ijnmondraad akkoord
let opslag petroleumgas
'Kunst van overheid
te koop aanbieden'
U kiest toch
voorkomplete
toilet-service!
I®1
De neus als het vergeten orgaan
Kamercommissie vraagt Pais
opheldering over open school
'Geen denkmonopolies
op grond van de bijbel'
Ceolat
erderheid voor LPG-terminal Europoort
Uw buik vol
van"Lucht"?
Stakingen van FNV beëindigd
Arrestanten vrij
door tekort cellen
Wordt een Hokatex halte.
Bent u van alle zorgen af.
'Geuren kunnen waardering voor elkaar veranderen'
~4AG 25 MAART 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
3
«n onzer verslaggevers
ERDAM De meerderheid van de leden van de
{ïondraad zal Instemmen met het op grote schaal aan-
i en opslaan van vloeibaar petroleumgas (LPG) ln het
londgebled, mits voldaan wordt aan een aantal voor-
en.
verloren gaan, werd voorgerekend in
de Rljnmondraad. Als de terminal er
de beraadslagingen ln de
Iraad die bij het ter perse
i deze krant nog voortduur-
ïdle vanmiddag worden voort-
r is duidelijk geworden dat een
held Shell en BP groen licht
lj nfcn voor de aanleg van een
de" .PG-tenninal ln het Europoort
en n
le vi
venfcilnal kan er komen, vindt de
trheld van de Rljnmondraad,
te ke afvoer van hetgas zo snel
i (C.jk perpijpleiding zal gebeuren
'oori het open karakter vn de ter-
1J „hoor belde oliemaatschappijen
andi onderschreven.Dit laatste
X win dat ook derden er gebruik
'ordleten kunnen maken. Op den
tevioet dit ertoe lelden dat alle
n vrf van LPG in ons land op een
»ltJrordt gebundeld. BIJ een cen-
Ichzanvoerplaats ls de kans op
/oonken met het lichtonvlambare
t daumgas volgns deskundigen
nktilljk kleiner dan bij eenge-
1? D aanvoer.
:nui
"ebfiding
ilnh
tens
d, dl het dagelijks bestuur van het
ens «ar lichaam Rijnmond ls het
ïkziijk af te dwingen dat het gas
.Allet af aan vla een pijpleiding
vechrd wordt naar het achterland.
mans heeft staatssecretaris Ko-
oor Innenlandse zaken) nogmaals
rested dat ookde regering een-
ïeb, ar heeft voor afvoer van LPO.
rageisleldlng „zo veel en zo snel
self k ls."
tela
wSchtlng van de aanle& van -
eij>g zal de regering maxima Onder VTaChtaUlO
'T.n unn. A* onriar. vnrman V.'MVB a aaa.aa waaaa a*.
agei
wel komt, betekent dit een toename
van drieduizend arbeidsplaatsen, nog
algezien van de hoeveelheid werk die
de bouw van de terminal oplevert.
Donderdag moet de Rotterdamse ge
meenteraad zich ultapreken over de
vergunningaanvraag van Shell en
BP. Vrijdag ls het woord aan provin
ciale staten van Zuid-Holland.
Van een onzer verslaggevers
EDE Mensen die vanuit de
Bijbel één bepaalde politieke
stellingname de enig Juiste
achten, hebben het volgens
CDA-voorzltter P. Steen
kamp bij het verkeerde eind.
„Er mag een eerlijk en op
recht politiek meningsver
schil zijn tussen christenen
maar geen alleenvertonings
recht op grond van de bijbel,
aldus Steenkamp, die gast
spreker was op het gezamen
lijk congres van de christelij
ke en katholieke slagers
bonden.
Steenkamp zei te zijn opgegroeid tij
dens de Duitse bezetting en ln die tijd
een grondige hekel te hebben gekre-
Steenkamp op slagerscongres:
gen aan denkmonopolies. Maar ook
was hij ln dit verband geschokt door
een toespraak van de toenmalige AR-
voorman Jan Schouten ln de gerefor
meerde kerk van Uithoorn, begin Ja
ren vijftig. Schouten had toen op
grond van bijbelteksten betoogd dat
Nederlands-Indlë nooit verloren had
mogen gaan.
