I Hen keer dacht dat het echt afgelopen was' Sail '80 nautisch hoogtepunt in Amsterdam Intelligent sparen anno1980. Met de Meesrente-iekening. Prijstreffér 35.- Bank Mees Hope nv Trouw r jaar gevangene in Uruguay lersboycot hoogovens uitwerking Politieman redt op nippertje leven Vragen aan Philips over ontslagen in Guatemala OUDERE DAMES AKTIEVE AGENT(E) 11 MAART 1980 TROUW/KWARTET H 11 irman Amelink tatering dat in Latijns-Amerika de mensenrechten worden ien is langzamerhand een gemeenplaats geworden. De met de lat van de klok verschijnende rapporten van Amnesty Internatio- en cijfers over aantallen van vermisten en politieke gevangenen, cijfers hoe belangrijk ook voor een beoordeling blijven kil. i pas spreken als ze concreet vlees en bloed blijken. Eugenio rry was een van die politieke gevangenen. Vier jaar lang bracht in politiebureaus en gevangenissen in Uruguay. Bentaberry was vorige week in om te getuigen op het symposl- lecht van de Nederlandse afdeling JAU, het Internationale Secretari- hristen voor Amnestie in Uruguay. |s best bereid om. waarschijnlijk weelste keer, zijn verhaal nog eens na het einde van de Koreaanse jn Uruguay door de export van es het hoogtepunt van economi- i beleefde, kwam Eugenio Benta- 1 echnicus in dienst bij een elektri- rale in de hoofdstad Montevideo, ld van de UTE, de 17.000 leden - ikbond van arbeiders bij de tele- en in de elektriciteitsvoorzie- jaar later, in 1962. kozen de leze vakbond hem tot voorzitter irende raad van de UTE. die as van de overkoepelende vak- :nt. reep itsgreep van 1973. waarbij een lm aan een lange democratische erd de CNT verboden. De laatste flaad van de, vakbond was een Lteristaking van vijftien dagen tegen rek ng van de militaire dictatuur. ogenblik waren vakbondsleiders „Elf maanden lang ben ik ondervraagd door de militairen over de activiteiten van de CNT. Daarbij ben ik voortdurend gemar teld. In totaal ben ik om precies te zijn één jaar en zeven dagen geblinddoekt geweest. Het enige menselijke contact dat ik in die tijd had was met mijn folteraars en met de militairen", vertelt Bentaberry. Even denk ik dat mijn gebrekkige kennis van het Spaans me parten speelt, maar Eugenio bevestigt het nog eens: „Elf maan den geen licht gezien. Al mijn tanden heb ben ze uit mijn mond geslagen. Verschillen de ribben zijn gebroken geweest en nog steeds heb ik last van hallucinaties. Ik zie mijn vrouw dan naakt door de lucht vliegen en vervolgens misbruikt worden door mili tairen. Ik krijg vaak haast geen lucht, om dat het ademhalen me soms veel pijn kost." Schijnfusillade figuren, die steeds nadrukkelij- iten werden gehouden. Eugenio werd in 1975 ontvoerd en be- 'u een van de gevangenissen. pi doe stu>* Eugenio heeft bijna alle soorten wreedhe den die in Latijns-Amerikaanse gevangenis sen bestaan meegemaakt. De submarino, waarbij je bijna verdronken wordt, de meta len tafel die onder stroom gezet wordt en waarop je naakt wordt vastgebonden, elek trische stroom op je penis. Schijnfuslllades zijn hem ook niet bespaard gebleven. „Een keer dacht ik dat het echt afgelopen was, toen ze me tegen een muur zetten, en een vrachtauto achteruit op me begon in te rijden. De auto stopte op maar enkele centi meters van de muur." Eugenio Bentaberry Uiteindelijk werd Eugenio Bentaberry ver oordeeld tot vier Jaar gevangenisstraf. In april vorig jaar kwam hij vrij. nadat de Zweedse regering zich bereid verklaard had om hem politiek asiel te verlenen en nadat zijn „pensionprijs" was betaald, een bedrag van 11.800.000 pesos of bijna vier duizend gulden, voor het verstrekken van voedsel en kleding door de autoriteiten gedurende een periode van vier Jaar. Iedere politieke gevangene moet zijn kost en inwoning zelf betalen of na zijn vrijlating een schuldbekentenis aan de staat tekenen. Bentaberry heeft dit bedrag niet hoeven te betalen: Ik denk dat de Zweedse regering of de CIME (het Comité voor Europese Migratie) het betaald