och meer vrijheid voor
Jjzondere instellingen
Biotechniek kan bijna alles
Kamer laat Beelaerts met vuur spelen
'nspraak over
ilunctie politie
en Spa graag. Maar.
dan wel geserveerd
mèt het flesje.
'Onderwijzers ook in
bestuur bijzondere school'
ïtsontwerp twee-fasenstructuur
rimeur in Enschede
De Keukenhof
is weer open
Overheid vindt
extra uitkering
onwettig
GEBR.
VAN VULPEN
Wethouders vier grote steden rammelend over Binnenhof:
)AG 28 MAART 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
ionze parlementsredactie
I HAAG De universiteiten en hogescholen zullen wat nauwer betrokken worden bij de
hting van het wetenschappelijk onderwijs in de zogeheten twee-fasenstructuur dan eerst
maafdoeling was. De bijzondere instellingen (zoals de Vrije Universiteit in Amsterdam) zullen
-hij wat meer vrijheid krijgen dan de Rijksuniversiteiten
■aan|jkt uit het wetsontwerp over de
fn. asenstruetuur dat minister
nh r ncierwiJs en Wetenschappen)
nneh landbouwcollega Braks (van-
Landbouwhogeschool in Wa-
^•"Hen) gisteren hebben ingediend
Tweede Kamer. De grotere rol
It toebedeeld aan universitei-
hogescholen is een van de
gen die In het wetsontwerp
zijn aangebracht ten opzichte van het
vorig jaar maart gepubliceerde voor
ontwerp van wet. In hoofdlijnen ls
het wetsontwerp echter vrijwel gelijk.
De bedoeling is dat het wetenschap
pelijk onderwijs In twee fasen wordt
ingedeeld. Er komt een eerste fase
met een cursusduur van vier Jaar. die
met een doctoraalextunen wordt ai
de bestuursvleugel In het hoofdge
bouw
o?heettingskoorts door wetsontwerp
*on*nze onderwiJsredactie
de PERDAM De indiening van
ptsontwerp heeft de bezettings-
ren 5 aan universiteiten verder doen
en. Behalve in Wageningen wor-
m iu ook universitaire gebouwen
teen gehouden in Utrecht en Am-
Ue im. Ook uit andere universi-
j'n eden kwamen protesten tegen
ons urnen van minister Pais.
enU
ran!fcademle?ebouw van de rijks-
ijn t^teit in Utrecht werd woens-
het ai bezet. De universiteitsraad
eel zlch hier achter de kritiek van
tab^etters op het wetsontwerp van
te Aan de Universiteit van Amster-
■oterwerd ^et Oudemanshuispoort-
;n". Jw omgetoverd tot actlecen-
■n. W Op het moment dat minister
ewepUn wetsontwerp op een pers-
het rentie openbaar maakte, beslo-
nlsnudenten aan de Vrije Universl-
doe# Amsterdam tot bezetting van-
er
ld te
loeie
md. 1
We
.En
de
inde:
rEI
JSCHEDE (ANP) De
woners van Enschede
ijgen de gelegenheid zich
Abti. te spreken over de wijze
iarop de politie van hun
ld zal moeten functione-
Jj^i. Uit een enquête zal
mjpcten blijken aan welke
raoKen de politie volgens de
or tschedeërs voorrang
iet geven,
rem.
)or j het vaststellen van de priori-
e Q^en is de Enschedese raad nauw
;rokken, te meer omdat het zo-
ïl mogelijk rekening houden
gyjt de wensen van de burgers
lverfnciële gevolgen kan hebben
n de gemeente,
ièeli
manier die nu in Enschede
rdt gevolgd om de politie meer
laten inspelen op wat er in de
v gjatschapp'jen leeft. noemt
en (jpfdcommissaris J. Valken een
in8 jneur. Het is volgens hem een
jeejliatief dat goed past in het stre-
ade).
ven om de politie meer te integre
ren in de samenleving
Ontwerpnota
De gepresenteerde ontwerpnota
over het Enschedese politiebeleid
geeft een fors aantal mogelijkhe
den om het politiewerk ln die ge
wenste richting te ontwikkelen.
