Regering terughoudend in reactie op coup Suriname 'ijlstra speelt ol bij opvolging an Andriessen Rhodesië stemt massaal Kiesuwkado 1 Brand is niet plezierig Ons bedrijf werd dinsdag avond voor een groot deel door brand verwoest. Ambassadeur mag alleen met Ferrier praten Jeugdig protest IKEURTJE ner bóven Klinkende munt voor oud goud en zilver jt Nieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant Trouw Veel bewolking HET WEER deze krant Laatste kans! Inzenden per post blijft mogelijk. !-°^eer poging schat iTJfrtine te bergen WIJNANTS VAN LEUVEN CITROEN Randweg 19, Emmeloord Hypotheekrente opnieuw omhoog CNV dreigt met kort geding Bezorg Trouw een nieuwe abonnee Lees een krant met overtuiging; TrOUW I I I I I I I Trouw H 38STE JAARGANG NR 10887 DONDERDAG 28 FEBRUARI 1980 Droog weer en veel bewolking Middagtemperatuur ongeveer zes graden Tot matig toenemende en naar west draaiende wind. windkracht vier. Morgen en overmorgen: wisselvallig, middagtemperatuur ongeveer zes graden. Zon op: 07.26 Maan op: 16.58 onder 18 16 onder: 06.55 bedden centrum ff/W ZAAK MET HART VOOR U vanderklugt Haarlemmerstr 202 Leiden Tel 1318 46 •matrassen •dekens«ledikanten e.d.» LOSSE NUMMERS 65 CENT 'AGINA 2: Hervormde kerk roor hogere kosten 'AGINA 3: Een aan Koningin »p 30 april Irrijblijvende zaak 'AGINA 4: PvdA waarschuwt tegen ondergang jmroepbestel 'AGINA 7: Hew Hampshire stemde Carter PAGINA 9: Uit de weekbladen PAGINA 11: Openbaar vervoer is nog stiefkind PAGINA SPORT: Geen verrassingen in bekerstrijd PAGINA ECONOMIE: Onzekere toekomst baksteenindustrie PAGINA SERVICE: Boekenrubriek, strips, feuilleton, puzzel, radio- en tv-programma'a, weekoverzicht. Van onze parlementsredactie DEN HAAG Minister Van der Klaauw (buitenlandse zaken) heeft de Nederlandse ambassadeur in Suriname de formele opdracht gegeven zich ln zijn contacten naar bulten strikt te beperken tot de nog steeds zittende Surinaamse president dr. Ferrier. Gezien de magere prijsverho ging voor landbouwprodukten die is voorgesteld en waar tegen gisteren in Zwolle dui zenden boeren protesteerden is de vraag waarmee dit boerenzoontje demonstreerde de vraag van vele jonge boeren. Nieuws op pagina 15 i onze parlementsredactie N HAAG De opvolging van de afgetreden minister van inclën Andriessen wordt bemoeilijkt door een potentieel filet met de president-directeur van de Nederlandsche ik dr. J. Zijlstra. rekening mee moeten houden straks als een van zijn eerste beleldsdaden tag toe te staan, en dat terwijl de president-directeur van de Neder- ItbUJettenmachlne wel eens zou "ldsch<; Bank aanwijzingen te zul- len moeten geven. Voor een eventuele opvolger van An- driesen vormt dit gegeven op zijn minst aanleiding om nog eens diep na te denken alvorens een benoeming te aanvaarden. Wie dit zal worden kwam ook gisteren nog niet vast te staan. Binnen het kabinet ziet men nog het liefst de liberaal Van Aarden- .a_i uat. ne °P deze post, maar zowel in KVP- mlnister Andriessen uiteindelijk vVD-kring zijn hiertegen nogal dgetreden. Hij zou in dat geval wat bezwaren aangevoerd, ktra aanwijzingen hebben moeten 6 j en. ZUlstra heelt echter laten MIJ- Het gevolg hiervan ls, dat de huidige minister van landbouw Van der Stee (KVP) weer hoger genoteerd staat. De minister zelf voelt er echter weinig voor. Mede daarom zijn ook enkele buitenstaanders in het geding, zoals de directeur van het Centraal Plan bureau, Weitenberg. Ook al omdat gesprekken van de nieuwe kandidaten met Zijlstra op de agenda staan, wordt verwacht dat de uiteindelijke benoeming nog