'Straat opgaan is zinloos'
Tekening van een lezer
Jnjaar: Nog vijf jaar
;::j veel zwaveldioxide
kroonjaar van 'queen mum'
'rouw Commentaar
emje is de bereidheid?
~at en zwavel
CNV-secretaris Gerrit Terpstra op vergadering:
Veel kritiek,
toch redelijk
'rapportcijfer'
Brabant zamelt
tien miljoen
kilogram glas in
Actief beleid
met goud bepleit
onderjurk
slaafs
gOEROAG 20 MAART 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
5
)hif
aantal niet-Nederlandstalige Daarnaast is ook de verdeling tus-
djn
ti
rde
l'ef
dei
ere]
nes,
M.
%rev
hel
:ren op Nederlandse scholen
estiit nog steeds. Nu al zijn het er
dan 75.000 en door voort-
1 ide immigratie en een relatief
geboortecijfer neemt het
kinderen van vreemde ko-
alleen nog maar toe.
lus! kk'ë worden de problemen
et voor scholen schept door de
ing onderkend. Minister Pais
al flinke aantallen extra leer-
iten ingezet om de opvang
es hinderen die behoren tot cul-
minderheden, te verbete-
Ook het gisteren door hem
An senteerde concept-beleids-
'tlla bevat een aantal goede voor-
Misschien is de verschij-
van het beleidsplan van de
er een goede aanleiding om
de vraag te stellen of de
en in ons land de lasten van
ivang van buitenlandse kinde-
"igenlijk wel eerlijk verdelen,
beginnen: de grootste con-
coi aljes van buitenlandse kinde-
geJ oen zich in de oude stadswij-
^voor. Daardoor krijgen de
in deze gebieden een extra
last op hun doorgaans toch
noeg beladen schouders.
beetje hulpeloos hief premier
Agt dinsdagavond in het tele-
r^re ournaal zijn hoofd op. „Weet
oivroeg hij verlegen glimla-
I aan de televisie-verslaggeef-
die hem had gevraagd wat de
van rlandse regering van plan is te
nu de Franse premier Barre
liets blijkt te kunnen verande-
an de halsstarrigheid van het
opg e parlement op het punt van
Wen jutlozingen in de Rijn. Nee,
doelist die verslaggeefster ook
want zoiets te bedenken is
Ts dan in het geval van de heer
boe niet primair haar werk.
opgewekte scène, hoe verza-
twijgend onze premier er ook
chte.
'tal inderdaad niet eenvoudig
iets te bedenken. Toch één
zou het eens aardig zijn als
èderlandse regering op het
ogenblik zich ook herinner-
it Frankrijk niet alleen zout
ons land exporteert, maar elk
fratj^k nog een behoorlijke dosis
d :1?
terb
•-tout komt in opgeloste toe-
j via de Rijn ons land binnen;
avel moeten we terug zoeken
sen openbaar en bijzonder onder
wijs erg scheef. Ongeveer de helft
van de buitenlandse kinderen zit
op openbare scholen, terwijl het
openbaar onderwijs, landelijk ge
zien maar een derde van het totale
aantal leerlingen omvat. Naar ver
houding zitten er dus op openbare
scholen veel meer buitenlandse
kinderen dan op bijzondere
scholen.
Het kan zijn dat de oververtegen
woordiging van buitenlandse kin
deren op de openbare scholen ge
heel veroorzaakt wordt door de
keus van de ouders. Dat element
Speelt zeker mee, omdat bij voor
beeld moslim-ouders bezwaar kun
nen hebben tegen christelijk on
derwijs. Maar er kunnen ook an
dere factoren meespelen. Zijn bij
zondere scholen, die vrij zijn in de
toelating van leerlingen, wel altijd
voldoende bereid om buitenlandse
kinderen op te nemen? We stellen
die vraag niet omdat we het ant
woord weten, maar alleen omdat
we wat vreemd aan kijken tegen de
scheve getalsverhouding op dit
moment.
in een aantal Franse wijnsoorten.
„Een conserveermiddel", zeggen
de producten over de zwavel; „een
hoofdpijnverwekker", zeggen de
consumenten die het koosnaampje
„Chateau Migraine" voor de
goedkopere Franse wijnen hebben
gereserveerd.
Misschien is het mogelijk dat de
keuringsdienst van waren aan de
grens op dit punt iets strenger kan
gaan optreden. Want laten we wel
wezen: het Rijnwater kunnen we
niet terug sturen, maar met een
partij wijn gaat dat heel wat mak
kelijker. En als we het helemaal
ernstig willen gaan nemen: er zijn
in de kwaliteitsklasse waar het hier
om gaat redelijke tot goede ver
vangingsmiddelen te bedenken en
dat kan van het Rijnwater helaas
niet gezegd worden.
