Bastiaans schildert de mensen achter carnaval Overpeinzing b{|( een tekening 83% De hoogste rente voor spaarders die hun geld niet echt vast willen zetten. L De NMB denkt met u mee. De 'Rembrandt van Mill' begon als huisschilder I I Er is geld te verdienen voor iedereen met een bank- of girorekening. Pak de pen, neem de stap. l '■SE J1 MAANDAG 18 FEBRUARI 1980 TROUW/KWARTET (DA1 door Fred Lammers MILL Het moet wel vreemd lopen wil Kees Bastiaans van daag, te midden van het car- navalsgewoel in zijn woon plaats, geen inspiratie opdoen voor een nieuw schilderij. Al jaren, eigenlijk sinds zijn jeugd, houdt hij zich bezig met het uitbeelden van carna valstaferelen. toegespitst op de randverschijnselen van het jaarlijks gebeuren, dat vooral landgenoten beneden de gro te rivieren beweegt tot, in de ogen van „nuchterder" noor derlingen, soms dwaze verto ningen. Wat Kees Bastiaans boeit In het car naval wordt leder die zijn atelier bin nenstapt voorzover hij het nog niet wist meteen duidelijk. De muren hangen er vol kleurige werkstukken waarop allerlei mensen zonder wie carnaval geen carnaval zou zijn. Daartoe behoort het groepje toe schouwers dat ls gekomen om naar de carnavalsoptocht te kijken, maar zich toch duidelijk een vreemde eend in de bijt voelt Maar ook de „hoge raad", de Bra bantse boeren die er nog een pilsje op nemen en de leden van het feestcomi té zijn er niet bij weg te denken, hoewel zo'n plaatselijk feestcomité ook bij andere evenementen op de voorgrond treedt. Het zijn twee man nen in donker kostuum met hoge hoed. die zichzelf, zo te zien. erg ge wichtig vinden. Ais puntje bij paaltje komt en nu laat ik Kees Bastiaans zelf aan het woord zijn ze „eigenlijk alleen maar druk met hun eigen be langrijkheid naar voren te schuiven." Het zijn min of meer karikaturen. Kees Bastiaans knikt als ik dat op merk. „Ik ben humoristisch sarcas tisch. zonder persoonlijk te worden. De mensen gaan wel altijd zoeken. Zij willen mijn figuren etiketten opplak ken. Ze vragen me dikwijls of dat die of die is. Een poos geleden kwam de pastoor bij me omdat hij zich meende te herkennen op een van mijn werk stukken. Mijn antwoord is dan altijd dat er kennelijk zo iemand hier in de buurt rondloopt. Soms zijn het inder daad bestaane mensen die model hebben gestaan zonder dat ze het zelf wisten, maar even vaak zijn de perso nen op mijn schilderijen samenge steld uit diverse figuren." Het komt erop aan dat Je Je ogen voortdurend de kost geeft. Ik vind het prachtig mensen te bekijken, niet alleen op carnaval, maar bij allerlei gelegenheden, ook als ik zomers op een terrasje zit. Ik heb een fotogra fisch geheugen. Mensen die ik op straat tegen kom. kan ik als ik thuis kom. exact weergeven. En er gebeurt zoveel dicht bij huis. Hoe ouder ik word. ik ben nu zeventig, hoe meer onderwerpen ik ontdek. Mijn werk laat veel zien. Ik houd de mensen een spiegel voor Als het goed is moeten mijn schilderijen mensen aan het denken zetten, ze aan de praat bren gen over de dingen waar het in het leven om draait." Jeroen Bosch Dat is duidelijk het geval met het schilderij dat Kees enige Jaren terug maakte op de Jeroen Bosch-tentoon stelling in de Brabantse hoofdstad. „Het was er zo druk, dat ik van de Kees Bastiaans - -niet persoonlijk (foto: L* Gtesen) schilderijen die er hingen niets kon zien. Daarom heb ik maar naar de bezoekers gekeken. Dat was net zo interessant De boeren die vonden dat ze ook maar eens moesten gaan kijken, de nonnen die niet ontbraken en de kenners, die cultuur kwamen opsnuiven, en zich zichtbaar verhe ven voelden