Zo wordt gepleit voor een klein
schaliger aanpak, zodat de politie
dichterbij de burger komt te
staan. Ook wordt het belang on
derstreept meer te doen aan de
bestrijding van de kleine crimina
liteit de misdaadpreventie en de
voorlichting over verkeerszaken
■Als een uitgangspunt bij het her
structureren wordt de veralgeme
nisering van de politietaak be
schouwd. Dit houdt in dat er min
der specialisatie moet komen, wat
een efficiënter functionerend poli
tiekorps mogelijk maakt. Dat
heeft als positief gevolg een grote
re dienstverlening aan het
publiek.
-aat
om
E).
'°i>
3ono
it vc
jens
aan
van
Not
lorth
l ln
lijk'
lis ft
ontl
ot tl
huis
ADVERTENTIE
U bestelt Spa. U betaalt voor Spa.
Zorg dan ook dat u echte Spa krijgt.
Dus, Spa uit het flesje, met het
Spa etiket
Spa is natriumarm, met een^
verfrissende smaak.
gesloten. Voor die eerste fase kunnen
studenten maximaal zes Jaar inge
schreven staan.
Een beperkt aantal studenten kan
vervolgens doorstromen naar de
tweede fase. die een cursusduur heeft
van twee Jaar. Aanvankelijk wilde
Pais slechts veertig procent van de
studenten tot die tweede fase toela
ten. maar daar is hij nu van afge
stapt
Specialisatie
De eisen van de studenten zijn overal
gelijkluidend en worden ten overvloe
de nog eens herhaald ln een verkla
ring van het Landelijk Overleg van
Orondraden (LOG). De studenten
verwijten minister Pais dat hij het
negatieve advies van de Academi
sche Raad (het overlegorgaan van de
universiteiten) ln de wind heeft gesla
gen en zijn eigen plannen heeft door
gezet. Voor het parlement zou dat
voldoende reden moeten zijn om het
wetsontwerp af te wijzen.
De kritiek van de studentenorganisa
ties richt zich verder op de universi
teitsbesturen die al vooruit lopen op
de invoering van de tweefasenstudie.
Aan verschillende universiteiten zijn
al vierjarige doctoraalprogramma's
ln de maak
In de tweede fase kunnen studenten
zich specialiseren via een medische
opleiding (tot arts, apotheker e.d.i,
een beroepsopleiding, een onderzoek-
opleiding, (voor wetenschappelijk on
derzoekers) of een lerarenopleiding.
De laatste twee opleidingen duren
hooguit een jaar, de eerste twee Jaar.
De maximale inschrijvingsduur in de
tweede fase is twee jaar en drie
maanden.
De eerste fase van de opleiding kent
een „selecterende en oriënterende"
propedeuse, waarin de student zich
een jaar lang kan bezinnen op de
richting die hij/Zij wenst te gaan vol
gen. Tegelijkertijd wordt er geselec
teerd naar studierichting, wat een
grote betrokkenheid vraagt van staf
en studentendecanen, aldus het wets
ontwerp.
Een van de wijzigingen die de be
windsman onder druk van vooral
de bijzondere universiteiten heeft
aangebracht is dat het aantal studen
ten voor de tweede fase wordt vastge
steld door de universiteiten. De over
heid kan dat slechts achteraf bijstel
len via een algemene maatregel van
bestuur. Aanvankelijk wilde Pais de
overheid na de universiteiten ge
hoord te hebben de omvang laten
bepalen.
Pais noemde het gisteren vooral voor
de bijzondere universiteiten van be
lang dat er een kroonberoep mogelijk
is op bijvoorbeeld een weigering van
de minister om een verklaring van
bekostiging af te geven.
