Nederlandse Pax Christi
haalt Italianen hierheen
Nog maar weinig jongeren willen
naar de Katwijkse visserij school
ali
Den Haag wil Russen
wel laten exposeren
Opleving in visserijbedrijf ten spijt
Open dag
Voettocht leidt tot uitwisseling
Sherry-
drinkers
opgelet...
LAS OCAS
Bezetting pand
woning corporatie
ll
Leids protest
tegen Amicales
IJ
DINSDAG 4 MAART 1980
REGIO DEN HAAG
TROUW/KWARTET
SDA(
Leerlingen van de Katwijkse visserijschool In het praktijkloknal,
waar een scheepsmotor staat opgesteld.
Van een onzer verslaggevers
KATWIJK De School
voor de Zeevisvaart in Kat
wijk dreigt in moeilijkheden
te komen door een onvol
doende aanbod van nieuwe
leerlingen. Terwijl het visse
rijbedrijf in Nederland weer
aan het opleven is blijft de
belangstelling van Jongeren
om een vakopleiding in deze
branche te gaan volgen mi
nimaal.
Het zijn met name de vlsserijscho-
len In Katwijk en Stellendam die
met een te laag leerlingenaanbod
kampen, zo weet de schooldirecteur
in Katwijk. Minder problemen zijn
er volgens de heer C. van Beelen in
Urk, Den Helder en Vllssingen. Voor
de eerste klas van het komend cur
susjaar. hebben zich in Katwijk nog
maar zes leerlingen aangemeld. Dat
zijn er nog altijd twee meer dan het
totale leerlingenaanbod van vorig
Jaar. De vlsserljschool heeft mo
menteel slechts acht leerlingen in
het eerste leerjaar, zlttenblijvers
meegerekend.
Duurste
De magere belangstelling dreigt de
Katwijkse school de oudste visse
rijopleiding van ons land. de eerste
cursussen werden al vlak voor de
eeuwwisseling gegeven onder de
norm van gemiddeld twaalf leerlin
gen per klas te trekken die door het
ministerie van onderwijs is gesteld.
Volgens directeur Van Beelen mo
gen de visserijscholen zich inmid
dels al de twijfelachtige eer gunnen
de duurste vakopleidingen op LBO
en MBO-niveau te verzorgen. Leer
lingen die de zes-Jarige opleiding
De School voor de Zeevisvaart
in Katwijk houdt donderdag
open huis. Leerlingen geven
dan van negen uur 's ochtends
tot negen uur 's avonds demon
straties van hun kunnen. In het
schoolgebouw aan de Sluisweg
98 worden bovendien een aan
tal korte visserijfilms ver
toond. Onder meer met deze
open dag hoopt de visserij-
school de belangstelling onder
jongeren op te schroeven voor
de opleiding.
volmaken, werken de laatste twee
Jaar op niveau van het Middelbaar
Beroeps Onderwijs.
Van Beelen betreurt het dat er met
name onder Scheveningse Jongeren
zo weinig belangstelling is voor een
opleiding op zijn school. De Scheve
ningse visserijschool is al een fiks
aantal Jaren geleden gesloten, maar
van een overloop naar de Katwijkse
school is geen sprake geweest. Het
bestand van de leerlingen bestaat
dit Jaar voor 85 procent uit Katwijk
se Jongeren. „De visserij leeft, er zit
weer toekomst in. Jongeren moeten
dat inzien", zegt de directeur. „Ik
wil natuurlijk niet verbloemen dat
er hard gewerkt moet worden aan
boord van de schepen. Maar in deze
sector geldt nog wel dat er veel geld
met zoete arbeid verdiend kan wor
den". HIJ geeft wel toe er voorstan
der van te zijn om op de grotere
trawlers, waar vaak nachten achter
een gewerkt wordt, ploegendien
sten en een betere verlofregeling in
te stellen. „Voor dat soort verande-
Werk op het achterdek van een hektrawler. Nog maar weinig jongeren
willen hiervoor een vakopleiding volgen.
ringen kan best wat loon worden
ingeleverd."
