J<
Kom je om vijf uur een kopje koffie drinken?
Het gaat goed met de kerk
Vü
I/Zi
Trouw
voorlopig
|1
VANDAAG
Charismatische
studie van
het occultisme
THACIR
Geestelijk Verzorger (prot.)
i Mm
HET VERGE
TEN KONFLIKT
J
magazine
magazine
TERD
ZATERDAG 9 FEBRUARI 1980
TROUW/KWARTET
e lonzt
door A. J. Klei
Op weg naar de bakker word ik
staande gehouden door een her
vormde heer. Dat hij tot de her
vormde kerk behoort, zet ik er bij.
omdat hij daar zeil altijd graag de
nadruk op vestigt. „Mijn familie",
zo verklaart hij veelvuldig, „is er
nooit uitgelopen, noch naar
rechts, noch naar links". Eigenlijk
zegt hij „familie", op z'n Frans,
want hij is er eentje van de ouder
wetse. liberale soort, met veel
sjiek en weinig geloof.
&1J vraagt me: „Hadden Jullie nu
ook zoveel in de krant over die
luitjes in Rome?"
Zelf leest hij Trouw niet en hij
heeft me wel eens uitgelegd, waar
om niet. ..Kijk eens. beste kerel,
pa las de Nieuwe Rot, en al is die
ook niet meer wat-le was en wezen
moest. Je bent aan zo'n krant ge
hecht"
Op zijn vraag antwoord ik dat
onze krant nogal uitvoerig bericht
heeft over de bisschoppensynode.
HIJ schudt misprijzend het hoofd,
.üet lijkt waarempel wel of zij de
vaderlandse kerk zijn in plaats
van wij! Ze waren ook telkens in
het NOS-journaal. je snapt het
niet. Waarom lieten ze dat niet
aan de KRO over. dóór horen die
zwartrokken thuis".
Ik raad hem aan om, wanneer hij
behoefte gevoelt zich te overtui
gen van de nog onwankelbare po
sitie van de hervormde kerk als de
vaderlandse kerk. de rubriek
..kerkdiensten" in de kranten door
te nemen
Hij kijkt me verbaasd aan en ik
licht toe dat de „kerkdiensten"
meestal beginnen met de her
vormde predikbeurten, niet we
gens journalistieke voorkeur voor
de belijdenis dier kerk, maar om
dat naar algemeen gevoelen de
hervormde kerk toch de grote
kerk is. Dé kerk van 't vaderland,
zeg maar.
Mijn hervormde heer knikt tevre
den, maar ik ben nog niet uitge
praat. „Sterker nog", vervolg ik,
„er zijn verscheidene provinciale
en regionale kranten en ook plaat
selijke bladen, die in dit geval de
aanduiding „hervormd" gewoon
weglaten, omdat het voor de lezers
vanzelf spreekt, dat de boel met
de hervormde kerk begint".
Ik vertel hem. dat ik dit met de
stukken kan aantonen. Op mijn
bureau ligt een pagina van de
Velpsche Courant met de rubriek
„De kerken nodigen", achter wel
ke stichtelijke naam de opgave
van kerkdiensten schuilgaat Bij
de eerste drie ontbreekt de naam
van het kerkgenootschap en dat
zijn dan de hervormde diensten
«ik heb 't voor de zekerheid nog
even gecontroleerd met Van Alp
hens Nieuw Kerkelijk Handboek).
Overigens is me die pagina van de
Velpsche Courant niet toege
stuurd teneinde mij in staat te
stellen, geschokte hervormde he
ren enigszins op te beuren. De
afzender heeft een kruisje gezet
bij een nieuweling onder „De ker
ken nodigen" en wilde daar mijn
aandacht op vestigen. Nó de r.k.
diensten en vóór de ziekenhuis-
dienst staat:
GEMEENTE VAN CHRISTUS
Boulevard 11
Joh. 3 15-2117.00 uur
De lezers die op deze pagina de
bespreking van het boek „Zij is
mijn Bruid" gelezen hebben, be
grijpen terstond, dat het hier gaat
om de pas gestichte huisgemeente
van de voormalig-gereformeerde
predikant H. J. Hegger.
