Europese kerken:
doorgaan met PCR
Grote belangstelling
bij dankdienst Buskes
Personalia
Koop geen vruchten
van de apartheid
Trouw
PREDIKANT(E)
Racisme in de jaren tachtig
EVOLUTIE?
Vrouw, Kerk, Tweederde Wereld:
""'Ei
ie
FNV wil met
de kerken prattf^
Doedko krijgt Ht]
van kerkleiding
11
JVRUOAG 14 MAART 1980
KERK
TROUW/KWARTET
Van onze kernredactie
AMSTERDAM De vergadering van de Europese kerken in Stockholm, bedoeld om het
oordeel te geven over het program van de wereldraad van kerken tot bestrijding van het
racisme (PCR) heeit ondanks de kritiek opgeroepen tot versterking van het PCR.
ADVERTENTIES
Op d.v. zaterdag 15 maart a.s. zal
Prof. Dr. Wilder Smith, bekend van het E.O.-
programma "Het ontstaan van de wereld", een
lezing geven in het E.O.-gebouw.
(Oude Amersfoortseweg 79a, Hilversum).
Thema: "ABDICATION OF MARXIST SCIENTIFIC MATERIALISM"
Aanvang: 11.00 uur
Einde 15.30 uur
Toegang: f 10,—
Voertaal engels (zonder vertaling).
Er zal gelegenheid zijn voor vragen en discussie.
Plaatsen te reserveren
bij E.O. Hilversum,
tel (035) 852641.
toestel 116, Mej. A. Engels
Het centraal comité van de wereld
raad besloot vorig Jaar Januari tot
een beraadsproces over de hele we
reld om te zien wat de kerken in de
jaren tachtig aan de strijd tegen het
racisme zouden kunnen doen. In ver
scheidene landen en in de wereldde
len zijn landelijke en regionale bij
eenkomsten gehouden, waarvan de
resultaten tenslotte terechtkomen in
de grote PCR-consultatle die in Juni
in Noordwljkerhout wordt gehouden.
De bijeenkomst in Stockholm, die
het afgelopen weekeinde werd beslo
ten, werd bezocht door 130 vertegen
woordiger» van kerken uit Oost- en
West-Europa, afgevaardigden van ra
den van kerken en vertegenwoordi
gers van raciaal onderdrukte groepen
en minderheden, zoals Lappen, bui
tenlandse arbeiders en zigeuners. Uit
ons land waren daar onder anderen
ds. R. J. van der Veen, die algemeen
secretaris is van de Nederlandse Zen
dingsraad en bestuurslid van het pro
gramma tot bestrijding van het racis
me en drs. Henk Esajas, de voorzitter
van de Evangelische Broederge
meente.
Kritiek
In enkele Europese kerken is de afge
lopen Jaren ruim kritiek geweest op
het PCR. Met name in Duitsland en
Engeland leken de kerken spijt te
hebben, ooit aan zoiets als de strijd
tegen racisme te zijn begonnen. Voor
al de activiteiten van het speciale
fonds, dat geld verstrekt aan bevrij
dingsbewegingen, kwam nogal eens
onder kerkelijke kritiek te staan.
Maar ook de oproepen tot het terug
trekken van investeringen uit het
apartheldsbolwerk Zuid-Afrlka, acht
ten sommige kerken aanvechtbaar.
In de beraadslagingen In Stockholm
is bijzonder weinig van de oude kri
tiek terug te vinden. De consultatie
benadrukte het belang van het PCR
en sprak uit dat het versterkt moet
worden teneinde zijn taak doeltref
fender te vervullen. Het tweede
hoofdpunt in Stockholm was dat men
pleitte voor kerkelijke strijd tegen
racisme ook in Europa.
Vijf groepen
waann opgenomen De Rotter-
mei Dortfi» DaglXad.
Haagae Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tammmga
Directeur mg O Posima
HOOFDKANTOOR
Po>lt.ius 859
1000 AA Amsierdam
WV'Bauisiraai tj' Amsterdam
Posrg.ro 66 00 00
Par-» Ned Credetbar.»