Steenkamp zei ln zijn rede enkele
malen dat het christenzijn voor alle
facetten van het leven geldt. Als voor
beeld noemde ruj Vietnam. Vele dor
pen hadden zich daar tijdens de oor
log overgegeven aan het communis
me, omdat ze geen zaak hadden waar
voor ze konden staan, want het be
wind ln Saigon was corrupt De enige
dorpen die zich wel verzetten (uitein
delijk overigens vergeefs) waren dor
pen met een overwegend christelijke
bevolking.
De CDA-voorzltter citeerde ln dit ka
der ook de Nazl-mlnlster Speer. Hem
was tijdens het proces ln Neurenberg
gevraagd hoe het toch mogelijk was
geweest dat HlUer in 1933 aan de
macht was gekomen. „De Duitsers",
had Speer gezegd, „hadden het te
druk gehad met uitgaan en blerdrin-
ken, aan politiek deed men niet." Die
woorden van Speer gevetf ons te den
ken. zei Steenkamp. „We moeten ge-
tulgen en werken vanuit de biJbeL"
Op sociaal-economisch gebied waar
schuwde de CDA-voorzltter tegen
centralisme. Verwachten we te veel
van de overheid, dan ontstaat de situ
atie dat de overheid het niet aan kan.
Een gevaarlijke situatie want dan
kunnen mensen om een „sterke man"
gaan roepen.
Nieuwe voorzitters van de katholieke
en christelijke slagersbonden zijn res
pectievelijk de heren J. N. J. Straat
hof en mr. G. van Muiden. ZIJ zijn de
opvolgers van A. P. Goossens en H.
de Mooy.
Vandaag vóór twee uur antwoord gevraagd
Van onze parlementsredactle
DEN HAAG De Tweede-Kamercommissie voor onderwijs ls geïrriteerd door een persbe
richt dat minister Pais vorige week heeft laten uitgaan over de open schooL Volgens de
commissie bevat het Informatie die eerder ondanks dringend verzoek aan de commissie
werd onthouden tijdens een openbare vergadering over de open school.
Het PvdA-Kamerlld Van Ootjen heeft
als voorzitter van de commissie nu
een brief op poten naar het hulsadres
van Pais gestuurd, waarin hem om
opheldering wordt gevraagd. De mi
nister moet daar vóór vanmiddag Niet OD tild
twee uur op antwoorden, anders J
komt er alsnog een Kamerdebat over
de open schooL Dat zou dan nog deze
week moeten worden gehoudea
daan te maken. Tijdens het overleg
met de Kamercommissie heeft hij
zich daarover nogal ln het vage
gehuld.
In Den Haag Is gisteren het eerste exemplaar van het boek „Troelstra en het model van een nieuwe
staat" aangeboden aan PvdA-fractieleider Den Uyl. Het boek geeft een historisch overzicht van de
socialistische beweging ter gelegenheid van de vijftigste sterfdag van de socialistische voorman. Op
de foto v.l.n.r. Den Uyl, de auteur prof. Frits de Jong en de heer De Leeuw, directeur van het Instituut
voor Sociale Wetenschappen.
BIJ de commissie bestaat op een aan
tal punten grote onduidelijkheid over
wat Pals met de open school wil. Zo
liet de minister vorige week in het
persbericht weten dat hij de Stich
ting proefprojecten open school zal
vragen de aangevraagde ontslagen
voor de medewerkers van de veertien
proefprojecten (ln totaal 229) onge-
jlen voor de andere vormen
irvoer. Per binnenschip zal
«al vijfhonderdduizend ton
ar petroleumgas mogen wor-
jevoerd vanuit de LPG-terml-
luropoort, per trein maximaal
|»derdduizend ton en per tan-
;stens vijftienduizend ton.