De leerlingen van de visserijscholen
gaan vanaf het tweede leerjaar,
Jaarlijks twee weken naar zee om
praktijkervaring op te doen op het
opleidingsschip, de hektrawler Ko
ningin Juliana. Het lesmateriaal op
school is de laatste Jaren aangepast
aan de nieuwste technische ontwik
kelingen op visserij gebied. Zo wor
den aspirant-vissers al vroeg ver
trouwd gemaakt met de modeme
methodes om vis op te sporen, met
behulp van de hoogwaardige elec-
tronische apparatuur die tegen
woordig op de scheepsbruggen te
vinden is.
De visserijschool leidt
zowel op voor het werk in de machi
nekamer als op de scheepsbrug, aan
het eind van de opleiding kunnen
de leerlingen zich in een van beide
richtingen specialiseren. Een leer
ling die de zes jaar heeft volge-
maakt en bij voorbeeld zijn stuur
mansdiploma op zak heeft kan
daarmee over het algemeen ook op
de kustvaart mee terecht.
door Jean-Louis Michels
Calabrië is het zuidelijkste
puntje van de rijke Europese
gemeenschap. De problemen
echter, waarmee deze streek
te kampen heeft, zoals de gro
te armoede, de werkloosheid,
de trek naar de stand en de
emigratie, vertonen veel gelij
kenis met typische „derde we
reld-problemen". In 1977 en ln
1978 organiseerde Pax Christi
Internationaal er ontmoe
tingsprojecten, waaraan jon
geren uit verschillende lan
den deelnamen.
Een aantal Nederlandse „Calabrië-
gangers' raakte onder Indruk van de
inzet waarmee sommige mensen on
danks de tegenwerking van de kerk
en de staat het leven in Zuid-Italië
meer positieve inhoud proberen te
geven De Nederlanders wilden de
gedachtewisseling, die in Italië in
gang gezet was. voortzetten. Zij orga
niseerden daarom vorig Jaar een ont-
moetingsprogramma ln Nederland
voor de Calabrezen. zodat dezen kon
den zien hoe de Nederlandse samen
leving functioneert en hoe hier som
mige sociale problemen aangepakt
worden En ook dit Jaar volgt er waar
schijnlijk weer een uitwisselingspro
gramma.
Basisgemeenten
In 1977 reisden vijfentwintig Neder
landers naar Calabrië Dat eerste Jaar
kon gekozen worden uit vier projec
ten waarbij een week in een dorp
vertoefd werd. of een voettocht. In de
dorpjes werd bekeken hoe bepaalde
problemen in de praktijk opgelost
worden Tijdens de voettocht werd
gediscussieerd over de achtergron
den van de probleem vorming
José koos desUJds voor die voettocht
Wat mij erg trol was de sleur en de
lusteloosheid, die ik overal in de
dorpjes constateerde. Je gaat je dan
afvragen hoe dat komt Je kunt het
herleiden tot de armoede, die weer
ontstaat bij gebrek aan werkgelegen
heid Er is de mensen al zo vaak
verbetering van de situatie beloofd,
er verandert echter niets Waarom
zou Je naar school gaan? Ook al heb
Je een diploma. Je komt toch niet aan
de slag Al* je werkelijk vooruit wilt.
zul je weg moeten uit Calabrië. naar
Noord-Itallë of naar het buitenland."
De voettocht heeft Indruk op José
gemaakt Voor het eerst werd zij ge
confronteerd met armoede Toch trof
het haar dat er julal In deze misere
mensen verbeten bezig zijn het leven
in Calabrië meer inhoud te geven Zo
ontmoette zij een socioloog die leider
van een club padvinders was gewor
den om die jongen* op die manier ln
hun vrije tijd bezig te houden Basis
gemeenten baseren zich meer op het
Idee van naastenliefde dan op de offi
ciële lijn van Rome José ..Alleen is
men ln Italië veel praktischer bezig
Het beeld priester arbeider is daar
meer geaccepteerd De priester meer
als maatschappelijk werker dan als
zielehoeder."
Voor de werkpiojecten waren de
dorpjes Prunella. Lamezia San Filll
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG B. en w. van Den Haag zijn best bereid
toestemming te geven voor het oranlseren van een Russische
ruimtevaarttentoonstelling in de residentie maar aangezien
het rijk niet meewerkt zal de tentoonstelling wel niet door
gaan. Dit schrijft het gemeentebestuur aan het raadslid
Huurman, die in schriftelijke vragen had verzocht de sfeer van
koude oorlog niet aan te wakkeren door de vergunning te
weigeren.
