ilitaire actie in Rhodesië onn achter Amerika Afghaans verzet wint aan kracht Harringtons plan komt zowel EG als VS van pas Ruime opdracht commissie t CIA: Russen kunnen uitstekend vervalsen l!t Nieuwe wapens in Midden-Oosten iid-Afrika zal chaos niet dulden: Tito's toestand subjectief beter Kerncentrale na bezetting uit Gewonden bij Britse staking Regering in Teheran }e alleen haalbaar als Russen ook uit Afghanistan weg willen ^)ERDA( iERDAG 21 FEBRUARI 1980 BUITENLAND TROUW/KWARTET - •ET. TEL AVIV (Reuter. AP. De Israëlische militaire auto hebben foto's gepubliceerd It zou blijken dat de PalestiJ- Libanon over Russische T-34 [beschikken. Volgens een com- ié dat de foto's vergezelde Palestijnse guerrillastrijders lë en Oost-Europa getraind in •bruik van dit wapen. Vorige •vestigden Israëlische militai- [voerders een verklaring van itelijke milities in Libanon dat lestijnen de beschikking zou- •bben gekregen over zestig •an dit type. De PLO sprak de berichten toen echter tegen. De Israë lische autoriteiten noemden de aan schaf van de tanks een hevige escala tie in de wapenontwikkellng. De fo to's zijn gemaakt in de buurt van Sidon. De Amerikaanse president denkt nog na over de levering van de uiterst moderne F-15 jachtvliegtuigen aan Egypte. De regering van de Verenigde Staten zou er de voorkeur aan geven de minder moderne F-16 te leveren, met als voorwendsel dat dit toestel niet zoveel kost als de F-15. De Vere nigde Staten willen in ieder geval de Indruk vermijden dat zij Egypte als een tweederangs bondgenoot be schouwen die wel met minder genoe gen kan nemen. Vooral van Israëli sche zijde is de afgelopen tijd nogal wat bezwaar gemaakt tegen de leve rantie van de F-15 aan Egypte. Jeru zalem houdt nog altijd rekening met de mogelijkheid dat deze toestellen ooit nog eens tegen Israël gebruikt zullen worden. De 8yrische minister van financiën. Hamdinal Saqqa, zei gisteren in het parlement dat Syrië dit Jaar vijfen vijftig procent van zijn totale begro ting aan defensie zal besteden, wat een nog verdere gjoel van het defen siebudget betekent. Damascus zegt dat dit nodig is wegens de bedreiging van de kant van Israël, maar het is ook goed mogelijk dat een en ander verband houdt met de groeiende on rust in het land zeM. RIA. SALISBURY (Reuter, AP, AFP) Zuldafri- militaire leiders hebben in nauwelijks verholen be- ïeejingen gedreigd met een ingreep in Rhodesië als de hejckelingen in dat land tot een chaos leiden. De uitlatin- an de hoge militairen sluiten nauw aan bij eerdere 'kingen van premier Botha. ikaanse kranten haalden gis- (trouwbare bronnen aan die len dat het Zuidafrikaanse grens met Rhodesië zou over- wanneer er sprake is van le chaos, wanneer de levens blanken in dat land in gevaar wanneer er sprake is van bui inmenging in Rhodesië of er op andere manier aanwij- ijn voor een bedreiging van :heid van Zuid-Afrlka. In dat geval zal de regering in Pretoria zeker niet wachten totdat Londen om een militaire ingreep vraagt. Aangeno men wordt dat een groei van de stroom vluchtelingen uit Rhodesië wellicht aanleiding zal kunnen wor den voor een militaire ingreep. De uitspraken in de Zuidafrikaanse kranten zijn het resultaat van een Informele toelichting die het Zuid afrikaanse ministerie van defensie gegeven heeft op het beleid. De moeilijkheden in Rhodesië lijken zich met het naderen van de verkie zingen zich dagelijks te vermenigvul digen. Aanhangers van Robert Muga be openden gisteren het vuur op de Rhodesische politie bij een verzamel punt voor de strijdkrachten van het Patriottisch Front in het noord-oos ten van het land. De schietpartij zou zijn begonnen toen leden van de Rho desische politie te dicht bij het kamp kwamen. Er werd geen melding ge maakt van slachtoffers. De Rhodesische politie heeft voorts een inval gedaan in de woningen van vier medewerkers van Joshua Nkomo om te