wel en kele dagen op zich zal laten wachten. Buitenlandse zaken wil op deze ma nier voorkomen dat Nederland te snel de indruk zou wekken de nieuwe mili taire machthebbers te erkennen. Contacten tussen de eerste Neder landse vertegenwoordiger in Para- marbio en de militairen zouden daar toe kunnen leiden, zo vreest men op buitenlandse zaken. Uit diplomatieke kring wordt echter gemeld dat de terughoudende opstel ling van de Nederlandse ambassa deur in het geheel niet betekent dat de andere leden van de ambassade geen contacten naar buiten toe mo gen leggen om Informatie over de toestand ln te winnen. De ambassade zou op dat punt zelfs zeer actief zijn. De minister Van der Klaauw en De Koning (ontwikkelingssamenwer- king) hebben gisteren de gebeurtenis sen over de militaire staatsgreep be sproken in een besloten overleg met de vaste Tweede Kamercommissies van buitenlandse zaken en ontwikke lingssamenwerking. Pagina 5: Ons commentaar Naam Bruma roept weer stand op bij Surinamers Pagina 8: Vertraagd bevrijdingsfeest itra zou categorisch weigeren de «verheid enige inflatoire finan- j toe te staan, en dat terwijl de IcbUJettenmachine wel eens zou ten draaien, onder meer omdat gevolg van de vakantie-uitkerin- de overheid meer geld zou moe- uitgeven dan zij op dat moment as heeft. welingelichte bron vernamen we, het conflict met de president- cteur van de Nederlandsche ik één van de redenen ls geweest. onder meer nog in de biografie dr. Puchlnger recentelijk over i heeft geschreven, dat hij in dat al zijn ontslag zou aanbieden. Iriessen heeft dit conflict willen hljden, ook al omdat hij het ln de ie lijnen eens was met de visie van Itra. Zijn aftreden wijst er op, dat onvoldoende zekerheden van het Inet heeft gekregen. I opvolger zal er daarom serieus Indruk In de Tweede Kamer ontstond tij dens dit gesprek de indruk dat de ministers niet geheel op één lijn zit ten waar het gaat om de vraag of Nederland op dit moment de coup al of niet hard moet veroordelen. Minis ter Van der Klaauw herhaalde giste ren nog eens zijn eerdere standpunt: „Ieder nastreven van politieke doel einden met geweld is afkeurenswaar dig. Dit geldt voor Suriname net zo als voor andere landen. Wij hopen dat het mogelijk zal zijn dat Suriname de weg naar de democratie terug zal vinden." Minister De Koning zei des gevraagd het met deze standpuntbe paling van dr. Van der Klaauw eens te zijn. Volgens sommige kamerleden was er echter tijdens het besloten beraad een duidelijk accentverschil tussen beide ministers. Minister De Koning zou de voorkeur geven aan een duide lijker veroordeling van de coup door Nederland. In het beraad heeft De Koning er veel nadruk op gelegd dat de stem van Nederland, door de bij zondere banden met Suriname, veel Invloed zal hebben. ADVERTENTIES Nog 10 dagen garanderen wij U een hoge inruilprijs. Tot en met vrijdag 7 maart kunt U dagelijks, ook a s. zaterdag 1 maart, tussen 10 en 4 uur bij ons bedrijf aan de Van Reenen- weg 155 te Zeist, terecht. Na deze datum wordt, afhanke- paald of de actie wordt voortge zet. Is de reis naar Zeist bezwaarlijk, zend dan Uw artikelen goed ver pakt, aangetekend aan ons toe. Wij betalen U snel per bank. lijk van het koers-verloop, be- giro of postwissel. Controleer wel goed of alles van echt goud of zilver is en dus niet verzilverd of doublé. zilversmeden Sola Fabriek M.J. Gerritsen N.V. Van Reenenweg 155, Zeist, tel. 03404-13677. De WD-buitenlandspecialist Bolke- stein zei: „Minister Van der Klaauw houdt vanuit zijn eigen verantwoor delijkheid het oog het meest