Hulp van wereldraad niet nodig in Pakistan
Raad herderlijke zorg bezorgd
om opleiding van predikanten
Rome wil meer doen met wereldraad
Uitdagingen in de vastenbrief
Trouw
Conferenties
VANDAAG
VOORBIJGANG
Bisschoppen
Guatemala
overstag
WOENSDAG 20 FEBRUARI 1980
KERK
TROUW/KWARTET
ISO
door Aldert Schipper
de 80.000 tot 100.000 Afghaanse
vluchtelingen, die terecht gekomen
zijn in de Pakistaanse provincie Ba
luchistan hebben geen spijt dat zij
daar in handen zijn gevallen van de
Pakistaanse kerken. Dezen hebben
een zgn. Interaid Committee ge
vormd om de mensen op te vangen.
Volgens de deskundige Inzake vluchtelingen
hulp van de wereldraad van kerken, de Ame
rikaan Carl. F. Nielsen, doen de Pakistaanse
kerken hun werk uitstekend en hebben de
orthodoxe moslims niets dan lof voor de hulp
van de christelijke kerken. Nielsen is zojuist
teruggekeerd uit Pakistan, waar hij assisten
tie van de wereldraad bij het vluchtelingen-
wérk kwam aanbieden. Met een brede grijns
stelt hij echter vast dat de Paklstanen de
oecumenische aandacht mooi vonden, maar
dat de wereldraad niet hoeft bij te springen.
De hulp van de Pakistaanse kerken Is zo
afdoende, dat er behalve de Rode Halve
Maan (het Pakistaanse Rode Kruis) geen
enkele moslim-organisatie voor de hulpverle
ning nodig was. Ook financieel hebben de
Pakistaanse kerken het goed voor elkaar. ZIJ
hebben, toen de stroom vluchtelingen op
gang kwam, drie miljoen Amerikaanse dollar
gevraagd. De kerken In de wereld zegden
echter vier miljoen toe, waarvan inmiddels
twee en half binnen is. De kerken willen
alleen graag dat de rest van het beloofde geld
komt, want dan kunnen zij verder gaan met
hun opvang. Vrijwel al het werk wordt ge
daan door vrijwilligers, meest christenen die
zich daarvoor hebben vrijgemaakt. De gesa
larieerde staf bestaat uit twee leden, die ln
Karachi zitten. Het werk ter plaatse wordt
gedaan door een Pakistaanse predikant, ds
Mlrza ln de hoofdstad van Baluchistan.
Quetta.
Propaganda
Het vluchtelingenwerk heeft wat ze ln de
'kringen van de wereldraad van kerken noe
men „high visibility". Dat wil zeggen dat het
erg ln het oog loopt en dat het, Indien het
goed gedaan wordt, de kerk ter plaatse tot
eer strekt.
Dat de Pakistaanse kerken trots op het werk
mogen zijn, is wel af te leiden uit het feit dat
er niet meer dan één miljoen christenen ln
het land zijn, die uit de laagste kaste afkom
stig zijn. Er is geen sprake van dat deze
mensen uit hun overvloed hulp geven.
Carl Nielsen vertelt dat de vluchtelingen die
hij heeft gezien allen van plan zijn ln Pakis
tan te blijven totdat de Russen uit Afghanis
tan weg zijn. De vluchtelingen begonnen te
komen na april 1978, toen een eskadron tanks
het palels van president Mohammed Daud ln
Kaboel bestormde om een revolutie te ontke
tenen. De vluchtelingen hebben, naar Nielsen
verzekert, er geen enkel bezwaar tegen door
christenen te worden geholpen. De Ameri
kaanse predikant zet dan ook uiteen, dat de
Pakistaanse kerken zich verre houden van
alles wat zou kunnen lijken op proselitisme of
evangelisatie. Behalve over het feit dat zij
hadden moeten vluchten, hadden de Afgha-
nen in de bezochte kampen geen klachten.
Nielsen werd zelfs met enig enthousiasme
ontvangen. Hij getuigt over de vroomheid
van de vluchtelingen. „Zij vertrouwen alle
maal dat God hun land weer zal bevrijden."