heeft." Veel politieke gevangenen komen na het uitzitten van hun straf niet op vrije voeten, omdat ze niet langer in Uruguay mogen blijven en alleen uit de gevangenis mogen als er een land is dat hen op wil nemen. Op het ogenblik nemen eigenlijk allen Zweden en Nederland nog mensen op uit Uruguay. Hij vindt een ruimhartig toelatingsbeleid erg nodig, omdat er juist in deze tijd veel mensen op vrije voeten komen. „Degenen die in 1973 en 1974 gearresteerd zijn. vooral leden van de MLN (Tupamarosi. hebben meestal een jaar of zeven gekregen, terwijl de mensen die in de Jaren daarna gearres teerd zijn en die geen geweld hadden ge bruikt zo'n vier jaar gevangenisstraf heb ben gekregen." Amnesty International schat het huidige aantal politieke gevangenen op driedui zend. De Uruguayaanse autoriteiten heb ben een getal van 1600 opgegeven medio vorig Jaar. Eugenio Bentaberry vindt het eigenlijk al heel wat dat de militairen toege ven dat er politieke gevangenen zijn Voor die tijd ontkenden ze hun bestaan zelfs. Schuld „In totaal hebben zeker tachtigduizend Uruguayanen in gévangenissen en kazernes gezeten", vertelt Bentaberry. „Velen van hen hebben geen geluk gehad. Omdat ze niet sterk genoeg waren, hebben ze verkla ringen getekend waarin ze schuld bekenden aan daden die ze niet gepleegd hadden. Daardoor kregen ze vaak een extra lange straf." Overigens schijnt het lot van de nu nog vastzittende gevangenen ook helemaal nog niet zeker te zijn. In kringen van Uruguy- aanse ballingen leven vermoedens over het bestaan van een „Attica-plan", een naam die herinnert aan de vele slachtoffers die er onder de gevangenen vielen tijdens een opstand in de Attlca-gevangenls in de Ver enigde Staten. De militaire regering van Uruguay zou bewijzen willen creéren voor een massale vluchtpoging uit zowel de vrou wengevangenis Punta de Rieles als uit de mannengevangenls Llbertas. beide bulten Montevideo, om zo een voorwendsel te heb ben om een massale slachting onder de gevangen politieke leiders aan te richten. Volgens Bentaberry is het leven van de nog vastzittende politieke gevangenen dan ook in gevaar. Democratisering Voor het democratiseringproces dat de Uru guayaanse militairen op gang gebracht heb ben, heeft Eugenio Bentaberry weinig goe de woorden over: „Dit Jaar wordt er nog een referendum gehouden over een nieuwe grondwet, maar een echte keus is er niet in de vraagstelling. De vraag die gesteld zal worden is of men instemt met de „institu tionele acten", tien politieke besluiten die de militairen de afgelopen jaren hebben genomen Eén van die besluiten is dat de mensen die de afgelopen tien tot vijftien jaar op politieke lijsten hebben gestaan nooit meer politiek actief mogen zijn. Dat besluit sluit vijftienduizend Uruguayanen- van politieke activiteiten uit. Ben Je het met die besluiten eens, dan stem Je bij het referendum vóór de militaire dictatuur. Maar de militaire regering heeft tegelijk gezegd dat wie tegen de nieuwe, op de institutionele acten gebaseerde grondwet stemt, dus voor de bestaande situatie is en dus de militaire regering wil handhaven. Onthouding is ook al geen oplossing, want dat betekent volgens de militairen dat het Je niet veel uitmaakt en dus ben Je ook voor de militaire regering". Wanneer het plebisciet over de nieuwe grondwet zal plaatsvinden is nog niet be kend. maar traditioneel vinden de verkie zingen In Uruguay de laatste zondag van de maand november plaats. Dat betekent waarschijnlijk dat de eerstvolgende presi dentsverkiezingen die de militairen voor volgend Jaar beloofd hebben, pas eind 1981 zullen plaatsvinden. De militaire regering heeft de twee traditionele partijen, de Blan cos en de Colorados, gevraagd samen met één kandidaat te komen die de instemming moet krijgen van het leger. Daarna mag het Uruguayaanse volk uit deze ene kandidaat kiezen. Voor het hele democratiseringspro ces geeft Eugenio Bentaberry dan ook geen peso. Toch geeft hij