I
Hen keer dacht
dat het echt afgelopen was'
Sail '80 nautisch hoogtepunt in Amsterdam
Intelligent sparen
anno1980.
Met de
Meesrente-iekening.
Prijstreffér
35.-
Bank Mees Hope nv
Trouw
r jaar gevangene in Uruguay
lersboycot
hoogovens
uitwerking
Politieman redt op
nippertje leven
Vragen aan Philips
over ontslagen
in Guatemala
OUDERE
DAMES
AKTIEVE AGENT(E)
11 MAART 1980
TROUW/KWARTET H 11
irman Amelink
tatering dat in Latijns-Amerika de mensenrechten worden
ien is langzamerhand een gemeenplaats geworden. De met de
lat van de klok verschijnende rapporten van Amnesty Internatio-
en cijfers over aantallen van vermisten en politieke gevangenen,
cijfers hoe belangrijk ook voor een beoordeling blijven kil.
i pas spreken als ze concreet vlees en bloed blijken. Eugenio
rry was een van die politieke gevangenen. Vier jaar lang bracht
in politiebureaus en gevangenissen in Uruguay.
Bentaberry was vorige week in
om te getuigen op het symposl-
lecht van de Nederlandse afdeling
JAU, het Internationale Secretari-
hristen voor Amnestie in Uruguay.
|s best bereid om. waarschijnlijk
weelste keer, zijn verhaal nog eens
na het einde van de Koreaanse
jn Uruguay door de export van
es het hoogtepunt van economi-
i beleefde, kwam Eugenio Benta-
1 echnicus in dienst bij een elektri-
rale in de hoofdstad Montevideo,
ld van de UTE, de 17.000 leden
- ikbond van arbeiders bij de tele-
en in de elektriciteitsvoorzie-
jaar later, in 1962. kozen de
leze vakbond hem tot voorzitter
irende raad van de UTE. die
as van de overkoepelende vak-
:nt.
reep
itsgreep van 1973. waarbij een
lm aan een lange democratische
erd de CNT verboden. De laatste
flaad van de, vakbond was een
Lteristaking van vijftien dagen tegen
rek ng van de militaire dictatuur.
ogenblik waren vakbondsleiders
„Elf maanden lang ben ik ondervraagd door
de militairen over de activiteiten van de
CNT. Daarbij ben ik voortdurend gemar
teld. In totaal ben ik om precies te zijn één
jaar en zeven dagen geblinddoekt geweest.
Het enige menselijke contact dat ik in die
tijd had was met mijn folteraars en met de
militairen", vertelt Bentaberry.
Even denk ik dat mijn gebrekkige kennis
van het Spaans me parten speelt, maar
Eugenio bevestigt het nog eens: „Elf maan
den geen licht gezien. Al mijn tanden heb
ben ze uit mijn mond geslagen. Verschillen
de ribben zijn gebroken geweest en nog
steeds heb ik last van hallucinaties. Ik zie
mijn vrouw dan naakt door de lucht vliegen
en vervolgens misbruikt worden door mili
tairen. Ik krijg vaak haast geen lucht, om
dat het ademhalen me soms veel pijn kost."
Schijnfusillade
figuren, die steeds nadrukkelij-
iten werden gehouden. Eugenio
werd in 1975 ontvoerd en be-
'u een van de gevangenissen.
pi
doe
stu>*
Eugenio heeft bijna alle soorten wreedhe
den die in Latijns-Amerikaanse gevangenis
sen bestaan meegemaakt. De submarino,
waarbij je bijna verdronken wordt, de meta
len tafel die onder stroom gezet wordt en
waarop je naakt wordt vastgebonden, elek
trische stroom op je penis. Schijnfuslllades
zijn hem ook niet bespaard gebleven. „Een
keer dacht ik dat het echt afgelopen was,
toen ze me tegen een muur zetten, en een
vrachtauto achteruit op me begon in te
rijden. De auto stopte op maar enkele centi
meters van de muur."
