Nu nog een kratje bier
straks is 't weer ranja
Kans op vervangen van
rechters RAF-proces
HORIZON
Ff
FF
Vakbondsleden bang voor aantasting koopkracht
Exclusieve Kroningsdukaten
van 't meest zuivere
Goud of Zilver ter wereld
Verdediger Wackernagel vraagt gemotiveerde beslissing
Bom ontploft bij
huis hoofdofficier
van justitie
Voetbal direct
op televisie
Vakbondsleden
voeren actie in
ambassade Madrid
INFORMATIE - ONTSPANNING
O Jezus en het kind
O Over (onder-)ontwikkelde landen
O Het dove kind
O Oud breiwerk opnieuw gebruikt
O Vlees op tafel
O Bloemeninformatie
BON
ZATERDAG 1 MAART 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
9
De protestbijeenkomst van de FNV in Velsen
Foto Ërwtn Verheyen
door Huub Elzerman
VELSEN „Veertien dagen
geleden geloofde niemand bij
Hoogovens in acties. Nu zijn
we bereid tot een 32-uursta-
king, want het is iedereen nu
wel duidelijk dat we verkocht
zijn als we niets doen. Hoe
veel mensen zitten er niet tot
aan hun nek in de schuld,
staan rood bij de bank? Die
willen Van Agt best laten voe
len, dat ze het niet pikken."
Ondememingsraadslid Lykele Dui
ker vat aan het eind van de FNV-
protestbijeenkomst in Velsen de ge
voelens van het aanwezige Hoogo
ven-personeel bekwaam samen. Zo'n
tweehonderd man heeft in De
Schouw een avond lang geluisterd
naar het gespierde vakbondsjargon,
dat FNV-bestuurder Herman Bode en
de voorzitter van de Nederlandse Ver
eniging van Journalisten Aad van
Cortenberghe over hen hebben uitge
stort. Over de actiebereidheid bij
Hoogovens kan weinig misverstand
bestaan. Op twee Hoogovens is al een
rookpluim te zien en dan weet iede
reen in de IJmond wat er aan de hand
is: het smeltproces wordt stopgezet.
„We zijn aan het afregelen", zegt
Hoogoven-werknemer Piet Körpers-
hoek, „omdat het de mensen ernst is.
De vakbeweging heeft een autonoom
en onvervreemdbaar recht om na
mens de werknemers te onderhande
len met de bedrijsleiding. En dat
recht laten we ons niet afpakken".
De vergaderende FNV'ers zijn van
mening dat het kabinet onverwijld
dient te stoppen met het monddood
maken van de vakbeweging, maar is
wel duidelijk dat het hier om méér
dan het wat theoretisch aandoend
recht op vrije onderhandelingen gaat.
Nee, er is angst voor een situatie
waarin men de bescherming van de
vakbeweging zal moeten missen.
ADVERTENTIE
ïi; Uniek in de Nederlandse Geschiedenis
..Op 30 april 1980 wordt Prinses
li Beatrix Koningin. Ter gelegenheid
jjvan deze historische gebeurtenis
:i vervaardigen de Zilversmeden
i: Gerritsen te Zeist 24 Karaats
Gouden en 100% Zuiver Zilveren
Kroningsdukaten.
Uitmuntender van gehalte zelfs
..dan de 'Krugcrrand' of het 'Gou-
Bdcn Tientje' (zonder legering, wèl
met dezelfde hardheid).
Gelimiteerde oplage
De oplage van de Zilveren Kro-
ningsdukaten bedraagt 25.000
exemplaren; die van de Gouden
jjKroningsdukafen slechts 5.000
Bstuks. De slempels worden daarna
onder notarieel toezicht vernie-
Btigd. Elk exemplaar, voorzien van
jjhet teken 999 ol 999.9 wordt gega-
Brandeerd, geregistreerd en gecon
troleerd. De beperkte oplage waar-
Bborgt grote exclusiviteit. Een
prachtig bezit voor verzamelaars
Bof voor heflaten vervaardigen van
Been excellent sieraad.
Certificaat van Echtheid
De prijs van de Gouden Kronings-
dukaat bedraagt 995,en dei:
prijs van de zilveren Kronings-
dukaat 195,Inclusief 18% ij
BTW, een luxueuze cassette en een B
genummerd Certificaat van Echt-j
hcid. Tot 30april 1980 worden dc-ü
ze prijzen gegarandeerd. Betalin-j
gen die binnenkomen na hetB
tijdstip waarop de series zijn uit-j
verkocht, zullen onmiddellijk wor-H
den teruggestort.
