loe een filmer Don iovanni vermoordt 21° Strafpleiter op de mestvaalt Visvergiftiging,pantomime, arme rijke kinderen, Walt Disney en spoken ee opmerkelijke Westerns VOORTAAN KAN NEDERLAND LEKKER GOEDKOPER ROKEN. Kort en klein Forellen Ratataplan Prolongaties en reprises 20 VOOR Jmm The Amityville Horror De schatgravers van Matecumbe And Justice for All TROUW/KWARTET P 17 RHS 19 door W. Wlelek-Berg Er draaien deze week een paar films, die in het buitenland met een welgevallig oog werden bekeken, doch mij niet konden bekoren. Aangezien ik doe wat ik wil, stop ik ze gewoon onder „Kort en Klein". G I irello (José van Dam) en Don Giovanni (Ruggero Raimondi, rechts) verwisselen van kostuum en v-Jlter; scène uit de verfilmde Mozart-opera Don Giovanni. Middenachter Giovanni's steeds aanwezi- terk op hem gelijkende, dienaar die voortdurend betekenisvol zwijgend toeziet. mak. dionijFranz Straatman De eerste. ..Las Truchas" ofte wel „De Forellen" van de Spaanse regisseur Jose Luis Garcia Sanchez, kwam in 1978 zelfs met de Zilveren Beer thuis van de Berlinale. Misschien was het daar nog niet goed doorgedrongen, dat Franco dood is en dat een regis seur met een beetje moed nu wel eens echt aan de verwerking van het verle den kan beginnen zonder politiek ver stoppertje te spelen. Sanchez komt niet verder dan het (onder het fascistische regime gebrui kelijke) morrige en in parabelen ge hulde aanschoppen tegen de verstar de en vermolmde bourgeoisie. In zijn nogal onsamenhangend vertelde en met onnodig grove en onsmakelijke effecten opgesmukte satire gaat het om de notabelen van een hengelaars club. die in een verloederd restaurant te zamen komen om de door een van hen gevangen forellen te verorberen. Eerst is er een opstootje van het mindere volk. daarna gaat het perso neel in staking, ten slotte blijken de forellen in zo verregaande staat van ontbinding te verkeren, dat ze slechts door lieden met gasmaskers op ge bakken kunnen worden. Doch de oor spronkelijke rivaliteit maakt plaats voor de solidariteit van de heersende klasse: ze vreten hun eigen voer let terlijk tot de dood erop volgt. iy. hÉTERDAM Wie echt van muziek houdt, moet op zijn hoede zijn wanneer hij.of zij een :oop binnenstapt waar de verfilming van Mozarts opera Don Giovanni draait. Tien tegen ^'aa lat, net als bij de perspresentatie, het geluid veel te hard staat waardoor je oren aan het van de eerste acte (pauze) doofgeschreeuwd zijn. H teren, desnoods luidkeels, is lngend geboden. En dan nog: lui A^inptnllAtiAc. In klAceAnAn :»cht luidsinstallaties in bioscopen ïgesteld op spreken, niet op en orkest; in het klankbeeld ekt voldoende laagte, waar- 2hrij gemoffeld, maar het is te verdedigen want Mozart schreef naar de stijl ge meten een zuiver Italiaanse opera. In die fraaie omgeving lopen, rennen en varen de zangers zich wezenloos lijnen in de orkestpartij ver- omdat de camera hen steeds weer in En dat orkest (van de opera '..rijs. gedirigeerd door Lorin ,e4 I) is bovendien naar het tweede - peggedrukt ten gunste van de STE s die zeer prominent op de iuize tjn gezet. E lam ee om Don Giovanni te verfil- nvraiis afkomstig van Rolf Lieber- >RM tot Juli a.s. directeur van de NGE t opera. De man is bezeten van ind lachte dat opera een dure zaak 888 draait op gemeenschapsgeld, lijvaar een te kleine groep (welge- 3n n en/of goedontwikkelden) van >p v»fer' droomt van algemene gta. eiding dankzij moderne tech- b. i als video (eidofoorschermen der te zalen) en film. Video zou zeer ■d, kt zijn voor overname van pro- - s in het