Nielsen heeft de indruk dat hele dorpen de
gTens zijn over gevlucht. Hun gezondheid is
niet best. Er waren nogal veel mensen met
tuberculose en veel van de kinderen leden
aan ondervoedingsverschijnselen. Daardoor
Carl F. Nielsen
hadden ze weinig weerstand tegen ziektes
zoals mazelen.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De opleiding
van de predikanten, zoals die
nu gebeurt, schiet op elemen
taire punten tekort. Ook ont
breekt het aan goede blijven
de (vaktechnische) begelei
ding van de predikanten. De
training van de ouderlingen
en het verdere „vrijwilligers
kader" van de kerk is even
eens onvoldoende.
Het gevolg is allerlei onduidelijkheid.
Predikanten en kerkeraadsleden zien
zich geplaatst voor een onoverzienba
re taak, waarvan zij het grootste deel
eenvoudig moeten laten liggen. Voor
ernstige mensen is dat letterlijk niet
om uit te houden.
Dit schrijft de hervormde raad voor
de herderlijke zorg in een beleidsno
ta, die vrijdag 7 maart zal worden
besproken in de hervormde synode.
Voor het eerst sinds 1956 komt het
werk van de raad, waarvan ds. R.
Kapteln sekretaris is, in de synode ter
sprake. De nota telt tachtig pagina's.
De predikanten staan op een plaats
ln de maatschappij, waar ze heel veel
goeds kunnen doen, terwijl ze tegelijk
een bedreigde positie Innemen. Het
staat voor de raad vast, dat de predi
kanten van de hervormde kerk met
toewijding hun werk doen. Tegelijk
constateert de nota, dat hun oplei
ding veel te weinig gericht is op de
praktijk in de gemeente.
Het omgaan met ziekte en dood,
spanningssituaties in gezin en maat
schappij, moet in de opleiding wor
den geleerd. Medewerkers werkelijk
als volwaardig aanvaarden, hen bege
leiden. trainen, hun de successen
gunnen en zelf terugtreden, zijn ook
zaken, die de meeste mensen niet
aanwaaien. Daar is oefening voor no
dig, maar daarvan komt in de oplei
ding zoals die nu is, niets of heel
weinig terecht.
Duplex ordo
De nota wijt dit voor een deel aan het
„euvel" van de wijze, waarop de oplei
ding van hervormde predikanten is
geregeld, met de zogenaamde duplex
ordo (de schelding ln een „weten
schappelijk" en een „kerkelijk" ge
deelte van de theologie-studie). Ook
beveelt de nota aan, dat de professo
ren ook predikanten zijn. Alleen zo
kunnen de studenten zich tijdens hun
opleiding inderdaad met predikanten
identificeren. Te veel studenten pas
sen later niet in het predikantschap,
omdat zij zich in hun studietijd in
feite met professoren hebben geïden
tificeerd.
Uitvoerig gaat de nota ln op de nood
zaak van meer en systematischer „in-
service-tralnlng" (nascholing) van de
predikanten. Wat er nu gebeurt aan
klinisch pastorale vorming hoe
goed op zichzelf ook zijn volgens de
raad nog maar „druppels op de gloei
ende plaat". Een goede methode is
volgens de nota de themagecentreer
de interactionele methode (TZI), die
in Amerika ontwikkeld is door Ruth
Cohn en ln de Westduitse kerken al
tamelijk veel wordt toegepast. De
nota pleit voor regelmatige regionale
trainingen met een uitgesproken
praktisch karakter.
Over de opzet van het plaatselijke
kerkewerk, de functie van de andere
(heel of half) vrijgestelden naast de
dominees, het werk van ambtsdra
gers en „vrijwilligers" spreekt de nota
als van een „merkwaardige chaos",
waarvan het de vraag is of de her
vormde kerk zich die echt kan veroor
loven. De organisatorische ondoor
zichtigheid werkt vervreemdend en is
een van de factoren, waardoor niet
alleen mensen zich van de kerk af
wenden, maar ook kerkelijke werkers
gedesoriënteerd raken en hun werk
letterlijk „niet meer zien zitten".
Er wordt ln de kerkeraden erg veel
werk verzet met grote toewijding. Te
gelijk is het een veeg teken, dat het
steeds meer moeite kost gemeentele
den ertoe te brengen lid ervan te
worden. Er is volgens de nota vaak
een gevoel, dat er veel onduidelijk
heid is, dat er eindeloos gepraat maar
niet gehandeld wordt, dat er slechte
leiding is, dat de vergadertechniek
ontbreekt, dat er geen beleid gevoerd
wordt. De raad voor de herderlijke
zorg probeert hier wat aan te doen,
maar heeft de indruk, dat van zijn
handreikingen onvoldoende gebruik
wordt gemaakt.
