r<
Het kat-en-muis-spel van het Kremlin r<
mm
rnW-
Hou ze in (te gaten!
tii
Jazz-musicus Boy
Edgar (65) overleden
Kinderen zijn feindereaWaaischuwen is niet genoeg.
Bezorgers laten
maaltijden
verstek gaan
Werkgroep tegen
seksschepen
hoe
n t
D
WOENSDAG 9 APRIL 1980
TROUW/KWARTET
Het Comité Olympische Spelen en Men
senrechten zal morgen en vrijdag in het
gebouw van de Tweede Kamer een
conferentie houden over het thema
mensenrechten en politiek. Onder de
sprekers bevinden zich dr. David Owen,
voormalig minister van buitenlandse za
ken van Engeland, dr. I. SamkaWen.
voormalig minister van jusititie en oud
burgemeester van Amsterdam, mr. John
MacDonald, een advocaat uit Londen en
verdediger van Joeri Orlow, en dr. Kro-
nid Ljoebarski, astro-fysicus en bekend
Russisch dissident, momenteel woon
achtig in West-Duitsland.
Een hoogtepunt van de bijeenkomst is
een forum dat is samengesteld uit Rus
sische dissidenten die in het westen
wonen. Andrej Amalrik, Vladimir Boe-
kowski, Eduard Koeznetsow, Leonid
Pljoetsj, Andrej Sinjawski en Valentin
Toertsjin. Dit illustere forum, dat samen
goed is voor ruim veertig jaar gevangen
schap, staat onder leiding van onze
eigen „Mr. Human Rights zoals hij in
het buitenland wordt genoemd mr. M.
van der Stoel.
Zoals bekend heeft het Comité Olympi
sche Spelen en Mensenrechten zich, na
de inval van de Russen in Afghanistan
en de verbanning van Sacharov in prin
cipe uitgesproken voor een boycot van
de Olympische Spelen in Rusland.
Daarvoor bepleitte het comité voortzet
ting van de dialoog door naar Moskou te
gaan om zodoende ook de dissidenten
beweging moreel te steunen. Dat was
vroeger ook het standpunt van dL^J^-
drej Sacharov: „Laten alle equipi )NC
dissident adopteren," zei hij. Ma
ghanistan, de golf van arrestaties
verbanning van Sacharov hebfa
standpunt getorpedeerd. Na het c<
van deze week zal het comité een
tief standpunt bepalen
door Henk Wolzak
Met het oog op de Olympische Spelen van deze zomer in Moskou speelt het Kremlin een kat-
en-muis-spel met de strijders voor de mensenrechten. Hoewel de zomer nadert, is het in
Moskou nog koud. Dissidenten dragen extra warme winterkleding vanwege de te verwachten
arrestatie.
Deze strijders worden gearresteerd
omdat zij de wet en het slotakkoord
van Helsinki serieus nemen. Alles wat
een smet op de Spelen kan werpen
de 8owJet-autoritelten beschouwen
de Olympische Spelen In Rusland als
de belangrijkste gebeurtenis sinds de
tweede wereldoorlog moet worden
weggewist.
Sinds 1978 hebben de vijf ln de 8ow-
Jet-Unie gevormde „Helslnkl-groe-
pen" meer dan honderd gedocumen
teerde verslagen samengesteld die
betrekking hebben op de schendin
gen van de mensenrechten. In dezelf
de periode zijn meer dan negentig
groepsleden gearresteerd.
De taktiek van de KOB is voorname
lijk gericht op twee doelen: het eerste
is het tot zwijgen brengen van alle
dissidente groepen nog voor de Olym
pische Spelen. Het tweede is de ver
nietiging van de Helsinkl-vermaners
om op die manier de Sowjet-afge
vaardigden in Madrid, waar dit na-
Jaar de tweede toetsingsconferentie
van de Helslnkl-akkoorden wordt ge
houden, van een lastig probleem af te
helpen.
Doelwit
Het eerste doelwit van de KQB was
de goed georganiseerde Moskouse
groep.