Voor het terugroepen van de Ne
derlandse ambassadeur uit Parijs
(toch van de zwaarste diploma
tieke drukmiddelen) bleek het
Franse parlement niet gevoelig. Is
het niet mogelijk het parlement in
Parijs eens te testen met een wat
strengere wijncontrole aan de
grens?
door Henny de Lange
ROTTERDAM „We zijn In
gepakt door de regering en
werkgevers en wat doen we?
We pakken het! Het CNV
prfiflt niet meer met het parle
ment. Dat is onze reactie op
het monddood maken van de
vakbeweging. Dat schijnt Iets
afschuwelijks te zijn als het
CNV niet meer praat; dat
schijnt indruk te moeten ma
ken. Nou, lk denk dat we meer
indruk maken als we met z'n
allen vrijdag een snipperdag
nemen en naar Den Haag
gaan om te demonstreren te
gen de loonmaatregel."
Dit Is één van de ongekend felle reac
ties fel voor CNV-begrlppen die
neerdaalde op het hoofd van CNV-
secretarls Gerrit Terpstra die naar
Rotterdam was gekomen In het kader
van de gesprekken met leden en ka
derleden over de loonmaatregel,
waarover het parlement zich morgen
zal uitspreken.
Dat verscheidene CNV-leden de op
stelling van hun vakorganisatie hl
het loonconfllct moeilijk kunnen vol
gen en nog minder verkopen tegen
over FNV-collega's op hun werk, werd
overduidelijk ln de vergadering ln
Rotterdam.
'Slap'
Aan Terpstra de taak om het hoe-en-
waarom van de „slappe houding van
het CNV uit te leggen. „We hebben
brieven geschreven, we hebben ge
praat en geprobeerd Den Haag duide
lijk te maken wat onze argumenten
zijn tegen de loonmaatregel. Maar de
politiek is compleet doof voor de sig
nalen vanuit de vakbeweging. Er
wordt niet geluisterd naar wat werk
gevers en werknemers willen. Ook
demonstraties zoals de FNV die
houdt, blijken geen enkel effect te
scoren. Wat moeten wij dan nog
doen? De straat op gaan is volstrekt
zinloos. Daarom restte voor ons niets
anders dan de beslissing elk overleg
met het parlement of ln de Sociaal
Economische Raad over een verdere
invulling van de loonmaatregel te
weigeren.
En ik zeg erbij dat het de eerste keer
is dat het CNV zegt: we praten niet
meer, want er wordt toch niet naar
ons geluisterd. Ik kan dat geen slappe
houding noemen. En ik vraag me
gen de straat op willen gaan om te
demonstreren tegen de loonwet. De
overige honderddertig aanwezigen
zagen echter niets in de oproep „niet
alleen maar handjes te geven maar
ook eens een vuist te maken."
Al met al toch een redelijk rapportclj-
ger voor de wijze waarop het CNV
zich tot nu toe opgesteld heeft in het
loonconfllct, kon Gerrit Terpstra dan
ook tevreden constateren.
Hij was echter niet alleen voor een
rapportcijfer gekomen, vertelde hij.
minstens zo belagrljk was voor hem
de vraag wat er de komende tijd
gedaan moet worden.
.Moeten we. ook al is er een loon
maatregel van kracht, in de bedrijven
gaan onderhandelen of moeten we
gewoon niets gaan doen? Loon- en
arbeidsvoorwaarden worden nu cen
traal geregeld en dat betekent dat de
vakbeweging nu alleen nog maar af
spraken mag maken met de werkge
vers over dingen die geen geld kos
ten." legde hij uit. „Voor alle dingen
die wel wat kosten zal dispensatie
(vrijstelling) aangevraagd moeten
worden."
Dispensatie
En reken maar dat wc dat laatste
zullen doen, was de unanieme reactie
van de zaal. De leden bleken het er in
Rotterdam volmondig over eens te
zijn dat het risico van niet onderhan
delen groter is dan van wel onderhan
delen. omdat op die manier de schade
nog enigszins beperkt kan blijven.