gericht op de formele kant van de zaak. Mi nister De Koning kijkt meer naar mogelijkheden om de politieke ont wikkelingen te beïnvloeden. Voor zo ver daaruit een accentverschil tussen beide ministers blijkt, sta ik aan de kant van minister De Koning." Basis Deze verklaarde zelf na afloop van het beraad: de ontwikkelingshulp mag geen politiek drukmiddel zijn, maar is wel een basis voor een ge sprek. Volgens de minister gaat het bij de toekenning van hulp in het algemeen overigens niet om de vraag wat voor bewind er is, maar of het geld werkelijk goed besteed wordt en hoe de situatie ten aanzien van de mensenrechten ls. Minister De Ko ning meent dat een beslissing over het al of niet doorgaan van de hulp voorlopig niet behoeft te worden ge nomen. Suriname kan.de komende tijd nog putten uit een pot van zes miljoen voor lopende ontwikkelings hulpprojecten. De ministerraad zal zich morgen na der beraden over de standpuntbepa ling ten aanzien van Suriname, dit mede ter voorbereiding van een de bat dat volgende week ln de Tweede Kamer zal worden gehouden. Niet accepteren In de Tweede Kamer heeft met name het CDA zich akkoord verklaard met de terughoudende koers die minister Van der Klaauw tot nu toe ten aan zien van Paramaribo voert. Men zal het niet accepteren dat wij ons als oud-koloniale mogendheid met deze situatie bemoeien, zei het CDA-ka- merlid Aarts. De linkse fracties en de WD geven de voorkeur aan een wat actievere op stelling. Bolkestein (WD): „Surina me is een van de weinige landen waar onze buitenlandse politiek iets kan uitrichten. Wil je die Invloed doen gelden, dan moet Je snel zijn, voordat de nieuwe situatie vaste vormen aan neemt. Als we pas gaan praten als we alle feiten hebben, dan kan het wel eens te laat zijn." Behalve kritiek op het beleid van partijgenoot Van der Klaauw, nam Bolkestein gisteren Indirect ook af stand van de uitlatingen van de WD- fractieleider in de Eerste Kamer me vrouw van Someren-Downer. Zij heeft in een toespraak begrip laten blijken voor de opstand, omdat naar haar oordeel, de arme bevolking niet geholpen werd door de Nederlandse ontwikkelingshulp. Bolkestein. „Het gaat om de kem van de zaak, het democratisch proces is op ruwe wijze verstoord, wat daar ook de aanleiding voor geweest zou kunnen zijn". Ook mevrouw Blsschoff (D'66) meent dat Nederland een kans laat liggen als men niet probeert invloed op de ontwikkelingen uit te oefenen. „Als Nederland nu niets doet, staan we straks voor voldongen feiten," zei zij. Vervolg op pagina 3, kol. l door Hans Masselink BULAWAYO Op de eerste verkiezingsdag was gisteren in geheel Rhodesië een grote opkomst te zien. Van intimidatie was niets te merken en de meeste kiezers waren tevreden over de procedure. i we zorgen dat we ze blijven Onze afnemers delen wij hierbij mede dat iedereen reeds zijn handen uit de mouwen heeft gestoken, om onze leveranties zo snel mogelijk voort te zetten. U hoort beslist deze week nog van ons. Bij het verkiezingslokaal Pumula in een zwarte buitenwijk van Bulawayo stond een rij wachtenden van onge veer drie kilometer. Uterst ordelijk stonden de mensen een voor een ach ter elkaar ln een lange slinger die zich uitstrekte zover het oog reikte. Som-' migen waren al om twee uur 's nachts aanwezig. Op zo'n honderd meter af stand van het stembureau Pumula waren onder het scherpe oog van de Rhodesische politie propagandabij- eenkomsten aan de gang. Aanhan gers van Muzorewa en Mugabe zon den hun liederen tegen elkaar in. Het merendeel van de kiezers in dit gebied bracht zijn stem uit