Hoe te bestellen
U kunt per giro, bankofperaange-j
tekende brief het bedrag van!'
195,— of 995,— tof een veel
voud hiervan) overmaken, waarna:
U bericht ontvangt inzake Uw ge-j
registreerde nummer van het Cer-j
(ificaat van Echtheid èn het tijdstip j
waarop de zending U aangetekend!-:
wordt toegezonden.
Het tijdstip'van Uw betaling be- i:
paalt de volgorde van Uw nummer j
van het Certificaat van Echtheid.::
Tel. reservering is mogelijk. -j
rXX~fOFIR EXPORT
Backcrshagcn 89, H
a! a 1082 GS Amsterdam
TEL van9.00tot
19.30uur: 020-44.16.9lü
en 020-46.28.40
Girorckcning4424023 of
ABN BANK Nr. 54.01.29.283
t.g.v.OFIR AMSTERDAM.
Bij bankslorting via telefoon s.v.p. r
volledige vermelding van naam enj
adres.
angst voor een lobndictaat dat de
koopkracht voor jaren onder druk zal
zetten. De angst voor een echte crisis-
politiek, compleet met bezuinigin
gen, economische neergang, groeien
de werkloosheid en loonsverlagingen,
waart als een spook door de vak
bondsgelederen. Het zal het kabinet
nog duur komen te staan dat het die
angst niet bijtijds heeft kunnen be
zweren. „Nu hebben we nog een krat
bier achter de keukendeur staan,
maar straks is het weer een fles ran-
Je", wort er somber voorspeld.
'Geen lolletje'
Ondanks alle emotionaliteit zijn er
op zo'n vakbondsavond geen brood
dronken barricadenbouwers aan het
woord. Van verschillende kanten
wordt er gewaarschuwd, dat een sta
king geen lolletje is en wie herinnert
zich niet de diepe sporen die de grote
staking voor loonsverhogingen in
centen in plaats van procenten in
1973 heeft achtergelaten?
„We moeten er goed op letten", be
zweert Duiker zijn gehoor, „dat we
mensen die wankelen, die zwak zijn,
goed opvangen. Elkaar steunen."
Verder kent Duiker geen spoor van
twijfel: „We zullen hard moeten vech
ten om hetgeen we na '45 hebben
bereikt te behoudèn. Ze willen nu ook
de mensen, die met minder dan 30.000
gulden moeten rondkomen aanpak
ken. Daar gaan we hard tegen in. En
het parlement hoeft ons niet te zeg
gen dat we ons netjes aan de regels
moeten houden, want wij hebben ons
altijd al aan de regels gehouden. Wij
zijn fatsoenlijk, zij zijn nooit fatsoen
lijk geweest"
Ook bij anderen blijkt de verknocht
heid aan de parlementaire democra
tie niet zo heel diep te zitten. De FNV-
leden wordt voorgehouden dat de de
mocratie niet op spel staat, omdat de
vakbeweging zich niet voetstoots
wenst neer te leggen bij een parle
mentair besluit, maar omdat de vrij
heid van onderhandelen als een fun
damenteel grondrecht van de vakbe
weging onderuit wordt gehaald.
Voor Herman Bode is dat niet aan
dovemansoren gezegd." Bèhalve in
de Oostbloklanden", zegt hij, „is er
geen land in Europa waar de overheid
zoveel bevoegdheid opeist om de
werknemers te kunnen ringeloren als
juist in Nedeland." „De brave borst
Van Agt" moet zich volgens Bode in
1880 hebben gewaand, toen hij be
weerde dat de vakbeweging rechten
opeist, die wettelijk helemaal niet
bestaan. Het zijn niet alleen vak
bondsbestuurders geweest, die de mi
nister-president hebben uitgelegd
dat dat de grootst mogelijke onzin
is"
Crisis
NVJ-voorzitter Van Cortenberghe en
Bode beginnen de avond met een
uitvoerig exposé, waarin de benarde
positie van <e vakbeweging Wordt
uiteengezet. En vooral waarom de
vakbeweging geen loonmaatregel
verdient en waarom drie miljard be
zuiniging niet alleen sociaal maar ook
economisch gezien onaanvaardbaar,
zeg maar dom. is.
„Handhaving van de koopkracht",
houdt Van Cortenbergh zijn gehoor
voor. is sociaal en economisch zelfs
een harde noodzaak. Wanneer onze
bezuinlgingspoütiek wordt overgeno
men door het buitenland, dreigt er
een levensgrote internationale econo
mische crisis. „Ik heb de crisis van de
Jaren dertig." bekent hij. „in tegen-
door Leo Kleyn
DOSSELDORF Volgende week donderdag zal het Oberlandesgericht In Düseldorf laten
weten of het zal ingaan op de eis dat de voorzitter en twee rechters in het proces tegen Christof
Wackernagel en Gert Schneider worden vervangen. Volgens de verdediging hebben de drie er
blijk van gegeven bevooroordeeld te zijn.
stelling tot sommigen onder u niet
zelf meegemaakt, maar ik weet wèl
waar de klappen vallen."