„We hebben gevochten voor de auto
matische prijscompensatie. Dat kun
ne we toch niet zomaar laten wegval
len." meende een kaderlid. Het CNV
moet dan ook ln de bedrijven gaan
onderhandelen op basis van het ei
senpakket van vorig Jaar november,
vonden de leden. Uitgangspunt daar
van is en moet blijven de handhaving
van de koopkracht van de doorcon-
cludeerde Terpstra. HIJ voorspelde
dat het ministerie van sociale zaken
de komende maanden overspoeld zal
worden met dispensatleaanvragen
„Die mogelijkheid wordt geboden in
de loonwet en daar zullen we volop
gebruik van maken. Laat het ministe
rie daar alvast maar rekening mee
houden."
CNV-secretaris Gerrit Terpstra
aan het woord: 'Er wordt niet
geluisterd naar wat werkgevers
en werknemers willen
bovendien af of het werkelijk zo moe
dig zou zijn om met tienduizend man
de straat op te gaan met een vlag-
Twljfels
getje."
Terpstra kreeg al gauw blJvaL „Men
sen, we moeten niet altijd kijken naar
Tekeningen, bij voorkeur in liggend for
maat. sturen aan Trouw, jury politieke
prent, postbus 059. 1000 AW Amster
dam, Naam en adres aan de achterzijde
vermelden. Voor geplaatste prenten is er
een boekenbon.
ENINGEN (ANP) Minister
iailar (milieuhygiëne) verwacht dat
het overschakelen van aardgas
e en kolen, nog vijf Jaar het voor
t< land vastgestelde „plafond"
rlo«zde van zwaveldioxide
8 irden overschreden. Hij sprak in
V2 üngen op een symposium over
t0 vorm van luchtverontreiniging,
'en aanleiding van het beleidska-
kn dat volgende maand in de
Kamercommissie wordt behan-
id,
ste<
lafond van 500.000 ton zwavel-
ges«e was vorig Jaar al met 40.000
Boo verschreden. aldus de minister.
I Hasting zou dë komende Jaren
plopen tot 600.000 650.000 ton.
Dopte dat door al aangekondig-
q ytfstrljdlngsmaatregelen het pla-
«ii Si9.!?. weer zou worden bereikt.
bjj ijdelljke overschrijding weet
/j ar aan het feit dat de overheid
geleden heeft verzuimd tijdig
«gelen te nemea
De kosten van het bestrijdingspak-'
ket sanering van zwaar belaste
gebieden en ontwikkeling van ont
zwavelingstechnieken zouden jaar
lijks enkele honderden miljoenen gul
dens belopen. Dat staat tegenover de
schatting van meer dan een miljard
gulden schade die zwaveldioxyde
jaarlijks aan materialen en gebouwen
toebrengt. De schade voor mens en
dier (luchtwegen) is volgens minister
Ginjaar moeilijk te schatten.
HU zag geen aanleiding om af te
wUken van het advies van de Gezond
heidsraad, de limiet voor zwavel
dioxide in de lucht te leggen bij 75
microgram per kubieke meter. Gin
jaar zou graag zien dat andere landen
dezelfde strenge norm aanleggen,
-maar de Europese Gemeenschap
hanteert 120 microgram. Ook een ge
meenschappelijk beleidsplan voor de
bestrijding van zwaveldioxide was.
ondanks het grensoverschrijdende
karakter van de verontreiniging, tot
nog toe niet haalbaar gebleken.
de manier waarop de FNV ln actie
komt Laten we toch onszelf blijven
en ons niet schuldig maken aan het
brallerige gedoe van de FNV." Een
ander lid: Jk wil best demonstreren,
maar 't nare is dat ik nooit weet
achter welk spandoek lk kom te lo
pen op de televisie. Die lui van de
televisie zUn er volgens mU op uit de
zaak zo te manoeuvreren dat wij al
tijd anders over zouden komen dan
onze bedoeling ia."
Vuist
Evenals op eerdere vergaderingen liet
de uitslag van de stemming of er al
dan niet gedemonstreerd moet wor
den, aan duldeUJkheld niets te wen
sen over. Twintig leden zouden mor-
Verscheldene leden maakten dulde-
UJk zich „zwaar ln de steek" gelaten
te voelen door „deze christelijke rege
ring, die wU toch in t zadel geholpen
hebben."
„Deze regering baseert het beleid niet
op wat de werkgevers en het meren
deel van de werknemers wil, maar op
wat een minderheid binnen de FNV
wil," reageerde Terpetra.