Deze groep heeft vele documenten
samengesteld over verbannen volke
ren. toestanden in de gevangenissen,
vrijheid van communicatie en gods
dienstvrijheid. Gearresteerd en ver
oordeeld zijn Joeri Orlow. fysicus en
voorzitter van de groep; Anatoli
SJtsJaranskl. wiskundige, en Joodse
activist, Malva Land ageologe. De
Journalist Alexander Oinzboerg werd
met andere dissidenten geruild tegen
twee in Amerika gevangen gehouden
Russische spionnen en ex-generaal
PJotr Origorenko werd zijn staats
burgerschap tijdens zijn bezoek aan
Amerika afgenomen.
Godsdienstvrijheid
De Helsinki groep van Litouwen heeft
zijn berichtgeving voornamelijk ge
wijd aan de vraagstukken van gods
dienstvrijheid en emigratie-vrijheid
en aan de nationale rechten van Li
touwen als een theoretisch zelfstandi
ge „Socialistische Sowjetrepubllek".
De taalkundige Balls Oajauskoes,
medewerker van het fonds van Solz-
Jenitsln, werd veroordeeld tot tien
jaar werkkamp. Na de arrestatie van
hun belangrijkste contactman, An ta
nas Terleckas, proberen zij hun aan
hang opnieuw te versterken. Even
eens werd het vooraanstaande lid
V Ik to ras Petkoes gearresteerd.
Vladimir Koerojedow, voorzitter van
de Raad voor Religieuze Zaken die
toezicht houdt op de relatie tussen
kerk en staat, heeft een deel van de
geestelijkheid in de Sowjet-Unle be
rispt wegens het aanwakkeren van
sentimenten die leiden tot verzet te
gen de staat". In een artikel in het
blad Kommunlst zegt Koerojedow
dat er in Litouwen rooms-katholleke
geestelijken zijn die hun kudde aan
sporen rechten te eisen die het Sow-
Jet-Russische rechtsstelsel niet kent.
De r.k.-kerk in Litouwen wordt door
de SowJet-autoriteiten gewantrouwd
vanwege haar banden met het natio
nalisme.
Oekraïne
De Oekralnse groep houdt zich voor
namelijk bezig met het recht op vrije
expressie van de Oekralnse cultuur
en doeleinden. Tot zeer zware straf
fen zijn reeds veroordeeld de schrij
ver Mlkola Roedenko en de onderwij
zer Oleksi Tichl. De historicus Mikola
Matoesewitsj en Mlroslaw Marino-
wltsj. een elektrotechnisch ingenieur,
werden beide veroordeeld tot twaalf
Jaar.
Begin april is ook Olga Matoesewitsj
aangehouden. De science-fictlon-
schrijver Oles Berdnlk werd opge
pakt, evenals Mlkola Horbal, Petro
Rozoemni en Vasil Strlltslw De gear
resteerde advocaat Lew Loekjanenko
heeft al vijftien Jaar in een werkkamp
doorgebracht. Op 23 april van het
vorige Jaar werd de componist Volo*
dlmlr Iwasloek op straat ontvoerd.
Een paar weken later werd hij han
gend aan een boom en met ultgesto-
ken ogen gevonden. Verder werden in
de Oekraïne gearresteerd Petro en
Vasil Sltsjko, vader en zoon; Vasil
Owsienko en Joeri Li twin. Ook werd
de filoloog Joeri Badzlo aangehou
den. En de schrijver Michailo Melnlk
pleegde zelfmoord na een langdurige
huiszoeking van de geheime politie.
De Georgische groep werd eveneens
hard aangepakt. Aangehouden zijn
Victor Rtschiladze, een hoge ambte
naar op het ministerie van cultuur, de
schrijver Zvlad Oamsachoerdla en de
musicoloog Merab Kotsawa. Oamsa
choerdla is Inmiddels weer op vrije
voeten, evenals Grigori Goldstein die
tot een Jaar werkkamp werd veroor
deeld.