boven al die gewone mensen, die zich in het museum waagden." Het zit ook in zijn schilderij van de grote boer en de arme sloebers die diep bij hem in het Irijt staan. We kijken ernaar als iets dat tot het verleden behoort, maar is dat wel zo? De grote boer van vroeger is vervan gen door de bank. Zo is het met zoveel dingen in het leven. De entou rage verandert, maar als het erop aankomt maakt het geen verschil. Veel mensen willen dat niet weten. Ze ontdekken het pas als ze met de brok ken zitten." verzucht Kees. Een nadenkertje is eveneens de foei lelijke pop, die door een Brabants boerengezin figuurlijk in de watten wordt gelegd. Kees Bastiaans heeft daarmee een huwelijkskandidate uit gebeeld. Of ze lelijk is komt er niet op aan. Ze heeft geld en dat is immers het enige dat telt" Eigen omgeving Het zijn zaken die ook In andere delen van het land een rol spelen. Kees Bastiaans situeert ze echter in zijn eigen omgeving en dat is het Brabantse platteland." Dat zijn mijn mensen en daarover wil ik schilde ren". zegt hij. Dat schilderen heeft Kees gedaan zolang hem heugt Op school noemden ze hem al „de Rem brandt". (En zijn vader had <e bij naam Toon Pen. omdat hij vroeger als marskramer met zijn artikelen, waaronder pennen, van boerderij naar boerderij trok. Later had hij een galanteriezaak). Kees moet daar nu om lachen. „Rem brandt was zo'n beetje de enige schil der die ze hier kenden. Met kunst moest je niet bij de mensen hier aan komen. Daarvoor hebben ze trou wens nog weinig begrip, hoewel er dank zij de vele Import Mill telt nu zo'n tienduizend inwoners en net na de oorlog drieduizend wel het nodi ge verandert." Al had Kees aanleg voor tekenen en schilderen, het kwam destijds bij nie mand op. ook niet bij hem zelf, dat talent te ontwikkelen. „Ik moest een praktisch beroep kiezen en dat werd huisschilder. Dat lag tenminste nog een beetje in de lijn." Het bloed kruipt echter waar het niet gaan kan. Na verloop van tijd ging Kees toch tekenlessen nemen en in 1940 stapte hij naar de kunstacademie in Arn hem. Zijn personeel hield de zaak zo goed mogelijk draaiende. Er werd in Mill achter de gordijntjes heel wat afgekletst. Het was een hele •bezoeking voor Toon Pen, maar zijn zoon deugde niet. vond men. Toen Kees in 1944 van de academie kwam en zijn inmiddels verlopen zaak voor goed sloot om zich helemaal aan de kunst te wijden, schudde Mill hele maal meewarig het hoofd. Wat daar van terecht moest komen. In het begin leken de mensen gelijk te krijgen. „We hebben Jaren van grote armoede gehad, vooral doordat we negen dochters en zes zoons hebben. Daarvoor komt heel wat kijken, voor al in een tijd met weinig sociale voor zieningen. In 1954 noemde een plaat selijke krant mij de meest revolutio naire schilder van Brabant, maar daar heb je weinig aan als opdrach ten uitblijven. Toch heb ik er in die moeilijke tijd ook nooit spijt van ge had dat ik was gestopt met het schil deren van huizen. Het was een moe ten voor mij. Ik kon niet anders en dat begreep mijn vrouw gelukkig ook." Kentering Na die verre van gemakkelijke start is de kentering gekomen. Nu h angen de schilderijen van Kees Bastiaans in alle delen van het land. al is hij de Brabantse schilder gebleven.'' Het verbaast me eerlijk gezegd dat jij me hebt weten te vinden. Voor de meeste mensen in het westen bestaat Bra bant niet." Vandaar dat de overzichtstentoonstelling die in no vember ter gelegenheid van zijn ze ventigste verjaardag werd gehouden dicht bij huis in „de Pronkkamer' in Uden plaatsvond. Bij die gelegenheid verscheen ook een boek