Den Haag verrast
Teleurstelling in
Nederland over
resultaat synode
Dienst
Kiesttwkado
Prinses Beatrix goed voorbereid op haar taak
X
deze krant
Films en dia's
ïetlNieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Trouw
Sneeuwbuien
HET WEER
Hoop dat Beatrix voorbeeld moeder zal volgen
Geruchten
kwamen
uit Rome
Vrijspraak Lischka gevraagd
Trouw
Welingelicht
Bezorg Trouw een nieuwe abonnee
Lees een krant met overtuiging. TrOUW
Trouw
R H
38STE JAARGANG NR 10864 - VRIJDAG 1 FEBRUARI 1980
Hall tol zwaar bewolkt met nu en dan sneeuwbuien Temperatuur dalend tot
-3 graden in Groningen en tot 1 graad in Zeeland. Krachtige wind uit nood
tot noordoost windkracht 6
MorQen en overmorgen Zonnige perioden maar ook enkele regen- of
sneeuwbuien In de nacht en ochtend lichte vorst
Morgen zon op 8 19. onder 17 25 Maan op 19 08. onder 8 53
LOSSE NUMMERS 65 CENT
Koningin treedt af op 30 april
Letterlijke tekst
Pagina 3:
toespraken
Uitspraken Beatrix
Drees over de Koningin
Pagina 5- Ons commentaar
Pagina 11: Wereld snel op de
hoogte
Pagina 17: Juliana, koningin
van de vrede
Van onze verslaggevers
DEN HAAG/AMSTERDAM In een korte maar
bewogen toespraak voor radio en televisie heeft
koningin Juliana gisteravond meegedeeld dat zij op
30 april, de dag waarop zij 71 jaar hoopt te worden,
zal aftreden. De Koningin vroeg haar
„landgenoten" haar opvolg
ster Beatrix, die gisteren 42
jaar werd, „steun en vertrou
wen" te geven. Prinses Bea
trix is goed voorbereid op
deze taak, aldus de Koningin.
Minister-president Van Agt
noemde het gisteravond een
goed verjaarsgeschenk voor
de kroonprinses „dat we haar
komst als Koningin in ver
trouwen tegemoet zien en dat
we haar met dezelfde liefde
omringen die ons steeds met
haar moeder heeft ver
bonden".
De mededeling van koningin Juliana
kwam gisteravond toch nog onver
wacht, hoewel er de laatste jaren veel
geruchten over een op handen zijnd
aftreden geweest zijn. In maart vorig
jaar zei minister-president Van Agt
nog dat het aftreden van de vorstin
eerder een kwestie van jaren dan van
maanden zou zijn" Met uitzondering
van minister-president Van Agt en
vice-premier Wiegel hoorden de mi
nisters pas gisteravond om zes uur,
twee uur voordat koningin Juliana
haar toespraak tot het Nederlandse
volk zou houden, van het komende
aftreden.
Vrijwel direct na de toespraken van
de Koningin en de premier op de.
televisie hield in de Tweede Kamer
voorzitter Dolman een korte rede,
waarin hij de vitaliteit van de Konin
gin prees. „Gezond en wel treedt zij
terug na een regeringsperiode die de
krachten van anderen wél zou heb
ben gesloopt. Wij menen wel eens dat
het land voor grotere problemen
staat dan ooit. In werkelijkheid is het
regeren in deze 32 jaren nooit eenvou
dig geweest", aldus Dolman.
Hij zei dat het nu niet het tijdstip is
om in bijzonderheden te treden, te
meer waar de Koningin zichzelf heeft
beperkt tot de nuchtere zakelijkheid.
„Wij ervaren de mededeling als ont
roerend, als karakteristiek juist door
haar zakelijkheid". De Kamervoorzit
ter besloot zijn rede met de woorden:,
„De Koningin blijft bij ons, leve de
Koningin", waarna de Kamerleden
onder het omhooggooien van hun ar
men een drie-werf-hoera lieten horen.
