Oekraïnse kerk
is zorgenkind
Uit café Hoppe
meegesleept
naar de Krijtberg
Leiding en theologen
in vertrouwenscrisis
Uit brieven van lezers
Trouw
Conferenti<S
Vergadering
vrouwenbond
afgelast
Bezinningsdag van
verontruste vrouwen
Preken Luther
in Siberië
gevonden
In RK kerk:
VAN DA A
VOORBIJGANG
DONDERDAG 20 MAART 1980
KERK
TROUW/KWARTET
INDE
s==
Van een onzer redacteuren
AMSTERDAM Na de Nederlandse bisschoppen zijn nu de
bisschoppen van de Oekraïne naar het Vaticaan ontboden om
daar met de paus een bijzondere synode te gaan houden.
Deze Oekraïnse synode lijkt erg plot
seling uit de lucht te vallen. Specula
ties hadden bij voorbeeld de Franse
en de Braziliaanse bisschoppen als
eerdere kanshebbers aangemerkt
voor zo'n gebeuren; bovendien leek 'n
synode ook voor de paus zo tijdro
vend dat hij wel even zou wachten
met een volgende.
Toch Is de Oekraïnse kerk een be
kend zorgenkind ln de familia Roma
ns In de Oekraïne zeil bestaat zij
alleen nog ondergronds met nog
maar zeer weinig priesters en mis
schien een enkele verborgen bis
schop. De Oekraïnse met Rome geü
nieerde kerk werd kort na de oorlog
door Stalin opgeheven, de leden
mochten lid worden van de Russisch-
orthodoxe kerk. Veel Oekraïnse ka
tholieken zouden zich ln de oorlog
geen waarachtige Sovjetburgers heb
ben betoond.
Vooral ln Noord-Amerlka, maar ook
ln Frankrijk en elders groeide de Oe
kraïnse kerk ln ballingschap. Het be
treft doorgaans conservatieve groe
pen. met sterke anti-sovjetgevoelens.
Nu zouden ze zo graag een symbool
van saamhorigheid hebben, een pa
triarch zoals de andere orthodoxe en
geünieerde kerken die kennen. Hun
voorman ls de hoogbejaarde aartsbis
schop van Lwow. kardinaal SllpyJ.
die na Jarenlange gevangenschap nu
als balling ln Rome woont.
Onverzettelijk
Het past echter helemaal niet ln de
Vaticaanse „Ostpolltik" om die na
tionalistische en an tl-communisti
sche gevoelens van de Oekraïners ex
tra prikkels te geven. Tegelijk wil
deze paus graag dat de christenen
zich onverzettelijk tegenover de com
munistische regimes opstellen, dus
prees hij hun martelaren en hun ge
loofsijver uitbundig, toen hij vorig
Jaar ln het Amerikaanse Philadelphia
was. de hoofdzetel van de Amerl-
Van een onzer verslaggevers
BAARN De huishoudelijke verga
dering van de gereformeerde vrou
wenbond. die vandaag ln Amersfoort
zou worden gehouden, gaat niet door
Gistermiddag besloot het bestuur de
vergadering af te gelasten met het
oog op dc verwachte moeilijkheden
ln het openbaar vervoer. De vergade
ring ls uitgesteld naar donderdag 27
maart, weer ln Amersfoort.
De bliksemactie van de gereformeer
de vrouwenbond voor hulp aan Cam
bodjaanse vluchtelingen heeft ruim
61.000 gulden opgebracht. Het resul
taat komt via het Rode Kruis
ten goede aan het werk van Eva den
Hartog
kaanse Oekraïners. Het feit alleen al
dat de paus daar een bezoek bracht
gaf al aan dat hij de Oekraïnse kerk
weigenegen ls. Maar een eigen patri
arch. nee.
Om het nog wat Ingewikkelder te
maken: het wil bepaald niet boteren
tussen de geünieerde Oekraïnse kerk
en de Russlsch-orthodoxen. Het Vati
caan wil Juist met de orthodoxen
goede banden. Het bezoek aan Tur
kije ln november vorig Jaar heeft de
oecumene met het oosten een duide
lijke stimulans gegeven.