De nota stelt ook de vraag, of het
lidmaatschap van de kerkeraad ge
bonden moet blijven aan het lidmaat
zijn van de kerk. In steeds meer ge
meenten geeft dat grote moeilijkhe
den. De kerk moet veel zorgvuldiger
omgaan met de zogenaamde „vrijwil
ligers" in het kerkewerk. De onder
scheiding ambtsdrager-vrijwilliger
heeft volgens de raad nieuwe door
denking nodig, die tot een ingrijpen
de herziening van de kerkorde zal
moeten leiden. Zoals de kerkorde nu
is, blokkeert zij het kerkelijk leven op
dit punt steeds meer. De raad is erg
ingenomen met de cursussen theolo
gische vorming, die uitgaan van de
raad voor de catechese en die uitste
kend worden bezocht. Hier kan een
nieuw kader voor de gemeente wor
den gevormd.
Gemeentevormen
In de gemeente klopt het hart van de
kerk. Maar die gemeente wordt bij
zonder bedreigd. De nota wijst op de
enorme migratie, waardoor er in veel
colleges geen continuïteit meer is, er
ook steeds weer enorm veel ervaring
verloren gaat, en op de veroudering
van de kerk. Een rol speelt ook het
ontstaan van een vrije-tijdscultuur,
waardoor zeer velen zich niet meer
voor kerkewerk kunnen of willen
geven.
De eisen die de gemeenteleden aan de
gemeente stellen, worden, zijn sterk
uiteen gaan lopen. Het kader kan aan
die eisen niet of slechts heel onvolle
dig voldoen. Een betrekkelijk kleine,
bovendien van samenstelling en doel
stelling voortdurende veranderende,
groep moet het geheel dragen. Door
de organisatiestructuur wordt deze
groep dan nog versplinterd over veel
vergaderingen. Het voortdurend ge-
sleutel aan gemeenten (herstructure
ringsprocessen, gedwongen combina
ties e.d.) heeft ook veel kwaad ge
daan. De nota spreekt in dit verband
van „ontelbare drama's", niet alleen
plaatselijk, ook landelijk. Gepleit
wordt voor gemeentevormen, waarbij
de eenheid van de gemeente niet geo
grafisch bepaald is, maar „veeleer in
de werkelijkheid van het gemeentele
ven en van haar organisatorische op
bouw". De vrijheid en zelfstandigheid
van gemeenten moet worden* geres
pecteerd zoals die gemeenten dat
wensen. Daarvoor wil de nota, dat
ook mensen zonder theologische op
leiding in gemeenten die dat wensen,
werk mogen gaan doen, dat nu nog
aan theologen is voorbehouden, tot
en met de bediening van de sacra
menten.
De raad voor de herderlijke zorg be
reidt een handreiking over volks-
door Pieter van der Ven
AMSTERDAM De rk kerk moet
zich inspannen voor grotere samen
werking met de wereldraad van ker
ken. De huidige samenwerking is te
schriel, ze moet worden uitgebreid
vooral ook op maatschappelijk
gebied.
Dit ls naar voren gekomen op de
waarin opgenomen: Oe Rotter
dammer, met Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leldse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tamminga
Oirecteur mg O Poslma
HOOFDKANTOOR
Posious 859
1000 aw Amsterdam
Wibautsiraai 131 Amsterdam
tel 020-913456
le'ei 13006
Postq-to 66 00 00
Ban* Ned Cred'etbanh
Reken-ngm 23 00 12 574
REGIO ROTTEROAM/DORORECMT
Postbus 948
3000 ax Rotterdam
tel 010-115588 (abonnementen
en oezorgmg)
let 010-115588 (redectie)
tel 115700 (u'tsluitend voor
advertent.es)
Westwaah 4
Rotterdam
REGO DEN MAAG'lElDEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
iet 070-469445
(abonnementen en bezorging)
tel 070-469445 (redactie)
tel 070-468864 (uitsluitend voor
advertenties)
Parkstraat 22 Den Haag
REGIO NOORD'OOST-NEOERlANO
(abonnementen en bezorging)
Postbus 3
8000 aa ue
ret 05200-17030
Melkmarkt 56 Zwoiie
Abonnementsprijzen:
t8.se
Ad.erfenr era'-even oo aanvraag
Te'efon.scne abonnementenopdracNen
li e adressen boven)
Oogave tamedencNen 9-19 30 van
■naangag t m v/.,dag Op zondag van 18-
20 uu> teief 020-9134 56
Opga** mwi.-advertent.es tet
220-936868 of SCTwifteHk aan Mee-Adv
a'dei.riq postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adresmiz^ngen u-teutend scruiHei.|k
aan onze Amsterdamse adressen
jaarlijkse algemene vergadering van
het secretariaat voor de eenheid der
christenen, het Vaticaanse departe
ment dat onder leiding van kardinaal
WlUebrands de oecumene moet be
hartigen. Behalve een staf van mede
werkers heeft zo'n departement („di-
casterie" in de Vaticaanse taal) een
twintigtal kardinalen en bisschop
pen, die „leden" worden genoemd en
die een soort van curatorium of raad
van toezicht vormen.