„Door dit alles wordt het Inderdaad
moellUk de overheid te geloven. Ze
zeggen alUJd dat Je moet geloven wat
de overheid zegt, maar daar heb ik nu
toch wel mijn twUfels over. Als bU
voorbeeld gezegd wordt dat de inko
mens van vier keer modaal er ander-'
half keer meer op achteruit gaan dan
die van de modale man, dan ia dat
niet alleen veel te weinig, maar bo
vendien roept dat ook de nodige vra
gen op. We moeten maar aanemen
dat dat allemaal klopt. En zo zUn er
nog wel een paar dingen, waarover lk
mijn twijfels heb," aldus Terpstra.
TILBURG (ANP) In de provincie
Noord-Brabant wordt ongeveer een
derde deel van de hoeveelheid afvalg-
las door de Inwoners ln glasafvalbak
ken gedeponeerd. In cijfers uitge
drukt betekent dit dat bet afgelopen
Jaar tien mUJoen kilogram glas werd
Ingeleverd voor hergebruik. De overi
ge 22 miljoen kilo wordt nog steeds
met het gewone huisvuil meegege
ven. Het Brabantse glasproject wordt
pas lonend wanneer 39 procent van al
het afvalglas ln de bakken terecht
komt
Ton Brugman, lid van het college van
Gedeputeerde Staten van Noord-Bra
bant. zei in Tilburg dat de
eerste maanden van dit Jaar een op
brengst te zien geven waarbij net
quitte gespeeld wordt. HU sprak ter
gelegenheid van de opening van een
informatiestand van het glasproject
in de hal van het Tllburgse gemeente
huls.
DEN HAAG (ANP) De PvdA-frac-
tle in de Tweede Kamer meent, dat er
een beter gebruik van onze goudvoor
raad kan worden gemaakt Minister
Van der 8tee (financiën) zal ln overleg
moeten treden met de president van
De Nederlandsche Bank om tot een
actiever beleid te komen.
In schriftelijke vragen aan de minis
ter wUzen de socialisten Wöltgens en
De Vries op berichten dat de markt
waarde van de goudvooraad 1,7
miljoen kilogram van De Neder
landsche Bank tussen half Januari en
half maart met meer dan 15 miljard
gulden gedaald ls. De huidige goud
prijs per kilo zou meer dan 2500 dollar
lager zUn dan de prijs, die het Inter
nationale Monetaire Fonds bU de
laatste goudveiling maakte.
Volgens de Kamerleden zou de ftmcu-
ge goud- en devlezenvooraad van de
bank aanzlenüjk groter kunnen zUn.
Indien de monetaire autoriteiten po
sitief hadden gereageerd op de sug
gestie van de PvdA-fractle in de
Tweede Kamer in Januari van dit Jaar
om een actiever beleid te voeren.
Illül
IC!
I o
Iemand die het klaarspeelt hartje
winter een bloemetjeshoed te
dragen zonder uitgelachen te
worden moet een opmerkelijke
vrouw zijn. Koningin-moeder Eli
zabeth van Engeland, ook behal
ve haar hoed gehuld ln wat wel
zUn genoemd 'haar enige afschu
welijke kleren', speelt het alUJd
weer klaar.
Maar deze kleine, ronde dame
wier lichtblauwe ogen, soms door
een waas van tranen, zoveel Brit
se geschiedenis van deze eeuw
waargenomen hebben, ls dan ook
de meest beminde vrouw van
Groot-Brittannië.
Haar koosnaampje van het ene
einde van het e 11 andkoninkrijk
tot het andere ls „Queen Mum".
En Cyril Smith, de grootste (naar
omvang) man in het Lagerhuis,
was bepaald geïnspireerd toen
hij onlangs, in haar tegenwoor
digheid ln het Lagerhuis, opper
de dat de tachtigste verjaardag
van de Queen Mum op 4 augus
tus een nationale feestdag zou
moeten zUn.
Het denkbeeld sloeg meteen aan,
hoewel premier Margaret That
cher het wat tot ware proporties
terugbracht met de suggestie dat
het misschien meer in de lijn zou
liggen, gezien de wijze waarop de
natie over de koningin-moeder
denkt, plaatselijke feesten te or
ganiseren. Eén ding staat buiten
irijf: plaatseUJk of landelijk, het
wordt de prettigste koninklijke
gebeurtenis van het Jaar.
De Britten hebben een aangebo
ren eerbied voor leeftijd, maar
het is niet het feit dat de konin
gin-moeder tachtig wordt dat de
Britten haar kroonjaar zullen vie
ren. Hoe meer haar vroegere on
derdanen over haar vernemen,
des te meer zUn ze dankbaar voor
wat de kroon won toen de verle
gen, stotterende hertog van York
haar ln 1923 overhaalde met hem
te trouwen.
