-1
3iografisch woordenboek
eaak van lange adem
Allemaal genade
Een Fbndbriefvan nominaal f IjGOO,-
levert u jaarlijks f 110,- aan rente op.
Westland Utrecht Hypotheekbank s
r. J. Charité: „Ik zet overal vraagtekens achter"
Punilux maakt op de Bühne overtuigende indruk
IB Hypotheekbank geeft u jaarlijks een hoog, vast rendement.
HANDAG 10 MAART 198CK
TROUW/KWARTET
pr Fred Lammere
|N HAAG Degenen die In
eerste deel van het on-
jp In een oplage van 3500
•mplaren verschenen Bio-
tfisch Woordenboek van
derland tevergeefs hebben
locht ar de namen van
Abraham Kuyper en diens
[tijgenoot dr. Hendrik Co-
kunnen gerust zijn. In
ei twee zullen beide antire-
utionaire staatslieden wor-
i opgenomen. Dat duurt
even, want het volgende
el komt pas over een jaar of
r op de markt.
amenstellen van het BWN, zoals
uitgave tn de wandeling heet, ls
omvangrijk karwei omdat het
>t worden gedaan met weinig
ikracht en beperkte middelen. El-
Ujk kun je het een eenmanszaak
de vroegere Leldse geschiedenis-
ar dr. J. Charité (55) noemen. Hij
vaardde in 1971 de opdracht van
minister van onderwijs en weten-
kappen een nieuw biografisch
irdenboek samen te stellen. Daar
ons land langzamerhand wel aan
Sinds In 1937 het tiende en laat-
deel van het Nieuw Nederlandsch
Woordenboek van Mol-
ysen en Blok was verschenen
er niets meer op dit gebied uit.
ktune was nog veel groter als
Ïks reet dat daarin alleen mensen
ïrtór 1910 waren overleden werden
irnomen. Dr. Charité zag het zo-
1 rnde ln eerste instantie als zijn
fat het gat tussen 1910 en heden op
vullen. In 1971 begon hij ln een
uner van de Koninklijke Bibllo-
eek aan het Haagse Lange Voor-
sndejit, waar hij nog steeds zit, met
dijk niets. Alleen de naslagwer-
waren onder handbereik.
ifessor Schöffer
nlijke werk, zoals het nu reilt
hoeft dr. Charité niet in zijn
te doen. Als eindredacteur en
die uiteindelijk de verantwoor-
:ld draagt wordt hij weten-
lijk begeleid door een redac-
waarvan professor dr.
'er (van het Mentenrapport)
itter is. Het was ook professor
Fer die er veel toe bijdroeg dat
BWN ln 1971 werd toegevoegd
itet werkprogramma van de rijks-
Ie voor vaderlandse geschie-
een instelling die ln 1902 werd
'it mede door toedoen van de
Ige minister van binnenland-
I, Abraham Kuyper. De taak
i de rijkscommissie is zich bezig te
iden met het publiceren en daar-
I toegankelijk maken van belan-
ke geschiedkundige bronnen.
het eerste deel van het BWN zijn,
ipreld over 680 bladzijden, 495 le-
i beschreven. Op mijn vraag
irom dat aantal niet ls afgerond
vijfhonderd antwoordt dr. Charité
'je„ergens moet ophouden". Voor
was dat aantal helemaal niet be-
ïtjk. We vonden gewoon dat het
werd met een eerste bundeling te
sen. De beschreven personen zijn
ibetisch gerangschikt. Bij de vol
de delen zal dat eveneens gebeu-
„Er zijn mensen die ongerust of
^•verontwaardigd hebben gerea-
op het feit dat ze bekende na-
f Bin het nu verschenen deel mls-
n BOat heeft niets te maken met het
we de niet opgenomen figuren
fcr belangrijk zouden vinden. Al-
lel redenen kunnen ertoe lelden
e«n bepaalde levensbeschrijving
et worden uitgesteld, bijvoorbeeld
dat we er nog geen geschikte au-
voor hebben gevonden of omdat
medewerker nog geen tijd heeft
id eraan te beginnen. Het vinden
mensen die een goede biografie
Iemand kunnen schrijven en dat
«ndlen willen, valt niet mee. Vaak
degenen die er voor in aan-
komen er geen UJd voor. Het
tot allemaal heel nauw. Neem
figuur als Colljn. Er zijn maar
mensen die daar deskundig
f kunnen schrijven".