Eens per Jaar treffen alle leden van
het secretariaat elkaar ter bespreking
van de grote lijnen en de algemene
gang van zaken. Wat zo'n departe
ment (een congregatie, secretariaat
of raad) met de verkregen adviezen
doet, valt dan nog te bezien. Dat
hangt Immers ln de uitvoering weer
helemaal af van de dagelijkse leider
en zijn staf en bovenal van wat de
paus wiL
Toch is het natuurlijk niet zonder
betekenis dat de leden van het secre
tariaat voor de eenheid kardinaal
Willebrands hebben gevraagd meer
met de wereldraad te gaan samen
werken. Met name het congres voor
de weréldzending, dat de wereldraad
ln mei in Melbourne (Australië) orga
niseert, zou in aanmerking komen
voor een grotere inschakeling van de
rk kerk.
Stapje terug
De samenwerking tussen Rome en
Genève ls geregeld in een zogenaam
de „gezamenlijke werkgroep". Deze
moest echter een paar Jaar geleden
een stapje terug doen. Rome heeft
zich immers vooral toegelegd op bila
terale contacten, besprekingen met
afzonderlijke kerken. Vooral kan dan
worden gedacht aan de discussies die
er zijn gevoerd met de anglicaanse
kerk en de belangrijke overeenstem
ming die er werd bereikt op het ge
bied van avondmaal en ambt. Ook de
contacten met de oosterse ortho
doxie zijn vooral sinds het bezoek
van de paus en kardinaal Willebrands
aan de patriarch van Constantinopel
weer sterk in opwaartse beweging.
Met het oog op de 450-Jarige Augs-
burgse belijdenis wordt dezer dagen
ook tussen de evangelisch-lutherse
en rk kerk overleg gevoerd. Er wordt
een gemeenschappelijke verklaring
verwacht van de gemengde commis
sie die al sinds 1965 het officiële Inter
nationale gespreksforum is voor de
roomse en lutherse kerken. De wens
om de contacten met de wereldraad
te verbeteren komt in een tijd waarin
de oecumenische verhoudingen juist
nogal onder druk staan. De maatre
gelen tegen Küng bij voorbeeld heb
ben bij de wereldraad duidelijk wre
vel gewekt, zoals bleek uit een open
lijke reactie van secretaris-generaal
Potter. Ook de pauselijke bezoeken
aan Ierland en Amerika konden bij
de wereldraad de geestdrift voor
Rome niet erg aanwakkeren.
De aansporing aan het adres van Wil
lebrands lijkt vooral een teken dat de
rk kerk een gebaar van oecumenische
goede wil hoog nodig achtte.
door Kees Tinga
Vandaag begint voor de r.k. kerk de
„vasten", de veertig dagen voor Pa
sen. De Nederlandse bisschoppen
hebben weer een zogenaamde „vas
tenbrief" uitgegeven met ditmaal als
thema: „De mens in de arbeid".
Hierover werd al eerder bericht. De aangeroer
de vraagstukken zijn voor ledereen van belang,
maar de brief zal op een spciale manier dege
nen aanspreken die zich ln of vanuit de kerken
bezig houden met de arbeidsproblematiek.
De bisschoppelijke brief heeft over het alge
meen een goede pers gekregen. Terecht, want
het is een brief met een duidelijke visie op de
situatie van ons arbeidsbestel. Een kijk die
vooral het gevolg ls van de poging te luisteren
naar wat de brief noemt „noodkreten uit de
arbeldswereld". De opstellers van de brief zijn
te rade gegaan bij hen die onder het bestaande
systeem het meest hebben te lijden. „ZIJ zijn
de maatstaf bij de vraag of systemen recht
vaardig zijn of niet".