Vlce-premier Wiegel zei namens de
regering: „Wij zien met vertrouwen
uit naar de komst van onze nieuwe
Koningin, van wie wij weten hoe goed
zij zich op haar komende taak heeft
voorbereid".
De kans is groot dat, wanneer prinses
Beatrix wordt ingehuldigd als Konin
gin, zij meteen haar intrek kan ne
men in huis Ten Bosch in Den Haag.
PAGINA 4:
Onduidelijk ballet
over soldatendom
PAGINA 5:
'Hoop op nieuw
begin in
Oost-Groningen
PAGINA 9:
Gesprek met oud
commissaris
mr. P. J. Verdam
Koningin Juliana en haar opvolgster, prinses Beatrix
Verwacht wordt namelijk, dat het pa
leis In september van dit jaar voor
bewoning gereed is. Anders ligt dat
met paleis Noordelnde in Den Haag,
dat in de toekomst dienst moet doen
als „werkpaleis" voor de nieuwe Ko
ningin. Het duurt nog wel vier k vijf
jaar voordat de verbouwingen aan dit
palels zijn voltooid.
Vrijwel zeker zal de inhuldiging
plaatsvinden in de Nieuwe Kerk,
naast het paleis op de Dam in Am
sterdam. Vice-premier Wiegel ver
zuchtte gisteravond althans dat de
herstelwerkzaamheden aan de kerk
gelukkig klaar zijn.
Uiteraard zullen voor het afscheid
van koningin Juliana allerlei feeste
lijkheden op touw gezet worden,
maar ook daarover is in het kabinet
nog geen overleg gevoerd. In rege
ringskring werd aangenomen dat de
koningin over al dergelijke zaken gis
teravond nog gesproken heeft met
premier Van Agt, die de avond in het
paleis doorbracht.
Of de kroning van koningin Beatrix
op dezelfde dag zal zijn als de troons
afstand van koningin Juliana is nog
niet zeker.
ADVERTENTIE
Haal nu uw films of dia s uit de kast
en laat door ons vakkundig overzetten
op videoband Etk systeem mogelijk.
Vrijblijvend inlichtingen en demonstratie.
Video Design
Overtoom 272
1054 JB Amsterdam v
Tel020-184438.
Van onze parleraentsredactie
DEN HAAG In politiek
Den Haag is gisteren tamelijk
verrast gereageerd op het ko
mende aftreden van koningin
Juliana. De fracties in de
Tweede Kamer uitten in ver
schillende toonaarden hun
grote waardering voor de ma
nier waarop de Koningin haar
functie als staatshoofd ver
vuld heeft en voorts hebben
zij de hoop en het vertrouwen
uitgesproken dat prinses Bea
trix het uitstekende voor
beeld van haar moeder zal
volgen.
In de gisteren uitgegeven officiële
verklaringen kwam de vraag nauwe
lijks aan de orde op welke punten de
taakvervulling door koningin Beatrix
anders zou zijn dan van haar moeder.
Het gaat tenslotte om verschillende
persoonlijkheden. Oud-premier Bies
heuvel duidde in een persoonlijke re
actie dit punt het sterkste aan Hij
zei: „De nieuwe Koningin zou wl eens
last kunnen hebben van haar voort
varendheid en ongeduld. Veranderin
gen zullen zich weieens wat minder
vlot kunnen voltrekken dan zij voor
gewenst houdt Koningin Juliana
heeft in sterke mate haar rechten en
plichten gekend, maar ook in sterke
mate haar beperkingenals constitu
tioneel vorstin. Dat is een waardevol
element in de monarchie", aldus
Biesheuvel.