Een Jaar geleden schreef de paus een
brief aan kardinaal SllpyJ vooruitlo
pend op het 1000-jarig bestaan van
het christendom in die streken. De
Russlsch-orthodoxen vroegen om op
heldering, omdat naar hun mening de
paus weer de oude opvatting deed
herleven dat alleen gemeenschap met
Rome waarachtig christendom moge
lijk maakt en de rest toch duidelijk
minder van kwaliteit ls. Kardinaal
Wlilebrands moest toen de Russische
metropollet JoevenaliJ haastig uitleg
gen dat de Unie van Brest-Lltovsk nu
eenmaal voor de Oekralners-ln-bal-
llngschap veel betekent, maar dat zij
niet als model geldt voor de verhou
ding tussen Rome en de orthodoxie.
Wlilebrands erkende dat door het be
staan van geünieerde kerken nieuwe
spanningen zijn ontstaan met de or
thodoxie. maar dat dat niet moet
betekenen dat de laatste als voor
waarde voor oecumene de opheffing
moet eisen van de geünieerde kerken.
De kardinaal maakte ln de brief van
de gelegenheid gebruik om duidelijk
te stellen dat de Russlsch-ortho
doxen evenzeer erfgenamen zijn van
de duizend Jaren christendom als de
Oekraïners.
Van een verslaggever
AMERSFOORT Het actiecomité
van verontruste vrouwen ln de Neder
landse Christen Vrouwen Bond
(NCVB) houdt zaterdag 22 maart een
bezinningsdag ln de „Orachtkerk",
Lieve Vrouwenstraat 17 te Amers
foort. Op deze bijeenkomst, die kwart
over tien begint, zijn welkom geest-
verwante vrouwen ln en buiten de
NCVB, die de ongerustheid omtrent
de koers van de NCVB delen. Ter
sprake komen deze onderwerpen: het
karakter van de dag; de taak van de
christenvrouw nu, en: de christen
vrouw en de veranderende moraal.
Sprekers zijn: mevrouw C. L. Beer
man-de Roos, kinderarts, en Ir. J. van
der Graaf, algemeen secretaris van de
gereformeerde bond ln de hervormde
kerk.
door A. J. Klei
De Kelzersgrachtkerk
In de vrolijke jaren dat onze
redactie nog aan de Nieuwezijds
zetelde, gingen wij menigmaal
koffie (of iets anders) drinken in
café Hoppe. Nieuwe collega's
voerden wij zo spoedig mogelijk
derwaarts teneinde te bevorderen,
dat zij zich bij ons geheel op hun
gemak zouden voelen.
Aan deze bezigheid nam ik actief
deel en naar zich denken laat,
volstond lk bij de bejegening van
verse vakbroeders niet met wat
oppervlakkige praat, maar stootte
lk binnen de kortste keren door
naar het hogere. Ik stelde hun dan
de vraag of zij hun hart reeds aan de
neo-gotiek gegeven hadden en
Indien zij bedremmeld
antwoordden van niet, sleepte lk
hen terstond mee naar de Krijtberg,
schuin achter Hoppe.
Nlet-Amsterdammers dienen te
weten dat de Krijtberg een door
Alfred Tepe aan het eind van de
vorige eeuw gebouwde neo-gotlsche
kerk ls. De objecten van mijn
zendingsijver duwde lk een der
zijdeuren in en als hun ogen gewend
waren aan het halfduister,
ontwaarden zij een hoge, slanke
ruimte, die op uitbundige wijze
getuigde van een rijk rooms leven.
De veelkleurige, omhoogstrevende
pracht van het interieur leverde mij
verscheidene bekeerlingen op.
Dat was ln die dagen hard nodig.
Neo-gotische kerken werden bij
aantallen neergehaald, de mensen
waren nog niet toe aan het
koesteren van de neo-gotiek. Ik wél,
zoals uit het voorgaande duidelijk
geworden kan zijn, en ik schreef een
vlammend artikel onder het
opschrift: „De Krijtberg moet
blijven!"
Aan mijn opwekking ls zonder
mankeren gehoor gegeven. De
Krijtberg staat nog steeds te pronk
en nu zijn er foto's en tekeningen
van, alsmede voorwerpen uit die
kerk te zien op de bescheiden
tentoonstelling „Schoon en vroom",
die ter gelegenheid van het
honderdjarig bestaan van de Vrije
Universiteit te Amsterdam tot 11
april ln het hoofdgebouw van deze
universiteit gehouden wordt.