De NVJ-voorzitter geeft toe dat de
economische problemen groot zijn,
dat de FNV niet voor pijnlijke keuzes
terugschrikt, maar er is tijd nodig om
met de vakbondsleden te praten over
een ander sociaal-economisch beleid;
een beleid dat in ieder geval de lasten
anders zal verdelen. „Wanneer de re
gering niet aan dat andere beleid wil,
dan zal ze het moeten voelen. Daar
om zeg ik: Mensen kom in actie, het is
rot, maar het mot."
Bode vraagt zich verbaasd af of het
kabinet werkelijk dacht dat de FNV
in de Stichting van de Arbeid wilde
praten over een bijstelling van het
arbeidsvoorwaardenbeleid in 1980.
De vraag of een CAO aanvaardbaar is
wordt immers beantwoord door de
werknemers in de bedrijfstakken en
de ondernemingen. En als de FNV ai
zou willen praten met de leden over
een bijstelling van het eisenpakket,
dan zal daar een ander kabinetsbe
leid tegenover moeten staan.
Voor wie zich afvraagt waar het geld
voor de koopkrachthandhaving van
daan moet komen, weet Bode het
antwoord. Voor de koopkrachthand
having tot het modale loon (32.000
gulden) is een a anderhalf miljard
nodig. Als er geld nodig is. dan wil de
FNV praten over het niet teruggeven
van de inflatiecorrectie, over een ex
tra bijdrage van de mensen die vier.
vijf zes keer het modale inkomen
verdienen en over de extra winsten
die de oliemaatschappijen maken als
gevolg van het duurdere aardgas.
Niemand heeft volgens Bode het
recht om de vakbeweging een gebrek
aan verantwoordelijkheid te verwij
ten. De vakbeweging matigt al jaren,
vooral de vakbondsleden die meer
verdienen dan het modale loon. En
die zijn er genoeg.
„Wij laten ons niet in een positie
dwingen waarin we moeten kiezen
tussen het inleveren van koopkracht
of de afbraak van collectieve voorzie
ningen. Voor die keuze passen we, zo
besluit Bode. We roepen de revolutie
niet uit, maar we zullen wel knokken
tegen de kneveling van de vakbewe
ging."
Huisvrouw
In de zaal is inmiddels de waardering
voor economische theorieën en des
kundigen, die precies kunnen voorre
kenen hoeveel Jan Modaal behoort in
te leveren tot een absoluut nulpunt
gedaald „We moeten niet luisteren
naar economen en sociologen maar
naar de econoom thuis, de huisvrouw
en naar de socioloog op de werkvloer,
de arbeider. Die weten precies wat er
aan de hand is."
Zo maakt Hoogovens zich op voor
een staking van 32 uur. Niet voor 24
uur zoals elders, want er zijn vier
ploegen die acht uur werken en elke
ploeg moet zijn bijdrage kunnen leve
ren. 32 uur dus. „En als dat signaal
niet wordt verstaan", zo wordt er ge
roepen. „kunnen we ook nog de Vel-
ser-f j.inel dinsdagmorgen een uurtje
afsluiten. Moet je kijken wat er dan
gebeurt".
Bij de uitgang wordt cr gecollecteerd
„Onze Engelse collega's staken al
acht weken voor hun koopkracht. Die
jongens krijgen met een gezin tachtig
gulden in de week Daar moeten we
solidair mee zijn."
Betoogd werd dat voorziter Wagner
en de rechters Schimansky en Paul er
aan hebben meegewerkt dat Wacker
nagel en Schneider tijdens hun ge
vangenschap niet hebben mogen le
zen wat ze wilden. Onder meer de
berichtgeving in dag- en weekbladen
over de Rote Armee Fraktion (RAF)
zou door censuur zijn getroffen.
De verdediger van Wackernagel,
Ernst Ronte, vroeg met nadruk om
een gemotiveerde bellssing van het
hof. Hij sprak er zijn afkeuring over
uit dat de rechters op de eerste pro
cesdag alle protesten zonder veel ar
gumenten naast zich neer hadden ge
legd. Voorziter Klaus Wagner had in
de meeste gevallen onmiddellijk zijn
oordeel klaar, zonder beraad van eni
ge betekenis.