Charité gaat daarbij uiterst kri
ll te werk. Jk moet lastig zijn,
woordenboeken volledig vervangen
kunnen we nooit", voegt drs. K. Kool-
Jmans, directeur van het bureau der
rijkscommissie voor vaderlandse ge
schiedenis, eraan toe.
Dr. Charité verwacht dat er een stuk
of vijf delen van het BWN zullen
verschijnen. „Eigenlijk ls zo'n biogra
fisch woordenboek nooit af en moe
ten we ermee blijven doorgaan. Dat
er een gat valt, zoals nu ls gebeurd,
mag niet meer voorkomen", vindt
drs. Kooljmans. Dr. Charité hoopt
dat het uitgeven van het biografisch
woordenboek ertoe zal lelden dat de
belangstelling voor de blografie en
het beoefenen van het biografisch
genre in vergelijking met ons om
ringende landen hier onderontwik
keld gaat toenemen.
Het redigeren van zo'n biografisch
woordenboek blijft een moeizaam
werk. „Je krijgt niets op een presen
teerblad aangeboden. Als Je Je zoals
lk voor een werk als dit laat inhuren
moet Je dat zo goed mogelijk doen".
Dr. Charité bladert ln het nu bij Mar-
tinus Nijhoff verschenen eerste deel
van zijn standaardwerk, zoekt wat er
staat onder de naam van de vroeger
Utrechtse hoogleraar professor
F.A.F.C. Went. „HIJ hield zijn studen
ten voor dat de onderzoeker een groot
doorzettingsvermogen dient te bezit
ten, nooit moet opgeven, hoeveel te
genslag hij ook ontmoet en daarbij
een eerlijkheid aan de dag moet leg
gen, veel groter dan ln het maat
schappelijk verkeer gevraagd of ook
maar op prijs gesteld wordt. Dat
spreekt me zeer aan", roept hij uit
door Mink van Rijsdijk
Sommige mensen maken de indruk regelrecht uit een
roman te zijn gestapt. Ze munten uit door uitzonderlijk
goede of juist erg slechte eigenschappen, beleven heer
lijk romantische avonturen of worden daarentegen over
spoeld door kommer cn kwel. In streekromans ligt het
een fractie anders, ook daarin kom je erg interessante
mensen tegen, maar de couleur locale dompelt alles en
iedereen bovendien in een geheimzinnige sluier. Nou
aan de oude Gert is totaal niets geheimzinnigs, maar
toch is hij helemaal het geijkte boeken-type, dat leeft in
een klein huisje onder laaghangende fraaie luchten.
Hoewel hij pas een beginnend zestiger is, heet hij al
jaren de oude Gert. waarschijnlijk omdat zijn huis zo
oud cn vervallen is. Hij is vrijgezel, altijd uit zijn humeur
en erg achterdochtig. Volgens de verhalen zit hij ruim in
zijn slappe was cn staat zijn zolder vol antiek. Ergens ver
achter Purmerend heeft hij twee verre nichten die te
zijner tijd dc hele buit ervch. Daar is natuurlijk niets
tegen, hoewel het toch sneu is dat Gert voor geen stuiver
plezier beleeft aan zijn aardse slijk. Altijd even benepen,
nooit eens een goede sigaar, nooit eens royaal in de
beurs getast voor een goed doel. De kerk is ook prooi
van zijn kritiek en achterdocht en wordt derhalve met
een schertsbijdragc afgescheept. Toch mankeert hij 's
zondags nooit in de diensten cn kan hij mooi vroom
praten, waarbij hij ccn ijzersterke bijbelkennis demon
streert. Hierbij moet wel vermeld worden dat hij cr een
handje van heeft dc kontekst beentje tc lichten, zodat
veel van zijn citaten kant noch wal raken. Zelf gelooft hij
diep in wat hij zegt. Een blijmoedig christen is hij zeker
niet, hij jeremieert graag over zijn grove zonden cn
nalatigheden, zonder aan tc duiden waar die nou precies
uit bestaan. Gierigheid rekent hij cr stellig niet onder.