Deze be
toogt in de Velpsche Courant be
knopt (en in zijn boek uitvoerig)
dat we niet kunnen zeggen: hé,
alweer een kerk erbij. Bezoekers
van de „Gemeente van Christus"
kunnen 's morgens gewoon naar
hun eigen kerk gaan, graag zelfs,
mits deze Schriftgetrouw is. Do
minee Hegger ziet voor 't gemak
over het hoofd dat uitgerekend in,
wat hij noemt, Schriftgetrouwe
kringen ook de avondbeurt in aan
zien is.
Dominee Hegger: „Wij beschou
wen ons slechts als een huis
gemeente, die krachtens haar
aard gericht is en blijft op de éne
gemeente van Christus in Velp,
die er helaas niet is. maar die er
volgens de Bijbel wel hoort te
zijn".
Naar mijn smaak komt het heen-
wijzend karakter van dominee
Heggers huisgemeente in de naam
te weinig tot uitdrukking. Het
lijkt nu eerder, alsof de zaak al
rond is. Ik stel me het volgende
telefoongesprek op zondagmid
dag in Velp voor:
Kom Je om vijf uur een kopje
koffie drinken?
Nee hoor, dan ga ik naar de
Gemeente van Christus.
Ik vertel dit allemaal maar niet
aan de hervormde heer. Hij is
trouwens al doorgelopen.
ADVERTENTIE
Maandblad BijEEN, g«4l. Magazine. 48
pag. vol foto's in zwartwit en klaur.
In het februari-nummer.
Arme landen zakken steeds dieper
weg in de oliecnsis Slechte invloed
van toeritme in de Derde Wereld wordt
overdreven De paua en de kerk in
Chili Indiase Goeroe Bhagwan een
valse profeet? Bedden maken van
oude krattan in Nairobi Rubriek
„Goed Geschoold" over vrijen.
Zand u mij gratis proefnummer BijEEN
ABr BIJEEN. AATOQBrShr"
5750 VB DEURNE r
door Hans Bouma
Je kunt veel kritiek op de
kerk hebben. Zeil heb ik er
ook de nodige moeite mee.
Toch geloof ik, dat ze er stuk
ken beter voorstaat dan in het
verleden wel het geval was. Er
zit leven In de brouwerij en
voor mij persoonlijk, maar
ook voor tal van anderen, be
gint het pas nu echt spannend
te worden. Weliswaar is de
kerk nog lang niet wat Jezus
ermee bedoelde: een stad op
een berg, het gaat wél de goe
de kant op. dat wil zeggen
bergopwaarts, en niet wat
sommigen ons hardnekkig
proberen te laten geloven
bergafwaarts.
Wanneer ik zo aan het begin van de
Jaren tachUg eens opsom, wat ons
met het oog op de kerk en de toe
komst van de kerk vrolijk kan
stemmen, kom Ik zonder veel moei
te tot tien zwaarwegende plus-
.Als gevolg van een misgreep bij de
•opmaak is een deel van het artikel
„Charismatische studie van occultis
me" in de krant van vrijdag onlees
baar geworden. In de vierde kolom
}ljn twintig regels terechtgekomen
vanaf regel 12 „kultofobie" tot en
«net regel 31: „gaatjes die de pscyho-
Jïgte openlaat"), die tussen de tweede
n de derde kolom gelezen dienen te
worden.