De Armeense groep raakte haar lei
der, de natuurkundige Eduard Aroe-
tjoenjan, kwijt evenals de secretaris
Robert Nazarjan. Nazarjan heeft een
graad als ingenieur en als theoloog.
HIJ is diaken van de Armeense Apos
tolische Kerk
Huiszoekingen
De onofficiële religieuze bewegingen
zoals de Baptisten, Zevendedagsad
ventisten en Pinkstergemeenten wer
den de afgelopen tijd met zo'n hon
derd arrestaties zwaar aangepakt. De
Jehova getuige Iwan NJechorosjko
werd doodgeslagen. Op 27 Januari
stierf in een kamp de 84-jarige Vladi
mir Sjelkow, hoofd van de Zevende
dagsadventisten. Hij was veroordeeld
tot vijf Jaar dwangarbeid. De politie
heeft bij de gelovigen ongeveer 200
huiszoekingen verricht in de Kauka-
sus, Georgië, Tasjkent, Centraal-
Azië, Riga en in de Oekraïne.
BIJ de campagne tegen de Russisch
orthodoxe kerk wilde de KGB een
einde maken aan een seminarium
voor godsdienstfilosofie in Moskou.
Acht leden van het seminarium zijn
al opgesloten. Van het „Comité ter
verdediging van de rechten van de
gelovigen" zijn gearresteerd de pries
ters vader Oleb Jakoenin, vader Di-
mitri Doedko en de leden Lew Regel-
son en Victor Kapitantsjoek, secreta
ris van het Comité.
hebben vooral te lijden onder de offi
ciële politiek van de russificatie. In
Armenië werden drie activisten onder
verdachte omstandigheden geëxecu
teerd. Zonder enig openbaar proces
werden zij schuldig bevonden aan de
explosie in de Moskouse metro in
januari 1977. Op de veertigste ver-
Jaardag van het Sowjet-Nazi pact van
1939 hebben 45 mensen gedemon
streerd voor een onafhankelijk Est
land, Letland en Litouwen. Tien acti
visten van de Krimtataren, die mas
saal door Stalin van de Krim naar
Centraal Azië werden gedeporteerd
en geen toestemming krijgen om te
rug te keren, zijn gearresteerd en
twee anderen pleegden zelfmoord. De
jonge Moestafa Dzjemilow uit zijn
derde strafperiode uit.
Joden
Terwijl vorig Jaar een record aantal
(50.000) Joden mochten emigreren, is
het aantal vergunningen begin van
dit Jaar drastisch beperkt. De Joodse
schrijver Igor Goeberman werd be
schuldigd van handel in gestolen ico
nen. Goeberman erkende dat hij ico
nen restaureerde, maar ontkende dat
hij wist dat zij gestolen waren. Hij is
werkzaam geweest voor het onofficië
le blad „Joden in de USSR".
Etnische groepen in de Sowjet-Unie
Psychiatrie
Twee leden van de Vrije Algemene Unie van Arbeiders: Vladimir
Borisow en Lew Volochonski. Borisow is inmiddels voor de derde
keer in een psychiatrische inrichting opgenomen.
Samizdat
Op dit moment zijn er in de
Unie ongeveer 25 onofficiële
dat-publikaties". Het eerste
dat-materiaal werd geprod
door de Krim tataren in 1957
bekendst is het tijdschrift vocf'
senrechten, de Kroniek van
gebeurtenissen, waarvan sim
reeds 53 nummers zijn verscl
ECHT
ïaal r
be
iet n;
ta t
Van de officiële werkgroep tegen het
misbruik van de psychiatrie zijn gear
resteerd Alexander Podrablnek en
Vjatsjeslaw Bachmin. Bij Irina Griw-
nina en Jewgenl Nikolajew is huiszoe
king gedaan en veel materiaal dat
betrekking had op het misbruik van
de psychiatrie werd in beslag
genomen.
De druk op de werkgroep is sterk
toegenomen. De psychiater Alexan
der Volosjanowitsj werd gedwongen
om te emigreren. De opzet is om de
groep te elimineren.