Rtktnngm 23 00 1?5?4
RE GO ROTTE R0AM-DORDRECHT
Posrbus 948
3000 A* Rotterdam
tw 010-M 5560 <#öonn«man«w
•nberorfling)
tel 010-1155SS (redactie)
tel 115700 (ut
OEG'O DEN HAAG LEIDEN
PdS»t>o5 101
2501 CC Oen Haag
lei 070-469446
Parkstraat 22 Oen Haao
REGK3 NOORD OObT NEDERLANO
abonnementen en berorgng)
Postbus 3
8000 AA Z«ro»e
te' 05200-17030
Me*«markt 56 Zwo"e
Abonnementsprijzen
De consultatie werkte ln vijf groepen.
O roep één sprak uit dat de nadruk
moet blijven liggen op de strijd tegen
blank racisme. Oroep twee kwam tot
de conclusie dat het werk van het
PCR binnen de kerken het bewust
zijn voor raciale onderdrukking heeft
vergroot. Deze groep pleitte voor
meer informatie over raciale onder
drukking, voortzetting van het stre
ven naar terugtrekking van investe
ringen uit Zuid-Afrika en naar het
tegengaan van racisme in kinder
boeken.
Oroep vier deed een beroep op de
wereldraad van kerken zijn definitie
van „racisme" te herzien. Onder de
deelnemers aan de consultatie was
een groep die met deze term niet uit
de voeten kon ln stluaties, waar min
derheidsgroepen van eenzelfde „ras"
in de klem komen te zitten. Zo bij
voorbeeld buitenlandse werknemers
ln Zwitserland.
PAASDAGEN
Pasen anders? Voor alleen die om
minder traditionele wijze Pasen wil
len vieren. 5-7 april. Kerk en Wereld,
Driebergen (tel. 03438-2241»
Ik ben de opstanding en het leven
m.m.v ev. K. van Twillert en ev. A.
Schenk. 4-7 april, Huize Baak, Baak
(tel 05754-327».
De consultatie stelde in haar eind-
aanbevelingen voor dat er uit het
speciale fonds van het PCR geld be
schikbaar wordt gesteld aan groepen
die door middel van „tegen-Informa
tie" de strijd tegen het racisme aan
vatten. De acties tegen Investeringen
in landen die rassendiscriminatie
kennen moeten doorgaan en kerken
behoren hun Investeringen uit dat
soort landen terug te trekken.
Foto: Marcel Antoniss
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Burge
meester Polak, oud-burge
meester Samkalden, oud-pre
mier Den Uyl, oud-kamerlld
Aantjes en synodepraeses ds.
C. B. Roos, waren onder de
zeer vele belangstellenden,
die gisteren de dankdienst
meemaakten ter nagedachte
nis van dr. J. J. Buskes. Meer
dan twaalfhonderd mensen
vulden de Westerkerk voor de
dienst, die zeer sober van ka
rakter was en waarvoor dr.
NG-Kerk milder over
gemengd huwelijk
Van een onzer redacteuren
AMSTERDAM De (blanke) Neder
duitse Gereformeerde Kerk in Zuid-
Afrika is bereid een studie te aan
vaarden over de versoepeling van de
zogenaamde „ontuchtwet", die het
huwelijk tussen een blanke en ie
mand van een ander „ras" verbiedt.
Dit is bekendgemaakt na een ge
meenschappelijke vergadering van
de moderamina (dagelijkse besturen)
van de blanke NG-kerk, en de zwarte,
kleurlingen en Indiër NGkerk in Pre
toria.
De versoepeling van het blanke gere
formeerde standpunt kan nopen tot
een verdergaande herziening van het
boekje „Ras Volk en Nasie in die Lig
van die Skrif" dat de blanke NG-kerk
heeft samengesteld om haar stand
punt inzake de rassenkwestie te ver
duidelijken.
De blanke gereformeerden hebben in
het verleden steeds tot de felste te
genstanders van gemende huwelij
ken behoord. In „Ras Volk en Nasie"
zetten zij uiteen dat de Bijbel derge
lijke huwelijken verbiedt.
Vorig Jaar heeft premier Pieter Botha
de blanken opgeroepen dat zij zich
moeten aanpassen of sterven. Hij
heeft ook gezegd dat hij gemengde
huwelijken niet als zonde beschouwt.
Zaterdag merkte hij evenwel op be
reid te zijn te luisteren naar mensen
die van andere gedachten zijn.
Maandag, aan de vooravond van de
vergadering van de gezamenlijke ge
reformeerde moderamina, zei dr.