waarin opgenomen: De Rotter
dammer. mei Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave. Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tammmga
Directeur mg O Poslma
HOOFDKANTOOR
PcutCH* 859
1000 AW Amsterdam
Wibavisiraai '3' Amsterdam
lel 020-913456
le'e. 13006
i 960000
Bank Ned C'evtetfijnk
23 00 12 574
X11Q0O
REGIO ROTTE ROAM'DORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotter dam
tel 010-115588 «abonnementen
en bezorging)
iel 010-115588 (redactie)
ie* 115700 (utlsiu-iend voo»
REG© OEN MAAG-IE rOCN
Povou* 10'
2501 CC Oen Haag
iel 070-488445
abonnementen en bezorging)
lel 070-469445 (redactie)
tel 070-468664 (uitsluitend VOOf
P-nhsfaat V De" Haao
REG'O NOORD ÖOST NEOERI.ANO
(aficmnemereen en tezorgtgi
Postbus 3
8000 AA Zwo"e
iet 05200-17030
Melkmarkt 56 Zwo"e
Abonnementsprijzen:
n oo aanvraag
Tele Ion. sen# abonnementenopdracMen
(/ie adressen boven)
Opgave lam.i.eber<Men 9-19 30 van
maandag I'm v. <|dag Op zondag van >8-
20 uur relet 020 9'3456
Opgave m-m-advenenhes ie"
020 936868 Of ScTv.fteNk aan Mm..Adv
aTde-ng postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adresw-u-g-nger u-rs-urte'
aan onze Amsie*dams# adressen
Veel meer dan vroeger verkondigt,
belijdt en viert de kerk de bijbelse
boodschap als een boodschap voor
déze aarde en voor dit leven. Het
accent valt niet meer op de hemel
en het hiernamaals, maar op het
uitdagende hier en nu van de door
God geschapen werkelijkheid De
kerk heeft God herkend in zijn ra
dicale aardsgezindheid. Met de en
gelen uit de kerstnacht weet zij, dat
de hemelse vrede een óórdse vrede
moet worden en eindelijk dringt
het weer tot haar door, wat Johan
nes bezielde, toen hij sprak, of lie
ver: zong over het Woord, dat vléés
werd. Als kerkmensen mogen we
weer gewoon met beide benen op
de grond staan.
De meer aardse oriëntatie van de
kerk hangt nauw samen met de
rehabilitatie van Israël en het zo
aardse boek van dit volk: het Oude
Testament. Sinds de tweede we
reldoorlog (er was wel wat voor
nodig!) heeft de kerk Israël en het
Oude Testament weer de plaats
trachten te geven, die hun toekomt.
Na eeuwenlange gruwelijke hoog
moed ten opzichte van Israël en een
schandalige verwaarlozing, of, nog
erger, vergeestelijking van het
Oude Testament, beseft de kerk
thans weer. dat „het heil uit de
Joden is" en dat ze zelf niet méér is
dan „een wilde loot. geënt aan de
saprijke wortel van de olijf" (Pau-
lus). Meer en meer ontdekt de kerk
het Oude Testament als het hart
van de bijbel en leest ze het Nieuwe
Testament, zoals het nadrukkelijk
gelezen wil wórden: onder de be
lichting en In het perspectief van
het Oude.
De herwaardering van Israël en het
Oude Testament betekende ook
een andere visie op Jezus. De kerk
is gaan Inzien, dat ze haar stichter
alleen maar kan verstaan tegen zijn
typisch Joodse achtergrond. Ont
daan van Griekse filosofie en dog
matische abstracties kwam Jezus
weer voor de dag als de man van
Nazareth, die tot het laatste toe de
weg van zijn volk gaat de weg
van „de wet en de profeten". Geen
verre, bovenaardse, onwerkelijke
godenzoon, geen theologische for
mule. maar een mens onder men
sen. een broeder, vlakbij, solidair
en inspirerend. De ware Israël, de
ware mens het begin van een
nieuwe humaniteit.
Mét dat de aardsgezindheid van God.
de positie van Israël, de rol van het
Oude Testament en de menselijk
heid van de Jood Jezus de aan
dacht van de kerk opeisten, diende
zich ook de kwestie van de mense
lijke verantwoordelijkheid aan.
Steeds klemmender bindt de kerk
haar leden op het hart, dat zij on
vermoeibaar werk hebben te ma
ken van de eenmaal door God ge
stelde opdrachten. Freewheelen
naar de eeuwigheid is er niet bij.
Als ze in de realiteit van dit aardse
bestaan hun ware gezicht niet laten
zien. dan laten ze het nergens zien.
Vandaag doet God een beroep op
hen, vandaag zullen zij zich moeten
inspannen als zijn partners, zijn
zaakwaarnemers. Want dwars door
alle schuld en ontaarding heen. ziet
God dat nog steeds in hen part
ners, zaakwaarnemers.