Wat heeft zo'n roomse kerk van
doen met het eeuwfeest van een
universiteit van gereformeerde
komaf? Volstrekt niets, maar lk
vermoed dat de Inrichters van de
expositie bij het verzamelen van
schone en vrome zaken uit 1880 en
daaromtrent, op het gereformeerde
erf te weinig aantroffen, dat de
moeite van het aankijken waard
was. ZIJ hebben toen iets geplukt
van wat opbloeide bij de
rooms-katholieken, met wie de
gereformeerden trouwens, naar het
woord van Abraham Kuyper, de
stichter der VU. stoelen op
eenzelfde wortel des geloofs.
Het schone en vrome van
gereformeerde kant ls geleverd door
de Kelzersgrachtkerk ln
Amsterdam, aan de wieg waarvan
zeer nadrukkelijk dezelfde Kuyper
stond. Hij bedisselde dat een
architect van naam dit bedehuls
voor de dolerenden zou bouwen. Het
werd G. B. Salm, die doopsgezind
was en ais ae oroeders
aanmerkingen maakten op het feit
dat geen gereformeerde
bouwmeester uitgenodigd was. had
Kuyper ter verdediging koning
Salomo bij de hand, die voor de
tempelbouw geen Jood, maar een
heiden nam.
Toen Salm zijn ontwerp gereed had,
konden de gereformeerden kiezen
uit zeven mogelijkheden voor de
voorgevel, alle ln verschillende
stijlen drie ervan zijn bewaard
gebleven en op de tentoonstelling te
zien en de keus viel op de meest
opzichtige variant.
Deze aardige bijzonderheden haal
lk uit de catalogus van „Schoon en
vroom", een zeer royaal
geïllustreerd boekje, dat met zorg
samengesteld is door John Vrieze
(voor de gereformeerden) en Peter
van Dael (voor de katholieken). Zij
geven een naar mijn oordeel
bevattelijk en helder beeld van wat
in beide groepen leefde aan
denkbeelden over religieuze kunst
en ze werken zo toe naar uitvoerige
beschrijvingen van de beide kerken,
waaraan de tentoonstelling is
gewijd. Ik raad iedere
belangstellende, die niet in staat ls
vóór de 1 le april „Schoon en
vroom" te bezoeken, krachtig aan
dit boekje te bestellen. Het kost
maar vijf gulden.
Ik heb geamuseerd en soms
eningszins verbijsterd kennis
genomen van de visie van Kuyper.
aan wiens aandacht werkelijk niets
ontsnapte en die zich zelfs
bezighield met het uiterlijk van
vrouwelijke kerkgangers. En in het
katholieke kamp hield pastoor Jan
Willem Brouwers zich bekommerd
bezig met de schaarse kleding van
de beelden, die dienden als boeken
der leken. Als ik goed begrijp, had
De Krijtberg
men zowel ln de Romana als in de
Reformatie weinig op met bloot en
dat geeft, naast die wortel des
geloofs. ook een mooie band.
Over die beide verrukkelijke
kerkgebouwen, de Krijtberg en de
Keizersgrachtkerk, heb ik al meer
dan eens op deze plek geschreven.
Ik zie er daarom nu, met moeite,
van af.
Niet op lijst
waarin opgenoman: De Rotter
dammer, met Dordta Dagblad,
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leldse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenre Tammtnga
Directeur mg. O Postma
HOOFDKANT OOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
Wbauisfaat 131 Amsterdam
lel 020-913456
teie* >3006
Postyo 66 00 00
8snk Ned Oed.efOer*
Re*snnqnr 23 00 12 574
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
lei 010-115568 (abonnementen
en berorging)
tel 010-115588 (redactie)
tel 115700 (uitsluitend voor
advertenties)
Westbiaak 4
Rotterdam
REGIO OEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
tel 070-469445
(abonnementen en bezorging)
tel 070-469445 (redactie)
Ie' 070-468864 (uitsluitend voor
Parkstraat 22 Oen Haag
REGIO NOORO/OOST-NEDERLANO
(abonnementen en bezorging
Postbus 3
8000 AA Zwolle
lel 05200-17030
Meecmarkt 56 2wo*e
Abonnementsprijzen
Per maand f 16.98
Per kwartaal 1 50.95
Per half iaar 1 01.80
Per jaar 201.60
Ad r r*fa"e*en op
aanwaag
abonnementenop-
i adressen boven)
Opgave 'amJieoencnten 9-19 30
var maandag t'm vntdag Op
zondag van 16-20 uur teiet 020-
9'3456
Opgave mm
020-936668
Mw-Adv afdekng poelbus 433
'000 AK AMSTERDAM
Ad'eswvmgen ueskjitend schnf-
AMSTERDAM In een bi
bliotheek in de Siberische stad
Chabarowsk is een in 1524 ge
drukt boek met preken van de
kerkhervormer Maarten Lu
ther gevonden, to meldt het
blad van de evangelisch-lu-
therse kerk ELK. De door de
Wittenberger drukker H. Luft
gedrukte prekenbundel draagt
de titel „Over de handel en de
woeker". Hoe dit boek ooit in
dexe afgelegen stad in het
uiterste oosten van de Sowjet-
l'nie. aan de grens met Mands-
joerije, terecht is gekomen, is
volledig onbekend.