kijken of er wapens waren. Er werden enkele koffers vol materiaal meegenomen, maar wapentuig werd niet gevonden. De politie in Salisbury wlji list ven) BONN (Reuter, AP, DPA) West-Duitsland de maatregelen die :a wil treffen als ant- op de Russische inter- in Afghanistan. Dit is en bij het overleg dat peynerikaanse minister van nlandse zaken Cyrus ,ds# in Bonn heeft gevoerd bade Westduitse bondskan- seraHelmut Schmidt en zijn ^"Pfeenoot Hans-Dietrich 'rher' ing}s gisteren in Rome bespre Wo rt jonnen mét zijn Italiaanse col- ttilio Ruffini. De verwachting —^ok de Italianen akkoord zullen iet de voorstellen van de VS. ig vliegt Vance naar Frankrijk «slotte naar Groot-Brittannië. ©jnctionaris uit het gezelschap minister deelde mee dat men de Franse regering als strui- er* (beschouwd bij de westerse enurming tegen de Russen. Zoals raM voorzien hebben de VS hun ierdiring gehecht aan het voorstel icuaEG-landen om van Afghanis- hap, neutrale staat te maken. „Wij am 1 in algemene termen eens met e foeke gedane verklaringen," al ts: toce. rikaanse minister heeft in ictische maatregelen op de lijn aan de orde gesteld als ht tegen de acties van de Genscher verklaarde op een ïferentle dat de beide landen k zijn over de elementen voor imvattend Westers plan. De kste rol van de Westduitsers het treffen van alle noodza- maatregelen om het machtse- it in Europa te waarborgen. ook een belangrijke bij dra- in door aanzienlijke flnancië- verstrekken aan Turkije en en door de banden te verste- iet de strategische Golfstaten, iltsland zal overigens wel blij- fken aan een „realistisch ont- igsbeleid". De Amerikaanse ïrder Hodding Carter ver- gisteravond dat het de VS loen is om snelle successen of Itsstuntjes maar om een fun- >le wijziging van het beleid tien van de Sowjet-Unie. ex-premier Edward Heath t Amerikanen gisteren verwe- 1 zij een hard beleid voeren in iaanse kwestie, dat tot misluk- Jgedoemd. Volgens hem heeft -ondoordacht gereageerd en let Westen aangerekend wor- I zij weinig samenhangend in Volgens westerse diplomaten in de Afghaanse hoofdstad Kaboel hebben de Russen hun troepenmacht de af gelopen dagen opgevoerd tot 95.000 man. Een Pakistaanse functionaris in Pesjawar, het centrum van de vluch telingen uit Afghanistan zei berich ten te hebben ontvangen over een voortdurende luchtbrug van de Sow jet-Unie naar Afghanistan van grote hoeveelheden materieel en grote aan tallen mensen. Een woordvoerder van de belangrijkste islamitische gueril la groepering Hezbi Islami was dezelf de mening toegedaan en zei dat er van terugtrekking van Russen geen sprake was. Een andere guerlllaorganlsatie, Jami- at Islami, stelt dat een Russische helikopter twee weken geleden in een dorpje bij het vliegveld Faizabad in het noordoosten van Afghanistan 120 vrouwen en kinderen heeft gedood. Volgens de Pakistani is de medede ling geloofwaardig omdat in het ge bied de afgelopen weken zware lucht aanvallen zijn gedaan. In New Delhi, de hoofdstad van India wordt mel ding gemaakt van Russische repre sailles tegen drie dorpen en hun be woners. waarbij driehonderd mensen zouden zijn gedood. Het zou gaan op wraak wegens acties van rebellen. Vier westerse Journalisten hebben kunnen constateren dat de opstande lingen de route van Pakistan naar Kaboel zo goed als in handen hebben. Ze maakten deel uit van een convooi dat herhaaldelijk door groepen rebel len werd aangevallen terwijl de Rus sen in geen velden of wegen waren te bekennen. Ook in Pesjawar wordt gemeld dat de opstandelingen steeds meer vorderen in de strijd met de Russen. had gisteravond nog geen verklaring voor het gebeurde. De aanhangers van Nkomo hebben gisteren geklaagd dat „gewapende lieden" het front van Nkomo verhin deren op het platteland in het oosten en het midden van het land een vrije verkiezingscampagne te voeren. Het was duidelijk dat met de „gewapende