Eugenio Bentaberry
Uiteindelijk werd Eugenio Bentaberry ver
oordeeld tot vier Jaar gevangenisstraf. In
april vorig jaar kwam hij vrij. nadat de
Zweedse regering zich bereid verklaard had
om hem politiek asiel te verlenen en nadat
zijn „pensionprijs" was betaald, een bedrag
van 11.800.000 pesos of bijna vier duizend
gulden, voor het verstrekken van voedsel en
kleding door de autoriteiten gedurende een
periode van vier Jaar.
Iedere politieke gevangene moet zijn kost
en inwoning zelf betalen of na zijn vrijlating
een schuldbekentenis aan de staat tekenen.
Bentaberry heeft dit bedrag niet hoeven te
betalen: Ik denk dat de Zweedse regering
of de CIME (het Comité voor Europese
Migratie) het betaald heeft."
Veel politieke gevangenen komen na het
uitzitten van hun straf niet op vrije voeten,
omdat ze niet langer in Uruguay mogen
blijven en alleen uit de gevangenis mogen
als er een land is dat hen op wil nemen. Op
het ogenblik nemen eigenlijk allen Zweden
en Nederland nog mensen op uit Uruguay.
Hij vindt een ruimhartig toelatingsbeleid
erg nodig, omdat er juist in deze tijd veel
mensen op vrije voeten komen. „Degenen
die in 1973 en 1974 gearresteerd zijn. vooral
leden van de MLN (Tupamarosi. hebben
meestal een jaar of zeven gekregen, terwijl
de mensen die in de Jaren daarna gearres
teerd zijn en die geen geweld hadden ge
bruikt zo'n vier jaar gevangenisstraf heb
ben gekregen."
Amnesty International schat het huidige
aantal politieke gevangenen op driedui
zend. De Uruguayaanse autoriteiten heb
ben een getal van 1600 opgegeven medio
vorig Jaar. Eugenio Bentaberry vindt het
eigenlijk al heel wat dat de militairen toege
ven dat er politieke gevangenen zijn Voor
die tijd ontkenden ze hun bestaan zelfs.
Schuld
„In totaal hebben zeker tachtigduizend
Uruguayanen in gévangenissen en kazernes
gezeten", vertelt Bentaberry. „Velen van
hen hebben geen geluk gehad. Omdat ze
niet sterk genoeg waren, hebben ze verkla
ringen getekend waarin ze schuld bekenden
aan daden die ze niet gepleegd hadden.
Daardoor kregen ze vaak een extra lange
straf."
Overigens schijnt het lot van de nu nog
vastzittende gevangenen ook helemaal nog
niet zeker te zijn. In kringen van Uruguy-
aanse ballingen leven vermoedens over het
bestaan van een „Attica-plan", een naam
die herinnert aan de vele slachtoffers die er
onder de gevangenen vielen tijdens een
opstand in de Attlca-gevangenls in de Ver
enigde Staten. De militaire regering van
Uruguay zou bewijzen willen creéren voor
een massale vluchtpoging uit zowel de vrou
wengevangenis Punta de Rieles als uit de
mannengevangenls Llbertas. beide bulten
Montevideo, om zo een voorwendsel te heb
ben om een massale slachting onder de
gevangen politieke leiders aan te richten.
Volgens Bentaberry is het leven van de nog
vastzittende politieke gevangenen dan ook
in gevaar.
Democratisering
Voor het democratiseringproces dat de Uru
guayaanse militairen op gang gebracht heb
ben, heeft Eugenio Bentaberry weinig goe
de woorden over: „Dit Jaar wordt er nog een
referendum gehouden over een nieuwe
grondwet, maar een echte keus is er niet in
de vraagstelling. De vraag die gesteld zal
worden is of men instemt met de „institu
tionele acten", tien politieke besluiten die
de militairen de afgelopen jaren hebben
genomen Eén van die besluiten is dat de
mensen die de afgelopen tien tot vijftien
jaar op politieke lijsten hebben gestaan
nooit meer politiek actief mogen zijn. Dat
besluit sluit vijftienduizend Uruguayanen-
van politieke activiteiten uit. Ben Je het
met die besluiten eens, dan stem Je bij het
referendum vóór de militaire dictatuur.