De beslissing van het ARP-bestuur
om de heer Aantjes niet kandidaat
voor de Tweede Kamer te stellen is
een klap ln het gezicht van de honder
den kiesverenigingen die dat hadden
voorgesteld. Ook wordt nu ln feite
afgekeurd wat de partijleiding op dat
punt gedurende pak weg 25 Jaar
heeft beslist. De leiding wist hoe de
stand van zaken was en heeft ge
meend dat er geen bezwaar was tegen
een politieke loopbaan. De huidige
machthebbers zien dat blijkbaar an
ders. Of ls gezwicht voor de aandrang
van bulten de partij? Vindt men dat
een lastig christelljk-sociaal opere
rend politicus, die daarenboven ook
nog redevoeringen houdt contra neu
tronenwapens en dergelijke geen
kans meer moet krijgen? Zeker is ln
ieder geval dat de kiezers niet de kans
krijgen uit te spreken hoe zij over
deze zaak denken. Dat ls des poedels
kern. De kiezers alleen komt het
recht toe te beslissen wie het vertrou
wen geniet: de heer Aantjes of zij die
hem zo graag politiek willen execute
ren. De beslissing van het partijbe
stuur zal de geschiedenis Ingaan als
een stupide beslissing.
Fijnaart A. Schrier
Niet op lijst (2)
Hannle van Leeuwen en Jaap Boers-
ma wat zijn dat voor mensen. Eerst
lid van de Tweede Kamer, dan er uit
en nu er weer ln. Kom nou. maak er
geen politiek spelletje van. Dat ze
geschrapt zijn heeft mijn volkomen
Instemming. Een teken dat wij niet
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korle reacties op in deze krant gelezen
berichten, artikelen en commentaren, en niet voor open brieven, gedichten,
oproepen of reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te
worden). De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor. Hierover of over
het niet plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wij helaas niet corresponde
ren. Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw, Postbus 859.1000
AW Amsterdam. Bij publikatie worden naam en woonplaats van de schrijver
vermeld.
om hen verlegen zitten. Geef liever
Willem Aantjes weer een kans.
Groningen J. Heys
Niet op lijst (3)
Met grote waardering nam lk kennis
van uw commentaar op de onbegrij
pelijke beslissing van het AR-bestuur
Inzake Aantjes. Dankbaar ben lk ook
voor uw „advies": Aantjes hoort wél
op de lijst; de kiezers horen zich uit te
spreken over wat Aantjes niet gedaan
(verzwegen) heeft én over wat hem
aangedaan ls; een „niet-verkiesbare
plaats" lijkt ln deze unieke zaak het
meest verkieslijk. Dit noem lk pas
een goed evangelisch en tegelijk de
mocratisch geluld. Ik hoop en bid,
dat nu het bestuur van de ARP met
geen advies komt. de partij alsnog
oren zal hebben naar dit Trouw-ad-
vies. Ter overweging zou lk het alge
meen bestuur nog het volgende wil
len geven. Ik las ergens, dat ln de
regels van de Benediktljner orde ls
vastgelegd, dat als er onbelangrijke
beslissingen genomen moeten wor
den, de abt met de oudsten dat best
afkunnen. Maar moét er een belan
grijke beslissing genomen worden,
dan moeten alle monniken gehoord
worden en de laatste die wat zeggen
mag isde Jongste monnik. De
zaak-Aantjes ls ook ln de ogen van
het algemeen bestuur kennelijk be
langrijk. Laat de partij er aan mee
werken, dat „alle monniken gehoord
worden", tot en met de Jongste.