lieden" medestanders van Robert Mugabe bedoeld werden. De aanhan gers van Nkomo beschuldigden ook de hulptroepen van bisschop Muzore- wa van intimidatie en geweldpleging ten plattelande. Overleg Cyrus Vance (links) in gesprek met zijn Westduitse collega Mans- Dietrich Genscher. haar reactie is geweest. De Oosten- -men, De Indiase premier Gandhi rijkse kanselier Kreisky heeft de VS stuurt een hoge functionaris naar gewaarschuwd geen wapens te leve- Washington om met de Amerikanen ren aan de Afghaanse rebellen om de te gaan praten over de gevolgen van onderdrukking niet te doen toene- de Russische inval in Afghanistan. Russen voeren troepenmacht op PESJAWAR (AP, Reuter, AFP) De Russische troepen In Afghanistan proberen de controle over het gebied te verster ken maar krijgen ook steeds meer te maken met in kracht groeiend verzet van de opstandelingen, zo valt op te maken uit mededelingen van officiële Pakistaanse functionarissen en woordvoerders van Afghaanse guerillagroeperingen. De Britse gouverneur, l<ord 8oames, heeft gisteren overleg gepleegd met Robert Mugabe over het toenemende geweld, waardoor de hoop op vrije en eerlijke verkiezingen zo» langzamer hand achter de horizon ks verdwenen. Soames zou Mugabe eem ultimatum hebben gesteld dat hij zijn aanhan gers ertoe moet bewegen het geweld en de intimidatie tegen politieke te genstanders te stoppen op gevaar af dat er anders andere maatregelen worden genomen. Soames heeft het recht partijen bulten de wet te stel len. De Britse gouverneur gaat deze week nog met de leiders van de negen aan de verkiezingen deelnemende partijen besprekingen voeren over het vraagstuk van de politieke Intimi datie. LJUBLJANA (AFP. Reuter) In de medische bulletins over de toestand van de Joegoslavische president Tito heeft een nieuw woord zijn intrede gedaan: „subjectief." De president voelt zich „subjectief" beter, aldus het communiqué, maar zijn toestand is overigens nog onveranderd. De be handelende artsen zouden er door middel van deze formulering op wil len wijzen dat de gebrekkige functio nering van Tito's hart an nieren diens toestand toch in een onherstelbaar verval heeft gebracht en dat dit pro ces door de artsen alleen maar wat te vertragen is. De Joegoslavische president zou bij tussenpozen aan een nlerdialyseap- paraat gelegd worden om zijn bloed te zuiveren. De president kreeg giste ren de beste wensen van het centrale comité van de Joegoslavische bond van communisten. Stane Dolanc, vroeger een van Tito's naaste mede werkers, verklaarde tijdens een bij eenkomst van het oentrale comité dat het volk van Joegoslavië bereid is de nationale onafhankelijkheid van zijn lpnd te verdedigen. Een woordvoerder ran Kroatische ballingen sprak gisteren de verwach ting uit dat Joegoslavië na Tito's dood snel uit elkaar zal vallen. Hij zei verder dat driekwart van de Joegosla vische officieren in het geheim voor de SowjetrUnle zijn. BRUSSEL (Reuter) De kerncentra le Tihange in het oosten van België is gisteren buiten bedrijf gesteld nadat werknemers de controlekamer had den bezet. ZIJ protesteerden tegen de schorsing, eerder deee maand, van twee collega's die het door de centra le geleverde elektrisch vermogen hadden verkleind om kracht bij te zetten aan hun eis oon de pensioenge rechtigde leeftijd te verlagen. De politie van Sheerness voert een postende staker af, na hem de handboeien te hebben omgedaan. Zo'n 1500 stakers uit Yorkshire en Zuid-Wales kwamen gisteren naar deze havenstad om daar te proberen een van de nog weinige werkende Britse staalbedrijven plat te leggen. Vergeefs. SHEERNESS (Reuter. AP) In het Britse Sheemess zijn glsterén zes postende stakers gewond geraakt en zeker tien personen gearresteerd bij een botsing tussen de politie en onge veer 1500 stakers. De postende sta kers wilden met hun actie bereiken dat ook de arbeiders van een particu lier