Maar de militaire regering heeft tegelijk
gezegd dat wie tegen de nieuwe, op de
institutionele acten gebaseerde grondwet
stemt, dus voor de bestaande situatie is en
dus de militaire regering wil handhaven.
Onthouding is ook al geen oplossing, want
dat betekent volgens de militairen dat
het Je niet veel uitmaakt en dus ben Je ook
voor de militaire regering".
Wanneer het plebisciet over de nieuwe
grondwet zal plaatsvinden is nog niet be
kend. maar traditioneel vinden de verkie
zingen In Uruguay de laatste zondag van de
maand november plaats. Dat betekent
waarschijnlijk dat de eerstvolgende presi
dentsverkiezingen die de militairen voor
volgend Jaar beloofd hebben, pas eind 1981
zullen plaatsvinden. De militaire regering
heeft de twee traditionele partijen, de Blan
cos en de Colorados, gevraagd samen met
één kandidaat te komen die de instemming
moet krijgen van het leger. Daarna mag het
Uruguayaanse volk uit deze ene kandidaat
kiezen. Voor het hele democratiseringspro
ces geeft Eugenio Bentaberry dan ook geen
peso.
Toch geeft hij de hoop niet op. De Uruguay
anen zijn altijd heel solidair geweest. Ze
hebben meegevochten in de Spaanse
burgeroorlog en in andere oorlogen. Nu on
dervinden ze veel solidariteit van de kant
van hun medestanders in de rest van de
wereld. Het verzet van de ballingen en bin
nen Uruguay organiseert zich steeds beter.
Ook in het buitenland worden afdelingen
opgericht van de vakbond CNT en van het
Frente Amplio, het brede front van opposi
tiegroeperingen. Uit de onderlinge solidari
teit en uit de steun van anderen put Euge
nio Bentaberry hoop voor de toekomst.
r verslaggevers
min
pro
ge z
ien
>en
egal De schippersboycot
gen v®ns begint effect te krij-
eni flippers weigeren volgens
rgn onkelijke Nederlandse
hUIkbond staalprodukten te
"»or Hoogovens tussen IJ-
■uik. De boycot is nu de
ingegaan.
)f tot de boycot komt van
tvereniging Noord-Zuid.
jhtaanbod voor België en
ip de schippersbeurzen
de schippers. Dit ge-
is het principe „wie het
het eerst vaart."
jaarlijks goed voor zo'n
reizen laat volgens de
eniging een deel van zijn
n de beurzen om vervoe-
lalbedrijf heeft namelijk
acten met zogenaamde
De schippers hebben
tegen mits Hoogo-
ital contracten geleide-
»uwt en steeds meer
beurs aanbiedt. Volgens
vereniging is daar geen
en zou Hoogovens het
schepen Juist uitbreiden,
ontkent dit maar geeft
met huurschepen werkt
en werken vanwege de
held die vaste contrac-
ervoer via de schippers-
volgens het staalbedrijf
zekerheid.
door Jan Roeffs
AMSTERDAM Het feit, dat de hoofdstad erin geslaagd is
om reeds na vijf Jaar opnieuw „de armada van de nostalgie'' in
haar haven te kunnen ontvangen, maar ook dat die anderhalf
maal zo groot zal zijn dan tijdens de manifestatie van de
première in 1975 Amsterdam-700 heeft in kringen van
ingewijden verbazing gewekt. Tal van Europese havens heb
ben gesolliciteerd naar de ontvangst van „Sail-1980", maar
Amsterdam bleek in staat deze „nautische kluif" in de wacht
te slepen.
De herleving van het historische
„schiprijck-Amstérdam" van 2-8
augustus op het Noordzeekanaal en
in het Oostelijk havengebied, is te
danken aan twee factoren. Terstond
na eindiging van „8ail-1975" werd een
herhaling in Amsterdam zinvol en
haalbaar geacht.