Evert Kleynhans, de voorzitter van
de blanke NG-kerk nog dat zijn kerk
absoluut gekant is tegen opheffing
van de „ontuchtwet".
ADVERTENTIE
Aavt'ient erj'trer oc aiiv'Mg
Tei««oo^c*»
i/« bowOTl
Opgav* i**v>e©e'<n*n 9 '9 30
t> aar dag t m »i>tdag Op /o<v)ag »ao 8
20 uw tewt 020 9'3456
Opgave «vn.-adverteot.e, ie'
020 936668 OicHf'tieN* aan M<n,-Apv
aNJei-ng postte* 433
1000 AK AMSTERDAM
aan on/« AmsKtdanw ad>nsfc
NIETZSCHE
Een nieuw boek van Dr. F. de Graaff
NIETZSCHE
318 blz., geb. 47,50
De bekende Hattemse predikant en wijsgeer tracht in dit-bril
jante boek de diepste betekenis van Nietzsches filosofie te
onthullen. De auteur komt daarbij gedachten en achtergron
den op het spoor die een geheel nieuw licht werpen op bijv.
Nietzsches visie op het Jodendom en Christendom. Dit boek
mag dan ook beschouwd worden als een uiterst belangwek
kende bijdrage aan de hernieuwde discussie over de betekenis
van Nietzsche voor onze tijd.
Eerder verscheen van deze auteur:
Spinoza en de crisis van de westerse cultuur
196 blz., geb. 30.75
Een verrassende visie op het denken van Spinoza, waarbij
vooral het accent wordt gelegd op Spinoza's vertolking van de
Kabbala, de Joodse mystieke leer.
„Zijn levendig geschreven, belangwekkende en erudiete boek
getuigt van het duidelijke streven om Spinoza in zijn eigen
denksfeer te laten en diens geest vrij te laten overkomen.
Dagblad Het Vaderland
Verkrijgbaar in de boekhandel
JNVurrGEVERU j. n. voorhoeve den haag
Buskes zelf de
samengesteld.
liturgie had
De dienst werd geleid door de zoon
van de overledene, ds. J. J. Buskes uit
Middelstum. Als tekst voor zijn predi
king had hij dezelfde tekst gekozen,
waarmee zijn vader in hetzelfde kerk
gebouw afscheid had gepreekt, toen
hij in 1961 om lezondheidsredenen
met emeritaat moest gaan: „Jezus
Christus is gisteren en heden dezelfde
en tot ln eeuwigheid" (Hebreeën 13
vers 8). „Als echte vader had hij maar
één zoon, maar het aantal is niet te
tellen, voor wie hij in de diepste zin
van het woord ook vader geweest is
en voor vie hij zich tot het einde toe
verantwoordelijk bleef voelen," zei
ds. Buskes over zijn vader.
De collecte aan de uitgang, die be
stemd was voor het werk van Dom
Helder Camara in Brazilië, bracht
5800 gulden op. Camara, een goede
vriend van Buskes, hoorde zondag
middag van diens overlijden en droeg
dezelfde dag nog een mis voor hem
op. In een boodschap van hem. die
tijdens de dienst in de Westerkerk
werd voorgelezen, noemt Camara
Buskes „een herder, die voor ieder
een voorbeeldige navolger was van de
Goede Herder".
De begrafenis was daarna in kleine
familiekring op Zorgvlied aan de
Amstel.
ADVERTENTIE
OOST-GRONINGEN
Gebied met een hoge werkloosheid
veel bejaarden
veel W.A.O.'ers
maar ook: ruimte, rust en natuurschoon, goede voorzie
ningen op het gebied van onderwijs, sport en recreatie.
Hervormde gemeente
BELLINGWOLDE EN BLIJHAM
zoekt contact met
die, vanaf 1 september 1980:
een combinatiegemeente aandurft, waar de scheiding tussen
orthodox en vrijzinnig sinds 17? jaar overbrugd is;
wil werken met een kleine kern van trouwe en actieve mensen met
daarom heen een brede ring van randkerkelijken;
een gemeente die de afgelopen jaren weer is opgebloeid verder wil
stimuleren met het accent op: kringwerk, catechese-jeugdwerk.
Inlichtingen bij de predikant: J. W. Beks, Hoofdwerk 47, Bellingwolde,
tel. 05973-1636.