over zijn werk. „Dat heeft op de mensen in Mill grote indruk gemaakt. Het was een open baring voor ze te merken dat ik echt toch wel iets had gepresteerd dat officieel werd erkend. Daar ben ik blij om, vooral voor mijn vrouw en kinde ren. Anders was ik als een vent die nooit gewerkt heeft het graf inge gaan". Als Je de werkstukken van Kees Bas tiaans bekijkt, vallen een paar dingen op, met name dat er vaak poezen op voorkomen." Waarom ik dat doe weet ik zelf niet. Het neemt de laatste tijd wel iets af, maar ik heb het altijd al gedaan. Als ze er mij naar vroegen maakte ik me er met een grapje van af. Doelend op mijn negen dochters zei ik dan dat het kwam omdat ik zo veel vrouwelijk personeel in huis had. Maar in ernst: die poezen zijn voor mij niet zo zeer poezen,maar wezens. Je kunt er alles in zien". Wat eveneens in het oog springt bij Bastiaans werk zijn de felle kleuren. „Dat heeft alles te maken met mijn temperament. Mijn hele persoon is bij dat schilderen betrokken. Ze heb ben me vanwege die kleuren wel eens een feestelijk schilder genoemd. Dat is maar de buitenkant. Als het er op aan komt ben ik helemaal niet zo feestelijk, al wil ik mezelf ook geen somber mens noemen. Ik ben een man van het rood en het geel. maar daarna grijp ik naar de andere kleu ren om al dat uitbundige te tempe ren. Dat maakt schilderen voor mij zo moeilijk. Ieder doek is weer een uit daging." Willibrordus Het zijn niet alleen camavalsonder- werpen die Kees weergeeft. Daar naast zijn er zijn landschappen, de wandkleden en vaandels voor schut tersgilden. die hij ontwierp, en de gebrandschilderde ramen. Al heeft hij dat laatste facet wat van zich afgeschoven, omdat hij vindt dat je je tot één zaak moet bepalen, toch heeft hij voor de plaatselijke Willibrordus- kerk een fraai raam gemaakt. Het stelt Willibrordus en een madonna voor. Regllgieuze onderwerpen geven Kees grote voldoening, hoewel dé mensen dat in eerste instantie niet achter hem zoeken." Ik heb heel wat Chris tusfiguren geschilderd, zoals het schilderij dat ik „De gekwelde Chris tus" heb genoemd. Jezus hangt daar op aan het kruis met veel mensen er omheen en op de achtergrond zie je de kerk en het gemeentehuis van Mill. Daarmee heb ik villen zeggen dat iedereen, ook de mensen hier in Mill, Christus dagelijks veel aandoen. In het begin keken ze tegen dat schil derij vreemd aan evenals tegen mijn visie op de bekering van Jezus in de woestijn. Dat heb ik uitgebeeld door allerlei vrouwen: blanken, negerin nen en roodhuiden. Die gedachte vind ik heel voor de hand liggend. De satan zal Jezus geen blok huizen heb ben aangeboden!" door Mink van Rijsdijk Laatst kreeg ik een tekening van een jongetje cadeau. Ik was daar erg blij mee, vooral omdat het pas de tweede keer was dat ik het kind zag. Voor het eerst van mijn leven wenste ik over psychologische wijsheden te be schikken. Hoe graag zou ik de achtergronden van de tekening een beetje kunnen vertalen. Het was geen mooi weer op het prentje al bloeiden er bloemen en mals groen gras alom. Het regende, dat was duidelijk. Midden in de rijke natuur stond iemand met een weelderige haargroei fluit te spelen. Zijn hoed lag uitnodigend voor zijn voeten. Allemaal heel suggestief, je hoorde de ijle fluittonen, die zo nu en dan onderbro ken werden door een: „dankuwel zeerbeleefd". Bij de hoed stond een bukkend manspersoon, bezig grote gele geldstukken in het hoofddeksel te gooien. Wie mij echter het meest ingrigeerde was de derde figuur op de tekening: een zeer deftig bedoelde dame. Om haar mooie hoed met een uitbundige veer te