Parttime-student
Er is verder voor het eerst een rege
ling getroffen voor part-timestuden-
ten. Zij kunnen in gedeelten van ja
ren ingeschreven staan voor een stu
die en dus min of meer zelf bepalen
wanneer ze hun studie vervolgen.
De vrees dat een doctorandus die een
vierjarige opleiding heeft gevolgd,
straks moeilijker in de maatschappij
aan de slag zal kunnen dan een vijfja
rig opgeleid iemand, wordt door Pais
niet gedeeld. Hij wijst erop dat de
mogelijkheden na een vierjarige op
leiding misschien zelfs wel groter zijn.
gezien de gevarieerde samenstelling
van de studies, die straks meer afstu-
deermogelijkheden zullen moeten
hebben.
Experimentele studierichtingen kun
nen overigens al op 1 september met
de twee-fasenstructuur beginnen
Pais streeft ernaar de twee-fasen
structuur per 1 september 1981 alge
meen in te voeren.
CDA en WD in de Tweede Kamer
reageerde in een voorlopig commen
taar positief op het wetsontwep. De
PvdA-fractie liet daarentegen zeer
kritische geluiden horen. De socialis
ten constateren o.m. een 'ontoelaat
bare' ongelijkheid tussen bijzondere
en openbare universiteiten. Verder
heeft de fractie bezwaren tegen de
selecterende drempel voor de toela
ting tot de tweede fase. die „de vorm
van en vergelijkend examen dreigt te
krijgen".
De PvdA wil dat er voldoende ruimte
wordt gegeven voor reacties en com
mentaren op het wetsontwerp In de
fractie wordt overigens sterk betwij
feld of Pais het wetsontwerp wel tij
dig door het parlement zal weten te
loodsen.
Gisteren is voor de 31ste maal de Keukenhof geopend. Burgemeester Van der Louw van Rotterdam,
die als gastspreker optrad, wordt hier in de bloemetjes gestoken door een Haarlems bloemenmeisje.
Van een onzer verslaggevers
LISSE Gisteren heeft burgemees
ter Van der Louw van Rotterdam de
eenentwintigste Keukenhof geopend
waar dit seizoen de twintig miljoen
ste bezoeker wordt verwacht. De
Maasstedelijke burgemeester was
naar de bollenstreek gekomen ln ver
band met het Rotterdamse paviljoen
op de nationale bloemententoonstel
ling: „Leg eens aan ln Rotterdam."
De bollenstreek, die met de opening
van de Keukenhof, toegankelijk tot
en met tweede pinksterdag, de lente
heeft ingeluid, houdt op zaterdag 26
april het 33ste bloemencorso onder
het motto: Holland-wonderland, dat
zal rijden tussen Haarlem en Noord-
wijk.
De minder strenge winter heeft de
negentig Inzendingen op de Keuken
hof goed gedaan. De prille glorie van
deze internationaal befaamde bloe
men- en plantenhof ls reeds duidelijk
merkbaar. Ook ditmaal heeft de Keu-
Het onderwerp was haast zo oud als
de mensheid: het rijzen van ons dage
lijks brood, de bereiding van bier.
wijn. yoghurt, kaas en ketjap, het is
allemaal biotechnologie, het gebruik
van meestal microscopische le
vende organismen of hun produkten
om gewenste chemische omzettingen
te bereiken.
Maar dat „verborgen verleden" van
de biotechnologie was vooral een
kwestie van overgeleverd ambacht en
onbegrijpend vakmanschap, aldus
voorzitter W A. de Jong van de raad
van bestuur van TNO ln zijn ope
ningswoord.