In de Sowjet-Unie is opgericht de
Initiatiefgroep ter bescherming van
de rechten van invaliden. Met name
naar aanleiding van de Paralympics
die niet in de Sowjet-Unie worden
gehouden, beginnen de invaliden zich
te roeren en beklagen zij zich over
hun positie.
Ook de arbeiders in de Sowjet-Unie
laten van zich spreken. Zij stellen dat
er in hun land geen organen zijn die
de belangen van de werkende bevol
king objectief kunnen verdedigen.
Een groepjes arbeiders richtte dan
ook een Vrije Vakbond op, maar de
leiders werden gearresteerd en in psy
chiatrische klinieken opgesloten. De
Vrije Vakbond werd op gewelddadige
wijze ontbonden.
Kort daarop werd een nieuwe vrije
vakbond opgericht, de Vrije Algeme
ne Unie van Arbeiders (SMOT). Ook
van deze vakbond werd een tiental
leden gearresteerd en de bekende ar
beiders-dissident Vladimir Borisow is
voor de derde keer in een psychiatri
sche kliniek opgenomen.
Alleen al in Litouwen zijn et
verschillende publikaties. De
teiten hebben hun pogingen
Poiski (Onderzoekingen) de
drukken geïntensiveerd. De
teuren Valeri Abramkln, Vikl
kirko en Joeri Grimme zittejni
voorarrest. Een andere
PJotr Egides, werd gedwongen
greren. In Leningrad versche
eerste feministische tijdschrift
wen in Rusland.
enthc
edewei
Utree
dr. F.
•r een
in hi
ilogiscl
in de
lis tori:
[dat
nleu
ïof bu
In Moskou werd de schrijver
theker Viktor Nekipelow op zi
gearresteerd en de steun en
laat van de dissidentenbei
Tatjana Velikanowa werd di
politie van haar bed gelicht,
maanden heeft men niets
haar vernomen. Ten slotte
hoogtepunt van de arrest
worden genoemd de verbannl
de Nobelprijsdrager voor de
Andrej Sacharow.
e vr |4
Felix Swetow, de schrijver van.
de poort voor mij" en de 70
Zala Banionisjeva zijn uit de 1
sche schrijversbond gezet om
het hebben opgenomen voor
Sacharow.
Waarden
iuseu
illect
;t ge<
kunr
erm
gelde
erd en
isltief
eb ter
^strand
•onnen
ruimt
versite
m< >ot aa:
j ege va
n onze
SM
al naa
en bes
van
d" om
De dissidente bewegingen in te dag
jet-Unie verenigen zich rond|e rech
zelfde waarden, die zijn vastf
de Slotakte van Helsinki. Zelfl
aangezicht van vervolging zoJ
boven beschreven, zijn de deel|
eraan vreedzaam, gematigd t
vuldig in het verzamelen
feitenmateriaal.
Hun politieke inzichten
een breed spectrum, van co
tisch tot conservatief. Maar
nemers staan redelijkheid
dachtenuitwisseling en heiT,
gen, terwijl zij krachtig stelli ^la.^r
men tegen geweld en extemisr3 oat
Van een onzer medewerkers
AMSTERDAM In een Amsterdams ziekenhuis ls gisteren
op 65-Jarlge leeftijd de jazzmusicus en arts dr O. F. (Boy)
Edgar overleden. Hij had Juist zijn drukke hulsartsenpraktijk
in de Bijlmermeer opgegeven om zich weer Intensiever met
muzlekmaken bezig te houden.
Dat laatste deed hij de laatste jaren
vooral niet zijn „Boy Edgar-sound".
groeperingen Nederlandse Jazzmusi
ci. soms versterkt met buitenlandse
solisten. Wat de samenstelling betreft
lag bij zijn ensembles het accent na
drukkelijk op de saxofoonsectie,
waarvoor hij als autodidact met veel
gevoel voor klankverhoudingen com
posities en arrangementen schreef,
die duidelijk geïnspireerd waren door
de werkstijl van zijn grote Ameri
kaanse voorbeeld Duke Ellington.
