-DIER&PLANT
Kijk eens
naar bomen
in de winter
Weekendpuzzol
d
I
p
Portugal
n
Ik
Biedt
verrassend veel.
En veel
verrassends.
CO
Zuiver
positie
spel
m a a
Bizarre
openingen
1 lil
B 3 A
(TERDAG 9 FEBRUARI 1980
TROUW/KWARTET
21
door henk van halm
ie Ho
belangstelling voor de na
tuur kunnen in de zomer
ge- tonder aarzelen zeggen
welke bomen ze zien, ter-
se-lwtjl ze In de winter met de
mond vol tanden staan?
Steeds weer blijkt dat het
blad. dat verkledderd op de
grond ligt, het belangrijk
en ste herkenningsmiddel is.
jj. Dat zou niet zo moeten zijn. Want
Juist een winterse boom toont on-
1 verhuld wie hij is. De vorm van
zijn kroon, de stand van zijn tak
ken. de vertakkingen van de twij
gen komen nooit zo duidelijk naar
voren als wanneer hij daar naakt
itaat. En als je aandachtig kijkt,
zie je vanzelf de verschillen in de
boomsoorten, waardoor ze ook
zonder blad van elkaar te onder-
zcheiden zijn. Voor een aantal bo
men is die speciale aandacht niet
tens nodig om ze te herkennen. De
Itructuur van de schors is voor
tlke soort kenmerkend en soms zo
typisch dat je niet eens naar de
vorm van de kroon hoeft te kijken
im te weten welke boom het is.
)enk maar aan het klassieke on-
(en jderscheid tussen de gladde stam
van de beuk en de ruwe van de eik.
Bij de berk is de schors zilverwit
Takken tekenen is de beste ma
pier om bomen ook in de winter
i leren kennen
en schilferig, bij de plataan laat
deze in grote plakken los. zodat de
stam een bonte indruk maakt.
Spaanse aak en kurkiep hebben
verhoogde kurklljsten op stam en
takken. Sommige bomen zijn di
rect te herkennen aan de vruchten
die ze in de winter behouden, zoals
lariks, plataan, es, haagbeuk en
meidoorn, andere, zoals hazelaar,
berk en els, aan de duidelijke
bloemknoppen, terwijl de laatste
twee ook nog vruchten te zien
geven.
Maar ook zonder zo'n typische
bast, nog aanwezige vruchten of al
zichtbare bloemknoppen valt er
genoeg aan een boom te zien dat
hem kenmerkt. Bekijk Je de eenja
rige takken van verschillende
boomsoorten naast elkaar, dan
valt meteen op dat de knoppen
niet alle op dezelfde manier ge
rangschikt zijn. Meestal staan ze
in een spiraal om de twijg (ver
spreide knopstand: populier,
paardekastanje), In andere geval
len in twee rijen (tweerijige knop
stand: beuk, haagbeuk en iep). De
tamme kastanje laat een combi
natie van beide zien: spiraalsge
wijze plaatsing op het kortlot en
een tweerijige stand op het lang-
lot. Bij de es staan de knoppen
keurig twee aan twee tegenover
elkaar (krulswijze knopstand), ter
wijl ze bij de eik en de sleedoorn ln
schijnbaar willekeurige kluitjes
op de takken staan. Bij vrijwel al
onze inheemse bomen zijn de
knoppen door stevige schubben
tegen de kou beschermd. Deze
schubben zijn niet anders dan ver
vormde bladeren. Vaak hebben ze
een voor de soort typisch uiterlijk
dat kan helpen om de naam van
de boom te weten te komen. Zo
zijn de knopschubben van de es
dofzwart, van de beuk zachtbruin
met een karakteristieke satijng
lans, van de esdoorn groen, vaak
rood aangelopen, van de paarde-
kastanje donkerbruin en zeer kle
verig. Als de knop uitgroeit tot een
Links een wilg, In hel raidden een
es en op de achtergrond grauwe
populieren bij de Koenensluls in
het Amsterdamse Bos
nieuwe loot, vallen de schubben af
en laten aan het begin van de
uitgroeiende twijg een ring van
groeven en ribbels achter, het
knopschubbenmerk. Elk takdeel
tussen twee schubbenmerken is ln
één zomer gegroeid. Door de mer
ken te tellen kun je dus nagaan
hoe oud een tak ls. De korte takjes
met dicht opeen geplaatste schub
benlittekens zijn kortloten, de lan
ge langloten. Een tak die eerst een
kortlot was, kan plotseling als
langlot uitgroeien als er meer licht
beschikbaar komt.