Brieven naar: H. Hulzebos, B. L. Tijdensweg 5, Bellingwolde.
Van een medewerkster
AMSTERDAM De boycotactie „Koop geen vruchten van
de apartheid" die de Stichting Vrouw, Kerk, Tweederde
Wereld (VKW) vorig jaar augustus in samenwerking met o.a.
acht christelijke vrouwenorganisaties is begonnen, zal volgen
de week (17 tot 23 maart) een extra accent krijgen. Dit gebeurt
in nauwe samenwerking met de Evangelische Frauenarbeit in
Duitsland, waar de boycotactie al ruim een jaar loopt. Hoogte
punt is een landelijke manifestatie in Den Haag op 20 maart.
Die dag zullen 's morgens om half
twaalf duizenden zogenaamde pro
messen aangeboden worden aan de
Zuidafrikaanse ambassadeur Deze
kaarten zijn de afgelopen weken via
de vrouwenorganisaties verspreid.
Het is de bedoeling dat degenen die
bereid zijn in de toekomst geen pro-
dukten uit Zuid-Afrika meer te ko
pen. hun naam, adres en handteke
ning op de promesse plaatsen, zodat
de Zuidafrikaanse regering een in
druk zal krijgen hoe groot de weer
stand is onder de Nederlandse huis
vrouwen tegen het apartheidssys
teem. Deze kaartenactie zal tot het
najaar duren.
Nadeel
Als groot nadeel Is steeds ervaren dat
door een leemte in de Nederlandse
warenwet, waardoor een verplichting
om het land van herkomst te vermel
den ontbreekt, het voor de actievoer
ders moeilijk is er achter te komen
welke levensmiddelen, vruchten en
wijnen uit Zuid-Afrika afkomstig
zijn. Importeurs en leveranciers zijn
bovendien zeer terughoudend in hun
informatie als een produkt uit dit
land komt. VKW heeft nu eveneens
ingehaakt op de mogelijke wijziging
van de warenwet. Sinds december
1979 ligt een wetsontwerp klaar en er
is een brief naar de vaste Kamercom
missie van economische zaken ge
stuurd met het verzoek erop te letten,
dat in de aangepaste wet ook de
verplichting wordt gemeld tot het
aangeven van fabrikant en land van
herkomst op het etiket.
Discussie
In de Haagse Kloosterkerk aan de
Lange Voorhout zal op 20 maart van
twee uur af een forumdiscussie
plaats-vinden, geleid door mevrouw
Klompé. Verder zal er Zuidafrikaanse
poëzie worden gelezen door James
Ravell, en is er een optreden van de
muziekgroep „Zimba." De regionale
werkgroepen presenteren tussen de
bedrijven door een informatiemarkt.
VKW hoopt dat deze actieweek op
zondag 23 maart in alle Nederlandse
kerken zal worden afgesloten met een
speciale herdenkingsdienst. Alle pas
tores in Nederland hebben een brief
ontvangen waarin aandacht wordt
gevraagd voor de gebeurtenissen op
21 maart 1960 in Sharpeville (waar bij
een vreedzame demonstratie door in
grijpen van de politie 69 mensen ge
dood werden).
In deze brief voor „Sharpville-zon-
dag" hebben Zuidafrikaanse predi
kanten speciale aandachtpunten ge
geven om het lijden en de strijd in
hun land op een goede manier in
liturgie en prediking te verwerken
VOORBUGANCfrt
NED. HERV. KERK
Beroepen te Kolderveen (t<
Fahner, kand. te Zeist.
Aangenomen naar Dussen itj
Wijnhorst. kand. te Vlaardl
bedankte voor Klundert
Waardenburg.
Afscheid op 16 maart van
R. M. H. de Jonge, ber. te Alp^
Rijn: van voorburg (past<
nessenhuis): J. B. Weener j
emeritaat.