Die fundamentele keuze van de brief voorkomt
het „enerzljds-anderzijds-denken" waarmee
kerkelijke verklaringen nogal eens behept zijn.
In dat verband ls het opvallend dat deze identi
ficatie met de slachtoffers het belangrijkste
uitgangspunt van de brief blijkt te zijn en in
de concepttekst ook eigenlijk als enige ge
noemd. Maar ln de definitieve tekst ls een
ander uitgangspunt toch nummer één gewor
den: „Eerbied voor de waardigheid van de
menselijke persoon."
Thomas
Is het te gewaagd te veronderstellen dat dit
oude thema dat als ik goed ben Ingelicht
een vooraanstaande rol heeft gespeeld ln de
rooms-katholieke sociale leer van Thomas van
Aquino af tot en met de grote sociale encyclie
ken van de afgelopen eeuw, terwllle van de
traditie ln de Inleiding van deze vastenbrief
niet mocht ontbreken? Theologisch gezien is
het de vraag welke van de beide uitgangspun
ten bijbels is, de waardigheid van de menselij
ke persoon of het perspectief van de lijdende
mens. Maar een breuk met de traditie is na
tuurlijk wel erg veel gevraagd. De gekozen
oplossing zou wel eens typisch rooms-katho-
llek kunnen zijn: een nieuwe keuze maken en
toch zeggen dat die in de lijn van de traditie
ligt
De eigenlijke keuze komt ln het tweede hoofd
stuk, waar het gebruikelijke denken over ar
beid kritisch wordt gewogen, opnieuw tot uit
drukking als wegnemen van lijden de diepste
zin van de menselijke arbeid wordt genoemd:
.Arbeid is strijd tegen het lijden".
Uitdaging
Vanuit het perspectief van de lijdende mens
moet een oordeel over de huidige economische
orde wel hard uitvallen. Als dat tegen het zere
been ls van veel kerkleden, dan mogen we ons
afvragen of veel plaatselijke kerken zich lang
zamerhand niet in een positie bevinden waarin
noodkreten uit de arbeldswereld niet meer
kunnen doordringen.
Daarmee ls de eerste uitdaging gegeven die
deze vastenbrief voor een bedrijfspastor bete
kent. De brief geeft hem steun bij zijn voortdu
rende pogingen om plaatselijke kerkgemeen
schappen wakker te schudden uit die slaap- of
sluimertoestand waardoor hun ogen en oren
zijn gesloten voor wat er gaande ls ln een erg
belangrijk deel van een mensenleven. Dat deel
dat gevuld wordt door werk. of zinloos dreigt te
worden door het verlies ervan.
Noodsignalen
Leren acht te slaan op de noodsignalen uit de
wereld van menselijke ervaringen, de vasten
brief is daarvoor een uitstekend hulpmiddel.
Bruikbaar voor de kerk als geheel: ook ln de
reformatorische kerken zou verspreiding zin
vol zijn (er bestaan trouwens al plannen in die
richting ln de hervormde kerk). Misschien dat
dan Inmiddels wel een gemakkelijker leesbare
samenvatting ls opgesteld want de brief ls in
de huidige vorm lang en lastig.
Een tweede uitdaging voor bedrijfspastoraat
ligt in de voorstellen voor veranderingen die de
brief aangeeft. „Bezinning en actie", het derde
hoofdstuk waarin die voorstellen genoemd
worden, loopt uit op een pleidooi voor steun
aan initiatieven op allerlei terreinen zoals ont
wikkelingssamenwerking, vermaatschappelij
king van ondernemingen, milieubehoud,
emancipatie van achtergestelde groepen, poli
tieke bewustwording en welzijnswerk, zowel in
als buiten de kerk. Die ondersteuning wordt
blijkens de reacties door veel zwoegers in vrije
tijd gewaardeerd.
Maar eerder in hetzelfde hoofdstuk tekent zich
duidelijk het dilemma van onze huidige econo
mische situatie af. Voor veranderingen zijn
offers nodig. Daling van koopkracht hier is een
noodzakelijke voorwaarde voor verbetering
van de materiële levensomstandigheden in de
derde wereld en alleen herverdeling van inko
mens kan een betere verdeling van werkgele
genheid mogelijk maken. Zulke offers mogen
worden gevraagd, zegt de brief, „maar alleen
nadat ze begrepen zijn".