Emmen G. Gommer
Kootwijk-mast
Blijkens Trouw van 18 maart zal de
radiomast van Kootwijk naar bene
den worden gehaald. Kan hij niet
dienstbaar gemaakt worden tot het
opwekken van energie? Een paar pro
pellers er aan en klaar is Kees
Putten
D. Veefkind
FNV-demonsratie
Ik hoop dat de heer Kok, zijn bestuur
en leden maandagavond het tv-pro-
gramma over de Hongerwinter 1944/
1945 (óók NCRV!) hebben gezien. Ik
zou ze dan ln alle gemoede willen
vragen of zij het toch eigenlijk niet
beschamend vinden, deze beelden
ziende, te (gaan) staken of demon
streren, omdat wij een pas op de
plaats moeten maken dan wel een
weinig terug moeten in ons inkomen?
Aalsmeer F. Doornebal
FNV-demonstratie (2)
kok zegt dat hij voor de arbeiders ls,
maar door die stakingen worden juist
de gewone mensen getroffen, want
mensen die een auto hebben komen
toch wel bij hun werk, maar de gewo
ne mensen moeten lopen. Ook de
kleinere zaken worden erdoor getrof
fen want die verkopen op zo'n dag
niets. Dus weer treft het de arbeiders,
dus wederom een grote leugen.
Amsterdam mevr. Homma Harmsen
BALTIMORE (ANP) Voorstellin
gen en inscripties uit de vroeg-chris-
telijke tijd kunnen het bewijs leveren
dat ln de eerste eeuwen vrouwen wer
den toegelaten tot het priesterschap
en zelfs het bisschopsambt. Dat is de
mening van de Amerikaanse archeo
loge Dorothy Irwin.
Volgens haar ls er echter systema
tisch aan dit oude bewijsmateriaal
geknoeid of worden de voorstellingen
die haar stelling staven gewoonlijk
ontoegankelijk gehouden voor publi
citeit.
door Pieter van der Ven
AMSTERDAM De verhouding tussen theologen en leiding van de roomskatholieke kerk
lijkt op een dieptepunt, zodanig dat men zelfs van een vertrouwenscrisis kan spreken. Dat valt
te lezen in het zojuist verschenen nummer van het Tijdschrift voor Theologie, een driemaan
delijkse uitgave van voornamelijk de katholieke universiteiten van Nijmegen en Leuven.
Het tijdschrift geeft een uitvoerige
analyse van de Romeinse procedure
die vorig jaar tegen prof. Schille-
beeckx werd gevoerd. De zaak-Schil-
lebeeckx ligt overigens sindsdien stil.
althans niemand weet wat er verder
aan ls gedaan sinds Schillebeeckx in
Rome aan de tand is gevoeld.
Het Tijdschrift voor Theologie, waar
van Schillebeeckx de hoofdredacteur
ls. constateert dat de relatie tussen
theologen en bisschopen ln vrij korte
tijd grondig ls veranderd. Tijdens het
concilie ln de vroege Jaren '60 lieten
niet alleen de Nederlandse bisschop
pen zich graag van advies dienen
door als progressief bekende theolo
gen. De laatste Jaren wordt alleen nog
maar gehoord dat theologen er zijn
om als ondergeschikten de kerkelijke
leer en het kerkelijk gezag te verdedi
gen. De huidige paus zit nog sterker
op dece lijn dan zijn belde voorgan
gers. Vijftien jaar geleden wilden bis
schoppen nog wel eens hun dank
baarheid betuigen voor het werk van
theologen, nu ziet men slechts een
woud van vingertjes die waarschu
wen of zelfs priemend beschuldigen.
Zijkamertje
Tijdens het „gesprek" dat de congre
gatie voor de geloofsleer met Schille
beeckx had, mocht ln een zijkamertje
prof. Bas van Iersel de wacht houden.
Hij ls exegeet en dekaan van de theo
logische faculteit ln Nijmegen. Op
het laatste moment kreeg Schille
beeckx bij wijze van compromis toe
stemming om Indien gewenst met
Van Iersel overleg te plegen. Maar
Van Iersel mocht niet bij het gesprek
zelf zijn. Van Iersel heeft nu de hele
gang van zaken rond deze procedure
uiteengerafeld. Hij heeft zowel aan de
hand van de procedure-voorschriften
als met zijn herinnering aan de feite
lijke gang van zaken bekeken of hier
sprake was van een strafproces, of
van een Informatief gesprek.