staalbedrijf zouden gaan mee doen met de staking in de genationa liseerde staalindustrie. Ondanks de actie bleef het Canadese bedrijf in 8heerness gewoon door- draalen Tweehonderd echtgenotes van bij het bedrijf werkzame arbei ders hielden een tegendemonstratle. Een woordvoerder van de vrouwen verklaarde dat zij de actie van de stakers beu waren De arbeiders moe ten vrije keus hebben of ze al dan niet willen blijven werken. De postende stakers beschuldigden de politie in Sheerness van wreed optreden, maar een woordvoerder van de politie meende dat het Juist de stakers waren die provocerend waren opgetreden. De staalfabriek in Sheer ness is zolangzamerhand het symbool van het verzet van de stakers gewor den, aangezien de 800 werknemers van dit bedrijf hardnekkig weigeren mee te doen aan de actie. De botsing van gisteren in Sheerness is de zoveelste aanwijzing van een verscherping van de sociale tegen stellingen in Groot-Brittannië. De ac tie zal mede bepalend zijn voor de hervormingsvoorstellen van het vak bondswezen van de regering-That- cher. Een poging om een staking uit te roepen bij British Leyland in verband met het ontslag van een communisti sche vakbondsvertegenwoordiger in het bedrijf, Derek Robinson, bijge naamd Red Robbo. is mislukt. Enke le duizenden arbeiders stemden te gen een staking ten behoeve van diens terugkeer. Het besluit van de arbeiders wordt beschouwd als een overwinning voor de leiding van dit genationaliseerde bedrijf. TEHERAN (Reuter, AFP) Iran is nu bereid de door de Verenigde Naties ingestelde commissie voor het onderzoek naar de wandaden die gedurende het bewind van de sjah begaan zijn, te ontvangen. Iran wil dat de commissie zich niet beperkt tot een onderzoek van de Amerikaanse Inmenging in Iran, maar ook de wreedheden begaan onder de sjah in de beoordeling betrekt. Deze tamelijk uitgebreide opdracht voor de commissie geeft de leden ervan zeker de veertien dagen werk die nu al gepland zijn. Onduidelijk ls of de activiteiten van de commissie in het openbaar zullen plaats vinden en of Journalisten althans een deel van de ontmoetingen die de commissie zal hebben kunnen bijwonen. Ook een programma voor de commissie is er nog niet. Dat zou pas in overleg met de leden worden uitgewerkt De Iraanse leiders hebben er de afge lopen dagen herhaaldelijk op gewe zen dat er geen enkele relatie is over- WASHINGHON (Reuter, UPI) De Sowjet Unie heeft het vervalsen van Amerikaanse militaire en politieke documenten de afgelopen Jaren opgevoerd en verfijnd.' Dit heeft de Amerikaanse Inlichtingendienst CIA meege deeld. Volgens de inlichtingendienst le veren de Russen momenteel vier of vijf valse documenten per Jaar af en de kwaliteit is zo goed dat Westerse nieuwsmedia er waar schijnlijk intrappen. In het rap port dat de CIA onder de titel „Geheime acties en propaganda van de Sowjet Unie" heeft samen gesteld en dat aan de commissie inlichtingendiensten van het Huls van Afgavaardigden ls aangebo den wordt gezegd dat tussen 1972 en 1976 slechts één als vervalsing beschouwd document in het wes ten is opgedoken. Daarna ls er. aldus de CIA een forse stapel namaakdocumenten gekomen van zo hoge kwaliteit als de Russische KGB daarvoor nog nooit had kunnen produceren. Een aantal vervalsingen was zo goed dat alleen de meest wantrou wige van de nlet-communlstische westerse media ze van echt kon den onderschelden. De inlichtingendienst geeft vier voorbeelden. De eerste is een handboek van het Amerikaanse leger met het goede Jargon, het goede papier en de Juiste schrijf machineletter en voorzien van de vervalste handtekening van gene raal Westmoreland. Verder een na- maakrede van Carter over Grie kenland en de NAVO en een vals telegram over de Grieks Turkse relaties en tenslotte een namaak- interview met vice-president Mon- dale waarin denigrerende opmer kingen over Egyptes president