operatheater; met film itiebfe ln grootse stijl buiten het treden. Dpbrej ge.rlsme 420 mini Amerikaanse filmregisseur Jo- -osey heeft Liebermann (die het kens t eerst aanbood aan Patrice V. au. de spraakmakende toneel i 37 eraregisseur) een gewillige com- 903 gevonden. De camera voert ons >k langs de mooiste renaissance ;CHA s en fraaiste (puur toerisme!) ihappen in de wijde omtrek van lë. Dat de opera in Spanje waar Don Rokkenjager tien oveel succes heeft, wordt weg- een nieuw perspectief wil plaatsen. Maar dramatisch schiet je er niets mee op. Als Losey de bedrogen echtgenote van Giovanni, Donna El vira, door de grasvelden laat benen tijdens haar wraakaria, dan kun je dat wel uitleggen als symbolisch voor haar zoekende lust tot wreken, maar dan wordt wel alle aandacht afgeleid van de muziek die juist die lust tracht uit te drukken. En dat is de essentie in (deze) opera: in gestyleerde vormen realiteiten waarmaken. Wie daar rea listische plaatjes tegenaanplakt (om te populariseren, te democratiseren zoals Liebermann wil?) borstelt ge woon tegen een conventie in. Neen. dan kan men beter terecht bij Ingmar Bergman die destijds in de verfilming van Die Zauberflöte binnen het kader van theater toch film wist te scheppen. Doodernstig Losey's aanpak is. net als van diri gent Maazel, loodzwaar en doodern stig. Slechts op één plaats breekt in de beelden de Iducht door als Giovan ni's knecht Leporello een opgevou wen boekwerk schier eindeloos laat ontplooien om Elvira te laten zien dat zij niet één uit duizend, maar één van de duizend is voor Giovanni. Zelfs déór mist Maazel de boot. Aan afwer king van het orkestspel komt hij nau welijks toe en soms heb je het idee dat de musici hun partijen voor het eerst zien (menuet tijdens de feest- scène). In zijn cynische kijk op Don Giovan ni's handel en wandel wordt Losey waarachtig nog modieus ook door in het slottafereel (de Stenen Gast komt eten) de verloedering naar een climax te voeren met een merkwaardige, tra vestieten figuratie la Pasolirü. En daar zien we dan ook dat merkwaar dige knechtje (sprekend gelijkend ge schminkt) van Giovanni, een zwijgen de rol, brutaalweg aan tafel zitten. Dat knaapje is altijd aanwezig op de „zwarte" momenten. Zijn kwade ge nius? Een homofiele verwijzing, merkte iemand op. Wie Don Giovanni zo wil zien, moet zijn verstand dan wel mét jas en pet bij de garderobe afgeven! Theater Deze Don Giovanni is nog het interes santst (gelukkig maar) door de vocale bezetting met Ruggero Raimondi (Giovanni). Edda Moser (Donna Anna) Kirl te Kanwa (Elvira) Teresa Berganza (Zerlina; goddelijk gezon gen. helaas heeft ze een te oud gezicht voor deze meisjesrol, dus daarin ls deze film niet beter dan menige ope- raproduktie) en José van Dam (Lepo rello). Wie met iets minder genoegen wil nemen, moet wachten tot 29 fe bruari als onze Nederlandse Opera Stichting de Don Giovanni weer te rugbrengt in een zeer overtuigende, boeiende regie van Götz Friedrich. Gewoon goed muziek-theater. Daar lééft opera. In de bioscoop kan men zien hoe een filmer Don Giovanni vermoordt. Amsterdam-Alfa, 16 jr. :h and Sundance en Eagle's Wing 'estern-genre heeft vele vertakkingen: kluchtige, ironische, edele, magische, het laatste iium ook meer of minder eerlijk sociaal of politiek geëngageerde. van die spruiten uit de aloude kunnen we in deze aan premlè- rijke week bekijken. Hun ver zijn groot, maar ze zijn alle- aandacht waard. and Sundance, early days and Sundance, the early is een soort proloog achteraf op efllfendarische George Roy Hill- stuK Butch