PvdA-fractlelelder Den Uyl zei het
desgevraagd normaal te vinden dat
een nieuwe Koningin in haar aan
looptijd wel eens moeilijkheden zal
hebben. Den Uyl verwacht ln zijn
partij overigens geen problemen bij
de komende troonwisseling. Het
PvdA-congres heeft verleden Jaar een
principiële voorkeur uitgesproken
voor het republikeinse stelsel, maar
volgens partijleider Den Uyl ls deze
uitspraak niet bedoeld om gevolgen
te hebben voor het huidige koning
schap. „Het koningschap wordt nu op
democratische wijze vervuld. Voor ie
dere vorst vandaag gelde de nood
zaak dat men zich op democratische
wijze moet identificeren met de men
sen Daarvan ls ook prinses Beatrix
doordrongen", aldus Den Uyl.
Fractieleider Lubbers (CDA) zei op de
vraag of prinses Beatrix wellicht eer
der dan haar moeder tegen de consti
tutionele grenzen van haar taak zou
stuiten: „Ik heb de persoonlijke in
druk dat dit niet het geval zal zijn
voor zover dat al naar buiten uit-
komt", aldus Lubbers
Vervolg op pagina 3
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG „Ik weet van
niets." riep gistermiddag om
streeks vier uur een woordvoer
der van de Rijksvoorlichtings
dienst in Den Haag Het ge
rucht dat koningin Juliana 's
avonds om acht uur haar aftre
den zou aankondigen, ging te
gen dat tijdstip al als een lo
pend vuurtje door de wandel
gangen van het Kamergebouw
De RVD hield zich nog van de
domme, veel Journalisten had
den al eerder op de dag van
hun tv-coilega's in Rome ge
hoord dat er in Nederland iets
te gebeuren stond „Een ge
beurtenis van nationale bete
kenis" waarvoor zij met hun
nieuws over de afloop van de
bisschoppensynode moesten
wijken.
Het bericht leek onze verslag
gever Pieter van der Ven in
Rome ongeloofwaardig Hij
stelde er twee Nederlandse bis
schoppen van ln kennis. Dezen
reageerden zo verbaasd dat zij,
aidus onze verslaggever, „grote
huichelaars geweest moeten
zijn als ze het geweten
nadden."
De geruchten uit Rome. ge
combineerd met het gegeven
dat de „reportagetreln" van
het NOS-Journaal naar paleis
Soestdljk onderweg was.
bracht een stormloop teweeg
op de RVD. Maar daar bleef
men keihard ontkennen. „Je
mag me ophangen als het waar
is", tekende een verslaggever
op uit de mond van een woord
voerder.
Om kwart voor vijf zwichtte de
RVD echter voor de druk en
verspreidde „naar aanleiding
van vragen" de mededeling,
dat de Koningin om 20.00 uur
een toespraak zou houden via
de televisie. Over de inhoud
van deze toespraak werd nog
niets onthuld
Maar dat was Inmiddels bij en
op het Binnenhof geen geheim
meer. Enkele fracties gaven al
voor acht uur verklaringen uit
met reacties op de troonsaf
stand. BIJ de RVD zei men toen
nog: „Misschien wil de Konin
gin alleen maar haar dochter
feliciteren".
Bewogen tijden dus. Maar de Rijksvoorlichtingsdienst
stond als een rots in de branding. Na iedereen kwam
ook de RVD tot de conclusie dat de koningin een
toespraak ging houden. „Misschien wil ze alleen haar
dochter feliciteren." Natuurlijk. Dat was het.
'Ontharen kan medische
behandeling zijn
dit wordt „kaalslag"
Van een onzer verslaggevers
HILVERSUM Rooms-ka-
tholiek Nederland is, op
Klaas Beuker (de man van
„Trouw aan de paus") na. bij
zonder teleurgesteld over het
povere resultaat van de bis
schoppensynode in Rome.
Vooral het aanblijven van bis
schop Gijsen en het feit dat
de werkruimte voor pastorale
medewerklstiers ingeperkt
wordt, bepalen de negatieve
beoordeling van hetgeen de
synode heeft opgeleverd.