Bladmerken
en poriën
Nog andere littekens dan schub
benmerken vertonen de takken.
Het zijn de indrukken die de blad
stelen van de afgevallen bladeren
achterlieten. Die kunnen ovaal
(kortlot van de esp), driehoekig
(linde, populier, haagbeuk, tamme
kastanje en langlot van de esp),
rond (eik), schildvormig (paarde-
kastanje, es), maanvormig (abeel),
smal hoefijzervormig (plataan, es-
doom) of lijnvormig (gele kornoel
je) zijn. Met de loep kun je er
donkere putjes of gaatjes ln een
bepaalde groepering ln ontdek
ken. Dat zijn de sporen van de
fijne kanaaltjes, de vaatbundels,
waardoor het sap naar de blade
ren stroomde. Putjes, bultjes,
dwarse streepvormige spleetjes
m
rys
<-:vv|
3
Hf 1
Knotwilgen langs de dijk rondom het Naardermeer
Bil .'«y .A.u.
Hoog rijzen de blanke stammen
op in het berkenbos
Zwarte populieren in een par
kachtige omgeving
zijn ook in de takken te zien. Het
zijn de openingen in de schors
waardoor de boom ln de winter
ademt bij gebrek aan blad, dat ln
de zomer die functie voornamelijk
vervult. Schorsporiën of lentlcel-
len worden ze genoemd. Ook op de
stam zijn die terug te vinden, veel
groter en meestal heel anders van
vorm dan op de takken. Zo heeft
de haagbeuk witte stipvormlge
schorsporiën op de eenjarige twij
gen en lange barstvormige op de
stam. Bij de grauwe populier zijn
de stamlenticellen heel groot en
hebben ze de vorm van een ruit of
van een wybertje.
Een hoog uitgegroeide schietwilg
tegen de avondhemel
Het best leer je al die zaken van
een boom kennen als Je ze tekent
met bijschrijven van alle bijzon
derheden die je aan de takken
opmerkt. Ik heb dat jarenlang ge
daan en bezit nu een hele collectie
van die schetsen. Ze zijn nooit een
boek geworden, hoewel een gids
speciaal van het winterse aspect
van onze Inheemse bomen niet
bestond. Maar nu is er inderdaad
zo'n op de wandeling mee te ne
men zakboek, vers van de pers,
want vorige maand verschenen:
„Bomen in de winter", geschreven
door Wouter de Herder en met een
schat aan overduidelijke tekenin
gen van Claerisse van Veen. Die
tekeningen van de totale boom.
van de eenjarige twijg, het biad-
merk, de eindknop, het merg en
eventuele vruchten, bloemknop
pen en 's winters blijvende gallen
zijn aangevuld met tal van foto's
van bomen in het landschap en
kleurenfoto's van knoppen, stam-
structuren en doorns in een handi
ge determlneertabel. Eenenzestig
bladverliezende bomen en strui
ken zijn zo tijdens hun rustperio
de op een eenvoudige manier
thuis te brengen, een leuke sport
in een jaargetijde dat velen erva
ren als een tijd dat er bulten wei
nig te beleven valt
W. de Herder en C. van Veen:
Bomen in de winter. Uitg. Zomer
Keuning, Ede. 256 bis., paper
back 29,90 tot 1 april 1980, daar
na 37,50.
Links een wilf, in het midden elzen en rechts jonge essen
Horizontaal. 1. kolom. 5. Inkeping. 10.
loflied, 12. holl. gravin. 13. brilslang.