Cassidy and the Sundan ce ki d." Richard Lester, een ver- Engelse comedie-regisseur, de outlaws op in hun Jeugd. item It Sundance Kid zijn naam nog id gekozen. Butch heeft al in de QfQ gems gezeten, Sundance is een aktisch onbeschreven blad met Olpgelengezichtje en een opmer- vaardigheid in het hanteren et schiettuig. Zij combineren iaciteiten en graaien de bank en uit banken en saloons. Ei- i zijn het best goeie jongens, oden sommige sheriffs ook: die n hen bijna om wederom het pad te gaan bewandelen. Maar lam eind van de film is dat door TiakB calamiteiten en toevallighe id, 02 niet gelukt. Richard Lester 01 öïn ..Butch and Sundance" ge- frd met humor, zonder er een van te maken. Sommige scê- IJn melancholisch (Butch' af- van zijn zoontjes) of zelfs tra- (8undance's ontzetting als hij et eerst iemand heeft gedood), teseur is met liefde en toewlj- werk gegaan, dat merk je aan mstl um{ hun IK 20 lenti toil ATlE lpa( erde peet het minst aan de prachtige Bkie' 'x uitstekend getimed: het on- orbare koorddanseresje op de tT i, de dorpsvijver waar zich het Ktige duel afspeelt, de tocht ■I* twee door diepe, ongerepte jIN' v. Alleen het eind is wat te lang, Tom Berenger en William Katt In „Butch and Sundance" maar dan is er al zoveel goeds te zien geweest, dat de schade tot een mini mum beperkt blijft. Amsterdam-Rembrandtpl.th.. Den Haag-Odeon 3; Eindhoven-Chicago. Hoorn-Victoria 2; Nijmegen-Scala 1; Rotterdam-Corso, 16 jr. Al kijkende vergaat Je voor de rest van de dag de eetlust. Verder neem je er niets van mee. broze schedeltjes slaat. Vervelend. Amsterdam-City 2 en The Movies; Utrecht-Studio, 16 jr. Amsterdam - De Uitkijk. 16 jr. Rjch KjdS Ook „Ratataplan". een burleske van de Jonge Italiaanse regisseur Mauri- chlo Nlchetti, die zelf de hoofdrol speelt. Is met veel tamtam aangekon digd. Mijn meug is hij niet: anderhalf uur slappe pantomime, waarbij Je tel kens met weemoed aan Tatl's „Les vacances de Monsieur Hulot" denkt is wel een beetje veel. 't Is een aan eenschakeling van losse, praktisch woordeloze sketches, draaiend om een geniale, doch schutterige Ingeni eur. Grappen worden ln de kiem ge smoord, te lang uitgesponnen, te vaak herhaald. Het van geschreeuw en geschetter denderende huis waar de ingenieur temidden van vele zon derlingen verblijft zou best kluchtig vermaak kunnen opleveren, maar voor Je de sfeer hebt geproefd ben je alweer ergens anders waar het niet beter is De regisseur is kennelijk te zoetsappig om zijn humor de zwarte tint te geven, die soms door de om standigheden wordt vereist: een her halingsscènetje met een etter van een vent. die met kleuters een stoelen dansvariant speelt waarbij een ha mer voor de broodnodige uitschake ling moet zorgen, valt in de drab omdat hij altijd sukkelig naast de ADVERTENTIE Direct nodig is o tenten voor 100.000 vluchtelingen o voedsel, medicijnen en transport o hulp voor dorpscoöperaties o hulp voor heropening scholen en vak opleidingen Christian Care. de humanitaire hulp organisatie van de katholieke en protestantse kerken vraagt via de Wereldraad van Kerken uw steun. Christian Care die het vertrouwen heett van ZANU en ZAPU, kan helpen bij de opbouw van het nieuwe Zimbabwe Geet de vrede een kans. Help Nu!" Giro 5261 Stichting Oecumenische Hulp te Utrecht vermeldt vrede Zimbabwe Vraag ook dokumentatie t 5.