Hoewel het college de inval ln Afgha
nistan en de recente ontwikkelingen
rond de dissidentenbeweging in Rus
land afkeurt, wil het bij het verlenen
van een vergunning op grond van de
politieverordening uitsluitend objec
tieve toetsingscriteria hanteren. Als
de Stichting Scheveningen Bad, die
ADVERTENTIE
er is een verrukkelijke
Spaanse zegelsherry.
Laag geprijsd.
Vraag bi) uw vertrouwde
winkelier naar
Calabrië-gangers wisselen ervaringen uit.
en Orsomarso uitgezocht. De eerste
twee dorpjes hebben ieder een leefge
meenschap. waar mensen uit het
dorp samen wonen en werken met
gehandicapten. In Prunella acht
geestelijk gehandicapten samen met
zes verzorgers en in Lamezia veertien
lichamelijk gehandicapten samen
met acht verzorgers. Dit soort leefge
meenschappen zijn zo veel mogelijk
zelfvoorzienend Zij komen niet al
leen ln Calabrië voor. over heel Italië
verspreid is er een twintigtal van der
gelijke Instellingen. Zij zijn een ge
volg van een slecht gezondheidsbe
leid. Door een te kort aan verpleeg
kundig personeel, slechte huisvesting
en overbezetting van de Inrichtingen,
waar je vanzelf „gek" wordt als Je er
een tijdje zit. Vandaar het initiatief
om de patiënten zelf te verzorgen.
Sommige Calabrezen proberen land
bouwcoöperaties op te zetten, zoals
die ln het noorden van Italië veel voor
komen. Als de mensen maar in hun
eigen onderhoud kunnen voorzien,
wordt de drang om te emigreren mis
schien kleiner. Toch werd Jan Kortie.
die voor het project in San Fllii had
gekozen ook hier getroffen door de
passiviteit die onder de bevolking
heerste „Uiteindelijk", zeg Jan. „heb
ben wij daar meer samen gepraat dan
samen gewerkt. Dat was eigenlijk
niet de opzet, maar misschien waa het
project daardoor wel inspirerender.
Je wordt direct met de armoede en de
slechte leefomstandigheden gecon
fronteerd. Je ziet hoe elk Initiatief om
de impasse te doorbreken tegenge
werkt wordt door de overheid en de
kerk Hierdoor realiseerde ik me nog
duidelijker hoe luxe mijn leven in
Nederland eigenlijk is De reis heeft
ons ook meer inzicht verscnaft ln de
problemen van de gastarbeider Een
aantal van de Calabrië-gangers is
zich nu in Nederland met de begelei
ding van hen bezig gaan houden
In 1978 was het programma ln grote
trekken gelijk aan dat van het Jaar
ervoor De voettocht en het project ln
San Filll waren vervangen door een
project ln een door werklozen opgezet
buurthui* ln Rossano. In die zelfde
stad kon in een communiteit, een
soort religieuze leefgemeenschap ge
mediteerd worden. In het dorpje Pa-
pasidero was een scholingsproject,
waar werkloze onderwijzers les gaven
aan analfabeten, bijna de helft van
het dorp. Evenals het jaar ervoor be
tekende de reis voor de Calabrië-gan
gers tegelijkertijd een verrijkende en
een onthutsende ervaring. Verrijkend
vanwege het werk dat sommigen
daar verzetten, vanwege de grote
gastvrijheid. Onthutsend vanwege de
armoede en de passiviteit van het
grootste deel van de Calabrezen.
„Ik ging mee omdat ik mijn vakantie
zinvol wilde besteden." Dit zegt Ed
die Kokhuis, die de reis mee hielp
organiseren. Hij koos voor het project
In Prunella Daar trof hem vooral de
volwaardige Integratie van de gehan
dicapten in het dagelijks leven van de
leefgemeenschap. Iedere gehandicap
te had er zijn taak. Tijdens hun ver
blijf hielpen de Calabrië-gangers 's
ochtends met de werkzaamheden; 's
middags werd gediscussieerd over
onder meer de politieke oorzaken
waardoor een situatie zoals ln Zuld-
Italië kan ontstaan. De corruptie, het
cllêntalisme, het verschijnsel dat
macht steeds meer geconcentreerd
wordt. Zo'n systeem is een belemme
ring voor werkelijke vrede, omdat het
steeds weer nieuwe randgroeperingen
creëert, hetgeen nieuw geweld
oproept.