Sinds 1956 nemen de Britten een sleu
telpositie in voor het geven van ad
vies aan de internationale zellwereld
voor het houden van internationale
wedstrijden en havenshows. De Brit
se Sail Trainings Association heeft
nauwelijks de zogenoemde tall-shlps
aan te bieden, de majestueus opge
tuigde oude opieidings-zeilschepen,
die het trotse verleden van de zeil
vaart vertegenwoordigen. Het ko
ninkrijk heeft de 8ail Training Asso
ciation. dat met een tweemansbureau
In de Engelse plaats Gosport zetelt.
Aan de Aossiciatlon is echter een
invloedrijk adviescollege verbonden.
dat landen die met hun tall-shlps
evenementen willen bezoeken, van
advies dient. De maritieme traditie
van Groot Brittannië is van dien
aard, dat beslissingen van dit college
over het algemeen worden aanvaard.
Welnu, Gosport adviseerde voor 1980
en deed dit al vroeg AM
STERDAM.
Bekwaam
De Britten hebben vastgesteld, dat
de Sall-organisatle van 1975 uitmunt
te door bekwaamheid, dat de haven
van Amsterdam grote gastvrijheid
bood en dat de historische stad aan
het IJ voor de opvarende als een
magneet had gewerkt. Belangrijk
was ook, dat de accommodatie voor
de grote zeilschepen en de schoeners
alleszins aanvaardbaar was gebleken.
Daarom stelde het adviescollege zich
reeds bij de eerste contacten positief
op en gunde Amsterdam de eer van
een tweede scheepsschouw der herin
nering.
Met deze beslissende steun in de rug
kon het particulier Initiatief van de
stad zich andermaal gaan ontplooien.
Met dien verstande, dat er thans een
schepenplan ls gerealiseerd, dat voor
ziet in de komst van rondom de dui
zend schepen. Dat betekent een zo
mers evenement, dat grootser van
opzet is, dan de ouverture van 1975.
Het betekent ook, dat er een miljoen
moest worden bijeengebracht om tot
verwerkelijking van het geheel te ko
men. Een goede start was de deelne
ming van de gemeente Amsterdam
voor een kwart miljoen in het totaal
bedrag. Er is inmiddels steun van het
bedrijfsleven gekomen, zodat aan de
zakelijke voorwaarden om het evene
ment te doen slagen in principe
is voldaan.
ADVERTENTIE
Intelligent sparen. Dat is: hoge rente, en toch
veel vrijheid. Ruime mogelijkheden om direct over Uw geld
te beschikken. Daarom hebben de rekenmeesters var
Bank Mees Hope de Meesrcnte-rekening gecreëerd.
Hoge rente.
^Het percentage
wordt maande
lijks vooraf vast
gesteld. In maart 1980
bedraagt het 8V:°/o.
Een uiterst florissante
rente, die éénmaal per jaar
wordt bijgeschreven.
Hoge vrile opname.
U kunt elke maand tot
f3.000,-opnemen.
In de dure decembermaand
zelfs tot f 6.000,-.
Dertiende maand? Jawel.
Méér geld opnemen?
Zoals U wilt. Maar dan
geldt een opzegtermijn
van 24 maanden.
Anders betaalt U 2°/o
opnamekosten over het
bedrag boven de vrije
opname.
Onroerend goed.
Geld nodig voorde
aanschaf van onroerend
goed? Uw Meesrente
rekening is er goed voor.
Zonder opzegtermijn,
zonder opnamekosten.
Loop binnen of bel op.
Wij informeren U gaarne
persoonlijk overdc
Meesrente-rekening.
Ook over de mogelijkheid
om thuis te sparen
- gewoon via Uw postgiro-
of bankrekening.
De
Meesrente-rekening.