- incl. porto Apocalypse Now Overweldigende anti-oor logsfilm over Vietnam van Francis Ford Cop pola De gehele week In Rembrandtpl th Amsterdam; Camera. Orontngen. Euron 1, Eindhoven; Alhamhra. Rotterdam; Metropo- le. Den Haag; Midi, Maastricht; Roxy, Bergen op Zoom; Casino, Breda. Palace. Haarlem. City, Delft; Luxor. Doetlnchem; Euro. Em- men, Koning van Eng., Hulst. Scala. Nijme gen; AmlclUa, Sneek; Luxor. Temeuzen; Al- hambra, Vllsslngen, City, Delfzijl; Rem brandt, Utrecht; Scala, Winschoten, Luxor. Hoogeveen; Luxor, Beverwijk; Centraal. Krommenie; Royal, 8chagen; City, Veendam; Luxor, Venray. Manhatten Woody Aliens nieuwste film, een ode ln zwart-wit aan zijn geliefde stad New Vork De gehele week ln Alhambra en Tu- schinskl 2, Amsterdam; Luxe. Arnhem; Me tropole. Den Haag. Camera. Oronlngen; Sprlnghaver. Utrecht; Studio. Lelden. Alham bra, Enschede. Tlvoll. Leeuwarden; Casino. Breda, Roxy, Haarlem. Euro, Hilversum. Al hambra. Rotterdam; Studio. Arnhem. Die Bleehtroramel Unieke fUm van Volker Schlöndorff. vooral door de Inbreng van Da vid Bennent. naar het boek van Oünther Graas. De gehele week In City 1. Amsterdam; Cineac. Den Haag; Lumltre 1. Rotterdam; Camera. Utrecht; Coneerthuls. Oronlngen. Lldo 2. Lelden. Rembrandt 3. Eindhoven; Saakla. Arnhem; Carolus 1. Nijmegen; Molen- straatth Wageningen, Tlvoll 1. Leeuwarden; Cinema 1, Amersfoort. Die Ehe der Maria Braun ralner Werner Fasa- blnder dringt met de middelen van het melo drama door tot de kem van het WestdulUe ..Wlrtachafswunder De gehele week In Tu- schlnskl 4. Amsterdam; 8eene. Arnhem, Stu dio. Haarlem; Bijou. Hilversum Lei demoiselles de Wllko Zeer fraaie, melan cholieke. Tsjechow-achtlge film van de Pool AndrzeJ Wajda. De gehele week ln Krlterlon, Amsterdam en 't Hoogt. Utrecht Eboll Sterk polltlek-soclaal geëngageerde film over het verloederde Zuld-Italle van Francesco Rosl. naar het boek van Carlo Levi. De gehele week In The Movies, Amsterdam. In einem Jahr mil dreliehn Monden Navran te film vol gefrusteerde mensenliefde van Ralner Wemer Fassblnder De gehele week in Filmhuis Jean Vigo, Amsterdam, Filmhuis Nijmegen. Les petltes Fugues Zeer charmante film van de Zwitserse regisseur Yves Yersln over een oude boerenknecht die op zijn brommer de vrijheid verkent 15 febr Volkshogeschool. Bergen; 10 febr. Filmhuis. Oouda Padre Padrone Schitterende film van de Itali aanse gebroeders Tavlanl over een 8ardljnse herdersjongen die zijn Isolement verbreekt door de macht van de taal. 15 febr. Bureau Culturele Zaken. Almere. Prepare* voi mouchoirs Bijzonder amuaente satirische Franse komedie van Bertrand Blier. met prachtige hoofdrollen van Oerard Depardleu en Patrick Dewaere De gehele week ln Harmonie 3. Alkmaar; Lumlère 3, Rotterdam; Odeon 4. Den Haag, Scène. Arnhem ADVERTENTIE Eagle's Wing Een geheel ander uitgangspunt heeft Anthony Harvey (ook een Engels man) gekozen ln zijn ..Eagle's Wing": hij verbindt het magische met lichte lijk boosaardige kritiek op de verte genwoordigers van de „blanke be schaving", die de Indianen mores ko men leren. Absoluut middelpunt is een waarlijk schitterende witte hengst, „Adelaars vleugel." Hij behoort toe aan een Co- manche-hoofdman, wordt geroofd door een Kiowa-Indiaan die hem tij delijk moet afstaan aan een blanke pelshandelaar, tot hij hem herovert. Dat paard ls zo overweldigend mooi en onschuldig, een toverpaard, een eenhoorn, het absolute symbool van de vrijheid, dat Je gaat begrijpen waarom de twee mannen (Sam Wa- terston als de Indiaan en Martin Sheen als de blanke) alles voor hem over hebben: uit een Spaanse koets ontvreemde juwelen en een meisje, zelfs hun leven. Ook deze film zit vol prachtige beel den. maar van geheel andere aard dan die van Lester: majestueus, dub belzinnig, ondoorgrondelijk. De na tuur is overweldigend, de mensen zeer zwijgzaam. De blanke zegt op het laatst niets anders meer dan „heathen bastard" oftewel „heidense smeerlap" waarmee hij de Indiaan bedoelt, de Indiaan zegt helemaal niets. Misschien zullen orthodoxe aanhangers van de Western wat sma lend neerkijken op deze films, omdat ze te Europees zijn. Mij bevielen ze Juist daarom beter dan veel voort brengselen uit het land van her komst: ze begeven zich-buiten de platgetrapte paden. Amsterdam-Cinecenter. 