Raadkamer
Na het verzoek de drie rechters te
vervangen, trokken dezen zich met
hun twee collega's voor het eerst tij
dens het proces terug in raadkamer.
Na korte tijd deelde de voorzitter mee
dat volgende week gemotiveerd uit
sluitsel zal worden gegeven. Hoewel
met dat uitstel geen inbreuk op de
regels werd gemaakt, zei Ronte het
„onverdraaglijk" te vinden dat de
verdedigers en de verdachten nog
enige tijd in onzekerheid worden
gelaten.
Van een onzer verslaggevers
ARNHEM Tegen de zijgevel van de
woning van de Arnhemse hoofd-offi-
cier van justitie mr J. M. Schampers
in Heelsum is gistermorgen om onge
veer half zes een bom ontploft. De
„zelfgemaakte" bom richttê enige
materiële schade aan. maar persoon
lijke ongelukken deden zich niet
voor. Mr. Schampers en zijn vrouw,
waren toen de bom explodeerde, niet
thuis. Het vermoeden bestaat dat de
bom is geplaatst door een groep, die
zich „Beweging Tegen Bajesterreur"
noemt.
De hoofd-officler van justitie is belast
geweest met het onderzoek van een
klacht, die door een gedetineerde van
de Koepel in Arnhem was ingediend
met name tegen een van de hoofdci
piers. Daarvan was het resultaat zo
danig dat hij geen aanleiding zag om
maatregelen te nemen.
Enige tijd geleden hebben sympathi
santen van de man pamfletten ver
spreid en de woning van de directeur
van het huls van bewaring beklad. De
officier van justitie mr F. Th. Boer
winkel zei gisteren dat het voor de
hand ligt bij de plaatsing van de bom
te denken aan deze onder de naam
„Beweging tegen Bajes terreur" ope
rerende groep, omdat ze de heer
Schampers beschouwt als „der Dritte
im Bunde".
De bom veroorzaakte alleen wat ma
teriële schade,, zowel aan de woning
als aan het meubilair. Aanhoudingen
hebben nog niet plaats gevonden.
Maar zijn dringend beroep op het hof
onmiddellijk te beslissen, vond geen
gehoor.
De schermutseling ging vooraf aan de
voorlezing van de aanklacht tegen de
twee RAF-leden. waarvan het op de
eerste procesdag nog niet was geko
men. Gesteld wordt dat de „gewezen
toneelspeler" Wackernagel bij zijn
aanhouding in Amsterdam viermaal
gericht geschoten heeft op politie
mannen en dat Schneider bij de ar
restatie een handgranaat heeft ge
gooid. Bij dat vuurgevecht, aldus de
dagvaarding, raakten drie politie
ambtenaren gewond, van wie een
ernstig.
Behalve poging tot moord, waarop
maximaal levenslange gevangenis
straf staat, wordt Wackernagel en
Schneider ook verweten zich te heb
ben aangesloten bij de RAF. In de
dagvaarding wordt gememoreerd dat
de leden van deze organisatie zich ten
doel hebben gesteld een zogenaamde
stadsguerrilla te voeren, zich daarbij
schuldig maken aan moord, dood
slag, ontvoering, gijzeling en aansla
gen met behulp van springstoffen.
De aanklacht maakt er melding van,
dat het optreden van de RAF in 1977
het leven heeft gekost aan procureur-
generaal Siegfried Buback, bankier
Jürgen Ponto en werkgeversvoorzit
ter Hans-Martin Schleyer.
Van deze geruchtmakende moorden
wordt Wackernagel noch Schneider
beschuldigd, hoewel eerstgenoemde
mogelijk een rol heeft gespeeld bij de
ontvoering van Schleyer. Het wordt
niet uitgesloten geacht dat de moord
op de werkgeversvoorzitter tijdens
het proces ter sprake zal worden ge
bracht.
Wackernagel wees er in een reactie op
de aanklacht op al eerder gezegd te
hebben dat de poging tot moord,
waarin in de dagvaarding wordt ge
sproken. niet door Schneider en hem
is ondernomen, maar door de politie
mannen die hen bij een Amsterdamse
telefooncel aanhielden.
Op de vraag van de president of de
verdachten bereid waren vragen te
beantwoorden, reageerde Wackerna
gel met een nadrukkelijk „nein".
Schneider schudde zwijgend het
hoofd. Wel ontvouwde Wackernagel
mede namens zijn gisteren zwijgende
medeverdachte, in een uitvoerige, op
schrift gestelde verklaring de politie
ke filosofie die aan het optreden van
de RAF-leden ten grondslag ligt.