Wü dun en
elke vergelijking aan.
f Rijkl
lo: Ol
's-Gravenhage, Kneuterdijk 13, tel. 070 - 92 40 31;
Delft, Oude Delft 165. tel. 015 -14 09 81
Pronkstukken
De correspondentie met de eigenaars
van de grote windjammers regerin
gen. nautische instellingen, dan wel
particulieren is voorspoedig verlo
pen. Zeven varende pronkstukken
de A-klasse vormen met de B-
klasse de schoeners de grote
aantrekkelijkheid van de zeil-kijk-
week in het oostelijke IJ. De deelne
ming ln de B-klasse de schoeners
ls opvallend groot.
De A. en B. schepen vormen ongeveer
een vijfde deel van de vloot van om
en nabij de duizend schepen. De Ne
derlandse deelneming richt zich op
een vloot van ruim 800 schepen, waar
toe de befaamde ronde platbodems,
voormalige vissersvaartuigen, oude
bedrijfsvoertuigen en Jachten zullen
behoren. Amsterdamse havenbedrij
ven stellen kaderuimte en faciliteiten
beschikbaar De Passengers Termi
nal Amsterdam zal als hoofdkwartier
gaan fungeren. Daar wordt niet al
leen nautische zorg betracht, maar
daar zal men ook de ontvangst rege
len voor de 10- tot 15.000 koppen
tellende bemanningen.
Nieuwe Kerk
De vele gebeurtenissen, die zich in
genoemde .-ugustusweek in en rond
om het IJ zullen afspelen, zullen uit
voerig worden vermeld in het pro
gramma-boek Sail, dat medio mei. in
een grote oplaag prijs 5 lande
lijk zal worden verspreid Daarin
wordt onder meer vermeld de herstel
de Nieuwe Kerk aan de Amsterdamse
Dam. waar dan koningin Beatrix, na
een défilé van de bemanningen over
het Damrak, de prijzen van de zeil
wedstrijden zal uitreiken.
Een bijkomstige, maar zeker opmer
kelijke gebeurtenis is voorts, dat het
opleidingsschip, de driemaster „Pol
lux" van zijn vaste ligplaats in het
Oosterdok zal worden verhaald en
ligplaats krijgt ln de IJhaven Daar
toe heeft het nautisch onderwijs van
het ministerie bij uitzondering
toestemming gegeven. Het schip zal
voorzien van de nieuwste commu
nicatiemiddelen als Internationaal
perscentrum worden ingericht
De Pollux werd in 1940 als opleidlngs-
ALMELO (ANP) Een Almelose po
litieagent heelt op het nippertje zijn
leven kunnen redden door weg te
duiken voor een aanstormende auto.
De auto werd bestuurd door de der
tig-Jarige S. uit Almelo, die op de
plaats van de eigenlijke bestuurder
was gaan zitten toen deze voor een
blaasproef op alcoholgebruik uit de
auto was gestapt. Bij zijn poging om
aan aanhouding te ontkomen ramde
S met de auto twee wagens van de
politie Nadat hij tegen een boom was
gebotst kon hij worden aangehouden.
Hij is ingesloten wegens poging tot
doodslag
schip gebouwd, heeft geen stoom of
stroom om op eigen kracht te varen.
Jaarlijks krijgen r\iim'40 jongeren er
een opleiding tot sèheepsgezel.
Bij dit kijkspel zal het niet alleen om
oude sch epen gaan. maar ook om een
tijdelijk feestelijk centrum, met ter
rasjes. rnuziek en tal van attracties,
die een wervingskracht tot ver buiten
Amsterdam zullen veroorzaken. Ook
Tijdens Sail 1975 was het een pro
bleem de stroom van nieuwsgierigen,
die per auto naar het havengebied
kwamen, in goede banen te leiden. De
Nederlandse Spoorwegen hebben
zich nu bereid verklaard een reductie
van vijftig procent aan te bieden op
het reisgeld naar Amsterdam,
internationaal georiënteerde reis
agenten zijn belangstellend, in die
zin, dat zij Amsterdam in hun rei-
saanbiedingen opnemen. In 1975 wa
ren er een miljoen bezoekers. Na de
Inhuldiging van kroonprinses Beatrix
tot koningin, na de komst van de
Canadese bevrijders van 1945, wordt
Sail 1980 het derde grote evenement
van 1980 voor Amsterdam.