Samen verder
In 1979 organiseerden vijf Calabrië-
gangers een ontmoetingsprogramma
voor Calabrezen ln Nederland. De Ita
lianen zouden de reiskosten betalen
en het ontvangstcomité zou de kos
ten voor het verblijf dragen. Onder de
twintig Calabrezen waren twee ge
handicapten uit Lamezia. Er werd
gediscussieerd over gastarbeiders in
Nederland, buurt- en kinderwerk, ba
sisgemeenten en de opvang van ge
handicapten. Veel ideeën deden zij op
tijdens een bezoek aan de speelweek
in Driebergen, een week lang door de
gemeente georganiseerde spelen voor
kinderen.
In het programma was ook een be
zoek aan een blindeninstituut opge
nomen. Het massale van de inrich
ting stootte hen hier erg af. De Cala
brezen zagen de Inrichting als een
soort pakhuis. Dit soort Inrichtingen
ervaarden zij als een negatieve kant
van de Nederlandse samenleving.
Volgens hen moet Je allerlei rand
groepen. zoals bejaarden, gehandi
capten en studenten niet ln afzonder
lijke wijken van een stad concentre
ren. maar volledig integreren in de
samenleving. De twee meegekomen
gehandicapten zagen wel enkele
voordelen, zoals professionele en effi
ciënte hulpverlening, maar zouden er
zelf voor geen goud willen wonen. „Te
geïsoleerd", vonden zij-
„Door ons bezoek aan Italië waren
ons de ogen voor hun moeilijkheden
geopend." zegt Cora Doeven. één van
de gastvrouwen „Maar door hun be
zoek aan ons land en hun vele vragen
hebben wij nu zelf een beter beeld
var onze eigen leefwijze gekregen.
Daardoor kwamen de verschillen ook
duidelijker naar voren. ZIJ zijn bij
voorbeeld erg druk ln praten en doen
Als wij stil waren dachten zij dat wij
ziek waren."
Er zi|n vijf smaken:
MEDIUM DRY
AMONTILLADO
CREAM
TTÏ MANZANILLA
FINO PALE
Jean-Louis Michels is lid van Pax
Christi.
AMSTERDAM Vijfentwintig men
sen hebben gisterenmorgen het kan
toor van de woningbouwvereniging
„Onze Woningen" in de Amsterdam
se Mesdagstraat bezet. De bezetters
protesteren hiermee tegen de drei
gende uitzetting van zes gezinnen
aan de Roomtuintjes in de Dapper-
buurt. Het gaat om een blok nieuw
bouwwoningen. waarvan de huur vol
gens de actievoeders veel te hoog is
voor de bewoners.
Vrijdag komt de zaak van het eerste
gezin voor de Amsterdamse kanton
rechter wegens het bestaan van een
grote huurachterstand. De bewoners
hebben enige malen geweigerd een
huurverhoging te betalen en anderen
hebben eenzijdig hun huur verlaagd
tot een wat zij noemen aanvaardbaar
percentage van hun inkomen. De ac
tievoerders eisen dat de woningbouw
vereniging de Justitiële procedure
stopzet, de achterstallige huren
kwijtscheldt en de bewoners mede
zeggenschap geeft bij het vaststellen
van de huren. De woonlasten mogen
volgens de bezetters voor een mini
mumloner niet meer dan tien percent
van het nettoloon bedragen.
De bezetters zijn van plan hun bezet
ting twee dagen vol te houden.
ir<
I
Boterwaag
Kamerbreed
□EN HAAG Het Haagse i
van b en w heeft besloten een 4
tectenbureau in te schakelen vo
voorbereiding van een proefpri
met „kamerbreed renoveren" ii
Smitsstraat. Deze vorm van rei*
tie gaat verder dan gebruikeliji
gehele woning wordt opnieuw
deeld. De voorbereldlngskosten
den voorlopig geraamd op 6<U
gulden. or w
DEN HAAG Het lijkt o!