«n2
Intrede te Krimpen a d. IJi
Cazemier uit Groningen; t*
hoorn-Ridderveld: L. Oosthi W
Hardenberg; te Ilpendam ijteit
ging te Watergang): J. van P uic
kand. te Ede: te Windesheinu 2;
Smit uit Utrecht, voorheen
hoeve van de geref. jeuj
pred. voor buitengew. wei
den; te De Cocksdorp: P
haus, die daar sinds 1 novem!*®1
reeds werkzaam is als medewf?„
het pastoraat. Op 15 dec.
vliet: TJ. de Jong. voorheen
wayo, Rhodesië.
c. U
(istt
EV. LUTH. KERK
Ordening te Eindhoven (par
prop. G. de Vries uit Geleen
de
:tie:
is te
Rot
GEREF. KERKEN
Beroepen te Middenmeer: Kj^
te Britsum; te Roden: J. P. K 1
Deventer; te Nijega-Opein
Terpstra te Diever; te Rijso len
van der Meulen te Wassenaai -
din
Aangenomen naar Heemse:
staak te Barneveld; de benoert
pastoraal werker te Terneuze l)(
Best, idem te Middelstum.
Intrede te Vijfhuizen: J. Bol
Alphen a.d. Rijn.
Beroepen en aangenomen nat.. r
land ds H. A. Sterrenburg te 1
veld. [AA
udt
n ir
GEREF. KERKEN (VRIJG)
Beroepen te Bergentheim: A.
te Mussel.
Afscheid van Dokkum: J. J.
ber. te Bussum.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Waarde: P.
Dirksland, te Hoogvliet: J W.
te H.I. Ambacht.
Prof. dr. G. J. Hoede?
daal
■ger
itb
fot
ona;
I rooi
ibes]
De remonstrantse emeritus
raar dr. G. J. Hoenderdaal is
raad van kerken benoemd tot
ter van de sectie eredienst
raad. Hij volgt de gereformeer
dr. G. N. Lammens op, die om'
heidsredenen ontslag nam.
orsl
Is te;
Iet
ifbt
lar
te
r it v
AMERSFOORT (ANP) De de
in het voorjaar van 1981 met dui
ken aan een tafel gaan zitt< hel
overleg over de arbeidsethi ort
heeft dr H. M. de Lange, vo'dz
van de sectie sociale vragen or i
raad van kerken, op de maamond
vergadering van de raad beleef
maakt. Alle leden-kerken ude
daarover binnenkort een brief^_
FNV.
De FNV wenst in het algem^™
regelmatig en gestructureerd
met de kerken en het Humaii
Verbond, en wel uitdrukkelijk
niveau van beleidsfiguren. Hè
daarentegen voelt alleen voort
met de kerken. De sectie soclln ci
gen. die tot nu toe voor de n
contacten met de vakbewegin
onderhouden, ziet zich daan
dwongen twee aparte groene
te stellen, aldus dr De Lange;
Bisschop Ernst van Breda plfe
krachtig voor dat de kerken dj
digingen van de vakbewegingI
aannemen. Temeer omdat in I
tieke wereld het probleem rder
arbeidsethiek nog niet voor bij
dringend schijnt door te gaan,
het bewapeningsvraagstuk er.
moederen wel tot het kookpii
hit. Een ander motief voor del
zou de bezorgdheid om de coFp'
nele scholing en vorming in F'
bondswereld kunnen zijn. al| 07(
bisschop.
nlU
WENEN (KNA) Het patri
van Moskou wil zich inzetten
gevangen zittende orthodoxe i
Dimitri Doedko. Het patris
heeft zich tot de raad voor rel L,
zaken in Moskou gewend en gei)nZÏ
wat Doedko heeft misdaan. IfEf
antwoordde dat de bekende g(
ke gevangen zit. omdat er een
zoek naar zijn doen en laten
is, en dat er nog niets geze
worden over de beschuldigin
«itpi
mg
gen hem.
Met dit bericht kwam de ort VOe
metropoliet van Tallinn (E i
Aleksej, tijdens en bezoek ai
tenrijk. Dit is de eerste ktv.
het westen bekend wordt, j? c
patriarchaat van Moskou een
priesters te hulp komt. Alek
dat het patriarchaat Doedkj^J
rechtshulp kan garanderen
geen officiële aanklacht tegi
ingebracht.
ADVERTENTIE
Bedelen In een welvaartsland?
voor een eenvoudig Nieuwe Testament
van slechts 2,63 voor 200.000 schoolkin
deren in een land van de Derde Werekfchoi
(Brazilië)?
Dat kén toch eigenlijk niet! Maak een eind< JJ,
aan ons bedelen Hoe? Giro 901.000 van llmeü
de Rechte Straat te Velp. met verm. NTBr.
he
n z<
itigl
tt n
1. „L
itif
buff