De „glanzende toekomst" van de bio
technologie lag in het welbegrepen
toepassen van biologische processen,
waarbij zo nodig de erfelijke eigen
schappen van bacteriën wat bijge
steld werden, of hun werkzame stof
fen aan kunstmatige korreltjes vast
gehecht om daar verder hun functie
uit te oefenen. En aan die nieuwe
samenwerking zouden zowel biologen
als procestechnici zich nog duchtig
moeten aanpassen.
Toekomst
De mogelijkheden van die glanzende
toekomst werden kennelijk hoog aan
geslagen; er waren ongeveer vierhon
derd belangstellenden uit twintig lan
den, en dat is een ongehoorde op
komst voor de jaarlijkse TNO-confe-
rentie. Maar de taxaties van de direc
te mogelijkheden liepen duidelijk uit
een. Voor de beide Amerikaanse spre
kers kon nu. of morgen, zowat alles.
Dr R. E. Capel van Cetus, een van de
onderzoekbedrijfjes die zich op het
uitbaten van de nieuwe mogelijkhe-
Ons commentaar staat op pag. 5.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Onderwijzend perso
neel in het kleuter-, lager- en voortge
zet onderwijs moeten voortaan verte-
genwoordige kunnen zijn in het be
stuur van een bijzondere of gemeen
telijke school Belemmeringen hier
voor in de wetgeving moeten worden
opgeheven.
Dat stellen de PvdA-Kamerleden van
Kemenade. Stoffelen en Van Ooijen
voor in een initiatief-wetsvoorstel,
dat ze gisteren hebben ingediend bij-
de Tweede Kamer.
Voor de besturen van bijzondere
scholen willen de Kamerleden het
mogelijkmaken dat tenminste een
derde van hetbestuur wordt gekozen
door ouders, voogden of verzorgers en
temlnste een lid of ten hoogste een
derde van het bestuur door het perso
neel. Voor bijzondere scholen voor
voortgezet onderwijs zou dat moeten
worden uitgebreid met de bepaling
dat tenminste een bestuurslid en ten
hoogste een derde van het bestuur
kan worden gekozen door leerlingen
die ouder zijn dan zestien jaar
Voor onderwijskrachten van gemeen
telijke scholen willen de socialisten
het verbod om zitting te nemen ln de
gemeenteraad van de plaats waar ze
wonen en werken, opheffen.
Van onze sociaal-economische
redactie
kenhof de toegangsprijzen niet ver
hoogd
Het parkeerprobleem heeft men ge
tracht op te lossen door een accom
modatie te scheppen voor de 11.000
autobussen die er naast een stroom
van particuliere auto's wordt ver
wacht.
De Keukenhof ls dagelijks geopend
van 8 tot 20 uur. Het gehele park is
met invalidenwagens bereikbaar.
Ook het zelfbedieningsrestaurant is
voor invaliden aangepast. De ope
ning werd onder anderen opgeluis
terd door de Haarlemse bloemen
meisjes en tamboers en pijpers van
het korps Mariniers.
DEN HAAG De Nederlandse StikC
stofmaatschapplj ln Sluiskil handel»I
met haar toezegging van 560 gulderf
extra aan het personeel in strijd me»
het loonpauzebesluit. Dat conclu
deert de loontechnische dienst van
het ministerie van Sociale Zaken, dje
deze week bij de stikstofmaatschap
pij een onderzoek heeft ingesteld
Eerder deze week liet het bednjf wc:
ten dat alle werknemers acht maal
zeventig gulden schoon zouden krij
gen uitgekeerd Volgens de directie
en ook de Industriebond CNV gaat
het om een bestaand gebruik en is er
geen sprake van ontduiken van de
loonpauze
De industriebond FNV meldde ech
ter dat de Stikstofmaatschappij als
eerste op een geraffineerde manier de
loonmaatregel ontduikt. Dat bericht
was voor de loontechnische dienst
aanleiding om een onderzoek in te
stellen Over de exacte inhoud van
het rapport is nog niets bekend.