de hoop niet op. De Uruguay anen zijn altijd heel solidair geweest. Ze hebben meegevochten in de Spaanse burgeroorlog en in andere oorlogen. Nu on dervinden ze veel solidariteit van de kant van hun medestanders in de rest van de wereld. Het verzet van de ballingen en bin nen Uruguay organiseert zich steeds beter. Ook in het buitenland worden afdelingen opgericht van de vakbond CNT en van het Frente Amplio, het brede front van opposi tiegroeperingen. Uit de onderlinge solidari teit en uit de steun van anderen put Euge nio Bentaberry hoop voor de toekomst. r verslaggevers min pro ge z ien >en egal De schippersboycot gen v®ns begint effect te krij- eni flippers weigeren volgens rgn onkelijke Nederlandse hUIkbond staalprodukten te "»or Hoogovens tussen IJ- ■uik. De boycot is nu de ingegaan. )f tot de boycot komt van tvereniging Noord-Zuid. jhtaanbod voor België en ip de schippersbeurzen de schippers. Dit ge- is het principe „wie het het eerst vaart." jaarlijks goed voor zo'n reizen laat volgens de eniging een deel van zijn n de beurzen om vervoe- lalbedrijf heeft namelijk acten met zogenaamde De schippers hebben tegen mits Hoogo- ital contracten geleide- »uwt en steeds meer beurs aanbiedt. Volgens vereniging is daar geen en zou Hoogovens het schepen Juist uitbreiden, ontkent dit maar geeft met huurschepen werkt en werken vanwege de held die vaste contrac- ervoer via de schippers- volgens het staalbedrijf zekerheid. door Jan Roeffs AMSTERDAM Het feit, dat de hoofdstad erin geslaagd is om reeds na vijf Jaar opnieuw „de armada van de nostalgie'' in haar haven te kunnen ontvangen, maar ook dat die anderhalf maal zo groot zal zijn dan tijdens de manifestatie van de première in 1975 Amsterdam-700 heeft in kringen van ingewijden verbazing gewekt. Tal van Europese havens heb ben gesolliciteerd naar de ontvangst van „Sail-1980", maar Amsterdam bleek in staat deze „nautische kluif" in de wacht te slepen. De herleving van het historische „schiprijck-Amstérdam" van 2-8 augustus op het Noordzeekanaal en in het Oostelijk havengebied, is te danken aan twee factoren. Terstond na eindiging van „8ail-1975" werd een herhaling in Amsterdam zinvol en haalbaar geacht. Sinds 1956 nemen de Britten een sleu telpositie in voor het geven van ad vies aan de internationale zellwereld voor het houden van internationale wedstrijden en havenshows. De Brit se Sail Trainings Association heeft nauwelijks de zogenoemde tall-shlps aan te bieden, de majestueus opge tuigde oude opieidings-zeilschepen, die het trotse verleden van de zeil vaart vertegenwoordigen. Het ko ninkrijk heeft de 8ail Training Asso ciation. dat met een tweemansbureau In de Engelse plaats Gosport zetelt. Aan de Aossiciatlon is echter een invloedrijk adviescollege verbonden. dat landen die met hun tall-shlps evenementen willen bezoeken, van advies dient. De maritieme traditie van Groot Brittannië is van dien aard, dat beslissingen van dit college over het algemeen worden aanvaard. Welnu, Gosport adviseerde voor 1980 en deed dit al vroeg AM STERDAM. Bekwaam De Britten hebben vastgesteld, dat de Sall-organisatle van 1975 uitmunt te door bekwaamheid, dat de haven van Amsterdam grote gastvrijheid bood en dat de historische stad aan het IJ voor de opvarende als een magneet had gewerkt. Belangrijk was ook, dat de accommodatie voor de grote zeilschepen en de schoeners alleszins aanvaardbaar was gebleken. Daarom stelde het adviescollege zich reeds bij de eerste contacten positief op en gunde Amsterdam de eer van een tweede scheepsschouw der herin nering. Met deze beslissende steun in de rug kon het particulier Initiatief van de stad zich andermaal gaan ontplooien. Met dien verstande, dat er thans een schepenplan ls gerealiseerd, dat voor ziet in de komst van rondom de dui zend schepen. Dat betekent een zo mers evenement, dat grootser van opzet is, dan de ouverture van 1975. Het betekent ook, dat er een miljoen moest worden bijeengebracht