beschermen was ze gewapend met een grote paraplu. Zij was opvallend onsympathiek, niet tot een kleine offerande aan de fluitspeler bereid. Het trof me dat juist een vrouw, een die rijk uitgedost was notabene, zo in het oogspringend onaardig was. Waarom eigenlijk? Nu mag men een gegeven paard niet al te diep in de bek kijken, maar de intenties van de tekenaar intrigeerden me wel. Te meer omdat het een Koreaans jongetje is. Vier jaar geleden ontmoette ik hem voor het eerst. Een wat schuw kind, oat de wereld om zich heen diep vorsend bekeek. Hij sprak toen nog geen woord Hol lands. Er lag een dik pak sneeuw en hij vond het kennelijk een heel plezierige ervaring te kunnen glijden. De enige communicatie die hij met zijn twee stiefzusjes had was het spel op het gladde, hellende paadje. Dat was heel veel, want ook woordenloos konden zij hem voor doen hoe hij het beste kon glijden. Af en toe wipte hij even bij de moeder langs. Ook met Val daai tens - ygr haar had hij geen woorden nodig. Hij hield zijn wangetje schuin omhoog, bedelend om een kusje knuffel daar had hij ruim voldoende aan om ziel 0 even uit haar nabijheid te wagen. Tijdens die eerste ontmoeting zei iemand uit het schap: „Hij lacht wel. maar wat zou er zich allierbe achter die scheve oogjes afspelen?" De nieuwb |onf moeder sprong er fel in: „Weet jij dan zo precies zich achter die blauwe ogen van jouw kinderen afj Moet ik dat dan van hem wel allemaal kunnen pc Inmiddels heeft het kind zijn plaats in dat gezin gs dal den, hij praat allang even rap Hollands als den uit grotere zussen. Waarom tekende hij zo raak over ge vei niet willen geven en ontvangen? Wat is het beeld I® ni van Hollandse grote mensen heeft of wil ik er ni oor zien dan hij spontaan bedoelde? Laatste zei iemand tegen zijn moeder: „Hij natuurlijk nooit echt een van ons, hij is en blijft eei I^j"e uit een andere cultuur." Omdat ze al meer van dei ird a ke wijsheden had moeten incasseren, liet de moei haar opmerking maar over zich heenwaaien.Het was eneg wens ook per se de bedoeling nooit geweest dat he zijn achtergronden zou vergeten. Zij en haar 'Ij®' vertellen hem geregeld over zijn geboorteland, om hem niet te laten vervreemden van zijn land^ jes vragen ze zo nu en dan andere Koreaanse kinde logeren. Hij vindt dat maar onzin en ervaart de log een inbreuek op zijn eigen verworven patroon. N lang geleden waren er weer logerende kinderen. H een zogenaamd Koreaans weekend worden. Er wc Hollands gegeten. Maar toen het bedtijd werd, i jongetje: „Breng nou eerst die Koreanen maar na en dan mij, lekker apart zoals altijd." Met welke dame de kleine tekenaar ook heeft willen afrekei zijn kleurpotloden zijn Hollandse moeder is het niet geweest. 3 I I I I I I I I I I BONUS GIROSPAREN Waar krijgt u een hogere rente tegen dezelfde voor waarden op een direct opvraagbare spaarrekening. Ieder een met een bank- of girorekening kan een Bonus- Girospaarrekening openen. Storten en opnemen alleen d.m.v. bankgiro-over boekingen. 2% Retouriente over opgenomen bedragen. Eerste inleg ten minste f ioo,-. iten mdar de orm; t-Un IJS eer iscb id 5r EN bed bla lanc •lb rner zou lew te 1 te i t pa£ Le; ncië sl ver! ylai liet Stuur mij meer informatie over NMB Bonus-Girosparen. Ik heb een Bank- of Postgirorekening; nummer I DhrVmevrVmeiAdres PostcodeWoonplaats Open voor mij een NMB Bonus- Girospaarrekening Tel. Datum Handtekening: (bi| mindenangen moet ouder of voogd mede ondertekenen) Opsturen in envelop zonder postzegel aan NMB, afd. Retailbanking, Antwoordnr. 