15. ik (lat 17. vogel. 18. eekhoorn
(gew 20. draskolk, 22. rivier in Rus
land. 23. voorvoegsel, 25. of dergelijke
(afk.), 26. onmeetbaar getal. 27. ont
halen, 31. rondhout, 32. voegwoord.
34. hekwerk. 41. pers. voornaamw., 42.
rund, 43. trustee (afk.), 44. muziek
noot, 45. delfstof, 47. zoutziederij. 49.
opera van Verdi, 51. teken in de die
renriem, 53. akelige. 55. vaarwel, 58.
Nederland (afk.), 59. soort duif, 60.
raadsel.
Verticaal. 1. b rugschuit, 2. gebergte
op Kreta, 3. ongevulde. 4. overblijfsel
bij verbranding, 6. voertuig, 7. vreem
de munt. 8. plaats ln Gelderland. 9.
moeilijk, 11. landbouwwerktuig. 14.
putemmertje, 15. voorvoegsel, 16.
voorzetsel, 17. honingdrank, 19. tijd
perk, 21. gehoororgaan, 24. sint (afk
27. stapel. 28. spijsbereider, 29. loot,
30. zandheuvel. 33. zeerover. 35. we-
trol der Israëlieten, 36. droogoven
(Z.N.), 37. afnemend getij, 38. societé
(afk.), 39. achten. 40. bloem, 45. rivier
in Duitsland, 46. senior (afk.), 47. leng
temaat (afk.), 48. werktuig, 50. wereld
taal. 52. reeds, 54. vertragingstoestel.
56. lidwoord, 57. onbekende.
Oplossing t/m woensdag a.s. per
briefkaart zenden aan: Trouw Kwar
tet, Postbus 859, A'dam. Linksboven
vermelden, weekendpuzzel.
Oplossing vorige puzzel.
Hor. 1. talent, 4. kanaal, 7. oever, 9.
geit, 10. elan. 12. teer. 13. ellen, 14.
riem, 15. Lares, 18. ido, 20. sater, 23.
Sneek, 25. kanton, 26. raster, 27. Me-
ran, 29. griet, 31. nol, 32. inert, 37.
lama. 39. Arkei, 40. rein, 41. edel. 42.
even, 43. emmer, 44. terras, 45. tremel.
Vert, l tortel, 2 ever, 3. totem, 4
krent, 5. naar. 6 lommer. 8. valide, 9.
geer. 11 niet, 16. anker. 17. einde, 18.
innen, 19. Oeral. 21. Asten. 22. error,
23. som, 24. kan. 28. roskam. 29. ge
laat, 30. ieme, 33. eren. 34. tunnel, 35.
kales, 36. alert, 38. ader. 40 rede.
De boekenbonnen gaan naar: de heer
A. van de Wetering, W. de Zwijger
straat 14, Maasdijk: mevrouw L. de
Bruyn-Van Vliet, Pr. Margrietstraat
1. Waarder; de heer F. D. Meijnhardt,
W. Alexanderplein 6, Nijkerk.
ADVERTENTIE
Lissabon va. 535.-
Madeira va. 880 -
Akjarve va. 475.-
Intchbngen bi uw /eisëuesa
liar AIR PORTUGAL
Portugees MetVerkeersbureau
Keizersgracht 534
1017 EK AMSTERDAM
tel 020 - 22 00 97
In verband met een verhoging van
de posttarieven verschenen vorige
maand in Monaco vijf nieuwe
waarden in de reeks met afbeel
ding van prins Rainier, vier nieu
we zegels met afbeeldingen van de
tropische tuin, het paleis van Jus
titie, het Albert-museum en de
Noord-Galerij van het paleis,
voorts een briefkaart en een lucht
postblad. Deze week kwamen ln
Suriname zes nieuwe zegels ln om
loop met voortgezette afbeeldin
gen van klederdrachten; afge
beeld zijn: een bosneger-, een Ja
vaans, een Chinees-, een Creools,
een Indiaans- en een Hindoes
taans
ƒ3.00.
meisje. Tptaalprijs Sur.