om tot verwerkelijking van het geheel te ko men. Een goede start was de deelne ming van de gemeente Amsterdam voor een kwart miljoen in het totaal bedrag. Er is inmiddels steun van het bedrijfsleven gekomen, zodat aan de zakelijke voorwaarden om het evene ment te doen slagen in principe is voldaan. ADVERTENTIE Intelligent sparen. Dat is: hoge rente, en toch veel vrijheid. Ruime mogelijkheden om direct over Uw geld te beschikken. Daarom hebben de rekenmeesters var Bank Mees Hope de Meesrcnte-rekening gecreëerd. Hoge rente. ^Het percentage wordt maande lijks vooraf vast gesteld. In maart 1980 bedraagt het 8V:°/o. Een uiterst florissante rente, die éénmaal per jaar wordt bijgeschreven. Hoge vrile opname. U kunt elke maand tot f3.000,-opnemen. In de dure decembermaand zelfs tot f 6.000,-. Dertiende maand? Jawel. Méér geld opnemen? Zoals U wilt. Maar dan geldt een opzegtermijn van 24 maanden. Anders betaalt U 2°/o opnamekosten over het bedrag boven de vrije opname. Onroerend goed. Geld nodig voorde aanschaf van onroerend goed? Uw Meesrente rekening is er goed voor. Zonder opzegtermijn, zonder opnamekosten. Loop binnen of bel op. Wij informeren U gaarne persoonlijk overdc Meesrente-rekening. Ook over de mogelijkheid om thuis te sparen - gewoon via Uw postgiro- of bankrekening. De Meesrente-rekening. Wü dun en elke vergelijking aan. f Rijkl lo: Ol 's-Gravenhage, Kneuterdijk 13, tel. 070 - 92 40 31; Delft, Oude Delft 165. tel. 015 -14 09 81 Pronkstukken De correspondentie met de eigenaars van de grote windjammers regerin gen. nautische instellingen, dan wel particulieren is voorspoedig verlo pen. Zeven varende pronkstukken de A-klasse vormen met de B- klasse de schoeners de grote aantrekkelijkheid van de zeil-kijk- week in het oostelijke IJ. De deelne ming ln de B-klasse de schoeners ls opvallend groot. De A. en B. schepen vormen ongeveer een vijfde deel van de vloot van om en nabij de duizend schepen. De Ne derlandse deelneming richt zich op een vloot van ruim 800 schepen, waar toe de befaamde ronde platbodems, voormalige vissersvaartuigen, oude bedrijfsvoertuigen en Jachten zullen behoren. Amsterdamse havenbedrij ven stellen kaderuimte en faciliteiten beschikbaar De Passengers Termi nal Amsterdam zal als hoofdkwartier gaan fungeren. Daar wordt niet al leen nautische zorg betracht, maar daar zal men ook de ontvangst rege len voor de 10- tot 15.000 koppen tellende bemanningen. Nieuwe Kerk De vele gebeurtenissen, die zich in genoemde .-ugustusweek in en rond om het IJ zullen afspelen, zullen uit voerig worden vermeld in het pro gramma-boek Sail, dat medio mei. in een grote oplaag prijs 5 lande lijk zal worden verspreid Daarin wordt onder meer vermeld de herstel de Nieuwe Kerk aan de Amsterdamse Dam. waar dan koningin Beatrix, na een défilé van de bemanningen over het Damrak, de prijzen van de zeil wedstrijden zal uitreiken. Een bijkomstige, maar zeker opmer kelijke gebeurtenis is voorts, dat het opleidingsschip, de driemaster „Pol lux" van zijn vaste ligplaats in het Oosterdok zal worden verhaald en ligplaats krijgt ln de IJhaven Daar toe heeft het nautisch onderwijs van het ministerie bij uitzondering toestemming gegeven. Het schip zal voorzien van de nieuwste commu nicatiemiddelen als Internationaal perscentrum worden ingericht De Pollux werd in 1940 als opleidlngs- ALMELO (ANP) Een Almelose po litieagent heelt op het nippertje zijn leven kunnen redden door weg te duiken voor een aanstormende auto. De auto werd bestuurd door de der tig-Jarige S. uit Almelo, die op de plaats van de eigenlijke bestuurder was gaan zitten toen deze voor een blaasproef op alcoholgebruik uit de auto was gestapt. Bij zijn poging om aan aanhouding te ontkomen ramde S met de auto twee wagens van de politie Nadat hij tegen een boom was gebotst kon hij worden aangehouden. Hij is ingesloten wegens poging tot doodslag schip gebouwd, heeft geen stoom of stroom om op eigen kracht te