FRANEKER (ANP) De 37-Jarige
Alida G. van der Woude uit Leeuwar
den ls gisteravond in Franeker door
een verkeersongeval om het leven ge
komen. ZIJ stak de parallelweg van de
rijksweg over en werd door een vrach
tauto gegrepen.
I\ A
?®3ruik van LPO zal de komende uC6Il VOOITSIIff
^Srm toenemen, ls de verwach-
'ooral de petrochemische in- OLDEBERKOOP (ANP) In Oos-
zal veel meer gebruik gaan tellingerwerf (F) ls de 74-Jarige Trijn-
van LPG ter vervanging van tje de Vries uit Noordwolde aangere-
Bolfuwe benzine). Als de terminal den door een vrachtauto en kort
ell en BP er niet komt, zullen daarna overleden. ZIJ stak met de
Sr zo'n zevenduizend arbelds- fiets een kruising over en verleende
ln ons land ln de toekomst volgens de politie geen voorrang.
J.
Van onze parlementsredactle
DEN HAAG Kunstwerken die de overheid ln het kader van de beeldende kunstenaarsrege
ling heeft gekocht, zouden particulieren moeten kunnen kopen. Dat vindt het CDA-Tweede-
Kamerlid Belnema en blijkt uit schriftelijke vragen die hij gisteren heeft gesteld aan minister
Gardeniers van CRM.
Op dit ogenblik ls het nog zo, dat minder geld verloren gaat met het
alleen kunstenaars zelf hun werk mo- opslaan van de kunstwerken en dat
r Do
>eda
lerw!
len:
ülun
n Ze
oek.
ug.
i Mil
N
^-Wo
waaj
lissli
Jwljl
lam]
um:|
:e.
:nt!
ADVERTENTIE
gen terugkopen binnen een termijn
van twee Jaar. In het geval de kunste
naar overlijdt kunnen nabestaanden
nog altijd het werk terugkopen.
De beeldende kunstenaarsregeling
(BKR) ls een regeling van het minis
terie van sociale zaken, waardoor
kunstenaars tegen Inlevering van
werk een behoorlijke boterham wordt
gegarandeerd. Door het sociale ele
ment ls het vaak zo, dat voor het werk
aanmerkelijk meer geld door de over
heid wordt gegeven, dan dat het op
de „vrije markt" zou opbrengen.
Een commissie beoordeelt het werk
en stelt nadien een bedrag vast, waar
na Rijk, provincies en gemeenten het
werk ln beheer krijgen. Een deel van
het gemeentelijke werk komt ln arto
theken terecht, waardoor particulie
ren het kunnen hurén. Kopen ls er
echter niet bij. Het beheer van het
rijksdeel van de kunstwerken ls ln
handen van CRM. Deze dienst de
dienst 's Rijks verspreide kunstmo
numenten kampt al jaren met
moeilijkheden voor wat betreft een
redelijke opslag. Het aanbod ls te
groot, de hulsvesting te klein; niet
efficiënt en ln vaak abominabele
staat.
de overheid zodoende wat kan bespa
ren op haar uitgaven.
De PvdA'er Kosto gaf lang geleden al
blijk voorstander te zijn van de moge
lijkheid tot het verkopen van kunst
werken. HIJ vindt dan wel dat het
geld, dat vrij komt door die verkoop
onmiddellijk weer moet worden be
steed aan de aankoop van kunst. Er
moet dan wel een ander prijsbeleid
worden gevoerd, want voor de parti
culier mag niet die prijs worden gere
kend, die de overheid voor het werk
biedt De burger hoeft Immers niet op
te draalen voor het sociale element
dat ln de regeling ls opgenomen, stelt
Kosto.
Het ministerie van crm is altijd fel
markt" voor kunstwerken helemaal
de nek wordt omgedraaid.