eindelijk enig schot zit in de restjft Cle
tie en verbouwing van het Ha gelij
Boterwaagcomplex aan de Pr* 0m
gracht. B en w zullen de raad 1
stellen het complex geschikt te
ken voor de huisvesting van al 1 hen
staanden en twee persoonshuis
dens. Voor de restauratie vraagi Me t
college de raad een krediet van tfTier o
12 miljoen gulden. Daar komt iheti
eens krap 5 miljoen bovenop vocide vi
inrichting van de ongeveer 70 wleerdf
eenheden. Na aftrek van de venqgeant
te rijkssubsidies blijft er voor df
meente een bedrag van 2 mil ®^oc
gulden over, dat moet worden Bon
nancierd. De uiteindelijk voor d verh
meente komende jaarlijkse laste M do
de restauratie worden geraami van
maximaal 200.000 gulden. dnikk
vorm
Opbreking
DEN HAAG Wanneer binnenji wo
de Haagse Kalvermarkt en Grfon h
Marktstraat voor lange tijd wofft ai
opgebroken voor de aanleg van s|
verwarming, zal het langzaam
keer en het openbaar vervoer z
mogelijk moeten worden ontziel
dus de werkgroep „Wijs op we|
een brief aan de gemeenteraad
werkzaamheden zullen ongeri
voor de nodige problemen
voor wat betreft de doorstromii
de verschillende vervoersoi
maar fietsers en voetgangers
niet extra in de verdrukking
raken, schrijft de werkgroep,
nodig blijkt ae Kalvermarkt el
Grote Marktstraat af te sluiten
het autoverkeer is dat volgens
op weg een goede gelegenheid
onderzoeken hoe het autovei
zich in die omstandigheden zal
gen. Voor de besluitvorming ov
verkeersafwikkeling in de binnei
kan dit nuttige gegevens ople'
Tenslotte bepleit de werkgroej
de werkzaamheden zoveel moL
's nachts plaatsvinden, zodat de L'ntTti
der voor openbaar vervoer en ls^rtoi
zaam verkeer wordt geminimalisi
Inspraak
eside
ellen
de tentoonstelling dit voorjaar wil
organiseren, een vergunning vraagt
zal het college die dan ook niet wei
geren.
Maar het ministerie van buitenlandse
zaken heeft Inmiddels al laten weten
geen medewerking te zullen verlenen.
De regering heeft gemeend culturele
contacten met Rusland voor onbe
paalde tijd te moeten opschorten en
spectaculaire manifestaties, die als
Russisch vlagvertoon bedoeld zijn, te
moeten tegen gaan. Er zullen geen
Inreisvisa worden verstrekt aan de
Russische technici, die verantwoor
delijk zijn voor de opbouw en het
onderhoud van de te exposeren ruim
tevaartobjecten. Het college neemt
aan dat het daarom onmogelijk zal
zijn de voorgenomen expositie verder
gestalte te geven.
Van een onzer verslaggevers
LEIDEN Sympathisanten van Po-
lisario, de bevrijdingsbeweging voor
westelijk Sahara, zullen vanavond in
het Leids Vrijetijdscentrum voor de
tweede maal een poging doen een
informatieavond te houden. Eerder
werd een dergelijke bijeenkomst ver
stoord door leden en aanhangers van
de Amicales. een groepering die ge
steund wordt door de Marokkaanse
regering en is opgezet om Marokka
nen ln Nederland in de gaten te
houden
Op de eerste avond werd de discussie
verstoord door een dertigtal Marok
kanen. die spandoeken van de muur
rukten, de spreker. Nico Tettero van
de NOVIB bedreigden, en vervolgens
het St. Antoniusclubhuis waar de In
formatieavond werd gehouden verlie
ten met de te vertonen film over
westelijk Sahara. De organisatoren
besloten daarop de geplande collecte
voor de vrijheidsbeweging op zater
dag 23 februari af te gelasten.
Ruim dertig organisaties hebben na
de gebeurtenissen ln het St. Antoni
usclubhuis een open brief gestuurd
aan de regering gestuurd met het
verzoek om maatregelen te nemen
tegen „fascistoïde verenigingen als
Amicales". Het PSP-Tweedekamer-
lid Fred van der Spek heeft de minis
ters van justitie en binnenlandse za
ken inmiddels om een uitspraak ge
vraagd in de „Leidse Amicales-zaak"
Demonstratie
Voorafgaand aan de informatieavond
ln het Leidse Vrijetijdscentrum, zal
een demonstratieve bijeenkomst
worden gehouden op het Stadhuis
plein. (Half acht). Vervolgens zal
koers worden gezet naar het Leids
Vrijetijdscentrum aan de Breestraat.