131, 1000 PA Amsterdam. Aankruisen wat gewensi is. NEDERLANOSCHE MIDDENSTANDSBANK TR 4 Onder redactie van I Mededeling: Als opvolgster van de heer en mevrouw Wentink zal Heieen van Batenburg deze rubriek voortzetten. Nieu mevrouw J Wentink-M vragen uitsluitend in envelop sturen naar: Uw probleem ook het onze postbus 93313. 2509 AH Den Haag. Per vraag Frumau gulden in postzegels, het liefst in waarden van zestig en veertig cent bij voegen. Beslist niet aan de buitenkant opplal en mr J. J. Wentink J Geheimhouding is verzekerd. Briefkaarten worden terzijde gelegd. REDACTIE TRO 3 Q k d SCHWEITZER. Met dankbaarheid kunnen we mededelen dat onze op volgster, ook wat het breiwerk betreft van onze bejaarde en gehandicapte lezeressen voor het leprahospitaal te Lambarene, bemiddelend zal optre den. Op de gebruikelijke manier kan men de pakjes afgeven op de bijkan toren te Rotterdam en Den Haag en Heieen Batenburg doet de rest Fijn. Voeg zo mogelijk een briefje erbij met duidelijke vermelding van naam en adres. VRAAO: In 1813 ontving het echt paar Schot van hun zoon Jan een afscheidsbrief uit La Roebelle Jan schreef die brief vlak voor hij vertrok met het schip l'Ocean De oude men sen te Tholen hebben daarna nooit meer iets van hem gehoord. Men vond de brief in een familieboek Is het mogelijk iets over de reis van dit schip te weten te komen* ANTWOORD BIJ het doorbladeren van eigen gegevens over die tijd. von den we mededelingen over conscrip ties in Zeeland (dat met Brabant op 16 maart 1810 bij Frankrijk werd In gelijfd (de rest van het koninkrijk Holland volgde een paar maanden laten Alle Jongens van negentien jaar moesten loten: wèl was aanvan kelijk plaatsvervanging toegestaan Er waren lichtingen in augustus en december 1811, september 1812 en januari 1813. Heel wat Zeeuwse Jon gens gingen toen naar Frankrijk om dienst te doen op de schepen, die ingezet waren voor de handhaving van het Continentale stelsel. De jon ge Schot was daarbij en een paar jonge Steketees uit Nleuwdorp Schot werd geplaatst op l'Ocean, een schip dat onder verschillende namen gevaren en gevochten had en waar 25 30 officieren en 1130 manschappen hun dienst verrichtten. In het voor jaar van 1812 werd uit de resterende convoierende schepen, kustvaarders en visserscheepjes op last van Napo leon een nieuw eskader samenge steld, met als admiraalschip l'Ocean, onder bevel van vice-admiraal Jacob In de jaren 1812 en '13 verrichtte dit eskader heel goed werk Jacob wist zijn mensen te bezielen. Melding wordt gemaakt van vele schermutse lingen en gevechten van man tegen man. tussen kanonneerboten, fregat ten en lichte schepen aan weerskan ten. In dit verslag valt wel op dat hierbij vaak gebruik gemaakt werd van de sloepen van de beide eskaders. In elk geval: de Franse convoolen werden daadwerkelijk beschermd. Na de bezetting van Bordeaux begaf vice-admiraal Jacob zich met zijn es kader in de richting van Rochefort, om daar aan de verdediging deel te nemen Na de vrede van Parijs (30 mei 1814) vertrok l'Ocean met twee andere schepen naar Plymouth voor de repatriéring van de Franse gevan genen Een paar maanden later werd het schip te Brest voorlopig opgelegd. Dit is nog maar een klein stukje van het spannende verhaal, dat te schrij ven zou zijn over een groot oorlogs schip, dat tussen 1785 en 1855 door steeds wisselende regeringen werd gedirigeerd Het zal zeer de moeite waard zijn om zodra de bibliotheek van Marinehistorie de narigheid van verhuizing en reorganisatie te boven is. daar en elders te gaan snuffelen De Franse gegevens bevatten zon der goede begeleiding van een mari