Van het Kanaaleiland Jersey kwa
men vorige week vier zegels in
omloop waarop de plattegrond
van een drietal versterkingen, die
300 Jaar geleden werden gebouwd
en een oude landkaart, door de
Britse admiraliteit destijds voor
koning James II aangesteld, toen
Frankrijk en Nederland het eiland
bedreigden. De sterkten zijn
Mount Orgeuil, Toren van St Au-
bin en het kasteel van Elisabeth.
België verkreeg 150 jaar geleden
na de september-revolutie in 1830
zijn onafhankelijkheid. De feeste
lijkheden, die dit feit gaan herden
ken, worden begeleid door een
aantal postzegeluitgiften. Voors
hands verscheen een fraaie her
denkingszegel mét gecalligrafeer-
de Jaartallen 1830 en 1980. In de
maand Juni volgt nog een serie
met toeslag voor de financiering
van de festiviteiten.
Het andere Kanaaleiland Guern
sey heeft deze week het laatste
deel van zijn nieuwe permanente
serie zegels uitgegeven; het zijn
drie zegels in de waarden 50 p en 1
en 2 waarop de door het eiland
in de jaren 1906, 1972 en 1077 uit
gegeven Jubileum-munten staan
afgebeeld.
Het Britse eiland Man in de Iefse
zee viert met de uitgifte van een
vijftal zegels het 150-jarig bestaan
van het Aardrijkskundig Genoot
schap van Groot-BritUnnië. Op
de zegels afbeeldingen van in
drukwekkende geologische en ar
cheologische situaties en vond
sten, waarmee het genootschap
verbonden was. Op een Hongaarse
serie van zeven zegels zijn de ze
ven wereldwonderen en de aard
rijkskundige ligging ervan afge
beeld. We zien achtereenvolgens:
de hangende tuinen van 8emlra-
mls in Babyion, de Artemis-tem-
pel ln Ephese, het Zeus-monu-
ment van Phidias in Olympia. het
mausoleum van Halikarnassos, de
kolos van Rhodos, de vuurtoren
van Alexandrië en de pyramides
van Egypte. Voor de beeldverza
melaars weer eens een ongewoon
onderwerp.
In Frankrijk verscheen maandag
een groot formaat-zegel met de
reproduktle van een origineel
werk van de in België in 1910 gebo
ren surrealistische kunstenaar
Raoul Ubac. De afbeelding wordt
omschreven als evenwijdig lopen
de aardlagen, hetgeen na lang stu
deren wel te aanvaarden is In het
onder Franse invloed staande deel
van Andorra kwam een zegel uit
waarop het typische huls Cal Pal
in het dorp La Cortlnada, eigenlijk
meer een sterkte uit de tijd van de
feodale oorlogen. En om te beslui
ten twee zegels van de Duitse De
mocratische Republiek, welke op
5 februari verschenen en gewijd
Zijn aan de activiteiten van de
PTT-dienst. De afbeeldingen to
nen een kabellegging voor de be
richtendiensten (20 pf) en eep tele-
communicatie-toren voor televi
sie- en ultra-kortegolf-uitzendln-
gen (10 pf>.
s
a
Vandaag aandacht voor de halve
finales van het kampioenschap
van Nederland, die in Januari in
Dordrecht zijn gespeeld. Als u
over enig positlegevoel beschikt,
spreken de nu volgende twee kor
te duels voor zich.
Wit: B. Smeenk
Zwart: Van der Borst
I. 35-30 20-25 2. 33-29. Wenst wit
echt een Agafonowopenlng te spe
len of Zijn dit schijnbewegingen?
2.18-23 3. 29x18 12x23 4. 39-33
13-18 5.40-35 7-12 6. 34-29 25x34 7.
29x40 9-13 8. 44-39 1-7 9. 35-30 17-
22. Het is duidelijk, dat zwart zich
wat harmonieuzer en gemakkelij
ker ontwikkelt.