Offers
Hoe dat laatste in zijn werk gaat, staat er niet
bij. Maar het is heel belangrijk dat aan de
paragraaf over „noodzakelijke offers" een
vooraf gaat met de titel „Verantwoord elijk-
heidsstructuren". Economie blijkt niet alleen
een kwestie van verdelen, maar allerteerst van
macht! De geschiedenis leert dat het gemakke
lijker ls offers af te dwingen van velen dan
macht van weinigen. Zal het bedrijfspastors
lukken mensen duidelijk te maken dat de
bisschoppelijke brief niet alleen offers
vraagt?
Het thema macht brengt me bij een laatste
uitdaging, misschien wel de moeilijkste. Talrij
ke commentatoren legden al verband tussen
het tijdstip van verschijnen van de brief en de
aanvang van het nasynodale tijdperk ln de
rooms-katholieke kerk van ons land. Waar de
„De mens in de arbeid" (uit „Punch:
honderd jaar humor").
trekken van een kerk als 'machtsinstituut door
de synodebesluiten iedereen behalve naar
het schijnt aan de synodegangers zelf zijn
duidelijk geworden, is het voor ons die in
dienst van deze kerk werkzaam zijn ln de
wereld van de arbeid meer dan ooit een opgave
om geloofwaardig te zijn.
Toch geeft de evangelische grondkeuze van
solidariteit met verdrukten, die de vastenbrief
kenmerkt, nieuwe hoop aan velen van ons, net
als aan onze collega-pastors uit andere werk
terreinen. Hoop op een naderend einde van
tenminste deze traditie: de traditie van de
macht van boven.
Kees Tin^a is gereformeerd theoloog in De
venter; hij maakt deel uit van het team van
bedrijfspastors in het r.k. aartsbisdom
Utrecht.
GROOTGRONDBEZIT
„Het herstel van de heerschappl
de vroegere grootgrondbezittere
Portugal dreigt te leiden tot een
escalatie van geweld waarvan d^d,
afloop moeilijk voorspelbaar ls"
meldde Jan Halkes in onze kran
maandag Jl. Het stuk dat hij hiei1
ga
oor
dii
ng£
vroomheid en volksgeloof voor. De
nota zegt daarvan: „Mede door de
komst van veel Surinamers komt er
weer meer aandacht voor de volks
vroomheid en voor het volksgeloof.
De door Barth geïnspireerde theolo
gie heeft er niets van willen weten.
Naar het gevoelen van de raad is
daarmee aan velen, natuurlijk onbe
doeld, pastoraal onrecht gebeurd."
Ds. J. J. Poort
Oud-legerpredlkant ds. J. J. Poort
heeft zich voor de achterkant van zijn
nieuwste boek laten kieken onder de
Pauluspoort in Rome („dominee
Poort in de poorten daarmee is
het boek „Paulus in Rome" treffend
gekarakteriseerd. Het is opgezet vol
gens het van ds. Poort gewende re
cept: een toeristische reis naar een
bekende toeristentrekker (in dit ge
val de stad Rome) en daar wat medi
terend rondlopen op de weg, waar
Paulus liep, het huis waar hij woonde,
de plaats waar hij stierf enz. Drie
hoofdstukken informeren ons over
ds. Poorts gevoelens als rechtgeaard
zoon der Reformatie bij het betreden
van de Sint PieterM. vóór de kerk, 2.
in de kerk, 3 bovenop de kerk. In
extra grote letter gezet, geschikt voor
slechtzienden, royaal voorzien van fo
to's, 136 blz., kost het boekje 15,90.
Het is een uitgave van J. P. van den
Tol te Dordrecht.
Hoe kun je nog geloven? Cenakel-
bezinningsweekend o.l.v. dr. L. Loo
sen SJ, 7-9 maart, Zusters van het
Cenakel, Oirschot (tel. 04997-2254).
Onderweg naar Pasen, o.l.v. P.