nehistoricus. die de beschikking heeft over goede woordenboeken - te veel niet te vertalen scheeps termen VRAAG: Op de vlag van Sri Lanka komt een leeuw voor: Wat doet die leeuw daar? ANTWOORD: De leeuw, als heral-( disch symbool is ook bij ons alge meen bekend. Maar de afkomst van onze uit het water verrijzende of wa- penvasthoudende nogal venijnig uit ziende, op hun achterpoten staande exemplaren en het nogal goedmoedi ge. normaal op de grond lopende dier (al heeft hij een gemeen scherp mes ln zijn echte mensenhand) met een vro lijke kwispelstaart en een ontwape nende wipneus, is toch wel anders. Prins Vijaha. Arisch veroveraar van Ceylon. 600 voor Christus stamde van een leeuw af volgens de legende. Dit verklaart het voorkomen van ge beeldhouwde leeuwen in oude Singa- lese paleizen. De vlag van de laatste koning van Kandy (Ceylon) Sri (wat eerbiedwaardig betekent) Lanka ging in 1815 als oorlogsbuit mee naar En geland. Bij het herstel van de onaf hankelijkheid van Ceylon in 1948 werd een kopie van deze vlag gehe sen. een gouden leeuw met zwaard op een rood veld, omgeven door een gou den rand. In de hoeken de bladen van de heilige Bo-boom, waaronder Gau tama tot Boeddha werd. In 1951 werd aan deze vlag een oranje en een groe ne baan toegevoegd (de hindoe- en moslimminderheden). De leeuw vin den we ln het verre oosten op meer plaatsen, bijvoorbeeld in de Leeu- wenstad Singapore en in de naam van de Indrukwekkende Sikhs. REACTIE VAN LEZERES: Ik kar. wel merken, dat u nog niet veel gele genheid hebt gehad om naar een uit zending van In 't zilver te luisteren op maandagmorgen voor de radio (Inderdaad, tot nu toe kwam daar niets van) Daarin wordt verwezen naar de vereniging: Uit Boven 60 (Ha venstraat 41. Bussum - 02159-33017), retzen voor ouderen De leiding be rust onder meer bij een gediplomeerd verpleegkundige Vijf minuten na het ontvangen van deze telefonische re actie had ik al de belofte uit Bussum: morgen ligt het reisprogramma bij u in de bus. Zo gaat het daar. HERHALING van de vraag naar het adres opleiding sportmasseur: Neder lands genootschap sportmassage. Bussumsestr. 150. Den Haag, 070-452531. HEEL LATE REACTIE: Verleden jaar werd er een vraag gesteld over teken- en schildercursussen in de zo mervakantie. Ik heb maar even ge wacht met mijn brief, met de gedach te, dat zoiets in het voorjaar beter aanslaat: Van 1 Juli tot 15 september bestaat de mogelijkheid zo'n cursus te volgen in Mamhac (Dep. Aveyron, Zuid-Frankrijk), Marnhac is een ge hucht. 4 km van St Geniez d'Olt. een middeleeuws stadje aan de Lot. In lichtingen bij de heer Bessel Kok tot 1 Juni, Galerie Le scarabee vert. Frans Halsstraat 41. Amsterdam, tel. 020-711138 ANTWOORD: Wij hebben gesproken met de heer Bessel Kok. onder wiens leiding gewerkt wordt en we hebben de folder en een plaatje van het dorp bekeken. Binnenkort hopen we het werk van de lezer die ons de reactie toezond, te zien op een expositie in onze eigen woonplaats. MUNTEN uit Zeeland: Het is altijd jammer als er geen goede afdruk van zo'n munt bij gevoegd wordt. Het is zo belangrijk te zien wat er precies staat en niet wat men denkt dat er staat. Een goede afdruk lukt ook niet de eerste keer. Een paar maal herha len op heel dun papier. De eerste penning of munt laten we buiten be schouwing. Nummer twee: penning, zilver zo groot als een dubbeltje, ver moedelijk een soort insigne geweest, want het is gesoldeerd. Daar staan ineengevlochten cijfers VOC en het jaartal 1755. Aan de andere kant een wapen met leeuw op het schild en daarboven een kroon. Nummer drie een koperen