Eén en ander had binnen de kerk een
permanente onrust tot gevolg. Van
de vroegere gezapigheid en zelfvol
daanheid is er niet veel meer over.
Er is werk aan de winkel. God re
kent nog steeds op de mens. Een
zalige „honger en dorst naar ge
rechtigheid" «Mattheüs 5 vers 6)
grijpt om zich heen. Her en der
staat men op tegen de ondergang,
pleegt men rebellie tegen de geves
tigde wanorde en schaart men zich
aan de zijde van een God. die uit
alle macht strijdt om een betere
wereld. Dat men in dit verband z'n
schouders dapper onder de Bergre
de zet, kan ons nauwelijks verba
zen. Als bondgenoot van God kun
je onmogelijk om deze vlammende
taal heen. Als érgens duidelijk
wordt, wat God van ons wil, dan
hier wel.
Wel heel treffend is, dat de menselij
ke verantwoordelijkheid de laatste
tijd ook op de dieren, de natuur, de
aarde wordt betrokken. Tot voor
kort kwam alleen de soortgenoot,
de medemens binnen de horizon
van ons christelijke engagement.
Maar aan deze ergerlijke en discri
minerende eenzijdigheid begint
een eind te komen. Héél de schep
ping heeft God aan onze zorgen
toevertrouwd en alles, wat adem
heeft, zal derhalve moeten profite
ren van de ons opgedragen „dienfet
der barmhartigheid". Wf hfbben
begrepen, dat de heerschappij,
waarover Genesis 1 spreekt, geen
kwestie van geweld en uitbuiting,
maar van creatief beheer is en dat
de opdracht om de aarde „te bewer
ken en te bewaren" slaat op de
rentmeester, die nederig en dienst
vaardig de belangen van zijn heer
behartigt.
ADVERTENTIES
ADVERTENTIE
Oekumenische Reisstichting
Vvöt Israel
- Naar deze bestemmingen
LXSiOI Egypte
organiseren wij optimaal
Turkije
verzorgde rondreizen
Griekenland
alsmede individuele vrije
Rome
verblijfsreizen.
Vraag vrijblijvend inl. Europalaan 14.
Harderwijk tel. 3410-21989.
386 biz., 0*t> 32.50
Weer de laars» gebemen opengaan in orge-
veer 850 Korte toelichtingen behandelt de auteur
de inhoud van hei N T om hél ihticht bij de
bijbellezer in de beleKervs van het N.T te
verdiepen Geschikt voor t>|beUtudie maar ook
om ais dagboek te gebruiken
Os L. Kievit
208 Wz 25
52 meditati
wezen op H#m wens komst wij mogen v
112 (XZ 18 90
Hel gebrulren bel woon) eikaar m hel N T.
mei betrekking lol de ondertmge verhoudingen
bwmen de gemeente Een beUngnjke stud*
128 »z 15 90
Aengeooden aan Pro' <Jr A van B»men ter
geiegenhed ven zn" atacr-x) van de Arbeuers
Gemeenschap de» Wood or ook e^s Au'eurs
Ckck Houwaari Ad ren B—men Joben Wrine
Cunter Ewa'd Udeke m I VeW en Markus
MaimuDer
Verkrijgbaar m de boekhandel
U^J] KOK KAMPEN
Het bestuur van de
„Stichting Geestelijke Verzorging
De Bilt-Bilthoven",
welke stichting zich ten doel stelt de geestelijke verzorging van
patiënten in het ziekenhuis Berg-en-Bosch en enkele verpleeg
huizen te Bilthoven. zoekt
Zijn/haar taak zal zijn:
de organisatie van de Dienst Geestelijke Verzorging in het
ziekenhuis
de geestelijke verzorging (in samenwerking met een te
benoemen part-time R.K. geest verz.) van de patiënten in het
ziekenhuis, het daar aan verbonden asthmacentrum (44
kinderen) en de verpleeghuizen
Gedacht wordt aan een pastor die
8 a 10 jaar pastorale ervaring heeft.
een oecumenische instelling heeft.
een pastoraal-klinische training heeft gevolgd of bereid is
deze te volgen.
