Filosoof Sartre overleden
r.
Defensieuitgaven niet hoger
NOS wil film
toch uitzenden
Groenmarkt-
Muziekmarkt
i
:heepsbouw mist
langrijke order
£UROVISIE
s
Nieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Trouw
Zon
HET WEER
KOERDISTAN
lij met
scars
FIK KINDERVAKANTIES
>r onzekerheid over ROS
vanURK
in mag kraaien
In deze krant
Kabinet komt niet tegemoet aan oproep VS
Kritiek op beleid kabinet
Friesland Bank
Lees een krant met overtuiging: TtOUW
rouw
■WJWWBSW'*'
H 38STE JAARGANG NR. 10916 - WOENSDAG 16 APRIL 1980
Droog en zonnig, mtddagtemperaiuur ongeveer 21 graden maar in de
middag langs de kust bij een wind van zee ongeveer vijftien graden. Zwakke
tot matige oostenwind, windkracht twee tot drie
Morgen en overmorgen: droog en enkele wolkenvelden maar ook zonnige
perioden, geleidelijk lagere middagtemperaturen
LOSSE NUMMERS 65 CENT
een waarlijk bijzondere collectie in: antieke
oude en hedendaagse TAPIJTEN, maar óók
kelims en curiosa. 20 soorten BERBERS
oosters tapijthuis BV, LEIDEN
Korevaarstr., Hogewoerd (071-1311 78)
ouderwetse service - volop parkeren
PARIJS (AFP, ANP) De
Franse schrijver en filosoof
Jean-Paul Sartre is gister
avond overleden in een zie
kenhuis in Parijs. Sartre werd
daar drie weken geleden op
genomen omdat hij leed aan
een longziekte. Gisterochtend
nog werd medegedeeld, dat
de 74-jarige filosoof het goed
maakte.
Jean-Paul Sartre werd bekend als va-
ADVERTENTIE
Kijk naar de rubrieksadvertentie kindervakantieverblijven
inze Haagse redactie
HAAG De Nederlandse scheepsbouw heeft een
gijke order gemist doordat minister van Aardenne van
imische zaken de Rotterdamse scheepsbouw- en off-
combinatie (ROS) niet van de grond wil helpen. NedL-
iiidake Rotterdam heeft de order voor twee vrachtschepen nu
aan h atst op een Bulgaarse werf.
/erblijl
de opdrachtgever zou in ons
verdïeen de ROS de schepen (kos-
met m zeventig miljoen) kunnen
;nvou< Na ..maandenlange gesprek-
iadkar et het ministerie en het mana-
•in-spé van de ROS heef
yd ten slotte de knoop doorge
en wd^e konden niet blijven wach-
zekerheid over de ROS" zei
ordvoerder gisteren.
nieuwe brief aan de Tweede
heeft de minister gisteren zijn
lig van verdere financiële
/erdedigd. Maar de twee groot-
s kan ïijen, CDA en PvdA zijn <nog)
;t overtuigd van het gelijk van
indsman. Zij willen ophelde-
er het belangrijkste argument
minister: de tegenvallende
n. vorig jaar, van de bedrijven
ïen de ROS zouden vormen
n de Verolmeweri op Rozen-
IDM en VMIJ, behorend tot
aanvti n-Schelde-Verolme concern,
ezellic
e loun niercommissie voor economi-
ken hield gisteren, achter ge
leuren, een hoorzitting over de
tezieIa afloop spraken Van Houwe-
CDA) en Van der Hek (PvdA)
10(jtegenstrijdige mededelingen"
ote verwarring" over de be-
sultaten.
van Kamerleden en vakbon-
het „getreuzel van de minister
m aiiYiyiwm:
"VmJSCADEAU 1980
ADVERTENTIE
ïevees:
.11.900:-
ESTERS ING EL 42, ROTTERDAM
EL. (010) M1500. D>9. 9«opand van
tol l7.]0uur,Vzatcrd*gs tot 16.30uur
Vrliaag koopjvond va" 19-21 uur
met de ROS" wordt gedeeld door het
RSV-concern. dat „de toekomstige
ROS-activiteiten zo goed mogelijk
heeft waargenomen". Op de hoorzit
ting verklaarde RSV gisteren: „Het
uitblijven van de daadwerkelijke for
matie van de ROS. en daardoor de
groeiende twijfel of deze onderne
ming ooit tot stand zal komen, heeft
mede invloed gehad op de verslechte
ring van de resultaten".