HIJ komt tot de conclusie dat men in
gemoede niet van een gewoon onder
houd kan spreken, omdat daarvoor te
zeer een fundamentele ongelijkheid
en ongelijkwaardigheid bestaat tus
sen enerzijds de „verdachte" theo
loog en anderzijds de commissie. Van
Iersel meent dat er ln feite wel dege
lijk sprake ls van een „proces"; door
het echter niet zo te noemen lijkt -
ten onrechte rechtsbescherming
voor de betrokken theoloog onnodig.
Van Iersel gaat ook na of en ln hoe
ven* het veelgehoorde argument op
gaat. dat geheimhouding ter bescher
ming is van de theoloog. HIJ komt tot
de slotsom dat bepaalde vormen van
geheimzinnigheid de betrokkene
rechtstreeks benadelen. Volgens Van
Iersel ls de huidige procedure onaan
vaardbaar als middel om de rechtzin
nigheid van een theoloog te testen.
Hij doet een flink aantal suggesties
om binnen het raam van de bestaan
de bepalingen de praktijk althans te
verbeteren.
Misslag
In hetzelfde nummer van het tijd
schrift geeft de Jezuïet Plet Schoon-
enberg, oudhoogleraar ln Nijmegen,
een antwoord aan zijn medebroeder
Jean Oalot. Deze Belgische theoloog
was één van de ondervragers ln de
zaak-Schillebeeckx. Luttele dagen
vóór dat gesprek had hij voor de
Vaticaanse radio ln feite gezegd dat
Schillebeeckx ten Schoonenberg en
Küng) er ketterse ldeeén op na hiel
den over Jezus Christus. De directeur
van de Vaticaanse radio, ook een Je
zuïet. kwam zich naderhand bedrem
meld bij Schillebeeckx excuseren
voor deze misslag.
Galot heeft onlangs ook een boek
geschreven waarin hij poogt aan te
tonen wat er allemaal niet deugt aan
de theologie van mensen ais Schoon
enberg en anderen. Vroeger schreef
Oalot vooral boeken over het heilig
Prof. Van Iersel (1) en prof. Schillebeeckx.
hart van Jezus en het onbevlekt hart
van Maria. Orappenderwijze werd
wel eens gezegd dat Galot meer car
dioloog dan theoloog was. Maar zowel
In „Vers une nouvelle christologie"
als in ..Christo contestato" bindt hij
de strijd aan met de theologen die
volgens hem de oude concilies, vooral
Chalcedon, verwerpen of althans niet
meer voldoende aanvaarden. Schoon
enberg toont in een niet erg toegan
kelijke theologische beschouwing
aan dat Galot ternauwernood de goe
der trouw met halve citaten zijn op
vattingen he«ft verdraaid en slecht
begrepen. De redactie van het tijd
schrift wil zich medeverantwoorde
lijk weten voor de „dienst" waarvoor
theologen zijn opgeleid en vrijge
steld. Dat is niet het behartigen van
de „public relations" der kerkelijke
leer. maar het „uitleggen van de tra
ditie binnen de contekst van onze tijd
en de geloofstaal behoeden voor slij
tage en vervlakking. Theologie heeft
zo ook een storende functie ln de
kerkgemeenschap, iets van een loyale
oppositie, juist uit zorg voor de ge
loofwaardigheid van het geloof."
Tijdschrift voor Theologie, 86/1.
Postbus 35, Nijmegen - losse nummer
15.
HIJ ZEI: EEN MENS HAD TW
ZONEN
De gelijkenis van de verloren zq v.