De bewindsman wilde aanvankelijk
de projecten per 1 augustus aan
staande laten aflopen, en de open-
schoolwerkwljze Introduceren bij be
staande onderwijs- en vormingsin
stellingen. Toen al aan alle open-
schoo lm edewerkers ontslag was aan
gezegd, liet hU aan de Kamer weten
ADVERTENTIE
Overmatige luchtophoping
in maag of darmen kan een
vervelend, opgeblazen gevoel
en pijnlijke spanningen ten
gevolge hebben. Dat is vaak
het geval na het eten van
bepaalde spijzen. Neem dan
Ceolat.Ceolat kauwtabletten
zijn aangenaam van smaak
en gemakkelijk in te nemen.
Ceolat helpt snel en doel
treffend.
een héle opluchting!
Uitsluitend verkrijgbaar bij
apotheker en drogist
Lees vooraf de gebruiksvoorschriften
Ketting van de poort
Van een onzer verslaggevers
ORONINGEN De Groninger poli
tie heeft vier arrestanten moeten vrij
laten omdat er in geen enkel huls van
bewaring plaats was. Van hen worden
er drie verdacht van Inbraak, de vier
de van verkrachting.
Volgens de wet mag de politie ver
dachten niet langer dan vier dagen
vasthouden; daarna moeten ze ln
voorlopige hechtenis worden gezet.
Er ls nog geprobeerde de vier onder te
brengen ln psychiatrische Inrichtin
gen, maar daar wilde men hen niet
hebben.
têgënstrnder* geweest van 'het verka Rp7PttprS QTHHII Iliet Hoofdinspecteur P. A. Spakman van
pen van kunstwerken uit de beelden- ucllC,'w;i|öf UVi de Groninger politie noemt het een
de kunstenaarsregeling. Men vindt in nn ultimatum
dat met het mogelijk maken van aan- 111 UP UlUIIiaiUllI
kopen uit artotheken een „vrije
Van een onzer verslaggevers
WAGENINGEN De bezetters van
de landbouwhogeschool ln Wagenln-
gen hebben gisteravond besloten niet
ln te gaan op het ultimatum van het
college van bestuur om vanmorgen
om tien uur hun actie te beëindigen.
dat hij geen kans zag zijn plannen
tijdig rond te krijgen. De ontslagaan
vragen moeten nu dus weer worden
teruggedraaid en de projecten wor
den met een Jaar verlengd.
Door aan de commissie niet de ge
vraagde informatie te verstrekken en
aan de buitenwacht wel, heeft Pais
geen recht gedaan aan het belang dat
aan een overleg tussen regering en
volksvertegenwoordiging moet wor
den gehecht, schrijft Van Ooljen.
„Naar aanleiding van deze ongebrui
kelijke gang van zaken" wil de com
missie onder meer weten welke stap
pen Pais sinds het overleg van vorige
week heeft genomen om ontslagen bij
de proefprojecten en bij het bureau
van de stichting te voorkomen. Ook
wil de commissie geïnformeerd wor
den over de voortzetting van de
proefprojecten.
de Groninger politie noemt het een
trieste zaak. „Ondanks pogingen van
de rechter-commissaris en de officier
van Justitie moet Je deze mensen
weer op de gemeenschap los laten.
Het gevaar voor recidive ls nu op z'n
zachtst gezegd niet uitgesloten."
Besparen
De heer Belnema vindt dat door de
verkoopmogelijkheid de kunstwer
ken beter tot hun recht komen, dat er
Van onze soc.-econ. redactie
DORDRECHT Met het verwij
deren van de kettingen van de
poorten van het bedrijf Boele's
Scheepswerven en machinefa
briek in Bolnes, eindigde gisteren
de voorlopig laatste staking in
het kader van de FNV-acties.
Het werk op dc werf heeft vier dagen
stü gelegen uit protest tegen de loon-
maatregeL Ook zaterdag en zondag
bleef de poort gesloten. De directie
wilde namelijk ln het weekend de
achterstand die gedurende de twee
dagen was opgelopen, inhalen door
enkele honderden werknemers te la
ten overwerken.