Salariëring volgens de normen van de N.Z.R.
Inlichtingen zijn te verkrijgen bij de voorzitter en de secretaris van het' bestuur,
ds J. L. van Apeldoorn (tel 030-782035) en dr E. P van Steenbergen (tel. 030-
785354)
Schriftelijke sollicitaties met bijgevoegd curriculum vitae. binnen drie weken na
verschi/nen van dit blad. te nchten aan de secrelans van de Stichting, dr E. P
van Steenbergen AJb Cuyptaan 39. 3723 GK Bilthoven.
Voor mensen, die als partners van
God hun weg door deze wereld
gaan, is „geloven" een uiterst prak
tische aangelegenheid geworden.
Zo wordt er dan ook in de kerk over
gesproken. Geloven is niet meer
het aanhangen van een complex
dogma's, het theoretisch beamen
van een reeks artikelen, maar een
heel concrete manier van leven. Ge
loven is een houding geworden, een
mentaliteit, een voortdurend kie
zen tussen goed en kwaad, recht en
onrecht, het Rijk van God en het
rijk van de boze. In plaats van een
statisch staan in de waarheid is
geloven nu een dynamisch gaan op
de weg van Gods geboden en belof
ten. Geloven kan daarom ook twij
fel en onzekerheid inhouden.
Steeds weer moet je opnieuw be
slissen, je kunt duizend fouten ma
ken, nergens zijn geprefabriceerde
oplossingen voor. Het enige, dat
vaststaat en dat moet maar ge
noeg zijn is het nog immer gel
dende appèl van God.
Onder invloed van de zojuist gesigna
leerde ontwikkelingen hebben zich
binnen de structuur van de kerk
opmerkelijke verschuivingen vol
trokken. Niet langer meer wordt
het beeld beheerst door de bijzon
dere ambtsdragers, valt de kerk
samen met de geestelijkheid nee,
de leden van de kerk vullen zélf het
beeld, zélf maken zij samen de kerk
uit. Men is wakker geworden uit de
slaap der onmondigheid. Naast het
bijzondere ambt is er ook het ambt
aller gelovigen en is het eerste
ambt er niet in het belang van het
laatste? Steeds meer „gewone" ge
meenteleden spelen een vitale rol
in de functies van de kerk: predi
king, liturgie, pastoraat en diaco
naat. Het draagvlak wordt breder
en breder.
Tot de gemeenteleden, die, mondig
en actief, bepalend zijn voor het
gezicht van de kerk, behoren ook
vrouwen. We zijn hier al helemaal
aan gewend, maar het is nog niet zo
lang geleden, dat de vrouw in de
kerk een volstrekt ondergeschikte
positie innam. Binnen de kerk werd
ze al evenzeer gediscrimineerd als
erbuiten. De kerk heeft begrepen,
dat de vrouwelijke mens evenzeer
van de partij mag zijn als de man
nelijke mens en dat een door man
nen gedomineerde kerk nimmer
kan beantwoorden aan de verwach
tingen van een God, die de mens
schiep naar zijn beeld: man en
vrouw, of, zoals het er letterlijk
staat: mannelijk en vrouwelijk.
Het laatste pluspunt, dat ik wil aan
stippen, betreft de liturgie van de
kerk. Van een opvullend en versie
rend element rond de alles beheer
sende preek heeft de liturgie zich
ontwikkeld tot een hoogwaardige
en onmisbare component van de
eredienst. Ook al zijn er nog wel
meer vormen en manieren te be
denken. waarmee de gemeente kan
reageren op de grote daden van
God, wat hebben we op dit gebied
de afgelopen jaren een verrijking
meegemaakt! De eredienst is een
dialoog geworden, waarbij niet al
leen in het verkondigde Woord,
maar ook in het antwoord van de
gemeente de nodige muziek blijkt
te zitten.
(Hans Bouma is gereformeerd
predikant en woont te Utrecht.
LEIDING
Jullie hebben ten opzichte van mij
toen deze verklaring afgelegd: Gi
is het woord dat u gesproken hebt,
om dat te doen.