16 jr. W. W.-B Columbus is gewoon een lekkere sigaret. En hij hoeft niet meer te kosten (Jan nodig is. Geen cent te veel dus. Ontdek Columbus. Plain, filter of extra light. Dan ontdekt u meteen dat een lekkere sigaret niet duur hoeft te zijn. „Rich Kids" is geregisseerd door Ro bert M. Young en geproduceerd door Robert Altman. De laatste zal vast wel voor enige inbreng hebben ge zorgd. het gegeven ls naar zijn ga ding. maar hij is de laatste tijd zo koortsachtig bezig met het maken van films, dat zijn aandacht waar schijnlijk nogal eens is afgedwaald. Hoe het ook zij: de komedie die uit de bus kwam is wel aardig, maar niet sprankelend genoeg. Behoorlijke middelmaat. Twee kinderen van ge- schelden, respectievelijk in scheiding liggende ouders zoeken week-end asiel in het droomhuis van een der uitgetreden vaders Hoewel de vol wassenen verstrikt zijn ln allerlei in gewikkelde verhoudingen, ontsteken zij in gezamenlijke verontwaardiging als zij hun zoon en dochter onschul dig bijeen zien liggen op het water bed. Later komen zij overigens weer bij hun positieven en tranenrijke her enigingen blijven gelukkig uit. Goed gespeeld, vooral door de kinderen. Amsterdam-Cinecenter, 16 jr. Het spookt weer ln het huis, het is er gans niet pluis, daar dansen de demo nen en stampen je tot gruis. Vreemd: het jonge echtpaar met drie kinderen dat er komt wonen ziet er oorspron kelijk niets engs aan, hoewel ze weten dat er kortelings een afgrijselijke, raadselachtige massa-moord ln is ge pleegd en de ramen voor en na lugu ber loeren. En welzeker, daar gaan we Blubber en frambozenjam wellen uit sanitair en muren; een babysitter smoort op een haartje na ln een door raadsel- hand gesloten kast; priesters en non nen verbranden hun handen zodra ze een telefoon aanraken, en worden overvallen door vliegen, onpasselijk heid mitsgaders anderssoortige gru- welkwalen zodra ze een voet over de drempel zetten. In de kelder kloppen en klotsen de sappen van een voor malige Salem-heksenmeester, de hond wordt er onrustig van De ach tergrond van het Jonge paar blijft wat rafelig: hoe is het mogelijk dat de streng-katholieke vrouw enige schel dingen achter de rug heeft9 Dat komt. omdat het allemaal echt ge*, beurd ls (of ongeveer, of nagenoeg) en het leven kent. zoals men weet. vreemder kronkelingen dan de wild ste fantasie. Een aardige Amerikaan; die in het huis gewoond heeft waart' door Europa om de authenticiteit té bevestigen Hij werd van de schrilt subiet Rooms Stuart Rosenberg, een regisseur van enige faam heeft onr geheimzinnige redenen deze film ge regisseerd En Rod Steiger, een van de beroemdste Amerikaanse acteurs, speelt er een hoofdrol in Hij huilt met droge ogen. ongetwijfeld om met een minimum aan moeite een flink* stuk van zijn alimentatie te kunnen afbetalen. Amsterdam-Tuschinski 1, 16 jr. Met de regelmaat van de klok leveren regisseurs uit de Disney-stal films af voor grotere kinderen, die meestal leuk zijn, ook voor volwassenen. „De schatgravers van Matecumbe" ls aar dig. maar behoort niet tot de