Ook bij het bedrijf is over de inhoud,
van het rapport nog mets bekend
Wel heeft men zich verbaasd over de
uitspraak van de loontechnische
dienst. Volgens een woordvoerder is
de directie nog steeds van mening dat
met het toezeggen van het bedrag
van 650 gulden niets onrechtmatigs
wordt gedaan." aldus een woordvoer
der van het bedrijf
ADVERTENTIE
Optimisme en twijfel op jaarlijkse TNO-conferentie
Van onze redacteur wetenschappen
ROTTERDAM Met biotechnologie kun je (binnenkort) alles (goedkoper) maken wat je
hebben wilt maar verkijk je niet op de jubelverhalen, want het is allemaal (heel) erg moeilijk.
Deze tegenstrijdige boodschap kon (uit de mond van verschillende sprekers) worden geno
teerd op een internationaal congres over de kruising tussen biologie en technologie in
Rotterdam.
den toelegt, had het over het „ver
vaardigen of veranderen" in die
volgorde van micro-organismen"
om te dienen als efficiënte, milieuhy
giënisch aanvaardbare, industriële
fabriekjes"
Prof. A. L, Demaln van het Massachu
setts Institute of Technology kondig
de koudweg aan dat we „binnen een
paar korte jaren het tijdperk van de
aardolie-chemie zouden verlaten om.
wat betreft energie en chemische
grondstoffen, het microbiologische
tijdperk binnen te treden"
Van dichter bij huis waren de gelui
den ook veelbelovend, maar scepti
scher Dr. J de Flines. directielid van
Gist-Brocades, waarschuwde voor de
bijna Jubelende verhalen over wat er
allemaal zou kunnen. „Die zouden de
valse indruk kunnen wekken, dat het
realiseren van die mogelijkheden ook
een eenvoudige opgave zou zijn"
Risico's
Van nog een andere kant legde dr L.
Ginjaar, minister van volksgezond
heid en milieuhygiëne, een accent op
de beperkingen. HIJ zag een „steeds
groeiende kans dat we het leven zoda
nig beïnvloeden dat we niet meer
weten hoe we verder moeten". Dat
gaf hem begrip voor mensen die om
beteugeling van het onderzoek vra
gen. Ginjaar zag een oplossing langs
twee lijnen.'De onderzoekers moeten
zelf hun verantwoordelijkheid tegen
over de samenleving dragen. En de
regering moet een overtuigend beleid
voeren om de risico s te beheersen.
Onderzoekers die zo n beleid hinder
lijk vonden voor de vooruitgang,
moesten maar bedenken dat het toch
goed voor ze was Want als er iets mis
ging. zou de overheid tóch moeten
ingrijpen, en zo'n ingreep zou waar
schijnlijk harder uitvallen, en minder
goed afgewogen.
Specialisten in
mechanische
huispijporgels
Vraagt uitgebreide doku-
mentatie of maakt geheel
vrijblijvend een afspraak
voor het bezoeken van onze
ateliers
Kerkorgelbouwers
Restaurateurs
GEBR. VAN VULPEN
Ambachtstraat 1
Utrecht
Telefoon 030-313541
„Ik pas op dr kanarie van de buur
vrouw en ik wilde met de poes hele
maal geen risico lopen."
door Jan Bezemer
DEN HAAG Rammelend met potten en pannen zijn de wethouders van de
vier grote steden over het Binnenhof getrokken om duidelijk te maken dat
minister Beelaerts van Blokland van volkshuisvesting met vuur speelt, en
wat in hun ogen nog erger is: dat de meerderheid van de Tweede Kamer hem
daarvoor de ruimte laat.
De stadsvernieuwing wordt in
het slop geholpen door gebrek
aan geld en door wijzigingen
in huurprijsberekeningen die
ongelijkheid en daarmee on
begrip onder de bevolking
veroorzaken, luidt de redene
ring.