varen. Jaarlijks krijgen r\iim'40 jongeren er een opleiding tot sèheepsgezel. Bij dit kijkspel zal het niet alleen om oude sch epen gaan. maar ook om een tijdelijk feestelijk centrum, met ter rasjes. rnuziek en tal van attracties, die een wervingskracht tot ver buiten Amsterdam zullen veroorzaken. Ook Tijdens Sail 1975 was het een pro bleem de stroom van nieuwsgierigen, die per auto naar het havengebied kwamen, in goede banen te leiden. De Nederlandse Spoorwegen hebben zich nu bereid verklaard een reductie van vijftig procent aan te bieden op het reisgeld naar Amsterdam, internationaal georiënteerde reis agenten zijn belangstellend, in die zin, dat zij Amsterdam in hun rei- saanbiedingen opnemen. In 1975 wa ren er een miljoen bezoekers. Na de Inhuldiging van kroonprinses Beatrix tot koningin, na de komst van de Canadese bevrijders van 1945, wordt Sail 1980 het derde grote evenement van 1980 voor Amsterdam. Congres Mét een internationaal congres, dat aandacht vraagt voor een mogelijk ernstig toekomstbeeld. De aanhou dende energiecrisis heeft enkele scheepsbouwers in de Verenigde Sta ten, merendeels zelf enthousiaste zei lers, aan het denken gezet over de mogelijkheid om met goedkope en schone windkracht als alternatieve energiebron de zellvrachtvaart in ge moderniseerde gedaante te laten te rugkeren. Vandaar een congres in de RAI tijdens Sail over het thema „Energie en Transport". Verwacht wordt dat dit congres ongeveer 1000 bezoekers uit vele landen zal trekken. UTRECHT (ANP) Clat Nederland, de solidariteitsbeweging van de La- tijnsamerlkaanse vakcentrale, wil van de leiding van Philips weten waarom dit concern in Guatamala 58 mensen heeft ontslagen. Twaalf van de arbeiders hebben een aangeboden schadeloosstelling geaccepteerd, maar de overige 46 eisen weer in dienst te worden genomen, aldus Clat ln een brief aan de raad van bestuur van Philips. De plaatselijke Philips-directeur heeft verklaard dat de ontslagen het •gevolg zijn van verliezen. Clat ver zoekt tevens aan de PhllJpstop er op toe te zien dat de vakbondsrechten in de buitenlandse vestigingen volledig worden gerespecteerd. Volgens recen te berichten worden vakbonden ln Guatamala onderdrukt en staan ac tieve leden bloot aan vervolging en moord, aldus Clat. Jongensjeans. Model 1980, dus strakke pijpen. Gemaakt van 100% katoenen gekleurde changeant denim in bruin, blauwen rood. Maat 116(35) t/m 176(39) mt 116-146 Alleen deze week Grote Marktstraat 34. Oen Haag - Rozemarijn 19-23. Leidschendam - Haarlemmerstraat 115-117, Leiden Wij hebben HART voor u Volop keus in: MANTELS JAPONNEN DEUX-PIÉCES ROKKEN OVERGOOIERS BLOUSES Ook In speciale HEUP MATEN. Uw speciaalzaak O M. DE JONG Voor bloemrijke zaken en een goed stuk antiek INGANQ VOOS BEIDE: Garden Centre Bloemendaal B.V. MOOGMAOESEWEQ. LElOERDORP, 071-410377. (Privé ParkMrplMlé). Sleutels bijmaken!! Klaar terwijl U wacMt sloten en beveiligingen voor deur «n raam. Llps- vertegen woord Iger. W. P. Hartwijk Nieuws Beestenmarkt 7-11 Lelden - Tel. 071-126627 ELKE ZATERDAG IN advertentie; pagina') voor ONDERWIJZEND- VERPLEGEND- VERZORGEND EN HOGER PERSONEEL Inlichtingen Advertentie- exploitatie T«l. 020-913456 Toestel 794 reep. 783 en 750. Voor het agentschap van het ochtendblad Trouw DEN HAAG ZUIOERPARK-VALKENBOS zoeken wij een die leiding wil geven aan een aantal bezor gers. zodat onze abonnees dafleii|ks het Ochtendblad TROUW bezorgd krijgen De werkzaamheden hieraan verbonden zijn: de kranten voor de bezorgers uitteken; wekelijkse uitbetaling aan de bezor gers. nabezorgmg van gemelde klachten; het bijhouden van een eenvoudig kaart systeem Men dient in het bezit te zijn van een telefoonaanslui ting Wij stellen daar tegenover een aantrekkelijke bijver dienste. Voor nadere inlichtingen kan men ons kantoor fa Den Haag Parkstraat 22 bellen, te bereiken onder num mer 070-469445. na 19 00 uur 070-630229

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 11