10. 31-27 22x31 11. 36x27. Ziet af
van omsingelende acties en leidt
het spel in klassieke banen,
II. 11-17 12. 40-35 15-20 13. 39-
34 10-15 14. 33-29. Wit probeert tot
een soort van half-klassiek omsin-
gelingsspel te komen, maar het
doet allemaal wat halfslachtig
aan.
14. 4-9 15. 38-33 20-25 16. 45-40
14-20 17. 50-45 5-10 18. 41-36 9-14 19.
43-39 3-9 20. 48-43 17-21 21. 49-44.
Wit zit in grote moeilijkheden,
doordat 30-24 niet doorgezet kon
worden wegens tweemaal achter
lopen op veld 19 en daarna 8-
22x40
21. 6-11 22. 33-28 21-26 23. 39-33
11-17 24. 42-38 20-24 25. 29x20
15x24 (het échec begint zich met
de zet duidelijker af te tekenen)
26. 44-39, 17-21 27. 36-31 7-11 28. 47-
41 2-7! Zwart haast zich niet. Het
ogenschijnlijk gemakkelijk win
nende 11-17 is zeer slecht door 29.
41-36 wit dreigt nu met 27-22
gevolgd door het hielslagje met
37-31 enz. en het z.g. winnende 29.
17-22 30 28x17 24-29 31. 33x24
23-28 32. 32x23 21x41 33 36X47!
18x20 verliest door 38-33-29 en 30-
24 met dam op 4. Zo moet Je van
twee tempi profiteren. In de partij
is dit nog het enige valletje, waar
van zwart het slachtoffer had kun
nen worden.
29. 41-36 12-17 30. 27-22 18x27 31.
31x22 8-12 en wit gaf zich ge
wonnen!
Wit: W v. d. Kooy
Zwart: R. Pairher
1. 33-29 18-22 2. 31-26 22-27 (pas
sief) 3. 32x21 16x27 4. 37-32 11-16 5.
32x21 16x27 6. 41-37 27-31 7. 36x27
19-23 8. 29x18 13x31 9. 37-32 31-36
10. 42-37 6-11 11. 39-33 8-13 12. 44-39
13-18 13. 50-44 20-24 14. 48-42 15-20.
Een ietwat rare manier van ont
wikkelen, beslist nog niet af te
keuren, maar het vervolg geeft wel
te denken.
15. 46-41 14-19 16. 34-30 2-8 17. 40-34
10-14? De strategie achter dit tus-
senzetje ontgaat mij en ik zal be
slist niet de enige zijn.
18. 30-25 5-10 19. 34-30 9-13 20. 45-40
4-9 21. 40-34 10-15 22. 34-29 18-23 23.
29x18 12x23 24. 32-28 23x32 25.
37x28 13-18 26. 39-34 1-6 27. 44-39 8-
12 28. 34-29 18-23 29. 29x18 12x32
30. 38x27 7-12 31. 39-34. Ook in
deze partij zie Je het voordeel met
de zet groeien. Zwart heeft hier
geen enkel verweer en de zelf op
geroepen moeilijkheden 2ljn hem
boven 't hoofd gegroeid.
31. 11-16 32. 33-28 12-18 33. 42-
37 18-23 34. 27-22 23x32 35. 37x28
24-29 (wat anders?) 36. 34x23 9-13
37. 22x11 16x7 38. 41-37 3-8 39. 37-
32 8-12 40. 32-27 20-24 41. 27-21 en
zwart gaf het op.
i±f 11 l,L'
t; e
fS M Üt Cl
m
i i i a i
i i i i a
Bmmm
B n n m B
p o o o m
"1 B H B 0
B Q O
Na deze twee positionele overwin
ningen twee leuke combinaties.
De eerste komt uit het duel Van
Tilborg-Paimer. Hier zien we Pal
mer van zijn goede kant. Met
scherp en gedurfd spel ls de dia
gramstand bereikt en de arme
Van Tilborg wordt het slachtoffer
van een echte Palmeriaanse com
binatie na 1. 31-27 22x31 2. 36x27
17-22! Het ziet emaar uit dat wit
greep op de stelling gaat krijgen
door 3. 27-21 16x27 4. 32x21. Maar
nu won Ruud schitterend door 4.