Een artikel staat op pag. 5
Europarlement wil
breuk met Iran
STRAATSBURG. DEN HAAG (AP,
ANP) Drie politieke groeperingen
die samen de meerderheid vormen in
het Europese Parlement hebben gis
teren de Europese Gemeenschap ver
zocht de betrekkingen met Iran te
verbreken, totdat Teheran de Ameri
kaanse gijzelaars heeft vDij gelaten.
De christen-democraten, de conser
vatieven en de liberalen die in het
Europees Parlement beschikken over
211 van ae 410 zetels dienden een
korte resolutie in waarin werd gezegd
dat Iran een datum moest opgeven
voor het vrijlaten der Amerikanen.
Het parlement moet aanstaande vrij
dag over de resolutie stemmen.
Het Europese Parlement kan geen
bindende besluiten nemen maar om
dat het rechtstreeks is gekozen door
de bevoking van de negen EG-landen
hebben door het parlement aangeno
men resoluties wel morele waarde.
Ook Nederland wil zo spoedig mo-
geijk in Europees verband tot geza
menlijke stappen tegen Iran komen.
De regering heeft voorgesteld de
kwestie te bespreken tijdens de bij
eenkomst van het politieke comité
van de EG, op 22 en 23 april in Rome.
Volgens een woordvoerder van het
ministerie van buitenlandse zaken in
Den Haag vindt er tussen verschillen
de ministeries overleg plaats over
eventuele sancties tegen het Iraanse
bewind. Hij wees er wel op dat het in
sterke mate van de houding van de
overige EG-landen zal afhangen of
Nederland eenzijdig acties tegen Iran
zal ondernemen.
der van het existentialisme, maar ook
als links politicus die manifesten op
stelde, linkse tijdschriften bezielde
en op belangrijke bijeenkomsten
sprak Daarnaast was hij ook de filo
soof, die zich terugtrok op een een
voudige huurkamer om te mediteren.
Al op zesjarige leeftijd schreef hij
verhalen om, zoals hij zelf zei, zijn
bestaan te rechtvaardigen.
Kort na de oorlog trok Sartre veel
publiek met zijn toneelstukken,
waarin de strijd om inzicht en vrij
heid centraal staat. Later zette hij
zich actief in voor de revolutie van de
arbeiders, zonder zich echter een poli
tiek etiket te laten opplakken. Hij
ageerde fel tegen de politiek van
Frankrijk onder De Gaulle en van de
Verenigde Staten, maar ook de com
munisten en de Sowjet-Unie waren
na de gebeurtenissen als de inval in
Hongarije in 1956 en in Tsechoslowa-
kije in 1968 doelwit van zijn aan
vallen.
Jean-Paul Sartre besteedde veel tijd
aan sociale en politieke disputen met
de schrijfster Simone de Beauvoir.
met wie hij bevriend was. De filosoof
gold als een van de belangrijkste in
spirators van de studentenoproer van
1968.
Een beschouwing staat op pag. 4.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De Nederland
se regering is niet van plan de
defensie-uitgaven te verho
gen als antwoord op de Ame
rikaanse oproep de Europese
NAVO-verdediging te verster
ken in verband met de toege
nomen internationale span
ning.
In plaats van verhoging van het de
fensiebudget, wordt er in Den Haag
nog steeds gewerkt aan defensiebe
zuinigingen. Minister Scholten hoopt
die bezuinigingen wel zo beperkt mo
gelijk te houden en zal daartoe de
Amerikaanse oproep zeker als argu
ment gebruiken, deelde zijn woord
voerder mee.
Het kabinet heeft in februari besloten
dat ook defensie moet meedelen in de
algemene bezuinigingsronde van
1500 miljoen gulden. Een precies be
drag is toen niet vastgesteld, omdat
minister Scholten eerst wilde uitzoe
ken hoever hij kan bezuinigen zonder
vitale NAVO-taken te raken. Defen
sie en financiën zijn nu al weken
bezig het daarover eens te worden en
in Den Haag wordt verwacht dat de
discussie hierover nog wel enige we
ken zal doorgaan.