Sa- dat voorkomen. eengekomen tussen het werk van de commissie en een eventuele vrijlating van de Amerikaanse gijzelaars Aya tollah Beheshti verklaarde gisteren dat er geen verandering is gekomen in de Iraanse eis dat de sjah moet worden uitgeleverd alvorens de gijze laars kunnen worden vrijgelaten. De co'»<Hi»Mit: bestaat uit de volgen de vijf leden: Louis Edmond Pettiti.de deken van de Franse orde van advocaten, voorzitter van de internationale ver eniging van katholieke juristen en algemeen-secretaris van de Europese Juristenvereniging. De 64-jarige Pet- titi had al eerder in onderzoekscom- misies zitting die zich bezig hielden met de situatie in Chili en Brazilië. Mohammed Bedjaoul ls een Alge rijnse diplomaat en Jurist die als ui terst deskundig wordt beschouwd op het terrein van het volkenrecht. Deze vijftigjarige is sedert oktober verte genwoordiger van zijn land bij de Verenigde Naties. Andrew Aguilar is een 55-Jarige Venezolaanse advocaat en hoogle raar. die zijn land verscheidene Jaren heeft vertegenwoordigd bij de Vere nigde Naties. Hij was twee Jaar minis ter van Justitie in zijn land. Van 1974 tot 1979 was hij voorzitter van de Inter-Amerikaanse commissie voor de rechten van de mens. Hector Wilfred Jayawardene van Srilanka ls voorzitter van de commis sie voor de mensenrechten van de Unesco en hoofd van de Aziatische Juristenvereniging. Adib Daoudy uit Syrië is adviseur voor buitenlandse zaken van de Syri sche president Assad. Hij was enige tijd ambassadeur van zijn land in België en treedt momenteel op als woordvoerder van het Syrische mi nisterie van buitenlandse zaken in Damascus. Ferry Mingelen Jee van de Britse minister van buitenlandse zaken, Lord Carrington Afghaanse crisis op te lossen door dat land neutraal te maken, is 'ondermiddel. De vraag is alleen: waarvoor precies. (ridL dat in ieder geval voor de problemen v Europese Gemeenschap (EG) zelf. i plan nu slaagt of niet. De opstelling Europa" tegenover Moskou, na de :he inval in Afghanistan, is tot nu toe it#g overtuigend geweest Natuurlijk een eensgezinde mondelinge veroor- van de Russische actie, natuurlijk er ook uitspraken van solidariteit Verenigde Staten, maar een duidelij- un voor het harde beleid van de anse president Carter ontbrak, rftókamers werd er eerder kritiek gele- P diens „overreactie", op het gebrek erleg en op de „zigzag-koers" van de 'lndManse regering. •j )ver t deze kritiek ontbrak tot nu toe een duidelijke eigen Europese poli- 1 is gevolg van onderlinge Europese I Idheid over economische maatrege- :n Moskou en de boycot van de Olympische Spelen. „Het wordt tijd dat we wat meer doen dan de inval van de Russen in Afghanistan alleen maar veroordelen. De Europese gemeenschap dreigt haar geloof waardigheid te verliezen," zo werd van ver schillende kanten op het beraad van de Europese ministers van buitenlandse zaken afgelopen dinsdag in Rome benadrukt. Warm onthaal Het is daarom geen wonder dat de ministers vervolgens het idee-Carrington warm ont haalden. Eindelijk zijn ze het weer ergens over eens. Eindelijk kan de Europese Ge meenschap een waarlijk alternatief bieden voor de harde Amerikaanse koers, eindelijk kan dus met reden van die koers afstand genomen worden en blijven de onderlinge meningsverschillen althans voorlopig wat buiten schot. En stel dat het plan nog slaagt ook. die gedachte is haast te mooi om waar De officiële Russische krant Izwestia heeft het voorstel van Lord Carrington gisteren afgedaan als „onlogisch". Wat er onlogisch aan is werd door de Romeinse correspon dent van het blad niet uitgelegd. Volgens Izwestia was bij de bijval voor het plan bij de andere EG-landen maar zo zo en was het idee waarschijnlijk ingegeven door Wash ington. Er is geen officiële reactie uit het Kremlin maar volgens Westersed diploma ten is daar ook niet enthousiast over het plan. te zijn. Europa en