Het einde van zijn godsdienstige overwegingen is stee
vast: „het is allemaal genade". En omdat zulks niet
tejgen tc spreken is, heeft Tiij de schijn van gelijk altijd
aan zijn kant. In deze vergeelde streekroman speelt ook
de plaatselijke dominee ccn rol. De goede man lijdt al
jtfren onder het moeilijke karakter van Gert; vooral dat
de man zo op zijn centen zit, ergert hem bijzonder.
Dominee is pastoraal gruwelijk vastgelopen op Gert en
die onmacht stemt hem bitter. Hoe schitterend zou de
bekering van de verstokte gierigaard uitkomen bij de
restauratie van het kerkorgel. Kijk en zo zie je maar
weer dal het leven geen streekroman is met een dierbaar
einde. Gert blijft gewoon Gert, chagrijnig, onaange
naam, geldzuchtig cn ontoegankelijk voor de intenties
van de dominee, die toch blijft hopen dat zijn woorden
eens ingang mogen vinden in deze broeder.
Een paar weken geleden besloot dominee na lang
aarzelen een harde actie te proberen. Hij zou de oude
Gert eens flink aanpakken tijdens een preek. Gewoon
recht voor zijn raap de dingen bij de naam noemen.
Zonder dat dc andere gemeenteleden zijn doelwit be
merkten natuurlijk. Het moest een ouderwetse donder
preek worden, waarin ook afgerekend werd met vrome
praatjes die versluierend werkten. Het is allemaal gena
de, jazeker, maar dat Gert achter deze uitspraak zich
ongestoord kon blijven verstoppen, moest definitief
afgelopen zijn.
Dc bewuste zondag was de gemeente verbaasd over dc
felheid van hun predikant. Goede preek, daar niet van,
maar wel anders dan anders. Na afloop van dc dienst
wachtte de oude Gen op dc dominee. Hij schudde warm
des pastors hand. „Dat was ccn machtig mooie preek,
dominee". Eindelijk heb ik hem kunnen bereiken, dacht
de herder en leraar verheugd. Gert herhaalde: „ccn
machtig mooie preek. Het is heel goed dat dc mensen
ook eens van u horen wat ik altijd zeg: het is allemaal
genade".
De dominee raakte geheel de kluts kwijt. Hij had wel
ergens gelezen dat mensen alleen maar horen wat ze
horen willen en dat dit verschijnsel selectief luisteren
heet, maar dat het zo de spuigaten uit kon lopen stemde
hem erg droef.
Dr. Charité (rechts en drs. Kooijmans
...over een jaar of vier deel twee
(foto: Dirk Ketting)
door Stan Rijven
want dat biografisch woordenboek
moet een betrouwbaar naslagwerk
worden. Daarom laat ik niets aan het
toeval over. In principe zet lk overal
vraagtekens achter. We nemen niets
zonder meer aan. Alles wordt nage
trokken, zelfs vaststaande geboorte-,
huwelijks- en overlijdensdata en na
tuurlijk namen. De bijdragen van de
diverse medewerkers er zijn er op
het ogenblik zo'n 240 worden
nauwkeurig bekeken. Zo nodig leg
gen we vragen aan andere deskundi
gen en natuurlijk de leden van de
redactiecommissie voor. Zijn er on
volkomenheden dan wordt met de
auteur naar een oplossing gezocht. Er
wordt naar een zo groot mogelijke
mate van objectiviteit gestreefd. De
tijd dat men gevoelige kwesties ver
meed, zoals ln het Nieuw Neder
landsch Biografisch Woordenboek en
eveneens in het 21 delen tellende Blo-
grafisch woordenboek der Nederlan
den, dat in de tweede helft van de
negentiende eeuw uitkwam, wel ls
gebeurd, behoort tot het verleden.