Volgens een woordvoerder van de In
dustriebond FNV ls de actie ln Bolnes
waar bijna 1300 mensen werken, ge
slaagd. De houding van de directie
noemde hij „kinderachtig". Zo zou de
directie als tegenmaatregel een ten
toonstelling en een filmavond voor de
250 Spanjaarden die ln het bedrijf
werken, hebben afgelast.
Het beëindigen van deze actie ls een
voorlopig einde van de reeks door de
FNV georganiseerde stakingen. Arte
Groenevelt, de voorzitter van de In
dustriebond FNV, stelde vorige week
dat wanneer de CAO-onderhandelln-
gen niets opleveren de Industriebond
in de afzonderlijke bedrijven acties
zal gaan voeren als verzet tegen het
uitschakelen van de vakbond door de
loonmaatregelen.
Een grote meerderheid van de bezet
ters wil de school bezet houden. ZIJ
houden er echter rekening mee, dat
de politie nog vandaag het gebouw
zal proberen te ontruimen.
Het ultimatum van het college kwam
zondagavond tot stand nadat de stu
denten de school al drie weken had
den bezet gehouden. Het Tweede-Ka
merlid Van den Anker (PvdA) heeft
het afgelopen weekeinde nog gepro
beerd te bemiddelen, maar dat heeft
weinig resultaat gehad.
De bezetters willen, dat het college
van bestuur een nieuwe brief naar
Den Haag schrijft, waarin duidelijker
stelling wordt genomen tegen de mo
gelijke invoering van een twee-fasen-
structuur aan de school.
„Alles wat ik hier In hula doe, is
altijd verkeerd
De keus is niet zo moeilijk. Hokatex zorgt
voor een komplete toiletservice. Een frisse,
hygiënische presentatie van de toiletten in
uw bedrijf.
Hokatex komt met de regelmaat van de
klok en
- bezorgt de schone handdoekrollen (1)
- vult de zeepcrèmevoorraad aan (2)
- houdt de luchtverfrissers in werking (3)
- verwisselt de hygienettes (4) (damesver-
bandwegwerpboxen.)
Met deze servicevoorzieningen in moderne
kleuren zijn de toiletten in uw bedrijf pas écht
kompleet!
Waarom belt u zelf niet even met ons hoofd
kantoor te Voorburg? Telefoon; (070) 69 40 31.
Hokatex heelt door het hele land vestigingen: Amsterdam, Best.
Deventer. Leeuwarden. Utrecht. Voorburg. Zevenbergen.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Geuren bepalen voor een belangrijk deel ons leven, maar over
de functie en het belang van onze reukzin is eigenlijk nog maar erg weinig
bekend. Zien en horen lijken de laatste jaren alle aandacht voor zich op te
eisen en het heeft er veel van weg dat het ruiken als zintuigelijke waarneming
een beetje in de taboesfeer is gekomen, in ieder geval erg op de achtergrond is
geraakt.
reukzin een waarschuwings
functie en helpt ons giftige
stoffen te vermijden. Daar
naast helpen geuren ons om
voedsel te vinden, terwijl ze
verder belangrijk zijn ln het
reguleren van de relaties tus
sen individuen. BIJ veel dier
soorten helpen geuren het In
dividu om zijn plaats ln de
sociale orde te vinden, zei
Köster. Zo markeren dieren
bij voorbeeld hun territorium
en laten daarmee tekens ach
ter voor mogelijke Indringers
Ook de seksuele relaties zijn
zeer strikt gereguleerd dooi
geuren bij veel diersoorten.
Om daar wat aan te doen,
hielden enkele „handelaren in
reukwaren" gisteren ln
Utrecht een zogeheten geur-
symposlum, waarop de neus
als vergeten zintuig ln hét
middelpunt van de belang
stelling stond. Naast het luis
teren naar enkele Inleiders
konden de deelnemers zich
naar hartelust uitleven ln het
tot zich nemen van allerlei
luchtjes en geurtjes. In de hal
van de Congreszaal stonden
zo'n honderdtwintig gewassen
opgesteld, terwijl men zijn
reukorgaan verder kon testen
bij een stand van de werk
groep chemische zintuigen uit
Utrecht.
