een civiel
rechtelijke procedure bij de kanton
rechter moeten voeren.
De uitspraak is op 23 april.
Volgens een van de dienstweigeraars,
Willem de Haan (23), wensten de ge
tuigen-deskundigen er niet aan mee
te werken dat een 'procesfout' zou
worden hersteld. Naar de mening van
De Haan had het hof zijn beslissing
slechts herzien om cassatie door de
Hoge Raad (die sinds kort ook over
militaire zaken kan oordelen) te voor
komen.
De geweerde getuigen, de histori
cus Rudolf de Jong. de publicist Bou-
dewijn Chorus, en de Franse diens
tweigeraar Jean Fabre, hebben overi
gens al op 12 maart bij monde van de
verdedigers van de dienstweigeraars
hun visie op de zaak gegeven. De
raadslieden mr. H. F. Doeleman uit
Amsterdam en mr. E. J. Rotshuizen
uit Leeuwarden, breidden toen hun
pleidooi uit met de voorlezing van de
op schrift gestelde verklaringen.
Totaal weigeraars
Tegen De Haan en zijn mede-be
klaagden Flip de Kroon (22) en Theo
Wolswljk (21) eiste de openbare aan
klager, mr. R. J. C. graaf van Rand-
wijck, vorige maand achttien maan
den gevangenisstraf. Daartoe waren
zij in eerste instantie, door de krijgs
raad in Arnhem, veroordeeld. De
Haag. De Kroon en Wolswijk zijn
zogeheten totaalweigeraars, die geen
beroep wensen te doen op de wet
gewetensbezwaren militaire dienst
Zij maken deel uit van de anti-milita
ristische actiegroep Onkruit.
Op de gisteren gehouden zitting was
ADVERTENTIE
Deze week in Hervormd Nederland:
Interview met Albert van den Heuvel: 'Ik heb een dodelijke
angst voor binnensluipend geweld'.
Verder: Okke Jager: Relativering van het werk is begin van
humanisering van de arbeid 'Gezond voedsel' onder de loep
Een fraai etiket, een fantasienaam en dan: kassa Prof. Boeker:
'Fysici moeten militair onderzoek onfatsoenlijk vinden' Interview
met Dom Helder Camara: 'Met samen dromen begint de
werkelijkheid' Het werk van Franz Rosenzwelg: Leven is je
eigen geheim vertellen Gesprek met Dore Smit Bert van
Duijn ontving de Spaanprijs Hervormd Nederland moet de
gevaarlijkste krant van Nederland blijven
En De dood van een prinses Wel naar Moskou
O Ik neem een proefabonnemcnl van twee maanden voor 6.-
O Ik weel al voldoende van HN Ik abonneer me 36,50 per half jaar
Naam
Adres
Codc/plaais
Bon sturen naar Anlwoordnr. 1776. 2500 XJ Den Haag
in open envelop, geen postzegel Of bel: 070-512111
mamtmmmmtmtm Overal in de losse verkoop 1,85
nog slechts het woord aan De Haag
en Wolswijk, die hun misnoegen uit-j2
spraken over de justitiële bejegening
van dienstweigeraars en over de wa-
penwedloop in de wereld. De Kroon
weigerde nog tets te zeggen. Het hof
zal op 23 april uitspraak doen.
De zitting begon gisteren ongeveer X
een uur later dan was aangekondigd. J
doordat de president van het hof. jhr
mr. Th. W. van den Bosch, het paleis 2
van justitie in Den Haag niet tijdig
had kunnen bereiken. Bij vertrék uit 2
zijn woonplaats Gorssel kon Van den
Bosch zijn garage niet openkrijgen,
waardoor hij zijn toevlucht moest ne-
men tot taxi en trein.
Een aantal leden van Onkruit bleek
de garagedeur te hebben vergrendeld 2
met lijm. De rijkspolitie in Gorssel zei j
gisteravond nog niet op de hoogte te 12
zijn van de identiteit van de daders,
naar wie al een dag lang was gezocht. I
Ook In Groningen kwam Onkruit gis-
teren in actie. Ongeveer twintig leden
hielden het bureau van de Indellngs-
raad een paar uur bezet. Toen de
marechaussee arriveerde, waren de 2
bezetters al vertrokken.
Bij het paleis van Justitie in Den 2
Haag deden zich geen incidenten
voor. Evenals bij de vorige zittingen
waren daar veiligheidsmaatregelen
getroffen.
Meerderheid achter
politie-optreden
bij krakersonlusten
DEN HAAG (ANP) - Uit een onder
zoek dat het NIPO heeft gedaan on
der 1171 personen vanaf achttien Jaar
in het hele land is gebleken, dat 54
procent van de ondervraagden het
optreden van politie en marechaus
see tijdens de krakersonlusten in Am
sterdam goed vindt. „Te zachtzinnig"
is de mening van 22 procent van de
ondervraagden; zeventien procent
vond het optreden te krachtdadig.
Op de vraag „stond u aan de kant van
de krakers" antwoordde 36 procent
van de ondervraagden met 'Ja' en 56
procent met 'nee'. Van degenen die
achter de krakers stonden vindt 47
procent het optreden van de politie
goed. tier» procent te zachtzinnig en
39 procent te krachtdadig BIJ de
nlet-krakersgezinden lagen deze per-
cehtages respectievelijk op 60, 33 en