Controversiële zaken als een besmet
oorlogsverleden worden niet verzwe
gen. althans wanneer harde gegevens
ter beschikking staan en die ter zake
doende ijn. Wel wordt bij dit alles de
grootst mogelijke voorzichtigheid
aan de dag gelegd".
Een vast gegeven ls dat wil Iemand ln
aanmerking komen te worden be
schreven hij of zij het tijdelijke met.
het eeuwige moet hebben verwisseld.
„Zo'n leven is dan afgerond. Er kun
nen geen onverwachte dingen meer
gebeuren, wat niet wegneemt dat er
later best materiaal boven tafel kan
komen dat een heel nieuw licht werpt
op de betrokkene. Maar dat risico
moet Je nemen. Anders kun Je wel
altijd blijven wachten met publice
ren", vindt dr. Charité. HIJ let er ook
op dat de blografieën leesbaar zijn.
„De schrijvers mogen niet verstrikt
'raken ln vakjargon. Het moet be
grijpbaar zijn voor de ontwikkelde
leek, zonder populair te zijn. We stre
ven naar duidelijkheid".
Tweede plan
In tegenstelling tot eerdere uitgaven
worden ln het BWN ook mensen van
het tweede plan opgenomen en van
vroeger verwaarloosde terreinen,
zoals sportfiguren, mensen uit de we
reld van het cabaret en personen als
bijvoorbeeld Mata Hari. „Er zijn tal
loze mensen, die iets meer ln de scha
duw staan, waar je Je rot naar zoekt
als Je er iets over wilt weten. Die
komen in ons woordenboek", meent
dr. Charité.
Inmiddels ls het zo geworden dat dr.
Charité dag en nacht met dat biogra
fisch woordenboek bezig ls. „Onbe
vangen een krant lezen-is er niet meer
bij. Altijd speelt wel in mijn achter
hoofd: let op of je er niet wat uit kunt
halen".
Er wordt langzamerhand ook het no
dige materiaal vereameld over men
sen die nog ln leven zijn, maar ln de
toekomst vrijwel zeker in het BWN
een plaats zullen krijgen. Iemand als
dr. Willem Drees bijvoorbeeld kan
zeker zijn van een plaats. „Zijn blo
grafie wordt nog steeds aangevuld.
Onlangs heeft hij weer een boek ge
schreven. HIJ ls er een goed voorbeeld
van dat Je pas na Iemands dood volle
dig kunt zijn", meent dr. Charité. Er
zijn veel oud-politici, die hoogbejaard
een teruggetrokken leven lelden. Om
dat ze niet meer aan de weg timmeren
leidt dat ertoe dat, zoals de afgelopen
weken ls gebeurd, er vragen binnen
komen waarom mensen als Van Klef-
fens, De Quay en Romme ln het eer
ste deel ontbreken. Die vragenstellers
krijgen dan van dr. Charité te horen,
dat dit niet kon, omdat alle drie nog
ln leven zijn.
Er komen ook leuke reacties, zoals
van die meneer uit Aalsmeer, die Ed
ward F.C. Startz, eens een heel be
kende man bij de Wereldomroep,
vooral door zijn programma „The
happy station" miste. „Hij sloot aar
dige biografische bijzonderheden ln.
We konden hem gerust stellen. Startz
stond ook bij ons op de wcrklijst,
maar omdat die man er kennelijk
zoveel van afwist hebben we hem
gevraagd de bewuste biografie van
Startz te schrijven en dat doet hij
nu".
De voorlopers van het biografisch
woordenboek van dr. Charité worden
niet overbodig door de nieuwe uitga
ve. „Wie bijzonderheden wil naslaan
over mensen uit de vorige eeuw kan
ln eerste instantie daar terecht. WIJ
willen in de volgende delen ook wel
verder teruggrijpen dan 1910, vooral
omdat tal van oude biografieën niet
meer kloppen omdat er sinds ze wer
den geschreven nieuwe feiten zijn
ontdekt. De vroegere biografische
AMSTERDAM Het laatste
bolwerk van de jaren 60, hip
piecultuur, de Melkweg, werd
zaterdagavond overspoeld
door menig punker en ander
soortig actueel publiek. Trek
pleister vormde de Engelse
band Punilux (een afkorting
van de eigenlijke naam pu
nishment of Luxury) die een
ruim stukje theater rock ten
beste gaf.