Boy Edgar werd al ln het begin van de
Jaren dertig door de Duke beïnvloed.
Hij was in zijn jonge Jaren een zeer
verdienstelijk trompettist, die met
nadruk zijn stempel drukte op de
kwaliteit van 's lands beste vooroor
logse jazzorkest, de Moochers. Na
vele naoorlogse omzwervingen en
muzikale activiteiten in binnen- en
buitenland vierde hij als actief jazz-
beoefenaar ln ons land een eclatante
come back: als leider van Boy s Big
Band. een gelegenheidsorkest dat
tien Jaar lang een se mi-permanent
bestaan ging leiden. Vele vermaarde
jazzmusici konden in die jaren in het
denkbeeldige gastenboek van de
band worden bijgeschreven. Tot de
bekends ten behoorden de tenorsaxo
fonist Ben Webster en zangeres Nina
Amerika
Toen de band door Loevendie werd
overgenomen en dr. Edgar een leer
stoel in de Verenigde Staten ging
vervullen diende de periode zich aan
waarin hij op kleindere schaal ging
opereren. Vanuit het Shaffy-theater
met workshops en de Boy Edgar
sound, waarvan nog niet lang geleden
een LP werd uitgebracht waarin deze
Amsterdamse „dr. Jazz" zijn liefde
voor Ellington nog eens gestalte gaf.
De dood van Boy Edgar mag een
groot verlies heten voor de Neder
landse jazzwereld.
ESTA organiseert een Shakespeare-marathon
AMSTERDAM - ESTA. een Engels-
talig toneelgezelschap zal proberen
het record „Shakespeare-lezen" te
verbeteren. Dat gebeurt op 28 en 27
aprtl in het British Travel Centre in
Amsterdam.
Het record „Shakespeare-lezen"
staat op 37 uur en 22 minuten. Met
deze Shakespeare-marathon pro
beert het gezelschap aandacht te ves
tigen op zijn ongunstige financiële
situatie
Het gezelschap bestaat twee en'een
half Jaar en brengt Engelstalig thea
ter in de oorspronkelijke taal Tot nu
toe heeft de groep veertien produk-
tles uitgebracht waarvan ln totaal
180 voorstellingen zijn gespeeld. Het
ESTA werkt zonder subsidie. Voor de
8hakespeare-marathon worden spon
sors gevraagd
VISSERIJNIEUWS
Tont uit zee TV SO
LIMUIDEN - StOO k( tont. >30 kisten tarbot en
trlet. SS kisten ksbeljsuw. 485 kisten wijting. 1340
kisten schol. 288 kisten tchsr. 51 kisten diverse
Prijzen per kilogram Tont uit f gr toog
ll.47-113T.tr m 13.6a-13S0.tarbot20 74-lS40.tr
tong U 87-U 03. gr m tong 13.80-12.08. kl m. tong
18 85-1534. kl m 15 77-15 52. Tong I 17.45-17 IS
Tong D 18 48-16 08. Tong I 17.76-1810. Tong O
18 50-13 42. Zalm 16 01
Per 40 kilogram tarbot 804-382. griet 404-312.
kabeljauw I 220-140 kabeljauw n 224-140. kabel
jauw m 188-130. kabeljauw IV 140-80. kabeljauw
V 12 4 84 schol I 8SS8. schol D 100-80. schol UI 100-
82. schol IV VS76. wijting III 84-70 tongschar 27S
180. ham met kop 276-280. schar 52-28. teenbolk
63-51 poontjes 80-76, bot 40
KW 4 8000 KW II 44 400. KW 23 34 700. KW 25
24.800. KW 45 21 800. KW 51 12 800. KW 74 7500.
KW 88 15 900. KW 113 13 100. KW 117 23 800. KW
137 4 700. KW 141 9 500. KW 145 19 400. KW 149
8 500 KW 187 14 100 KW 173 2800. KW 175 19800.