Evenals van diens eerdere betoging,
namen de rechters er zwijgend kennis
van.
De zitting werd gisteren besloten met
Van onze radio- en tv-redactie
HILVERSUM - De NOS-televlsie
brengt woensdagavond een directe
reportage van de voetbalwesdtrijd
Strassbourg-AJax. die in de kwartfi
nale om dc Europa Cup 1 wordt ge
speeld. Het commentaar is van Theo
Reitsma. De NOS-radio brengt vanaf
half negen op Hilversum 1 flitsen van
de wedstrijd in Langs de Lijn. Radio
verslaggever is Eddy Poelmann.
voorlezing van een aantal stukken
dat op de levensloop van de twee
verdachten betrekking had. Volgen
de week wordt begonnen met het
horen van de getuigen. Verwacht
wordt dat donderdag en vrijdag de
eerste Nederlanders onder hen hun
opwachting zullen maken.
Er was in voorzien dat het proces
woensdag al zou worden voortgezet,
maar de berechting verloopt tot nu
toe sneller dan kennelijk was ge
dacht. Verdedigers en verdachten
hebben wel veelvuldig het woord ge
nomen om te protesteren, maar bij de
wijziging in het schema van de zittin
gen rees gisteren het vermoeden dat.
op grond van ervaringen met proces
sen tegen RAF-leden in West-Duits-
land op nog meer weerwerk was gere
kend.
Het donderdag nog geuite protest te
gen de beperking van de openbaar
held. kon op de tweede procesdag
achterwegs blijven. Hoewel niemand
buiten de rechtszaal hoefde te blij
ven, bleven veel plaatsen op de pu
blieke tribune onbezet.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Vier leden van de
Spaanse anarchistische vakcentrale
CNT hebben gistermiddag een kort
stondige slt-ln-actie gehouden in de
Nederlandse ambassade in Madrid.
Aanleiding tot de actie, die geheel
vredelievend is verlopen, is de eis van
een deel van de CNT het archief van
deze beweging uit de Jaren 1936-1939
(de periode van de Spaanse burge
roorlog) terug te krijgen in 8panje.
Op het ogenblik bevindt dit archief
(ongeveer 140 strekkende meter) zich
in het Internationale Instituut voor
8ociaIe Geschiedenis in Amsterdam.
Dit instituut heeft het archief in 1939
in depot gekregen van een aantal
leden van de CNT. Half december
hebben enkele CNT'ers het instituut
in Amsterdam een dag of zes bezet.
Hun eis was toen dezelfde; teruggave
van het archief.
8edert het verdwijnen van het regi
me-Franco is er overlegd met de CNT
over de toekomst van het archief. Het
feit, dat deze beweging intern zeer
verdeeld is. is er de oorzaak van, dat
er tot nu toe geen oplossing is gevon
den. Sommige leden van de CNT zeg
gen, dat het archief beter in Amster
dam kan blijven, omdat het daar
zorgvuldig en wetenschappelijk ver
antwoord beheerd wordt (bovendien
kan er hier op geen enkele manier
misbruik gemaakt worden van de na
men, die in de stukken voorkomen),
andere leden willen dat het archief
naar Spanje teruggaat.
Bij het Instituut heeft men de volgen
de oplossing voor ogen: het eigendom
van het archief berust bij de Spaanse
anarchistische organisatie, maar het
blijft duurzaam in bruikleen bij het
Internationale Instituut voor Sociale
Geschiedenis.
ADVERTENTIE
CHRISTELIJK GEZINSBLAD VOOR NEDERLAND
Een greep uit de inhoud van het laatstverschenen nummer:
Voorts heeft het blad de rubrieken NATUUR. TOERISME, VAN EN VOOR KINDEREN en
PUZZELEN.
En vanaf de komende maart- en aprilnum
mers MAANDELIJKSE INFORMATIE
over:
DE (SIER-)TUIN
HET WEER
GELD- en BANKZAKEN
SOCIALE VERZEKERING
Het blad verschijnt voorlopig eens per
maand en kost 50.— per jaar. ook als het
t.z.t. om de veertien dagen verschijnt. Het
bedrag dient bij vooruitbetaling te worden
voldaan. Betaling in termijnen is voorlopig
niet mogelijk.
invullen mei blokletters s.v.p.)
Noteert u mij als abonnee! Hel abonnementsgeld voor
een geheel jaar zal ik voldoen NA BERICHT uwerzijds.
NAAM
ADRES
POSTCOOE
WOONPLAATS
(niet vergeten1)
(Prov
ADRES MAANDBLAD ..HORIZON"
Postbus 555 - 1200 AN Mitversum