De naam geeft al enigszins aan waar
zij voor staan, maar zij wijst tevens
naar een van de oprichters: de gita
rist/toetsenman Nevil Luxury. Samen
met zanger Brian Bond maakte hij
deel uit van de theatergroep Mad
Bongo. De theaterervaringen werden
anderhalf Jaar geleden In New Castle
gecombineerd met ongepolijste New
Wave-muziek waarvoor zij bassist
Jimmy Giro en drummer Steve Se-
krlt hadden aangetrokken. Centraal
thema ln hun teksten zou het begrip
„autoriteit" genoemd kunnen worden
dat gestalte krijgt in songs als „Pup
pet Life" waarin de overheersing van
de mens door de machine wordt be
kritiseerd. In Ayatollah wordt het lei
derschap ter discussie gesteld en Ob
session geeft een snier naar de in
vloed van de sensatiepers. Met be
hulp van een extra sologitarist, een
energiek optreden en theatrale effec
ten wist Punilux haar visie op pak
kende wijze uit te dragen. Zanger
Brian Bönd bezat een maniakale ul-
tlngsdrang die af en toe associaties
met Iah Dury opriep. Met zijn prie
mende blik, gekke hoofddeksels en
maskers liep hij acterend en zingend
het kleine podium plat terwijl zijn
begeleiders hem in verbale en nonver-
bale dialogen antwoordden. Veel
stukken van hun LP „Laughing Aca
demy" kwamen aan bod en lieten
merken dat Punilux vooral een groep
ls die gezien en beleefd moet worden.
Twee toegiften besloten dit rockthea-
ter waarbij „Puppet Life" nog eens
krachtig werd overgedaan. Of hun
hedendaagse muziek een lang leven
beschoren ls, blijft nog de vraag, een
feit is dat Punilux een nieuwe dimen
sie aan het New Wave-gebeuren heeft
toegevoegd waarmee ze op de Bühne
ln ieder geval een overtuigende in
druk weten te maken.
ADVERTENTIE
Beleggen in Pandbrieven (nominale waarde fl.000,-) van de Wcstland/Utrccht
Pandbrieven die u nu koopt hebben een looptijd van 25-02-1980 tot uiterlijk
/A 15-03-1988. Loting bepaalt of u uw belegde geld na minimaal 2 jaar of na uiterlijk 8 jaar
J krijgt terugbetaald. Is dat voor u niet na 2 maar bijvoorbeeld na 8 jaar, dan profiteert
u aus 6 jaar langer van het hoge, vaste rendement. De huidige afgiftekoers is 98% in
coupures van f 1.000,-; d.w.z. dat u nu f980,- betaalt (plus de opgelopen rente vanaf
2502-1980); effectief rendement 11.57%. Wilt u ecraer over uw geld beschikken?
Pandbrieven hebben een notering op de effektenbeurs. U kunt ze praktisch probleem
loos verhandelen via uw bank of commissionair in elfekten.
Het bedrag waarvoor u uw Pandbrieven kunt verhandelen is afhankelijk van de dan geldende koers. Het bedrag
kan dus iets minder of meer zijn dan het nominale bedrag. Een Pandbrief is aan toonder en iedereen kan zien welk bedrag
zo'n Pandbrief jaarlijks aan rente uitkeert: f 110,-. Die f 110,- staat van aankoop tot aflossing vast.
Verkrijgbaar bij onze kantoren ofbij uw bank of commissionair in cffekten.
Hoofdkantoor; Amsterdam, Sarphabstraat 1,020-26 31 31
EG
>nd
Onder redactie van
Heieen van Batenburg
Vragen uitsluitend in de envelop en dus niet per briefkaart
sturen aan postbus 93313, 2509 AH Den Haag. Per vraag een gulden
in postzegels bijvoegen, het liefst in waarden van 60 en 40 cent.