Wat ook de uitkomst zal zijn, het
staat vast dat Nederland niet zal kun
nen voldoen aan de NAVO-afspraak
de defensieuitgaven ieder jaar weer
reëel met 3 procent te laten stijgen.
Voor minister Scholten is dit nogal
pijnlijk omdat hij in het verleden
andere landen heeft opgeroepen zich
aan de 3 procents-afspraak te
houden.
Onderminister
Het pleidooi voor handhaving van de
3 procent stijging werd afgelopen
maandag overgenomen door de Ame
rikaanse onderminister van defensie,
Robert Komer. Hij deed dit in de
vergadering van het zogenaamde NA-
VO-comité voor defensieplanning
waar de NAVO-ambassadeurs van HILVERSUM/DEN HAAG De raad van beheer (het dage-
PAGINA 3:
Van der Klaauw gaat
PLO-beleid uitleggen
PAGINA 5:
Scheepsbouwers
zijn niet meer
gemotiveerd
PAGINA 7:
EG verwaarloost
arme gebieden
PAGINA 9:
Kamer: hoe zit het
met
bezuinigingen?
PAGINA 11
Van Gelder wil
weer praten over
fabriek Wormer
PAGINA ECONOMIE:
Invloed kinderen
op bestedingen
zeer belangrijk
ADVERTENTIE
Nadat bekend was geworden dat
de raad van beheer van de NOS
had besloten de film „De dood
van een prinses" toch uit te zen
den overhandigden leden van de
islamitische gemeenschap in Ne
derland een petitie aan NOS-
voorzitter Jurgens (rechts).
Daarin verzochten zij Jurgens
alsnog af te zien van uitzending.
P
De grootste
regionale bank
Toonbeeld van
Friese degelijkheid
Leeuwarden
Telefoon 05100-43123
Van onze verslaggever
alle lidstaten zitting in hebben.
Komer wees er op dat Europa meer
voor de eigen defensie moet doen nu
de Verenigde Staten meer aandacht
moeten besteden aan het onrustige
gebied rond de Perzische Golf en de
Indische Oceaan. Nu al heeft Ameri
ka twee vliegkampschepen naar de
Indische Oceaan gestuurd, een van
uit de Middellandse Zee en een van
uit de Stille Oceaan.
Komer heeft tegenover de NAVO-am
bassadeurs een reeks suggesties ge
daan om de NAVO-verdediging in Eu
ropa op hoger peil te brengen. Vol
gens de defensiewoordvoerder in Den
Haag waren dit voor het grootste deel
geen nieuwe voorstellen. De maatre
gelen waren al voorzien in het lange
termijn defensieplan dat in 1978 in
Washington door de NAVO-partners
is goedgekeurd. Komer heeft de Eu
ropese bondgenoten nu opgeroepen
deze plannen zo mogelijk sneller uit
te voeren.
Het gaat onder meer om aanleg van
oorlogsvoorraden munitie, vorming
van meer reserve-eenheden, verho
ging van de paraatheid en maatrege
len om snelle versterking mogelijk te
maken. De bedoeling is dat NAVO-
deskundigen de mogelijkheden hier
toe nu gaan bestuderen, dat de NA-
VO-ministers van defensie hierover
op hun gewone vergadering in mei
een eerste oordeel geven en dat er
dan op de volgende NAVO-raad in
december officieel over wordt beslist.
lijks bestuur) van de NOS heeft besloten de geruchtmakende
televisiefilm 'De dood van een prinses' vanavond uit te
zenden. Het bestuur van de NOS komt vanochtend na het zien
van de film in een bijzondere vergadering bijeen. Inmiddels is
de kritiek in Den Haag op het beleid van het kabinet in de
kwestie van de filmuitzending toegenomen. Volgens de mees
te Kamerfracties is de regering te ver gegaan bij het beinvloe-
den van het NOS bestuur.
NOS-voorzitter mr. E. C. M. Jurgens
heeft er alle vertrouwen in dat het
NOS-bestuur zich achter het stand
punt van de raad van beheer zal scha
ren. Volgens de omroepwet is het
NOS-bestuur het hoogste orgaan.
Mocht het bestuur een ander stand
punt van de raad van beheer inne
men, dan zullen de dagelijk bestuur
ders zich alsnog over de ontstane
situatie beraden. De VPRO heeft al
laten weten de film te willen verto
nen, als de NOS uiteinelijk besluit
het programma niet uit te zenden.