Congres
Mét een internationaal congres, dat
aandacht vraagt voor een mogelijk
ernstig toekomstbeeld. De aanhou
dende energiecrisis heeft enkele
scheepsbouwers in de Verenigde Sta
ten, merendeels zelf enthousiaste zei
lers, aan het denken gezet over de
mogelijkheid om met goedkope en
schone windkracht als alternatieve
energiebron de zellvrachtvaart in ge
moderniseerde gedaante te laten te
rugkeren. Vandaar een congres in de
RAI tijdens Sail over het thema
„Energie en Transport". Verwacht
wordt dat dit congres ongeveer 1000
bezoekers uit vele landen zal trekken.
UTRECHT (ANP) Clat Nederland,
de solidariteitsbeweging van de La-
tijnsamerlkaanse vakcentrale, wil
van de leiding van Philips weten
waarom dit concern in Guatamala 58
mensen heeft ontslagen. Twaalf van
de arbeiders hebben een aangeboden
schadeloosstelling geaccepteerd,
maar de overige 46 eisen weer in
dienst te worden genomen, aldus Clat
ln een brief aan de raad van bestuur
van Philips.
De plaatselijke Philips-directeur
heeft verklaard dat de ontslagen het
•gevolg zijn van verliezen. Clat ver
zoekt tevens aan de PhllJpstop er op
toe te zien dat de vakbondsrechten in
de buitenlandse vestigingen volledig
worden gerespecteerd. Volgens recen
te berichten worden vakbonden ln
Guatamala onderdrukt en staan ac
tieve leden bloot aan vervolging en
moord, aldus Clat.
Jongensjeans. Model 1980, dus strakke
pijpen. Gemaakt van 100% katoenen
gekleurde changeant denim in bruin,
blauwen rood.
Maat 116(35)
t/m 176(39)
mt 116-146
Alleen deze week
Grote Marktstraat 34. Oen Haag -
Rozemarijn 19-23. Leidschendam
- Haarlemmerstraat 115-117, Leiden
Wij hebben HART
voor u
Volop keus in:
MANTELS
JAPONNEN
DEUX-PIÉCES
ROKKEN
OVERGOOIERS
BLOUSES
Ook In speciale HEUP
MATEN.
Uw speciaalzaak
O M. DE JONG
Voor bloemrijke
zaken en een
goed stuk antiek
INGANQ VOOS BEIDE:
Garden Centre
Bloemendaal
B.V.
MOOGMAOESEWEQ.
LElOERDORP, 071-410377.
(Privé ParkMrplMlé).
Sleutels
bijmaken!!
Klaar terwijl U wacMt
sloten en beveiligingen
voor deur «n raam. Llps-
vertegen woord Iger.
W. P. Hartwijk
Nieuws Beestenmarkt 7-11
Lelden - Tel. 071-126627
ELKE
ZATERDAG
IN
advertentie;
pagina')
voor
ONDERWIJZEND-
VERPLEGEND-
VERZORGEND
EN HOGER
PERSONEEL
Inlichtingen
Advertentie-
exploitatie
T«l. 020-913456
Toestel 794 reep.
783 en 750.
Voor het agentschap van het ochtendblad
Trouw
DEN HAAG ZUIOERPARK-VALKENBOS
zoeken wij een
die leiding wil geven aan een aantal bezor
gers. zodat onze abonnees dafleii|ks het
Ochtendblad TROUW bezorgd krijgen
De werkzaamheden hieraan verbonden
zijn:
de kranten voor de bezorgers uitteken;
wekelijkse uitbetaling aan de bezor
gers.
nabezorgmg van gemelde klachten;
het bijhouden van een eenvoudig kaart
systeem
Men dient in het bezit te zijn van een telefoonaanslui
ting
Wij stellen daar tegenover een aantrekkelijke bijver
dienste.
Voor nadere inlichtingen kan men ons kantoor fa Den
Haag Parkstraat 22 bellen, te bereiken onder num
mer 070-469445. na 19 00 uur 070-630229