begint met een heel eenvoudig
gegeven: een mens had twee zot
Dat komt meer voor. Daar gaat on
precies om. Gelijkenissen gaani
dingen die meer voorkomen en jN K
daarom direct herkenbaar zijn. ;te 1
een verhaal, daarom: had. Precl fry
zoals lk kinderen hoor zeggen: ij
de conducteur, en dan gaat heti tie"
verder. Er is „een mens" en die 1 ga
twee zonen. Ook in het evangeli and
komt die situatie meer voor. Iki
aan die twee zonen die de wij ngi jujjc
ingezonden worden. De één zegt gtaa
goed, ik ga, en hij gaat niet; en d lgeZl
ander zegt: nee, en die gaat wel. omr
verder terug denk ik aan „de me jat i
Adam. Twee zonen, Kain en Ab( gaat
Het is duidelijk dat die zonen ni e nj
elkaar lijken. Meestal gaat het o x h;
een contrast. Er zijn ook roman pat
dit thema behandelen. Ik denk j ascl
het boek van Ritter: Kain en Ab waj
Twee zonen, dat betekent twee
kansen, twee mogelijkheden. Ie: en
die zonen heeft is vader. De vadt ^jei
dit verhaal ziet twee jongens vo<
zich. Wat zal er van hen worden? )ai^
zullen ze het doen in het leven? 1 da
hij er al iets van? Hier niet. Heti age]
nog helemaal opengelaten. Tocl
al een zekere orde in het verhaal
kennen, ook in de bijbel vaders i y ie<
veel meer zonen. Vaak is dat
onoverzichtelijk. Hier is het leve W(J,
teruggebracht tot twee
mogelijkheden. Twee zonen, dal
betekent twee levens, twee lt
richtingen, tweeërlei wil en wena
oriëntatie en uitkomst. Er zit al
meteen een spanning in deze sin CI1
mededeling. Hoe zullen die twee juc
houden, maar ook: hoe zal die vj
zich houden en reageren op wat
doen en willen? Want misschien 1(ie
het wel om hem? Er staat niet: e (la
waren twee broers. Nee: een mer _er
had twee zonen. Het een of het a |e
Er loopt een diepe snee door dit
leven. Een wond. Zullen die tweef™
samenkomen? Ze hebben één
oorsprong. Hebben ze ook één d< j j
ELI
één voleinding?
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Minertsga: K. O.
man te Garsthuizen en Zandw
Aangenomen naar Apeldoorn:!
M. Roodenburg te Middelbu
bedankte voor Dordrecht; naarl
pen-Emst-Vaassen (voorganger!
vrijz.herv.): E. van Donselaar, f
te Kiel-Winde weer. L
Bedankt voor Tange-Alteveer ei[
Hemelum: T. S. Fahner, ka)
Zeist.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen te Harderwijk en
schede-Noord: A. de Snoo te M
te Zwolle: M. Brandes te Erme 1
Aangenomen naar Delfzijl:
6mit te Zaamslag.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Hoogeveen: C. v.i
te Yerseke.
Ds. C. F. H. van Titis
van Serooskerken
De synodale commissie van de e*
gelisch lutherse kerk heeft na g JU
den dolloquium doctum ds. C. j
van Tuil van Serooskerken te
kapelle toegelaten als pred: 'ei
Door de synodale commissie is va
een bijzondere opdracht vers le<
Ds. Van Tuyll (56) was tot 1971. v
vormd predikant te Biggekerk
werd toen eervol ontheven met
tus-bevoegdheid. Ds. Van Tuyllht
voelde mij liturgisch erg aang< in
ken door de lutherse kerk. Ik gl
de Middelburgse gemeente me
ken, werd er ouderling en do er
samen met de predikant het par)
rooster. Vandaar." Om te onde er
pen, dat er geen sprake is vai
breuk („dat zou ln deze oecumer
tijd ook niet meer kunnen"), ~A1
dominee gastUd in de hervo tsi
kerk gebleven. erl
ler
Geef een hele hoop, lnfon
dag TEAR Fund over de verho
tussen zending en ontwikkeling
m.m.v. ds. W. Verbaan, drs. J
Barneveld en D. Frans, zaterd
maart 10.30-16.45 uur, Paului r 1
Albertine Agnesstraat, Dord
Inf. tel. 03430-5030.
Open dag Nederlands Bijbel
tuut voor ieder die belangst d
heeft voor deze opleiding, vrijd (jc
maart 10.30-17 uur. Biltsewt
Bosch en Duin (tel. 030-784065) >Uj
Ontmoetingen (met speciale un
dacht voor islamieten ln Neder °P
voor predikantsweduwen m.m.i k<
J. 81omp, 11-13 april. Den Alen ïm
Laag Zuthem (tel. 05290-541) (1 e 2
Ung: 2-4 mei).
Vrij en zinnig jongerenwerk
derconferentie vrijzinnig jonj lc^
werk (12-20 Jaar). 12-13 april. Ver v:
de. Lage Vuursche Inf. en op(
030-317920 115
vir
Mondigheid in de gezondh
zorg. over de verhouding patiënt
11-13 april. Woodbrookershuis,
chem (tel. 05734-443)
Euthanasie, voor werkers in d
zondheidszorg m.m.v. E. Beermi ed
Roos en mevr. M. A Karsem
zaterdag 29 maart in Utrecht Ir
opg. Hospital Christian Felle
Nederland, tel. 03429-1314