Amerika hebben evenveel belang bij het vertrek van de Russische troepen uit Afghanistan, waardoor de al of niet zo bedoelde Russische opmars naar de Arabische olievelden wordt teruggedraaid. Aangenomen mag worden dat de Verenigde Staten het neutrallteitsplan positief zullen ontvangen. Waarom ook niet, ze kunnen er alleen maar bij winnen. De neutrallteitage- dachte houdt in dat de Amerikanen niet zullen proberen Afghanistan onder Ameri kaanse invloed te krijgen, maar dat kan voor Washington toch geen opoffering wor den genoemd. Alles ls beter dan de huidige situatie met tienduizenden Russische sol daten In het land, die Washington er nooit uitkrijgt zolang Moskou dat zelf niet wil. Boycot Spelen De vraag is wel hoe het gisteren door de Amerikaanse regering „onherroepelijk" ge noemde besluit tot boycot van de Olympi sche Spelen te rijmen valt met het neutrall teitsplan. Want stel dat besprekingen met de Russen over een neutraal Afghanistan werkelijk resultaten afwerpen, dan zou het doorgaan van de boycot desondanks, wel een vreemde reactie zijn. Waarschijnlijk wil president Carter met het handhaven nu van zijn boycotbeslult druk op Moskou blijven uitoefenen, om later, als er werkelijk resul taten geboekt worden rond Afghanistan, het „onherroepelijke" besluit toch maar weer te herroepen. „We moeten de Russen wel een reden geven hun beleid te wijzigen en als dat lukt willen we best een beetje gezichtsverlies lijden door dan alsnog naar de Olympische Spelen te gaan," zegt een Amerikaanse diplomaat. Daarmee komen we dan aan de vraag welke voordelen het neutrallteitsplan eigenlijk aan de Russen zelf biedt. Lord Carrington heeft met zijn voorstel Ingespeeld op de argumenten die Moskou zelf heeft aange dragen voor de inval zonder die overigens te aanvaarden, namelijk bedreiging van de neutraliteit van Afghanistan door activitei ten van Westerse geheime diensten. Door de neutraliteit van Afghanistan Internationaal te garanderen, ontvalt voor Moskou nu en in de toekomst de reden om Russische troepen in het land te stationeren," zo luidt de Europese redenering. Het ls duidelijk dat de machthebbers in het Kremlin alleen maar gevoelig zullen zijn voor deze benadering, als zij zelf ook met de situatie ln Afghanistan in hun maag zitten. In het Europese overleg in Rome bestond de indruk dat dit inderdaad het geval ls. De Russen zouden niet op zo'n heftige reactie van het Westen en de Arabische wereld hebben gerekend en zouden ook de tegen stand ln het land zelf hebben onderschat. Stap terug Vergist Europa zich echter ln de stemming ln het Kremlin, dan is er weinig hoop voor het plan-Carrington. Waarom zou Moskou dan een stap terugdoen door de neutraliteit van Afghanistan te aanvaarden, terwijl ze het land zelf letterlijk al ln handen heeft, moskou kan dan best redeneren dat de neutraliteit van Afghanistan Juist door de inval weer gewaarborgd is en dat het neu trallteitsplan dus voorziet in een situatie die al gerealiseerd ls. Lord Carrington heeft In Rome echter uit eengezet dat het niet voldoende is dat de Russen hun troepen terugtrekken, maar wel ln Kaboel een zetbaas achterlaten om de belangen van Moskou waar te nemen. Dat ls geen neutraliteit, volgens Carrington. In de Europese visie zal het Afghaanse volk zelf zich over een nieuwe regering moeten ultsprkeen. ln alle vrijheid. Die keus zou ook tot een communistisch regime kunnen lelden, als de neutraliteit maar gehand haafd wordt. Het idee is dan dat Afghanis tan met het grote Russische buurland uite raard wel goede betrekkingen en handels contacten kan onderhouden, maar geen mi litaire banden mag hebben De gedachten hierover zijn echter nog ln het geheel niet uitgewerkt Dat zal ln de komende tijd moeten gebeuren, ais Moskou het plan- Carrington tenminste niet direct als een zeepbel doorprikt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 7