Op de informatieavond, die om acht
uur begint, zal onder anderen een
vertegenwoordiger spreken van het
Komité Marokkaanse Arbeiders Ne
derland (KMANI Het KMAN is de
socialistische tegenhanger van de
Amicales.
ZOETERMEER -- Minister
aerts van Blokland heeft de Zi
te Zoetermeer een subsidie van
gulden toegekend voor de inspi Jterf
procedure bij de ontwikkeling va „en
vijfde woonwijk. Het betreft een l0jel
kenning in het kader van een rege|gep
voor inspraakprojecten met een~ere
perimenteel karakter. Het exf^
mentele ligt in de door Zoetern, e,
voorgestelde werkwijze van de
spraakgroep, waardoor door inve
risatie van woonervaringen in de
schillende bestaande woonwijke j^je
de stad. aanbevelingen kunnen
den gedaan voor de nieuwe v
Daarnaast beschouwt het minlst g sc
als experimenteel het parallel ve
pen van de werkzaamheden van a 3r a,
telijke werkgroepen en de inspn 0(!
groep, waardoor er sprake kan
van een positieve tussentijdse b ede
vloeding van eikaars activitei
Een en ander kan interessante g(
vens opleveren die ook voor ani,
gemeentes van belang kunnen zlQg
Testament
KATWIJK De ln 1978 overlei
kunstschilder Tjeerd Bottema blA°*
bij testamentaire beschikking hetFdo
nootschap „Oud Katwijk" voor F
half miljoen aan geld en ln ho#ter
zaak onroerende goederen te
ben nagelaten. Voorts werd hlei,rde
in het afgelopen jaar nog voor rflsslr
80.000 gulden aan schilderijen, si lig i
den en andere kunstvoorwerpen es g
gevoegd. In het nieuwe museum is n
het genootschap dat zal worden ii ude
richt in het oude politiebureau. z< tl c
de politie de nieuwbouw betrok d p
heeft, zal een aparte ruimte worfcn d
gecreëerd als „Tjeerd Bottemazafcn b
Dit was een voorwaarde die de A
stenaar in zijn testament had laëk".
zetten.
Bral
Bromfietsers
ken
ALPHEN AAN DEN RIJN De Ben
phense wethouder Van Leeuwen kaai
dat het stadsbestuur bij mini* r
Tuynman van verkeer gaat aandlvol
gen op strengere voorwaarden inzn6
het rijden op brommers. Hij de|rte
daarbij aan het optrekken van
minimumleeftijd voor bromfiets
het invoeren van een rijbewijs eri
een betere afstelling van de broml
sen die een snelheid van meer dal
km per uur onmogelijk moet mi
De wethouder komt met dit voor
na het uitkomen van een rapporti
de (brom)fiets in het Alphense
keer. Daaruit bleek dat ln de Ji
1976 tot en met '78 ln Alphen
doden en gewonden zijn gevallen,
der wie 112 bromfietsers ln de leef
van 16-20 Jaar. Overigens lag
schuld van de ongevallen volgens
rapport slechts in één op de vijfl
vallen bij de bromfietser.
idei
Dor
fit
ife
fa
oo
■sal,
INDIANENMANIFESTATIE fer
In Theater in de Steeg. Westeinde u n
in Den Haag is vanavond, morg
avond en woensdagavond een mi i
festatle over de proDiemen van iaj]
Noord- en Zuidamerikaanse inqóns
nen. ger
Op de drie avonden wordt i 7
tiental films vertoond en ls een f<
tentoonstelling te bezichtigen I
aantal sprekers start de discus
Aanvang alle avonden: 19.30 t ff'
Toegang 4,50 en 3,50 gulden, en J*
gulden voor de hele manifestatie. °d
SCHRIJFAVOND Amnesty ID
ternational organiseert vanavond
„schrijfavond" voor politieke get
genen ln centrum „De Arik" aanein
Van Rijnstraat ln De Lier Er kunliu
brieven worden geschreven aan w
autoriteiten van landen, waar mrl
sen om politieke redenen gevan in
zitten. Aanvang 20 uur. K)r