24-30! 5. 35x33 12-17 6. 21x3 19-
24 7. 3x29 23x41 8. 47x36 28x50.
De tweede diagramstand ls ont
leend aan de partij tussen Kloos
terman (met wit) en Johan Basti-
aannet. Kloosterman is een nieuw
Fries talent. Hij beheert de van
good old Menno Bandstra overge
nomen damrybrtek in het Frlesch
B
a
n
'O
Dagblad. Dit jaar debuterend ln
de halve finales krijgt hij soms
ongenadig op zijn falie, maar dat
zal een goede leerschool zijn. Hier
vervolgde hij met 1.45-40, waarna
Bas*) met 28-32 2. 37x28 19-23 3.
28x19 20-24 4. 29x20 26-31 5. 36x27
18-22! het vonnis velde.
In 1972 verscheen een uiterst
merkwaardig openingenboek op
de markt. „The Modern Defense"
van de twee Engelse topspelers
Keene en Botterill. Dit boek was
niet alleen een warm pleidooi voor
de zwarte beginzet 1. g6, maar
ook voor alle aanverwante ope
ningscuriositeiten zoals het dub-
belflanchetto, het krokodillen- en
het nijlpaardensysteem. In zijn
enthousiasme voor bizarrlteiten
ging de voornaamste auteur Kee
ne zelfs zo ver om te veronderstel
len dat heel ver in de toekomst,
misschien de ogenschijnlijk niets
presterende openingszet 1. a6
wel als zwarts beste mogelijkheid
zou worden beschouwd. Ach, 1.
aö. het pionnetje waar de absolute
beginner het eerst naar grijpt,
echt serieus werd dit voorstel van
Keene niet gevonden.
In hun boek schrijven Keene en
Botterrill: „Psychologisch gezien
plaatst de zwarte zet 1. a6 wit
voor een pijnlijk dilemma, dat ge-
voed wordt door de wil zwart te
straffen voor diens arrogantie,
maar tegelijkertijd roept de zet de
angst op voor een jammerlijke
mislukking de angst voor de
overschatting van de eigen moge
lijkheden." De speler die met de
absurde zet 1. a6 wordt gecon
fronteerd. aldus Keene. komt ln
een „schizofrene situatie". Hij
wordt, met andere woorden, gemi
nacht door zijn tegenstander, zal
hem daarom willen straffen, maar
weet dat de minachting des te
groter zal zijn, als de straf uitblijft.
In het Europees landenkamplocn-
schap, dat zojuist in Zweden is
gehouden, stond in de eerste ron
de de ontmoeting tussen de Sov
jet-Unie en Engeland op het pro
gramma. Karpov moest met wit
aantreden tegen Miles. In het ver
leden was Miles er tegen de we
reldkampioen niet aan te pas ge
komen. Naar ik meen had Miles
bij één remise zes maal van Kar
pov verloren. Des te groter was de
verbijstering onder het publiek en
de deelnemende grootmeesters
toen Miles na 1. e4 antwoordde
met het vlerkerige 1. a6 Hoe
vreselijk Karpov zich geërgerd
moet hebben, valt nauwelijks na
te gaan. Maar de ergernis groeide
uit tot een regelrechte belediging
toen Miles ln het middenspel vol
waardige tegenkansen kreeg. Ten
slotte kwam Keene's psychologi
sche taxatie volkomen uit, toen
Karpov woedend over het feit dat
hij zijn tegenstander niet snel van
het bord had geveegd, een ernsti
ge vergissing beging en zelfs nog
verloor! Een wereldkampioen, die
op zo'n manier worat verslagen, er
moet in Zweden na afloop van «e
partij een enorme hilariteit heb
ben geheerst. Karpov was er in
ieder geval kapot van. In het ver
volg van het toernooi presteerde
hij niets meer en eindigde met een
negatieve score van twee uit vijf.