op Joshua Nkomo, die zich in de verkiezings campagne „Father Zimbabwe" noemt. In het gebied rondom Bula wayo waar veel Ndebele's wonen wordt Nkomo gezien als een natuur lijke stamvader. Ook ln andere delen van Bulawayo was een zelfde beeld te zien: lange rijen wachtenden. Vrouwen met kin deren op hun rug,.oude mannetjes, groepen jongeren, die geen van allen enige haast schenen te hebben. Op vallend was een man die blij uit het stemlokaal huppelde en herhaalde malen zei dat hij zich nu eindelijk vrij voelde. Van onze redactie economie AMSTERDAM De hypotheekrente ls opnieuw gestegen. De meeste fi nanciële Instellingen hadden de laat ste dagen al. zo blijkt uit het hypo theekoverzicht van de Vereniging Eigen Huis, een renteverhoging door gevoerd van een half tot een heel procent. Gisteren laat ln de namiddag deelde de ABN (als eerste) mee, dat de tarie ven verder zijn verhoogd. De rente op hypotheken voor één jaar (met en zonder gemeentegarantie) is hierdoor op 11,75 procent gekomen. Op hypo theken met een looptijd van vijf Jaar met gemeentegarantie ls de rente 11,25 procent geworden en zonder ge meentegarantie 11,50 procent. HEERLEN (ANP) BIJ een ongewij zigde loonwet kan de regering reke nen op een kort geding van de kant van het CNV, omdat zo'n wet in strijd is met internationale verdragen. Dit zei CNV-voorzitter H. van der Meulen gisteren op een persconferentie in Heerlen. Volgens hem mogen volgens die verdragen loonmaatregelen niet van onbeperkte duur zijn. Bij wijziging van de omstreden wet zal bekeken worden of een kort ge ding wel haalbaar ls. want „wij voe ren geen kort geding alleen maar voor de publieke tribune", aldus Van der Meulen. Nieuws over acties van de bonden op par. 9 Waarnemers verklaarden dat ook in andere delen van Rhodesië, waar vóór de verkiezingen veel Intimidatie heeft plaatsgehad, de stemming naar wens verliep. Wel was er enige kritiek op het feit dat veel zwarte kiezers zo lang moesten wachten. Iedereen wil de per se op de eerste dag stemmen. Bij Bulawayo ging het gerucht dat de verkiezingen maar een dag duurden en dat zou de hoge opkomst ver klaren. In Rhodesië zijn ongeveer drie mil- Een beschouwing staat op pag. 7 joen zwarte kiesgerechtigden die stemmen voor tachtig zetels in het parlement. Een groot deel van de 667 verkiezingslokalen wordt bewaakt door Britse politieagenten. bobbies'" die voortdurend bij de stembus blij ven en daar zelfs overnachten. In de steden zijn geen Britse agenten aan wezig. De leider van ZANU-PF. Ro bert Mugabe toonde zich gisteravond zeer tevreden met het verloop van de eerste verkiezingsdag. Boetseerset (A) Boetseerklei met verf in 3 kleuren en penseeltje. Wordt zonder oven ovenhard. Schroevcdraaierset (B) Grote, kleine en kruiskopschroeve- draaier in éen Handgre'epje met omslagmechanick. voor extra gemak. 4 Houten (D) eierdopjes Authentiek Slavisch kleedje (C) met fraai diermolicf. Als Onderlegger of voor de sier. Maak iemand abonnee op Trouw, het ochtendblad met een over tuiging. Uit erkentelijkheid ontvangt u één van deze kadoos naar keuze. Naam nieuwe abonnee: Adres nieuwe abonnee: Postcode en plaats: Uw naam:- Uw adres: _Giro:_ Postcode en plaats.-Tel. Voor hel kwartaalabonnement geldt voor de eerste betaalperiode een welkomstkoning van f7.50 Kado naar keuze: DA DB. DG DD. (aankruisen a.u.b Bon in een open envelop zonder postzegel zenden aan Trouw. Antwoordnummer 2792,1000 PA Amsterdam. Of bel 020-659388 (uitsluitend voor opgaven) Voor bezorginformatie 020-913456.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 1