Een en ander valt af te leiden uit een
radio-uitzending van de NCRV. gis
teravond, waarin vooraanstaande
katholieken om hun reactie werd ge
vraagd. De Nijmeegse theoloog prof.
dr. F. Haarsma verklaarde dat zijn
negatieve verwachtingen niet be
schaamd, maar overtroffen waren. Er
verandert niets, zei hij, en wilde er
iets veranderen dan zou op z'n minst
oisschop Gijsen het bisschoppencol
lege verlaten moeten hebben.
De feministische theologe Catharina
Halkes en het CDA-kamerlid me
vrouw Cornelissen (die de brief van
vooraanstaande katholieken aan de
synode, waarin de bestaande moei
lijkheden aan de benoemingen van
de bisschoppen Simonis en Gijsen
worden toegeschreven, mee had on
dertekend i waren beiden ook hierom
teleurgesteld dat de vrouw niet eens
in 't zicht was gekomen te Rome.
De Amsterdamse studentenpastor
pater Van Kilsdonk oordeelde dat de
bisschoppen gekooid waren. Overi
gens zou er volgens hem niets veran
deren: het gebrek aan priesters
maakt voortgaande inzet van pasto
rale medewerkers noodzakelijk; Wel
is de conflictstof vergroot.
Meer nieuws over de synode
op pagina 2
KEULEN (AP) De verdediging van
Kurt Lischka, de vroegere chef van
de Gestapo in Parijs die momenteel
in Keulen terecht staat op beschuldi
ging van medeplichtigheid aan de
deportatie van 73.000 Franse Joden
naar vernietigingskampen in Polen,
heeft vrijspraak gevraagd.
Het proces tegen Lischka (70), en
twee andere beklaagden, Herbert Ha
gen en Ernst Heinrichsohn, is op 23
oktober begonnen. Kort na de oorlog
zijn zij door Franse tribunalen bij
verstek veroordeeld, maar alle drie
wisten naaar Duitsland te ontkomen.
De openbare aanklager eiste vorige
week tegen Lischka en Hagen gevan
genisstraffen van elk 12 jaar en tegen
Heinrichsohn vijf Jaar.
De advocaat van Lischka, Helge Mil-
linger. voerde aan dat niet is bewezen
dat Lischka wist, dat de Joden voor
wier deportatie hij verantwoordelijk
was. de dood in concentratiekampen
wachtte.
Meer nieuws op pag. 7
Boetseerset (A)
Boetscerklei mei verf in 3 kleuren en
penseeltje Wordt zonder oven
ovenhard
Schroevedraaierset (B)
Grote, kleine en kruiskopschrocve-
draaicr in écn Handgrecpje met
omslagmechanick.\oor extra gemak.
Authentiek Slavisch
kleedje (C)
met fraai diermotief. Als onder
legger of voor de sier
4 Houten eierdopjes (D)
op sierlijk blankhouten hang-
plankje plus een zandlopertje als
garantie voor zacht gekookte eieren
Maak iemand abonnee op Trouw, het ochtendblad met een over
tuiging. Uit erkentelijkheid ontvangt u een van deze kadoos naar
keuze.
Naam nieuwe abonnee.-
Adres nieuwe abonnee:
Postcode en pluals:
Uw naam:
Uw adres:
_Giro
Postcode en plaats
.Tel:
Met een plechtige en veelzeggende omarming van paus Johannes Paulus II en kardinaal Willebrands
na de mis in de Sixtijnse kapel éindige gisteren de bijzondere synode der Nederlandse bisschoppen.
Voor hel kwartaalabonnement geldt voor de eerste betaalperiode
een welkomstkorting van 7.50
Kado naar keuze DA. DB. DC DD (aankruisen a u b
Bon in een open envelop zonder postzegel zenden aan Trouw;
Anrwoordnummer 2792.1000 PA Amsterdam
Of bel 020-659388 (uitsluitend voor opgaven)
Voor bezorginlormatic 020-913456.