Wit: Karpov - Zwart: Miles
1. e2-e4 a7-a6 (Eigenlijk zou hier
een diagram moeten staan, maar
dat is een beetje zonde van de
plaatsruimte.) 2. d2-d4 b7-b5 3.
Pgl-f3 Lc8-b7 4. Lfl-d3 Pg8-f6 5.
Ddl-«2 e7-*6 6. a2-a4 c7-c5
- «vi
1 1
11
A SS £5 A 9§ SJ
(vVri
2 'A'AIAÖ
o^iö mn
Merkwaardig genoeg ls deze stel
ling in een grootmeestertoernooi
wel eens eerder op het bord ge
weest. In een partij 8osonko-Sa-
kovic speelde wit 7. c3 en won snel.
Wat Karpov hier doet in ongetwij
feld minder sterk en bevordert
slechts de zwarte ontwikkeling.) 7.
d4xc5? LfSxcS 8. Pbl-d2 (Op b5
kon wit nog geen pion winnen,
terwijl 8. e5 werd beantwoord met
8. Pg4 bS-b4 9. e4-«5 Pf6-
d5 16. Pd2-e4 Lc5-e7 11. o-o Pb8-c6
12. Lcl-d2 (Op een poging om met
12. Lg5 het veld d6 te veroveren,
komt 12 f6 13 ef6x Pf6x 14
Lföx gf6x en zwart staat niet
slecht.) 12. Dd8-c7 13. c2-c4
b4xc3 e.p. 14. Pe4xc3 Pd5xc3 15.
Ld2xc3 Pc6-b4 16. Lc3xb4 Le7xb4
ll Tal-el Dc7-b6 (Na het enigs
zins clichématige spel van de we
reldkampioen heeft zwart gelijk
waardig spel gekregen. Hij be
schikt over het loperpaar en heeft
geen zwaktes. Hier moet Karpov
zich ai behoorlijk hebben zitten
ergeren.) 18, Ld3-o4 6-0 19. Pf3-g5
h7-h6 (Een nuchter antwoord dat
de witte aanval afslaat.) 20. Lc4-
h7 KgR-h8 21. Lh7bl Lb4-e7
(Vooral niet 21. hg5x wegens
22 Dh5t en mat.) 22. Pg5*4 Ta—
c8 23. De2-d3?
eTS 5
liii
i't A i
m o
ast air*
W» r
Heeft Karpov werkelijk gedacht,
dat hij een mataanval kon con
strueren? In werkelijkheid verliest
hij gewoon een pion zonder enige
compensatie. 23. Tc8xcl! 24.
Tflxcl Db6xbZ 25. Tcl-el (Mis
schien was 25. Tdl gepland, maar
zwart speelt gewoon 25. Lc6 en
wit heeft vrijwel geen werkelijke
dreiging: 26 Pf6 g6' 27 Pd7x?
Td8) 25. Db2xe5 26. Dd3xd7
Le7-b4! (In feite- de winnende zet»
27. Tel-c3 De5-d5 28. DdTxdS
Lb7xd5 (De rest had Karpov zich
beter kunnen besparen i 29. Pe4-
c3 Tf8-c8 30. Pc3-«2 g?-(5 31. K2-H4
KH8-c7 32. h4xg5 h6xg5 33. Lbl-d3
a6-a5 (Alsof dat pionnetje zich zou
laten slaan') 34. Te3-g3 Kg?-f6 35.
Tg3-gt l.bl dC 36. Kgl-ri Ld6-c5
37. Kfl-cl Tc8-hR 3*. f2-fl *3x14
39. Pe2*fl L45-r6 40. Pfl^-2 ThR-
hlt 41. Ke|-d> TH1-H2 42. g2-g3
Lc6-f3 (Hij gaat een tweede pion
veroveren. Karpov speelt wel erg
lang door. maar vermoedelijk wil
de hij nog even terugsarren.) 43.
Tk4-r8 Th2-g2 44. Kd2-el Lf3xe2
45. Ld3xc2 Tg2x*3 46. Tg8-a8 LeS-
c7 en wit gaf het op.