Beslist niet aan de buitenkant opplakken. Geheimhouding is verze
kerd.
Wij zijn van plan een dekbed
«endedons aan te schaffen. Nu ls
vraag: hoe wordt deze „grond-
voor dekbedden verkregen?
en de hiervoor gebruikte eenden
levensruimte, of zijn hun leefom-
«Ügheden vergelijkbaar met de
batterijen" van kippen?
•oord: Het eende- en ganzedons
f dekbedden mee gevuld zijn;
At geïmporteerd. Landen van her-
»t zijn: China. Zuidoost-Azië,
ikrijk (Pyreneeën) en Noord- en
r\ '-Amerika. Ook wordt veel dons
pporteerd uit de Oostbloklanden,
name Polen en Hongarije. Het
dat uit laatstgenoemde landen
is kwalitatief het beste. Het
in het koude klimaat de water-
W® meer bescherming bieden dan
ln warmere streken. Hierdoor ls de
donsvacht dikker en zijn de afzonder
lijke donsjes groter. Ze hebben daar
door ook meer „vlukracht".
Hebben deze dieren leefruimte? Dat
hebben ze! Ze leven op grote, uitge
strekte velden; er ls geen sprake van
„legbatterijen". Het beroep van gan
zenhoedster ls in deze landen nog niet
uitgestorven. U kunt zonder gewe
tensbezwaar zo'n heerlijk donzen
dekbed aanschaffen.
Vraag: Ik ben opgegroeid in Brabant.
Als er Iemand gestorven was legde
men vijf stenen op stro naast de deur,
drie voor een celibatair. Wat is dc
betekenis daarvan?
Antwoord: Geen gebeurtenis in het
leven maakt zoveel Indruk op de
mens als de dood; zijn eigen dood en
die van wie hem het naast staan.
Dood en sterven zijn voor wie daarin
meer dan een biologisch gegeven zien
omgeven van allerlei voorstellingen.
Daaruit zijn veel gebruiken ontstaan
die op eeuwenoud, half of helemaal
niet meer begrepen volksgeloof be
rusten. De stervende mens moet zich
losmaken van zijn aardse leven, en zij
die om zijn sterfbed heen staan, moe
ten hem de overgang zo licht moge
lijk maken. Elke landstreek heeft zo
zijn eigen volksgeloof <n gebruiken.
Zo strooide men in Friesland drie
handen vol gerstekorrels rond de
dode uit, want gerst weert de boze
geesten. Ook werd de klok stil gezet
en de spiegel bedekt of naar de muur
gekeerd, anders zou er spoedig een
tweede sterfgeval komen. Hier en
daar in ons land wordt de dood van
de boer nog aangezegd aan de huis
dieren. Het vee in de stal, maar ook
de hond en de kat en als er bijen op de
boerderij gehouden worden mag men
deze zeker niet vergeten, want zegt
het volksgeloof zou men dit nala
ten, dan zouden zij wegtrekken of
sterven. In tal van dorpen ln Brabant
en ook in Zeeland legde men bossen
stro op de stoep tegen de deurpost.
Nog vroeger legde men het stro krui
selings voor de deur of op de weg
tussen het sterfhuis en het kerkhof.
Men geloofde dat de dode zo verhin
derd werd terug te komen.
Wat de Juiste betekenis ia van de
stenen op het stro. heb lk niet kunnen
nagaan. In lder geval is het zo dat al
deze gebruiken te maken hebben met
de vroeger zo sterk bestaande vrees
niet alleen voor de dood maar
ook voor de dode. Al deze op volksge
loof berustende gebruiken zijn nu
haast overal verdwenen, en waar ze
nog bleven voortleven, weet men de
oorspronkelijke betekenis niet meer.
Vraag: Zo'n vijfentwintig Jaar gele
den heb lk een paar boekjes gelezen
over twee IJslandse Jongens. Nonnle
en Mannle. Ik zou ze zo graag willen
herlezen. Kan ik ze nog ergens ko
pen? Ik weet niet meer wie ze ge
schreven heeft en wat de Juiste titels
van de boekjes zijn.