De wethouders hebben afgelo
pen zomer een soort „Delta
plan voor de stadsvernieu
wing" gepubliceerd, waarin
zestien miljard gulden voor
tien Jaar nodig wordt geacht,
alleen om de oude wijken van
de grote steden te vernieuwen
of op zijn minst overeind te
houden. De onvrede van de
wethouders is gebaseerd op
het feit dat zij ln Den Haag
geen teken zien van verwerke
lijking van hun wensen. Daar
mee is echter niet gezegd dat
er nu niets gebeurt.
Problematisch ln dit verband
is. dat nauwelijks zichtbaar
kan worden gemaakt hoeveel
de Rijksoverheid besteedt
aan stadsvernieuwing. De be
dragen zijn vaak verstopt in
andere begrotingsposten, met
als gevolg dat de discussie of
de stadsvernieuwing al dan
niet prioriteit geniet van dit
kabinet een „welles-nietes"
spelletje wordt tussen rege
ring en regeringspartijen
enerzijds en opposlUe en ach
terban ln de steden ander
zijds.
Dit Jaar wordt ruwweg 1.8 mil
jard voor de stadsvernieuwing
uitgetrokken Daarbij wordt
niet gerekend met geld dat
andere departementen zoals
verkeer en waterstaat uitge
ven aan verbetering van de
wegen in de oude wijken. Van
dat geld wordt meer en meer
gebruik gemaakt Vroeger
bleef er nog wel eens geld
over. omdat het proces van de
stadsvernieuwing nog op
gang moest komen
Nu de aanspraken op de pot
voor verbetering van het leef
klimaat in de oude wijken toe
neemt. zal ook voorrang moe
ten worden aangegeven, met
als gevolg dat niet elk plan
voor uitvoering in aanmer
king komt.
Dat leidt tot pijn. Pijn die
vooral wordt gevoeld in de
oude wijken zelf, waar verbe
tering van de woningen of
nieuwbouw moet wachten en
waar elke dag voor mensen
die op zolder met pannetjes
het hemelwater moeten op
vangen teveel is. De woede
daarover krijgen wethouders
het eerst op hun bord
Iedereen us het erover eens dat
er meer geld moet komen voor
stadsvernieuwing Waar het
geld vandaan moet komen is
echter gezien de bezuinigin
gen een probleem. Een bloei
ende economie zou de kwestie
veel simpeler maken.
Beelaerts zei dat dit najaar in
een vraaggesprek in Trouw
als volgt: „Als Je krap in de
middelen zit, zal Je afweging
anders uitvallen. U moet dat
vergelijken met wat een wo
ningbezitter doet wanneer
zijn dak lekt Naarmate hij
over minder geld beschikt en
de lekkage nog niet echt pro
blematisch is zal hij de repa
ratie nog een Jaar uitstellen
De wethouders wijzen er nu
echter op. dat de situatie ln de
oude wijken dermate proble
matisch is dat uitstel van re
paraties van de woningen niet
langer verantwoord is Schae-
fer noemt dat „spelen met
vuur".
Buffer
Waar wethouders voorheen
nog wel eens op bewonersver
gaderingen wilden wijzen op
de kosten met als noodzake
lijk gevolg de hoge huren, is
men nu niet langer bereid als
buffer te fungeren voor de
woede ln de oude wijken Aan
het hoofd van de groepen be
woners trekt men op naar Den
Haag om daar voor extra geld
te pleiten
Er kan daar op veel begrip
worden gerekend, maar niet
op meer geld. Tenzij bij de
verdeling van de rijksgelden
andere keuzen worden ge
maakt. Ingrijpende andere
keuzen Het Economisch In
stituut Bouwnijverheid acht
tot het Jaar tweeduizend tach
tig miljard gulden nodig Cij
fers die ook In Den Haag niet
worden ontkend Misschien
dat bij het opstellen van de
nieuwe verkiezingsprogram
ma's de noodzaak daarvan
wordt onderkend