munt 1764 Overijssel, aan keerzijde Vigilate et orate. ANTWOORD. Er waren nog meer munten uit Zeeland, waardoor men zou kunnen geloven dat er weer een pot met geldstukken gevonden is. Maar dit was niet zo heel waardevol, alleen maar leuk om te bekijken en om te hebben. Wij geven altijd de raad zulke op zichzelf staande munt jes te geven aan het hoofd van de plaatselijke basisschool, want er valt om deze duitjes heen heel wat te vertellen. Nummer twee is een munt je. geslagen door en voor de Verenig de Oost Indische Compagnie. Dat te- ker V met een O en een C door de poten heen ziet men in Middelburg op verschillende plaatsen. Daar was een groot entrepot, een opslagplaats voor goederen aan de Rotterdamse Kaai. vroeger „het dok" genoemd. Dit Oost Indisch Huis dat bestond uit een rij opslagplaatsen achter elkaar rondom twee of drie ruime binnenplaatsen werd ln 1940 door oorlogsgeweld ver woest De duiten hadden in de Indi sche gebieden twee keer zoveel waar de als in de Republiek, zodat er flink gesmokkeld werd Om dit te verhin deren kregen de munten die naar Indlë gingen, de VOC slag. De VOC liet vee) duiten en andere munten iela Dier vincies). Vandaar dat men 0||£ het land kleine pasrhunten komstig uit verschillende Over de waarde van die dui ben we het eerder gehad, schrift betekent: „Waakt e etêi teei Als lezer weet u wei wat wordt bedoeld. Vier van dez ln(j kon men voor een ander raf inwisselen: Het vierduitstuk - of „groot". De laatste naatada men nog wel eens in oude Wyan schrijvingen en dergelijke p wj| Toen in 1877 Willem III de munt van 2'/j cent invoerde, d de naam „vierduit". en zelfs weer op. luis lel i nse AANVULLING op een vroeg 1 te ven antwoord over „waari ren". Er bestaat een verenig verzamelaars van oude VVOF, Postbus 17071-1001 sterdam. Er ls een catalogus slaan te Utrecht en ook te Middel burg. Als u langs de Koorkerk ko mend naar de Abdij wandelt, ziet u aan uw linkerhand op de muur: Pecu nia nervus rerum en dat betekent zoveel als: Om geld draait alles. Op de keerzijde ziet men het wapen van Zeeland: De leeuw oprijzend uit het water (zinspreuk: Luctor et emergo Ik worstel en kom boven). Boven het wapen de gravenkroon. Jammer dat er gesoldeerd is aan het muntje, waarschijnlijk droeg men het als knoop. Als dit inderdaad een dubbele zilveren stuiver is, is dat een aardig bezit. De zogenaamde bezemstuivers van die afmeting zie ik nu en dan. maar zo n VOC-dubbeltje heb Ik nog nooit gezien. Vertoon het maar eens in het museum of ln de Provinciale Bibliotheek. Nummer drie is een duit. geslagen in het gewest Overijssel. De meeste gewesten hadden een eigen muntslag en ze waren zuinig op dat recht. De waarde van dat geld was vrijwel gelijk voor alle gewesten (pro NOG EEN REACTIE op de pende oude archiefwerken: maakt ons attent op het en te" atelier in Nederland, nan afdeling van de befaamde Pi le Bibliotheek, Zeeland te burg. Naar onze lezer meent, er ook in Gent zo'n atelier, ontvangen van deze brief prompt Middelburg gebeld veel meer goede zaken verni 1940 werd ook de Provincial theek verwoest en vele kost 1 J' cumenten verbrandden of kr terschade. Tqen wij daar e jaar geleden eens moesten i ^gi telde men ons van de enoi veelheid werk. dat daar nog s d< moest worden om de restan "te: de documenten, die. doordre "Zoe bluswater, tot massieve klon geworden waren, te onderzol onu het beëindigen van ons werk rubriek hopen we in de gelegt 'J* zijn de leemten in de Zeeuws en takken van onze eigen st ns wat aan te kunnen vullen. lijn

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 6