Volgens de raad van beheer van de
NOS is de documentaire-film „De
dood van een prinses" een Journalis
tiek integer produkt, dat geenszins de
bedoeling heeft afbreuk te doen aan
het aanzien van de islam", aldus
voorzitter Jurgens. In een toelichting
op het besluit zei Jurgens dat in het
programma bepaalde aspecten van
de Arabische wereld op een informa
tieve en evenwichtige wijze aan de
orde gesteld worden. „De kritiek die
in het programma wordt geuit, over
schrijdt niet de normen waaraan een
verantwoord journalistiek produkt
dient te voldoen."
ADVERTENTIE
P kraai inwendig mee
Donderdag
17 april van
12.00-21.00 uur.
Plaatsen: Groenmarkt e.o., - fAmrErmtlOi
Passadenha en Grote Marktstraat 50rKjrE5TIVflL
De meeste fracties in de Tweede Ka
mer zijn van mening dat de NOS in
volle vrijheid moet kunnen beslissen
over het al dan niet uitzenden van de
film „De dood van een prinses". In de
Kamer bestaat algemeen de indruk
dat de regering echter geprobeerd
heeft de NOS onder druk te zetten om
de uitzending geen doorgang te laten
vinden. Ook het verslag dat staatsse
cretaris Van der Mei van buitenland
se zaken aan hét NOS-bestuur heeft
doorgegeven over de protesten uit de
Arabische landen tegen vertoning
van de omstreden film, wordt gezien
als een drukmiddel van de zijde van
de regering. Volgens buitenlandse za
ken is daar geen sprake van en heeft
Van der Mei slechts de kritiek, die de
ambassadeur van Tunesië namens
een aantal Arabische landen uit
sprak, overgebracht.
„Het is logisch dat de regering de
bezwaren van Arabische zijde tegen
de documentaire aan de NOS door
geeft, maar zij is daar wel suggestief
bij te werkgegaan", aldus een CDA-
Kamerlid. De WD-fractie nam giste
ren afstand van de fraciegenoten
Blaauw en De Korte, die zich tegen
uitzending van de film hebben uitge
sproken. In een verklaring benadrukt
de WD de eigen verantwoordelijk
heid van de NOS, maar doet de sug
gestie tegenstanders van de film de
kans op een weerwoord te geven.
PvdA, CDA en WD vermeden giste
ren zorgvuldig een uitspraak of zij de
uitzending wel of niet willen. D'66
sprak zich openlijk uit voor uitzen
ding van de film. Staatssecretaris
Smit-Kroes, die gisteren na een be
zoek aan Saoedi-Arabië op Schiphol
terugkeerde en zaterdag in Riaad had
laten weten dat zij er alles aan zou
doen om uitzending van de film te
voorkomen, zei dat de NOS-beslis-
sing ernstige consequenties zou kun
nen hebben voor de handelsbetrek
kingen tussen beide landen Zij kon
echter niet voorspellen welke gevol
gen dat zouden zijn.
Meer nieuws op pag. 3.
Boetseerset (A)
Boetseerklci met verf in 3 kleuren en
penseeltje Wordt zonder oven ovenliard.
r*«^
o
Schroevedraaierset (B)
Grote, kleine en kruiskopschroeve-
draaier in één. Handgreepje met
omslagmechanick.
voor extra gemak.
4 Houten (D)
eierdopjes
Authentiek Slavisch kleedje (C>
met fraai diermotief.
Als onderlegger of voor de sier
r— -
Bezorg Trouw een nieuwe abonnee
I Maak iemand abonnee op Trouw, hei ochtendblad met een ovér-
I tuiging. Uit erkentelijkheid ontvangt u éen van deze kadoos naar
keuze.
Naam nieuwe abonnee:
Adres nieuwe abonnee.-
Postcode en plaats:
Uw naam:
Uw adres:
-Giro:
Postcode en plaats:
.Tel:.
Voor het kwartaalabonnement geldt voor de eerste betaalperiode
een welkomstkorting van f7.50
Kado naar keuze. DA. DB. DC C3D. (aankruisen a.u.b.)
Bon in een open envelop zonder postzegel zenden aan Trouw
Antwoordnummer 2792.1000 PA Amsterdam
Of bel 020-659388 (uitsluitend voor opgaven)
Voor bezorginformatie 020-913456.