ZU was op een na het Jongste der
tien kinderen van de graaf van
Strathmore and Kinghorne (van
wie gezegd wordt dat hij elke dag
van zUn leven plumpudding at).
Een Schots meisje dat als lady
Elizabeth Bowes-Lyon op haar
vrijheid was gesteld en niet veel
voelde voor het inruilen daarvan
tegen de formaliteit van een hu-
weUJk met de zoon van koning
George de VUfde. Maar oude.
adellijke families en zU woon
de in Glamls Castle als een af
stammelinge van een van de per
sonages In Shakespeares Mac
beth aanvaarden bepaalde ver-
an tw oordelij khederv
Een biograaf heeft haar laten
zeggen: „Het was nüjn plicht met
Bertie te trouwen. Ik werd daar
na op hem verliefd."
Dat was gelukkig voor iedereen.
Want toen koning Eduard de
Achtste in 1936 zUn troon opgaf
voor een tweemaal gescheiden
Amerikaanse en zUn hoogst ont
redderde broer besefte dat hU de
troon zou moeten bestijgen, was
zU daar ««n rijn zij als een granie
ten rots. zoals ze in de Highlands
staan. ZU hielp hem zUn gestot
ter overwinnen, maakte hem het
regeren gemakkeUJker en bereid
de hun dochter Elizabeth op het
koningschap voor.
De „Queen Mum" kwUt zich
energiek en enthousiast van haar
ruim honderd officiële verplich
tingen per jaar, bUna altijd met
die hoed op haar hoofd, parels
om de hals en handschoenen tot
de elleboog. Het zUn de merkte
kenen. zegt ze zelf, van het fami
liebedrijf. Toen een menigte bU
een gelegenheid eens wat sterk
opdrong, zei ze glimlachend maar
krachtig: „Wilt u de tentoonges
telde goederen niet aanraken?"
Wat zegt ze over die kleuren aan
haar persoon? „Ze houden de
mensen vroUJk ln dit vreselijke
klimaat."
In het openluchtzwembad te
Moekou kun Je het hele Jaar door
mensen zien spartelen, 's Win
ters wel met een badmuts op,
want een bevroren haardos lijkt
niet goed te zijn voor de Inhoud
van de hersenpan en voor alles
wat daar aan vast zit Een ander
zomers beeld in winters Moskou
is ijsjes etende mensen op straat.
In het verre oosten van de Sow-
Jet-Unie kun je nog bizarre re
beelden aantreffen. Hier een ge
noeglijk onderonsje in de rivier
Zeya, bij de stad BlagowesJ-
tsjensk, vlak bij de Chinese
grens. De In het kille vierkant
door warm verpakte bewonde
raars omgeven hobby schijnt erg
in trek te zijn bij studenten en
leraren van het landbouwkun
dig instituut daar.
BUna was ze door de douane,
maar door een stom ongelukje
kwam een Indonesische smokke
laarster mooi ln haar hemd te
staan, figuurlijk èn letterlUk. Het
gebeurde op het vliegveld van
Djakarta, waar ze vanuit Singa
pore arriveerde, een stad waar
veel smokkelwaar vandaan
komt Haast had ze alle formali
teiten op het vliegveld vervuld,
toen er iets op de grond viel: een
horloge dat uit de richting van
haar onderjurk bleek te komen.
Zoiets geeft natuur UJk te denken,
en mevrouw werd dan ook on
middellijk door vrouweUJke dou
aniers tot op het hemd gefoul-
Ueerd. Onder haar rokken had ze
zeker honderd horloges aan haar
ondergoed vastgemaakt. Negen
ennegentig hadden het gehou
den, maar een losgelaten draadje
van dat ene heeft haar de das
omgedaan.
Gaarne wil lk even zeggen dat
vrouwen van nature slaafse, on
derdanige wezens zUn. Dat zie Je
aan de mode. Komen er een paar
kerels in Parijs die roepen: hup
meisjes! Allemaal weer lange rok
jes! En braaf en gedwee gaan de
vrouwtjes weer lapjes kopen. Zo
doen miljoenen vrouwen wat een
paar kerels roepen. Over emanci
patie gesproken! AlsJebUeft! Nee
hoor. Ik zie het nlet met die
emancipatie. Dat zie Je aan die
rokjes. Ooit mannen gezien die
zich laten dresseren door een
paar vrouwen: korte broeken,
lange broeken, korte broeken,
lange broeken?
(Brief van een Alkmaarse vrouw
in het feministisch maandblad
OpzU)