(Deuteronomium I, vers 14)
Hier lezen we dan van de redactie
het volk op Mozes' voorstel om wij2t
mannen te verkiezen die hem kunm N
bijstaan in de zorgen die de leiding ichte
van het volk meebrengt. Ze leggen Sp0(
een verklaring af. Blijkens hoofdsti
21 vers 7 kan deze uitdrukking wijz< brdn
op een soort liturgische verklaring, keer
Wat de Israëlieten zeggen moet dan
opgevat worden als een letterlijke het t(
weergave van een meer gebruikte en
formule, bij voorbeeld om een ^ewi
verbond te bevestigen. Het krijgt ,dpur
daarmee de kracht van een eed. Aai ch£ 0,
die plechtige reactie herinnert Moz« z
het volk hier. Ze zijn het met hem d j er
eens geweest: op die manier moest spj
het en ze zouden aan de realisering a {i
van dit voorstel meewerken. Mozes ,eCtje
zal er blij mee geweest zijn. Het ieid
vertrouwen werd daarmee bevestig! p var
Het woord dat Mozes gesproken he< '(acj,
zullen ze doen. Een goede zaak als h k ZO\
om leiding geven gaat. en
Democratisering is mooi en goed, jdien
maar dat betekent niet dat iedereen tjgd
kan zeggen hoe het moet. Het
gesprek kan de beslissing zelfs tot ii
details voorbereiden, maar de bond
beslissing moet genomen worden, m op
Hier wordt die in overleg en ge gr
gezamenlijkheid genomen. Toch i zou
klinkt er een erkenning van het woor
leiderschap in döor. Ook het woord - Ee
„leider" kan wel eens belast worden 'reigi.
We hebben eruit kunnen leren en rkelijl
kunnen nog dagelijks zien hoe ik. d'
„leiders" zich aan macht te buiten de G
gaan, maar waar het goed (hier staa
tof) gaat. daar is de leiding geen vero
probleem meer, maar wordt die enbo
leiding beaamd en aanvaard. Als mm
mensen dit kunnen houden buiten
sfeer van het kapot-praten kan het m*
best een onderwerp van gesprek ziji
in alle vormen waarin we elkaar T
ontmoeten en samen een taak
hebben.
ADVERTENTIES
Mannenpraat over
de Vrouwenbeweging
in het februari-nummer van
VOORLOPIG.
Uitdaging aan de feministische
theologie; Niek Schaman
Angstige uren van een man op een
congres over Vrouw en fascisme;
Harm Dane
Een zuster van barmhartigheid
weerstond de Paus in het aangezicht;
A. Lemoinc
Een huis-'man' klapt en klaagt uit de
keuken; Eimert Pruim
Verder bijdragen van dr. J. J. Buskes,
Gerard Rothuizen, bijbeluitleg door
Aart Schippers, een verhaal van Brecht,
politieke prenten (Zinbabwe) en Jan
Stroes over de kernwapen-discussie.
VOORLOPIG: kritisch maandblad
voor geioofs- en levensoriéntatie.
Naam
vraagt proefnummer/wil abonnement
f 32,60 per jaar (studenten f 23,05).
Opzenden aan Maandblad VOORLOPIG 1
Antw.no.101, 2600 VC Delft. Geen postt.^f
'laf''
tussen ARP en CNV in
naoorlogse jaren wordt
deze maand door
VUmagazine uit het stof
gehaald.
Verder onder meer:
VU 100 jaar -
lesbrief voor
middelbare scholen
bijbelse planten uit
de Hortus
Indianen In
reservaten of
concentratiekam
pen?
it-
Is j'
ik
1£
in
as
itw
)te
He:
BON T
noteer ook mij als
abonnee voor 22,-
per jaar.
naam:
Adres:
Woonplaats:
Datum:
Handtekening:
Verzenden in open
envelop - geen
postzegel VU antw.nr.
1771
1000 SN Amsterdam.
'n opinieblad waar
studie achter zit.
Dor
)k
it b
irdt
n
ad
tail
n i
srd
ar i
age
jt S
lies
mt
ld i
g<
P;
aal
ir ii
in 1
lie