Neefs SJ, 7-9 maart, Maria Repara-
trix, Witmakersstraat 14, Maastricht
(tel. 043-16304).
schreef is onthutsend genoeg. Ik n 1
dacht dat heel democratisch Eui we
opgelucht was toen de dlctatuui
Portugal z'n laatste adem uitblli J
Eén van de pijlers van die dictatf1
was het grootgrondbezit, waart* arr
ook het christelijke middenblokfcn.
genuanceerde bezwaren had. Ni
wordt de klok op een afschuwel(
manier teruggezet. Dat de oude
feodalen hun oude streken nog 1
verleerd zijn, blijkt uit het bericl
ze zelf met jachtgeweren op Jach
gaan naar zich verzettende boer
arbeiders, mensenjacht dus. Ka
alles zonder enig protest van de
landen van de Europese
gemeenschap en ook zonder enl|
protest van de christen-democn
in die landen? Hoe geloofwaardl
ln dit opzicht het werkelijk opkc
voor de verdrukten en armen? 0 k
laten we ze genadeloos neerknal
door grootgrondbezitters die de
van de oud-testamentische proff112
zonder enige twijfel op hun hals
gehaald zouden hebben. Waar
nu de solidariteit binnen de Eu.-
christen-democraten? Men magpte
verwachten dat zij dit over hun
laten gaan, laat staan door hun
stilzwijgend goedkeuren.
ai
'EI
Eur ast
tor
mi
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Nieuw Loosdrecht:
Steenbeek te 's-Gravenzande;
teloord (toez.): H. A. Samscj°f
Streefkerk; te Kootwijk: J. Wi
te Amersfoort.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Westmaas: W.
Sienot te Koudum.
We
15
olg
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen te Driebergen: P. H.
Houwelingen kand. te Vlaard
te Lelystad: J. H. Ulekake tej.
warden-Huizum.
GEREF. GEMEENTEN [n 1
Beroepen te Unionville (CanV1^
Honkoop te Kampen. r™
EVANG. LUTHERSE KERK J H<
Beroepbaar gesteld: mevr. H?ser
Nieminen, Wllhelminastraat
kei en Rodenrijs. W£
Ds. C. van 't Riet
Op 72-jarige leeftijd is te Heereji
overleden de hervormde em«:
predikant C. van 't Riet. De crt
is vandaag in Goutum. Ds. 1
Riet brak een loopbaan ln het 2}
leven af om theologie te gaan I
ren en werd in 1944 predika|
Bourtange. In 1948 ging hij nas
bert en vervolgens stond hij vai
tot 1972 ln Heerenveen. HIJ wai
tevens parttime maatschap!
werker van de Batavus rijwif
motorenfabriek.
Van onze correspondent
GUATEMALA STAD De V
Guatemalaanse r.-k. bissch
hebben tegen de wens van d
servatieve kardinaal Mario Cas m
in drie progressieve kerkv
gekozen tot voorzitter, vlce-voolmi"
en secretaris-generaal van hu
schoppenconferentie. De 1 j
voorzitter Gerardi is de bisschcf
Quiche, het diocees waaruit d
ren kwamen, die bij de besf'
van de Spaanse ambassade
verbrandden.
:eat
Zes progressieve bisschoppen itarit
vijftien hebben aangekondigde]
„authentieke evangelische
schap" over de explosieve situttst
Guatemala uit te geven, als he
schoppenconferentie er niet in
een document op te stellen. He id
gen bewaren, aldus een van dtoP
betekent ons pastoraat verrad^wa
>rd
Woordvoerder van christelijke
gemeenschappen verklaarden: pr
zijn moe van herders die onder lef
geduld aanprijzen, terwijl geldit
en priesters ln de steek gelatenma
den vervolgd en bedreigd door1 ht.
rechtse troepen." Tegelijk heefet
afvaardiging van Guatemalaanrbei
dernemers de bisschoppen eencht
overhandigd met namen en uil lat
gen van bisschoppen en priestetyer
„zich niet aan hun elgenlljkëg 1
dracht houden, maar de klasseiér b
prediken."
Eind vorige week heeft paus n.
nes Paulus II de ambassadeuktai
Guatemala bij de Heilige St<
privé-audientie ontvangen. De ri e
uitte daarbij zijn bezorgdheid,
het lot van de Jezuïeten ln Gua
la, die met de dood of met ultW
zijn bedreigd door het geheime "L
communistische leger. De Jezi d
haalden zich midden januari de J[.
de van burgerlijke en militaire a .ij
telten op de hals door de ultgav v
een kritisch stuk over de po
economische situatie ln deze Mlf^
amerlkaanse staat.
de
Ht