Dr. E. P. Köster, als hoogle
raar ln de experimentele psy
chologie verbonden aan de
rijksuniversiteit van Utrecht,
ging uitvoerig ln op de beteke
nis van het ruiken ln het dage
lijks leven en ln het bijzonder
op het gebied van de seksuali
teit. In het dagelijks leven
merken we zelden op welke
functie onze reukzin vervult,
maar zodra het normaal func
tioneren van onze neus ge
blokkeerd wordt, hetzij tijde
lijk door verkoudheid, hetzij
permanent door ziekte, een
ongeval of door ouder worden,
realiseren we ons dat het ver
lies veel deprimerender ls dan
we ooit hadden gedacht, aldus
prof. Köster.
Orde
In de eerste plaats vervult de
In de dierenwereld hebben de
„seksuele geuren" op zich
weer verschillende functies
Ze kunnen een rol spelen bij
de aantrekking van de seksue
le partner over een zekere af
stand. Het beste voorbeeld ls
wellicht de stof die de vrouw
tjes van bepaalde vlindersoor
ten afschelden en die de man
netjes van dezelfde soort naar
hen kan toelokken over af
standen van twintig kilo
meter.
Geuren kunnen ook belang
rijk zijn doordat ze de hormo
nale toestand van de partner
kunnen veranderen, zoals ls
aangetoond ln experimenten
met muizen, waarbij de man-
netjesgeur het verloop van de
menstruatlecyclua van het
vrouwtje beïnvloedt. Ten slot-
te kunnen geuren zeer belang
rijk zijn bij het teweeg bren
gen en reguleren van de sek
suele daad zelf. Zo zullen bij
voorbeeld mannelijke muisjes
niet met vrouwtjes paren, die
niet in een vruchtbare periode
zijn.
De hamvraag ls natuurlijk of
geuren ook dergelijke functies
vervullen ln het seksuele ge
drag van de mens, aldus prof.
Köster, die zei dat hier nog
maar erg weinig onderzoek
naar ls gedaan. Daarbij gaat
het om vragen als: „bestaan er
menselijke feromonen (stof
fen die de andere sekse aan
trekken), herkennen de men
sen elkaar door de geur en
veranderen geuren de wijze
waarop men de ander waar
deert?"
Heimelijk
Ook al wordt er naarstig naar
gezocht, het ls op dit moment
niet te zeggen dat er menselij
ke feromonen zijn. Wel ls aan
getoond dat kinderen hun
moeders geur herkennen en
dat ook seksuele partners el-
kaars geur goed kunnen te
rugvinden temidden van an
dere mensengeuren. Ook ls ln
een aantal gevallen bewezen
dat geuren de waardering van
mensen voor elkaar verande
ren De hoogleraar merkte
verder op dat er geen directe
studies bestaan over de In
vloed van geuren op het te
weegbrengen of reguleren van
de seksuele daad zelf. In dit
verband zijn er vragen gesteld
over de interesse die mensen
hebben over de faecale en uri-
ne-achtige luchtjes en het mo
gelijke verband tussen deze
belangstelling en het seksuele
gedrag. „Kinderen vinden
poep- en pies-luchtjea op jon
ge leeftijd heerlijk en ln de
dierenwereld ls het elkaar be
ruiken rond de anale en geni
tale zones erg belangrijk," al
dus dr. Köster. „Dit gedrag
hebben we echter afgeleerd,
omdat het niet mag, maar het
gaat hier om heimelijke ver
leiders."
HIJ zei tot slot: ,Jk bevind me
ln een delicate positie, maar
heb me laten verzekeren dat
ln alle parfums deze luchtjes
zijn Ingebouwd en het zou
best kunnen zijn dat we op
deze manier dat beetje dierlij
ke als verborgen verlangen
hebben behouden. In die zin
zijn parfums te beschouwen
als vervangingsmiddel voor
natuurlijke seksuele geuren.
We „deodoriseren" ons aan
alle kanten, maar kennelijk
hebben we toch tets nodig".