Antwoord: De boekjes „Nonnie en
Mannle" en „De bergtocht van Non
nie en Mannle" zijn geschreven door
Jon 8vensson, vermoedelijk een Fin.
Ze zijn in 1935 verschenen bij Het
Jongensweeshuis nu de firma ZwiJ-
sen ln Tilburg. Helaas zijn belde
boekjes niet meer te koop. U zou het
nog eens in een tweedehands boek
handel kunnen proberen, of op een
boekenmarkt; maar dat ls een heel
gezoek. Het is wel erg Jammer dat
zulke mooie verhalen zo maar ver
dwijnen. vooal als Je er zo'n goede
herinnering aan hebt. Misschien is er
onder de lezers van onze rubriek wel
iemand die ze in zijn bezit heeft, en
wie weet bereid ls ze te vericopen.
Vraag: Wij willen deze zomer naar
Frankrijk liften, maar wij vinden het
risico te groot om dat „zomaar" te
doen. Nu hebben we gehoord dat er
een llftbureau ls. Onze vraag ls: wat
houdt dat ln en wat ls het adres van
dit bureau?
Antwoord: Het adres ls: Llft-service,
postbus 8310,1005 AH te Amsterdam,
tel. 020 - 846730 (tot 23 uur). Om
gebruik te kunnen maken van deze
service moet men zich opgeven als
lid. De lldmaatschapskosten zijn heel
gering. Autobezittere (uitsluitend
particuliere auto's) zowel als meerij
ders kunnen zich bij Llft-service aan
melden. De organisatie zorgt voor het
contact tussen belden wanneer het
reisdoel overeenstemt Regelingen
over de kosten die aan het meerijden
verbonden zijn, worden onderling
tussen autobezitter en meerijder ge
regeld. De hoogte van de bij te dragen
reiskosten ls dikwijls heel verschil
lend. Het kan zelfs gebeuren dat Ie
mand een reisgenoot gratis mee
neemt. alleen voor de gezelligheid.
Vraag: Is er al een begin gemaakt
met de aanleg van een tunnel tussen
Frankrijk en Engeland? WIJ menen
van niet maar onze vrienden bewe
ren dat erl wel degelijk een gedeelte
van de tunnel klaar ls
Antwoord: Uw vrienden hebben on
gelijk. Er ia nog steeds geen begin
gemaakt met de aanleg van een tun
nel onder het Kanaal tussen Frank
rijk en Engeland. Plannen zijn er ln
de loop der Jaren genoeg geweest Als
in 1750 werd de eerste prijsvraag uit
geschreven voor het ontwerpen van
een tunnel. In 1875 is men werkelijk
begonnen met graven, maar dit heeft
niet lang geduurd. Men vreesde voor
de Invoer van „Franse lichtzinnighe
den". Het duurde tot 1924 voor er
weer plannen op tafel kwamen, maar
deze haalden geen meerderheid ln het
Britse parlement. In 1948 werd wol
overeenstemming bereikt voor het
bouwen van de tunnel, maar toen
ontstonden er moeilijkheden over de
financiering. Weer ging de bouw niet
door. Ook ln 1975, toen alles ln kan
nen en kruiken scheen, krabbelde de
Britse regering op het laatste mo
ment terug, waarover de Fransen erg
boos waren. Het allerlaatste plan. nu
van de spoorwegmaatschappijen ln
Frankrijk en Engeland, is eenvoudig
van opzet. Het zou om een treinver
binding gaan tussen Londen en Pa
rijs; tijdsduur ongeveer vier uur.
waarvan men dan plus minus veertig
minuten in de tunnel reist Maar of
die plannen ooit verwezenlijkt zullen
worden? Voorlopig blijft dat nog een
vraag.
Opmerking: Ik kom nog even temg
op de uitdrukking „de pijp aan Maar
ten geven"/ Dit betekent: het opge
ven of sterven Het ls een Zuldneder-
lands- gezegde. Hartelijk dank aan de
lezers die mij hierover schreven.