allerbe- sten Een blank jongetje en zijn zwar te vriendje woonachtig in het Ameri kaanse Kentucky, trekken vlak na de burgeroorlog naar Florida om daar de obligate schat te vinden die de plan tage van de ondergang moet redden Ze ontmoeten op hun weg, zoals te doen gebruikelijk, schurken en aardi-' ge mensen. Tot de aardlgsten beho ren Joan Hackett als een mooie, vro lijke. kordate juffrouw die een onge wenst huwelijk ontvlucht en Peter Ustinov die in een soort negentiende eeuwse hippie-boot zijn kwakzalver- vak uitoefent. Avontuur en spanning volop, een gelukkig einde ls gegaran deerd. Alleen wordt raar met de histo rie omgesprongen: de zuidelijke blan- ken, die gedwongen werden om de slavernij af te schaffen, zijn de lief heid en goedheid zelve en beschou wen een negerjongetje zonder meer. als een der hunnen (een paar griezels van de Ku Klux Klan kunnen het" idyllische beeld nauwelijks versto ren). De Yankees ofte wel de noorde lijken zijn allemaal slecht. Even de' kinderen daarop wijzen voor ze naar die film gaan: een goede gelegenheid voor een ongedwongen geschiedenis les, misschien Amsterdam-Cineac Reg. Breestr.; Rottcrdam-Lumiére, a.l. De ster-verdediger: hoe dikwijls heeft hij ons niet van span ning de adem benomen en van bewondering doen sidderen in Amerikaanse films en televisie-series. In „And Justice for allvan Nor man Jewlson speelt Al Paclno een soortgelijke figuur. De vonken sprin gen eraf, het grote verschil ls alleen, dat hij niet wint maar zich onttrekt aan de troep die de Amerikaanse rechtspleging was en is. maar hope lijk niet altijd zal blijven: door een cliént (en wat voor een cliënt! Een gevreesde en invloedrijke rechter die zijn sadisme ln en buiten zijn ambt botviert) niet te verdedigen maar te beschuldigen plaatst hij zich bulten de orde Deze rechter, die hem ook nog poogt te chanteren, is overigens slechts de druppel die de emmer doet overlo pen: eerst heeft hij twee van zijn cliënten door onverschilligheid en kwaadwilligheid de dood zien indrij ven; zijn associé vlucht in de gekte omdat een misdadiger, die hij door een foefje heeft vrijgekregen. twee kinderen vermoordt; een andere rech ter doet voortdurend zelfmoordpo gingen omdat hij de verantwoorde lijkheid niet aankan. Aan Jewlson zijn noch Watergate, noch de films van Costa Gavras (die altijd probeert mede door middel van een spannend plot en ster-acteurs een zo groot mogelijk publiek voor poli tieke misstanden warm en koud Hf krijgen) ongemerkt voorbijgegaan. Helaas schiet hij zijn doel een eindje voorbij: de corruptie, de decadentie, de geldzucht van het Justitiële appa raat zijn ln zijn film zo oeverloos, dar hij eerder een gevoel van onmacht dan strijdlust wekt: verbetering lijkt onmogelijk. Doch als Je voorbij wenst te zien aan dit verlammende pessimisme, dan maakt „And Justice for allJe dat zeer gemakkelijk. Omdat het niet voortkomt uit gefnuikt idealisme, maar uit de zucht er zoveel mogelijk hoogst-dramatlsche en buitenmodel- se confrontaties ln te stoppen: eer lijkheld kun Je dan ook onmogelijk de grootste deugd van de film noe men. 8pannend ls hij. vaak amusant* hij heeft een tempo dat geen ogenblik verslapt en kan bogen op een briljant gespeelde hoofdrol en perfect gekov zen. kleurrijke bijfiguren. Vakwerk made ln Hollywood. W.W.-B Amsterdam-Leidsepl.th.; Den Haar;, Calypso en Studio 2000; Rotterdam^ Luxor; Amhem-Palace; Eindhoven- Rembrandt 2, a.l. COLUMBUS. DE SIGARET VOOR NUCHTERE NEDERLANDERS. AL Paclno in „And |uatlce (or all

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 19