KW 184 44 400. KW 214 2 600. KW 221 11800. KW
228 10 100. 8CH 254 12 800 UK 189 22 400 LJM 24
33 500. IJM 44 31 500. LUI 115 32 400. U* 154
5 400. UM 208 7 800
EINDHOVEN (ANP) Onge
veer zeventig zelfstandig wo
nende bejaarden en hulpbe
hoevenden ln Eindhoven heb
ben het gisteren zonder warm
eten moeten doen. De ruim der
tig vrijwilligers die de maaltij
den vijfmaal per week met hun
auto rondbrengen, lieten het
afweten. De vrijwilligers vin
den dat er een regeling moet
komen die het mogelijk maakt
dat nlet-verzekerbare kosten
die ontstaan na een eventuele
aanrijding tijdens het rond
brengen van het eten, worden
vergoed. Gesprekken hierover
met de gemeente hebben tot
nu toe geen resultaat gehad.
De vrijwilligers, meest
AOWers en WAO'ers, brengen
de maaltijden rond op verzoek
van de stichting bejaarden-
werk Eindhoven. Deze stich
ting wordt vrijwel geheel ge
subsidieerd door de gemeente.
De vrijwilligere krijgen een ki
lometervergoeding.
Directeur Vermeulen van de
stichting deelt het standpunt
van de vrijwilligers. Volgens
hem zou er een oplossing ge
vonden kunnen worden door
het kllometergeld te verhogen
en die verhoging ln een fonds te
stoppen, waaruit niet-verzeker-
bare kosten betaald zouden
kunnen worden. Een dergelijke
verhoging van het kilometer-
geld moet echter door de ge
meente worden goedgekeurd.
ROTTERDAM De werkgroep pros
titutie afdeling Rijnmond ls officieel
bij de Raad van State ln beroep ge
gaan tegen het besluit van de ge
meente Rotterdam een aantal eros-
schepen af te meren op diverse loca
ties (o.a. bij de Euromast). De werk
groep ls van oordeel dat de gemeente
met deze plannen de vrouw discrimi
neert Volgens de werkgroep handelt
de gemeente in strijd met de wet
omdat artikel 250 bis van het wet
boek van strafrecht prostitutie ver
biedt
De gemeenteraad van Rotterdam
sprak zich enkele weken geleden ln
grote meerderheid uit voor het afme
ren van enkele schepen aan de Park
haven en mogelijk Waalhaven met
het doel de overlast gevende prostitu
tie daarheen te verbannen. De raad
besloot tot dit beleid nadat plannen
om het Poortgebouw en omgeving tot
het eerste Nederlandse prostitutie-
centrum te bestemmen niet haalbaar
bleken.
Kijken naar wat een ander je wil laten zien.
Of met smakelijke korting naar
't toneel, cabaret filmhuis, ballet
concert
Iedereen onder de 26 jaar kan
ervan profiteren. Een héél jaar lang
voor maar 6 gulden 50!
In elke stad van Nederland.
.Informatie?: Vraag maar op je
gemeentehuis. Of bel 033 - 51908.
Aangeboden door dli blad tn samenwerking mei de SHehting Idi ite Reclame SIRE
egroej
eiger
eensc
Ned
ndien
Igen ai
zou
aang
centn
iriftel
en e
Innen
I heef
met i
:r zoi
P zijn
verg
lal 311
iter o
li, dat
apacit
heeft
lies z
voor
entei
maa
Igend
ins
onze
I/SCI
de i
ïse
ig E:
Ich s
le rij
irabar
de S
spoor
n. En
trdan
n het
apt o
ad g<
die
tr de
tegei
et me
naar
lijn A
appij
de
lijke
lOlltil
Jlnne
e trel
ttzoel
SlMt
Riblicane aangeboden door du blad in samenwerking met de Suchiing Ideele Reclame
lngen
n de;
K>llti(
tukkt
de e
Exc
i) ziel
aam i
midd
ngeti
d Nis
nden
loor
en o
Het r
apri